De Wijnspiegel
P602638/P.B. 8685 – Afgiftekantoor Gent 1
Driemaandelijks tijdschrift van de Commanderij Gent - Jaargang 24 - 2017-2018- Nr 87 - Eerste kwartaal 2018
De Wijnspiegel Nummer 87
Commanderij Gent Activiteitenkalender 2017 - 2018 September 2017
Oktober 2017
November 2017
Januari 2018
Februari 2018
Maart 2018
23
27
Bubbels worldwide Algemene Vergadering
Paul Meunier (Roussillon)
21
04 24
April 2018
21 Kapittel en Banket 17/4-2/5 Wijnreis Douro
Blindproeven
19 25
Feest van de Vlaamse Wijngilde (Oostenrijk) Domaine Larue Rood-Bourgogne
Mei 2018
19-20 wijnronde in de champagneregio
24 25
Nationale wijnproeven Zuidelijke Rhône Châteauneuf-du-pape ism Erwin Devriendt
Hongarije Ken Wijn Wedstrijd: Commanderij Molenberg
Juni 2018 9
Ribera del Duero + algemene vergadering
De Wijnspiegel Driemaandelijks tijdschrift van de Commanderij Gent Bestuur Commanderij Gent 2016-2017
Medewerkers aan dit nummer
Redactie & lay-out
Voorzitter: Karel Vercruysse
Teksten Pierre Paul Stacanov Luc Wieme Gomaar Laureys Georges De Smaele Linda Impe Hans De Smet Foto’s David De Clercq Maarten Brys Proefcommentaren Peter Kok
Lay-out Isabelle Van Tomme isabella.van.tomme@gmail.com redactie@commanderij-gent.be Verantwoordelijke uitgever Karel Vercruysse Rechtstro 29 -9185 Wachtebeke Voorzitter@commanderij-gent.be Redactieraad Gomaar Laureyns,Luc Wieme, Pierre Paul Stacanov, Hans De Smet,Koen Lebegge
Ondervoorzitter: Stefaan Deboosere Wijnmeester : Pierre Paul Stacanov Secretaris: Ann Waeyenberghe Penningmeester: Frans Moens PR: Steffie van der Heiden Keldermeester: Ronnie Blancquaert Webmaster: Peter Kok Eindredacteur: Gomaar Laureyns
1
De Wijnspiegel Nummer 87
Editoriaal Wijntoerisme.
Waar de wijn gemaakt wordt is een openstaand raam op de fles. Is de ontvangstruimte aangenaam en mooi gelegen? Ook hier telt de eerste indruk. Hoe volledig is de rondleiding? Verduidelijkt men de technische handelingen, krijg je begeleiding bij het proeven? Olivier Leflaive was ooit de voortrekker om het puberale wijntoerisme tot volwassenheid te brengen. Als eerste opende hij een Table d’Hôte in Puligny-Montrachet, een plaats waar zijn wijn aan eten gekoppeld werd. Daarna volgde een hotel met 12 kamers en zijn rondleidingen zijn tweetalig. In de Douro kan je op sommige quintas, als bezoeker met opgerolde broekspijpen, druiven gaan pletten in de stenen lagares. Als dit het geval zou zijn tijdens de commanderijreis dan is er toch iet mis met de oogstdata. Spectaculaire landschappen en een elegante mix tussen modern en traditioneel wijn maken zijn wel het hele jaar gegarandeerd. Het lijkt erop dat diegenen die excellente wijn maken ook excellente gastheren zijn, doordrongen van het commerciële belang van wijntoerisme.
Reizen, ‘de drang naar elders’, kent een hele evolutie. Van prestigeproject voor de happy few naar een belevingsmoment dat, in het rijke part van de wereld, deel uitmaakt van de jaarplanning. Daarvoor was een groei aan technische en economische mogelijkheden nodig. Uiteraard staat aan de andere kant een groei aan ecologische voetafdruk. Maar daarvoor sluit men liever de ogen en we noemen onze reizen educatief, confronterend, ontplooiend en ontspannend. Doordat deze verhoopte waarden wegdeemsteren in de bek van het monster massatoerisme, ontstaat de zoektocht naar alternatieven. De groeiende concurrentie op de reismarkt loopt parallel met groeiende concurrentie tussen wijnproducenten. De reiziger zoekt een unieke, stille beleving, wil deze meer landelijk en wordt zo vanzelf een wijntoerist. De wijnbouwer wil dat zijn product bekendheid verwerft en heeft marktinformatie (feedback van de consument) nodig. De troefkaarten heten hier authenticiteit en oorspronkelijkheid. (Smaakt een wijn beter als je de wijngaard waar die vandaan komt hebt gezien?)
Laten we hopen dat de ondertussen overal opgedoken restaurants, wijnbars, routes en wijn spa’s, met schoonheidsbehandelingen op basis van druiven, niet opnieuw worden gedegradeerd door het massatoerisme en dat onze favoriete drank en tijdsbesteding geen connotaties gaat oproepen met Coca-Cola.
De jaarlijkse wijnreis van onze commanderij blijkt steeds een synthese tussen bijleren, schoonheid, entertainment en escapisme. De wijnboeren die we bezoeken hebben begrepen dat mooie herinneringen ons tot ambassadeurs van hun product maken. Wanneer de streek bovendien met historisch en culinair erfgoed kan uitpakken versterkt dat haar aantrekking. Een vijftal jaar geleden bezocht ik Central Otago, één van ’s werelds belangrijkste pinot noir producerende regio’s. Een jonge wijnstreek, die ook een manier had gevonden me te lokken met een bredere ervaring. Dankzij AJ Hackett kon ik me daar van een brug in een brede kloof gooien (wel aan een bungeetouw) om daarna hun wijn ‘Freefall’ te degusteren. In de Douro hebben ze gelukkig andere troeven dankzij vele zones die sinds 2001 op de Unesco Werelderfgoedlijst staan. De soms meer dan 300 jaar oude Port wijnkelders zijn hiervoor voorlopig genomineerd. Externe voordelen heb je niet altijd en een wijnboer, château, domein of quinta probeert best, vanuit eigen kracht, voor een onvergetelijke, authentieke ervaring te zorgen. Misschien iets om in de gaten te houden bij uw volgende wijnreis, of die nu naar de Douro of elders is. Is er een duidelijke link tussen de wijnmakerij en hun product? Kent men de kunst van ontvangst en gastvrijheid? Is er aandacht voor esthetiek? Zo kan de aanwezigheid van kunst en welgekozen muziek het bezoek een fijnere dimensie geven. Wordt er een gevoel van authenticiteit overgebracht?
