EpoE4

Jakiś czas temu australijski aktor Chris Hemsworth og ł osi ł , ż e zawiesza swoj ą karierę , aby móc mie ć wi ę cej czasu na sp ę dzanie dni ze swoimi bliskimi. Okaza ł o si ę , ż e wykryto u niego gen ApoE4, który zwi ę ksza ryzyko rozwoju choroby Alzheimera.

Czym jest gen ApoE4? Czy każda osoba mająca ten gen zachoruje tę chorobę? Kto powinien poddać się badaniu?

Choroba Alzheimera jest chorobą zwyrodnieniową mózgu, w przebiegu której dochodzi do odkładania się w obrębie ośrodkowego układu nerwowego patologicznych białek (m.in. betaamyloidu czy białka tau). Jest ona najczęstszą przyczyną otępienia i zaburzeń pamięci na całym świecie.

Do tej pory nie jest znane dokładnie to, dlaczego dochodzi do jej rozwoju. Wiadomo jednak, że może się ona rozwinąć zarówno pod wpływem czynników genetycznych, jak i środowiskowych. U zdecydowanej większości osób starszych choroba Alzheimera ma charakter sporadyczny, czyli zależny od różnorodnych czynników środowiskowych. Czasem jednak choroba ma podłoże genetyczne, a u pacjentów wykrywa się obecność genów zwiększających ryzyko jej rozwoju. Mogą być one potem przekazywane z pokolenia na pokolenie, co czasem prowadzi do rodzinnego występowania tego schorzenia. Jednym z takich genów jest gen ApoE4, który wykryto u Chrisa Hemswortha.

ApoE to gen, z którego w komórkach wątroby, mózgu i innych narządów powstaje białko - apolipoproteina E. Gen dla apolipoproteiny występuje w organizmie pod postacią trzech różnych izoform - ApoE2, ApoE3 i ApoE4.

Apolipoproteina E pełni wiele istotnych funkcji w organizmie człowieka, przede wszystkim uczestniczy w regulacji gospodarki lipidowej.

Jest m.in. składnikiem lipoprotein (m.in. LDL i HDL), pełni udział w wymianie cząsteczek cholesterolu między nimi i reguluje aktywność enzymów uczestniczących w przemianach tłuszczy.

Podobne funkcje pełni w mózgu - wspomaga transport tłuszczy i utrzymuje odpowiedni poziom cholesterolu w tkance nerwowej.

O ile poszczególne izoformy genu dla apolipoproteiny pełnią w organizmie podobne funkcje, to jednak każda z nich ma inną wartość, jeśli chodzi o ryzyko rozwoju choroby Alzheimera. Najbardziej korzystną, jednak najrzadziej spotykaną formą jest ApoE2.

Ma ona charakter neuroprotekcyjny i osoby z tym rodzajem genu mają najmniejsze ryzyko rozwoju choroby Alzheimera. Wykrywa się ją u ok. 8 proc. osób w populacji ogólnej. Najczęstszą, i jednocześnie najbardziej neutralną formą jest ApoE3.

Badania wykazały, że jej posiadanie ani nie zwiększa, ani nie zmniejsza ryzyka rozwoju tej choroby.

Najmniej korzystną izoformą, wykrywaną u ok. 15 proc. populacji, jest gen ApoE4. Stwierdzono, że białko, które z niego powstaje ma najsilniej toksyczny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy ze wszystkich izoform apolipoproteiny, przez co najbardziej sprzyja rozwojowi choroby Alzheimera.

W przypadku obecności tylko jednej wersji (allelu) genu (czyli u tak zwanych heterozygot) ryzyko w porównaniu do populacji ogólnej wzrasta 2-3 krotnie. Natomiast gdy u danej osoby wykryje się dwa allele ApoE4, to ryzyko rośnie nawet 12-krotnie.

Obecność genu ApoE4 nie oznacza automatycznie, że dana osoba z całą pewnością zachoruje w przyszłości na Alzheimera. Badania wykazały, że wykrywa się go u zaledwie 30-40 proc. pacjentów, natomiast pozostałe przypadki to zachorowania sporadyczne, nie związane z genami.

Oznacza to również, że brak tego genu nie daje gwarancji, że kiedyś w przyszłości nie zachorujemy na uwarunkowaną środowiskowo chorobę Alzheimera.

