Afscheid van bijna een halve eeuw TVM

Na bijna vijftig werkzame jaren stopt Bert Jansma (66), manager schade en expertise scheepvaart, bij TVM. De man die niks met schepen had en nooit op kantoor wilde werken kijkt terug op een prachtige loopbaan. Hij pakte alles aan wat op zijn pad kwam en voelde zich nergens te groot voor.

tekst: Natasja Weber beeld: Gerlinde Schrijver en halve eeuw werken voor één en dezelfde werkgever; het komt in Nederland nog maar sporadisch voor. Bij TVM is Bert Jansma de laatste der Mohikanen die als tiener zijn entree maakte in de verzekeringswereld en er tot zijn pensioen met volle tevredenheid werkte. De 66-jarige manager van de schade- en expertiseafdeling heeft zich ruim 49 jaar voor TVM en diens voorlopers ingezet.

Per 1 april zette de charismatische schademan uit Hoogeveen een punt achter zijn werkzame leven waarna hij

Jansma zat in 5 havo en zijn cijferlijst stond er niet al te best voor. Toen hij verkering kreeg met Janny (inmiddels 43 jaar getrouwd) vond hij dat er brood op de plank moest komen.

Broederdienst

Op 17-jarige leeftijd zag hij in het Dagblad van het Noorden een advertentie voor administratief medewerker bij Schepenverzekeraar Hoogezand-Martenshoek. “Ik werd meteen aangenomen, vooral ook omdat ik niet in militaire dienst hoefde. Ik had twee oudere broers en vanwege de zogenaamde broederdienst hoefde ik als derde in de rij niet in dienst.” schepen. Door het kloppen op een schip konden ze precies de dunne plekken eruit halen. Dan werd er een gat in geboord en gemeten hoe dik het vlak was.” vanaf augustus officieel met pensioen gaat. Zijn dienstverband met een half jaar rekken om nog zijn gouden jubileum te kunnen vieren, zag Jansma niet zitten. “Ik heb er genoeg jaren op zitten”, lacht de man die opgroeide in de kop van Drenthe.

In zijn jonge jaren riep Bert Jansma tegen zijn ouders: “Ik ga later nooit op kantoor werken”. Hij zag een toekomst voor zich bij de politie. “Helaas werd ik na een psychologische test afgewezen; ze vonden mij te zachtaardig. Dat was een grote domper.”

Jansma betrad in 1974 een voor hem nieuwe wereld. “Ik had helemaal niks met schepen, wist er totaal niets van. Mijn werkgever was een onderlinge verzekeringsmaatschappij van ijzeren schepen opgericht in 1896. Als administratief medewerker pakte ik alles aan en zo ben ik langzaamaan opgeklommen in het bedrijf.”

Zo ging Jansma in zijn eerste jaren veelvuldig met schade-experts mee op pad om schepen te keuren en te inspecteren. “Dat ging in de jaren zeventig nog met een hamertje waarbij een expert onder het schip doorliep en met een hamertje overal op klopte. Die experts waren vaak oude rotten in het vak en gingen vooral op hun gehoor af, in combinatie met hun kennis van

“Na de inspectie werd een klopbrief opgesteld die ik dan op kantoor verder moest uitwerken en opsturen. Schippers wisten zodoende hoe hun schip er bij de vijfjaarlijkse inspectie voor stond en wat ze eventueel moesten vervangen. Vooral door die inspecties leerde ik heel veel over schepen en over het mooie beroep van binnenvaartschipper. Ik leerde ook snel veel scheepvaarttermen. Daarvoor had ik bijvoorbeeld nog nooit van ‘een dennenboom’ gehoord op een binnenvaartschip.”

Aanvaringen

Jansma pakte als administratief medewerker alles aan wat op zijn pad kwam. Hij ging zich bezighouden met polisadministratie, maakte offertes, deed acquisitie bij schippers en ging bij grote aanvaringen zelf op locatie om de schade te bekijken. “En vooral om er voor de schipper te zijn. Het heeft natuurlijk een enorme impact als je als schipper schade maakt. Ik probeerde altijd rustig te blijven en de schipper en zijn vrouw met raad en daad bij te staan.”

Als kostwinner van een gezin met twee jonge kinderen voelde Jansma zich niet te groot om in de avonduren en op zaterdagen, samen met zijn vrouw, een extra centje bij te verdienen met schoonmaakwerkzaamheden op het scheepvaartkantoor. “De kinderen namen we gezellig mee. Ik zie ze nog in de weer met de papierbakken”, haalt Jansma herinneringen op aan zijn zoon Arjen (40) en dochter Gemma (37). In de avonduren deed Jansma een assurantie-opleiding en stap voor stap groeide hij door in het bedrijf.

Jansma zag zijn werk veranderen en zag de wereld veranderen. De telex werd fax en de fax werd e-mail. De komst van mobiele telefoons en navigatiekaarten als Tresco en het communicatiesysteem AIS waren een zege voor de scheepvaart. Jansma: “Het werk is er veel gemakkelijker op geworden. Vroeger kwam ik ’s ochtends op kantoor en lag er een lange telex door de ruimte. Als een schipper nu een grote schade heeft, kan hij mij altijd bellen. Ik sta 24 uur per dag, zeven dagen per week aan.”

Persoonlijk contact

Jansma vindt het wel jammer dat het persoonlijk contact met schippers door de jaren heen veel minder is geworden. “Alles gaat nu via mail of telefoon. In mijn beginjaren ging ik er veel vaker op uit als er iets aan de hand was. Bij de onderlinge verzekeringsmaatschappij kende je vrijwel iedere klant goed. Van generatie op generatie waren families bij ons verzekerd.”

