Reflect NL#27 - Horizon België 2030

Mei 2022

REFLECT VBO FEB Inspirerende publicatie van het Verbond van Belgische Ondernemingen #27

HORIZON BE2030 – BART DE SMET & PIETER TIMMERMANS P 04

BELGIË VANDAAG >> MORGEN WAT MOET ER GEBEUREN? P 12

DE BELGISCHE STAAT VOOR VERBETERING VATBAAR P 22

Als je werkplek een pizza was ....

MARGHERITA

€19/maand*

iPhone 13 128GB

QUATTRO FORMAGGI

€36/maand*

iPad Pro Wi-Fi 128 GB, iPhone 13 128GB

REGINA

€58/maand*

MacBook Air 13”, iPad Pro Wi-Fi 128 GB, iPhone 13 128GB

€65/maand*

PEPPERONI

MacBook Air 13”, iPad Pro Wi-Fi 128 GB, iPhone 13 128GB iPad cover met toetsenbord, iPhone 13 cover met MagSafe, Laptop standaard

FRUTTI DI MARE

€67/maand*

MacBook Air 13”, iPad Pro Wi-Fi 128 GB, iPhone 13 128GB iPad cover met toetsenbord, iPhone 13 cover met MagSafe, Laptop standaard Ondersteuning eindgebruiker

EXTRA TOPPINGS Keuzevrijheid voor je medewerkers Toestellen worden bedrijfsklaar geleverd Centraal beheer & up-to-date overzicht werkplek tools Lagere operationele kosten (Mobiele) veiligheid Mogelijkheid tot koppeling aan cafetariaplan

Stel je eigen werkplek samen workplace.mob.co | info@mob.co | +32 2 669 95 00 *Bedrag per werkplek per maand gedurende 36 maanden. Leasingprijzen zijn indicatief en onder voorbehoud. Gelieve ons te contacteren voor gedetailleerde voorwaarden.

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

200 JAAR BELGIË ‘AND BEYOND’!

Pieter Timmermans CEO VBO FEB

I

n 2030 viert België zijn 200ste verjaardag. Een uitstekende gelegenheid om even terug te blikken en vooral vooruit te kijken naar de toekomst die we voor ons land wensen.

Dat we zo’n toekomstvisie voor België in 2030 zouden uitwerken, had onze voorzitter Bart De Smet al aangekondigd bij de viering van 125 jaar VBO in IHEUXDUL{ +LM ZDV HQ EOLMIW HUYDQ RYHUWXLJG GDW ons land over de nodige troeven beschikt om hoger in de internationale rankings te klimmen.

We konden toen evenwel niet vermoeden dat nauwelijks enkele weken later bijna een miljoen werknemers in de private sector thuis in tijdelijke werkloosheid zouden zitten door de razendsnelle verspreiding van het buitengewoon besmettelijke en in veel gevallen zelfs levensbedreigende ‘COVID-19-virus‘. De periode die erop volgde met het verplicht sluiten van grote delen van het economisch en sociaal leven, was er eentje van permanent crisismanagement waarvan de meest acute fase, dankzij de komst van de vaccins, pas in de late lente van 2021 kon worden afgesloten.

Sindsdien pikten de medewerkers van het VBO, zijn sectorfederaties en leden-bedrijven, opnieuw en met veel enthousiasme de draad op rond de toekomstvisie voor ons land anno 2030. Die oefening mondde uit in een WRHNRPVWYLVLH GLH ZH n+RUL]RQ %( o GRRSWHQ ,Q GH]H REFLECT brengen we u de krachtlijnen.

VIER GROTE UITDAGINGEN …

Onze toekomstvisie vertrekt van de vaststelling dat ons land vandaag voor vier grote uitdagingen staat: 1. De tendens tot vertraging van onze economische groei en productiviteitsgroei waardoor alle andere uitdagingen moeilijker beheersbaar worden; 2. De (wereldwijde) klimaatverandering met zowel fundamentele klimatologische gevolgen, als economische uitdagingen bijvoorbeeld inzake de CO2-reductie; 3. De vergrijzing van onze bevolking – een signaal dat onze levensverwachting het goed doet –die leidt tot een aanhoudend sterke toename van de overheidsuitgaven voor pensioenen en gezondheidszorg, én tot een sterke uitstroom uit onze arbeidsmarkt;

4. De internationale tendens tot deglobalisering die voor een kleine, open economie als de Belgische ingrijpende, negatieve gevolgen kan hebben.

… VRAGEN VIER GROTE OMWENTELINGEN

Die vier uitdagingen kunnen we pas succesvol het hoofd bieden als we op vier grote domeinen een belangrijke omslag of (r)evolutie realiseren: 1. De digitalisering van onze economie en VDPHQOHYLQJ +HW WHQ YROOH EHQXWWHQ GRRU ondernemers en overheden van de nieuw(st)e digitale en technologische mogelijkheden; 2. De vergroening van onze economie en samenleving: GRRU VOLPPH HQ HƪHFWLHYH PDDWUHJHOHQ GH klimaatverandering een halt toeroepen en minder interen op de natuurlijke rijkdommen; 3. De modernisering van onze arbeidsmarkt. Via een HƯFLÆQWH DUEHLGVPDUNW HQ HHQ DFWLYHUHQGH VRFLDOH zekerheid de menselijke middelen en talenten toekomstgericht heroriënteren en streven naar een tewerkstellingsgraad van 80% of meer; 4. De verbetering van de werking van onze overheden. We moeten dringend evolueren QDDU HHQ YHHO HƯFLÆQWHUH NZDOLWHLWVYROOHUH en eenvoudigere dienstverlening.

“VIER FUNDAMENTELE UITDAGINGEN VRAGEN OM VIER (R)EVOLUTIES”

Tegelijk moeten we als kleine, open economie blijven vechten voor een beter geïntegreerde Europese markt en een multilateraal systeem van vrije, faire en op regels gebaseerde internationale handel.

Alleen in zo’n context kan België nog eens {MDDU YDQ ZHOYDDUW HQ ZHO]LMQ WHJHPRHW JDDQ in een inclusieve omgeving waar het aangenaam ZHUNHQ HQ OHYHQ LV n+RUL]RQ %( o ELHGW HHQ kompas dat de richting aangeeft waar we samen, de horizon voorbij, moeten naar streven.

Veel leesplezier! We staan open voor al uw bedenkingen. Uw steun waarderen we ten zeerste.

1

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

DUBBELINTERVIEW

KRACHTLIJNEN TOEKOMSTPLAN BELGIE 2030

INSPIRATION DAY

04

BART DE SMET & PIETER TIMMERMANS “Je hoeft geen groot land te zijn om grootse dingen ge doen!”

18

12

INSPIREREN EN GEÏNSPIREERD WORDEN Is België nog aantrekkelijk voor buitenlandse investeerders?

VIER UITDAGINGEN, VIER OMWENTELINGEN Waar staan we vandaag? Wat willen we bereiken? En wat moet er daarvoor gebeuren?

REFLECT SEPTEMBER 2022 FOCUST OP ARBEIDSMARKTBELEID Hoewel de werkzaamheidsgraad licht stijgt, is dat nog lang niet voldoende om de regeringsdoelstelling van een tewerkstellingsgraad van 80% te halen en tegemoet te komen aan de grote nood aan mensen met het juiste talent.

Wat kunnen we doen? En wat kan beter op het vlak van de werkloosheidsorganisatie, de re-integratie van DUEHLGVRQJHVFKLNWH ZHUNQHPHUV GH SHQVLRHQHQ HHQ PHHU ƮH[LEHOH DUEHLGVPDUNW HHQ HHQYRXGLJHUH DUEHLGVZHWJHYLQJ f"

2

VOOR VERBETERING VATBAAR

THEMA’S

SOCIALE RECHTSPRAAK

30

54

Een selectie van dossiers waarop onze experts vandaag actief zijn.

EXTRA MOBILITEIT

VBO ONDERNEEMT 56

Als gevolg van de COVID-19-pandemie schakelde het VBO over op nieuwe manieren van en kanalen om te communiceren en kennis te delen. Voortaan communiceert het VBO ook via webinars, webcasts, podcasts, … al dan niet in een hybride vorm.

VBO AGENDA

22

BELGIË 2030 VERDIENT EEN EFFICIËNT WERKENDE STAAT +HW NDQ HƯFLÆQWHU PHHU geïntegreerd, doelmatiger en wendbaarder.

32

Mobiliteit draagt bij aan onze economische welvaart en is belangrijk in het halen van de klimaatdoelstellingen. Maar hoever staan we in België? Hoe evolueert de gemiddelde transportgerelateerde CO2-uitstoot? Hoeveel kost de congestie ons op jaarbasis? Wat zijn de grote uitdagingen? Met het BELGIAN MOBILITY DASHBOARD dat het VBO samen met FEBIAC ontwikkelde, bieden we een schitterend instrument dat kan worden ingezet om een constructief, op feiten gebaseerd debat te voeren en naar oplossingen toe te werken voor GH{SLMQSXQWHQ

60

([HFX ([HFXWLYH PDQDJHU (GZDUG 5RRVHQV HQ YRRUPDOLJ DGMXQFW DGYLVHXU Amélie Wuillaume van het competentiecentrum ‘Digitaal en Améli Innovatief Ondernemen’ en Eloïse De Villegas, adjunct-adviseur van Innov ‘Energie, Klimaat & Mobiliteit’ verzorgden het competentiecentrum co GH UHGDFWLRQHOH LQKRXG YDQ GLW QLHXZH 5()/(&7 QXPPHU GH UHG

3

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

'8%%(/,17(59,(: %$57 '( 60(7 ǟ 3,(7(5 7,00(50$16

“JE HOEFT GEEN GROOT LAND TE ZIJN OM GROOTSE DINGEN TE DOEN” WAAR MOET BELGIË STAAN IN 2030?

Samen met zijn leden-sectorfederaties werkte het VBO hard om een toekomstplan voor ons land ‘Horizon België 2030’ uit te tekenen. Een plan om van België een stabiel HQ HƯFLÆQW ODQG WH PDNHQ ZDDU KHW YUXFKWEDDU ondernemen en aangenaam werken en leven is.

De ambitie? “Deel uitmaken van de toplanden die de maatschappelijke transities met glans GRRUVWDDQ q $DQ KHW ZRRUG ]LMQ %DUW{'H{6PHW YRRU]LWWHU 9%2 HQ 3LHWHU{7LPPHUPDQV{ &(2 “We blijven realisten, maar het moet echt wel vooruitgaan!”

4

Mist ons land een duidelijke en onderbouwde langetermijnvisie?

Bart De Smet (BDS): “De voorbije vijftien jaar kreeg ons land met tal van crisissituaties af te rekenen, van GH ƬQDQFLÆOH FULVLV RYHU GH HXUR HQ GH PLJUDQWHQFULVLV tot de brexit en coronapandemie, en nu de huidige oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Dat, samen met ‘s lands complexe politieke context, maakt het voor het beleid zeker niet gemakkelijk om op lange termijn te denken en te handelen. Maar dat mag geen alibi zijn om pas in te grijpen wanneer het kalf bijna is verdronken. En dat gebeurt veel te vaak. Kijk naar de pensioen-, arbeidsmarkt- of energiedossiers. In plaats van de werven continu bij te spijkeren, zouden we beter een blauwdruk maken van waar we over vijf of tien jaar willen staan. En het traject uitstippelen om GDDU WH JHUDNHQ JRHG EHVHƪHQG GDW HU RQGHUZHJ altijd wel brandjes zullen moeten worden geblust.”

Pieter Timmermans (PT): “De insteek voor een beleid LV WH YDDN HHQ FRQFUHHW VSHFLƬHN SUREOHHP 7HUZLMO de basis zou moeten zijn een visie, een strategie die DOV OHLGUDDG GLHQW RP VSHFLƬHNH LVVXHV DDQ WH SDNNHQ Door gebrek aan visie zakt ons land bijna onzichtbaar weg van de kop naar de middenmoot, en misschien zelfs de staart van het peloton. Hoe langer je wacht om dingen fundamenteel aan te pakken, hoe kleiner de kans om structureel te kunnen veranderen.”

Het VBO geeft een voorzet met het toekomstplan ‘Horizon België 2030’?

BDS: “Je hoeft geen groot land te zijn om grootse dingen te doen. Kijk maar om je heen voorbeelden genoeg van kleine landen die zich veel sterker positioneren dan België. ‘Horizon België 2030’ is in de eerste plaats een analyse, maar dan wel één waaraan we ook een plan van aanpak koppelen. Waar staan we vandaag? Wat willen we bereiken? En wat moet er daarvoor gebeuren? Tegelijk geven we de boodschap dat alle stakeholders, werkgevers, consumenten, overheden, politiek, … zich samen zullen moeten inspannen om die doelstellingen te halen.”

Moeten we naar een andere vorm van ‘coalitie’ tussen politiek en business?

PT: “Laat alvast één ding helder zijn: bedrijven vormen niet het probleem, maar zijn deel van de oplossing.

Dat maken we met ‘Horizon België 2030’ heel duidelijk. Waar zouden we vandaag staan zonder bedrijven die miljoenen mensen aan het werk zetten? Zonder bedrijven die miljarden investeren? Ze zijn voortrekkers in de transformatie, geen volgers. Sterker, ze vormen een noodzakelijke katalysator. Daarbij gaan economische en maatschappelijke belangen hand in hand: ze zijn complementair, geconnecteerd en afhankelijk van elkaar. Maar ondernemend België kan het niet alleen. We hebben de creativiteit, het innovatievermogen en de talenten van iedereen meer dan nodig.”

BDS: “Als grootste werkgeversorganisatie van het land verzoenen we bottom-up met top-down.

Met ‘Horizon België 2030’ geven we een richting aan die maatschappijbreed wordt gedragen door ondernemingen en sectoren uit alle hoeken van het land, groot en klein (lees ook het artikel ‘Inspireren en geïnspireerd worden’ p.18). Tegelijk streven we naar een co-creatie tussen werkgevers en werknemers, tussen jongeren en ouderen, tussen burgers van verschillende origine, tussen overheden. We kunnen niet anders dan samenwerken in het belang van de welvaart voor iedereen, om echt waarde te creëren voor een inclusieve maatschappij waar niemand wordt achtergelaten. Dat alles zit vervat in de baseline van het VBO ‘Creating value for society’.”

“WE MOETEN SAMENWERKEN IN HET BELANG VAN EEN WELVARENDE, INCLUSIEVE MAATSCHAPPIJ WAAR NIEMAND WORDT ACHTERGELATEN” BART DE SMET, VOORZITTER VBO FEB

WORTELS-STAM-KRUIN Jullie illustreren het toekomstplan met een metafoor: een gezonde en levendige boomstam moet sterke wortels hebben om stevige takken te kunnen dragen.

PT: “De boom staat voor leven, groei, positieve vooruitgang, groen. Hij moet, zeker in tijden van storm, stevig kunnen wortelen in vruchtbare grond. Een stevige stam kan een brede kruin met veel takken dragen. De overheden moeten zorgen voor een vruchtbare bodem om te kunnen ondernemen. De stam, het economisch weefsel, staat symbool voor slagkrachtige bedrijven, voor een dynamische, productieve economie. Die heb je nodig om maatschappelijk relevante uitdagingen (de takken) aan te gaan, zoals mobiliteit, pensioen, energie, digitalisering, cybersecurity, circulaire economie, … En de groene frisse bladeren zijn de burgers en ondernemingen voor wie het goed verblijven is in ons land. De voorbije decennia is vooral gewerkt aan de takken.

5

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

DNA BELGIË IN 2030 TAKKEN 80% van de Belgen aan het werk .RSORSHU LQ 5 ' GLJLWDOLVHULQJ HQ LQQRYDWLH Verder de omslag maken naar een circulaire economie Vlot verkeer van personen en goederen: 30% PLQGHU ƬOH XUHQ LQ Zekere, betaalbare én duurzaam opgewekte energie )DLUH HQ EHWDDOEDUH SHQVLRHQHQ Internationaal een baken van vrijhandel en openheid Goed voorbereid op grote rampen en crisissen

STAM &RPSHWLWLHYH HFRQRPLH ]RQGHU loonkostenhandicap Een sterker groeiende economie met respect voor onze planeet

WORTELS Performant onderwijs afgestemd op de arbeidsmarktnoden Vruchtbaar ondernemersklimaat met veel minder administratieve lasten Goed functionerende arbeidsmarkt die transities faciliteert Uitstekende infrastructuur (5% van het bbp), klaar voor groene en digitale revoluties (HQYRXGLJH ƬVFDOLWHLW GLH ZHUNHQ ÄQ RQGHUQHPHQ (20%-tarief) beloont en transities bevordert (ƯFLÆQWH RYHUKHGHQ GRRU PHHU GLJLWDOLVHULQJ en een motiverend statuut Kwaliteitsvolle en afdwingbare regelgeving

6

De kruin wordt almaar zwaarder, terwijl de stam verzwakt en de wortels steeds minder goed verankerd zijn in de bodem. Het hoeft dus niet te verwonderen dat de bladeren EXUJHUV RQGHUQHPHUV JHSHQVLRQHHUGHQ {f het moeilijker krijgen om te bloeien.”

BDS: “Zelfs een boom met een stevige stam zal vallen als die niet voldoende diep kan wortelen in een arme bodem. Een boom met diepe wortels en een stevige stam kan veel dragen en is bestand tegen crisissen. Vandaag staan we te zwak of zijn we onvoldoende voorbereid om onze welvaart optimaal te beschermen tegen GH HƪHFWHQ YDQ VFKRNNHQ HQ VSDQQLQJHQ YDQ toekomstige, nabije en verre, gebeurtenissen of crisissen, zoals de watersnood in Wallonië, een pandemie, een geopolitieke cyberaanval, HHQ JURQGVWRƪHQ RI HQHUJLHWHNRUW {f +RH stevig de stam ook is, als maatschappij moet je snel kunnen schakelen, zelfs als je wordt geconfronteerd met een onvoorziene crisis.”

PT: “We moeten naar een maatschappij, een economie die competitief, duurzaam, innovatief en wendbaar is. Pas dan zullen we ons als land kunnen handhaven in de groep van de belangrijkste economische landen. We moeten vandaag de zaadjes planten om alle geesten in diezelfde richting te krijgen. Wachten tot 2030 is geen optie. Vandaar ons toekomstplan.”

De Sustainable Development Goals vormen de centrale as waarrond de voorstellen en acties van het VBO zijn opgebouwd. En toch luidt de vraag niet ‘Bereiken we alle SDGdoelstellingen tegen 2030’, maar veeleer ‘Hoe SDG-proof kunnen we ons land maken?’

BDS p:H EHVHƪHQ DOOHPDDO GDW HU HHQ DDQWDO GLQJHQ fundamenteel moeten veranderen. Maar door objectieven te stellen op heel lange termijn – denk aan de Europese milieu-, energie- en klimaatdoelstellingen 2050 – lopen we het risico dat we die fundamentele beslissing voor ons uit blijven schuiven. De kernuitstap bijvoorbeeld staat al bijna 20 jaar op de politieke DJHQGD PDDU SDV GLW MDDU ZHUG GH NQRRS ƬQDDO doorgehakt. Te laat om de meest optimale keuzes te maken voor een duurzame energietransitie.”

“2030 IS GEEN GEBETONNEERDE DEADLINE, MAAR EEN HORIZON WAAR WE NAARMATE WE DICHTERBIJ VORDEREN VERDER VOORBIJ KUNNEN KIJKEN” PIETER TIMMERMANS, CEO VBO FEB

PT: “2030 is geen gebetonneerde deadline, maar een horizon waar we naarmate we dichterbij vorderen verder voorbij kunnen kijken. Op die manier verleggen we voortschrijdend de grenzen van ons streven en van ons kunnen. De fundamentele nood aan ‘economische groei’ ]DO QRRLW YDQDI GDJ ÄÄQ SHUIHFW PDWFKHQ PHW GH ƬQDOLWHLW van de SDG’s en omgekeerd. De grootste verdienste van de SDG’s is dat ze een onomkeerbaar proces in gang hebben gezet, een afgebakende structuur bieden en een duidelijke visie. De kunst is om die visie te YHUWDOHQ QDDU GH VSHFLƬHNH FRQWH[W YDQ %HOJLÆ (Q GH doelstellingen zo goed als mogelijk te bereiken met concrete, maar haalbare resultaatsverbintenissen.

We durven in het plan ‘Horizon België 2030’ dromen, maar tegelijk blijven we realistisch.”

7

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

BDS: p$IKDQNHOLMN YDQ KHW SURƬHO YDQ MH ODQG RI maatschappij, van de cyclus van je welvaartsopbouw, YDQ GH VSHFLƬHNH HLJHQVFKDSSHQ YDQ MH HFRQRPLH (productie- of kennisgedreven) moet je je SDG-bakens XLW]HWWHQ -H NXQW RQPRJHOLMN H[FHOOHUHQ RS DOOH {6'* domeinen tegelijk. Maak keuzes die in lijn liggen met je sterktes als land, als economie, als stakeholder en munt uit in die domeinen. Terug naar de metafoor van de boom: de bodem, de wortels, de stam, de takken en bladeren … elk deel moet sterk genoeg zijn om als geheel stand te houden en te groeien.”

DUURZAME TRANSITIE

“WIE TIJD MISBRUIKT OM VERANDERING VOOR ZICH UIT TE SCHUIVEN, IS FOUT BEZIG” PIETER TIMMERMANS, CEO VBO FEB

In welke mate sluit ‘Horizon België 2030’ aan bij de Europese ambities inzake strategische autonomie voor de Europese industrie, in de transitie naar klimaatneutraliteit en digitaal leiderschap?

PT: “Het plan steunt onmiskenbaar de verdere Europese integratie. België is amper 30.000 km2 groot, we hebben Europa meer dan ooit nodig. Vraag is of we kiezen voor een absolute EU-soevereiniteit – laat ons alles zelf en op eigen bodem doen – of stellen we ons eerder meer gematigd op? Onze voorkeur gaat uit naar de gematigde strategie. Natuurlijk wijzen we protectionisme ondubbelzinnig af. De open handel met derde landen is immers een van Europa’s sterkste troeven en absoluut noodzakelijk voor onze open Belgische economie.

Maar tegelijkertijd mogen we ook niet naïef zijn.”

BDS: “Let wel, u hoort ons niet zeggen dat Europa voor geen enkel product (te) afhankelijk is. Maar wel dat we onze ‘ware’ afhankelijkheid duidelijk moeten LGHQWLƬFHUHQ VDPHQ PHW GH EHGULMIVZHUHOG (Q RS EDVLV van die bevindingen ons reactievermogen moeten versterken. Dankzij een open economie en een doelgerichte GLYHUVLƬFDWLH ]XOOHQ ZH toekomstige crisissen beter het hoofd kunnen bieden.”

PT: “Europa kan onmogelijk in alle domeinen op eigen benen staan. Het beschikt daarvoor over onvoldoende JURQGVWRƪHQ HQHUJLH LV GDDU hét voorbeeld van. Aan de andere kant moet Europa KDDU WURHYHQ s{ZDDUELM RQV land ook een rol kan spelen – inzetten op het wereldtoneel.

