BOEK
MIE C Z YSL AW WE IN B E RG
BRILJANT COMPONIST en waar hij inmiddels een gevierd com-
heid en zijn positie in de schaduw van
ponist is, overigens niet zonder proble-
Sjostakovitsj. Tijdens de opkomst van
men met Stalin. Vanaf dat moment, in
het antisemitisme in de Sovjet-Unie
1943, groeit een vriendschap, waarbij
komt ook hij in de gevangenis terecht.
beide componisten al hun werk aan
Het overlijden van Stalin bespaart hem
elkaar voorspelen. Zij doen dat gedu-
een ernstiger lot.
rende 32 jaar en beïnvloeden elkaar diep.
Een tijdlang dreigt hij in vergetelheid te
Op 8 december 1919 wordt in de Joodse
Sjostakovitsj wordt zo beroemd dat
raken, maar recent bloeit de waardering
wijk van Warschau Mieczyslaw Wein-
Weinberg gezien wordt als een tweede,
voor zijn prachtige werk weer op, zeker
berg geboren. Zijn vader is musicus en
mindere versie. Dat blijkt volkomen ten
in Duitsland. In Nederland speelde het
van jongs af aan gaat Mieczyslaw mee
onrechte. Talrijke bekende musici spelen
Quatuor Danel in het Muziekgebouw
naar alle cafés, bruiloften en cabarets
en roemen Weinberg. Maar alles zit
aan ’t IJ, eind 2019, alle kwartetten van
waar zijn vader vioolspeelt. Daar leert hij
Weinberg tegen om door te breken: zijn
Weinberg voor een enthousiast publiek.
het vak van musiceren en improviseren.
Pools-Joodse afkomst, zijn bescheiden-
En de zangeres Ekaterina Levental
Hij gaat naar het conservatorium en verdient zijn geld met viool- en pianospel te midden van het rijke Joodse culturele uitgaansleven. Dan vallen de Duitsers Polen binnen en Mieczyslaw weet, aangemoedigd door zijn ouders, te vluchten. Na een avontuurlijke tocht bereikt hij de Russische stad Minsk waar hij tot zijn grote vreugde zijn opleiding aan het conservatorium kan voortzetten. Dan vallen de Duitsers ook Rusland binnen en weer moet hij, op de dag van zijn afstuderen, vluchten, nu naar Tasjkent. Inmiddels heeft hij een grote bewondering opgebouwd voor de dertien jaar oudere Dmitri Sjostakovitsj. Hij stuurt hem zijn afstudeeropdracht, zijn Eerste Ssymfonie. Sjostakovitsj ziet onmiddellijk dat dit een briljant werk is en nodigt Weinberg uit in Moskou, waar hij woont
28
Mieczyslaw Weinberg