Gomaar
2
De Wijnspiegel Nummer 87
Inhoud Wijndagboek
4
Zuidelijke RhĂ´ne. een eigenzinnige presentatie
5
Rood, wit en zoet uit de Roussillon
10
Bourgogne: domaine Larue
14
terroir en mineraliteit
20
Feest van de vlaamse wijngilde
21
wijngebied in de kijker: duitse moeselwijn
33
Focus op onze sponsors
35
Veuve Clicquot
37
Sprokkels uit de losse pols
38
Wistjedatje... De wijnspiegel ook kan lezen op issuu.com
3
De Wijnspiegel Nummer 87
Wijndagboek. Deel de dagdagelijkse aanwezigheid van wijn in uw leven met de commanderijleden. Stuur uw wijnavonturen naar redactie@commanderij.gent.be en laat ons mee genieten.
Master of Wine De letters MW zijn de meest gerespecteerde in de wijnwereld, meer nog dan de RD op een fles Bollinger. Er is een aanloop nodig alvorens men de studie voor het 4-daagse examen, (waarbij sommige kandidaten zowel fysieke als mentale coaches inschakelen) kan beginnen. De minimumvoorwaarde is geslaagd zijn voor niveau 4 van de Wine and Spirit Education Trust, het diploma genaamd en slagen voor het ingangsexamen van The Institute of Masters of Wine. Een haalbare kaart, zo bleek toen ik mijn toelatingsmail kreeg. Het is pas dan dat men de onwaarschijnlijkheid binnenkomt, een wereld waar het slaagpercentage 3% bedraagt. Je mag deze deur slechts openen uit nieuwsgierigheid.
Uiteraard komt de pinot noir niet uit Bourgogne, dat merk je toch aan de warmte en hoge alcohol? Central Otago vaneigenst, de kleur vertelt het toch? Welke pinot heeft anders dit zwart fruit? Eén en ander omwille van de ozonlaag die in dit deel van de wereld dunner is. Of course is de merlot Zuid-Afrikaans, het is toch de leafroll die voor die methoxyperazine zorgt?
Op de tocht naar het examen gaan in Londen enkele ‘course days’ door. Een soort introductie waar elke egogerelateerde hunkering wordt weg geblazen. In plaats van koffie zetten ze om negen uur 12 glazen witte wijn voor je neus met de vraag zo precies mogelijk te zeggen waar elke wijn vandaan komt, van welke druiven die gemaakt werd en hoe; de kwaliteit te vergelijken en hun commerciële positie op de wereldmarkt. Je wordt een bevroren konijn voor een lichtbak.
Blij dat ik niet hoef te slagen.
Maar nee, die nebbiolo kan geen Barolo of Barbaresco zijn, hij is te weinig intens. Dit krijg je enkel in de Langhe. If it walks like a duck, quakes like a duck and looks like a duck, it is a duck. Simpel. Zo gaat dit door tot ik mij om 17h bijna onder in plaats van in The Underground sleep.
Gomaar
The Institute, zoals ze zichzelf noemen, raadt aan om studie-en proefgroepen te vormen en zo elkaars kennis te versterken. Allemaal fijn indien je in Londen woont, maar dat ik vanuit Gent ga afspreken met een meneer uit Moskou en een mevrouw uit Hong Kong lijkt onwaarschijnlijk. Die vinden de Mokabon toch nooit. Vervangend neem ik me voor tevreden te zijn met alles wat ik bijleer en verdere ambities te begraven zoals de oude Egyptenaren hun farao’s. De tweede dag is anders. Niet meer of minder ontspannend, nee, maar nu zijn het 12 rode wijnen. Dit motiveert nog minder om met de dag door te gaan dan het Engelse ontbijt van daarnet. Ik troost mezelf, denkend dat als je hier niet angstig van wordt, je een gebrek aan verbeelding hebt.
4
De Wijnspiegel Nummer 87
Zuidelijke Rhône, een eigenzinnige presentatie De wijnen van de Rhône, tweede grootste wijnstreek van Frankrijk, op tijd en stond in onze Commanderij belichten, kan alleen maar de goedkeuring van onze leden wegdragen, zo bedachten we. Na een avond Noordelijke Rhône in oktober 2013 (WS 71) en eentje over de crus van de Zuidelijke op 28 februari 2015 (WS76) zochten we naar een andere invalshoek. Die werd ons aangereikt door Erwin Devriendt, Consul van de Baronie Gent van de Costes du Rhône, wijnmeester van Osiris en onze gastspreker op 25 november 2017. Erwin stelde voor om twee maal vijf dezelfde domeinen aan bod te laten komen, éénmaal in wit en éénmaal in rood. Daarmee werd de witte component die in 2015 afwezig bleef, ruimschoots in ere hersteld, en kwamen zowel een ‘randappellatie’ als een village én drie crus op de tafels, zodat we ook een beeld konden krijgen van het mogelijke niveauverschil in de Rhône hiërarchie. En Erwin gaf zijn presentatie zelfs een ‘vijf maal vijf’ ondertiteling mee, waarmee hij aangaf naast de 5 verschillende appellaties ook 5 persoonlijkheden, 5 stijlen, 5 terroirs en 5 diverse assemblages te willen belichten.
nen van de Commanderie des Costes du Rhône (ik verwijs hiervoor ook naar het artikel over de wijnuniversiteit van Suze-la-Rousse, elders in dit nummer). Wij stellen graag onze ongebonden Rhône know-how ter beschikking van elke vragende partij, en deze avond kaderde hier dus mooi in. Zonder in herhaling te willen vallen van wat reeds terug te vinden is in Wijnspiegel 76, maar wetende dat niet iedereen die ‘oude’ exemplaren voorbeeldig bewaart, willen we toch even enkele highlights over de Rhône regio aanhalen. Goed voor 70 365 ha en een goede 3 miljoen hectoliter productie (2015 cijfers), tekent de Rhône vallei zich duidelijk af tegenover bvb nummer 1 Bordeaux met 111 500 ha , de Loire met 46 000 ha of Bourgogne met nog geen 30 000 ha. De regio valt uiteen in drie onderdelen: Noord , Zuid en de zogenaamde randappellaties van de ‘Vallée’, die toch ook goed zijn voor ongeveer één vierde van de totale productie. Het departement van de Vaucluse neemt het leeuwendeel voor zijn rekening met bijna 1,5 miljoen hectoliter geproduceerd door 2821 exploitants. Vier van de vijf voorgestelde domeinen komen dan ook uit dit departement. Alleen Lirac, gelegen aan de rechteroever van de Rhône ligt in de Gard, tweede in rij met 875000 hectoliter.