Obecnie badanie obecności genu ApoE4 jest zlecane dość rzadko, ponieważ jest czasochłonne i wymaga zastosowania zaawansowanych technik molekularnych. Nie wszystkie laboratoria mają również możliwość jego wykonania ze względu na brak odpowiedniej aparatury.

Badanie wykonuje się przede wszystkim u pacjentów z podejrzeniem choroby Alzheimera. Trzeba jednak pamiętać, że jest to badanie jedynie pomocnicze.

Może ono być pewnego rodzaju wskazówką co do diagnozy przyczyny otępienia, jednak na jego podstawie nie można postawić pewnego rozpoznania. Jego wykonanie mogą również rozważyć osoby, które miały bądź mają chorego na Alzheimera członka rodziny.

Pozwoli ono ocenić u nich ryzyko wystąpienia tej choroby.

Obecnie nie jest do końca jasne, dlaczego gen ApoE4 tak znacząco zwiększa ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera. Podejrzewa się, że może nasilać odkładanie się beta-amyloidu w mózgu i zwiększać natężenie stanu zapalnego w obrębie ośrodkowego układu nerwowego.

U chorych na Alzheimera posiadających ten gen obserwuje się również większe nasilenie zmian w mikrokrążeniu mózgu w porównaniu do pacjentów, u których go nie wykryto.

Z filmem mu nie wyszło

Jesienią zeszłego roku Michael Houellebecq, enfant terrible francuskiej literatury, zdołał po raz kolejny zaszokować opinię publiczn przyzwyczajoną już do jego ksenofobicznych i mi zoginicznych wypowiedzi.

Sugeruje, że "rdzenni" Francuzi zaczną wkrótce "podkładać bomby i strzelać w meczetach i kawi arniach odwiedzanych przez muzułmanów". Na głowę prowokatora posypały się gromy, nawet częć skrajnej prawicy uznała, że posunął się za daleko.

Mniej więcej w tym samym czasie, podczas pewnego obiadu w Paryzu z holenderskim twórcą eksperymentalnych filmów Stefanem Ruitebeckiem żona pisarza zaproponowała, żeby panowie nakręcili wspólnie film erotyczny, co pomogłoby "przezwyciężyć jego przygnębienie".

Osobliwy plan przerobienia 67-latka w gwiaz dora porno został wkrótce wprowadzony w życie. Jednak po kilku dniach zdjęć z udziałem młodych kobiet Houellebecq zmienił zdanie i wrócił do kraju.

Później próbował na drodze sądowej wstrzymać rozpowszechnianie "dzieła", twierdząc, że podpisywał kontrakt w depresji, po wypiciu kilku kieliszków wina.

Przekonywał, że film jest "atakiem na jego honor", co dla człowieka odznaczonego Legią Honorową powinno być dość istotne, ale sądy nie uznały tej argumentacji.

Na osłodę pozostają mu tylko słowa reżysera, który twierdzi, że pisarz "jest bardzo dobry". Tak pozytywnych recenzji Houellebecq dawno nie otrzymał

