Focus International Trade NL NAVIGEREN IN EEN COMPLEXE WERELD
FOCUS INTERNATIONAL TRADE
04
NAVIGEREN IN EEN
COMPLEXE WERELD EDITO
06
12
ACTOREN EUROPESE HANDELSBELEID HET ABC VAN DE INTERNATIONALE HANDEL
VAN BELGIË IN 2024 FACTS & FIGURES
BUITENLANDSE HANDEL
08
TERUGKEER TRUMP IN HET WITTE HUIS HEADLINE
17
NIEUWS
• EU SLUIT EINDELIJK AKKOORD MET MERCOSUR
• EU STELT ONTBOSSINGSVERORDENING UIT
• MAROŠ ŠEFČOVIČ: NIEUWE COMMISSARIS
VOOR HANDEL EN ECONOMISCHE VEILIGHEID
• FACTS & FIGURES
BUITENLANDSE INVESTERINGEN
Focus International Trade verschijnt twee keer per jaar. Twee redenen voor deze publicatie: vooreerst omdat de internationale handel cruciaal is voor onze heel open economie met zijn kleine en grote ondernemingen. Daarnaast wordt die economische werkelijkheid te vaak onderbelicht, en bovendien onvoldoende objectief bekeken, waardoor bestuurders en ondernemers er weinig greep op hebben.
22 DE BELGISCHE HANDELSBETREKKINGEN IN ÉÉN KLIK
ADVIES AAN DE EXPORTEUR
24 ACTIES VAN HET VBO HET VBO ONDERNEEMT
MEET THE
NIEUWE BRITSE AMBASSADEUR IN BELGIË 28
30 YTiA XPLORER AWARD
YTiA XPLORER AWARD STIMULEERT INTERNATIONAAL ONDERNEMEN
32
LEDEN
LEDENSECTORFEDERATIES VAN HET VBO
33 EUROPA & INTERNATIONAAL HET COMPETENTIECENTRUM
NAVIGEREN IN EEN COMPLEXE WERELD
Zeggen dat de wereld complexer werd, is een open deur intrappen. Maar het is wel een realiteit waarmee onze internationaal actieve ondernemingen dagelijks te maken krijgen.
Toegegeven, de situatie is niet eenduidig. We zagen de laatste tijd immers ook verschillende positieve ontwikkelingen.
Zo lijkt het bevorderen van de buitenlandse handel en van een echt level playing field binnen de Europese interne markt en daarbuiten een prioriteit te zijn voor de nieuwe overheden van het land.
Bovendien staat op Europees niveau het versterken van het internationale concurrentievermogen van onze ondernemingen, met name door handel en investeringen, hoog op de agenda van de nieuwe Commissie onder voorzitterschap van Ursula von der Leyen. Dat uitte zich al concreet in de aankondiging van, na tientallen jaren onderhandelen, een akkoord met de Mercosur-landen (ook al betreur ik dat de ratificatie van dat belangrijke akkoord ingewikkeld belooft te worden, ook in ons land). Bovendien werd de inwerkingtreding van de ontbossingsverordening uitgesteld om Europese en derde landen de kans te geven zich onder betere omstandigheden voor te bereiden.
HET BEVORDEREN VAN INTERNATIONALE HANDEL MOET HET CONCURRENTIEVERMOGEN VAN ONS LAND EN DE EU HELPEN VERSTERKEN.
HOGE MATE VAN ONZEKERHEID
Ik wil echter ook de aandacht vestigen op een aantal zorgwekkende factoren. Onze bedrijven verliezen marktaandelen op de exportmarkten. Naast die problemen in verband met de kostencompetitiviteit stellen onze ondernemingen zich terecht vragen over de haalbaarheid van de nieuwe rapportageverplichtingen in de waardeketens die voortvloeien uit verschillende recente EU wetgeving, zoals de ‘due diligence’-richtlijn.
Buiten onze grenzen blijft de Russische agressie in Oekraïne nu al bijna drie jaar voortduren. Het Chinese ondernemingsklimaat blijft achteruitgaan – ondanks de kansen die de Chinese markt nog altijd biedt. En er heerst grote onzekerheid over de eerste maatregelen die de nieuwe Trump-administratie zal nemen ten aanzien van haar handelspartners, waaronder de EU.
Kortom, na 2024, een jaar dat werd gekenmerkt door verschillende verkiezingen in Europa en elders, wordt 2025 een cruciaal jaar, een kantelpunt. Ik wens dan ook dat de positieve elementen de komende maanden zullen opwegen tegen de verstoringen en handelsbelemmeringen.
Ondanks de moeilijkheden blijf ik ervan overtuigd dat het bevorderen van de internationale handel –gebaseerd op regels en gezonde concurrentie – deel moet uitmaken van de inspanningen van overheden om het concurrentievermogen van ons land en de Europese Unie te versterken. Tegelijk moeten we onze legitieme belangen uiteraard verdedigen wanneer die worden bedreigd of zelfs aangetast. Dat is ook wat Enrico Letta en Mario Draghi hebben aanbevolen in hun diepgaande rapporten over de interne markt en het concurrentievermogen van de EU.
Pieter Timmermans CEO VBO FEB
(JANUARI-SEPTEMBER 2023 VS. JANUARI-SEPTEMBER 2024)
KLANTEN
LEVERANCIERS
2023 2024 Bron: ABH, Foreign Trade Statistics
HANDEL & JOBS
IN BELGIË
1 op 5 jobs is gelinkt aan Belgische en Europese uitvoer buiten de EU
De waarde van de Belgische uitvoer bedraagt 84% van het Belgische BBP de waarde van de uitvoer naar Europese landen bedraagt 74,4% (2023)
IN EU
MEER DAN
30 MILJOEN MENSEN
WERKT IN JOBS GERELATEERD
AAN EU-EXPORT
720.000 EUROPESE BEDRIJVEN EXPORTEREN BUITEN DE EU
16,1% VOOR EU 13,6% VOOR CHINA 13,5% VOOR VS STATISTIEKEN OVER DE WERELDHANDEL
Bron: DG Trade, European Commission: https://ec.europa.eu/newsroom/trade/redirection/document/110221
TERUGKEER TRUMP IN HET WITTE HUIS
Donald Trump is officieel beëdigd als 47ste President van de Verenigde Staten. Hiermee gaat zijn tweede termijn van start, een termijn die door velen wordt beschouwd als mogelijk nog spraakmakender dan zijn eerste.
Een Trump 2.0-beleid van binnenlandse belastingverlagingen en deregulering kan gunstig zijn voor multinationals en bedrijven ter plaatse. Er is echter ook een grotere vrees voor een meer protectionistisch handelsbeleid en mogelijke spanningen met de Europese Unie. En dat kan aanzienlijke uitdagingen voor Belgische bedrijven opleveren. De Belgische economie is namelijk heel verweven met de Amerikaanse. De VS zijn na onze drie buurlanden Duitsland, Nederland en Frankrijk, onze belangrijkste handelspartner, onze vierde grootste klant en tegelijk de vierde leverancier van België (zie de figuren hiernaast).
NOOD AAN DIALOOG EN SAMENWERKING
In het licht van deze ontwikkelingen deelt het VBO zijn verwachtingen om de trans-Atlantische economische en strategische banden te versterken.
De VS, België, en met uitbreiding de EU, zijn van historische en strategische bondgenoten, vooral binnen de NAVO. Het is belangrijk om deze natuurlijke band te behouden. Daarom is het onder meer cruciaal om ervoor te zorgen dat handelsspanningen vermeden worden en er gezocht wordt naar duurzame oplossingen voor bestaande conflicten. Hierbij moet men inzetten op een permanente dialoog om handels- en investeringsstromen te bespreken. Zo kan worden voortgebouwd op de ervaring van de Trade & Technology Council (TTC), die door de aftredende regering werd opgericht.
Verder moet men blijven samenwerken met de VS om grote mondiale uitdagingen aan te pakken, zoals de opkomst van China, de klimaatproblematiek of geopolitieke uitdagingen zoals de oorlog in Oekraïne en de sancties tegen Rusland. Ten aanzien van China zal de EU ook haar eigen strategie moeten uitwerken.