Erwin maakte van de gelegenheid gebruik om van wal te steken met een korte voorstelling van de werking van de Baronie Gent, één van de elf internationale promotieorga-
5
De Wijnspiegel Nummer 87 De Drôme (544 000hl) en de Ardèche (120 000hl) vervolledigen het Zuidelijke plaatje, maar vormen ook een groot deel van de Noordelijke Rhône streek.
werd hier wijn gemaakt. De naam van het domein verwijst gewoon naar de eigenaars Isabelle en Arnaud Guichard die hier in 1988 begonnen, en ondertussen over 40ha beschikken die ze sedert 2013 bio-dynamisch Demeter certifieerden. Een zeer aangenaam en conviviaal koppel, dat u verwelkomt in een oude Provençaalse woning aan de rand van het bos. Want naast de wijngaarden ( met grenache noir, syrah, viognier, roussanne, marsanne en grenache blanc), liggen ook nog een 20ha bos, garrigue en een oliveraie.
Qua kwaliteit of prestige opbouw zien we dat de regionale Côtes du Rhône als basis appellatie bijna de helft van de productie uitmaakt, dat de Villages (al dan niet met recht hun naam op het etiket te vermelden, 20 zijn er dat nu) goed zijn voor 11% en dat de 8 crus méridionaux1 12% produceren (tegenover amper 5 voor de kleinere én vaak duurdere noordelijke crus). Wij Belgen zijn gretige afnemers en staan met 18% als tweede grootste importeur aan te kloppen . De ganse UK doet het amper 1 procentje beter, maar de Engelsen kopen meer Noordelijke Rhône crus dan wij. U blijft op uw honger/dorst met deze summiere algemene inleiding? Dan verwijs ik u graag naar de zeer volledige website van Inter Rhône : www.vins-rhone.com/, en klik op ‘découvrir’.
Autour de la Chapelle , Côtes du Rhône blanc 2016 is een assemblage van viognier, grenache blanc, marsanne en roussanne. Die percelen liggen rond een klein romaans kapelletje (XII)°, vandaar de naam. Het terroir is er zeer kalkrijk wat een mooie mineraliteit aan de wijn zou moeten geven. Hij ziet er voor zijn leeftijd diepgeel uit met een roze toetsje. Nogal viskeus, mooi helder. Aroma’s: In de aanzet: zwoel fruit, exotisch, lactische toetsen. Daarna: boenwas, marsepein, winterappels, cider, geuren die duidelijk het bio-dynamisch karakter verraden. Vooral molligheid in de smaak, de zoete fruitigheid van de neus komt duidelijk terug. De wijnbouwer zelf spreekt van noterigheid en pompelmoes. Afdronk: Lang en een tikkeltje oxydatief. Een opmerkelijke startwijn.. Score: 12,9/20; 11€
De proefavond viel zoals reeds gezegd uiteen in twee delen, en vòòr de pauze kwamen de vijf domeinen aan bod met een witte selectie.
Daarnaast proefden we de Rendez-vous sous le Chêne – what’s in a name! – een Ventoux 2016 van het domaine du Grand Jacquet. Ook hier is er een sterke verwijzing naar de eigenaar-producent: Joël Jacquet is immers 1,93m hoog, een reus van een vent dus naar Franse normen. Hier zitten we tussen Mazan, een weinig spectaculair dorpje ten Oosten van Carpentras, en de voet van de Mont Ventoux, bijgenaamd “ le géant de Provence”. Wist u dat de-natte-droom-van-elke-wielrenner-berg al in 1990 tot Unesco biosfeer reservaat werd uitgeroepen? Het domein van Joël en Patricia omvat 15 hectaren tussen garrigue, pijnbomen en truffeleiken… Een jong domein dat ook bio werkt, en sterk op de individualiteit van elk perceel mikt. Dat resulteert in 11 cuvées waarvan één van de toppers de heel pertinent gevonden “Juste avant les Sangliers” naam draagt. Rendez-vous sous le chêne wit is 70% grenache blanc en 30% roussanne, het fijnere broertje van de marsanne, en komt van een kalk-klei terroir. Als ik goed geinformeerd ben krijgt hij ook een paar maand barrique. Licht strogeel, licht viskeus. Aroma’s: open neus. Mineraal, kruidig. Bee tje gras, citrusvruchten. Een mooie balans tussen zuren en molligheid. Afdronk: Lang, met een sinaasappelschilbittertje. Eindindruk: heel fris, een ‘moderne’ wijn. Score: 13,7/20; 12€
We startten met Domaine de la Guicharde, gelegen in Mondragon en daarmee behorend tot de appellatie Massif d’Uchaux. Uchaux vervoegde in 2005 het selecte groepje van de Côtes du Rhône Villages + Commune, samen met 3 anderen: Plan de Dieu, Puyméras en Signargues, u wellicht minder bekende dorpen. Uchaux heeft 201 ha uitsluitend rode wijnen op de kaart (AOC-gebied is evenwel 750 ha groot, verspreid over Lagarde-Paréol, Mondragon, Piolenc, Sérignan du Comtat en Uchaux zelf). Het is een bosrijke, heuvelachtige streek, niet ver van Rochegude (mooi kasteel-hotel-restaurant). Daaronder zit vooral kalk met veel keien, en ook siliciumrijke roestbruine zandsteen. De coteaux liggen vooral zuidelijk georiënteerd. Reeds ten tijde van de Romeinen - de Via Agrippa passeerde hier vanuit het nabije Orange - en in de vroege Middeleeuwen
1 Even waren ze met negen, maar de in 2016 eindelijk toegetreden Cairanne zag haar cru statuut betwist worden door enkele verongelijkte wijnbouwers en de zaak ligt dus momenteel nog in proces
6
De Wijnspiegel Nummer 87 Vooraleer naar wijn drie over te stappen wil ik toch even de Ventoux appellatie aanprijzen. Ze is niet alleen veruit de grootste van alle randappellaties van de Vallée du Rhône met 5775 ha in productie en goed voor 9% van de totale Rhôneoogst (zie cirkeldiagram), ze is vooral een van de duidelijkste ‘kwaliteit-stijgers’. En ze komen van ver: in 1953 geklasseerd als VDQS en in 1973 de status van AOC gekregen zitten hier pareltjes verborgen van cru niveau. Op een recente Ken Wijn avond konden we er ons van vergewissen dat Ventoux bepaald ‘eigenzinnige’ wijnen kan opleveren, die zich echt onderscheiden van de klassieke Rhône generieke smaken. Opmerkelijk is hier ook het grote aandeel van rosé (28%), die in de Villages en de crus (op Tavel na uiteraard) amper een rol speelt. De bodem is er ofwel rode kalk, of een vermenging van zand met okerkleurige klei, of nog een verweringsbodem overdekt met rolkeien of van de berg neergestort kalkpuin.