Daarom pleiten wij om op alle niveaus het concept ‘free, fair and rules-based trade’ te verdedigen. Dat betekent sterke internationale akkoorden smeden, zonder naïef te zijn. Goede en duidelijke afspraken maken goede vrienden.”

8

%HVHƪHQ NPRoV s GLH WURXZHQV GH EDFNERQH YRUPHQ YDQ RQ]H HFRQRPLH s YROGRHQGH dat ook zij, naast de grote corporate ondernemingen, een fundamentele rol spelen in de duurzame transformatie van ons land?

BDS: “Onderschat hun kracht en impact allerminst, maar besef tegelijk dat het een immense opdracht is om als kmo de omslag naar duurzaam ondernemen op eigen houtje te klaren. Daarom is het zo belangrijk dat ze maximale steun krijgen van de werkgeversorganisaties en sectorfederaties.”

PT: “In weinig landen in de wereld is de verwevenheid tussen kmo’s en grote ondernemingen zo sterk als bij ons. Dat betekent ook dat als Europa grote ondernemingen bijvoorbeeld verplicht om de risico’s op het schenden van mensenrechten, arbeids- en milieunormen en gezondheid in kaart te brengen en een systeem uit te werken om die risico’s weg te werken – de zgn. ‘Due Diligence’-richtlijn – dat sowieso doorsijpelt naar de kmo’s waarmee ze samenwerken.”

BDS: “Omgekeerd zijn kmo’s vaak pioniers in bijvoorbeeld circulair ondernemen en zijn ze voor de grote bedrijven een bron van kennis, knowhow en ervaring. Kortom, de wisselwerking tussen beide is een sterke hefboom in de transitie naar duurzaam ondernemen.”

PT: “Ik zie evenwel twee valkuilen. Enerzijds de ‘red tape’ van overheidswege die alle creativiteit en dus vooruitgang smoort. En twee, je doet een tanker niet zomaar van koers veranderen. Dat vergt tijd. Schiet niet op bedrijven die nog in volle transitie zijn, maar vraag wel dat ze aantonen dat ze progressie maken.

Wie tijd misbruikt om verandering voor zich uit te schuiven, is uiteraard fout bezig. Wie tijd misbruikt om halsoverkop te forceren, bereikt evenmin zijn doel.”

De transitie naar een duurzame wereld is zaak van iedereen?

BDS: “Het is nog te vaak een wij-tegen-zijverhaal. Maar ik ben ervan overtuigd dat elke ondernemer, elke werknemer, elke politicus, elke overheidsmedewerker, elke activist, … bekommerd is over toekomst van zijn of haar kinderen en kleinkinderen. We zitten allemaal in dezelfde boot.”

PT: “Iedereen zal zijn gedrag moeten aanpassen.

Maar daar speelt het vooruitgangsoptimisme ons SDUWHQ 1D KHW ZLHO NZDP GH ƬHWV HHUVW ]RQGHU dan met ketting. Dan de auto, met dak en dus extra comfortabel. Vandaag heeft bijna iedereen een auto, liefst uitgerust met geavanceerde technologie en snufjes. En dan komt nu plots de boodschap dat we een stap terug moeten zetten. Dat we anders moeten leren consumeren, werken en leven. Dat botst met ons streven naar altijd beter en comfortabeler. Die omwenteling krijg je enkel voor elkaar door een goede wisselwerking tussen bottom-up- en top-downbeleid.”

Corona heeft een stevige invloed gehad op onze jobinhoud. Wat zijn de gevolgen op langere termijn voor de loopbaan van je medewerkers en de toekomst van je bedrijf?

De veranderingen tekenen zich af in alle sectoren en functies. Zo zijn hr-medewerkers anders – lees: digitaal – gaan rekruteren. Verder verloopt ook klantencontact steeds vaker digitaal. Wie bijvoorbeeld actief is in de saleswereld, moet nu over een aanzienlijke dosis digitale skills beschikken.

Collectieve groeispurt 54% van de bedienden geeft aan dat zijn jobinhoud veranderd is, 63% zegt hetzelfde over zijn manier van werken. Concreet is dat vooral: meer digitaal en vaker van thuis. Ook op organisatieniveau betekende dat sleutelen. Werkgevers zochten manieren om de samenwerking vanaf afstand te faciliteren en hun medewerkers gemotiveerd te houden.

“We zijn wendbaarder geworden. Op een vrij drastische manier, maar die ervaring heeft ons voorbereid op toekomstige shocks.”

Medewerkers kregen op hun beurt de kans om van bepaalde zaken te proeven. Ze namen andere taken op, leerden werken met nieuwe tools … Die experimentele periode zorgt ervoor dat medewerkers bijkomende kennis en skills ontwikkelden. Dankzij deze collectieve groeispurt hebben bedienden ruimere kansen op interne mobiliteit. Zo komen ook meer instapjobs vrij voor bijvoorbeeld jongeren en laaggeschoolden.

Duurzaam groeien Onze werkwereld bevindt zich in volle evolutie. Die is sinds de crisis alleen maar versneld. We werden gedwongen om ons aan te passen. Dat klinkt misschien negatief, maar is eigenlijk een positieve zaak als we die groeimogelijkheden op een duurzame manier aangrijpen.

We zijn wendbaarder geworden, hebben digitale en andere skills bijgeschaafd. Op een vrij drastische manier, maar die ervaring heeft ons voorbereid op toekomstige shocks. Want dit was heus niet de laatste. De klimaatcrisis, bijvoorbeeld, zal de komende jaren onze economie en werkwereld stevig beïnvloeden. Je klanten én medewerkers zullen steeds meer belang hechten aan je duurzaamheidsinspanningen.

Hoe je je daar als werkgever op voorbereidt? Door de diverse competenties van je medewerkers zoveel mogelijk aan te scherpen en in te zetten.

Door hun kritisch en probleemoplossend denken te stimuleren. Door in te zetten op innovatie. Door je medewerkers te prikkelen met feedback en vragen.

We hebben geen twee jaar verloren, maar er twee gewonnen. Dit is het moment om te investeren in de toekomst van je medewerkers én je bedrijf.

Wil je ook investeren in jouw toekomst? Ontdek de opleidingen op www.cevora.be

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

BDS: “Hoe dan ook is de omwenteling een enorme maatschappelijke uitdaging. De versnelde energietransitie bijvoorbeeld moet gepaard gaan met sociale begeleidingsmaatregelen opdat we niemand achterlaten. Want het zijn net de mensen met de minste middelen die vaak de grootste energiebesparende ingrepen moeten uitvoeren.”

PT: “Vertaald naar het sociaal overleg betekent dat ‘andere accenten leggen’. Nieuwe thema’s aansnijden vanuit de nieuwe maatschappijvisie. Weg van de logica van de jaren 60 om het overleg te beperken tot loon en rechten op afwezigheid. De sociale partners moeten elkaar terugvinden in een gezamenlijk project, noem het een sociaal pact, waar ze verenigd de schouders onderzetten. Samen gaan voor een duurzamere groei door in te zetten op thema’s die onze welvaart zullen bepalen: een haalbaar pensioen, digitalisering, energietransitie, mobiliteit …”

Mobiliteit speelt een sleutelrol in de transitie?

PT: p0RELOLWHLW LV SHU GHƬQLWLH ]RDOV HQHUJLH HQ NOLPDDW niet aan gewestgrenzen gebonden. Wat is de zin om het autoverkeer dat Brussel binnenrijdt op één rijvak WH SHUVHQ HQ ]R KHW ƬOHSUREOHHP QRJ WH YHUVWHUNHQ" Iedere overheid probeert de andere de loef af te steken, maar intussen is er is nog altijd geen sprake van een interfederale mobiliteitsvisie. Meer samenwerking in verschillende transversale dossiers is van essentieel belang. De overheden zouden die kwesties moeten kunnen inventariseren en zich ertoe verbinden er samen aan te werken. Met het Belgian Mobility Dashboard dat we samen met FEBIAC ontwikkelden, bieden we een schitterend instrument dat kan worden ingezet om een constructief, op feiten gebaseerd debat te voeren en naar oplossingen toe te werken voor de pijnpunten.” (Lees ook het artikel ‘Zit de mobiliteit van morgen op het juiste spoor?’, p. 32).

BDS: “Vergeet niet dat ons land een Europese draaischijf is. Na Rotterdam hebben we de op een na grootste haven ter wereld. Al die binnenkomende goederen worden via ons grondgebied gedispatcht.

Bovendien gebruiken duizenden buitenlandse vrachtwagens dagelijks onze infrastructuur, onze wegen, maar dragen ze niets bij in het onderhoud daarvan. Rekeningrijden lijkt mij een logische, verdedigbare oplossing. Geen platte belasting voor onze ondernemers en burgers, maar een intelligent JHVWXXUGH KHƯQJ GLH ZRUGW JHFRPSHQVHHUG GRRU KHW VFKUDSSHQ YDQ DQGHUH ƬVFDOH ODVWHQ q

SYSTEEMFOUTEN Ook institutioneel wordt het komende decennium een transitiemoment? De coronacrisis toonde aan dat de huidige staatsstructuur vatbaar is voor verbetering.

BDS: “Een bedrijf dat relevant wil blijven, kijkt strategisch ver vooruit en maakt op basis van die toekomstvisie concrete actieplannen.

10

9RRU HHQ ODQG LV GDW LQ ƬQH QLHW DQGHUV 'H YRRUELMH vijftig jaar evolueerde de Belgische Staat van een unitaire naar een federale vorm. Maar, na zes staatshervormingen toonde de coronacrisis meer dan ooit aan dat de huidige staatsstructuur YDWEDDU LV YRRU YHUEHWHULQJ +HW NDQ HƯFLÆQWHU meer geïntegreerd, doelmatiger en wendbaarder.

Ondernemers en burgers hebben het recht dit te eisen. Met een overheidsbeslag van ruim 55% en een bedroevend laag tevredenheidsgevoel over de werking van de staat, dringen hervormingen zich op.”

Welke systeemfouten moeten eruit?

PT: “Ons plan bevat basisprincipes die vooral socio-economisch van aard zijn en waarbij responsabilisering centraal staat. Bijvoorbeeld: als je de sociale zekerheid splitst – de ruggengraat van de staat – splitst men de facto een land.

Of nog: dissocieer consequent federaal arbeidsrecht van regionaal arbeidsmarktbeleid.

Leg KPI’s vast en responsabiliseer. Ook: de huidige beslissingsprocedures, zonder hiërarchie van de normen, werken suboptimaal waardoor België steeds minder kan wegen op Europese debatten.

En zo zijn er nog. Weet ten slotte wel dat het VBO geen status quo nastreeft. Integendeel. Er moet worden hervormd, dat staat buiten kijf. Hoe dat gebeurt (herfederaliseren, regionaliseren, …) is ondergeschikt aan het doel, PHW QDPH HHQ HƯFLÆQW ZHUNHQGH VWDDW q

“WE ZIT TEN ALLEMAAL IN DEZELFDE BOOT. EN TOCH IS HET NOG TE VAAK EEN WIJ-TEGEN-ZIJVERHAAL” BART DE SMET, VOORZITTER VBO FEB

Met ongeveer weet je niets.

Met Exact weet je alles.

Exact cloud business software is de onbetwiste nummer één in de Benelux.

Reeds 550.000 kmo’s vertrouwen dagelijks op de gebruiksvriendelijkheid, flexibiliteit en uitzonderlijke services van Exact.

Ontdek welk pakket het best bij jou past op Exact.be

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

KRACHTLIJNEN TOEKOMSTPLAN

"BIJ ONGEWIJZIGD BELEID WORDT BELGIË STEEDS ONAANTREKKELIJKER!" HORIZON BELGIË 2030: VIER UITDAGINGEN, VIER OMWENTELINGEN ste

“

Ons land is sinds jaar en dag een belangrijke bestemming voor buitenlandse investeerders.

'DW{LV JRHG YRRU GH HFRQRPLH HQ ]RUJW YRRU nieuwe directe en indirecte tewerkstelling.

'LH{DDQWUHNNLQJVNUDFKW EHKRXGHQ LV QLHW PRJHOLMN ‘met ongewijzigd beleid’. Ons land staat vandaag immers voor vier grote uitdagingen, die vragen om evenveel antwoorden, transities of revoluties. Die vormen de kern van onze toekomstvisie, die we Horizon België 2030 hebben genoemd”, aldus Edward Roosens (VBO), de drijvende kracht achter deze belangrijke denkoefening over de toekomst van het land.

VIER GROTE UITDAGINGEN …

1. De tendens tot vertraging van onze economische groei en productiviteitsgroei waardoor alle andere uitdagingen moeilijker beheersbaar worden; 2. De vergrijzing van onze bevolking die leidt tot een aanhoudend sterke toename van de overheidsuitgaven voor pensioenen en gezondheidszorg én een sterke uitstroom uit onze arbeidsmarkt; 3. De klimaatverandering: een wereldwijde uitdaging met heel concrete gevolgen voor ons land, zowel fundamentele klimatologische gevolgen als economische uitdagingen, bijvoorbeeld inzake GH{&22-reductie; 4. De internationale tendens tot deglobalisering die voor een kleine, open economie als de Belgische ingrijpende, negatieve gevolgen kan hebben.

12

Die vier grote uitdagingen kunnen pas succesvol het hoofd worden geboden als ons land erin slaagt op vier grote domeinen een belangrijke omwenteling of (r)evolutie te realiseren: 1. De eerste grote omwenteling bestaat erin dat ondernemers en overheden de nieuwe digitale en technologische mogelijkheden ten volle benutten voor de ontwikkeling van innovatieve producten, productieprocessen en diensten die het leven van iedereen aangenamer maken en die minder druk zetten op de natuurlijke rijkdom van onze planeet (lees ook de inzet ‘De creatieve en digitale omwenteling’, p.14). Zo kan onze welvaart sterker stijgen zonder ons leefmilieu aan te tasten.

2. Om minder in te teren op natuurlijke rijkdommen en om de klimaatverandering tegen te gaan, is tegelijk een groene omwenteling nodig. Via nieuwe technologieën en correcte prijssignalen moet ons land evolueren naar een toekomst waar personen en goederen zich vlotter kunnen verplaatsen en waar, om in de energie- en mobiliteitsbehoeften te voorzien, iedereen minder CO2 uitstoot (lees ook de inzet ‘De groene omwenteling’, p.14).

3. De derde grote revolutie is die van de arbeidsmarkt.

Enkel via een goed werkende arbeidsmarkt en een activerende sociale zekerheid kan menselijk kapitaal in de toekomst snel worden ge(her)oriënteerd naar beloftevolle jobs die uit de digitale en groene transities zullen ontstaan. Om als samenleving voldoende middelen te genereren om de stijgende kosten van de vergrijzing te dragen en tegelijk ook nog massaal te kunnen investeren in de noodzakelijke groene en digitale infrastructuur, is het absoluut noodzakelijk dat 80% (of meer) van de bevolking op arbeidsleeftijd aan de slag is. De arbeidsmarktrevolutie zal dus sterk activerend moeten zijn (lees ook de inzet ‘De omwenteling in de arbeidsmarkt en de publieke sector’, p.16).

4. Een vierde belangrijke en noodzakelijke revolutie situeert zich bij de werking van de overheden op alle niveaus. Voor de komende decennia is er nood aan HHQ JURWH RPVODJ QDDU HHQ YHHO HƯFLÆQWHUH kwaliteitsvollere en eenvoudigere dienstverlening.

Zo’n omslag zal niet alleen ruimte creëren voor het betalen van de vergrijzingskosten en de benodigde infrastructuurinvesteringen, maar kan/zal ook bijdragen tot een sterkere productiviteitsgroei in de privésector (lees ook de inzet ‘De omwenteling in arbeidsmarkt en publieke sector’ p.16).

Edward Roosens: “De vier omwentelingen vormen een noodzakelijk antwoord op de vier grote uitdagingen. Ze moeten toelaten een aantal doelstellingen te bereiken, zoals het verhogen van ons structureel groeitempo of een werkzaamheidsgraad boven 80%.”

Dat kan enkel als ook de internationale randvoorwaarden voor een kleine, open economie als de Belgische gunstig blijven. Volgens Edward Roosens betekent dat concreet “het omkeren van de recente internationale tendensen tot ‘isolationisme’ en protectionisme door het terug op de rails zetten van een systeem van vrije, faire en op regels gebaseerde internationale handel, een sterke integratie in een nog verder verdiepende Europese markt, een behoud van (of een terugkeer naar) vrede en stabiliteit in Europa en België”. Bovendien moet ons land goed zijn voorbereid op alle mogelijke calamiteiten die deze noodzakelijke randvoorwaarden tijdelijk of permanent kunnen verstoren (lees ook de inzet ‘Terug koers zetten richting open, faire en globale markten’, p.16).

“ONS LAND STAAT VANDAAG VOOR VIER GROTE UITDAGINGEN DIE VRAGEN OM EVENVEEL ANTWOORDEN, TRANSITIES OF REVOLUTIES” EDWARD ROOSENS, CHIEF ECONOMIST VBO

4 GROTE UITDAGINGEN DIE VRAGEN OM 4 BEL ANGRIJKE TRANSITIES

Trage groei & gebrek aan concurrentiekracht

Terug koers zetten richting open, faire en globale markten

Creatieve en digitale omwenteling

Klimaatverandering & grondstoffenschaarste

Groene omwenteling

Omwenteling arbeidsmarkt en publieke sector

Vergrijzing

EU interne markt

Deglobalisering & protectionisme

GEEN VERANDERING ZONDER EEN EFFICIËNTER WERKENDE STAAT

Het spreekt voor zich dat elke vooruitgang onmogelijk LV ]RQGHU HHQ HƯFLÆQWHU ZHUNHQGH VWDDW p1D ]HV staatshervormingen toonde de coronacrisis meer dan ooit aan dat de huidige staatsstructuur vatbaar is voor verbetering”, aldus Edward Roosens. “Het NDQ HƯFLÆQWHU PHHU JHÊQWHJUHHUG GRHOPDWLJHU HQ wendbaarder. Het staat buiten kijf dat er moet worden hervormd in de richting van meer samenwerking en PHHU HƯFLÆQWLH q /HHV RRN KHW DUWLNHO n%HOJLÆ YHUGLHQW HHQ HƯFLÆQW ZHUNHQGH VWDDWo S

13

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

"DE VIER OMWENTELINGEN KUNNEN PAS SUCCESVOL ZIJN ALS DE INTERNATIONALE RANDVOORWAARDEN VOOR ONZE KLEINE, OPEN ECONOMIE GUNSTIG BLIJVEN" EDWARD ROOSENS, CHIEF ECONOMIST VBO

MEER WETEN?

Horizon België 2030, het toekomstplan voor ons land, is een lijvig document waarin de experten van het VBO en van zijn leden-sectorfederaties antwoorden op de vragen: Waar staan we vandaag?

Wat willen we bereiken? Wat moet er daarvoor gebeuren? U kunt de publicatie lezen of downloaden op www.vbo.be > Publicaties.

De Belgische productiviteitsgroei YHUWUDDJW 3URGXFWLYLWHLW JHGHƬQLHHUG DOV de toegevoegde waarde die per gewerkt uur wordt gecreëerd, is van cruciaal belang voor het concurrentievermogen van een economie, vooral voor een klein, open land als België waar 80% van het EES DINRPVWLJ LV YDQ GH H[SRUW Als die tendensen aanhouden, zullen de gevolgen zwaar zijn. In het licht van onze trage economische groei hebben we behoefte aan een ondernemende, innovatieve en digitale revolutie.

Ondernemers met innovatieve ideeën zullen een frisse wind doen waaien en de economische groei van morgen verzekeren, een deugdelijke groei die rekening houdt met de uitdagingen van sociale inclusie en vergroening.

HORIZON BELGIË 2030 Toekomstvisie voor een beter België

Wat moet er gebeuren? &RQFUHHW LV KHW QRRG]DNHOLMN GDW HHQ gunstig macro-economisch klimaat, een ‘faciliterend’ ecosysteem tot stand komt dat wordt gekenmerkt door een ondernemerscultuur en -dynamiek die zorgen voor de verspreiding van innovaties, een aan de behoeften van de ondernemingen aangepast onderwijs, HHQ VWLPXOHUHQG UHJHOJHYHQG HQ ƬVFDDO kader, een eenvoudige interactie met de overheid, ambitieuze investeringen in telecommunicatie, mobiliteit en energie en een grondige hervorming van de arbeidsmarkt.

Alleen door een dergelijke toename van de productiviteit en de economische groei zullen andere belangrijke maatschappelijke doelstellingen betaalbaar worden en blijven.

14

De Belgische productiviteitsgroei vertraagt. Onze samenleving zal de komende decennia ingrijpend moeten veranderen. De milieu-uitdagingen, GH JURQGVWRƪHQVFKDDUVWH HHQ ]HNHUH EHWDDOEDUH HQ &22-arme energievoorziening en de mobiliteit zijn slechts enkele voorbeelden van uitdagingen die we moeten aangaan. Om ze aan te pakken zijn duidelijke en gedeelde visies nodig die doorheen de tijd zo stabiel mogelijk blijven. Die uitdagingen zullen meer dan een decennium van inspanningen, investeringen en mentaliteitsveranderingen vereisen.

Wat moet er gebeuren?

Nieuwe concepten of technologieën die het licht zien, moeten vergezeld gaan van een duurzaam en ondernemingsbevorderend regelgevingskader.

Dat kader moet technologieneutraal zijn en oplossingen voor de milieuuitdagingen ondersteunen, zonder taboes.

Die veranderingen, die de overheid zoveel mogelijk moet ondersteunen, moeten bedrijven in staat stellen zich zo vroeg mogelijk te positioneren op toekomstige markten: circulaire economie, emissiearme industrieën, HƯFLÆQW HQ EHWURXZEDDU koolstofneutraal vervoer, waterstofeconomie ...

BESTEMMING GEKEND RECYCLAGE VERZEKERD

Valipac is de eerste Europese organisatie die erin geslaagd is de bestemming van het bedrijfsmatig plastic verpakkingsafval in kaart te brengen en de recycleurs ūö êļijūŞļīöŞöijǂ ,öij ĕijĕūĕÎūĕöċ ðÎū ðö öƙöêūĕöƅö ŞöêƌêīÎČö ƅÎij ĥļŰƆ ƅöŞśÎĨĨĕijČŤÎċƅÎī verzekert. Goed voor jou en de planeet!

Meer info op valipac.be

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

De omwenteling in de arbeidsmarkt en de publieke sector

Terug koers zetten richting open, IDLUH{HQ JOREDOH PDUNWHQ

Onze werkzaamheidsgraad ligt nog altijd onder het Europese gemiddelde en ruim onder het niveau van Duitsland en Nederland (beide ongeveer 80%). In de Europese Unie doen enkel Kroatië, Spanje, Italië en *ULHNHQODQG KHW VOHFKWHU GDQ %HOJLÆ 7HJHOLMN LV HU LQ België een torenhoge vacaturegraad, die veel hoger is dan in de ons omringende Europese landen.