Tot slot, het succes van de trans-Atlantische dialoog hangt af van de eenheid van de EU-lidstaten en een gezamenlijke aanpak ten aanzien van de VS. Er is met een andere woorden behoefte aan een echt Team Europa, waarbij men moet rekening houden met de nood aan diversificatie.
1 Agentschap Buitenlandse Handel - United States - Belgian Foreign Trade Agency https://www.abh-ace.be/nl/landen-en-statistieken/handel-land/verenigde-staten 2 USA-EU - international trade in goods statistics - Statistics Explained https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=USA-EU_-_ international_trade_in_goods_statistics
HANDELSRELATIES BELGIË-VS1 - 2023
BELGISCHE EXPORT VS = 4de klant
Chemische producten
Machines en toestellen
Vervoermateriaal
Andere
BELGISCHE IMPORT VS = 4de leverancier
HANDELSRELATIES EU-VS2 - 2023
EUROPESE EXPORT VS = 1ste klant
Chemische producten
Minerale producten
Kunststoffen
Andere
EUROPESE IMPORT VS = 2de leverancier
Machines & voertuigen
Chemische producten
Andere maakgoederen
Andere
Machines & voertuigen
Chemische producten
Andere maakgoederen
Andere
Bron: Agentschap voor Buitenlandse Handel
Bron: DG Trade, European Commission
EXPERTEN OVER DE IMPACT
Hoe kijken ‘Amerika’-experten naar de mogelijke gevolgen van Trumps herverkiezing? En dat zowel binnen de Amerikaanse, Belgische, Europese en geopolitieke context.
Stéphanie Rutten CEO, AmCham Belgium
“Er heerst onzekerheid in het bedrijfsleven na de recente overwinning van president Trump. Het is echter belangrijk om te onthouden dat de relatie tussen de VS en België niet alleen de tand des tijds heeft doorstaan, maar ook ongelooflijk evenwichtig is op handelsvlak. Dat is een goed voorteken voor de toekomst van de trans-Atlantische relatie en voor het bedrijfsleven.
België bokst systematisch boven zijn gewicht en is de 14e grootste bron van buitenlandse directe investeringen (BDI) in de VS, met 500 Belgische bedrijven die 70.000 Amerikaanse werknemers tewerkstellen. Ondertussen creëren Amerikaanse bedrijven 120.000 rechtstreekse jobs in België en zijn de 62 miljard dollar aan BDI die vanuit de VS naar België stromen, gestoeld op een groot vertrouwen in de Belgische bedrijfswereld. Die cijfers bevestigen het langetermijnengagement van Amerikaanse bedrijven in de Belgische markt alsook van Belgische bedrijven die actief zijn in de VS.
Als een onafhankelijke, door leden aangestuurde bedrijfsorganisatie, gidst de American Chamber of Commerce in Belgium (AmCham Belgium) haar leden door potentiële veranderingen door hen de nodige tools aan te reiken om zich succesvol aan te passen. Onze boodschap is duidelijk: België is en blijft een aantrekkelijke, betrouwbare markt voor Amerikaanse investeringen en wij zullen onze leden ondersteunen tijdens die transitie. Samen met onze partners werken we onvermoeibaar verder om het belang van onze wederzijds voordelige handelsrelatie te versterken.
In 2025 en daarna zullen we onze leden actuele, deskundige inzichten verschaffen via een stevig programma van webinars, evenementen op hoog niveau en rondetafelgesprekken. Die initiatieven zijn bedoeld om onze leden op de hoogte te houden, te betrekken en voor te bereiden op alles wat in het verschiet ligt.”
Luisa Santos Deputy Director General, BusinessEurope
“De Amerikaanse verkiezingen leverden Donald Trump en de Republikeinse partij een duidelijke overwinning op. Gezien de beloften die tijdens de verkiezingscampagne zijn gedaan, leeft er een terechte bezorgdheid over mogelijke tariefverhogingen van 10% à 20% voor invoer uit de EU en 60% voor invoer uit China. Als die verhogingen worden doorgevoerd, kunnen ze gevolgen hebben voor de handel en investeringen tussen de EU en de VS, en leiden tot een kettingreactie die de wereldmarkten ontwricht en onzekerheid creëert voor bedrijven.
De handelsstandpunten van EU en de VS lopen steeds verder uit elkaar. De VS vinden dat het huidige multilaterale handelsstelsel ontoereikend is om het hoofd te bieden aan de uitdagingen van de Chinese staatseconomie. BusinessEurope, de Europese werkgeverskoepel, is van mening dat er wel degelijk ruimte is voor samenwerking tussen de EU en de VS met betrekking tot China, maar dan moet die voldoen aan bepaalde voorwaarden. De economische belangen van de EU moeten worden gerespecteerd. De samenwerking mag niet worden niet opgelegd, maar moet een gezamenlijke inspanning zijn, waarbij alle partijen hun verantwoordelijkheid opnemen met betrekking tot de resultaten. Daarnaast moeten ze de multilaterale regels respecteren en het bedrijfsleven bij het proces betrekken.
Het moet een gemeenschappelijk doel zijn om de trans-Atlantische economie te versterken zodat we de gezamenlijke uitdagingen aankunnen. Dat betekent werken aan manieren om de handel en investeringen over de Atlantische Oceaan te vergemakkelijken en de gezamenlijke economische veerkracht te vergroten.
Los van de plannen van de nieuwe Amerikaanse regering, blijven de trans-Atlantische betrekkingen van groot belang voor de EU en de VS. Door middel van een gestructureerde dialoog op hoog politiek niveau moeten we manieren vinden om de wrijvingen aan te pakken terwijl we positief blijven samenwerken. Tegelijkertijd moet de EU haar economische belangen verdedigen en dringend haar eigen concurrentievermogen versterken.”
Patrick Herman
Directeur bilaterale relaties met Amerika en de Caraïben van de FOD Buitenlandse
Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
“President Hoover, wellicht de trouwste bondgenoot die België ooit in het Witte Huis heeft gehad, probeerde in de jaren 30 de binnenlandse productie te stimuleren met invoerheffingen, maar maakte de depressie zo alleen maar erger en stortte Europa en de wereld de chaos in. Het klinkt misschien voor de hand liggend, maar wat toen gold, geldt nu nog altijd. Handel brengt werkgelegenheid en welvaart met zich mee en is dus allesbehalve een ‘zero-sum game’ of nulsomspel. Protectionistisch beleid ten koste van andere landen draait daarentegen altijd op verlies uit.
Ik wil me niet verliezen in speculaties nu de machtsoverdracht in Washington D.C achter de rug is, maar een duidelijk meer protectionistische wending van de VS zou de groei en werkgelegenheid in de EU en de rest van de wereld, inclusief in de VS zelf, wel verder vertragen. Dat zou op zijn beurt dan weer meer onzekerheid en instabiliteit veroorzaken en uiteindelijk het risico met zich meebrengen dat meer getroffen of kwetsbare democratische landen op alle vijf continenten afglijden naar illiberalisme en de geopolitieke invloedssfeer van illiberale machten.
Naast Mexico en Canada zouden heel open economieën als België, Singapore of Taiwan, net als dynamische, opkomende economieën in Latijns-Amerika of zoals de ASEAN-landen buitenproportioneel lijden onder een mondiaal handelsconflict. Dat kan de huidige problemen in Noord- en Zuid-Amerika verergeren en, gezien de gevoeligheid van de dollarschulden van die landen, het economische evenwicht in Zuidoost-Azië en daarmee ook het veiligheidsevenwicht rond de Indo-Pacifische regio kunnen verstoren.
Ik heb geen glazen bol, maar als onze lopende werkzaamheden aan de toekomst van de trans-Atlantische relatie iets duidelijk maken, is het wel het volgende: in dit onzekere klimaat is het meer dan ooit van belang om de diplomatieke inspanningen op te voeren om een wederzijds voordelige aanpak te bevorderen en een positief economisch traject te stimuleren. De versterking van de handelsrelatie tussen de EU en de VS, de meest omvangrijke ter wereld, moet dan ook deel uitmaken van elke oplossing.”