Toen Jansma begon bij Schepenverzekeraar Hoogezand-Martenshoek telde Nederland elf onderlinge verzekeringsmaatschappijen voor de scheepvaart, anno 2023 zijn er nog twee: TVM en EOC. In 1986 fuseerde

Jansma begon hier samen met zijn collega Mense Landlust (die van De Eendracht kwam) als adjunct-directeur om twee jaar later, in 1995, gezamenlijk de directie van SON te gaan vormen. Ook in zijn directeursrol bleef Jansma zelf schades afhandelen. “Ik heb mezelf nooit als een echte directeur of manager gezien. Ik was een meewerkend voorman.”

Schepen Onderlinge Nederland telde 25 à 30 medewerkers en zetelde in Groningen. “We werkten met een mooi team, met korte lijntjes, in een heel fijne sfeer. Iedere vrijdagmiddag luidden we het weekend in met een borrel in de kantine”, blikt Jansma terug.

Fusie

Met het oog op nieuwe wet- en regelgeving, waardoor SON veel nieuwe medewerkers zou moeten aantrekken, zocht het bedrijf toenadering tot TVM. Uiteindelijk leidde het in 2012 tot een fusie. Vanaf 2016 namen de medewerkers van SON hun intrek in het grote hoofdkantoor van TVM in Hoogeveen. Voor Jansma en zijn collega’s was dat flink wennen. “In Hoogeveen kwam je in een organisatie van 500, 600 man terecht. Ik werd manager van de schadeafdeling en had na lange tijd weer leidinggevenden boven me. In mijn eerste jaren in Hoogeveen heb ik het best moeilijk gehad. Er verdwenen voor mij heel veel taken. In Groningen deed ik alles zelf; van personeelszaken tot herverzekeringen. Bij TVM was overal een afdeling voor. Maar aan de andere kant was het ook fijn dat ik niet meer overal verantwoordelijk voor was, dat gaf minder stress.” al dertig jaar mee samen. Zij zijn een soort familie geworden.” het bedrijf van Jansma met Maatschappij Zeevaart tot ZHM: Zeevaart Hoogezand-Martenshoek. Zeven jaar later fuseerde ZHM met Compact De Eendracht uit Wildervank en Fortuna uit Rotterdam tot Schepen Onderlinge Nederland (SON).

Terugblikkend op de overname zegt Jansma er ‘geen spijt’ van te hebben dat hij en zijn collega Mense Landlust het initiatief hadden genomen om naar TVM te stappen. “We hadden geen keuze. We moesten aan allerlei wet- en regelgeving voldoen. En TVM wilde als transportverzekeraar juist uitbreiden richting scheepvaart.”

Jansma is er trots op dat hij samen met zijn schadeteam van vijftien personen de afgelopen jaren in een prettige sfeer heeft gewerkt in Hoogeveen. “Enkele collega’s zijn begonnen bij SON en daar werk ik dus

Bij de scheepvaarttak van TVM zijn tegenwoordig 2.000 beroepsvaartuigen en 15.000 pleziervaartuigen verzekerd. Jansma is in zijn laatste jaren als manager van de schade- en expertiseafdeling ook altijd zelf schades blijven afhandelen. Aanvaringen, motorproblemen en schroefschades zag hij het meest. Ook maakte hij tien à vijftien keer mee dat een schip zonk. “Voor een schademan is een gezonken schip of een aanvaring de kers op de taart. Precies uitzoeken hoe het heeft kunnen gebeuren, dat speurwerk, vond ik het leukste aan mijn werk. Hoe stond de wind? Wat was de stroming? Waren er andere schepen bij betrokken? Hoe kan ik de klant het beste helpen? Elke schade wilde ik zo goed mogelijk oplossen voor de klant. Ik vond het prachtig werk. Geen dag was saai.”

De opvolger van Bert Jansma als manager schade en expertise scheepvaart bij TVM is Frans Niemeijer uit Groningen. De 48-jarige Niemeijer is op 1 december begonnen en heeft per 1 januari 2023 officieel de functie van Jansma overgenomen. Voordat hij de overstap maakte naar TVM was hij teamleider bij Aveco Verzekeringen in Hardenberg.

Niemeijer heeft 25 jaar ervaring bij diverse bedrijven in de verzekeringswereld, voornamelijk in de maritieme hoek. De nieuwe schademanager komt uit een echt verzekeringsgezin waarbij de scheepvaart een prominente rol speelde. Zijn wijlen vader was vanaf 1975 lange tijd directeur van verzekeringsmaatschappij De Onderlinge Vriendschap.

“Als tiener ging ik regelmatig met mijn vader mee als er ergens een schip was gezonken”, vertelt Niemeijer. “Zo ging ik een keer mee naar Duisburg waar een vrijwel nieuw binnenschip na een aanvaring was gezonken. Op de kade riep een schippersvrouw om haar fotoalbums. Dat maakte diepe indruk op mij. Ze was niet alleen haar bedrijf kwijt, ook haar woning.”

Bij TVM trof Niemeijer bij zijn entree naar eigen zeggen ‘een super stabiel team aan’. “Ik werk met mensen met veel ervaring die heel veel liefde voor hun vak hebben, dat vind ik mooi.” Niemeijer merkt tot slot op dat hij een fervent watersporter is. “Ik hoop dat ik de TVM-vlag vaak op het water tegenkom.”