Kadzidło - zapach sakrum Encyklopedia wiary

Wzniesiony do nieba

WWW.UNSPLASH.COM Dym kadzidła, który wznosi się do nieba, jest symbolem modlitwy. Psalmista prosił, by Bóg przyjął jego błaganie, zwracając się do Niego: „Do Ciebie wołam, Panie, prędko mi dopomóż! Usłysz głos mój, gdy wołam do Ciebie. Niech moja modlitwa będzie stale przed Tobą jak kadzidło, wzniesienie rąk moich jak ofiara wieczorna!” (Ps 141, 1-2). Wiedział, że Jego prośby łączą się z dymem płonącego kadzidła i wraz z nim wznoszą się do nieba, do Boga, który wysłuchuje jego wołania. Podobnie jak dym unoszący się w chmury i nigdy więcej nie powracający na ziemię, tak modlitwa sprawia, że prośby człowieka, zaniesione przed Boży Tron, nigdy nie wracają bezowocne.

Ewangelista Jan w Apokalipsie przekazuje swoje widzenie: „Ujrzałem siedmiu aniołów, którzy stoją przed Bogiem, a dano im siedem trąb. I przyszedł inny anioł, i stanął przy ołtarzu, mając złote naczynie na żar, i dano mu wiele kadzideł, aby dał je w ofierze, jako modlitwy wszystkich świętych, na złoty ołtarz, który jest przed tronem. I wzniósł się dym kadzideł, jako modlitwy świętych z ręki anioła przed Bogiem. Anioł zaś wziął naczynie na żar, napełnił je ogniem z ołtarza i zrzucił na ziemię, a nastąpiły gromy, głosy, błyskawice, trzęsienie ziemi” (Ap 8, 2-5).

Pachnąca żywica

Kadzidło powstało z połączenia zaschniętej, aromatycznej żywicy, otrzymywanej z kadzidłowców oraz innych wonnych roślin z rodziny osoczynowatych. Podczas spalania żywica wydziela przyjemny zapach, zależący od aromatu substancji, które zostały do niej dodane. Takich połączeń zapachowych może być bardzo wiele, wszystko zależy od użytych roślin. Z żywicami takimi jak olibanum, styraks, mirra, galbanum, sandarak czy elemi mogą łączyć się zarówno aromaty drzew (cyprysy, cedry, cynamonowce, sandałowce), nasion (kolen‐dra, jałowiec, anyż, wanilia), liści (wawrzyn, szałwia, herbata), korzeni (nard, perz, galangal), kwiatów (bergamotka, lawenda, szafran), jak i zapachy pochodzenia zwierzęcego (ambra, piżmo, cybet). Żywica, używana do tworzenia kadzi‐deł, zawiera seskwiterpeny, zwiększające natlenienie mózgu, co ma korzystny wpływ na zdrowie. Kadzidła mają działanie antybakteryjne i przeciwgrzybiczne, stąd były używane zarówno do oczyszczania materiałów i pomieszczeń, jak i w czasie rytuałów pogrzebowych nad ciałami zmarłych. Kompozycje zapachowe żywic i roślin wykorzystywane są do aromaterapii, szczególnie w przypadku problemów z układem oddechowym. Mimo tak wielu zalet warto jednak pamiętać, że najważniejszą sferą życia, w której używa się dymu kadzidła, jest kult religijny.

Kadzidło – zapach sacrum

Hojność serca

Kadzidło, tlące się przed Bogiem, to dar, który jedynie pozornie jest pozbawiony praktycznego celu. To wyraz szczodrości otwartego serca, które kocha. Spoglądanie na dym palonej żywicy prowokuje nas, by rozważyć i uczyć się, czym jest ofiarna i bezinteresowna miłość, która spala się w służbie Bogu i dla dobra drugiego człowieka, niczym kadzidło rozpalone w trybularzu. Rozżarzony w nim ogień wyraża bliskość Boga i Jego miłość, a unoszący się dym i jego zapach jest znakiem Jego łaskawości (por. Rdz 8, 21). Zaangażowanie i poświęcenie w dzieła miłości i miłosierdzia nie może być więc wymuszone, lecz powinno być ochocze, tak samo jak przyjemna, nie kwaśna, jest woń palonej żywicy. „Wydajcie przyjemną woń jak kadzidło, rozwińcie się jak kwiat lilii, podnieście głos i śpiewajcie pieśń, wychwalajcie Pana z powodu wszystkich dzieł Jego!” (Syr 39, 14). MARIA PARUCH

„Będzie to dla was rzecz bardzo święta”

W historiach opisanych w księgach Starego Testamentu spalanie kadzidła było znakiem oddawania czci Bogu. Było darem uwielbienia i przebłagania Jahwe za popełnione winy. W Księdze Wyjścia sam Bóg powiedział do Mojżesza: „Weź sobie wonności: żywicę pachnącą, muszelki i galbanum pachnące, i czyste kadzidło, niech będą w równej ilości. Mieszając je, uczynisz z tego kadzidło wonne - zrobione tak, jak się robi wonności - posolone, czyste, święte. Zetrzesz na p r o s z e k j e g o c z ę ś c i i p o ł o ż y s z p r z e d Ś w i a d e c t we m w Namiocie Spotkania, gdzie Ja będę spotykał się z tobą, i będzie to dla was rzecz bardzo święta” (Wj 30, 34-36). Skoro jest to rzecz święta, kadzideł na liturgii używa się w wyjątko‐wych momentach i w czasie najważniejszych świąt. Stosuje się je przede wszystkim wtedy, gdy wystawia się i adoruje Najświętszy Sakrament.