Héloïse de Villenfagne
Winnares ‘VBO NextGen Leadership Award – 2024'
“Al drie jaar heb ik het voorrecht om ervaring op te doen op de Amerikaanse markt, een fascinerende maar complexe omgeving. De recente presidentsverkiezingen waren weliswaar een schok voor velen, maar bevestigden de bereidheid van een groot deel van de Amerikaanse bevolking om verder te gaan op een controversieel spoor.
In 2024 stemden zo’n 77 miljoen Amerikanen voor Trump – tegenover ongeveer 64 miljoen in 2016. Dat resultaat wijst op een behoefte aan diepgaande verandering en een snelle economische groei, maar ook op een verlangen om de nationale belangen te beschermen.
Vanuit handelsoogpunt zijn de gevolgen groot. De aangekondigde douanetarieven op alle invoer zijn zorgwekkend. Maar in mijn sector – de uitvoer van hoogwaardige flacons voor de cosmeticaindustrie – kunnen ze de Chinese concurrentie beperken en Europese producten een concurrentievoordeel bieden. Desondanks maken de onvoorspelbare beslissingen van de nieuwe president elke langetermijnstrategie riskant.
Los van de uitdagingen vormt het verkiezingsresultaat ook een moment van bezinning. Trump werd verkozen met duidelijke beloften: de Amerikaanse economie nieuw leven inblazen, de grenzen streng controleren, de bureaucratie verminderen en de Amerikaanse prioriteiten weer bovenaan de agenda zetten. Zal hij daarin slagen?
Dat hangt af van zijn vermogen om een evenwicht te vinden tussen protectionisme en groei en tegelijkertijd stabiele handelsbetrekkingen te onderhouden met zijn internationale partners.
In het huidige gepolariseerde klimaat blijf ik ervan overtuigd dat internationale handel een sleutelrol kan spelen bij het bouwen van bruggen tussen landen. Als Europeanen hebben we de kans om onze waarden van kwaliteit en innovatie uit te dragen en samen te werken met lokale partners om gemeenschappelijke uitdagingen aan te pakken. Die collectieve veerkracht is volgens mij essentieel om onzekerheden om te zetten in duurzame kansen.”
ACTOREN EUROPESE HANDELSBELEID
Bij Europese handel denken we vaak aan DG Trade of de Europese Commissaris voor Handel. Niet abnormaal aangezien het handelsbeleid een exclusieve bevoegdheid van de Europese Unie is. Het betekent dat de lidstaten hun bevoegdheden op dit domein volledig hebben overgeheveld aan de EU. Dat komt vooral tot uiting in het domein van vrijhandelsakkoorden. Verder zijn ook de EU-instellingen verantwoordelijk voor het uitwerken en uitvoeren van EU-handelswetgeving.
Er is echter meer dan dat. Het handelsbeleid is in handen van verschillende actoren. We zetten de belangrijkste even op een rij. En geven antwoord op vragen als: wie zijn die actoren, wat doen ze, en wat betekenen ze voor mijn bedrijf?
EUROPESE COMMISSIE
De Europese Commissie speelt een centrale rol in het Europese handelsbeleid. De Commissaris voor Handel en het Directoraat-Generaal Handel (DG Trade) zijn hierbij de belangrijkste actoren.
Maroš Šefčovič - Europees Commissaris voor Handel en Economische Veiligheid
De Europese Commissaris voor Handel vormt het gezicht van de Europese handel. Hij leidt de onderhandelingen over handelsakkoorden met derde landen en internationale organisaties, zoals de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Ook vertegenwoordigt hij de EU in internationale handelsfora en verdedigt hij de handelsbelangen.
De nieuwe Commissaris voor Handel is de Slovaak Maroš Šefčovič (lees ook het nieuwsartikel op p. 19-20).
Directoraat-Generaal Handel (DG Trade)
Achter de Commissaris staat er een sterke ondersteunde administratie, het Directoraat-Generaal Handel (kort DG Trade genoemd). Dat speelt een cruciale rol in het voorstellen en implementeren van wetgeving. Het onderhandelt ook de handelsakkoorden, en controleert de naleving ervan.
Daarnaast waakt het DG Trade over de Europese handelsbelangen en voert het onderzoeken uit in het geval van dumping of onrechtmatige subsidies. Hierbij kan DG Trade voorstellen om anti-dumpingmaatregelen of -subsidiemaatregelen te nemen. Neem het subsidieonderzoek naar Chinese elektrische voertuigen. Het is ook DG Trade dat binnen de WTO-klachten zal indienen namens de EU.
Binnen DG Trade is er een Chief Trade Enforcement Officer (CTEO) die waakt over de implementatie en handhaving van het handelsbeleid. Binnen die context kunnen alle EU-belanghebbenden die worden geconfronteerd met mogelijke handelsbelemmeringen in derde landen of de niet-naleving van duurzaamheidsregels dat melden via het Single Entry Point. 1
Verder lanceert DG Trade publieke consultaties wanneer zij nieuwe wetgeving wil te publiceren. Het voert ook een ex-ante en ex-post assessment uit voor vrijhandelsakkoorden. Dat zijn zeer belangrijke momenten waar bedrijven of organisaties hun stem kunnen laten horen.
Met Access2Markets kunnen bedrijven bovendien snel cruciale handelsinformatie voor derde landen onderzoeken, zoals tarieven, belastingen, procedures, oorsprongsregels, exportmaatregelen en handelsbelemmeringen. Daarnaast vinden ze er alle relevante informatie over dienstenhandel, investeringen, aanbestedingen en EU-handelsovereenkomsten.
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE
De EU-lidstaten dragen bij tot de bepaling van het handelsbeleid via de comités en werkgroepen van de Raad van de EU. Hierbij zijn de Raad Buitenlandse Zaken, het Comité Handelspolitiek en de werkgroep Handelsvraagstukken de relevante actoren.
Raad Buitenlandse Zaken (RBZ)
In zijn configuratie bestaand uit Handelsministers, neemt de Raad wetgeving aan samen met het Europees Parlement. Die configuratie speelt verder een belangrijke rol
omdat ze de Commissie een mandaat geeft om onderhandelingen te openen en bijbehorende onderhandelingsrichtsnoeren geeft.2
Comité Handelspolitiek en Werkgroep Handelsvraagstukken
Het Comité handelspolitiek (Trade Policy CommitteeTPC) adviseert de Europese Commissie en coördineert het handelsbeleid tussen de lidstaten. Het richt zich op WTO-aangelegenheden, bilaterale handelsbetrekkingen en nieuwe EU-wetgeving over handelsbeleid.3
De Groep handelsvraagstukken (Working Party on Trade Questions - WPTQ) behandelt diverse wetgevingsdossiers onder de gewone wetgevingsprocedure en bespreekt horizontale vraagstukken. Ze werkt nauw samen met het Comité en helpt bij de voorbereiding voor de Raad Buitenlandse Zaken.4
EUROPEES PARLEMENT
Sinds het Verdrag van Lissabon is de rol van het Europees Parlement versterkt door het als medewetgever aan te wijzen. Het staat nu op gelijke voet met de Raad op het gebied van handel en investeringen. In het geval van internationale overeenkomsten is ook de goedkeuring van het Parlement vereist, hoewel het niet de bevoegdheid heeft om het akkoord aan te passen. Binnen het Parlement is de Commissie Internationale Handel (INTA) verantwoordelijk.
Commissie voor Internationale Handel (INTA)
De INTA beoordeelt handelsakkoorden en zorgt ervoor dat ze in lijn zijn met de bredere doelstellingen van de EU, bijvoorbeeld op het vlak van duurzaamheid en mensenrechten. Binnen de INTA gaan leden van het parlement met elkaar in debat. Daarnaast is de commissie verantwoordelijk voor de positionering van het Parlement rond de relevante wetgeving.
De INTA bestaat uit 43 permanente leden waarvan ook enkele Belgen. Vandaag zijn Kathleen Van Brempt, Benoit Cassart en Rudi Kennes permanente leden, en Saskia Bricmont en Kris Van Dijck plaatsvervangende leden.5
BELGIË
In België spelen zowel de FOD Buitenlandse Zaken als de FOD Economie een belangrijke rol in het Europese en internationale beleid. In het geval van handelsakkoorden moeten in België alle (regionale) parlementen de akkoorden bekrachtigen.