International TVN Program

ITVN, sobota, 2023-04-29

6:15 Doradca smaku - program kulinarny

6:20 Furia i miłość - melodramat, Włochy

7:45 Doradca smaku - program kulinarny

7:50 Defacto 8 - Flesz - program informacyjny

8:00 Dzień Dobry TVN - magazyn, live

11:30 Co za tydzień - program rozrywkowy

11:55 Doradca smaku - program kulinarny

12:00 Zakup kontrolowany 35 - program motoryzacyjny

12:45 Nowa Maja w ogrodzie 2 - program rozrywkowy

13:10 Wszystkiego słodkiego - program kulinarno-rozrywkowy,

13:35 Matki, córki, przyjaciółki - program lifestylowy

14:00 Sąsiedzi kontra sąsiedzi program lifestylowy

14:45 Furia i miłość - melodramat, Włochy

16:10 Doradca smaku - program kulinarny

16:15 Absurdy drogowe 12 - program rozrywkowy

16:40 Rośliny dla zielonych - program lifestylowy

17:05 Klasyka Patryka Mikiciuka 2 - program motoryzacyjny,

17:30 To tylko kilka dni 2 - program obyczajowy

18:15 Mój agent 2 - serial komediowy

19:00

Fakty - program informacyjny, live

19:25 MądrzeGotujemy z Katarzyną Bosacką

19:30 Defacto 8 - Flesz - program informacyjny

19:40 Pogoda - program informacyjny

19:45 Uwaga! - magazyn interwencyjny

20:00 Azja Express 3 - program rozrywkowy

21:10 Kuba Wojewódzki 17 - program rozrywkowy1

21:55 DeFacto 11 - program informacyjny

22:20

ITVN, czwartek, 2023-04-27

6:15 Przepis na życie 2 - serial obyczajowy

7:00 Doradca smaku - program kulinarny

7:05 Jestem z Polski 8 - program lifestylowy

7:50 Defacto 8 - Flesz - program informacyjny

8:00 Dzień Dobry TVN - magazyn, live

11:30 Doradca smaku - program kulinarny

11:35 Na Wspólnej 21 - serial obyczajowy

12:00 Kto to wie? - program rozrywkowy

12:25 Sekrety życia - serial fabularno-dokumentalny

13:10 Przepis na życie 2 - serial obyczajowy

13:55 Sąsiedzi kontra sąsiedzi - program lifestylowy

14:40 Teraz albo nigdy - serial obyczajowy

15:25 Doradca smaku - program kulinarny

15:30 Papiery na szczęście - serial obyczajowy

15:55 Absurdy drogowe 12 - program rozrywkowy

16:20 Szpital - serial fabularno-dokumentalny

17:05 Sekrety życia - serial fabularno-dokumentalny

17:50 Kto to wie? - program rozrywkowy

18:15 Ukryta prawda - serial fabularno-dokumentalny

19:00 Fakty - program informacyjny, live

19:35 Złomowisko PL 8 program rozrywkowy

20:20 Pogoda - program informacyjny

20:25 Uwaga! - magazyn interwencyjny

20:40 Na Wspólnej 21 - serial obyczajowy

21:05 Papiery na szczęście - serial obyczajowy

21:30 Doradca smaku - program kulinarny

21:35 To tylko kilka dni 2 - program obyczajowy

22:20 Kuchenne rewolucje 22 - prog. kulinarno-rozrywkowy

23:05 Absurdy drogowe 12 - program rozrywkowy

23:30 Rośliny dla zielonych - program lifestylowy

23:55 Teraz albo nigdy - serial obyczajowy

0:40 Doradca smaku - program kulinarny

0:45 Rozmowy w toku - program rozrywkowy

1:30 Ukryta prawda - serial fabularno-dokumentalny

2:15 Świat - magazyn

3:30 Rozmowy w toku - program rozrywkowy

4:15 Fakty - program informacyjny

4:45 Pogoda - program informacyjny

4:50 Uwaga! - magazyn interwencyjny.

5:05 Papiery na szczęście - serial obyczajowy

5:30 Rozmowy w toku - program rozrywkowy

ITVN, piątek, 2023-04-28

6:15 Przepis na życie 2 - serial obyczajowy

7:00 Doradca smaku - program kulinarny

7:05 Stacja Alaska 2 - program rozrywkowy, USA

7:50 Defacto 8 - Flesz - program informacyjny

8:00 Dzień Dobry TVN - magazyn, live

11:30 Doradca smaku - program kulinarny

11:35 Na Wspólnej 21 - serial obyczajowy

12:00 Kto to wie? - program rozrywkowy

12:25 Sekrety życia - serial fabularno-dokumentalny

13:10 Przepis na życie 2 - serial obyczajowy

13:55 Kuchenne rewolucje 26 - program kulinarno-rozrywkowy,

14:40 Teraz albo nigdy - serial obyczajowy

15:25 Doradca smaku - program kulinarny

15:30 Salon sukien ślubnych: Polska 4 - program lifestylowy

15:55 Ach, ta impreza! - program lifestylowy

16:20 Szpital - serial fabularno-dokumentalny

17:05 Sekrety życia - serial fabularno-dokumentalny

17:50 Kto to wie? - program rozrywkowy

18:15 Ukryta prawda - serial fabularno-dokumentalny

19:00 Fakty - program informacyjny, live

19:30 Sexy kuchnia Magdy Gessler 4 - prog. kulin.-rozrywkowy

19:55 Makłowicz w drodze 3 - program kulinarno-rozrywkowy,

20:20 Pogoda - program informacyjny

20:25 Uwaga! - magazyn interwencyjny

20:40 Sycylijska opowieść - serial kryminalny, Włochy

22:10 DeFacto 11 - program informacyjny

22:35 Superwizjer - magazyn reporterów

23:00 Doradca smaku - program kulinarny

23:05 Matki, córki, przyjaciółki - program lifestylowy

23:30 Szybka zmiana - program lifestylowy.

