Exposities

Rechts Stadsgezicht bij nacht met processie, Verreyt

Onder De uitstalling van suikerwerk voor het St. Nicolaasfeest, Van Grootvelt, Het Noordbrabants Museum

Linkerpagina Sara Troost, Nemo loquebatur - Niemand sprak, 1770, Rijksmuseum. Schenking van de heer C.P.D. Pape eeuwse interieurs kijken valt bij de hoeveelheid vergulde ornamenten al snel het woord kitsch. Maar een nagebootst 17e eeuws vertrek in de tentoonstelling maakt duidelijk dat het goudleer behang, de glimmende koperen kandelaars, kroonluchters, spiegels enzovoorts niet alleen luxe moesten uitstralen, maar vooral ook de lichtopbrengst van het bescheiden kaarslicht moesten maximeren. Reesing: ‘Goud, zilver, koper, maar ook wit-marmer en mogelijk zelfs kleding hadden die functie in de hoogtijdagen van het kaarslicht sinds de vroege 17e eeuw. Alles wat reflecteerde werd daarvoor gebruikt. Dat loopt omgekeerd door in de schilderijen zelf: lichtpuntjes en vlakken in sommige werken lichten heel speciaal op in kaarslicht en zijn daar waarschijnlijk op geschilderd. In kerkvoorstellingen heb je soms ogenschijnlijk overbelichte Christusfiguren en andere blikvangers, maar als je die in hun oorspronkelijke donkere kerkomgeving bij kaarslicht bekijkt valt alles plotseling op zijn plaats.’

De nacht in de dag vangen Tal van vanzelfsprekendheden komen in Gouda in een ander licht te staan. Neem bijvoorbeeld de vele nachtvoorstellingen. Die werden indertijd natuurlijk bij daglicht geschilderd. Reesing legt uit hoe dat in zijn werk ging: ‘Schalcken maakte bijvoorbeeld gebruik van

een ‘donkere kamer’ waar hij zijn model inzette en daar keek hij dan door een kijkgat naar. Prachtige etsen van Rembrandt die helemaal dichtgekrast zijn en waarin dan het vlammetje is uitgespaard.’

Lekker goedkoop Er blijkt ook nog een typisch Hollandse reden voor de populariteit van nachtvoorstellingen onder kunstenaars. Reesing: ‘Doordat grote vlakken nauwelijks invulling nodig hadden, waren deze schilderijen relatief eenvoudig om te maken en vooral ook spotgoedkoop. Je spaarde immers de dure pigmenten uit.’

Kaarslicht T/m 27 maart 2022 Museum Gouda Achter de Kerk 14, Gouda museumgouda.nl

Hedendaags surrealisme BIJ GALERIE PERSOON

Onder Jimmy, detail, Miriam Meulepas

Rechts Patchwork people, 76 x 76 cm, olieverf

Onder De nar 40 x 50 cm Caroline Westerhout De olieverfportretten van Caroline Westerhout zijn zó levensecht dat haar personages geen fictieve, maar echte mensen lijken te zijn. Hoewel ze losjes gebaseerd zijn op de werkelijkheid - Westerhout kijkt vaak in de spiegel naar haar eigen gezicht - zijn er in haar vrije werk weinig bestaande personen te ontdekken. Zij beheerst de techniek van het fotorealistisch schilderen volkomen, maar durft dit ook los te laten door delen van haar schilderijen weg te schilderen onder grote kleurvlakken. Door verschillende losse lichaamsdelen samen te stellen tot een vervreemdende

compositie, wordt het geheel geabstraheerd op een manier die soms doet denken aan Francis Bacon, maar wel de kenmerkende eigen stijl en sfeer van Westerhout behoudt. Om de transparantie van de menselijke huid te vangen, maakt Westerhout gebruik van een breed en eigenzinnig kleurenpalet, maar in de textuur laat ze het realistische aspect helemaal los. De meest essentiële delen van de mens blijven wel steeds tot in de perfectie geschilderd. Dat toont zich bijvoorbeeld in glanzende, dooraderde ogen die een ziel verraden, en vlezige, warme lippen.

Miriam Meulepas Kwetsbare, vergeten mensen met fysieke en mentale beperkingen vormen vaak het onderwerp in de hyperrealistische sculpturen van Miriam Meulepas. Ze toont ons een confronterende en soms onaangename werkelijkheid, waarin vergankelijkheid en psychische stoornissen een rol spelen. Dierlijke instincten in de mens krijgen in haar werk vorm en context. Het streven naar puurheid raakt de rand van wat nog comfortabel is. Haar werk roept vragen op: wie zijn deze mensen, in welke situatie

Haar ‘ personages lijken echte mensen te zijn’

bevinden ze zich en waarom? De “oude” huid van de sculpturen oogt kwetsbaar en transparant. Ieder detail is levensecht: pigmentvlekken, littekens, haartjes, rimpels. In sommige sculpturen ligt de nadruk specifiek op de huid. Ze maakt ook tassen en schoenen van “menselijk” leer, die door hun absurditeit zowel aantrekken als afstoten. Voor degenen die de confrontatie en een gezonde dosis zwarte humor niet schuwen, is dit een beleving.

Galerie Persoon 2 februari t/m 26 maart 2022 Hees 4d 5521 NV Eersel Geopend woensdag t/m zaterdag van 10:00 tot 17:00 uur galeriepersoon.com