FOD Buitenlandse Zaken - DGE
De Directie-generaal Europese Zaken en Coördinatie (DGE) binnen de FOD Buitenlandse Zaken is cruciaal voor de voorbereiding, bepaling, coördinatie, vertegenwoordiging, behartiging en monitoring van het Europese beleid. Binnen de DGE is de Directie E5 verantwoordelijk voor het handelsbeleid. De Directie E5 volgt onder andere de activiteiten van het raadgevende Comité handelspolitiek van de EU op. Ze is ook belast met de follow-up van handelsbeleid op internationaal niveau bij de Wereldhandelsorganisatie of andere multilaterale instellingen.6
FOD Economie
De FOD Economie is verantwoordelijk voor het verzamelen, verspreiden en coördineren van informatie en activiteiten om de toegang tot markten voor Belgische bedrijven te verbeteren. De rol van de FOD Economie binnen het handelsbeleid omvat het raadplegen van nationale beroepsfederaties om markttoegangsproblemen voor Belgische bedrijven te identificeren. Daarnaast verspreidt de dienst informatie onder alle betrokken partijen van het nationale netwerk, zoals de Permanente Vertegenwoordiging bij de EU, de FOD Buitenlandse Zaken, en diverse regionale agentschappen. Verder neemt FOD Economie ook actief deel aan vergaderingen van het Raadgevend Comité Markttoegang en diverse werkgroepen.7
2 Foreign Affairs Council configuration (FAC) - Consilium - https://www.consilium.europa.eu/en/council-eu/configurations/fac/
3 Comité handelspolitiek - Consilium - https://www.consilium.europa.eu/nl/council-eu/preparatory-bodies/trade-policy-committee/
4 Groep handelsvraagstukken - Consilium - https://www.consilium.europa.eu/nl/council-eu/preparatory-bodies/working-party-on-trade-questions/
5 About | INTA | Committees | European Parliament - https://www.europarl.europa.eu/committees/en/inta/about
6 Coördinatie van Europese Zaken | FOD Buitenlandse Zaken - Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking - https://diplomatie.belgium.be/nl/beleid/coordinatie-van-europese-zaken
7 Markttoegang | FOD Economie - https://economie.fgov.be/nl/markttoegang
De Europese Commissie start met een ‘scoping exercise’ en een ‘Impact Assessment’. Belanghebbenden kunnen via een publieke consultatie hun input geven. Na voltooiing en als een akkoord de beste optie blijkt, wordt het voorstel ingediend bij de EU-lidstaten.
Vervolgens geeft de Raad een mandaat en onderhandelingsrichtlijnen aan de Europese Commissie om de onderhandelingen met het partnerland te starten.
De Commissie leidt de onderhandelingen voor de EU en moet de Raad en het Europees Parlement informeren. De Raad moet ook worden geraadpleegd.
Wanneer een overeenkomst is bereikt tussen de Commissie en het partnerland, wordt de tekst vertaald in alle officiële talen en juridisch omgezet.
Daarna wordt het akkoord ingediend bij de Raad voor ondertekening. Het juridische statuut van het akkoord wordt hier bepaald, ofwel ‘EU-only’ of ‘mixed agreement’.
machtigt
Raad van de Europese Unie machtigt en verstrekt onderhandelingsrichtsnoeren
Europese Commissie start handelsonderhandelingen met partnerland
onderhandelt akkoord over tekst
De Raad zal hierover een besluit nemen en kan ook beslissen over het voorlopig in werking treden van het akkoord, op voorstel van de Commissie.
Bij een vrijhandelsakkoord moet het Europees Parlement zijn instemming geven. Het Parlement heeft geen bevoegdheid om aanpassingen te vragen.
Daarna is het aan de Raad om het akkoord te ratificeren. In het geval van een ‘EU-only’-akkoord zal het akkoord volledig in werking treden. In het geval van een ‘mixed agreement’ of gemengd akkoord moeten ook de 27 EU-lidstaten het akkoord ratificeren. In België ligt die bevoegdheid bij de verschillende parlementen. Het akkoord treedt pas volledig in werking wanneer de EU, alle lidstaten – via hun parlementen –en het partnerland de overeenkomst hebben bekrachtigd.
stuurt ontwerpbesluit voor instemming
Partnerland ratificeert
Europese Unie Partner land
informeert
raadpleegt
bijgewerkte tekst wordt vertaald in alle talen
Europees Parlement
formeel voorstel (en evt. voorlopige toepassing) voor ondertekening en sluiting juridische en taalcheck van de tekst
neemt besluit aan tot ondertekening (en evt. voorlopige toepassing)
Europees Parlement stemt in met het ontwerpbesluit
Bij gemengde overeenkomst: ratificatie door lidstaten
sluiting en inwerkingtreding
Bron: EU trade negotiations - Consilium
Douane
Verder spelen ook de douaneautoriteiten een belangrijke rol in België. Vooral dan inzake de oorsprong van goederen. De oorsprong van een product heeft betrekking op het land waar het is vervaardigd. Dat is essentieel voor de douanetechnische behandeling van goederen die in de Europese Unie worden ingevoerd of vervaardigd, of voor goederen die naar derde landen worden uitgevoerd. Hierbij maakt men een onderscheid tussen preferentiële en niet-preferentiële oorsprong.8
VBO
Laat het duidelijk zijn dat er binnen het handelsdomein heel wat relevante spelers zijn op zowel Europees als Belgisch niveau.
Het is essentieel dat alle actoren op de hoogte zijn van de offensieve en defensieve prioriteiten van de bedrijfswereld. Het VBO werkt hier actief aan, samen met de aangesloten leden-sectorfederaties en de Europese werkgeverskoepel BusinessEurope. 8
NIEUWS
Het internationale handelsnieuws brengt een stroom aan – vaak –cryptische en wisselvallige berichten. In deze rubriek ontcijferen we de jongste feiten en evoluties die van ver of dichtbij te maken hebben met de internationale activiteiten van onze Belgische ondernemingen.
Laatste update: januari 2025
1 EU SLUIT EINDELIJK AKKOORD MET
In december 2024 sloot de EU, na 25 jaar onderhandelen, een akkoord met de Mercosur-landen (Brazilië, Argentinië, Paraguay en Uruguay). Het historische akkoord heeft betrekking op 1/5de van de wereldeconomie en omvat zowel offensieve als defensieve voordelen. Het VBO heeft dit positief onthaald.
Offensieve en defensieve voordelen
Op het offensieve front omvat het akkoord aanzienlijke tariefverlagingen en verminderingen van niet-tarifaire belemmeringen. Met de afschaffing van tarieven voor 91% van de goederen die uit de EU worden geïmporteerd, zullen deze maatregelen de handel tussen de Europese Unie, België en de Mercosur-landen aanzienlijk stimuleren.
Op het defensieve front omvat het akkoord specifieke vrijwaringsmaatregelen om – indien nodig – de potentieel kwetsbaardere sectoren te beschermen. Buitenlandse importen zullen uiteraard moeten blijven voldoen aan de EU-normen en standaarden die van toepassing zijn om toegang te krijgen tot de interne markt van de EU, en dat moet strikt worden gecontroleerd.
Nieuwe elementen
Dit akkoord bevat enkele nieuwe elementen in vergelijking met het eerdere politieke akkoord uit 2019. Het gaat bv. over een herstelmechanisme dat compensatie biedt aan een van de partijen als nieuwe beleidsmaatregelen van een andere partij de voordelen van de handelsovereenkomst tenietdoen. Daarnaast kan de overeenkomst ook worden opgeschort als een partij de verplichtingen onder het klimaatakkoord van Parijs schendt.
De invoertarieven op auto’s in de Mercosur-landen zullen geleidelijk worden verlaagd, met snellere verlagingen voor elektrische en hybride voertuigen. Tot slot zullen er geen heffingen zijn op de Braziliaanse export van bepaalde grondstoffen naar de EU, terwijl Argentinië exportrechten krijgt voor landbouwproducten.
