De stelling
‘De consument moet de echte prijs voor voeding gaan betalen’ True pricing betekent dat je de echte prijs voor je boodschappen betaalt. Dus inclusief de verborgen kosten voor natuur- en klimaatschade en onderbetaalde werknemers. Maar wordt voedsel dan niet onbetaalbaar voor veel mensen? Vier experts geven hun mening. Tekst: Jaap Backx
‘Het is een proportionele stap om de planeet leefbaar te houden’
Maarten Rijninks Mede-eigenaar van De Aanzet in Amsterdam. Als eerste supermarkt nemen ze daar de milieu- en sociale schade in de prijs van producten mee.
‘True price is een eerlijk systeem: je betaalt de kosten die je veroorzaakt zelf in plaats van ze af te wentelen op de maatschappij of toekomstige generaties. In onze winkel zien klanten op de kassabon wat de echte prijs van boodschappen is en die betalen klanten over het algemeen zonder morren. We brengen vier soorten verborgen kosten in kaart: land- en watergebruik, onderbetaling en klimaatbelasting. De extra opbrengsten gebruiken we om – samen met onze vaste leveranciers – de betreffende voedselketens structureel te verduurzamen. Als dat lukt, zullen de verborgen kosten op termijn dalen. Ik weet zeker dat zo’n prijsmechanisme werkt. Stel dat we in de winter ingevlogen sperzieboontjes uit Kenia aanbieden – wat we overigens niet doen. Die zouden drie keer zo veel kosten als boontjes uit het seizoen. De vraag is: wie wil dat betalen? Als je de echte ‘Je stimuleert prijs voor producten vraagt, mensen duurzamere stimuleer je consumenten keuzes te maken’ om andere keuzes te maken en krijg je automatisch verduurzaming. Dat maakt het zo’n sterk verhaal. En laten we wel wezen: we hebben alternatieve systemen nodig om onze voetafdruk te verminderen. Anders gaan we er zelf aan.’
Michel Scholte Medeoprichter en directeur van True Price en Impact Institute
‘Ik zeg 100 procent ja op de stelling. Via de rekenmodellen van onze organisatie True Price kunnen we meer dan dertig verborgen ecologische en sociale kosten tot op de komma bepalen. Als je die optelt bij de marktprijs, ontstaat de echte prijs. Die zal hoger zijn, maar uit onderzoek blijkt dat veel Nederlanders deze echte prijzen kunnen en vaak ook willen afrekenen. Natuurlijk zijn er mensen die het niet kunnen betalen en die zouden dat ook niet hoeven te doen. Tegelijkertijd is het een misverstand dat verborgen kosten nu niet betaald worden. Kijk alleen naar de 25 miljard euro die is uitgetrokken voor het stikstofprobleem, een rekening die we met z’n allen betalen. En achteraf herstellen is frustrerend, inefficiënt en duur. Ik zeg niet dat de verduurzaming van de voedselketen uitsluitend op het bord van de consument zou moeten liggen, maar ik word een beetje gallisch van mensen die roepen dat een betere wereld niet bij jezelf begint om vervolgens naar de boze bedrijven en overheid te wijzen. Met vingerwijzen kom je niet vooruit. Met true pricing vragen we je niet om via je boodschappen alle problemen van de wereld op te lossen. Het is een proportionele stap om de planeet leefbaar te houden.’
44