23:55 Teraz albo nigdy - serial obyczajowy

0:40 Doradca smaku - program kulinarny

0:45 Rozmowy w toku - program rozrywkowy

1:30 Ukryta prawda - serial fabularno-dokumentalny

2:15 Świat - magazyn

3:30 Rozmowy w toku - program rozrywkowy

4:15 Fakty - program informacyjny

4:45 Pogoda - program informacyjny

4:50 Uwaga! - magazyn interwencyjny

5:05 Szybka zmiana - program lifestylowy

5:30 Rozmowy w toku - program rozrywkowy

22:55

23:00

Automaniak 26 - program motoryzacyjny

Doradca smaku - program kulinarny

365 dni - film erotyczny 2020, reżyseria: Barbara

Białowąs, Tomasz Mandes, obsada: Anna-Maria Sieklucka, Michele Morrone, Bronisław Wrocławski, Otar Saralidze, Magdalena Lamparska

0:50 Skazana 2 - serial obyczajowy

1:35 Magiel towarzyski - program publicystyczny

2:05

Defacto 8 - Flesz - program informacyjny

2:15 Świat magazyn

3:30 Rozmowy w toku - program rozrywkowy

4:15 Fakty - program informacyjny

4:40 Pogoda - program informacyjny

4:45 Uwaga! - magazyn interwencyjny

5:00 Doradca smaku - program kulinarny

5:05

Automaniak 26 - program motoryzacyjny

5:40 Magiel towarzyski - program publicystyczny

ITVN, niedziela, 2023-04-30

6:15 Automaniak 26 - program motoryzacyjny

6:50 Nowa Maja w ogrodzie 2 - program rozrywkowy

7:15 Kuchenne rewolucje 26 - program kulinarno-rozrywkowy,

8:00 Dzień Dobry TVN - magazyn, live 4787

11:30 Mobilni mechanicy 5 - program motoryzacyjny

12:05 Salon sukien ślubnych: Polska 4 - program lifestylowy,

12:30 Zgłoś remont 8 - program lifestylowy

13:15 Na Wspólnej Omnibus 21 - serial obyczajowy

14:40 Azja Express 3 - program rozrywkowy

15:50 Nastolatki rządzą... kasą - program obyczajowy

16:35 Ach, ta impreza! - program lifestylowy

17:01 Szybka zmiana - program lifestylowy

17:35 Duda kontra Szafrański 4 - program motoryzacyjny

18:10 Matki, córki, przyjaciółki - program lifestylowy

18:35 Sexy kuchnia Magdy Gessler 4 - prog. kulin.-rozrywkowy

19:00 Fakty - program informacyjny, live

19:25 MądrzeGotujemy z Katarzyną Bosacką

19:30 Defacto 8 - Flesz - program informacyjny

19:40 Pogoda - program informacyjny

19:45 Uwaga! - magazyn interwencyjny

20:00 Kuchenne rewolucje 26 - program kulinarno-rozrywkowy

20:45 Zgłoś remont 8 - program lifestylowy

21:30 Doradca smaku - program kulinarny

21:35 Mój agent 2 - serial komediowy

22:20 Defacto 8 - Flesz - program informacyjny

22:30 Makłowicz w drodze 3 - program kulinarno-rozrywkowy,

22:56 Doradca smaku - program kulinarny

23:00 Pora mroku - horror 2008, reżyseria:

G. Kuczeriszka, scenariusz: Dominik W. Rettinger, muzyka: Adam Burzyński, obsada: N. Rybicka, K. Gorczyca, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Paweł Tomaszewski