Nood aan diversificatie
De timing van het akkoord kon niet beter zijn gezien de huidige, en alsmaar meer gespannen geopolitieke
situatie. Onder meer de groeiende invloed van China in Latijns-Amerika, de oorlog in Oekraïne, de sancties tegen Rusland en de herverkiezing van Donald Trump bevestigen de noodzakelijke diversificatie van de Belgische en Europese export- en importstromen.
Het akkoord bestaat uit een pijler voor politieke dialoog, een samenwerkingspijler en een handelspijler. Na de definitieve juridische controle door beide partijen zal de tekst worden vertaald in alle officiële EU-talen en vervolgens worden voorgelegd aan de Raad en het Europees Parlement ter goedkeuring. Het VBO mikt op een constructieve houding van België in dat kader.
Hier vindt de officiële teksten van de het akkoord:
De Europese Commissie (EC) stelde voor om de toepassing van de EU-ontbossingsverordening met één jaar uit te stellen. Dat voorstel kwam er naar aanleiding van feedback van Europese invoerders en internationale partners over hun voorbereidingen en het gebrek aan duidelijke en tijdige ‘guidelines’ vanuit de EC.
Dankzij het voorstel krijgen de betrokken partijen extra tijd om zich voor te bereiden. De verordening wordt beschouwd als een cruciaal onderdeel van de bredere inspanningen van de EU om klimaatverandering tegen te gaan en de biodiversiteit te beschermen. En heeft grote gevolgen voor bedrijven en producenten wereldwijd.
Onvoldoende tijd
De ontbossingsverordening heeft als doel ervoor te zorgen dat producten die in de EU worden verkocht of geëxporteerd, niet bijdragen aan ontbossing of bosdegradatie. En gaat samen met een aantal verplichtingen voor landen en bedrijven. Ze verdeelt landen in drie categorieën op basis van ontbossingsrisico’s voor de export van onder andere rundvlees, soja, palmolie, rubber, koffie, cacao en hout. Producten die in verband worden gebracht
met recente ontbossing zijn verboden ofwel onderworpen aan strenge controles. Die verplichtingen zouden normaal op 1 januari 2025 in werking zijn getreden.
Hoewel het principe van de verordening – het ontmoedigen van ontbossing – breed wordt ondersteund, vonden veel landen en producenten de maatregelen te draconisch en slecht doordacht. Velen gaven aan dat er onvoldoende tijd was om hun productie- en toeleveringsketens te reorganiseren.1
Uitstel van 12 maanden
Onder druk van de kritieken stelde de EC dus voor om de toepassing van de verordening met 12 maanden vooruit te schuiven.2 Dat betekent dat grote bedrijven en handelaren pas vanaf 30 december 2025 aan de regels moeten voldoen, terwijl micro- en kleine ondernemingen
tot 30 juni 2026 de tijd krijgen. Het uitstel geeft alle betrokken partijen meer tijd om zich voor te bereiden en de nodige due diligence-systemen op te zetten om te voldoen aan de regels. Samen met het voorstel tot uitstel publiceerde de Commissie extra documentatie om bedrijven, stakeholders en derde landen te begeleiden bij de implementatie van de verordening. Het voorstel tot uitstel werd officieel goedgekeurd door de Raad en het Europees Parlement.
1 Comment – EU deforestation regulation: When the levée breaks - Borderlex https://borderlex.net/2024/10/11/comment-eu-deforestation-regulation-whenthe-levee-breaks/
2 Uitvoering van de EU-ontbossingsverordening https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/ip_24_5009
Maroš Šefčovič is een Slovaakse politicus met een indrukwekkende staat van dienst binnen de Europese Commissie. Hij maakt al sinds 2009 deel uit van de Commissie en heeft de reputatie van een betrouwbare en effectieve bestuurder. In de Commissie von der Leyen II is hij aangesteld als Commissaris voor Handel en Economische Veiligheid, en Interinstitutionele Relaties en Transparantie.
Mission letter
In de ‘mission letter’ worden Šefčovič zijn prioriteiten en verantwoordelijkheden uiteengezet. Het doel is om vrije en eerlijke handel voort te zetten in functie van de Europese welvaart. Tegelijk krijgt hij de opdracht om de afhankelijkheden te verminderen en duurzame partnerschappen te ontwikkelen. Dat betekent dat hij niet alleen verantwoordelijk is voor de meer traditionele handelskwesties (waaronder het sluiten van vrijhandelsakkoorden) maar ook voor het waarborgen van de economische veiligheid van de EU in een steeds complexere geopolitieke omgeving. Binnen die context werd hem gevraagd een doctrine rond economische veiligheid uit te werken.3
3 Mission Letter - Maroš Šefčovič - https://commission.europa.eu/document/ download/4047c277-f608-48d1-8800-dcf0405d76e8_en?filename=Mission+letter++%C5%A0EF%C4%8COVI%C4%8C.pdf
European Union, 2023
Hoorzitting en prioriteiten
Tijdens zijn hoorzitting in het Europees Parlement presenteerde Šefčovič zijn visie en prioriteiten als nieuwe handelscommissaris. Hij benadrukte de noodzaak van een evenwichtige benadering tussen openheid en bescherming. Šefčovič stelde dat de EU haar handelsbeleid moet aanpassen aan de huidige geopolitieke realiteit, waarbij economische veiligheid en strategische autonomie centraal staan.
Een van zijn belangrijkste prioriteiten is het versterken van de handelsbetrekkingen met strategische partners zoals de Verenigde Staten en het aanpakken van uitdagingen met China, vooral op het gebied van technologische concurrentie en markttoegang. Verder zal hij focussen op de ontwikkeling van een strategische ‘EU-India’-agenda en alles in het werk stellen om de economische banden met de Indo-Pacific-regio, Latijns-Amerika en het Caraïbisch gebied te versterken.
Daarnaast wil Šefčovič de interne markt van de EU versterken en ervoor zorgen dat Europese bedrijven beter zijn beschermd tegen oneerlijke handelspraktijken. Hij pleitte voor een robuustere handelsdefensie en het gebruik van handelsinstrumenten om de belangen van de EU te beschermen.4
Het is in die context dat het VBO het handelsbeleid nauwlettend zal opvolgen en zal blijven streven naar een correcte balans tussen de offensieve en defensieve belangen van de Belgische bedrijven in lijn met de prioriteiten die wij samen met de Europese werkgeverskoepel, BusinessEurope, in een ‘position paper’ hebben beschreven.
4 FACTS & FIGURES BUITENLANDSE INVESTERINGEN
Sinds juli 2023 beschikt België over een interfederaal screeningsmechanisme voor buitenlandse investeringen (FDI-screening). Wat tonen de cijfers anderhalf jaar later?
De FDI-screening is van toepassing op buitenlandse directe investeringen die gevolgen kunnen hebben voor de veiligheid of openbare orde in België. Of voor de strategische belangen van de gewesten en gemeenschappen.
De FOD Economie, dat het mechanisme beheert, publiceerde vorig najaar het eerste jaarverslag. Kort daarna bracht ook de Europese Commissie haar vierde rapport uit over directe buitenlandse investeringen in de EU. Beide rapporten geven, naast informatie over screening, ook cijfers met betrekking tot buitenlandse investeringen in België en de EU.
Buitenlandse investeringen in België5
In de periode van 1 juli 2023 tot en met 30 juni 2024 werden in België 68 dossiers aangemeld. Hiernaast vindt u enkele kerncijfers met betrekking tot de herkomst, de doelsectoren en de geografische spreiding binnen België.
Buitenlandse investeringen in de EU6
4 Report of the Confirmation hearing - European Parliament https://hearings.elections.europa.eu/documents/sefcovic/sefcovic_ verbatimreporthearing-original.pdf
U kunt de paper ‘A proactive trade agenda for EU competitiveness:
www.businesseurope.eu > publications > position papers
Het vierde rapport van de EU (voor het jaar 2023) vermeldt 3.800 transacties. Binnen de EU wordt een onderscheid gemaakt tussen overnames (het verwerven van belangen) en ‘greenfield’-investeringen (starten of opbouwen vanuit het niets). Hiernaast enkele cijfers over de herkomst, de doelsectoren en de belangrijkste Europese bestemmingen voor buitenlandse investeringen.