De oudste wijnkelders dateren van 1520! Rudolphe de Pins (met kleine ‘de’) studeerde wijnbouw in Frankrijk en aan de beroemde Californische Davis University, en zijn echtgenote is Fins... Hij leerde de stiel verder in Barossa Valley en bij Vieux Télégraphe, een van de betere Châteauneuf-du-Pape wijnen. Hij nam het domein over in 1995. Hij moderniseerde en breidde het uit van 18 tot 60ha, met ondermeer 7ha Lirac. Zoeken naar finesse in een uiterst zonovergoten deel van de Rhône, dat is zijn ambitie. De witte Montfaucon Lirac Comtesse Madeleine 2015 is een echte assemblage wijn met 50% marsanne, 20 grenache blanc 15 clairette en de rest picpoul. Afkomstig van een zanderig terroir, met oude(re) wijnstokken, in lutte raisonnée bewerkt, is ook hier het rendement amper 30hl/ha. Handmatige pluk; 15 uur inweking; co-fermentatie op barrique; geen malo omzetting en een lagering van 7 maand op fusten van 1-5 jr én nog eens 7 maand op beton. Lichtgeel met een groene schijn, zeer helder met een mooie wijnspiegel. Aroma’s: Wit fruit (witte perzik, peer), vanille, limoen. Amandeltoets en brioche die hem Châteauneuf allures verlenen. Smaak : zeer evenwichtig, zeer gelaagd, met zeer delicate houtverwerking. Afdronk: Een zeer lange afdronk. Inderdaad een heel verfijnde wijn. Score: 14,5/20; 14€ En daarna kon Erwin ons zijn eigen jongste witte telg voorstellen, zijn Clos des Frères Vacqueyras Blanc 2016. De meesten onder u weten wel dat duivel-doet-al Erwin zich reeds geruime tijd ook tot wijnmaker heeft ontpopt. En dat verdient even meer in detail toegelicht te worden. Een toevallig ontstane liefde voor de (Loire) wijn, een verknochtheid aan wijnland Frankrijk en meer bepaald de Ventoux streek en het wijnmentorschap van ‘het fenomeen’ Roland Verbraecken, de wijnrecensent Etienne van Steenberghe en last but not least ons aller Wilfried Lissens als ‘wijnmeester’ brachten Erwin en Françoise in 1998-99 tot de aankoop van een stuk grond – maagedelijk onbeplant zelfs - in de appellatie Vacqueyras. Om dit om te kunnen zetten in wijngaard en die op zijn beurt om te zetten in wijn had Erwin, ondertussen algemeen directeur van SVHG geworden, evenwel iemand van ter plekke nodig en die vond hij in de jonge Jérémy Onde. Een eerste, bescheiden aanplant van 0,5ha gebeurde in 2001, en vermits ze nog niet over een eigen vinificatie installatie beschikten, werd de eerste wijn van Françoise, Erwin en Jérémy in 2002 in Châteauneuf-du-Pape bij Alain Jaume gemaakt. Die samenwerking met Jérémy die ondertussen al achttien jaar duurt, vertaalt zich ook zeer mooi in de rijk met woordspelingen beladen naam en etiket “Clos des Frèr[es]”. Ewin & Jérémy als onafscheidelijke wijnbroers, en Fr en Er van het Vlaamse wijnkoppel, of course, bezegeld met de unieke vingerafdrukken van de makers. Jérémy bouwde ondertussen ook zijn eigen gamma uit onder de noemer Domaine des Ondines, ook in Sarrians gelegen. Hoe
Lirac verdient zeker ook onder de loep gehouden te worden. En zeker niet verward te worden met de Médoc appellatie Listrac! Misschien omdat Lirac samen met buurman Tavel meest zuidelijk gelegen is van de crus is de regio minder door de toeristen be(t)reden, hoewel slechts op 15km ten NW van Avignon verwijderd. Het areaal van 715ha in productie ligt verspreid over Lirac en 3 omliggende gemeenten. Meest distinctief in deze cru is misschien wel het feit dat hij de enige is die de 3 kleuren mag presenteren: R 87%, W 10% en een beetje rosé. De rendementen zijn hier meestal echt laag (32hl/ha gemiddeld) en heel wat domeinen hebben zowel Tavel als Lirac in hun gamma. Lirac, reeds cru in 1947, telt 150 wijnbouwers (niet allen ter plekke wonend) en 18 négociants. (http:// www.vin-lirac-oenotourisme.com/fr/rencontrer-les-acteurs-de-l-appellation). Op de crus-proeverij op 28 februari 2015 proefden we een Lirac van een van de befaamdste onder hen: Domaine de la Mordorée. Château de Montfaucon bevindt zich, wat dacht u anders, in een indrukwekkend Middeleeuws kasteel op een heuveltop, vlakbij de samenvloeiing van de Gard en de Rhône.