0:50 Nastolatki rządzą... kasą - program obyczajowy

1:35 Magiel towarzyski - program publicystyczny

2:05 Defacto 8 - Flesz - program informacyjny

2:15 Świat magazyn

3:30 Rozmowy w toku - program rozrywkowy

4:15 Fakty - program informacyjny

4:40 Pogoda - program informacyjny

4:45 Uwaga! - magazyn interwencyjny

5:00 Doradca smaku - program kulinarny

5:05 Mobilni mechanicy 5 - program motoryzacyjny

5:40 Magiel towarzyski - program publicystyczny

ITVN, poniedziałek, 2023-05-01

6:15 Przepis na życie 2 - serial obyczajowy

7:00

Megatransporty 4 - program rozrywkowy

7:35 DeFacto 11 - program informacyjny

8:00 Dzień Dobry TVN - magazyn, live

11:31 Jak poślubić milionera? - film komedia romantyczna, Polska 2019, Obsada: Małgorzata Socha, M. Malinowski, Małgorzata Foremniak, M. Roznerski, Justyna Steczkowska

13:10 Przepis na życie 2 - serial obyczajowy

13:55 Kuchenne rewolucje 22 - program kulinarno-rozrywkowy

14:40

15:25

21:30 Doradca smaku - program kulinarny

21:35 Skazana 2 - serial obyczajowy

22:20 Kabaret Ciach - Historie śmiechem pisane

23:56 Skandal. Ewenement Molesty - dokument

1:05 Sexy kuchnia Magdy Gessler 4 - prog. kulin.-rozrywkowy

1:30 Stacja Alaska 2 - program rozrywkowy, USA

2:15 Świat - magazyn

Rozmowy w toku - program rozrywkowy

Fakty - program informacyjny

5:30 Rozmowy w toku - program rozrywkowy

ITVN, wtorek, 2023-05-02

6:15 Przepis na życie 2 - serial obyczajowy

Megatransporty 4 - program rozrywkowy

11 - program informacyjny

Dzień Dobry TVN - magazyn, live

Doradca smaku - program kulinarny

11:35 Na Wspólnej 21 - serial obyczajowy

12:00 Kto to wie? - program rozrywkowy

12:25 Sekrety życia - serial fabularno-dokumentalny

13:10 Przepis na życie 2 - serial obyczajowy

13:55 Złomowisko PL 8 - program rozrywkowy

14:40 Teraz albo nigdy - serial obyczajowy

15:25 Doradca smaku - program kulinarny

15:30 Papiery na szczęście - serial obyczajowy

15:55 Klasyka Patryka Mikiciuka 2 - program motoryzacyjny

16:20 Szpital - serial fabularno-dokumentalny

17:05 Sekrety życia - serial fabularno-dokumentalny

17:50 Makłowicz w drodze 3 - program kulinarno-rozrywkowy

18:15 Ukryta prawda - serial fabularno-dokumentalny

19:00 Fakty - program informacyjny, live

19:35 Obcy wewnątrz nas 5 - program rozrywkowy, USA

20:20 Pogoda - program informacyjny

20:25 Uwaga! - magazyn interwencyjny

20:40 Na Wspólnej 21 - serial obyczajowy

21:05 Papiery na szczęście - serial obyczajowy

21:30 Doradca smaku - program kulinarny

21:35 Nastolatki rządzą... kasą - program obyczajowy

22:20 Zakup kontrolowany 35 - program motoryzacyjny

23:05 Kuba Wojewódzki 17 - program rozrywkowy

23:50 Doradca smaku - program kulinarny

23:55 Teraz albo nigdy - serial obyczajowy

0:40 Doradca smaku - program kulinarny

0:45 Rozmowy w toku - program rozrywkowy

1:30 Ukryta prawda - serial fabularno-dokumentalny

2:15 Świat - magazyn

3:30 Rozmowy w toku - program rozrywkowy

4:15 Fakty - program informacyjny

4:45 Pogoda - program informacyjny

4:50 Uwaga! - magazyn interwencyjny

5:05 Papiery na szczęście - serial obyczajowy

5:30 Rozmowy w toku - program rozrywkowy

ITVN, środa, 2023-05-03

6:15 Przepis na życie 2 - serial obyczajowy

7:00 Doradca smaku - program kulinarny

7:05 Jestem z Polski 8 program lifestylowy