6 Register of Commission Documents - COM(2024)464 https://ec.europa.eu/transparency/documents-register/ detail?ref=COM(2024)464&lang=en
Geografische spreiding België7
Top 5 Belgische sectoren
7 Sommige transacties hebben betrekking op meerdere regio’s. Vandaar het verschil tussen het totaal aantal transacties per regio (82) en het aantal dossiers (68) aangemeld in België.
Vlaanderen Brussels Hoofdstedelijk Gewest
DE BELGISCHE HANDELSBETREKKINGEN IN ÉÉN KLIK
Het Agentschap voor Buitenlandse Handel plaatste de educatieve kaart tradexplorermap online. Daarop biedt het een overzicht van de handelsbetrekkingen van België, en bij uitbreiding van de Europese Unie, met de rest van de wereld. De tool is bedoeld voor exporteurs, maar ook andere ondernemingen die meer informatie zoeken over de aard van de Belgische handelsbetrekkingen kunnen er terecht.
De kaart onderscheidt 233 landen en grondgebieden over de hele wereld. Voor elk daarvan werd minstens één handelskenmerk geïdentificeerd. In totaal werden meer dan 16 handelsregelingen vastgesteld. Hoewel de EU over verschillende tools, zoals kaarten, specifieke websites en diverse publicaties beschikt om die verschillende regelingen van duiding te voorzien, bundelt het Agentschap in deze tool alle bestaande regelingen in één kaart.
BETROUWBARE BRONNEN
De Europese Commissie is exclusief bevoegd om te onderhandelen en de Unie te vertegenwoordigen in aangelegenheden met betrekking tot het handelsbeleid. Verschillende handelsregelingen die door de EU werden ingesteld, kunnen natuurlijk een impact hebben op de bilaterale handel met een derde land of grondgebied.
De EU kan namelijk sancties opleggen of, omgekeerd, een bevoorrechte relatie onderhouden die de bilaterale handelsbetrekking beïnvloedt. Er kunnen ook preferentiële regelingen worden getroffen met partnerlanden in ontwikkeling, die invloed hebben op onze handel. Kortom, die verschillende regelingen kunnen gevolgen hebben voor zowel uw in- als uw uitvoer.
De kaart is gebaseerd op verschillende betrouwbare bronnen, waaronder de Wereldhandelsorganisatie (WTO), de EU, het Agentschap voor Buitenlandse Handel en andere officiële bronnen uit derde landen. Bij elk land vindt u een link naar de Europese Commissie, een link naar de WTO en een link naar het Agentschap voor Buitenlandse Handel om zo de aanvullende informatie toegankelijker te maken.
SCAN
QR
Meer weten?
Neem ook een kijkje op Tradexplorer.be, een ander platform dat door het Agentschap werd ontwikkeld om gegevens over de buitenlandse handel van België met de rest van de wereld toegankelijker te maken.
Meer weten?
https://www.vbo-feb.be/nl/nieuws/ conflict-rusland-oekraine-gevolgen-voorde-belgische-bedrijven/ SCAN QR
QR
Meer weten?
Naast de referentie-website verzamelt, verwerkt en deelt het Agentschap voor Buitenlandse Handel statistieken over de buitenlandse handel op nationaal en internationaal niveau.
CONFLICT RUSLAND-OEKRAÏNE
Het conflict tussen Rusland en Oekraïne heeft aanzienlijke gevolgen voor ondernemingen. Door de economische sancties, storingen in de toeleveringsketens en geopolitieke onzekerheid moeten ondernemingen in een complex en onstabiel ondernemingsklimaat opereren. Met de economische sancties wil de Europese Unie de Russische economie verzwakken en tegelijk de gevolgen voor Europese ondernemingen minimaliseren. Belgische ondernemingen worden echter geconfronteerd met bijkomende uitdagingen. Zo moeten ze nieuwe leveranciers vinden, zich aanpassen aan de logistieke storingen en omgaan met marktonzekerheid.
U wilt op de hoogte blijven van de sancties? Op onze VBO-website vindt u alle up-to-date informatie over de Europese sancties tegen Rusland en hun gevolgen voor de Belgische ondernemingen.9 Ze biedt houvast in de complexe en voortdurend veranderende context.
9 Ga via ‘zoeken’ naar de pagina ‘Conflict Rusland-Oekraïne: gevolgen voor de Belgische bedrijven’
SCAN
ACTIES VAN HET
VBO
Het VBO is heel actief op het gebied van economische diplomatie, zowel in het buitenland (in het kader van staatsbezoeken en economische missies) als in België. Zo stimuleert het de contacten tussen de Belgische bedrijfswereld en buitenlandse overheden en onderhoudt het nauwe banden met de diplomatieke wereld in Brussel en in het buitenland.
16-19 JUNI 2024
ECONOMISCHE MISSIE IN NOORWEGEN
Tijdens de economische missie in Noorwegen, onder leiding van prinses Astrid, kregen meer dan 450 Belgische bedrijfsleiders de kans om hun expertise in de kijker te zetten en mogelijke samenwerkingen te verkennen. Het VBO organiseerde ter plaatse verschillende activiteiten om de handelsbetrekkingen te versterken, waaronder een ‘Power Lunch’ in samenwerking met de NHO, de Noorse werkgeversorganisatie. Die bijeenkomst, in aanwezigheid van de Noorse staatssecretaris voor Industrie, bood de gelegenheid om de samenwerkingsprioriteiten te bespreken en de mogelijkheden voor een transitie naar duurzaamheid te onderzoeken. Het VBO organiseerde ook een ‘Success Stories Breakfast’ waarop succesverhalen van Belgische ondernemers in Noorwegen werden belicht, met aandacht voor hun trajecten en samenwerkingen.
4 OKTOBER 2024
KONINKLIJK STAATSBEZOEK AAN FRANKRIJK
Het VBO nam deel aan het staatsbezoek aan Frankrijk, en in het bijzonder aan het galadiner dat president Emmanuel Macron en zijn echtgenote in het Élysée organiseerden ter ere van koning Filip en koningin Mathilde. Een uitgelezen moment voor het VBO om van gedachten te wisselen met vooraanstaande vertegenwoordigers uit het Franse bedrijfsleven, de academische wereld en de politiek, en om de banden tussen onze twee landen aan te halen.
11 OKTOBER 2024
VBO NEXTGEN LEADERSHIP AWARD IN KADER VAN HET PRINS ALBERTFONDS
Het Prins Albert Fonds (PAF) vierde zijn veertigjarige bestaan. Het doel van dat programma was om jong Belgisch talent een jaar werkervaring in het buitenland aan te bieden bij Belgische ondernemingen. Ter gelegenheid van die mijlpaal riep het VBO de ‘FEB NextGen Leadership Award’ in het leven, waarmee het PAF-laureaten wil ondersteunen door hen bij hun terugkeer uit het buitenland een ‘opleidingscheque’ aan te bieden om hun loopbaan een boost te geven. Tijdens het PAF-galadiner, in aanwezigheid van prinses Astrid, mocht Héloïse de Villenfagne als eerste laureaat de prijs in ontvangst nemen uit handen van Pieter Timmermans, CEO van het VBO.
7 OKTOBER 2024 SEMINARIE DUE DILIGENCE
Het VBO organiseerde een nieuwe infosessie over de praktische gevolgen van de richtlijn inzake passende zorgvuldigheid in het bedrijfsleven op het gebied van duurzaamheid (de zgn. due diligence). Aangezien heel wat Belgische bedrijven sterk verankerd zijn in de geglobaliseerde waardeketens, zullen ze de impact van hun activiteiten op sociaal, milieu- en mensenrechtenvlak moeten evalueren. En waar nodig ingrijpen.
22 OKTOBER 2024
SEMINARIE ‘EXPORT CONTROLS & ECONOMIC SANCTIONS’
Het VBO en ICC Belgium organiseerden de negende editie van hun ‘Conference on Export Controls & Economic Sanctions’. Tijdens deze editie lag de focus voornamelijk op de sancties tegen Rusland en de groeiende extraterritorialiteit ervan. De conferentie bood een platform voor Belgische, Europese en Amerikaanse overheden en experts uit de privésector om de uitdagingen van dat steeds veranderende regelgevingskader te bespreken. En daarbij het belang van internationale samenwerking op het vlak van sancties en uitvoerbeperkingen te onderstrepen.