Voor een open economie zoals de onze is handel van cruciaal belang, zowel binnen Europa als met de rest van de wereld. Het Europese en het internationale terrein werden de afgelopen jaren echter gekenmerkt GRRU WDOULMNH VSDQQLQJHQ YDQ GLSORPDWLHNH HQ RI commerciële aard. Denk aan de spanningen tussen de 96 HQ &KLQD RI GH KDQGHOVFRQƮLFWHQ WXVVHQ GH 96 HQ GH EU, de ongecoördineerde nationale reacties op de eerste coronalockdown ... en, meer recent, de aanval YDQ 5XVODQG RS 2HNUDÊQH :H ZRUGHQ JHFRQIURQWHHUG met nieuwe vormen van protectionisme in Europa en over de hele wereld, met het niet naleven van multilateraal overeengekomen regels, en zelfs met een grootschalige aanval op de globalisering van de economie.

De combinatie van die twee vaststellingen is symptomatisch voor de slechte werking van de Belgische arbeidsmarkt, die wordt gekenmerkt door een groot aantal structurele zwakheden. Het gaat onder PHHU RYHU HHQ YHUSOHWWHUHQGH ƬVFDOH HQ SDUDƬVFDOH loonwig die maakt dat arbeid erg duur is maar niet erg lonend, weinig activerende uitkeringsregimes die mensen vasthouden in de inactiviteit, een pensioenopbouw die evenmin sterk aanzet tot activiteit, een rigide arbeids(tijden)wetgeving die weinig maatwerk toelaat en hoge drempels oplegt voor PHQVHQ PHW PRHLOLMNHUH SURƬHOHQ GH ]RJHQDDPGH ‘outsiders’, een zwakke afstemming van de curricula in het onderwijs op de noden van het bedrijfsleven, een ondermaatse leercultuur doorheen de loopbaan.

Wat moet er gebeuren?

Voor een arbeidsmarktrevolutie zijn verschillende ingrediënten nodig: een meer activerende sociale zekerheid, vrije loononderhandelingen zonder DXWRPDWLVFKH ORRQLQGH[HULQJ ODJHUH SDUD ƬVFDOH ODVWHQ RS DUEHLG PHHU UXLPWH YRRU ƮH[LEHOHUH arbeidsvormen, een pensioensysteem dat werken beloont en een beter sociaaloverlegmodel.

Er worden een aantal belangrijke pistes vooropgesteld RP YDQ GH %HOJLVFKH RYHUKHGHQ HHQ HƯFLÆQWHU JHKHHO te maken, met een betere regelgeving en minder bureaucratie en met gemotiveerde ambtenaren die kwaliteitsvolle diensten aanbieden aan burgers en EHGULMYHQ 'RRU HƯFLÆQWHU RP WH VSULQJHQ PHW GH lopende overheidsuitgaven, kunnen binnen een gezonde begroting toch nog de nodige middelen worden vrijgemaakt voor de broodnodige infrastructuurinvesteringen.

16

Wat moet er gebeuren?

Voor het VBO is het belangrijker dan ooit dat dialoog en multilateralisme opnieuw de overhand nemen om het concept van ‘free, fair and rules-based international trade’ weer op de rails te krijgen. Daarom moeten de EU en België open blijven staan voor internationale handel en investeringen, zonder naïviteit.

Onze natuurlijke markt, de Europese interne markt, moet worden versterkt en de toenemende nationale obstakels op die markt - ook in ons land - moeten worden weggenomen.

7RW VORW LV KHW EHODQJULMN GDW ZH GH YHHUNUDFKW YDQ RQV land verder versterken en ons beter blijven wapenen om te kunnen anticiperen op en om te gaan met systeemcrisissen (gezondheidscrisissen, natuurcrisissen, digitale crisissen enzovoort).

Individualisme is niet de oplossing, integendeel.

'LYHUVLƬFDWLH YDQ GH EHYRRUUDGLQJVEURQQHQ HQ coördinatie op Europees niveau moeten deel uitmaken van de formule.

Advertorial

mobco we mobilize your business

“Het leaseplan van de Hoe de moderne werkplek de bedrijfswagen volgt

moderne werkplek”. mobco zorgt ervoor dat bedrijven het volledige beheer van de moderne werkplek met een gerust hart kunnen uitbesteden.

Welk bedrijf heeft nog eigen mecaniciens in dienst om zijn bedrijfswagens te beheren en te onderhouden? “Waarom dan nog je eigen felbegeerde IT’ers inschakelen om de generieke tools en technologie van de (thuis)werkplek te installeren en beheren?” vergelijkt Ulrik Van Schepdael, CEO van mobco. ´'LH ]HW MH YHHO HIÀFLsQWHU HQ UHQGDEHOHU LQ ELM GH RQWZLNNHOLQJ van je corebusiness.”

“Zet je eigen IT-specialisten in waar ze echte meerwaarde voor je corebusiness realiseren” Ulrik Van Schepdael CEO mobco

moderne werkplek. De werknemers kiezen met ZHONH WRROV HQ WHOHFRPDERQQHPHQW ]H ZLOOHQ werken, bestellen die ook zelf en organiseren KHW EHKHHU YLD KHW FHQWUDOH SODWIRUP Dat doet denken aan bedrijven die een mobiliteitsplatform aanbieden waar de medewerkers op maat hun woon-werkverkeer kunnen organiseren?

De COVID-19-pandemie gaf telewerk een boost en zette tegelijk veel medewerkers aan het denken. Terugkeren QDDU NDQWRRU DOV GH MRE PLQVWHQV HYHQ HIÀFLsQW UHPRWH NDQ ZRUGHQ XLWJHYRHUG PHW PLQGHU ÀOHV pQ HHQ EHWHUH ZHUN SULYpEDODQV" 0HGHZHUNHUV ZLOOHQ GH YHUZRUYHQ ÁH[LELOLWHLW EHKRXGHQ HQ ]HOI NLH]HQ KRH ]H KHW ZHUN RUJDQLVHUHQ +HW WLMGSHUN YDQ GH ¶HPSOR\HH FKRLFH· is aangebroken.

´.ORSW 'DDUELM JHKROSHQ GRRU RQ]H WHOHFRP KDUG HQ VRIWZDUH H[SHUWV +HW HQLJH ZDW GH ZHUNJHYHU KRHIW WH GRHQ LV LQ IXQFWLH YDQ KHW SURÀHO YDQ HONH PHGHZHUNHU HHQ EXGJHW en een portfolio aan tools samenstellen. Net zoals dat gebeurt bij het toekennen van een EHGULMIVZDJHQ HQ ELMKRUHQGH WDQNNDDUW µ

De werkgever moet mee in het verhaal?

´:LM OHYHUHQ GH JHNR]HQ WRHVWHOOHQ JHFRQÀJXUHHUG YRRU ZHUN RS GH ORFDWLH QDDU NHX]H :H VWDDQ LQ YRRU KHW EHKHHU de beveiliging en het herstel van alle tools.

De werkgever volgt te allen tijde via een gebruiksvriendelijk dashboard. En hij kan zijn HLJHQ ,7 VSHFLDOLVWHQ GDDU LQ]HWWHQ ZDDU ]H HFKWH PHHUZDDUGH YRRU GH FRUHEXVLQHVV UHDOLVHUHQ *HHQ RYHUERGLJH OX[H LQ WLMGHQ ZDDU GDW VRRUW SURÀHOHQ ELM]RQGHU VFKDDUV ]LMQ µ

8OULN 9DQ 6FKHSGDHO ´:LH LQ GH KXLGLJH PDUNW YDQ WDOHQWVFKDDUVWH DDQWUHNNHOLMN ZLO EOLMYHQ YRRU SRWHQWLsOH PHGHZHUNHUV PRHW HHQ ZHUNRPJHYLQJ op maat kunnen aanbieden. Bovendien neemt de FRQFXUUHQWLH WRH QX GH DIVWDQG QDDU KHW ZHUN GDQN]LM GH WHOHZHUNPRJHOLMNKHGHQ PLQGHU LPSDFW KHHIW RS GH keuze voor een welbepaalde werkgever. De jobinhoud EOLMIW EHODQJULMN PDDU GH RUJDQLVDWLH HQ LQULFKWLQJ YDQ GH WKXLV ZHUNSOHN ]LMQ GDW HYHQ]HHU :LH JHZRRQ LV RP PHW HHQ EHSDDOGH WHFKQRORJLH RI RSORVVLQJ WH ZHUNHQ ODDW ]LFK QLHW PHHU LQ HHQ DQGHU FDQYDV GXZHQ µ Hoe belangrijk is die werkplek voor een werknemer? ´6XFFHVYRO RSHUHUHQ LQ GH KHGHQGDDJVH DUEHLGVPDUNW start bij het uitwerken van een werkplek die steunt op ÁH[LELOLWHLW pQ LQVSUDDN *HHI YRRUUDQJ DDQ GH NHX]H van de medewerker, breng in kaart welke tools de uitrol IDFLOLWHUHQ OHW RS EHYHLOLJLQJ YDQ GH EHGULMIVJHJHYHQV HQ FRPELQHHU PHW OHHU HQ WUDLQLQJVSURJUDPPD·V 'DW DOOHV DO GDQ QLHW JHwQWHJUHHUG LQ HHQ ÁH[LEHO YHUORQLQJV RI FDIHWDULDSODQ µ

Workplace Self Service PREFR RQWZLNNHOGH :RUNSODFH 6HOI 6HUYLFH RP bedrijven en organisaties te ondersteunen bij de uitrol YDQ HHQ WRHNRPVWEHVWHQGLJH YHLOLJH pQ ÁH[LEHOH

Alle andere zorgen neemt mobco over?

Europese alliantie PREFR RSHUHHUW LQWHUQDWLRQDDO HQ LV PHGH RSULFKWHU HQ EH]LHOHU YDQ GH (0($ DOOLDQWLH GH JURRWVWH JURHS YDQ ¶(QWHUSULVH 0RELOLW\· EHGULMYHQ LQ (XURSD ´(HQ NZHHNYLMYHU YDQ H[SHUWLVH HQ HUYDULQJµ QRHPW 8OULN 9DQ 6FKHSGDHO KHW ERQGJHQRRWVFKDS 'RRU VQHO HQ HIÀFLsQW LQIRUPDWLH NQRZKRZ HQ PDUNWLQ]LFKWHQ WH GHOHQ NXQQHQ GH bondgenoten elkaar en elkaars klanten 24/7 en op een gestandaardiseerde PDQLHU RQGHUVWHXQHQ ´(Q ]LMQ ZH LQ staat het beste van het beste in zakelijke PRELOLWHLWVRSORVVLQJHQ WH OHYHUHQ µ

Info? workplace.mob.co

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

INSPIRATION DAY

INSPIREREN EN GEÏNSPIREERD WORDEN

18

Het VBO engaeert zich voor de toekomst. Voor een veerkrachtiger, welvarender, maar ook duurzamer België, dat beter is voorbereid op de uitdagingen van morgen. Dat engagement krijgt vorm in een concreet plan: ‘Belgium 2030: Inspiration Day’. Zoals de naam suggereert, lag een geïnspireerde en inspirerende januaridag waarop alle cruciale WRHNRPVWYUDDJVWXNNHQ YRRUODJHQ DDQ GH EDVLV 7LMGHQV URQGHWDIHOJHVSUHNNHQ PHW deskundigen uit het bedrijfsleven, de sectorfederaties en de overheidssector werd een open, informele en interactieve discussie gevoerd over de aantrekkingskracht van ons land voor buitenlandse investeerders. Er werden ook concrete acties geformuleerd om België tegen 2030 opnieuw als een aantrekkelijke investeringslocatie te positioneren.

Een terugblik op de hoofdpunten.

DROMEN, LEREN, BEREIKEN

De basis voor ‘Horizon België 2030’ werd al gelegd rond de 125ste verjaardag van het VBO en tijdens GH UHƮHFWLH RYHU GH IRUPXOHULQJ YDQ KHW QLHXZH missionstatement ‘creating value for society’. Hoe creëren we die waarde voor de samenleving? Om hiermee concreet aan de slag te gaan, dienden we een overzicht te krijgen van de huidige situatie, beslissingen te nemen over de uitdagingen die we moeten aangaan en ‘ambities’ te formuleren die tegen 2030 moeten worden verwezenlijkt. In eerste instantie organiseerden we daarover brainstormsessies met de medewerkers van alle VBO-competentiecentra.

Die eerste interne oefening werd vervolgens aangevuld met gesprekken met een vijftiental externe experts van onze leden-sectorfederaties. We organiseerden zes rondetafelgesprekken rond zes thema’s die door de experts naar voor waren geschoven als kernuitdagingen die diepere discussie of grondige (her)analyse vragen.

1. PENSIOENHERVORMING: NAAR EEN DUURZAAM SYSTEEM OP LANGE TERMIJN? Net als de meeste ons omringende landen moeten we dringend ons pensioenstelsel herbekijken. We moeten nagaan hoe het duurzamer en billijker kan worden met het oog op de vergrijzende bevolking. Duurzaamheid gaat over vragen als: blijft het stelsel op middellange en lange WHUPLMQ ƬQDQFLHHO LQ EDODQV" (Q LV KHW GDDUQDDVW ook afgestemd op de sociologische evoluties in onze maatschappij? Billijkheid focust op de inspanningen van opeenvolgende generaties en de verhoudingen tussen burgers binnen

eenzelfde generatie. De volgende denkpistes werden zonder enig taboe besproken: kortere en opgesplitste loopbanen al dan niet gecompenseerd door een verhoging van de pensioenleeftijd, de verschillen inzake levensverwachting, de wenselijkheid van een basispensioen, de positie van de vrouw in de pensioenen, op de arbeidsmarkt en binnen het gezin, de rol en de grenzen van solidariteit en de verschillen tussen de statuten (werknemers, ambtenaren en zelfstandigen).

Alle experts benadrukten dat er dringend een samenhangende reeks maatregelen moet worden JHQRPHQ RP GH HFRQRPLVFKH HQ GHPRJUDƬVFKH uitdagingen op duurzame wijze aan te pakken en het vertrouwen van de jongere generaties te herstellen.

Er werd vaak verwezen naar de werkzaamheden van de Commissie Pensioenhervorming 2020-2040 1, een sterk staaltje diepgaand onderzoek.

2. ONDERNEMINGSRECHT: HOE KUNNEN WE EEN DUURZAAM ONDERNEMINGSRECHT ONTWIKKELEN?

Een duurzame samenleving veronderstelt een duurzaam ondernemingsrecht. In hoeverre kan het ondernemingsrecht - in zijn verschillende facetten - duurzamer worden gemaakt? Tijdens dit rondetafelgesprek werd eerst een stand van zaken opgemaakt. Op welke gebieden is het ondernemingsrecht nu al duurzaam? Vervolgens werden de uitdagingen die gepaard gaan met de verdere ontwikkeling van een duurzaam ondernemingsrecht onderzocht. Hierbij werd stilgestaan bij een aantal tegenstellingen. De eerste betrof de tegenstelling tussen gedetailleerde wetgevende bepalingen en open normen.

1 Opgericht in 2013 door de minister van Pensioenen en de minister van Zelfstandigen.

19

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

De tweede behandelde de tegenstelling tussen duurzaamheid via wetgevende weg en duurzaamheid via rechterlijke weg. Op die manier werden duidelijke SLVWHV JHÊGHQWLƬFHHUG %LM GH RQWZLNNHOLQJ YDQ HHQ duurzaam ondernemingsrecht moet rekening worden gehouden met de draagkracht van de Belgische ondernemingen. De transitie kan niet van de ene op de andere dag gebeuren, maar moet gefaseerd verlopen, op basis van duidelijke mijlpalen.

3. IS BELGIË NOG AANTREKKELIJK VOOR BUITENLANDSE INVESTEERDERS?

Wat zijn de sterke en zwakke punten van België voor binnenlandse en vooral buitenlandse investeringen? Ons land is sinds jaar en dag een belangrijke bestemming voor buitenlandse investeerders en dat levert ons vele voordelen op. Tijdens het rondetafelgesprek schoven de experten een reeks troeven naar voren die van ons land een aantrekkelijke bestemming maken voor buitenlandse LQYHVWHHUGHUV RQ]H RSHQ HFRQRPLH JHNZDOLƬFHHUGH beroepsbevolking, incentives voor onderzoek en ontwikkeling … Maar er werden ook een hele reeks pijnpunten benoemd: onze loonkostenhandicap, hoge energieprijzen en starre arbeidsmarkt doen onze aantrekkelijkheid afnemen. De experten concludeerden dat de belangrijkste pijnpunten die de competitiviteit van ons land ondergraven, ook de belangrijkste factoren vormen waarom buitenlandse investeerders ons land links laten liggen. Daarnaast stelden ze vast dat de complexe en logge staatsstructuur die uitmondt in ingewikkelde regelgeving en rechtsonzekerheid, buitenlandse investeerders afschrikt.

4. INNOVATIEF ONDERNEMERSCHAP IN BELGIË: IS ONS LAND AANTREKKELIJK GENOEG?

Het doel van dit rondetafelgesprek was te bespreken hoe België een aantrekkelijk land kan worden/blijven voor innovatief ondernemerschap. Er werd bijvoorbeeld ingegaan op aspecten zoals opwaardering en bevordering van ondernemerschap, beschikbaarheid van risicokapitaal en arbeidskrachten, administratieve lasten en de context voor de ontwikkeling van de circulaire economie.

België is een land van ondernemers. Zij zijn cruciaal voor de ontwikkeling van ons land. Toch wordt het ondernemerschap nog te weinig beschouwd als een aantrekkelijke loopbaankeuze. Nadenken over de redenen voor die geringe belangstelling is de eerste essentiële stap om onze aanpak te herbekijken waarmee we het ondernemerschap in België aantrekkelijker willen maken.

We kwamen tot de vaststelling dat een diepgaand onderzoek naar de ondernemingscultuur, de opwaardering van technische beroepen,

20

PDQDJHPHQW HQ ƬQDQFLÆOH YDDUGLJKHGHQ LQ GH ondernemerschapsopleidingen, het wegwerken van de angst voor mislukking ... de hoeksteen vormt om de ondernemingsdynamiek in België te stimuleren.

5. MOBILITEIT: KAN TECHNOLOGIE LOGISTIEK EN MOBILITEIT EFFICIËNTER EN DUURZAMER MAKEN?

Hoe kunnen we logistiek en mobiliteit door GLJLWDOLVHULQJ HQ WHFKQRORJLH HƯFLÆQWHU HQ GXXU]DPHU maken? Dit rondetafelgesprek wilde nagaan welke hefbomen deze twee grote uitdagingen ondersteunen: minder congestie en CO2-uitstoot in de mobiliteits- en logistieke sector, zodat Europa de doelstelling van -55% tegen 2030 kan halen.

Tijdens het gesprek kwam naar voren dat er nood is aan een holistische aanpak, aangezien alle vervoerswijzen de komende jaren zullen moeten evolueren. Dat moet onder meer gebeuren door een betere samenwerking, KHW FUHÆUHQ YDQ HHQ OHYHO SOD\LQJ ƬHOG HQ PHHU multimodaliteit. We moeten uitgaan van het beginsel van technologische neutraliteit om alle oplossingen die ons in staat stellen onze doelstellingen te bereiken, een kans te geven. Het huidige gebrek aan infrastructuur voor alle DOWHUQDWLHYH EUDQGVWRƪHQ PRHW VQHO ZRUGHQ DDQJHSDNW zodat die technologieën zich kunnen ontwikkelen. Ten slotte moet de wetgeving verder geharmoniseerd en wendbaarder worden, bijvoorbeeld om innovatieve ontwikkeling met proefprojecten mogelijk te maken.

6. BEDRIJFSGEGEVENS: BETER BEHEER, DE SLEUTEL TOT ‘ONLY ONCE’ EN ‘DIGITAL BY DEFAULT’?

Dit rondetafelgesprek trachtte te begrijpen hoe bedrijfsgegevens beter kunnen worden gebruikt om de oprichting maar ook het beheer van ondernemingen te vereenvoudigen. We stellen vast dat de administratieve lasten voor de Belgische ondernemingen toenemen en zwaar wegen op ons concurrentievermogen. Bedrijven moeten bijvoorbeeld nog te vaak verschillende keren dezelfde gegevens bij verschillende overheidsdiensten indienen of een berg administratieve documenten invullen om in te schrijven op overheidsopdrachten.

Er werden verschillende pistes geopperd om de contacten tussen ondernemingen en overheidsdiensten vlotter te laten verlopen en zo de werklast voor de ondernemingen te verlichten. Digitale diensten moeten een hulp zijn voor bedrijven. Tools moeten worden ontwikkeld op basis van de werkelijke behoeften van de ondernemingen.

De technologie om dat probleem aan te pakken is voer voor ontwikkelaars, niet voor bedrijven.

Als adviseur begrijpen we je business.

De wereld is één groot dorp FO verbindt lokale behoeftes met internationale interacties.

RSM Belgium integreert een wereldwijde visie met lokale kennis.

Als adviseur begrijpen we je business.

We geven je al een antwoord op de vraag die nog moet komen. We zijn sterk in het identificeren van bedreigingen en opportuniteiten en geven je antwoorden voordat je er naar vraagt.

Wij denken graag met je mee.

RSM, the Power of Being Understood.

T +32 (0)3 449 57 51 - www.rsmbelgium.be Kantoren in Aalst, Antwerpen, Bergen, Brussel, Charleroi, Zaventem

THE POWER OF BEING UNDERSTOOD AUDIT | TAX | CONSULTING RSM Belgium is a member of the RSM network and trades as RSM. RSM is the trading name used by the members of the RSM network. Each member of the RSM network is an independent accounting and consulting firm each of which practices in its own right. The RSM network is not itself a separate legal entity of any description in any jurisdiction. The RSM network is administered by RSM International Limited, a company registered in England and Wales (company number 4040598) whose registered office is at 50 Cannon Street, London, EC4N 6JJ. The brand and trademark RSM and other intellectual property rights used by members of the network are owned by RSM International Association, an association governed by article 60 et seq of the Civil Code of Switzerland whose seat is in Zug.

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

VOOR VERBETERING VATBAAR

BELGIË 2030 VERDIENT EEN EFFICIËNT WERKENDE STAAT

22

De voorbije vijftig jaar is de Belgische Staat geëvolueerd van een unitaire staat naar een federale staat waarbij de federale overheid, in tegenstelling tot andere gefederaliseerde landen, op een voet van gelijkheid opereert met de gemeenschappen en gewesten.

Ondanks zes, moeizaam verlopen, staatshervormingen toonde de coronacrisis meer dan RRLW DDQ GDW GH KXLGLJH VWDDWVVWUXFWXXU YRRU YHUEHWHULQJ YDWEDDU LV HƯFLÆQWHU doelmatiger en wendbaarder. Ondernemers en burgers hebben het recht dit te eisen.

Met een overheidsbeslag van ruim 55% en een bedroevend laag tevredenheidsgevoel over de werking van de staat, dringen er zich hervormingen op.