7
De Wijnspiegel Nummer 87 het allemaal gestadig groeide ga ik hier niet allemaal uit de doeken doen (lees daarvoor http://closdesfreres.be/ droom-tot-werkelijkheid), maar mettertijd maakte Erwin – steeds overtuigder in bio - la Folie des Frères, zijn vlaggenschip de Clos des Frères (sedert 2010, nu afkomstig van 4ha) en de speciale ‘G’ en de uitzonderlijke ‘S’ cuvée (2003), die uiteraard staan voor 100% grenache of syrah. Dat zij niet alleen passie maar ook talent voor het wijnmaken hebben mag blijken uit het feit dat de Clos des Frères 2012 op de cover van La Revue du Vin de France prijkte en werd verkozen tot tweede beste cru van Vacqueyras. En vermits die appellatie ook witte wijn mag maken, was voor Erwin het wijnverhaal niet compleet zonder een witte cuvée, en die maakte hij voor het eerst in 2010. We proefden dus Clos des Frères, Vacqueyras Blanc 2016 . Die bestaat uit 34% viognier in barrique neuve , de rest cuve : 35% roussanne, , 29% clairette, 2 bourboulenc en 2 grenache blanc. We vonden hem licht goudgeel, helder met een schittering, viskeus. Complexe aroma’s, met na walsen, vanille, steenfruit, mango, mineraal, exotisch fruit, amandelen, én een lactische toets. Een volle, vrij vettige wijn en mooie aciditeit. Middellange afdronk. Eindindruk: Mooie zuren en een bedwongen houttoets. Score: 15,2/20 ; 20€ bij Van Hende Als laatste witte kon natuurlijk een Châteauneuf-du-Pape niet ontbreken. Alom beroemd voor zijn rode, zijn de witte cuvées eerder zeldzaam (amper 7%), en vandaar ook zeer gezocht. In prijs doen ze zelden onder voor hun rode broers. We proefden er eentje van Domaine Chante-Cigale, een domein dat we ook met de Commanderij bezochten, ‘in lang vervlogen tijden’ namelijk in 1999. By the way, beste bestuursleden, wordt het dus niet de hoogste tijd deze streek nog eens aan te doen als wijnreisbestemming? In de Rhônegids van Erwin en Etienne lees ik – curieus toeval – dat in datzelfde jaar 1999 de jonge Alexandre Favier toen de teugels in handen kreeg van het in 1974 overgenomen familiedomein (dat wel teruggaat tot 1874 met een zekere Hyppolite Jourdan die de wijngaard tot Clos Chante Cigale herdoopte . 40 hectaren groot, maar zoals nogal wat domeinen hier verspreid over niet minder dan 45 perceeltjes! Vijf hectaren zijn beplant met witte rassen. In totaal hebben ze 13 verschillende druiven aangeplant staan. Wellicht zijn dat dus alle dertien in de AOC toegestane gewassen (zie ook vorige WS 84, p29). We waren toendertijd al enthousiast over de kwaliteit-prijs verhouding, en dat is onder Alexanders leiding zeker gehandhaafd of zelfs verbeterd geworden. Nog iets: ook Alexander springt uiterst voorzichtig om met de eiklagering. Le Blanc komt van de percelen Cabrières en Les Armeniers met de zo typische rolkeien tussen de stokken en van de klei-kalk lieux-dits Palestor en les Plagnes. 40 jaar oude stokken van grenache blanc , roussanne, bourboulenc, en clairette, elk goed voor 25 %. Manuele oogst en strenge tri, met
8
gisting in cuve inox (70%) en in pièces bourguignonnes (30%). De wijn verblijft 6 maand op de lies fines. De Châteauneuf-du-Pape Blanc 2016 van Chante-Cigale was strogeel en viskeus. Aroma’s: diskreet, delicater dan vorige wijn, mineraal, kruidig, witte peper. Mollige aanzet met fijne zuren. Nog niet versmolten. Lange afdronk. Eindindruk: De wijn is nog heel jong, maar verraadt reeds grote elegantie. Best nog een paar jaartjes wachten met drinken. De wijnbouwer zelf geeft hem een potentieel van een tiental jaar. Score: 15,5/20; 24€ Na de pauze kwamen zoals gezegd dezelfde domeinen/ wijnmakers aan de beurt maar nu in rood. Domaine de la Guicharde met Cuvée Genest 2016, een Côtes du Rhône Villages Massif d’Uchaux. Hij komt van een oud zand-kalk terroir, roest van kleur, en de ‘roche-mère’ zit hier vlak onder de bodem. Dat zorgt spontaan voor kleine rendementen, nooit meer dn 30hl/ha, maar kwalitatief. Een groot aandeel oude syrah harmonieert hier met de grenache. De klassieke cuvaison duurt zo’n drie weken en de wijnbouwer wacht anderhalf jaar vooraleer hem op de markt te brengen, zodat de tannine al wat afgerond is. Arnaud Guichard schrikt er niet voor terug hem aan te raden met pluimwild, en zelfs met een chocolade dessert als hij wat verouderd is. Kleur: Donkerrood, paarse rand, dikke tranen. Aroma’s: In de aanzet: fruit, zwarte bessen. Na walsen: paprika, grafiet. Smaak Molligheid, heel persistente tannine. Nog niet versmolten. Afdronk: 4 s met een bittertje. Eindindruk: De wijn heeft veel materie maar is nog te jong. Score: 13,8/20; 11€ Domaine du Grand Jacquet, Rendez-vous sous le chêne 2016 Ventoux Rouge is een 80% grenache, met 20% syrah er bij. Hij komt van een klei-kalk wijngaard waar het gras welig tussen de stokken blijft staan. Kleur: Diep kersenrood met een purperen schijn. Mooie spiegel. Traant. Aroma’s: Immobiel: chocolade, na walsen: gebrand (koffie), leer, kruiden, peper, vlierbessen, wat vuursteen. Smaak : Mooie struktuur, mooie tannine en molligheid. Afdronk: Lange afdronk. Eindindruk: Een complexe wijn, reeds zeer smaakvol op deze jeugdige leeftijd. Score: 14,9/20; 12€ Château de Montfaucon, Baron Louis Lirac rouge 2013. Deze assemblage is het boegbeeld van Montfaucon en wordt gekenmerkt door structuur en balans. Het kleine broertje van hun Châteauneuf-du-Pape, gemaakt van 6 druivenrassen (15% syrah, 15% cinsault, 10% mourvèdre, 10% carignan, 10% counoise), met als dominante uiteraard grenache voor 40%. Rendement 32-35 hl/ha. Terroir klei, zand, kalksteen, kiezels. 100% ontsteeld; 12 dagen inweking; (vrijwel gezamenlijke) vergisting gedurende 18 dagen; regelmatige remontage.