8 NOVEMBER 2024
PLATFORM INTERNATIONAL
@ BRUSSELS AIRPORT
Het VBO was, samen met de leden van het Platform International en het Platform Mobiliteit, te gast bij Brussels Airport Company in Zaventem. Een waardevolle kans om inzicht te krijgen in hoe het luchthavenbedrijf de internationale ambities van onze ondernemingen ondersteunt. Voor bedrijven die internationaal actief zijn of Belgische bedrijven die dat willen worden, is Brussels Airport een onmisbaar logistiek knooppunt en een strategische partner. Dankzij de sterke logistieke verbindingen kunnen bedrijven niet alleen (letterlijk) voet zetten op nieuwe markten, maar tegelijk hun bestaande handelsnetwerken versterken.
19 NOVEMBER 2024
LUNCH AMBASSADEURS
EN PIETER TIMMERMANS
Pieter Timmermans ontving de ambassadeurs van onze Duitse, Luxemburgse, Franse en Britse buren op het VBO. De besprekingen gingen vooral over de prioriteiten van het VBO voor de regeringsonderhandelingen, in het licht van de sociaaleconomische situatie in ons land. Daarnaast kwamen verschillende facetten van grensoverschrijdende samenwerking aan bod, zoals energievoorziening, goederen- en personenmobiliteit, grenscontroles en innovatie.
23 NOVEMBER – 1 DECEMBER 2024 ECONOMISCHE MISSIE IN BRAZILIË
Meer dan 200 bedrijven namen deel aan de Belgische Economische Missie naar Brazilië onder het voorzitterschap van Prinses Astrid. De groeimotor van Zuid-Amerika biedt met zijn gigantische consumentenmarkt en natuurlijke rijkdommen tal van opportuniteiten voor onze exportgeoriënteerde bedrijven. De economische missie naar Brazilië was dus een uitgelezen kans voor onze Belgische bedrijven om de handel met Brazilië te starten of uit te breiden. Om onze bedrijven te steunen, organiseerde het VBO in samenwerking met zijn Braziliaanse collega’s van FIESP, de industriefederatie uit São Paulo, een ‘Power Lunch’ die CEO’s van beide landen samenbracht. Ook organiseerde het VBO zijn traditionele ‘Success Stories Breakfast’, een ontbijt dat Belgische ondernemers met een succesverhaal op de Braziliaanse markt in de kijker zet.
5-6 DECEMBER 2024
VBO IN CHINA
Olivier Joris, Executive Manager van het Competentiecentrum Europa & Internationaal, is verkozen tot voorzitter van het CHINA NETWORK van onze BusinessEurope koepel. In deze hoedanigheid nam hij deel aan een BusinessEurope-missie naar Beijing, waar hij van gedachten wisselde met de heer Ling Ji, de Chinese viceminister van Handel, en zijn naaste medewerkers - foto 1, en het management van het CCIEE (China Center for International Economic Exchanges)foto 2. Hij had ook een ontmoeting met economische attachés van verschillende Europese ambassades, waaronder de Belgische ambassade.
11 DECEMBER 2024
INFOSESSIE FDI SCREENING
Het VBO organiseerde, samen met Voka, AKT, Beci, Agoria en de FOD Economie, een infosessie om het nieuwe interfederale screeningsmechanisme voor buitenlandse investeringen in België toe te lichten. Tijdens de sessie werd ook het eerste jaarverslag van de FOD Economie en het vierde rapport van de Europese Commissie ter zake voorgesteld, gevolgd door een paneldiscussie met experts en overheidsvertegenwoordigers. Het was een uitstekende gelegenheid om vertrouwd te raken met de doelstellingen en praktische toepassing van het screeningmechanisme.
In deze nieuwe rubriek ‘Meet the ambassador’ stellen we een ambassadeur van een belangrijke handelspartner op post in België aan u voor. We bijten de spits af met een gesprek met de nieuwe Britse ambassadeur in België, Anne Sherriff.
Hoe kunnen we de handelsrelaties tussen het Verenigd Koninkrijk en België verder versterken? In welke economische sectoren ziet u potentieel voor nauwere samenwerking?
“Sinds mijn aankomst in België in september vorig jaar ben ik onder de indruk van de sterke handelsrelatie tussen het Verenigd Koninkrijk en België. De twee landen zijn essentiële bondgenoten en naaste buren. België is de achtste grootste handelspartner van het VK, onze beide landen zijn belangrijke investeerders op elkaars markten en onze toeleveringsketens zijn nauw met elkaar verweven.
Ik geloof dat de toekomstige kansen voor de handel tussen het Verenigd Koninkrijk en België aanzienlijk zijn. De overgang naar Net Zero, de impact van AI, evoluties in de gezondheidszorg: het zijn stuk voor stuk revoluties die
maar één keer per generatie voorkomen. De uitstekende onderwijssystemen in onze beide landen en de handelsvriendelijke houding van de Britse regering vormen een voedingsbodem voor innovatie op gebieden als schone technologie, lifesciences en defensie en veiligheid. Volgens mij zijn dat de belangrijkste gebieden waarop het VK en België nog nauwer kunnen samenwerken.”
Wat zijn de nieuwe prioriteiten van de nieuwe Britse regering waarvan de Belgische investeerders en bedrijven die handeldrijven met het Verenigd Koninkrijk zich bewust moeten zijn?
“De Britse regering heeft een duidelijke visie: economische groei stimuleren door een nieuw partnerschap met het bedrijfsleven aan te gaan en ervoor te zorgen dat het Verenigd Koninkrijk de beste plaats ter wereld is om te investeren.
In september 2024 kondigde de Britse regering ‘Invest 2035’ aan, onze nieuwe industriële strategie. ‘Invest 2035’ is een tienjarenplan ontworpen om bedrijven de zekerheid en stabiliteit te bieden die ze nodig hebben om te investeren in snelgroeiende sectoren. Die nieuwe industriële strategie zal de kern vormen van de missie van de Britse regering om de economie te laten groeien en investeringen vrij te maken. De bedoeling van de strategie is om de economie van het VK blijvend te veranderen. Hoe? Door van het VK een supermacht te maken op het vlak van schone energie en de overgang naar Net Zero te versnellen, belemmeringen voor regionale groei weg te nemen en een veilige en veerkrachtige economie op te bouwen. Ze zal focussen op acht groeisectoren: geavanceerde productie, schone energie, creatieve industrieën, defensie, digitale en technologische industrieën, financiële diensten, lifesciences en professionele en zakelijke diensten.”
Hoe moet de handelsrelatie tussen het VK en de EU worden herzien om de veranderende behoeften van grensoverschrijdende handel beter te ondersteunen?
“De EU is onze grootste handelspartner. Gezien de nabijheid van onze markten, onze gedeelde waarden en het belang van de handel tussen het VK en de EU voor onze economieën, moet de handelsrelatie tussen het VK en de EU zich aanpassen aan het veranderende mondiale handelsklimaat.
Tijdens hun ontmoeting in Brussel in oktober vorig jaar kwamen Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en Brits premier Keir Starmer overeen om de relatie tussen de EU en het VK te versterken, waardoor ze een steviger en stabieler fundament krijgt.
We zullen nu samen met de EU nagaan op welke gebieden we de handelsrelatie kunnen versterken opdat we er allebei voordeel uit halen, bijvoorbeeld inzake economie, energie, veiligheid en veerkracht alsook verbeteringen in de handelsbetrekkingen. Naar de toekomst toe erkennen we het belang van een echte dialoog met leiders uit de industrie, vakbonden en het maatschappelijk middenveld.”
Bilaterale relatie België-Verenigd Koninkrijk in cijfers
Verenigd Koninkrijk = 5e afnemer
Verenigd Koninkrijk = 6e leverancier
€ 29,4 miljard: -4,4% t.o.v. 2022
€ 20,5 miljard: -40,7% t.o.v. 2022
Handelsbalans: € 8,9 miljard
Belangrijkste sectoren
Export Aandeel Import Aandeel Chemische producten
Vervoersuitrusting 15,9% Vervoersuitrusting 16,2%
Voeding 14,4% Chemische producten 14,7%
Bron: Agentschap voor Buitenlandse Handel
WIE IS ANNE SHERRIFF?