H

et VBO FEB is de grootste werkgeversorganisatie van het land, met leden in het noorden, het centrum en het zuiden van het land. Met kleine, middelgrote en grote ondernemingen als lid komende uit een zeer ruime reeks van bedrijfssectoren (industrie, diensten, bouw en transport). Met in totaal meer dan 50.000 bedrijven, via een veertigtal bedrijfssectoren, die meer dan 80% van de export en ruim 75% van de tewerkstelling in ons land voor hun rekening nemen. Met andere woorden, het VBO FEB is de enige werkgeversorganisatie die haar oor te luisteren legt in alle bestuurlijke onderdelen van het land, in alle economische segmenten van onze economie en bij alle types van ondernemingen. Deze unieke helicopterview laat bijgevolg toe om een vrij goed beeld te krijgen van de mainstream, haalbare strategie om tot een HƯFLÆQWHUH RYHUKHLGVVWUXFWXXU WH NRPHQ +HW 9%2 )(% gelooft niet in de strategie van ‘met de fanfare op kop het bos intrekken’. Onze aanpak is eerder gebaseerd op luisteren, overleggen en bruggen bouwen vanuit een aantal uitgangspunten waarrond een consensus kan groeien. Het onderstaande bevat dan ook enkel een aantal basisprincipes (niet-exhaustief) die voornamelijk socio-economisch van aard zijn en die ondernemers vanuit een constructieve ingesteldheid en met het oog op een oplossingsgerichte dialoog in het institutionele debat wensen in te brengen.

SOCIALE ZEKERHEID

De sociale zekerheid is de ruggengraat van een land.

Het is bij uitstek de uiting van de solidariteit tussen mensen, tussen bevolkingsgroepen, tussen generaties en tussen economische sectoren en actoren. Splits de sociale zekerheid en men splitst de facto een land.

En een typisch kenmerk van een systeem dat op het verzekeringsprincipe is gebaseerd, is de vaststelling

dat risico’s beter kunnen worden beheerd op een zo groot mogelijke schaal, hetgeen men ook wel eens het principe van de risicospreiding noemt.

Langs de andere kant is het niet ondenkbaar/onlogisch dat er regionaal gestuurde aanvullingen, met de bijbehorende responsabilisering, worden voorzien.

Een federale sokkel (1ste pijler) aangevuld met regionale accenten (2de pijler) kan op sommige domeinen toelaten om interfederale solidariteit te combineren met regionale autonomie.

ARBEIDSRECHT VS. ARBEIDSMARKTBELEID

Ruim 40% van de tewerkstelling in de private sector bevindt zich in bedrijven die in minstens twee gewesten aanwezig zijn1 . Dat betekent GDW UHJLRQDDO JHGLƪHUHQWLHHUGH LQJUHSHQ RS GH individuele arbeidsrelatie, gecombineerd met een sterke uitgebreide syndicale vertegenwoordiging die zal inzetten op het gelijktrekken van de verschillen door een ‘levelling up’, voor heel wat ongewenste spanningen in deze bedrijven zal zorgen. Om nog maar te zwijgen van de opwaartse kostendruk die hiermee dreigt gepaard te gaan. Deze multiregionale bedrijven hebben bovendien een heel groot belang binnen ons economisch weefsel aangezien zij door hun grotere schaal, hogere productiviteit en internationalisering het merendeel van de toegevoegde waarde, de export, de investeringen in O&O, de sociale bijdragen en vennootschapsbelasting voor hun rekening nemen. Om mutatis mutandis dezelfde redenen is het ook niet aangewezen om het sociaal overleg (intern en extern de onderneming) op te splitsen.

Arbeidsrecht dat regionaal wordt ingevuld, en bijgevolg verschilt naargelang van de regio waar werknemers

1 Voor een meer uitgebreide analyse, zie 'Interventie n.a.v. een hoorzitting in het Vlaamse Parlement voor de Werkgroep Institutionele Zaken' op 29 maart 2021

23

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

aan de slag zijn, zal eveneens een gigantische drempel vormen voor interregionale mobiliteit. Elke regiooverschrijdende of gelijktijdige tewerkstelling in twee of meerdere regio’s, resulteert in grote complexiteit en rechtsonzekerheid. De complexiteit waarmee Europese grensoverschrijdende tewerkstelling gepaard gaat, toont voldoende aan dat dit voor België geen optie is.

Tot slot is arbeidsrecht ook onlosmakelijk verweven met het sociale zekerheidsrecht, wat bron zal ]LMQ YRRU ZHWVFRQƮLFWHQ WXVVHQ GH IHGHUDOH HQ regionale bepalingen en bevoegdheden, ten nadele van werkgevers en werknemers.

Daarentegen, het arbeidsmarktbeleid – zijnde het institutioneel stelsel waarbinnen vraag en aanbod naar arbeid mekaar ontmoeten buiten de individuele arbeidsrelatie en buiten de sociale zekerheid – is veel beter vatbaar voor een debat omtrent op welk beleidsniveau men het best de bevoegdheden legt en hoe men een responsabilisering van elke entiteit voor het gevoerde beleid kan invoeren. En daarbij moet in eerste instantie de activerende component van de arbeidsmarkt in het regionaal beleid worden versterkt . In het België van 2030 zou het perfect moeten mogelijk zijn dat langdurig werkzoekenden (na bv. twee jaar werkloosheid), niet langer afhangen van de federale uitkeringen, maar in handen komen van de regionale entiteiten, die alle sleutels in handen krijgen om een beleid op maat uit te werken. Ook het diversiteitsbeleid moet exclusief in handen komen van de regio’s, die veel beter geplaatst zijn om een beleid op maat uit te werken. Verder moeten de regio’s hun bestaande bevoegdheden o.a. op het vlak van activering van werkzoekenden (controle op beschikbaarheid), RSVFKDOHQ HQ HƪHFWLHYHU gebruiken. Een performant beleid om de arbeidsmarkt optimaler te laten functioneren, begint dan weer bij een performanter onderwijsbeleid; de gemeenschapsbevoegdheden inzake onderwijs moeten vlotter en intensiever de brug tussen onderwijs en bedrijfsleven leggen.

Tot slot willen we een sterk pleidooi houden voor de bevordering van de Belgische landstalen. Dat is niet alleen bevorderlijk voor de o zo noodzakelijke arbeidsmarktmobiliteit, maar maakt ons land ook aantrekkelijker voor buitenlandse investeerders en zet onze eigen managers nog meer dan vandaag op de wereldkaart. Meertaligheid is een troef, geen last. En die troef beginnen we best zo vroeg mogelijk in het onderwijs uit te bouwen.

24

BELASTINGEN EN FINANCIERING

Zoals zo vaak draait heel veel rond geld. Inzake staathervorming heeft men het dan over de fameuze ƬQDQFLHULQJVZHW ,Q HHQ DGHP ZRUGW GDQ YDDN RRN KHW woord ‘responsabilisering’ vermeld. Een federalisme met twee, drie of vier entiteiten genereert evenwel HHQ KHHO DQGHUH ƬQDQFLÆOH HQ ƬVFDOH G\QDPLHN GDQ in een federaal land met 50 deelstaten (VS), of {/¿QGHU 'XLWVODQG RI NDQWRQV =ZLWVHUODQG De volgende beschouwingen dienen als leidraad voor mogelijke hervormingen op het vlak van de vennootschapsbelasting en de personenbelasting.

Een (gedeeltelijke) regionalisering van de vennootschapsbelasting zou extreem ingewikkeld zijn voor bedrijven die actief zijn in verschillende gewesten. Ze zouden dan bijvoorbeeld verplicht zijn om een boekhouding bij te houden voor elke exploitatiezetel en de regels voor de verrekenprijzen moeten toepassen tussen die zetels.

Zo’n hervorming zou ook ingaan tegen de Europese en internationale tendenzen om de regels voor het bepalen van de belastbare basis verder te harmoniseren, wat voor de grotere bedrijven zou betekenen dat ze bovenop de huidige globale consolidatie hun jaarrekeningen ook zouden moeten consolideren op nationaal niveau.

Is het een goed idee om daar nog een consolidatie van jaarrekeningen op gewestelijk niveau aan toe te voegen die activiteiten in België onbetaalbaar maakt ten opzichte van vergelijkbare locaties? Voor de kleinere ondernemingen, die niet in het vizier komen van de nieuwe LQWHUQDWLRQDOH UHJHOV ]RX HHQ DDQPRHGLJHQGH ƬVFDOH autonomie, beperkt tot de gewestelijke bevoegdheden EY {LQ]DNH ƬQDQFLHULQJ YDQ RQGHUQHPLQJHQ RI LQYHVWHULQJHQ in de milieu- of energietransitie) kunnen worden beoogd.

De personenbelasting werd grondig hervormd in het kader van de zesde staatshervorming. De gewesten kregen veel autonomie, zowel wat de belastingtarieven DOV GH ƬVFDOH VWLPXOL EHWUHIW 'LH DXWRQRPLH ZHUG tot op heden erg weinig benut en door het gebrek aan ervaring is het voorbarig om na te denken over een eventuele sterker doorgedreven regionalisering.

Regionalisering wordt soms ook gezien als een rem op bepaalde steunmaatregelen voor het ondernemerschap, zoals bijvoorbeeld de ondersteuning van start-ups en scale-ups die niet van toepassing is wanneer de bedrijven gevestigd zijn in een ander gewest dan hun investeerders KHW LV QLHW PRJHOLMN RP HHQ ƬVFDDO YRRUGHHO WH JHQLHWHQ in één gewest voor een investering in een ander gewest).

EFFICIËNTE BESLUITVORMING 'H HƯFLÆQWH ZHUNLQJ YDQ HHQ RYHUKHLG NDQ YDQXLW verschillende invalshoeken worden bekeken. Elke overheid zou al eens kunnen beginnen met een kerntakendebat: wat moet een overheid doen, en wat QLHW" 0DDU HƯFLÆQWH EHVOXLWYRUPLQJ LQ KHW NDGHU YDQ HHQ HƯFLÆQWH VWDDWVVWUXFWXXU KDQJW QRJ PHHU VDPHQ PHW 1 bevoegdheden; 2 beslissingsprocedures; 3 samenwerkingsvormen.

1

2

3

Inzake de verdeling van de bevoegdheden mag er geen taboe zijn tegen splitsing, noch tegen herfederalisering. Dat moet rationeel en niet emotioneel worden benaderd. Op het gevaar van te vervallen in clichés, is het nuttig om dit te duiden aan de hand van een aantal voorbeelden. In een land dat zo afhangt van zijn internationale uitstraling is het niet onlogisch dat dossiers, zoals geluidsnormen, 5G, internationale handelsakkoorden, staatsdragende taken (tâches régaliennes) (defensie, justitie, veiligheid, crisisbeleid, belastingen, staatsschuld, …), mobiliteit in en rond onze hoofdstad, ... op landelijk niveau zouden worden beslist, of tenminste via HHQ RYHUOHJPHFKDQLVPH ZDDU LQ ƬQH HƪHFWLHI NDQ worden beslist zonder dat blokkeringen ellenlang kunnen aanslepen. Van de andere kant kunnen bepaalde onderdelen in de gezondheidszorg het best worden aangestuurd vanuit een regionale, ja zelfs lokale, insteek. Ook de langdurige werkloosheid (langer dan bv. twee jaar) zou best op gewestelijk niveau worden aangepakt, met de bijbehorende responsabilisering en de nodige na te streven doelstellingen (KPI’s).

De COVID-19-pandemie, maar eerder ook Europese dossiers, zoals de goedkeuring van het handelsakkoord met Canada (CETA), of het klimaatplan of het energiebeleid hebben overvloedig aangetoond dat de huidige beslissingsprocedures, zonder hiërarchie van de normen, suboptimaal werken, waardoor België steeds minder kan wegen op Europese debatten.

Te veel instanties die elkaar langdurig kunnen QHXWUDOLVHUHQ QLHPDQG GLH ƬQDDO GH NQRRS NDQ doorhakken, … leiden ertoe dat er niet of veel te laat wordt beslist , en zijn de oorzaak dat België zich op Europees vlak meer en meer moet onthouden bij gebrek aan een duidelijk standpunt.

‘ONLY ONCE’-PRINCIPE

Een federalisme met meerdere entiteiten zonder hiërarchie der normen leidt veel gemakkelijker tot administratieve complexe oplossingen. Daarom moet LQ RQV VWDDWVEHVWHO KHW SULQFLSH YDQ IURQWRƯFH YHUVXV EDFNRƯFH ZRUGHQ LQJHYRHUG ZDQQHHU KHW JDDW om de verhouding tussen de overheid – ongeacht het beleidsniveau – en de burgers, respectievelijk de ondernemingen. Niet de burger, noch de RQGHUQHPLQJHQ PRJHQ KHW VODFKWRƪHU ZRUGHQ YDQ veelvuldige informatieopvragingen door verschillende overheden omtrent hetzelfde onderwerp.

Het ‘only once’-principe moet ingang vinden in de besluitvorming op alle overheidsniveaus (van lokaal tot federaal) en zo het leven eenvoudiger maken YRRU DOOH EXUJHUV HQ EHGULMYHQ GH IURQWRƯFH (HQ eenduidige samenwerkingsstrategie waarbij data van verschillende authentieke bronnen (of dataintegratoren) probleemloos en veilig in alle richtingen worden uitgewisseld (bv. via webservices) moet daarbij vooropstaan. Dat geldt a fortiori voor Europese of regio-overschrijdende materies, zoals mobiliteit, screening strategische investeringen, vergunningen, …

Elke overheid moet eerst de beschikbare databanken in het netwerk raadplegen alvorens het bij de burger of onderneming komt aankloppen voor informatie.

De juridische structuur van samenwerkingsakkoorden moet worden versterkt en uitgebouwd. De mobiliteit op de arbeidsmarkt, in het kader van de vooropgestelde 80% tewerkstellingsgraad, is bij uitstek een domein waarin sterke samenwerkingsakkoorden rond bv. interregionale arbeidsmobiliteit nodig zijn.

Hetzelfde inzake hernieuwbare energie: Wallonië heeft meer ruimte en plaats om windturbines te plaatsen, Vlaanderen en Brussel kunnen hierin mee investeren. Of ook inzake de uitbouw van telecommunicatie- of datanetwerken.

25

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

INSTANTIES EN ORGANEN

Het VBO FEB voelt zich niet geroepen om standpunten LQ WH QHPHQ RYHU KHW DO GDQ QLHW DIVFKDƪHQ YDQ RUJDQHQ zoals de Senaat of de provincies. Maar de besluitloosheid en de blokkeringen ingevolge een atypisch kenmerk van onze federale staat (m.n. het gebrek aan hiërarchie in de normen) baren ondernemers zorgen. En om hieraan enigszins te verhelpen, lijkt het niet onzinnig om een instantie te hebben waarin de interfederale cohesie kan worden bevorderd en/of maatschappelijk belangrijke dossiers, die vaak ook legislatuur-overschrijdend zijn, kunnen worden gedeblokkeerd. Een dergelijk interfederaal orgaan met verkozenen uit een federale kieskring en uit regionale kieskringen, zou hierbij een nuttige rol NXQQHQ{VSHOHQ Bovendien spelen de sociale partners een belangrijke, overkoepelende rol in onze staat. Het is van belang dat bij eventuele institutionele hervormingen rekening wordt gehouden met de noodzaak om die rol te handhaven, met name via het gezamenlijk beheer van de sociale zekerheid en de permanente dialoog in de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven, de Nationale Arbeidsraad en de Beheerscomités van de Sociale Zekerheid.

26

2030

Een staat kan maar goed functioneren wanneer haar burgers en ondernemers kunnen rekenen op een NZDOLWHLWVYROOH HQ HƯFLÆQW ZHUNHQGH RYHUKHLG 7HJHQ 2030 moet onze ambitie zijn om hieraan met volle overtuiging te werken zodat we de 200ste verjaardag van ons land kunnen vieren in een modern land dat de ambitie uitstraalt om bij de top te behoren, dat onze levensstandaard op een duurzame wijze manier verder uitbouwt , en dat samen met innovatief ondernemerschap, inzet op inclusiviteit. ‘Horizon België 2030’ legt de basis. Het is aan de politici, de burgers en de ondernemers om hiervan hun project te maken.

We’re at a unique crossroads in time.

Only brave choices can lead to positive change for the generations to come.

Reimagining the possible + courage = a better future for everyone It all adds up to The New Equation

Learn more at www.pwc.be/TheNewEquation

ADVERTORIAL

DE GEBOORTE VAN EEN IDEE

Foto ©Benuts/Bozar

100 JAAR PALEIS VOOR SCHONE KUNSTEN

Na de Eerste Wereldoorlog, in volle wederopbouw, steken het Belgische koningspaar, de burgemeester van Brussel, politici van allerlei kleuren en enkele visionaire ondernemers de koppen bij elkaar om een revolutionaire droom te realiseren: een paleis voor kunstenaars waar alle disciplines onderdak zouden vinden. Op 4 april 1922 worden de statuten ondertekend op het Brusselse VWDGKXLV HQ JDDW GH EDO GHƬQLWLHI DDQ KHW UROOHQ 9DQGDDJ KRQGHUG jaar later, staat het Paleis voor Schone Kunsten er nog altijd, en lijkt het idee erachter relevanter dan ooit. Maar wat met de toekomst?

Het idee voor een ‘tweede’ Paleis – dit keer eentje voor de kunstenaars – leefde al een tijdje. Vooral de formidabele koningin Elisabeth, erg geëngageerd in de kunsten, is voorstander. Maar de oorlog stopt de plannen een tijdje in de koelkast. Met de oprichting van de vzw in 1922 kan het plan echt vorm krijgen.

Voor de letterlijke vorm stond meesterarchitect Victor Horta al een tijdje klaar.

Op een moeilijk bebouwbaar terrein op de grens tussen boven- en benedenstad, ter beschikking gesteld door burgemeester Adolphe Max, concipieert hij het art deco gebouw dat hij zelf in zijn memories zijn ‘meesterwerk’ zal noemen. Horta vertaalt het vernieuwende beginidee fysiek in marmer en gewapend beton: een plek die alle functies op maat gemaakte ruimtes verschaft, met o.a.

tentoonstellingscircuits, concertzalen, HHQ VWXGLR YRRU ƬOP HQ WKHDWHU HHQ sculpturenhal, conferentieruimtes, een restaurant en winkelruimtes aan de straatkant.

Het gebouw opent met de tentoonstellingsruimtes in 1928. Ruim een jaar later is ook de somptueuze grote concertzaal af. Het idee is werkelijkheid geworden en inspireert talloze culturele instellingen over de hele wereld. In de honderd jaar die volgen neemt het idee ook de meest uiteenlopende gezichten aan, van zowel prestigieuze gevestigde artiesten als avant-garde vernieuwers, uit alle windrichtingen en culturen. Het Paleis vertoont Buñuels Un chien andalou, Stravinski en Sjostakovitsj zwaaien er de dirigeerstok, Billie Holiday en Ella Fitzgerald zingen over liefde en vrijheid,

Fotos © Bozar archives

Gertrude Stein geeft er een lezing, Angela Merkel en Margaret Thatcher komen HU VSHHFKHQ 'DOЏ HQ 5RWKNR VWHOOHQ HU tentoon, Bruegel en Ensor worden er gevierd, het wordt bezet in 1968, en Marcel Broodthaers wandelt er met een kameel naar binnen.

Nog honderd jaar erbij… met jullie!

Het visionaire idee uit 1922 veroverde Brussel én de wereld. Elk museum organiseert vandaag middagconcerten, SHUIRUPDQFHV RI ƬOPYHUWRQLQJHQ HQ elk cultuurhuis heeft een café en een shop. Het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten is sinds 1922 de blauwdruk voor dat internationale model van de multidisciplinaire cultuurhub. Een eeuw later lijkt het idee van de oprichters dus relevanter en actueler dan ooit. Maar hoe zit het met de toekomst?

De voorbije jaren waren bijzonder moeilijk: de maatregelen rond de covid-pandemie legden het culturele leven aan banden, en het Paleis worstelt nog met de gevolgen van de zware dakbrand van januari 2021.

Maar zoals vaker in de lange en rijke geschiedenis veert het Paleis voor Schone Kunsten weer recht: met een nieuwe CEO, een vernieuwde Raad van Bestuur en een blik die resoluut op de toekomst is gericht.

Net als de oprichters het zich 100 jaar geleden voorstelden is het Paleis nu stevig verankerd in de stad en maatschappij.

Geen Paleis met ivoren torens maar een open plek die hand in hand samenwerkt met het publiek, kunstenaars, ondernemers, denkers, en dromers. Het

Paleis doet er graag nog een eeuw bij, en partnerschappen en mecenaat zijn in dat verhaal belangrijker dan ooit. Het zijn de visionaire en vrijgevige partners die zijn baanbrekend en historisch artistieke programma mogelijk maken - het kloppend hart van een springlevend idee.

Wil u meebouwen aan het artistieke project Bozar? De medewerkers van Partnerships & Philanthropy zoeken graag naar een samenwerking op maat.

Neem contact op met (ONH .ULVWRƪHUVHQ HONH NULVWRƪHUVHQ#ER]DU EH

Project Paleis, een eeuwfeest, een expo 2022 is voor Bozar het startschot van een meerjarig eeuwfeest.

In de tentoonstelling Project Paleis (01.04 – 21.07) gaan hedendaagse kunstenaars aan de slag met de rijke geschiedenis en hun persoonlijke herinneringen. Een kunstwerk, expo of concert dat in de voorbije eeuw te zien was in het paleis wordt een springplank voor nieuw werk.

Geen klassieke terugblik of best of, maar wel spannende nieuwe interpretaties van de artistieke geschiedenis. Een ideale gelegenheid om in een eeuw kunst te duiken en tegelijkertijd de vinger aan de hedendaagse pols te houden.

Geniet samen met uw klanten, collega’s of partners van de expo Project Paleis tijdens een privé-nocturne – neem contact op met Gaspard Noesen : gaspard.noesen@bozar.be - +32 474 68 44 06

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

THEMA'S Beste lezer, In dit tweede deel van onze REFLECT zetten we een van de essentiële uitdagingen voor 2030 in de spotlights: de mobiliteit van mensen en goederen, cruciaal voor zowel onze economische welvaart als ons sociale weefsel.

Welke uitdagingen moeten we aanpakken en, vooral, welke oplossingen moeten we implementeren voor de mobiliteit van morgen? In deze REFLECT nemen we daarvoor het Belgian Mobility Dashboard onder de loep, een instrument dat het VBO onlangs in samenwerking met FEBIAC lanceerde om inzicht te krijgen in de prestaties van RQ]H{PRELOLWHLW LQ DO KDDU DVSHFWHQ

30

In dit tweede deel van de REFLECT vindt u ook de vertrouwde selectie onderwerpen die onze experts momenteel behandelen om de belangen van de lidfederaties en hun aangesloten bedrijven zo goed mogelijk te verdedigen. Maar deze keer werpen we met ons coverartikel en met ons plan om de nv België tegen 2030 terug naar de top van het Europese peloton te loodsen, ook een blik op de toekomst.