De Wijnspiegel Nummer 87 Lagering 18 maanden: 12 maanden voor 60% op barrique (1-5 jaar), 40% beton + 6 maanden fles. Botteling: niet geklaard; licht gefilterd. Het is alleszins een atypische wijn met een opvallende torréfaction die je eerder in Bordeaux tegenkomt. Kleur: Donker robijnrood, mooie spiegel, mooie viskositeit. Aroma’s: eucalyptus, donkerrood fruit, gebrande toetsen, melkchocolade, koude koffie, lactisch. Smaak: mooie zuren, presente tannine, mooie molligheid. Afdronk: lang. Eindindruk: grote wijn met animaliteit. Superlekker. Score: 15,5/20; 15€
De wijngaarden hiervoor bestemd liggen op de percelen Bois Dauphin, Cabrières, Palestor, le Pied Long, Pignan, Roquete en la Tresquoys . Dat zijn lieux-dits met een gevarieerd terroir van rotsen, zandstenen en klei bodems. De trossen worden deels ontrist. Na de gisting oudert de wijn in foudres, betontanks, oude vaten en demi-muids, van alles wat dus. Slechts een klein deel gaat voor 12 à 14 maand in nieuwe eiken vaten. Gemiddeld maakt Alexandre daar 11 000 kisten van per jaar. Kleur: Intens donkerrood met lichte evolutie. Hoge viscositeit. Aroma’s: een neus van rijp fruit, leer, en kruiden. Smaak: elegantie én kracht, ondersteund door aciditeit. Zeer lange afdronk. Eindindruk: lange, blijvende herinnering. Score: 16,8/20; 32€
De rode Clos des Frères Vacqueyras rouge 2015 is een assemblage van 66% grenache + 31% syrah + 3% cinsault. Hoeft het gezegd dat die verhouding jaar na jaar verandert en bijgesteld wordt in functie van de kwaliteit van elke cuve? Wat de lagering betreft, citeer ik graag Erwin: ”Mijn algemene filosofie rond houtgebruik is ‘soberheid’. Vooreerst gebruiken we enkel grote vaten van 500l (dus geen kleine barriques van 225l), de zogenaamde demi-muids. Jaarlijks vernieuwen we er gemiddeld 2 (in licht getoaste vorm). We roteren deze vaten waarbij in de nieuwe vaten (het eerste jaar) alleen witte wijn wordt gelagerd, maar enkel de viognier. Het daarop volgend jaar (twee jaar oude vaten en oudere) komt enkel de syrah erin om gedurende 10 maanden te rijpen. De grenache van Clos des Frères gaat nooit in houten vaten. Enkel de G wordt op oude demi-muids gelagerd. De G wordt ook in grote houten fusten gevinifieerd, zoals ze dat in Bourgogne doen. Hout moet ondersteunend zijn en zeker niet een doel op zich. Wij gebruiken de houtrijping enkel om de syrah wat af te ronden en te versoepelen.”
Alexandre Favier Mede afgaand op de enthousiaste reacties in de overvolle zaal werd met deze avond alweer bewezen dat de Rhône wijnen pure verleiding in zich hebben, voor een dikwijls zéér aantrekkelijk prijskaartje. Bedankt Erwin voor deze ‘eigenzinnige’ wandeling in wit en rood, en graag nog even meegeven dat u, beste lezer, alle activiteiten van de Baronie Gent van de Costes du Rhône kunt volgen op www. baroniegent.eu en op Facebook.
2015 was voor Erwin een ‘uitzonderlijk mooi millésime’, hij is dan ook heel gelukkig met deze cuvée. De beschrijving: donkerrood, paarse rand, mooie viskositeit. Aroma’s: melkchocolade, zuivel, cassis, grafiet, rood en zwart fruit, ceder, drop, leer, balsamico-azijn. Smaak: redelijk wat molligheid in de aanzet, sappige zuren, veel materie die je ook duidelijk in de tannine merkt. Lange afdronk. Eindindruk: nog jong maar met toekomst. Score: 16,1/20; 18€
Luc Wieme Met dank aan Erwin
Domaine Chante Cigale maakt drie rode cuvées : de Tradition, de Vieilles Vignes en het specialleke “Cuvée Extrait” (gemaakt voor het eerst in 2007 met 80% grenache van meer dan 100 jaar oude stokken + 20% mourvèdre). Hun Vieilles Vignes (°1996) doet daar niet veel voor onder (70% gren. 20 syrah en 10 mourvèdre, ook van meer dan 80 jaar oude stokken). En Alexandre maakt ook nog een buitenbeentje “ Cicada” genaamd (= latijn voor cigale of krekel), een Vin de France met 80% grenache en 20 % carignan, de in Châteauneuf vermaledijde druif. Maar wij proefden de Châteauneuf-du-Pape Rouge Tradition 2012, een blend van 65% grenache, 20% syrah, 10% mourvèdre en 5% cinsault. Opmerkelijk dus hoe het aandeel grenache het kleinst is in de basiscuvée van dit huis.