Anne Sherriff werd in 2024 benoemd tot Her Majesty’s Ambassador to the Kingdom of Belgium.
Anne werkte eerder in Parijs als interim Deputy Trade Commissioner for Europe. Ze was er verantwoordelijk voor de ondersteuning van de Britse zakelijke, handelsen investeringsbelangen in Frankrijk. Daarvoor was ze in Dublin actief als Economic and Global Issues Counsellor en trad ze op als expert in economische, EU- en mondiale vraagstukken.
Anne werkte uitgebreid rond Europese kwesties, onder andere als Deputy Director for Western Europe, en rond de betrekkingen van de EU met het Midden-Oosten. Als Deputy Director in het Human Resources Directorate van het FCDO (Foreign, Commonwealth & Development Office), boog ze zich vier jaar over internationale HR-kwesties. Anne begon haar loopbaan bij het Department of Trade and Industry en was een jaar gedetacheerd in de privésector.
Ze heeft een MBA van de Open University en een BA in geschiedenis van Stirling University.
2023
YTiA XPLORER AWARD STIMULEERT INTERNATIONAAL ONDERNEMEN
VBO
BOOST INTERNATIONALE AMBITIE STUDENT-ONDERNEMERS
België telt maar liefst 8.000 student-ondernemers! Allemaal hebben ze de ambitie om het ver te schoppen met hun eigen bedrijf. Maar in een wereld waar 85% van de economische groei buiten Europa zal plaatsvinden, moeten jonge ondernemers wel de stap naar het (verre) buitenland zetten. Toch zeker als ze grenzeloos willen groeien.
Makkelijker gezegd dan gedaan … Daarom lanceert het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) in het kader van zijn project ‘Young Talent in Action (YTiA)’1 een gloednieuw initiatief om student-ondernemers met grenzeloze ambitie een flinke internationale boost te geven: de YTiA Xplorer Award.
De naam Xplorer Award zegt het al: wie exploreert het ‘onbekende’? Welke student-ondernemers willen en durven de stap over de grens zetten? De jury, bestaande uit vijf jonge ondernemers onder leiding van Pieter Timmermans, de CEO van het VBO, gaat op zoek naar het talent met uitgesproken internationaal potentieel.
STUDIEREIS NAAR JAPAN
“Dat potentieel wil YTiA alle kansen geven”, beklemtoont Pieter Timmermans. “Dankzij de YTiA Xplorer Award krijgen student-ondernemers een uniek platform aangeboden om hun horizon te verbreden, hun kennis te verruimen en zich te laten inspireren door ervaren ondernemers tijdens een studiereis naar een prestigieus evenement in het buitenland.”
Voor de eerste editie in 2025, krijgen vijf student-ondernemers een unieke studie- en netwerkreis naar Japan
1 https://www.youngtalentinaction.be
aangeboden met als hoogtepunt een bezoek aan de Expo 2025 in Osaka, en een exclusieve rondleiding in het Belgisch Paviljoen. En er is nog veel meer … want in het awardpakket zit ook nog een masterclass internationaal ondernemen door BNP Paribas Fortis, een workshop online marketing & communicatie door Kwin Agency en het engagement van onze juryleden om de student-ondernemers te mentoren bij hun plannen richting het buitenland.
DEELNEMEN EN INSCHRIJVEN
Kandidaat-student-ondernemers kunnen zich inschrijven tot 21 april 2025.
Op voorwaarde dat ze op de dag van hun inschrijving:
• de Belgische nationaliteit hebben;
• 18+ zijn (niet jonger);
• student zijn (secundair of hoger onderwijs);
• een onderneming hebben opgericht op hun naam. Een idee alleen volstaat niet.
Uit alle kandidaten selecteert onze jury tegen 25 april 2025 een shortlist. Wie de shortlist haalt wordt uitgenodigd om zijn of haar onderneming te komen pitchen op 6 mei 2025.
Inschrijven kan op: www.youngtalentinaction.be
Daar staat ook alle informatie over de award, de jury, de stappen en tijdlijn.
VAN HET VBO
Samen met zijn leden-sectorfederaties werkt het VBO hard om de belangen van onze ondernemingen die internationaal actief zijn te behartigen. En ondernemend België op de hoogte te houden van de geopolitieke dynamiek, nieuwe Europese en supranationale regelgeving, bi- en multilaterale verdragen, … die een belangrijke impact hebben op onze internationale handelsactiviteiten.
EFFECTIEVE LEDEN
TOETREDENDE LEDEN
GROUPEMENT DES SABLIÈRES
EUROPA & INTERNATIONAAL
Het competentiecentrum (CC) Europa & Internationaal van het VBO verzorgt de redactionele inhoud van deze nieuwe Focus International Trade, dat eens per semester verschijnt.
HET TEAM
Olivier Joris Executive Manager
Benoit Monteyne Eerste Adviseur
Torre Van de Walle
Attaché
HET VBO SPEELT EEN ACTIEVE ROL IN DIVERSE FACETTEN VAN DE INTERNATIONALE HANDEL. OP ONZE AGENDA STAAN ONDER ANDERE:
• het permanent waken over de goede werking van de interne Europese markt;
• de follow-up van het Europees handelsbeleid;
• de promotie van vrijhandelsakkoorden bij ondernemingen;
• de opvolging van de handelsspanningen en hun impact;
• het beschermen van de investeringen van onze ondernemingen in het buitenland, en omgekeerd, van de buitenlandse investeringen in ons land;
• de organisatie van tal van activiteiten inzake economische diplomatie, waaronder de actieve deelname aan staatsbezoeken en economische missies.
Have more impact with our webcast solutions
The Federation of Enterprises in Belgium (FEB) has set up a state-of-the-art webcast and video studio in the heart of Europe. We offer a cost-effective way to create impactful video content and increase your communication reach.
How we can make all the difference for you
• Webinars, live streams and webcasts from our professional studio in Brussels with full technical, audiovisual and content support
• Personalised coaching to help you prepare and present your live webinar, keynote video or vlog recording
• Time-efficient video productions and live webinars with a clear return on investment
• Facilitating hybrid events in collaboration with BeVenue, the FEB conference center in central Brussels
• Professionals ready to design your slides, visuals, graphical videos and animations if you don’t have the time
• Client-focused approach
• Fair and affordable rates
• GDPR-compliant streaming platforms
Interested?
We would be delighted to tell you more about our customised and integrated solutions!
Pierre Seghers
bevenue@vbo-feb.be BeVenue
Rue Ravensteinstraat 4 - 1000 Brussels
Tel. 00 32 2 515 09 64
Brought to you by:
FOCUS INTERNATIONAL TRADE
Semestriële uitgave van het Verbond van Belgische Ondernemingen
REDACTIE
Olivier Joris, Torre Van de Walle, Benoit Monteyne
EINDREDACTIE
Johan Van Praet, Anne Michiels
VERTALING
Vertaaldienst VBO
PUBLICATIEVERANTWOORDELIJKE
Stefan Maes
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER
Stefan Maes, Ravensteinstraat 4, 1000 Brussel
Publicatiedatum: 5 februari 2025
Cette publication est également disponible en français
Deze publicatie kunt u ook lezen op www.vbo.be > Publicaties
ISSN 2736-4437
Het VBO, dé stem van de ondernemingen in België, staat – via een 50-tal lidbedrijfsfederaties – voor meer dan 50.000 kleine, middelgrote en grote ondernemingen die 75% van de tewerkstelling in de private sector voor hun rekening nemen. Onze leden zorgen voor 80% van de export en creëren 2/3 van de toegevoegde waarde in ons land. Als enige overkoepelende interprofessionele werkgeversorganisatie vertegenwoordigen we ondernemingen uit de drie gewesten van ons land.
Lees onze recentste publicaties op website www.vbo.be
+50.000
kleine, middelgrote en grote ondernemingen 75% van de tewerkstelling in de privésector
2/3
van de toegevoegde waarde 80% van de export
3 Gewesten
Kompas bij uitstek voor de ondernemingen in België