Ter herinnering: een totaaloverzicht van alle dossiers en thema’s die onze experts opvolgen, vindt u op www.vbo.be (actiedomeinen).

32

46

EXTRA MOBILITEIT

CIRCULAR ECONOMY PACKAGE

Zit de mobiliteit van morgen op het juiste spoor?

42

&5,6,6 2(.5$ª1(Ǖ 586/$1'Ǖ:,7Ǖ586/$1' Macro-economische gevolgen

EU drukt het gaspedaal in richting een (volledige, competitieve) circulaire economie

48

NIEUWE FISCALE CULTUUR 1DDU HHQ RQGHUQHPLQJVJHULFKWH ƬVFDOLWHLW

43

INFLATIE Economische storm op komst?

50

(1(5*,(Ǖ./,0$$7 "We staan op onze eigen rem"

44

GELIJKE KANSEN Noodzaak aan meer diversiteit en inclusie op de werkvloer

52

DUURZAAM ONDERNEMINGSRECHT ,1{ Duurzame standaarden

31

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

EXTRA MOBILITEIT

ZIT DE MOBILITEIT VAN MORGEN OP HET JUISTE SPOOR? De mobiliteit van personen en goederen is een essentiële uitdaging voor onze samenleving. Door te voldoen aan onze verplaatsingsbehoeften en burgers dichter bij elkaar te brengen speelt ze immers een cruciale rol in ons sociaal weefsel. Door het verkeer van goederen en koopwaar mogelijk te maken, draagt ze ook bij aan onze economische welvaart. Voor het behalen van de klimaatdoelstellingen zijn alle ogen bovendien op de mobiliteit gericht. Maar hoever staan we in België? Hoe evolueert de gemiddelde transportgerelateerde &22-uitstoot? Hoeveel kost de congestie ons op jaarbasis? Welke uitdagingen moeten we aanpakken en, vooral, welke oplossingen moeten we implementeren? Het VBO lanceerde RQODQJV LQ VDPHQZHUNLQJ PHW )(%,$& een instrument om inzicht te krijgen in de prestaties van onze mobiliteit in al haar facetten: het Belgian Mobility Dashboard.

www.mobilitydashboard.be

EEN SECTOR IN VOLLE ONTWIKKELING

De Belgische mobiliteit staat voor veel uitdagingen die de komende jaren moeten worden aangepakt.

De sterke congestie van de Belgische wegen is nefast voor zowel de ondernemingen als de burgers. ,Q{ ZHUG ELMQD YDQ GH JRHGHUHQ YHUYRHUG SHU vrachtwagen{ en 61% van de verplaatsingen gebeurde met de auto{ . Die congestie veroorzaakt kosten door de verloren uren, het teveel aan verbruikte brandstof en de uitstoot{ . Het Belgian Mobility Dashboard{ (lees hieronder ook 'Belgian Mobility

32

Dashboard - een instrument om de evolutie van de mobiliteit te beoordelen', p. 34) raamt die kosten voor 2021 op meer dan 4,5 miljard euro, GDW LV PHHU GDQ {SURFHQW YDQ KHW EES =RQGHU grote veranderingen, zou de situatie er alleen op achteruitgaan. Zo gaat het Federaal Planbureau uit van een toename van het vrachtvervoer met meer dan 25% tegen 2040{ . Het passagiersvervoer zal in die periode met bijna 10% toenemen{ , voornamelijk als gevolg van de bevolkingsgroei{ .

1 EU Transport in figures, Statistical pocketbook 2021, p. 39.

2 Enquête Monitor over de mobiliteit van de Belgen, FOD Mobiliteit en Vervoer, 2019.

3 Broeikasgassen of luchtverontreinigende stoffen. https://www.mobilitydashboard.be/ 5 In tonkilometer.

In personenkilometer.

'Vooruitzichten van de transportvraag in België tegen 2040', Federaal Planbureau, 2019.

De sector van de mobiliteit en de logistiek speelt een belangrijke rol in de strijd tegen de klimaatopwarming. In België is die sector namelijk verantwoordelijk voor ongeveer 22% van de CO2-uitstoot. Als we het Europese doel van 55% minder uitstoot tegen 2030 willen bereiken, moeten we de verplaatsingen van personen en goederen dringend vergroenen.

VERSCHILLENDE HEFBOMEN INZET TEN

In 2016 stelde het VBO een ‘mobiliteitsvisie’{ voor België op, met 50 uit te voeren maatregelen. Die oplossingen bestrijken veel mobiliteitsaspecten, o.a.: > de vervoerinfrastructuur onderhouden, aanvullen en op peil brengen; ! H HQ VOLPPH ƮH[LEHOH HQ FRPPXQLFHUHQGH infrastructuur ontwikkelen; > het (de) best aangepaste vervoersmiddel(en) voor een traject kiezen; > het voertuigengebruik optimaliseren dankzij de deeleconomie; > het voertuigenpark ‘groener’ maken dankzij innovatie; ! H HQ YHUDQWZRRUGHOLMNH YRHUWXLJHQƬVFDOLWHLW invoeren; > een mobiliteitsbudget invoeren in ondernemingen om de mobiliteitskeuze van de werknemers te verruimen; > bezinning over de organisatie van de samenleving om verplaatsingen te vermijden en/of de spreiding ervan in de tijd bij te sturen; > de governance inzake mobiliteit verbeteren.

Zes jaar later is het geruststellend te zien dat er al enkele veranderingen werden doorgevoerd. Een voorbeeld daarvan zijn de mobiliteitsplannen die door elk gewest zijn ontwikkeld. Het Brusselse Gewest is bezig met de geleidelijke uitrol van het ‘Good Move’-plan. In Vlaanderen heeft het mobiliteitsplan het concept van ‘basisbereikbaarheid’ voortgebracht. In Wallonië werd het ‘Plan mobilité et infrastructure pour tous’ voor de periode tot 2026 goedgekeurd.

Ook op federaal niveau wordt gewerkt aan mobiliteitsvisies, bv. aan een spoorvisie voor het personen- en het goederenvervoer.

De ƬVFDOLWHLW is sinds kort aangepast om de vergroening van wagens en de installatie van laadpalen door particulieren en bedrijven aan te moedigen. Zo zullen vanaf 2026 nieuwe regels gelden, zodat alleen emissievrije bedrijfswagens nog in aanmerking komen voor belastingvoordelen.

“HET BELGIAN MOBILITY DASHBOARD BIEDT EEN GEDETAILLEERD, EVOLUTIEF PANORAMA VAN DE KRITIEKE INDICATOREN VAN DE MOBILITEIT OVER LAND. DOOR FEITELIJKE GEGEVENS TER BESCHIKKING TE STELLEN, MOET HET BMD MEER INZICHT BIEDEN IN DE SATURATIE VAN DE DOMINANTE VERVOERSWIJZEN, HET POTENTIEEL VAN ALTERNATIEVE VERVOERSWIJZEN AANTONEN, DE ORGANISATIE VAN DE VERKEERSSTROMEN ONDERSTEUNEN EN DE ONTBREKENDE SCHAKELS IN DE TRANSPORTNETWERKEN BLOOTLEGGEN. AAN DE HAND VAN CIJFERS MOET HET DE OPTIMALISERING VAN ALLE BESCHIKBARE VERVOERSWIJZEN EN HUN ONDERLINGE AFHANKELIJKHEID BEVORDEREN. HET MOET INFO VERSCHAFFEN OVER COLLABORATIEF BELEID TEN GUNSTE VAN EEN EFFICIËNTE, TOEGANKELIJKE EN DUURZAME MOBILITEIT” Philippe Dehennin, voorzitter )(%,$&

8 www.vbo.be / Publicaties / Contouren van een mobiliteitsvisie voor België 9 In 2019 waren die trajecten nog goed voor bijna 20% van onze verplaatsingen.

Multimodaliteit wordt meer en meer een realiteit, onder meer door het mobiliteitsbudget. Ook ‘mobility as a service’-toepassingen werden de laatste jaren sterk ontwikkeld, hoewel het gebruik ervan nog beperkt is.

In de nasleep van het coronavirus hebben telewerken en het gebruik van nieuwe technologieën een hoge vlucht genomen en dat zal ongetwijfeld gevolgen hebben voor het woonwerkverkeer{ +HW HƪHFW RS GH PRELOLWHLW LQ KHW algemeen moet nog worden geëvalueerd.

Naast die verbeteringen zijn er nog veel grote problemen. We stippen er zes aan: 1. Om te beginnen is er nog steeds geen sprake van een interfederale mobiliteitsvisie, waar het VBO en andere actoren nochtans al lang vragende partij voor zijn. Mobiliteit houdt echter niet op aan de gewestgrenzen. Meer samenwerking in verschillende transversale dossiers is van essentieel belang. De regeringen zouden die kwesties moeten inventariseren en zich ertoe verbinden er samen aan te werken.

2. Het beginsel van technologische neutraliteit wordt nog steeds onvoldoende in acht genomen.

Om tot een drastische vermindering van onze CO2-uitstoot te komen en onze doelstellingen te bereiken zullen alle mogelijke oplossingen nodig zijn. Het regelgevend kader moet die ontwikkelingen mogelijk maken en aanmoedigen.

3. Er is nog altijd een achterstand inzake onderhoud van de infrastructuur, in het bijzonder bij de spoorwegen. Hetzelfde geldt voor de oplaadinfrastructuur voor elektrische voertuigen HQ YRRU DOWHUQDWLHYH EUDQGVWRƪHQ 2P GH VQHOOH ontwikkeling van die nieuwe technologieën mogelijk te maken, moeten er absoluut robuuste infrastructuurnetwerken worden opgezet.

4. Hoewel multimodaliteit een begrip is dat meer en meer ingang vindt, is de integratie ervan, om te beginnen in het openbaar vervoer, nog geen realiteit, of het nu gaat om dienstregelingen, tarieven, ticketverkoop ... Hetzelfde probleem doet zich voor bij het vrachtvervoer, vooral wegens de hoge kosten van overslag.

5. Het regelgevend kader kan nog op vele punten worden vereenvoudigd. Zo zijn er bijvoorbeeld problemen met de logistiek, zowel per spoor als over de weg. De regelgeving moet worden herbekeken om ze enerzijds te vereenvoudigen (bv. richtlijnen voor treinen in een gesloten circuit) en anderzijds om nieuwe technologieën een kans te geven en ze te promoten.

33

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

“HET VBO IS ERG TEVREDEN MET DE ONTWIKKELING VAN DEZE TOOL. DE MOBILITEIT VAN PERSONEN EN GOEDEREN IS EEN ESSENTIËLE FACTOR DIE VAN GROOT BELANG IS VOOR DE ECONOMISCHE ACTIVITEIT VAN ONS LAND. OP DIT MOMENT IS DE MOBILITEIT IN ONS LAND NIET OPTIMAAL GEORGANISEERD. DE VERKEERSCONGESTIE IS EEN VAN DE GROOTSTE PROBLEMEN VOOR ZOWEL DE ONDERNEMINGEN ALS DE BURGERS. DEZE BAROMETER MOET ONS IN STAAT STELLEN OM DE SITUATIE IN BELGIË OBJECTIEF TE EVALUEREN, ZODAT WE SAMEN ALLE NODIGE HEFBOMEN KUNNEN INZETTEN VOOR EEN VLOTTERE, GROENERE EN MULTIMODALE MOBILITEIT" 3LHWHU 7LPPHUPDQV &(2 9%2 )(%

10 https://mobilitydashboard.be

34

6. Wat de ƬVFDOLWHLW betreft, wachten we nog steeds op GH LQYRHULQJ YDQ HHQ LQWHOOLJHQWH NLORPHWHUKHƯQJ voor het gehele Belgische grondgebied. Die zou gelden voor alle voertuigen op de weg en variëren naargelang van het tijdstip van de dag en de locatie.

'DDUELM PRHW HURS JHOHW ZRUGHQ GDW GH ƬVFDOH HQ administratieve last voor de vervoersintensieve sectoren niet verzwaard wordt en rekening wordt gehouden met de internationale concurrentie waaraan onze bedrijven blootstaan. De ontvangsten YDQ GLH KHƯQJ ]RXGHQ ZRUGHQ JHEUXLNW YRRU de verbetering van de infrastructuur en de vervoersdiensten. Tegelijk zouden de taksen op voertuigbezit zoals de belasting op inverkeerstelling en de verkeersbelasting worden afgeschaft.

Om er zeker van te zijn dat de gebruikte aanpak en methodologie de juiste was, deden het VBO en FEBIAC een beroep op Transport & Mobility Leuven, een in deze materie gespecialiseerd en erkend adviesbureau.

Het BMD moet een instrument zijn dat kan worden ingezet om een constructief, op feiten gebaseerd debat te voeden. Op die manier kunnen we allemaal samen bijdragen aan de mobiliteit van morgen.

Er zijn dus enkele veranderingen op til, maar die vragen tijd en er moeten nog heel wat hefbomen worden geactiveerd om ervoor te zorgen dat België een logistiek knooppunt blijft en toch zijn klimaatdoelstellingen haalt.

BELGIAN MOBILITY DASHBOARD EEN INSTRUMENT OM DE EVOLUTIE VAN DE MOBILITEIT TE BEOORDELEN Meten is weten! Er bestond in België tot nog toe geen platform dat een brede waaier aan mobiliteitsindicatoren samenbrengt. Daarom hebben het VBO en FEBIAC besloten hun krachten te bundelen en het Belgian Mobility Dashboard (BMD){ te lanceren, een voor iedereen toegankelijk digitaal platform met regelmatig bijgewerkte kritieke mobiliteitsindicatoren voor het hele Belgische grondgebied.

WELKE INFORMATIE VINDEN WE IN HET BMD?

Het is de bedoeling dat het dashboard op termijn tal van mobiliteitsaspecten bestrijkt: ! G HPRJUDƬH HQ HFRQRPLVFKH VWURPHQ GHPRJUDƬH zones van economische activiteit ...); > verkeer van personen (gemiddelde afgelegde afstand, bezettingsgraad van de wagens ...); > verkeer van goederen (aandeel van elke vervoerswijze ...); > infrastructuur (parkings, oplaadinfrastructuur, ƬHWVSDGHQ ! H[WHUQDOLWHLWHQ RQJHYDOOHQ &22 -uitstoot, luchtverontreiniging ...); > multimodaliteit (multimodale punten, integratie van verschillende vervoerswijzen ...); > congestie en vertragingen op de weg (verloren tijd, congestie, kosten ...); > stiptheid van het openbaar vervoer; > voertuigenpark (per type voertuig, per type brandstof ...).

Polestar 2 — Operationele leasing vanaf € 549/maand*

polestar.com *Huurprijs excl. BTW voor de Polestar 2 Standard Range Single Motor. Offerte voor huur op lange termijn, gereserveerd voor professionele gebruikers, voor 60 maanden en 50.000 km mits betaling per bankdomiciliëring. Inbegrepen diensten: afschrijving en financiële lasten, onderhoud volgens voorschriften van Polestar, herstellen van defecten, slijtage zomerbanden, verzekering burgerlijke aansprakelijkheid, rechtsbijstand en bestuurder, eigen schadeprovisie, belasting op inverkeerstelling en verkeersbelasting.

Offerte tot 30/06/2022 via Polestar Leasing (een divisie van Axus nv) – Bourgetlaan 42 – 1130 Brussel (FSMA 016860 A - KBO nr. 0403.429.730). Onder voorbehoud van acceptatie van uw financieel dossier en na ondertekening van het raamcontract en akkoord met de daarin opgenomen algemene voorwaarden. Afbeelding louter illustratief.

Milieu-informatie (KB 19.03.2004): polestar.com

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

EEN CENTRAAL GEGEVENSPLATFORM

De eerste versie van het Belgian Mobility Dashboard werd op 25 januari 2022 openbaar gemaakt. Er zijn nu al meer dan 40 indicatoren in opgenomen en daar komen er in de toekomst nog bij. Hieronder vindt u een kort overzicht van de aspecten die nu al aan bod komen.

Eerst en vooral kunnen we op het dashboard in realtime de congestie op het Belgische structurerende netwerk DƮH]HQ 'DDUWRH ZRUGHQ HONH GDJ HQNHOH PLOMRHQHQ gegevens geanalyseerd.

Met de dagelijks bijgewerkte kalender kunt u dagen, weken, maanden of zelfs jaren met elkaar vergelijken.

De congestie kan voor elke dag van uur tot uur worden geanalyseerd, om zo de piek- en daluren, ons in België welbekend, te kunnen bepalen. Dat is nog niet alles. Het GDVKERDUG EHVFKLNW RYHU ƬOWHUV ZDDUPHH GH LQGLFDWRUHQ kunnen worden uitgesplitst per gewest, om een nog preciezer beeld te krijgen.

Daarnaast vonden het VBO en FEBIAC het ook essentieel om te weten hoeveel de congestie België jaarlijks kost.

Daartoe hebben we samen met Transport Mobility Leuven een indicator ontwikkeld die niet alleen rekening houdt met de verloren tijd, maar ook met het extra brandstofverbruik en de uitstoot als gevolg van die congestie. Het dashboard biedt dus zowel een globaal als een maandelijks overzicht van de congestiekosten LQ{%HOJLÆ

Maar mobiliteit is natuurlijk meer dan het wegverkeer alleen. Daarom vonden we het belangrijk om ook indicatoren voor andere vervoerswijzen op te nemen.

Dankzij de open data die Infrabel ter beschikking stelde, kunnen we de stiptheid van de treinen voor elk station nu zeer visueel weergeven.

36

Advertorial

Investeren, één van onze prioriteiten!

NMBS legt de lat hoog Ondanks de financiële kater als gevolg van de COVID-19-pandemie, blijft NMBS optimistisch over haar toekomst.

Met reden, want tot 2032 behoudt ze het alleenrecht op het treinreizigersverkeer in ons land. Dat betekent investeren, investeren, investeren in “mensen, materieel, dienstverlening en duurzaamheid”, aldus een gedreven CEO Sophie Dutordoir.

Wat zijn de troeven van de trein in de huidige klimaatcontext?

Sophie Dutordoir: “De trein is van nature de meest duurzame vorm van openbaar vervoer. En dus staat NMBS letterlijk in het middelpunt van de duurzame mobiliteit in België. De trein is niet alleen een deel van de oplossing, er zal ook geen oplossing zijn zonder de trein. Elke dag sporen onze treinen 281.000 kilometer. Dat is zeven keer de wereld rond.

Als je weet dat treinreizigers minstens zes keer minder CO2 uitstoten dan automobilisten 1 om dezelfde afstand af te leggen, dan is de rekening snel gemaakt.

Bovendien neemt het spoorvervoer in verhouding tot het aantal vervoerde personen minder grondoppervlak in dan wegeninfrastructuur.”

NMBS is in wezen duurzaam dankzij haar activiteiten. U wil die positieve impact nog versterken?

“NMBS draagt een grote maatschappelijke verantwoordelijkheid. En concretiseerde dat in een duurzaamheidsplan dat steunt op tien pijlers.

1 Bron: NMBS CSR-Plan 2022-2032 (februari 2022)

Doelen zijn o.a. volledig toegankelijke treinen en stations, lager energieverbruik van treinverkeer en gebouwen, 100% afvalrecyclage, spaarzaam waterbeheer, bodemsanering, verantwoorde aankoopcriteria, zoals eerlijke productienormen en rechtvaardige arbeidsvoorwaarden.”

Door de coronacrisis bleef het aantal reizigers in 2021, 171,8 miljoen, ver onder het record van 253,4 miljoen reizigers in 2019.

Komen ze nog terug?

“We hebben er het volste vertrouwen in dat onze klanten talrijker zullen terugkomen dan voorheen.

De flexibele abonnementen als aanpassing aan het telewerk en de groei van het aantal klanten dat de trein neemt in hun vrije tijd zijn twee belangrijke groeipistes. Wij zullen alles in het werk stellen om ervoor te zorgen dat het aantal passagiers tegen eind 2024 opnieuw het niveau van 2019 haalt.

Tegen eind 2032 verwachten we zelfs een toename van 40% van het aantal vrijetijdsreizigers en 25% meer abonnees in vergelijking met de situatie vóór 2020.”

Klanten overtuigen om de trein te nemen, betekent investeren?

Na tien jaar een nieuw openbaredienstcontract?

De grootste uitdaging in 2022 blijft het contract van openbare dienst tussen de overheid en NMBS. Vorig jaar besliste de regering om NMBS voor de komende tien jaar aan te wijzen als operator voor het binnenlandse reizigersvervoer per spoor op het volledige netwerk. In mensentaal: tot 2032 krijgt NMBS geen concurrentie van andere treinoperatoren in België.

Alle ambities waarmaken, zal heel wat middelen vergen.

Het is de ambitie van de voogdijoverheid en NMBS om het nieuwe openbaredienstcontract, met de nodige financiële middelen, voor eind 2022 af te sluiten.

“Zoals elk bedrijf moet doen als het relevant wil blijven. In 2021 investeerde NMBS bijna 700 miljoen euro in een betere dienstverlening, waaronder 310,4 miljoen in de uitbreiding van haar vloot met moderne en comfortabele M7-dubbeldekkers. Ruim 146 miljoen ging naar het onthaal van de passagiers in de stations. En ook het aantal fietsenstallingen en parkeerplaatsen nam toe. Om al onze ambities waar te kunnen maken, wierven we vorig jaar 1.200 nieuwe medewerkers aan.

Dit jaar zoeken we nog 1.300 mensen. Iedereen die zich geroepen voelt, is welkom!”

Info? www.nmbs.be

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

Multimodaliteit is een van de oplossingen die we moeten aanmoedigen om de mobiliteit van morgen te verbeteren. Onderstaande kaart toont het aantal multimodale knooppunten in elke gemeente, inclusief openbaar vervoer en ƬHWVHQVWDOOLQJHQ 2S WHUPLMQ ZRUGW GH NDDUW aangevuld met andere vervoerswijzen.

Een van de aspecten die aan bod komen is het voertuigenpark, dat bestaat uit zowel personenwagens als bestelwagens, YUDFKWZDJHQV HQ PRWRUƬHWVHQ Aan de hand van de beschikbare indicatoren kunnen we de verdeling van de nieuwe inschrijvingen per brandstoftype en per type eigenaar bekijken en daarnaast ook de evolutie van de euronormen volgen. Op het dashboard NXQQHQ ZH RRN DƮH]HQ KRH KHW YRHUWXLJHQSDUN evolueert doorheen de tijd, door het ene jaar met het andere te vergelijken. Zo zien we bijvoorbeeld dat de inschrijvingen van benzineen dieselvoertuigen in 2021 zijn afgenomen ten voordele van elektrische wagens (volledig elektrische wagens of hybride). Net zoals bij de congestie kan die informatie worden uitgesplitst per gewest en per voertuigtype

Ten slotte wordt in deze eerste versie van het dashboard aandacht besteed aan voertuigkenmerken die samenhangen met de CO2-uitstoot van onze mobiliteit, een grote uitdaging voor de toekomst. Het Belgian Mobility Dashboard toont het CO2-percentage voor nieuw ingeschreven wagens, alsook het CO2-percentage per type eigenaar en per type brandstof.