Jérémy, Erwin en Francine
9
De Wijnspiegel Nummer 87
ROOD, WIT EN ZOET UIT DE ROUSSILLON. De druif valt niet ver van de wijnstok. Domaine Paul Meunier – Centernach Sprekers : Paul Meunier, Lucile Morin en Pierre Paul Stacanov Alain Meunier, de vader van Paul Meunier, beheert sinds 1988, samen met Sophie Meunier, het domein van zijn schoonvader Jean-Jacques Confuron. Dit 8 ha groot domein, gelegen in de Côte de Nuits, produceert een aantal prestigieuze Bourgognewijnen, onder andere een Clos de Vougeot Grand cru, een Romanée-Saint-Vivant Grand cru en een Chambolle-Musigny premier cru. De wijnen waren in de jaren 80 echter erg “geamerikaniseerd”, door het hout gedomineerd, met een uitgesproken toasty karakter, om zo de Amerikaanse markt te verleiden. Alain Meunier is evenwel een briljant wijnmaker en is sinds 1989 resoluut de weg van de biologische wijnbouw ingeslagen. Vandaag worden zijn wijnen gekenmerkt door een echte pinotkleur, het hout is veel minder aanwezig, de rendementen zijn beperkter en de oogst wordt sporadisch niet ontrist. Het resultaat is dat de wijnen nu veel harmonieuzer en
evenwichtiger zijn geworden en de weerspiegeling zijn van het terroir dat aldus in ere wordt hersteld. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Paul Meunier van bij de opstart van zijn domein er voor heeft geopteerd om wijnen te produceren, gekenmerkt door hun frisse stijl, waarbij de puurheid van het fruit en de terroirexpressie centraal staan.
Het domein Paul Meunier Op 27 januari 2018 ontving de Commanderij Gent het jonge wijnbouwerskoppel Paul Meunier en Lucile Morin die bij de rijzende sterren in de Roussillon gerekend worden. Paul Meunier is geboren en getogen in Bourgogne, op het ouderlijke domein Jean-Jacques Confuron. Hij liep in 2009 stage in de Roussillon en keerde er terug na enkele jaren in het buitenland (Douro, Australië, Libanon …). Het domein in Saint-Arnac (Centernach in het Occitaans) krijgt vaste vorm door de aankoop van enkele percelen, geselecteerd uit het ruime aanbod in de streek. Op vandaag worden 10 ha terroirwijngaarden bewerkt in de vallei van de rivier de Agly, in de gemeenten Maury, St-Paul de Fenouillet, Lesquerde en St-Arnac. De wijnkelder bevindt zich in de vroegere gebouwen van de lokale coöperatieve. Wie meer gedetailleerde informatie wenst omtrent de wijnregio van de Roussillon in het algemeen, verwijzen we
10
De Wijnspiegel Nummer 87 graag naar De Wijnspiegel nr 63 waar je alle nuttige gegevens kan vinden over de geografie, geologie en terroir, geschiedenis van de streek, appellaties en dergelijke meer. Het avontuur van Paul en Lucile werpt snel vruchten af: lovende artikels, 17/20 bij Jancis Robinson, een paar sterren in de Guide Hachette en vooral trotse ouders in Bourgogne die onze wijnmeester Pierre-Paul over het domein tipten. Van bij de start in 2014 (eerste oogst) wordt gekozen voor een biologische aanpak, de wijngaard wordt met paard en ploeg onkruidvrij gehouden, en er worden geen pesticiden gebruikt. Tussen de wijnstokken bloeien de klaprozen, korenbloemen en valeriaan. We proeven een selectie Côtes du Roussillon in rood en wit, en ook de unieke lokale Maury sec en Muscat de Rivesaltes. Het is de filosofie van de wijnbouwer om een “horizontale kwaliteit” te produceren. Je zal hier dus geen instapwijn vinden of een topgamma. Elke wijn op zich, hoe verschillend ook qua karakter, is het resultaat van het streven naar een zo perfect mogelijk product. De prijzen liggen dan ook dicht bij elkaar. Er werd geopteerd om voor wat het degustatiegedeelte voor de pauze betreft, eerst de rode Côtes du Roussillon Villages 2014 en 2015 te proeven, gevolgd door de IGP Côtes Catalanes 2015 “Pétaillat”, en dan pas de Côtes du Roussillon Blanc 2015, wat vanuit proeftechnisch standpunt gezien een terechte keuze zou blijken te zijn. Wat onmiddellijk opviel, was het voor de regio bijzonder fris karakter van de wijnen. Een interessante oefening daarbij was dat we dezelfde Côtes du Roussillon Villages van 2 verschillende jaargangen, nl de frisse en eerder atypische jaargang 2014 , gevolgd door de eerder klassieke jaaargang 2015, met elkaar konden vergelijken.
De Côtes du Roussillon Villages 2014 een assemblage van carignan, syrah, grenache en lladoner pelut, afkomstig van percelen verspreid over diverse gemeenten (Lesquerde, Maury, St-Arnac, en St-Paul de Fenouillet), waarbij elke variëteit, perceel per perceel, apart wordt opgevoed, deels op hout, deels op inox, alvorens over te gaan tot de definitieve assemblage. In het glas kregen we een licht kersenrode wijn met het accent op zwart fruit (cassis), chocolade, eucalyptus; een zeer frisse en fruitige aanzet, gevolgd door sappige zuren, rijpe tannine, een middellange afdronk en een lichtvoetige eindindruk. Een verrassend frisse wijn voor deze doorgaans zeer warme regio. Score : 14,2/20 De Côtes du Roussillon Villages 2015 Het warme jaar 2015 heeft hier geleid tot een meer klassieke Roussillonwijn ; een graadje meer alcohol (13,5°), donkerkersenrood met paarse rand, geconcentreerd en bijna ondoorzichtig, licht gekleurde sterke traanvorming; immobiel intense geuren van bloemen en kruidenthee, geparfumeerd; na walsen zoet zwart fruit zonder jammy over te komen, zoethout; in de mond een zeer rijpe aanzet van zwart fruit, cassis, chocolade, volle, vlezige middenbouw; een zeer fijne aciditeit geeft het geheel veel fraîcheur; de tannine is zacht en soepel; een wijn geheel in de trant van de frisse stijl van het domein. Score : 15/20 IGP Côtes Catalanes 2015 “Pétaillat” Maury was oorspronkelijk een appellatie voor zoete rode wijn (Vin Doux Naturel), maar mag sinds 2011 ook droge rode wijn op de markt brengen. Om verwarring te vermijden met de zoete wijn, heeft