7:50 Defacto 8 - Flesz - program informacyjny

8:00 Dzień Dobry TVN - magazyn, live

11:30 Doradca smaku - program kulinarny

11:35 Na Wspólnej 21 - serial obyczajowy

12:00 Makłowicz w drodze 3 - program kulinarno-rozrywkowy

12:25 Sekrety życia - serial fabularno-dokumentalny

13:10 Przepis na życie 2 - serial obyczajowy 1

13:55 Mój agent 2 - serial komediowy

14:40 Teraz albo nigdy - serial obyczajowy

15:25 Doradca smaku - program kulinarny

15:30 Papiery na szczęście - serial obyczajowy

15:55 Rośliny dla zielonych - program lifestylowy

16:20 Szpital - serial fabularno-dokumentalny

17:05 Doradca smaku - program kulinarny

17:10 Po złoto - dokument

18:15 Spowiedź emigranta - dokument

19:00 Fakty - program informacyjny, live

19:35 Stacja Alaska 2 - program rozrywkowy, USA

20:20 Pogoda - program informacyjny

20:25 Uwaga! - magazyn interwencyjny

20:40 Na Wspólnej 21 - serial obyczajowy

21:05 Papiery na szczęście - serial obyczajowy

21:30 Doradca smaku - program kulinarny

21:35 Sąsiedzi kontra sąsiedzi - program lifestylowy

22:20 Piłsudski - film obyczajowy 2019, Obsada: Borys Szyc, Magdalena Boczarska, Jan Marczewski, Józef Pawłowski, Maria Dębska

0:05 Kabaret Moralnego Niepokoju: Tego jeszcze nie grali

2:00 Doradca smaku - program kulinarny

2:05 Defacto 8 - Flesz - program informacyjny

2:15 Świat - magazyn

3:30 Rozmowy w toku - program rozrywkowy

4:15 Fakty - program informacyjny

4:45 Pogoda - program informacyjny

4:50 Uwaga! - magazyn interwencyjny

5:05 Papiery na szczęście - serial obyczajowy

5:30 Rozmowy w toku - program rozrywkowy issuu.com/tygodnikpuls

Teraz albo nigdy - serial obyczajowy

Doradca smaku - program kulinarny0

15:30 Papiery na szczęście - serial obyczajowy

15:55 Wszystkiego słodkiego - program kulinarno-rozrywkowy,

16:20

Najlepsze z nazwisk - film dokument, Francja 2018, reż. iscen.: Sylvia Conti, , muzyka: Krishna Levy,

17:20 Ukryta gra - film sensacyjny USA 2019, reżyseria: Łukasz Kośmicki, obsada: Bill Pullman, Lotte Verbeek, J.Bloor, Robert Więckiewicz, A.Serebriakow, C.Johnson

19:00 Fakty - program informacyjny, live

19:35 Bazary Europy - dokument

20:20 Pogoda - program informacyjny

20:25

Uwaga! - magazyn interwencyjny

20:40 Na Wspólnej 21 - serial obyczajowy

21:05 Papiery na szczęście - serial obyczajowy

Pytanie - czy warto?

Maksymalna długość życia człowieka wciąż pozostaje tematem niewyjaśnionym. Niektórzy naukowcy s ą zdania, ż e górny pu ł ap nie zosta ł do tej pory osi ą gni ę ty i twierdzą, że rekordem może być nawet 130 lat. Okazuje się iż tego wieku mogą dożyć konkretne roczniki.

Najdłużej żyjącym człowiekiem na Ziemi jak dotąd była mieszkanka Brazylii - Jeanne Calment, która zmar ł a w 1997 roku maj ą c dok ł adnie 122 lat i 164 dni. Najstarszym m ęż czyzn ą by ł natomiast Japo ń czyk Jiroemon Kimura - żył 116 lat i 54 dni, zmarł w 2013 r.

Zdaniem wielu badaczy progi te w przyszłości mogą zostać przekroczone o co najmniej kilka lat. Ich zdaniem pobicie tych ż e rekordów jest prawdopodobne, bo d ł ugo ść ż ycia ludzi si ę wyd ł u ż a - a przynajmniej było tak do niedawna.

Wszystko zmieniła pandemia Covid-19, która w tych najbardziej rozwiniętych krajach skróciła przeciętną długość życia - w Polsce o ponad dwa lata.