EEN BEWUSTMAKINGSBEWUSTMAKINGS INSTRUMENT

Zoals gezegd zal het dashboard de komende maanden en jaren verder worden aangevuld met tal van indicatoren en nieuwe elementen, zoals verkeersveiligheid, andere vervoerswijzen, oplaadinfrastructuur en ga zo maar door, zodat het uiteindelijk alle aspecten van de mobiliteit bestrijkt. Kortom, deze barometer moet elk van ons (beleidsmakers, ondernemers, werknemers, studenten, gepensioneerden, noem maar op) bewust maken van de huidige situatie en ons helpen alle hefbomen voor een vlottere, groenere en multimodale mobiliteit te activeren.

“METEN IS WETEN! WETEN HOE DE BELGEN LEVEN EN ZICH VERPLAATSEN. HUN VERPLAATSINGSGEWOONTEN ONDER DE LOEP NEMEN. IK KIJK ER DUS NAAR UIT OM DE CIJFERS VAN HET BELGIAN MOBILITY DASHBOARD, DIE OVERIGENS TOEGANKELIJK ZIJN VOOR IEDEREEN, TE VOLGEN. HET IS ESSENTIEEL DAT WE ONZE MOBILITEITSGEWOONTEN, DIE GOED ZIJN VOOR 9$1 '( &2 Ǖ8,767227 ,1 %(/*,¦ 67(('6 %(7(5 '225*521'(1 ZODAT WE ZE KUNNEN AANPASSEN AAN DE MOBILITEIT VAN MORGEN. DANKZIJ DIT INITIATIEF VAN HET VBO EN FEBIAC KUNNEN WE DE KRACHTEN BUNDELEN OM HET DRINGENDE KLIMAATPROBLEEM AAN TE PAKKEN.” Georges Gilkinet, vice-eersteminister en federaal minister van Mobiliteit

38

De trein brengt ons allemaal verder.

Onderweg. Naar beter.

LET’S TALK VBO FEB PODCAST

Olivier IBA

Denis Geers Graphius Group

Giles

Lieve

Daoust

Euroclear

(LQG PHL QLHXZH DƮ HYHULQJ PHW 6RSKLH 'XWRUGRLU &(2 10%6

Nadia Jansen Jansen Building Company

Erwin Hubo

Johan KBC

Jean Coca-Cola

www.vbo-feb.be

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

&5,6,6 2(.5$ª1(Ǖ586/$1'Ǖ:,7Ǖ586/$1'

MACRO-ECONOMISCHE GEVOLGEN

D

e aanval van Rusland op Oekraïne, met de steun van Wit-Rusland, is volstrekt onaanvaardbaar. Het VBO heeft zich dan ook aangesloten bij de felle Europese en internationale kritiek.

Naast het drama dat de Oekraïense bevolking en de talloze vluchtelingen doormaken, hebben deze oorlog en de daaruit voortvloeiende spanningen heel wat directe en indirecte gevolgen voor ons land.

Het VBO is zeer bezorgd over de macro-economische impact van deze crisis, en dat omwille van vier redenen.

1. 9DQDI GH WZHHGH KHOIW YDQ LV GH LQƮDWLH YDQ de energieprijzen sterk versneld. Rusland is echter een belangrijke leverancier van gas en aardolie YRRU (XURSD 'H KXLGLJH VLWXDWLH YRHUW GH LQƮDWRLUH druk van de energieproducten nog verder op.

De productiekosten zullen door de prijzen voor HQHUJLH HQ YHUVFKLOOHQGH JURQGVWRƪHQ GXV QRJ verder de hoogte ingaan. Bovendien blijft ons systeem van automatische loonindexering de loon-prijsspiraal aandrijven, wat nadelig is voor de concurrentiekracht van de ondernemingen.

Die alarmerende vaststelling werd ook door de Nationale Bank onder de aandacht gebracht.

2. Hoewel de handel met Rusland, Oekraïne en Wit-Rusland in absolute cijfers vrij beperkt is, zijn die drie landen belangrijke leveranciers en klanten voor sommige van onze (sub)sectoren. ub)sectoren. Het gevolg daarvan zijn bevoorradingsmoeilijkheden smoeilijkheden YDQ GLYHUVH HVVHQWLÆOH JURQGVWRƪHQ YRRU QGVWRƪHQ YRRU onze industrieën en forse prijsstijgingen.

Die toeleveringsketens kunnen nnen echter niet van de ene dag op de andere worden geheroriënteerd. Naast de e rechtstreeks JHWURƪHQ RQGHUQHPLQJHQ KHHIW GH FULVLV Q KHHIW GH FULVLV GRRU RYHUORRSHƪHFWHQ RRN JHYROJHQ YRRU N JHYROJHQ YRRU andere ondernemingen doorheen oorheen verschillende waardeketens. ns.

3. +HW FRQƮLFW KHHIW onrechtstreeks een negatieve impact door het vertrouwen van ondernemers

42

Olivier Joris

en gezinnen aan te tasten. Het veroorzaakt namelijk onzekerheden en de bedrijfsleiders zouden dus wat hun investeringsplannen betreft voorzichtiger kunnen zijn. Gezinnen met minder vertrouwen in de toekomst zullen een voorzichtiger consumptiepatroon aannemen en meer sparen, wat een invloed zal hebben op de privéconsumptie.

7RW VORW ]RUJW KHW FRQƮLFW HU RRN YRRU GDW GH VLWXDWLH RS GH ƬQDQFLÆOH PDUNWHQ YHUVOHFKWHUW

Contact

Olivier Joris Executive Manager Competentiecentrum Europa & Internationaal oj@vbo-feb.be

Anouar Boukamel

4. Ten slotte hebben bepaalde van onze voornaamste EU-handelspartners (bv. Duitsland) nauwere handelsbetrekkingen met Rusland, Oekraïne en Wit-Rusland, dan België. Hetzelfde geldt voor de afhankelijkheid van Russisch gas (de Duitse industrie is daar bijvoorbeeld zeer sterk afhankelijk van). Zo GUHLJHQ RQ]H WRHOHYHUDQFLHUV GRRU HHQ GRPLQR HƪHFW onrechtstreeks de moeilijkheden te ondervinden die zich voordoen bij hun klanten in andere lidstaten.

Competentiecentrum Economie & Conjunctuur abo@vbo-feb.be OPZOEKEN OP VBO.BE Oekraïne Focus International Trade: speciale editie Oekraïne

Naast die verschillende bezorgdheden zijn er ook nog de gevolgen van de tegenmaatregelen GLH 5XVODQG YHUPRHGHOLMN ]DO WUHƪHQ WHQ aanzien van onder meer de EU. Aan het begin van de crisis richtte het VBO een taskforce op om de situatie samen met de sectoren op de voet te volgen. Op basis daarvan geeft het de Belgische en Europese autoriteiten feedback en vraagt het om concrete steunmaatregelen.

HOEWEL DE HANDEL H M MET RUSLAND, 2(.5$ª1( (1 :,7Ǖ 2 RUSLAND IN R ABSOLUTE CIJFERS A VRIJ BEPERKT IS, ZIJN V DIE DRIE LANDEN D BELANGRIJKE B LEVERANCIERS EN L KLANTEN VOOR K SOMMIGE VAN ONZE S ǓǓ68%ǔ6(&725(1

Anouar Boukamel

INFLATIE

ECONOMISCHE STORM OP KOMST?

E

ind maart publiceerde de Nationale Bank van België (NBB) een uitzonderlijke tussentijdse update van haar economische en budgettaire prognoses. Hoewel de rechtstreekse impact beperkt is, heeft het Russisch2HNUDÊHQVH FRQƮLFW ZHO LQGLUHFWH JHYROJHQ YRRU GH Belgische economie via de aanzienlijke weerslag op GH LQWHUQDWLRQDOH HQHUJLH HQ JURQGVWRƪHQSULM]HQ de daling van het consumentenvertrouwen en de begrotingssituatie van de Belgische overheden.

Die context bracht de NBB ertoe haar groeiramingen naar beneden bij te stellen, tot 2,4% voor 2022, 1,5% voor 2023 en 1,9% voor 2024 (in vergelijking met respectievelijk 2,6%, 2,4% en 1,6% in de najaarsprognoses 2021). :DW GH LQƮDWLH EHWUHIW ]LMQ GH SURJQRVHV HYHQHHQV VWHUN opwaarts herzien: gemiddeld 7,4% voor 2022 (tegenover 4,9% in de najaarsprognose 2021). Dat is te wijten aan GH VWLMJLQJ YDQ GH HQHUJLH HQ JURQGVWRƪHQSULM]HQ GLH HUWRH ]RX ELMGUDJHQ GDW KHW LQƮDWLHFLMIHU WRW HLQG boven de 5% zou blijven. Voor 2023 en 2024 gaat de NBB momenteel nog uit van een daling van de energieprijzen, wat zou moeten resulteren in een normalisering van het LQƮDWLHFLMIHU WRW JHPLGGHOG LQ HQ LQ 'H 1%% ZLMVW HU HFKWHU RS GDW GH LQƮDWLHYHUVQHOOLQJ DOV gevolg van de loonindexering zal leiden tot een verder verlies aan concurrentievermogen voor de Belgische bedrijven. Voor de periode 2022-2023 wordt verwacht dat de uurloonkosten in de Belgische elgische privésector met meer dan 10% zullen stijgen gen en met bijna 13% als we het jaar 2024 meerekenen! rekenen! In onze buurlanden zal de stijging ng trager en geleidelijker verlopen, aangezien gezien die landen niet over een automatisch matisch indexeringsmechanisme beschikken. hikken.

De concurrentiekracht van de bedrijven vrijwaren Voor het VBO is het, in deze context ontext van grote onzekerheid, van cruciaal uciaal belang om de concurrentiekracht acht van de ondernemingen te vrijwaren. België is een kleine, open economie die sterk afhankelijk is van de

Edward Roosens

handelsbetrekkingen met zijn buurlanden.

België staat sowieso nu al in de top drie van EU-landen wat de loonkosten per uur betreft.

De Belgische ondernemingen kunnen zich dus geen verder verlies van concurrentiekracht veroorloven.

Dan riskeren ze marktaandeel te verliezen of zelfs failliet te gaan, met veel banenverlies tot gevolg.

Contact

In deze context moet op zijn minst de wet van 1996 tot bevordering van de werkgelegenheid en tot vrijwaring van de concurrentiekracht strikt worden toegepast.

Maar de toepassing van die wet alleen zou wel eens onvoldoende kunnen blijken. Het VBO roept de sociale partners en de regering dan ook op om dringend na te denken over mogelijke aanvullende maatregelen RP GH]H LQƮDWLHJROI ]R JRHG PRJHOLMN KHW KRRIG WH bieden, maar ook om het concurrentievermogen van onze ondernemingen veilig te stellen.

Christophe Ernaelsteen

Edward Roosens Chief economist & Executive manager Competentiecentrum Economie & Conjunctuur er@vbo-feb.be

Competentiecentrum Economie & Conjunctuur ce@vbo-feb.be OPZOEKEN OP VBO.BE ,QƮDWLH

Het is altijd beter om het huis vooraf te beschermen tegen de nakende storm, dan de schade achteraf te moeten herstellen.

SOCIALE SO S O PARTNERS EN N REGERING: DENK D DR R DRINGEND NA OVER MOGELIJKE M O A A AANVULLENDE MA MAATREGELEN OM DE INFLATIEGOLF Z GOED MOGELIJK ZO H E HOOFD TE HET B IE E BIEDEN!

Christophe Ernaelsteen

43

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

GELIJKE KANSEN

NOODZAAK AAN MEER DIVERSITEIT EN INCLUSIE OP DE WERKVLOER

O

m een duurzame arbeidsmarkt te bereiken is het noodzakelijk om sterk in te zetten op de P van ‘People’ LQ{n3ODQHW 3HRSOH 3URƬWo 0HW GH huidige en toekomstige krapte op de arbeidsmarkt, wat door de vergrijzing almaar nijpender zal worden, hebben wij elk beschikbaar talent op onze arbeidsmarkt nodig.

Wij moeten hierbij streven naar een wereld van werk die onze samenleving weerspiegelt en iedereen gelijke kansen geeft, ongeacht afkomst, leeftijd, gender, godsdienst, handicap, …

Meerdere studies hebben aangetoond dat meer diversiteit en inclusie op de werkvloer een onbetwistbaar positieve impact hebben op de groei van bedrijven, maar ook op het welzijn van de werknemers.

Bottom-upbenadering Werkgeversfederaties kunnen hierin een belangrijke rol opnemen, en de ondernemingen ondersteunen bij het uitrollen van een diversiteitsbeleid dat tegelijkertijd inzet op inclusie. Maar elke sector staat voor andere uitdagingen, zodat elke sector zelf het best kan inschatten welke stappen nodig zijn om diversiteit en inclusie te promoten en te verbeteren. Diversiteitsen inclusiebeleid vertrekt best van een bottomXSEHQDGHULQJ LQ SODDWV YDQ HHQ EHVWUDƪHQGH DDWV YDQ HHQ EHVWUDƪHQGH top-downbenadering ng die de regering te vaak hanteert. Dwingende de maatregelen die gekoppeld worden aan een sanctionerend beleid werken contraproductief. raproductief.

Om een diverse en inclusieve nclusieve arbeidsmarkt te bereiken reiken zijn nog tal van andere stappen nodig, die wel in handen liggen van de verschillende regeringen van het land. Denk maar aan het onderwijs, wijs, waar stereotiepe denkbeelden elden nog te veel overheersen en n daardoor jongeren kansen ontnemen. tnemen.

44

Hanne De Roo

Maar ook de STEM-richtingen, waarin meisjes ondervertegenwoordigd blijven, is een essentieel aandachtspunt, wat op termijn voor meer gendergelijkheid zal zorgen en de loonkloof verder zal dichten.

Contact

Monica De Jonghe Executive Manager Competentiecentrum Werk & Sociale Zekerheid mjo@vbo-feb.be

Een andere belangrijke werf is het wegnemen van de drempels in het rigide arbeidsrecht. In plaats van de drempels te verlagen, wordt steevast ingezet op het verhogen van de bescherming van de insiders, waardoor outsiders aan de kant blijven staan van de oninneembare burcht, die de arbeidsmarkt is.

Hanne De Roo Competentiecentrum Werk & Sociale Zekerheid hdr@vbo-feb.be

Dit moet echt beter en is één van de grote uitdagingen voor de toekomst. Ook de hoge loonkost betekent een belangrijke drempel, die de aanwerving van de kortgeschoolden extra onder druk zet. De arbeidsmarkt van de toekomst moet kansen bieden aan iedereen, en ervoor zorgen dat de vele doelgroepen die vandaag nog te veel hinderpalen ondervinden, hun plaats vinden in de wereld van werk, en zich kunnen ontplooien en kansen krijgen om er duurzaam deel van uit te maken.

OPZOEKEN OP VBO.BE Diversiteit Inclusie

DE ARBEIDSMARKT V VAN DE TOEKOMST M MOET KANSEN BIEDEN AAN IEDEREEN.

Monica De Jonghe

A D VERTO R IAL

Mentaal welzijn op het werk: praat jij erover met je medewerkers?

De afgelopen 4 jaar steeg het aantal Belgen met een burn-out of een depressie elk jaar met ongeveer 10 procent, volgens cijfers van het RIZIV. Stress heeft een negatieve invloed op het mentale welzijn van werknemers én werkgevers. Met de campagne “Afspraak met je medewerkers” wil de federale overheid het thema bespreekbaar maken.

Recent onderzoek toont dat stress op het werk steeds meer

Op afspraakmetjemedewerkers.be vinden werkgevers en

werknemers bijzonder zwaar valt. 1 op de 3 werknemers

leidinggevenden afspraken die ze met hun medewerkers

geeft aan dat ze regelmatig of zelfs constant stress ervaren.

kunnen maken, zoals “Ik sla geregeld een babbeltje met

De oorzaken van stress zijn veelvuldig. Taakverdelingen en

mijn medewerkers, zelfs via videocall” of “Ik bied mijn

uurregelingen, fysieke lasten en onveilige werksituaties,

medewerkers opleidingsmogelijkheden aan”. Daarnaast

conflicten en pesterijen, onzekerheden door de

vinden ze er tools om een goed preventiebeleid in

coronacrisis ... Het lijstje is lang. Werkgevers moeten

hun bedrijf te voeren en overzichtelijke informatie

daarom inzetten op preventie.

over de wettelijke verplichting rond preventie van werkgerelateerde psychosociale risico’s.

Praten over zaken die je zorgen baren, blijft echter vaak een taboe. Werknemers weten niet waar ze terechtkunnen

Werken aan het mentale welzijn op het werk heeft

en werkgevers weten niet altijd hoe ze hun medewerkers

enorm veel voordelen: medewerkers voelen zich beter

kunnen helpen. Daarom reikt deze campagne hen

in hun vel en zijn beter beschermd tegen beroepsziektes

handvaten aan opdat ze samen het welzijn op het werk

en ongevallen. Dit zorgt voor meer vertrouwen,

kunnen verbeteren. Het ultieme doel is dat dit ingebakken

collegialiteit en tevredenheid, wat de productiviteit en de

raakt in de cultuur van elk bedrijf.

werksfeer in de hand werkt. Met als resultaat een grotere aantrekkelijkheid voor de werkgever. Tegelijk verminderen de afwezigheden en bovendien tonen werkgevers dat ze geven om de gezondheid van hun personeel.

Wil je ook het mentale welzijn op jouw werkvloer verbeteren? Kijk op afspraakmetjemedewerkers.be

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

&,5&8/$5 (&2120< 3$&.$*(

EU DRUKT HET GASPEDAAL IN RICHTING EEN (VOLLEDIGE, COMPETITIEVE) CIRCULAIRE ECONOMIE

W

e hebben de ambitie om België tegen 2030 als koploper in de circulaire economie op de kaart te zetten (Circulaire economie: visie 2030 voor België). Dat kunnen we enkel realiseren met een Europees ondersteunend kader.

We zijn (dan ook) verheugd dat de EU met zijn nieuw pakket maatregelen, de zogenaamde ‘Circular Economy 3DFNDJHo GH WRRQ ]HW 0LWV HHQ VOLPPH HQ HƯFLÆQWH uitvoering komen we in 2030 in een zeer competitieve, Europese circulaire markt terecht waar duurzame, innovatie investeringen hun vruchten zullen afwerpen.

We zoomen even in op enkele maatregelen van het EU-pakket: wat houdt het precies in en wat zijn GH{DPELWLHV" Alle cirkels worden betrokken Heel positief in het pakket is de holistische visie van de EU op de circulaire economie. Het gaat niet enkel om het vermijden van afval maar ook over het verlengen van de levensduur van producten en over het slim ontwerpen van het product. Alle cirkels worden in acht genomen zodat de waarde van een product optimaal bewaard blijft en afval zo veel mogelijk wordt vermeden.

Circulaire textielindustrie Heel wat Belgische bedrijven hebben innovatieve ideeën om het textielafval te verminderen via slim ontwerp en betere recyclage. Met de nieuwe EU-strategie voor duurzaam en circulair textiel komt er ook een ambitieus Europees kader. Doel is dat Europese textielproducten tegen 2030 een lange levensduur hebben en gerecycleerd kunnen worden, dat ze zo veel mogelijk met gerecycleerde vezels worden vervaardigd en (dat ze) geen gevaarlijke VWRƪHQ EHYDWWHQ Pragmatische uitwerking Het VBO volgt dit nieuw pakket maatregelen nauwgezet op en zal met zijn sectorleden kijken hoe we kunnen ]RUJHQ YRRU HHQ RSWLPDOH HQ HƯFLÆQWH LPSOHPHQWDWLH Het wordt een uitdaging om het ambitieus pakket haalbaar en pragmatisch uit te werken. Het VBO en zijn leden staan alvast klaar om een versnelling hoger te schakelen en onze expertise te delen zodat we het gaspedaal indrukken zonder uit de bocht te vliegen.

Contact

Stephan Vandermolen Competentiecentrum Sustainability & Circulaire Economie svm@vbo-feb.be OPZOEKEN OP VBO.BE Circulaire economie: visie 2030 voor België Nieuw pakket EU-maatregelen om de circulaire transitie te versnellen

Duurzame producten worden de norm Met de ‘Sustainable Products Initiative’ (SPI) creëert de EU een nieuw kader om vereisten te zetten rond het ecologisch ontwerp van producten. Doel is om in de ontwerpfase meer in te zetten op o.a. herstelbaarheid, HQHUJLH HƯFLÆQWLH KHUJHEUXLN HQ UHF\FOHHUEDDUKHLG zodat producten op een circulaire manier langer in de markt kunnen blijven.

Via de invoering van een digitaal productpaspoort zal alle duurzame informatie beter beschikbaar zijn, wat de herstelbaarheid en recycleerbaarheid van producten moet faciliteren. Ook de consument zal over meer en betere informatie beschikken om duurzame keuzes WH{PDNHQ Ten slotte zitten in de SPI ook maatregelen om een einde te maken aan de vernietiging van niet-verkochte consumptiegoederen.

46

HET VBO ZAL , SAMEN MET ZIJN SECTORLEDEN, BEKIJKEN HOE WE HET NIEUWE PAKKET (8Ǖ0$$75(*(/(1 OPTIMAAL EN EFFICIËNT KUNNEN IMPLEMENTEREN.

3 meetings en 1 deal later.

Nu nog je PMD sorteren en je kan opgeruimd naar huis.

Sorteer PMD op het werk, net als thuis. Sluit een PMD-contract af met een aangesloten afvalophaler en ontvang een welkomstpremie.

Zo kom je de verplichting na om PMD te sorteren op je werkplek en draag je samen met je bedrijf bij aan de circulaire economie.

Opgelet, bedrijfsmatige plastic folie hoort thuis in de foliezak en niet bij het PMD.

Meer info en gratis communicatiemateriaal op sorterenophetwerk.be

Samen goed sorteren, beter recycleren

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

1,(8:( ),6&$/( &8/7885

NAAR EEN ONDERNEMINGSGERICHTE FISCALITEIT!

O

Q]H ƬVFDOH ZHWJHYLQJ ZRUGW DOPDDU complexer en minder kwaliteitsvol.

Ondernemers leveren steeds meer kritiek op fundamentele kwesties, zoals openbaar bestuur, vertrouwen, rechtszekerheid, stabiliteit, voorzienbaarheid van regels en administratieve vereenvoudiging. Die negatieve tendens past in een klimaat van wantrouwen tegenover de (grote) ondernemingen. Een wantrouwen dat zich vertaalt in de vermenigvuldiging van regels en procedures, diverse rapporteringsverplichtingen, veelvuldige controles en steeds zwaardere en systematische sancties.

Het wordt tijd om aan een positieve communicatiestrategie over de werkelijke bijdrage van de ondernemingen te werken, om een mentaliteitswijziging op gang te brengen en om de goede (maar nog te ]HOG]DPH LQLWLDWLHYHQ GLH KHW ƬVFDOH RQGHUQHPHUVNOLPDDW moeten herstellen en promoten, voort te zetten.

Alleen op die manier zullen ondernemingen in staat zijn om risico’s te nemen, te innoveren en met succes de uitdagingen van de komende tien jaar aan te gaan.

Contact

Jean Baeten Executive Manager Competentiecentrum Fiscaliteit & Investeringen jb@vbo-feb.be OPZOEKEN OP VBO.BE Ondernemingsgerichte ƬVFDOLWHLW

Nochtans hebben we in deze periode van ingrijpende verandering, met enorme uitdagingen voor verschillende WUDQVLWLHV PHHU GDQ RRLW QRRG DDQ HHQ QLHXZH ƬVFDOH cultuur die gestoeld is op een positieve perceptie van de waarde van het ondernemerschap voor onze samenleving.

(HQ RQGHUQHPLQJVJHULFKWH ƬVFDOH FXOWXXU YHUHLVW ERYHQDO een mentaliteitswijziging, die uitgaat van vertrouwen en het principe van goede trouw dat kenmerkend is voor de overgrote meerderheid van de ondernemingen. Die ƬVFDOH FXOWXXU PRHW KHW QHPHQ YDQ ULVLFRoV EHYRUGHUHQ s HQ QLHW PHHU EHVWUDƪHQ s YRRUDO RS KHW YODN YDQ GH ƬQDQFLHULQJ YDQ RQGHUQHPLQJHQ 7RW VORW PRHW GLH cultuur verandering en transities bevorderen door innoverende bedrijfsmodellen te ondersteunen.

'H LQWUHGH YDQ GLH QLHXZH ƬVFDOH FXOWXXU NDQ WHJHQ 2030 werkelijkheid worden. We bevinden ons op een tweesprong en we zien steeds meer – maar voorlopig nog te voorzichtige – positieve signalen. We noemen er enkele: • de positieve actie van de regering ten aanzien van de ondernemingen doorheen de recente crisissen; • de steunmaatregelen voor risicokapitaal, zowel op federaal als regionaal (en binnenkort op Europees) niveau, in het bijzonder voor de kleine ondernemingen, start-ups en scale-ups; • het plegen van overleg, met het model van het Nationaal Forum Douane & Accijnzen; • de operationalisering van het ‘Cooperative Tax Compliance’-programma.

48

WE MOETEN NU WERKEN AAN EEN POSITIEVE &20081,&$7,(Ǖ STRATEGIE OVER DE WERKELIJKE BIJDRAGE VAN DE ONDERNEMINGEN.

Advertorial

Papier,

natuurlijk Met zijn natuurlijke voordelen blijft papier zichzelf onvermoeibaar opnieuw uitvinden en bewijst het dat het een bevoorrechte partner zal blijven in onze samenleving van de toekomst.

Firmin FRANCOIS, voorzitter van papier.be De moderne samenleving beweegt mee op het ritme van de technologische vooruitgang en slechts weinig sectoren ontsnappen aan deze evolutie. Sneller, beter en geavanceerder: technologie verlegt voortdurend de grenzen van onze kennis ˘ˡ ˗˘ ˠ˔˧˘ ˩˔ˡ ˘˙Ё˖˜̽ˡ˧˜˘ ˪˔˔˥ˠ˘˘ ˪˜˝ produceren, informeren of consumeren.

Toch maakt ook papier nog steeds deel ˨˜˧ ˩˔ˡ ˢˡ˦ ˗˔˚˘˟˜˝˞˦ ˟˘˩˘ˡʡ ʻ˘˧ ˪˘˥˗ ˠ˘˘˥ ˗˔ˡ ʥʣʣʣ ˝˔˔˥ ˚˘˟˘˗˘ˡ ˜ˡ ʶ˛˜ˡ˔ ˚˘˖˥˘̽˘˥˗ ˘ˡ ˛˘˘˙˧ ˭˜˖˛˭˘˟˙ ˩ˢˢ˥˧˗˨˥˘ˡ˗ opnieuw uitgevonden, ook al is het een ˗˨ˡ ˩˘˟˟˘˧˝˘ ˣ˟˔ˡ˧˔˔˥˗˜˚˘ ˩˘˭˘˟˦ ˚˘˕˟˘˩˘ˡʡ Gebruikt als drager voor informatie, kunst ˢ˙ ˖˨˟˧˨˨˥ʟ ˛˘˘˙˧ ˣ˔ˣ˜˘˥ ˭˜˝ˡ ˧ˢ˘ˣ˔˦˦˜ˡ˚˘ˡ sterk uitgebreid op het vlak van informatie, ˥˘˖˟˔ˠ˘ʟ ˩˘˥ˣ˔˞˞˜ˡ˚˘ˡ ˘ˡ ˛˨˜˦˛ˢ˨˗˘˟˜˝˞˘ en sanitaire producten. De opgang van e-commerce heeft bovendien het gebruik van kartonnen verpakkingen gestimuleerd, gezondheidscrisissen hebben het gebruik van ˣ˔ˣ˜˘˥˘ˡ ˭˔˞˗ˢ˘˞˝˘˦ ˕˘˩ˢ˥˗˘˥˗ ˘ˡ ˚˥˔Ё˦˖˛˘ ˗ˢ˖˨ˠ˘ˡ˧˘ˡ ˕˟˜˝˩˘ˡ ˛˨ˡ ˗ˢ˘˟˧˥˘˙˙˘ˡ˗˛˘˜˗ ˘ˡ ˥˘˟˘˩˔ˡ˧˜˘ ˩ˢˢ˥ ˧˔˟˥˜˝˞˘ ˧ˢ˘ˣ˔˦˦˜ˡ˚˘ˡ ˕˘˪˜˝˭˘ˡʡ Ja, papier is springlevend, zonder enige kreuk. Maar hoe zit het met de ˗˨˨˥˭˔˔ˠ˛˘˜˗ ˩˔ˡ ˣ˔ˣ˜˘˥ʟ ˜ˡ ˘˘ˡ ˧˜˝˗ waarin milieu- en klimaatproblemen een ˣ˥˜ˢ˥˜˧˘˜˧ ˭˜˝ˡ ˚˘˪ˢ˥˗˘ˡ ˩ˢˢ˥ ˢˡ˭˘ ˣ˟˔ˡ˘˘˧ʲ Een antwoord in vier delen.

Papier vernietigt het bos niet ʻ˘˧ ˜˦ ˚˘˘ˡ ˚˘˛˘˜ˠ ˗˔˧ ˗˘ ˩˘˭˘˟˦ ˗˜˘ ˪ˢ˥˗˘ˡ gebruikt om papier te maken cellulosevezels

˭˜˝ˡʟ ˩ˢˢ˥ˡ˔ˠ˘˟˜˝˞ ˔˙˞ˢˠ˦˧˜˚ ˩˔ˡ ˛ˢ˨˧ʡ ʸˡ ˢˠ ˗˘˭˘ ˖˘˟˟˨˟ˢ˦˘˩˘˭˘˟˦ ˧˘ ˩˘˥˞˥˜˝˚˘ˡʟ ˛˘˕˕˘ˡ ˗˘ ˣ˥ˢ˗˨˖˘ˡ˧˘ˡ ˟ˢ˚˜˦˖˛˘˥˪˜˝˦ ˗˘ ˡ˘˩˘ˡˣ˥ˢ˗˨˖˧˘ˡ ˩˔ˡ ˕ˢ˦˦˘ˡ ˢ˙ ˭˔˚˘˥˜˝˘ˡ als bron gebruikt: hakhout, boomtoppen ˘ˡ ˭˔˚˘˥˜˝˥˘˦˧˘ˡ ˩ˢ˥ˠ˘ˡ ˘˘ˡ ˚˥ˢˢ˧ ˗˘˘˟ ˩˔ˡ ˗˘ ˩˘˭˘˟˥˜˝˞˘ ˚˥ˢˡ˗˦˧ˢ˙˙˘ˡʡ In sommige tropische landen (zoals ʼˡ˗ˢˡ˘˦˜̽ ˘ˡ ˟˔ˡ˗˘ˡ ˜ˡ ˍ˨˜˗ʠʴˠ˘˥˜˞˔ʜ ˭˜˝ˡ ˘˥ ˢˢ˞ ˕ˢˢˠˣ˟˔ˡ˧˔˚˘˦ ˠ˘˧ ˗˘ˡˡ˘ˡʟ eucalyptus of acacia die speciaal ˕˘˦˧˘ˠ˗ ˭˜˝ˡ ˩ˢˢ˥ ˗˘ ˣ˥ˢ˗˨˖˧˜˘ van papier. De papierindustrie is ˘˖˛˧˘˥ ˡ˜˘˧ ˩˘˥˔ˡ˧˪ˢˢ˥˗˘˟˜˝˞ ˩ˢˢ˥ ˗˘ vernietiging van tropische bossen, ˗˜˘ ˩ˢˢ˥ˡ˔ˠ˘˟˜˝˞ ˪ˢ˥˗˧ ˩˘˥ˢˢ˥˭˔˔˞˧ door de uitbreiding van landbouw ʛ˦ˢ˝˔ʟ ˣ˔˟ˠˢ˟˜˘ʜ ˘ˡ ˩˘˘˧˘˘˟˧ʡ ʷ˜˩˘˥˦˘ ˖˘˥˧˜Ё˖˔˧˜˘˦ˬ˦˧˘ˠ˘ˡ garanderen tegenwoordig duurzaam bosbeheer. Een voorbeeld hiervan ˭˜˝ˡ ˗˘ ˃ʸʹʶʠ ˘ˡ ʹˆʶʠ˦ˬ˦˧˘ˠ˘ˡʟ ˗˜˘ ˪˘˥˘˟˗˪˜˝˗ ˦˧˘˘˗˦ ˠ˘˘˥ ˪ˢ˥˗˘ˡ toegepast. In 2021 was meer dan ʨʩʣ ˠ˜˟˝ˢ˘ˡ ˛˘˖˧˔˥˘ ˕ˢ˦ ˚˘˖˘˥˧˜Ё˖˘˘˥˗ʡ Papier, een pionier in de circulaire economie Inzamelen en recycleren van oud papier ˭˜˧ ˜ˡ ˛˘˧ ʷˁʴ ˩˔ˡ ˗˘ ˣ˔ˣ˜˘˥˜ˡ˗˨˦˧˥˜˘ʡ Vandaag is in Europa meer dan de helft van de vezels die voor papierproductie wordt gebruikt, afkomstig van oud papier. Maar de cellulosevezels kunnen niet oneindig gerecycleerd worden.

Opeenvolgende recyclingprocessen ˕˘˦˖˛˔˗˜˚˘ˡ ˡ˔ˠ˘˟˜˝˞ ˗˘ ˖˘˟˟˨˟ˢ˦˘˩˘˭˘˟˦ʟ waardoor er regelmatig nieuwe vezels ˜ˡ ˗˘ ˣ˥ˢ˗˨˖˧˜˘˖ˬ˖˟˨˦ ˡˢ˗˜˚ ˭˜˝ˡʡ Een steeds groenere voetafdruk ʸ˥ ˜˦ ˩˘˘˟ ˪˘˧˚˘˩˜ˡ˚ ˢˠ˧˥˘ˡ˧ ˗˘ ˜ˡ˗˨˦˧˥˜̽˟˘ productie van papier en karton. Bovendien vermindert de industrie voortdurend haar milieu-impact: verbetering van de kwaliteit van het geloosde afvalwater, vermindering van het waterverbruik, verbetering van de terugwinning van afvalstoffen, enz. Wat energie betreft, maakt de gecombineerde productie van elektriciteit en stoom door warmtekrachtkoppeling ˛˘˧ ˠˢ˚˘˟˜˝˞ ˘˘ˡ ˛ˢˢ˚ ˡ˜˩˘˔˨ ˩˔ˡ ˘ˡ˘˥˚˜˘ʠ˘˙Ё˖˜̽ˡ˧˜˘ ˧˘ ˕˘˥˘˜˞˘ˡ ˘ˡ ˗˔˟˘ˡ ˗˘ ˦ˣ˘˖˜Ё˘˞˘ ʶ˂2 ʠ˘ˠ˜˦˦˜˘˦ ˔˔ˡ˭˜˘ˡ˟˜˝˞ʡ Papier en digitaal: stop de greenwashing Vandaag de dag vullen papieren en digitale communicatiemiddelen elkaar nauw aan. Beide media hebben hun eigen ecologische voetafdruk. De promotie van een van deze media mag echter niet vervallen in "greenwashing" waarvan papier nog al te vaak het doelwit is. ʷ˜˧ ˜˦ ˕˜˝˩ˢˢ˥˕˘˘˟˗ ˛˘˧ ˚˘˩˔˟ ˪˔ˡˡ˘˘˥ ˠ˘ˡ beweert dat elektronische facturen bomen ˦ˣ˔˥˘ˡ ˢ˙ ˚˘˪ˢˢˡ ˕˘˧˘˥ ˭˜˝ˡ ˩ˢˢ˥ ˛˘˧ ˠ˜˟˜˘˨ʡ ʸ˘˥˟˜˝˞˘ ˘ˡ ˪˘˧˘ˡ˦˖˛˔ˣˣ˘˟˜˝˞ ˢˡ˗˘˥˕ˢ˨˪˗˘ ˖ˢˠˠ˨ˡ˜˖˔˧˜˘ ˠˢ˘˧ ˗˘ ˕˔˦˜˦ ˕˟˜˝˩˘ˡ van de consumenteninformatie.

Voor meer informatie: www.papier.be

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

(1(5*,(Ǖ./,0$$7

"WE STAAN OP ONZE EIGEN REM"

O

nze samenleving is het aan zichzelf verplicht om in de volgende decennia sterk te evolueren. De – onder andere klimatologische – milieuproblemen, de JURQGVWRƪHQVFKDDUVWH GH YHUJULM]LQJ van de bevolking, de digitalisering en de mobiliteit zijn slechts enkele voorbeelden van uitdagingen die ons te wachten staan. Om ze aan te pakken zijn duidelijke en gedeelde visies nodig die doorheen de tijd zo stabiel mogelijk moeten blijven. Want die veelvuldige uitdagingen vereisen meer dan een decennia aan aanpassingsinspanningen en investeringen in infrastructuur, in bewezen (bv. isolatie) en in nieuwe EY ƮH[LELOLWHLW YDQ GH nSURVXPHQWo WHFKQRORJLH evenals in O&O. Die vanzelfsprekendheden worden vaak gedwarsboomd doordat onze aanpak te langzaam, te gesloten en te verdeeld is. Het dossier EnergieKlimaat is daar een heel goed voorbeeld van.

Wat volgt is dan ook al heel lang bekend, maar toch worden er geen oplossingen aangereikt. :H ]LMQ WUDDJ Het heeft zeven jaar geduurd om de Belgische doelstellingen voor 2020 inzake broeikasgas, de vermindering van het energieverbruik, hernieuwbare energie en de verdeling van de opbrengsten van het ETS-systeem onder het federale niveau en de gewesten te verdelen. Die trage besluitvorming is ook het dossier kernenergie niet vreemd. En ook de langzame uitrol van digitale meters bij particulieren kunnen we aan dat rijtje toevoegen. Om nog maar te zwijgen over de tijd die nodig is om een vergunning te krijgen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat sommige projecten onder die omstandigheden stranden of naar andere landen trekken. :H ]LMQ WH JHVORWHQ Het VBO is voorstander van technologische neutraliteit. t.

We stellen vast dat het de autoriteiten zijn die in veel gevallen de technologische keuzes maken, keuzes die soms zelfs technologieën of oplossingen in de weg staan. Hoewel we erg ambitieus zijn, sluiten we deuren (die ons naar veelbelovende oplossingen hadden kunnen en leiden). De regeringen moeten normen vastleggen, PDDU ]H PRJHQ JHHQ VSHFLƬHNH NHX]HV RSGULQJHQ

50

:H ]LMQ YHUGHHOG Onze onenigheden over de verdeling van de bevoegdheden en over de verschillende gevoeligheden bij onderhandelingen vormen een echt probleem. Alles hangt af van personen en/of individuele overtuigingen of benaderingen, met op de achtergrond vaak de Europese verplichtingen. Het moet gezegd dat het zonder die laatste niet zeker is of we samen vooruit zouden komen. Het gebeurt in sommige gevallen ook dat we door onze onenigheden niet in staat zijn om op Europees niveau één Belgisch standpunt te verdedigen ... En daar heeft niemand baat bij.

Contact

Olivier Van der Maren Executive Manager Competentiecentrum Energie, Klimaat & Mobiliteit ovm@vbo-feb.be OPZOEKEN OP VBO.BE COP

In feite staan we in veel opzichten op onze eigen rem. ,V KHW HUQVWLJ GRNWHU" -D ,V HU LHWV DDQ WH GRHQ"{-D 2P{GLH XLWGDJLQJHQ DDQ WH JDDQ KHEEHQ ZH staatsmannen en -vrouwen (en zelfs nationale politieke partijen nodig) die zowel de belangen van de burgers, het bedrijfsleven en het milieu behartigen. Daarvoor is een verstrekkende visie nodig, maar ook het vermogen om moeilijke, onpopulaire beslissingen te nemen om onze ambities te kunnen verwezenlijken.

ER LIGT NOG EEN GROOT AANTAL DRINGENDE EN NOODZAKELIJKE BESLISSINGEN OP TAFEL VOOR DE &23

NL

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

'885=$$0 21'(51(0,1*65(&+7 ,1

DUURZAME STANDAARDEN

V

anuit de maatschappij klinkt de roep om verduurzaming steeds luider. Algemeen wordt aangevoeld dat een bestendiging van het status quo niet langer een optie is en dat de koers moet worden bijgesteld om actuele en toekomstige uitdagingen het hoofd te bieden. Met een boutade kan gesteld worden dat België in 2030 duurzaam zal zijn of niet zijn.

Wel problematisch – minstens tijdelijk – is het feit dat de relevante standaarden nog in volle ontwikkeling zijn.

Op vandaag kunnen ondernemingen niet terugvallen op een uniforme set van standaarden. Dat is om meerdere redenen problematisch. Ten eerste is dit een element van onzekerheid, voor ondernemingen en voor andere marktspelers. Ten tweede maakt het een (onderlinge) vergelijking van ESG-prestaties moeilijk.

Een duurzaam België in 2030 veronderstelt een duurzaam ondernemingsrecht. Het ondernemingsrecht is de juridische onderbouw van het economisch bestel en het maatschappelijk samenleven. Doorheen het ondernemingsrecht moet dan ook worden onderzocht wat moet worden bijgesteld om het streven naar een duurzame ontwikkeling, zoals vervat in het 9HUGUDJ EHWUHƪHQGH GH (XURSHVH 8QLH DUW HQ LQ de Belgische Grondwet (art. 7bis), te realiseren.

Een prioriteit voor 2030 is dan ook de ontwikkeling van uniforme standaarden, die een goede, begrijpbare en consistente ESG-rapportering mogelijk maken.

Contact

Arie Van Hoe Competentiecentrum Recht & Onderneming avh@vbo-feb.be OPZOEKEN OP VBO.BE ESG-rapportering

De omslag naar een duurzaam ondernemingsrecht zal op nationaal, Europees en internationaal niveau moeten gebeuren. Vandaag kan een wildgroei aan initiatieven worden vastgesteld, vaak nog in volle ontwikkeling. Dat stelt belangrijke uitdagingen voor ondernemingen. Zij hebben immers nood aan een duidelijk kader, op lange termijn.

Een belangrijk aandachtspunt hierbij is de ontwikkeling van nieuwe standaarden voor alles wat ESG-rapportering betreft. Ondernemingen zijn sedert geruime tijd vertrouwd met (internationale) VWDQGDDUGHQ LQ]DNH ƬQDQFLÆOH UDSSRUWHULQJ +LHU LV HHQ volledig ecosysteem rond ontstaan, met een gedeeld begrip van de relevante normen. Dit is anders voor DOOHV ZDW ]JQ QLHW ƬQDQFLÆOH UDSSRUWHULQJ EHWUHIW Beter begrip van eigen functioneren Onder impuls van de Europese wetgever neemt het EHODQJ YDQ GH]H QLHW ƬQDQFLÆOH UDSSRUWHULQJ VQHO WRH Ondernemingen worden verplicht hun ecologische en sociale voetafdruk in kaart te brengen en hierover publiek te rapporteren. Dat rapportering het strikt ƬQDQFLÆOH NDGHU RYHUVWLMJW LV RS ]LFK QLHW SUREOHPDWLVFK K Integendeel, een goede ESG-rapportering zal een beterr begrip van het eigen functioneren mogelijk maken.

52

EEN PRIORITEIT VOOR 2030 IS DE ONTWIKKELING VAN UNIFORME STANDAARDEN, DIE EEN GOEDE, BEGRIJPBARE EN &216,67(17( (6*Ǖ RAPPORTERING MOGELIJK MAKEN.

Advertorial

Ergotherapeuten en jobcoaches

Studiieda ag Pink Ribbon

4 FEBR F EBRUAR UAR R I 2022 2 022

Comeback op het werk Terugkeren naar de werkplek na borstkanker is een uitdaging. Zowel voor patiënten als voor ondernemingen bestaat er ondersteuning om dat proces vlot te laten verlopen.

De kans dat een bedrijf te maken krijgt met werknemers die langdurig uitvallen door borstkanker is groot. Velen willen na de behandeling de draad weer opnemen.

Hoe ondersteun je als onderneming een optimale re-integratie op de werkvloer?

Op Wereldkankerdag nodigde de vzw Pink Ribbon, de organisatie die vecht tegen borstkanker, experten uit om hierover van gedachten te wisselen.

Terug naar werk

“ ER “T ERUG U KE UG K RE REN N N AR NA R DE WE WERK R PL PLEK EK NA A BORST O RS OR ST TKA KANK ANK NKER ER R IS S EEN EN UITDA IT TDA AG GIIN NG G.”

“Het re-integratieproces heeft de meeste kans op slagen wanneer ex-patiënten goed begeleid worden”, benadrukt Frank Vandenbroucke, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, op de studiedag.

“Werken is zeer belangrijk om je nuttig en gerespecteerd te voelen. Wie met borstkanker geconfronteerd wordt, maakt zich in de eerste plaats zorgen over zijn gezondheid, maar daarnaast ook over zijn job.

Het perspectief kunnen houden op werk is een onderdeel van het herstelproces.” Om mensen na een langdurige afwezigheid aan te moedigen het werk te hervatten, heeft de federale overheid in 2022 het initiatief ‘Terug naar werk’ geïnstalleerd.

Ondernemers worden uitgenodigd om gebruik te maken van ‘Terug naar werk’-coördinatoren, in samenwerking met de ziekenfondsen.

Voor een optimale balans tussen de productiviteit van een onderneming enerzijds en de wensen en bekommernissen van een patiënt die na borstkanker weer aan de slag wil anderzijds, kan een onderneming ook beroep doen op een ergotherapeut. Huget Désiron, stichter van ACT Désiron (Arbeids Consulting Team, www.act-desiron.com) formuleert het zo: “Na de acute zorg en de nazorg is participatie in de maatschappij cruciaal, waaronder het werk hervatten. Een ex-patiënt moet een nieuw evenwicht vinden in een team en in een bedrijf.