Gdy koronawirus zaczął wygasać, statystyki określające to, jak długo żyją ludzie na ś wiecie zacz ęł y si ę nieco poprawia ć - co wyra ź nie by ł o wida ć w krajach wysoko uprzemysłowionych. Zaczęło wtedy jeszcze baczniej zastanawiać się nad tym, jakiego wieku człowiek może maksymalnie dożyć Ostatnio badacze coraz częściej sugerują, że granica ludzkiego ż ycia nie zosta ł a jeszcze osi ą gni ę ta, a w niedalekiej przysz ł o ś ci możemy spodziewać się kolejnych rekordów. Ich zdaniem jest to najbardziej realne, jeśli tylko nie dotknie nas kolejna pandemia.

Jednym z ekspertów, którzy badają te kwestie jest prof. David McCarthy. Wraz ze swymi współpracownikami odkrył, że najprawdopodobniej nowe rekordy długowieczności będą mogły wkrótce pobić osoby urodzone na początku XX wieku - szczególnie rocznik 1910.

Osoby urodzone w 1910 obecnie maj ą 113 lat. To, czy w ś ród nich znajd ą si ę rekordziście dowiemy się już w najbliższej dekadzie. Prof. McCarthy uważa, że mogą oni dożyć nawet 130 lat.

Więcej niż na desce sedesowej

Używanie wielorazowych bidonów i butelek to doskonała koncepcja mająca na celu m.in. zmniejszenie ilości odpadów. Jednak ci, którzy nie myj ą swoich butelek, musz ą liczyć się z tym, że są one wylęgarnią bakterii. Potwierdzają to nowe badania.

Miejmy się na baczności przed bakteriami znajduj ą cymi si ę na niemytych pojemnikach. Musimy czyścić je regularnie, ponieważ w innym wypadku staną się centrum bakterii.

Niedawno fi rma Water Filter Guru (z siedzib ą w USA) opublikowa ł a wyniki bada ń dotyczące tego problemu. Okazało się, że niemyte butelki wielokrotnego użytku mogą zawierać nawet 40 tys. razy więcej bakterii niż przeciętna deska sedesowa!

Naukowcy, którzy przeprowadzali badanie, przecierali różne części butelki i znaleźli dwa rodzaje bakterii: bakterie Gram-ujemne i dodatnie.

Bakterie Gram-ujemne mogą powodować infekcje, które uodparniają się na działanie antybiotyków. Niektóre rodzaje tych pałeczek mogą powodować problemy żołądkowojelitowe.

Co więcej, porównaniu z innymi przedmiotami domowego użytku, butelki wielokrotnego użytku zawierają dwa razy więcej zarazków niż znajduje się w zlewozmywaku, cztery razy więcej bakterii niż na myszy komputerowej i 14 razy więcej niż w misce na wodę dla psa czy kota.

Dr Andrew Edwards, mikrobiolog molekularny z Imperial College w Londynie, wyjaśnia, że w jamie ustnej człowieka znajduje się duża liczba różnych bakterii. To właśnie dlatego wielorazowe opakowania na wodę są pokryte drobnoustrojami.

Czy można odetchnąć z ulgą? W pewnym sensie tak, ponieważ mikrobiolog z University of Reading, dr Simon Clarke, zapewnia, że bakterie te nie muszą stanowić dla nas niebezpieczeństwa. Ale nie oznacza to, że będzie tak zawsze.

Spośród przetestowanych rodzajów butelek, te z nakrętką były najczystsze i zawierały jedn ą dziesi ą t ą bakterii znajduj ą cych si ę np. w butelkach z wbudowan ą słomką Niezależnie od tego, ważne jest, aby codziennie czyścić butelkę płynem do mycia naczyń.

Śliska powierzchnia i nieprzyjemny zapach opakowania powinny skłonić nas do natychmiastowego zadbania o higienę butelki.

No to zdechł czy nie zdechł?

Badania opinii pokazują, że nie boimy się powrotu Covid-19. Czy to znaczy, że pandemia czegoś nas nauczyła? A może przeciwnie?

Aż nie chce się wierzyć. Koronawirus i związana z nim choroba Covid-19 jest z nami już trzy lata. Najpierw mówiliśmy o niej jako o cokolwiek egzotycznej sensacji. Oto, gdzieś tam w Chinach, pojawiła się ryzykowna choroba o niewyjaśnionej genezie.