Daarvoor kan een ergotherapeut worden ingeschakeld.” ACT Désiron is een private organisatie die daarin gespecialiseerd is.

Onderneming en/of patiënt kunnen ook een jobcoach onder de arm nemen.

Rentree is een organisatie die jobcoaches aanbiedt aan o.a. mensen die kanker doormaken (www.rentree.eu). Coördinator Ellen Caers: “De vragen die bij ons aan bod komen kunnen zowel juridisch, technisch als persoonlijk zijn.

Wat betekent het voor mijn loon of mijn pensioen als ik een jaar of langer uitval? Hoe vertel ik het aan mijn collega’s en aan mijn leidinggevende?

Hoe ga je er als werkgever mee om?” Rentree biedt gratis ondersteuning aan voor alle personen die kanker hebben (gehad) met vragen over werk. “Het is ook goed om de arbeidsarts hierin te betrekking en een re-integratieplan te hebben,” klinkt het. Bij Cohezio, een externe dienst voor preventie en bescherming op het werk, kunnen ondernemingen eveneens terecht (www.cohezio.be). Pychosociaal manager Katja Janssens vindt een opleidingspakket voor leidinggevenden een goed idee: “Ze moeten weten hoe om te gaan met zware diagnosen.”

Er zijn ook jobcoaches die zelf de ziekte hebben doorgemaakt. Zo iemand is Magali Mertens de Wilmars, die Travail et Cancer asbl oprichtte (www.travailetcancer.org). “De idee dat je terugkeert naar het leven als voorheen, klopt niet,” zegt ze.

Ethisch charter Kris De Meester, eerste adviseur van het competentiecentrum werk en sociale zekerheid van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) riep in zijn slotwoord bedrijven op om het ethisch charter voor werkgevers, opgesteld door VBO en Pink Ribbon, te ondertekenen.

Dit charter is een document met beleidspunten waar werkgevers zich kunnen achter scharen om de re-integratie op de werkvloer van borstkankerpatiënten vlotter te laten verlopen.

“Zorg dat de werknemer een band met het werk behoudt en speel met de bandbreedte,” aldus De Meester, “Werken op maat, soms niet werken, soms minder, soms meer.” We moeten van de idee af dat een (ex-)kankerpatiënt actief is of non-actief.

www.pink-ribbon.be

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

SOCIALE RECHTSPRAAK

SELECTIE VAN UITGEGEVEN EN NIET-UITGEGEVEN RECHTSPRAAK VAN ARBEIDSGERECHTEN EN -HOVEN VERBREKING r :HGHU]LMGV DNNRRUG s ZLOVJHEUHN Om uit te maken of moreel geweld als wilsgebrek voorhanden is moeten de omstandigheden worden nagegaan waarin de overeenkomst tot beëindiging tot stand kwam, los van de vraag of de feiten verweten door de werkgever al dan niet een dringende reden uitmaken.

Wanneer de werkgever (1) de depressieve toestand van de werknemer kent, (2) diens verslaving kent, (3) dreigt met een ontslag wegens dringende reden omwille van een betrapping op heterdaad van alcoholgebruik en {DDQ GH ZHUNQHPHU QRFK GH QRGLJH WLMG JXQW RP QD WH denken over de ondertekening van de overeenkomst, noch de mogelijkheid gunt zich te laten bijstaan, is er moreel geweld.

Het moreel geweld kan niet meer worden ingeroepen indien de werknemer zijn werkgever gevraagd heeft de overeenkomst tot beëindiging met wederzijdse toestemming uit te voeren.

Arbeidshof Luik (afdeling Neufchâteau), {IHEUXDUL{ -77

ONTSLAG r 'ULQJHQGH UHGHQ s WHUPLMQ s NHQQLVQHPLQJ YDQ GH IHLWHQ s FROOHJLDDO RUJDDQ Dat individuele leden van het bevoegd orgaan voor een ontslag wegens dringende reden eerder kennis hadden van de feiten dan de kennisneming door dat orgaan LQ{FDVX GH UDDG YDQ EHVWXXU LV YDQ JHHQ EHODQJ Dat een werknemer bij herhaling onbestaande overuren heeft geregistreerd en gerecupereerd, is een dringende reden die het ontslag zonder opzegging of vergoeding rechtvaardigt.

54

Die fouten zijn des te zwaarwichtiger rekening houdend met de uitgeoefende functie.

Arbeidshof Luik (afdeling Namen), 12 januari 2021, JTT, 2021, 400

r .HQQHOLMN RQUHGHOLMN s DXGLR RSQDPHV s UHJHOPDWLJ bewijs In het kader van het onderzoek naar de reden van een ontslag in de zin van cao nr. 109, kan een telefoongesprek in aanmerking worden genomen dat werd opgenomen zonder medeweten van de werkgever, aangezien het heeft plaatsgevonden op de arbeidsplaats, tijdens de werkuren, tussen partijen verbonden door een arbeidsovereenkomst en aangezien het enkel betrekking heeft op de arbeidsrelatie.

Arbeidsrechtbank Luik (afdeling Luik), 7 juni 2021, $5{ $

r .HQQHOLMN RQUHGHOLMN s FDR s EXUJHUOLMNH ERHWH{s ODWHUH SUHFLVHULQJHQ De werkgever die zonder verdere details 'reorganisatie' vermeldt, voldoet niet aan de vereiste om de concrete redenen die tot het ontslag hebben geleid mee te delen.

Het feit dat de werkgever naderhand de redenen preciseert, heeft hierop geen invloed.

De werkgever die een werknemer ontslaat als represaille, namelijk na een controle door de inspectie van de dienst welzijn op het werk ingevolge een klacht van die werknemer, is een vergoeding verschuldigd wegens kennelijk onredelijk ontslag ten belope van {ZHNHQ ORRQ Arbeidshof Brussel, 11 januari 2021, JTT, 2021, 420

r 'ULQJHQGH UHGHQ s QDODWLJKHGHQ Om als dringende reden te worden aangemerkt, moet de insubordinatie zich voordoen als een vaststaande weigering van de werknemer de overeengekomen arbeid uit te voeren en/of de gegeven onderrichtingen na te leven.

Eenvoudige professionele tekortkomingen of nalatigheden zijn geen insubordinatie noch a fortiori een dringende reden, tenzij ze blijk geven van een bewuste nonchalance of van een expliciete bedoeling schade te berokkenen aan de werkgever.

Arbeidshof Brussel, 8 februari 2021, JTT, 2021, 499

r 'ULQJHQGH UHGHQ s JHYHLQVGH HSLOHSWLVFKH DDQYDO Wanneer een werknemer op zijn arbeidsplaats een epileptische aanval veinst, geldt dit als een dringende reden.

Arbeidshof Brussel, 11 januari 2021, JTT, 2021, 486

r 'ULQJHQGH UHGHQ s GLHIVWDO Het feit voor een werknemer zich naar zijn arbeidsplaats te begeven en er koetswerkproducten toebehorend aan zijn werkgever in zijn auto te laden, is een dringende reden van zodra uit de elementen van het dossier blijkt dat hij handelde met het oogmerk zich die voorwerpen toe te eigenen.

Arbeidshof Brussel, 2 november 2020, JTT, 2021, 506

BESCHERMDE WERKNEMER :HW PDDUW s WLMGVWLS ZDDURS DIVWDQG NDQ ZRUGHQ JHGDDQ YDQ GH beschermingsvergoeding De beschermde werknemer die werd ontslagen zonder dat de door de wet van {PDDUW{ YRRU]LHQH SURFHGXUH ZHUG QDJHOHHIG NDQ DOV KLM JHHQ UH LQWHJUDWLH heeft aangevraagd, pas geldig afstand doen van de beschermingsvergoeding wanneer de termijn van 30 dagen om deze reintegratie te vragen volledig is verstreken.

Contact

Antoine Vanden Abeele Geassocieerd advocaat, IUXTA Legal avandenabeele@iuxta.legal www.iuxta.legal

Het vorderen van de beschermingsvergoeding nadat een dading werd gesloten vóór die termijn van 30 dagen, maakt op zichzelf geen rechtsmisbruik uit.

Arbeidshof Brussel, 25 mei 2021, JTT, 2021, 454

GELIJKE BEHANDELING EN NIET-DISCRIMINATIE

Opeenvolging van contracten van bepaalde duur en vervangingsovereenkomsten Als de werknemer en de werkgever ofwel opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd, ofwel opeenvolgende vervangingsovereenkomsten sluiten, waarborgen de artikelen 10 en 11ter van de wet van 3 juli 1978 dat de werknemer in beginsel na twee jaar de vastheid van betrekking kan genieten.

Die waarborg geldt evenwel niet als de werknemer opeenvolgend met arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd en met vervangingsovereenkomsten wordt tewerkgesteld door dezelfde werkgever.

Het is niet redelijk verantwoord dat die waarborg van vastheid van betrekking enkel geldt in geval van ofwel opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd, ofwel opeenvolgende vervangingsovereenkomsten, doch niet in geval van een opeenvolging van arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd en vervangingsovereenkomsten.

In afwachting van een optreden van de wetgever staat het aan de verwijzende rechter vrij om een einde te maken aan de vastgestelde ongrondwettigheid door de regels voor overeenkomsten van onbepaalde tijd toe te passen ten aanzien van een werknemer die zich in dergelijke situatie bevindt.

Grondwettelijk Hof, 17 juni 2021, JTT, 2022, 9

55

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

HET VBO ONDERNEEMT

HET VBO ONDERNEEMT Meer info: vbo.be Als gevolg van de COVID-19-pandemie schakelde het VBO over op nieuwe manieren van en kanalen om te communiceren en kennis te delen.

Voortaan communiceert het VBO ook via webinars, webcasts, podcasts … al dan niet in een hybride vorm.

25/01/2022 LANCERING VAN HET BELGIAN MOBILITY DASHBOARD +HW 9%2 HQ )(%,$& VWHOOHQ RƯFLHHO KHW n%HOJLDQ 0RELOLW\ 'DVKERDUGo voor, een voor iedereen toegankelijk, digitaal en wetenschappelijk onderbouwd platform dat kritieke mobiliteitsindicatoren ter beschikking stelt.

24/02/2022 SUSTAINABILITY PROFESSIONAL 2022

De uitreiking van de Sustainability Professionals 2022 vindt plaats op het VBO. De wedstrijd is een initiatief van de vzw Time4Society en het VBO.

22/02/2022 FINCAFÉ – SUSTAINABLE FINANCE +HW 9%2 HQ )HEHOƬQ RUJDQLVHUHQ LQ VDPHQZHUNLQJ PHW .DQDDO = HHQ )LQFDIÄ HHQ LQIRUPHOH GHEDW HQ LQIRUPDWLHQDPLGGDJ RYHU GXXU]DPH ƬQDQFLHULQJ

NIEUWE GASTEN! ,Q ]LMQ SRGFDVW /HWoV 7DON ODDW KHW 9%2 X HONH laatste donderdag van de maand kennismaken PHW HHQ VOHXWHOƬJXXU XLW GH %HOJLVFKH bedrijfswereld. De meest recente genodigden:

1

56

2

1 Denis Geers (Graphius) 2 Giles Daoust (Daoust) 3 Gaëtan Hannecart 0DWH[L

3

PUBLIREPORTAGE

RECONNECT omdat kanker talent niet in de weg staat!

Voor mensen met kanker is kunnen werken een belangrijk deel van het herstelproces. Toch is dit niet vanzelfsprekend. Mensen twijfelen vaak over hun eigen capaciteiten en voelen zich beoordeeld door de anderen. Terwijl ook werkgevers de nodige steun en emotionele begeleiding missen.

Brecht Gunst, Manager Expertise & Services Stichting tegen Kanker

RECONNECT draagt bij tot een succesvolle herintegratie voor alle betrokken partijen. Brecht Gunst, Manager Expertise & Services bij Stichting tegen Kanker, legt uit.

Stichting tegen Kanker

Waarom een begeleidingstool specifiek voor kanker?

Brecht Gunst : Jaarlijks krijgen 26 000 mensen in de beroepsactieve leeftijd te maken met kanker. Dat wil zeggen dat nagenoeg elke werkgever vroeg of laat wordt geconfronteerd met een medewerker die ziek is of na een ingrijpend traject terugkeert naar het werk. Weer aan het werk kunnen gaan of blijven werken, is belangrijk voor het zelfvertrouwen en draagt bij tot het herstelproces. Bedrijven moeten kunnen beschikken over de nodige tools om reintegratie te vergemakkelijken.

Hoe langer men niet aan het werk is, hoe moeilijker het is om terug te keren.

Vandaar dat het zo belangrijk is voor werknemers om van zodra het kan en in de beste omstandigheden weer aan het werk te kunnen gaan.

Hoe werkt RECONNECT ?

Brecht Gunst : De tool is zeer intuïtief. Aan de hand van praktische cases, oefeningen, video’s, en getuigenissen legt men de herintegratiestappen tijdens of na kanker uit. Hoe stel je als werkgever de juiste

vragen aan de betrokken medewerker?

Wat vertel je collega’s? Hoe vermijd je dat empathie omslaat in frustratie? Hoe behoud of herstel je de band met de afwezige collega? Wat verwacht en wenst die collega wanneer hij terugkomt? Wat moet je voorzien? RECONNECT helpt deze vragen beantwoorden. Daarnaast is er ook een lijst beschikbaar van coaches opgeleid door Stichting tegen Kanker.

RECONNECT helpt de onderneming om van het begeleidingstraject een verrijkende ervaring te maken, van bij aanvang van de ziekte tot de terugkeer naar het werk.

Voor wie is RECONNECT bedoeld?

Brecht Gunst : Voor alle bedrijven die willen investeren in hun menselijk kapitaal en die hun medewerkers adequaat willen begeleiden in de herintegratiefase.

HR-verantwoordelijken, managers, de hiërarchische lijn, preventie-adviseurs… vinden er ondersteuning en tal van tips.

RECONNECT vervolledigt het administratief en juridisch kader waarop de werknemer een beroep doet om herintegratie te vergemakkelijken.

www.kanker.be/reconnect

Dit project werd mogelijk gemaakt met de financiële steun van: AG Insurance – Bristol Myers Squibb – Janssen – MSD – Pfizer Met dank aan onze communicatiepartner: VBO

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

14/03/2022 BELGIAN BUSINESS AWARDS FOR THE ENVIRONMENT

Het VBO reikt voor de 18e keer de Belgian Business Awards for the Environment (BBAE) uit. Met deze onderscheiding zetten we ondernemingen in de kijker die met succes innovatie en economische haalbaarheid koppelen aan milieubescherming. Dit jaar kaapte Watt4Ever de hoofdprijs weg.

16/03/2022 RONDETAFEL DIVERSITEIT EN INCLUSIE

Het VBO heeft zich samen met enkele sectorfederaties geëngageerd om in te zetten op meer etnische diversiteit en inclusie op de werkvloer. Dat engagement wordt tijdens een rondetafelgesprek op het Koninklijk Paleis in Brussel, in aanwezigheid van Zijne Majesteit de Koning, gepresenteerd.

17/03/2002 PAUL POLMAN BIJ HET VBO

Paul Polman, een activistische ondernemer die zich inzet voor duurzaamheid, sprak tijdens zijn passage in Brussel op het VBO met Belgische CEO’s die zich ook inzetten voor de economische transitie.

28/03/2022 WEBINAR ‘SANCTIES TEGEN RUSLAND’

Het VBO organiseerde samen met ICC Belgium een webinar over de genomen sancties tegen Rusland en Wit-Rusland en de impact op de ondernemingen. Zij krijgen verdere toelichting over wat er precies beslist werd en wat de exacte gevolgen zijn voor hun activiteiten.

58

FOCUS INTERNATIONAL TRADE – SPECIALE EDITIE OEKRAÏNE ‘HANDEL IN TIJDEN VAN OORLOG’

De omvang van de crisis als gevolg van de inval in Oekraïne en de weerslag ervan op ons land zetten ons ertoe aan om de publicatie van dit vierde nummer van onze Focus International Trade te vervroegen en het volledig in het teken van Oekraïne te zetten.

Have more impact with our webcast solutions Webinar Solutions and the Federation of Enterprises in Belgium (FEB) have joined forces to set up a state-of-the-art webcast studio in the heart of Europe.

How we can make all the difference for you •

• • •

Webinars, live streams and webcasts from our professional studios (Brussels and Mechelen) with full technical, audiovisual and content support Personalised coaching to help you prepare and present your live webinar, keynote video or vlog recording 7LPH HƯFLHQW YLGHR SURGXFWLRQV DQG OLYH ZHELQDUV ZLWK a clear return on investment Facilitating hybrid events in collaboration with BeVenue, the FEB conference center in central Brussels

• • • • •

Professionals ready to design your ou ur slides slides, visuals, graphical videos and animations iff you don don’t have the time Client-focused approach )DLU DQG DƪRUGDEOH UDWHV Fully corona-proof studios GDPR-compliant streaming platforms

Interested? :H ZRXOG EH GHOLJKWHG WR WHOO \RX PRUH DERXW our customised and integrated solutions!

Ravenstein Business Center

Pierre Seghers bevenue@vbo-feb.be BeVenue Rue Ravensteinstraat 4 - 1000 Brussels Tel. 00 32 2 515 09 64

Brought to you by:

REFLECT VBO FEB | HORIZON BELGIË 2030

VBO AGENDA

VBO AGENDA Meer info: www.vbo.be > events

VANAF DINSDAG 10 MEI 2022

17 NOVEMBER 2022

MIDDAGEN VAN DE INTELLECTUELE EIGENDOM

SAVE THE DATE

Na een pauze van vier jaar zijn de Middagen van de intellectuele eigendom op het VBO terug! Tijdens een nieuwe reeks van vijf lunch-conferenties verneemt u alles over de actualiteit inzake intellectuele eigendom, snijden we enkele minder courante aspecten DDQ HQ NXQW X GH EDQGHQ PHW DQGHUH ,( SURIHVVLRQDOV DDQKDOHQ Dinsdag 10 mei 6RFLDOH PHGLD HQ LQWHOOHFWXHOH HLJHQGRP YDONXLOHQ /\GLDQ

,Q YLHUW %HOJLÆ ]LMQ ste YHUMDDUGDJ +HW 9%2 YLQGW GDW HHQ ideale gelegenheid om zich te buigen over de uitdagingen en vooral de kansen die de toekomst voor ons land in petto zou kunnen KHEEHQ %HOJLÆ LV VWHUN YHUDQNHUG LQ GH (XURSHVH 8QLH HQ GUDDJW KHW (XURSHVH SURMHFW KRRJ LQ KHW YDDQGHO 2S HHQ KLJK OHYHO HYHQW JHWLWHOG n(XURSD o ]HW KHW 9%2 GH DPELWLHV HQ DFWLHV GLH XLW ]LMQ GHQNRHIHQLQJ ]LMQ YRRUWJHYORHLG XLWHHQ 0HHU LQIRUPDWLH YROJW ODWHU RS GH ZHEVLWH YDQ KHW 9%2

Dinsdag 7 juni +HW HHQKHLGVRFWURRL HQ KHW 83& HLQGHOLMN HHQ UHDOLWHLW 6WLEEH Dinsdag 27 september Hervorming van de modellenrichtlijn (OBPI/BOIP) Dinsdag 25 oktober )LQDQFLHULQJ YDQ (XURSHHV WHFKQRORJLVFK RQGHU]RHN -DQVRQ Dinsdag 29 november $XWHXUVUHFKW GH RP]HWWLQJ YDQ GH DXWHXUVUHFKWHQULFKWOLMQ LQ %HOJLVFK recht en de noodzakelijke modernisering van het auteursrecht

3ODDWV %UXVVHO ,QIR ZZZ YER EH HYHQWV#YER IHE EH 7

3ODDWV %UXVVHO ,QIR ZZZ YER EH HYHQWV#YER IHE EH 7

REFLECT - Trimestriële uitgave van het Verbond van Belgische Ondernemingen Redactie Eloïse De Villegas, Anne Michiels, Edward Roosens, Johan Van Praet, Amélie Wuillaume Redactie thema’s Jean Baeten, Anouar Boukamel, Monica De Jonghe, Hanne De Roo , Christophe Ernaelsteen, Olivier Joris, Edward Roosens, Olivier Van der Maren, Stephan Vandermolen, Arie Van Hoe Redactie Sociale Rechtspraak Antoine Vanden Abeele Eindredactie +LOGH 'H %UDQGW $QQH{0LFKLHOV Vertaling 9HUWDDOGLHQVW 9%2{)(% Publicatieverantwoordelijke Stefan Maes Opmaak Landmarks Fotografie Jean-Jacques De Neyer (Triptyque), KWIN, Belga Image, Mocob, NMBS Illustraties Peter Willems (Vec-star) Druk Graphius Verantwoordelijke uitgever Stefan Maes, Ravensteinstraat 4, 1000 Brussel Reclameregie ADeMar, *UDDI GH )LHQQHVODDQ (GHJHP $QWZHUSHQ &RQWDFW 1HOH %UDXHUV 7HO QHOH EUDXHUV#DGHPDURQOLQH FRP Publicatiedatum PHL Cette publication est également disponible en français 'H]H SXEOLFDWLH NXQW X RRN OH]HQ RS ZZZ YER EH ! 3XEOLFDWLHV ! 5()/(&7 ,661

Vraag over uw abonnement, (adres)wijzigingen doorgeven, nummer niet ontvangen?

Stuur een mail naar reflect@vbo-feb.be

60

Laat je inspireren door de beste corporate video’s op 9 juni in Kinepolis Brussel Op donderdag 9 juni vindt de 23ste editie van de Video Experience Day plaats. Dat is hét netwerkmoment waarop bedrijfsleiders, communicatieprofessionals, marketeers en videoproducenten elkaar ontmoeten. Deze awardshow is doorheen de jaren uitgegroeid tot een vaste waarde.

Koop vanaf 9 mei je ticket(s) via www.videoexperienceday.be en laat je inspireren door de beste corporate video’s van het jaar. De beste video’s worden overigens bekroond met een mooie award.

Wist je dat 77% van de bedrijven al video gebruikt in hun communicatiemix? En dat 80% hiervan wel eens beroep doet op externe producenten? Ontdek mee de kracht van corporate video en wat dit kan betekenen voor jouw bedrijf op 9 juni in Kinepolis Brussel!

Programma: Inspiratiesessies Walking dinner Awardshow Zoet netwerkhapje

15:00 18:00 19:45 21:00

Meer info en tickets via www.videoexperienceday.be

ijn z d n o v s e l r a Ch e professionel

ten Tal van talen Of je nu verkopers zoekt, metselaars, chauffeurs met een rijbewijs B, magazijnmedewerkers, kelners of andere profielen... Vind samen met Actiris je professionele klik.

voor jo En zeker één

u

Plaats je vacature op onze website, tal van talenten staan er voor je klaar! Vind het juiste profiel op het juiste moment, met de juiste premie of de juiste opleiding.

Ontdek de profielen die klaarstaan op actiris.brussels/deklik en contacteer ons.

Scan mij