Mało kto wierzył, że epidemia będzie miała zasięg szerszy od wcześniejszych SARS czy MERS. Miała w naszym przekonaniu pozostać problemem przewodniczącego Xi i jego kraju. Covid przekroczył jednak granice Chin, szybko pojawił się w Europie, na kontynencie amerykańskim i właścwie na całym niemal świecie. Już wtedy wiedzieliśmy, że mamy do czynienia z pandemią, i w ślad za tą wiedzą zaczęły nami rządzić groza oraz jej siostra panika.

Na szczęście do walki z epidemią wiele krajów było nieźle przygotowane. Od pierwszego potwierdzonego przypadku do formalnego ogłoszenia stanu epidemii minęło raptem 16 dni. Pojawiły się restrykcje sanitarne, nauczanie online, pierwsza faza lockdownu, specjalne rozwiązania prawne i finansowe.

Choć zagrożenie nowymi wariantami koronawirusa jest spore, nie ma podstaw do wprowadzenia lockdownu – podkreślają eksperci.

Groza jednak była coraz większa; trudno zapomnieć te chwile; obiady podstawiane najbliższym, żonie, matce, pod drzwi pokoju, meldowanie się specjalną aplikacją w czasie kwarantanny, ograniczenia liczby klientów w sklepach, przymus noszenia masek.

A przede wszystkim wielką ciszę i zawieszone w powietrzu pytanie: kiedy to przyjdzie po mnie? I czym si ę to sko ń czy? Zgonem, jak w przypadku tylu bliskich, kolegów, przyjaciół? Czy może uda się jakoś dotrwać do szczepionki.

W końcu się pojawiła. I od razu wzbudziła skrajne emocje. Dla jednych ratunek, dla drugich źródło najbardziej absurdalnych teorii spiskowych.

Dziś, po trzech latach, można powiedzieć, że szczepionka uratowała nas przed gorszym złem, przed ciągnącymi się w nieskończoność, jak w Chinach, falami lockdownów, ryzykownym przepełnieniem szpitali, nadprogramowymi zgonami.

W większości się szczepimy, a reszta z nas korzysta z efektu zbiorowej odporności. Co więcej, zracjonalizowaliśmy chorobę. Wiemy, że Covid-19 będzie już z nami na dobre, ale już się go tak nie boimy. Powrotu pandemii boi się ledwie nieco więcej niż jedna trzecia badanych w sondażach w Stanach Zjednoczonych a także w Europie. Strachu nie odczuwa ponad 60 proc pytanych. Dobrze to czy źle? Chyba normalnie. Z grozą wygrywa raczej nieostrożna młodość i łatwiejsza do zniesienia ulga. Swoje dodają mechanizm wyparcia i wygody. Po co te maski?

Plujemy więc na siebie w tramwajach, ocieramy na potęgę w sklepach i kościołach, a na ludzi w maskach patrzymy jak na dziwaków.

- Jeżeli byśmy się lepiej wyszczepili przeciwko grypie, przeciwko pneumokokom, jeżeli byśmy trochę zachowali więcej zdrowego rozsądku, w niektórych przynajmniej sytuacjach jednak zakładali te maseczki, to byśmy na pewno mieli sytuację sporo lepszą - mówią lekarze epidemiolodzy.

A może jednak czegoś pokolenie Covid-19 się nauczyło? Może przy kolejnej, nie daj Boże, pandemii szybciej narzucimy sobie ograniczenia? Szybciej pobiegniemy po szczepionki?

Liczba zaszczepionych na grypę wydaje się temu przeczyć, ale czymże jest grypa. To wróg dawno już oswojony. Wszystko prawda; tyle że Covid-19 całkiem nie zdechł. W takiej na przykład Japonii czy Chinach pandemia znów się rozpędza.

Covid-19 wciąż nie odpuszcza w Stanach Zjednoczonych, Korei, we Francji, w Brazylii, Niemczech i Chinach. I atakuje wciąż nowymi mutacjami, podobno jeszcze bardziej "zjadliwymi", jak np. Kraken.

Nie mamy żadnej pewności, czy któraś z nich nie przetoczy się walcem przez Kanadę, Stany Zjednoczone czy Polskę. Może jednak więcej ostrożności?