de wijnbouwer verkozen de wijn als IGP Côtes Catalanes te commercialiseren. De druiven zijn afkomstig van een wijngaard met een specifiek terroir van rolkeien, die overdag de warmte opslaan en ’s nachts hun warmte afgeven (zoals in Châteauneuf-duPape). De wijn munt uit in finesse en elegantie, niet in het minst omwille van de zeer fijne aciditeit die de wijn als het ware de fraîcheur van een pinot noir geeft. Superlatieven als de pinot noir en de Châteauneuf van de Roussillon deden de wijnbouwers blozen. Kleur : intens “Bourgondisch” rood; in de olfactieve fase frisse kruidigheid (munt), rood fruit, chocolade; evenwichtige structuur en lange afdronk; Score : 15,9/20. De Côtes du Roussillon Blanc 2015 Deze wijn is een assemblage van voornamelijk macabeu, aangevuld met grenache gris en blanc, afkomstig van een noordelijk georiënteerde wijngaard op een bodem van schistes noirs gelegen in St-Paul de Fenouillet. De druiven worden vroeg geoogst, wat extra frisheid toevoegt aan het eindproduct. Voorts 12 maanden opvoeding “sur lies
11
De Wijnspiegel Nummer 87 fines”. Het domein experimenteert momenteel met nieuwe recipiënten (amforen van 300 liter vervaardigd in Priorat). De wijn onderging spontaan een malolactische gisting, wat hem een iets afgeronder karakter heeft gegeven en is intens citroengeel, geurt naar exotisch fruit (peer, ananas), minerale toets (ziltig) die ook in de mond terugkeert; de aanzet is mollig, zuiders, en gaat gepaard met een zekere vettigheid (amandelen), het fruit komt puur over, goed ondersteund door aangename zuren. Eindindruk : aromatisch complexe wijn met terroirfrisheid. Score : 14,8/20. De AOP Maury 2015 werd samen met de Maury 2015 “Serre Longue Est” geproefd De grenache noir vormt de basis van de VDN Maury 2015, aangevuld met een minieme hoeveelheid carignan. Er wordt geoogst op het ogenblik dat de druiven een potentieel hebben van 17° alcohol, wat relatief weinig is voor een dessertwijn. Beide wijnen vertonen een mooi evenwicht tussen de fruitmolligheid, de aciditeit en de tannine, maar de “Serre Longue Est” heeft toch iets meer tannine en komt ook iets frisser over, waardoor de eerste qua karakter meer neigt naar een late bottled vintage (LBV), en de tweede eerder het karakter heeft van een vintage port. Volgens Paul Meunier is het ook van belang bij het maken van een zoete wijn dat de suikers worden gecompenseerd, niet alleen door voldoende zuren maar ook door voldoende tannine. Om een maximale extractie van de tannine te bekomen, worden de druiven met de voeten getreden in een “lagar”, en nadien gebeurt de opvoeding op eiken vaten met regelmatige remontage en délestage. Dat Paul Meunier ooit stage heeft gelopen in de Douro, is hier duidelijk te proeven in het eindresultaat : zoet, zuur, en tannine zijn prachtig verweven en zorgen niet alleen voor een mooi samenspel maar ook voor een boeiend spanningsveld tus-
sen de 3 elementen, waarbij de fraîcheur stevig overeind blijft. AOP Maury 2015 : intens diepdonkerrood met paarse rand; rood fruit, wat jammy, chocolade, vanille/caramel, kruidig aroma; mooie zoet/zuur balans; lange afdronk; complexe wijn met veel concentratie. Score 15,5/20. Serre Longue Est 2015 : kleur en aroma’s vergelijkbaar met de vorige wijn maar hier duidelijk meer aciditeit en tannine; Score : 16/20. AOP Muscat de Rivesaltes “Lou Faurat” 2014 en 2015 De wijnen zijn afkomstig van een in 1998 met muscat petits grains aangeplant perceel gelegen op het grondgebied van de gemeente Lesquerde. De wijngaard is 1 hectare groot en ligt op een hoogte van ongeveer 300 meter op een zachte helling. Dit verklaart waarom beide wijnen zo fris overkomen. De frisheid wordt bovendien nog versterkt door vroeg te oogsten, waardoor het exotisch fruit en de citrusaroma’s goed bewaard blijven, in tegenstelling tot veel andere Rivesaltes die vaak zwaar en plakkerig overkomen. Na de alcoholische gisting volgt nog een verfijning van de wijn “sur lies”, wat bijdraagt tot een grotere aromatische complexiteit (secundaire aroma’s van lichee, kruisbes, ananas, amandelen, honing … naast primaire aroma’s van witte pompelmoes, citronella en uiteraard muskaat). Bij de 2014 werd eveneens een lichte toets van botrytis waargenomen. De 2015 zouden we kunnen typeren als een “klassieke” Rivesaltes, de 2014 was de meest frisse en had de meeste finesse dankzij de ragfijne zuren. Score Lou Faurat 2015 : 41,9/20 Score Lou Faurat 2014 : 15,9/20. Hans De Smet
12
De Wijnspiegel Nummer 87 Sfeerbeelden van de proefavonden
13
De Wijnspiegel Nummer 87
Bourgogne Rode wijnen uit de Côte de Beaune In maart 2012 verwelkomden we reeds Didier Larue die ons toen de witte wijnen van het familiale domein in Saint-Aubin voorstelde. Toen werd bij het “au revoir” reeds geopperd dat de rode wijnen een volgende keer van de partij zouden zijn. Op 24 februari 2018 was het zover: we proefden niet minder dan zeven verschillende cuvées uit het uitgebreide gamma van het domein. Naast de traditionele rode wijnen van het domein - Saint-Aubin, Chassagne-Montrachet en de zeldzame Blagny - proeven we ook wijnen uit de recent verworven wijngaarden in Aloxe-Corton en Corton, de enige rode grand cru uit de Côte de Beaune.
logisch bewerkt worden. Het domein, dat reeds stevig op de kaart stond met zijn witte wijnen, heeft ook aan finesse gewonnen in rood.
Zoals elke Bourgogne-avond werd het een boeiende verkenning van de nuances tussen de drie (goede) jaargangen 2014, 2015 en 2016 en de verschillende terroirs, met de hiërarchie van gemeentelijke herkomstbenamingen over premier cru tot grand cru.
De appellaties
Toch is de druk om in Saint-Aubin, Chassagne-Montrachet en Puligny-Montrachet over te schakelen op witte wijnen zeer groot; de laatste decennia is de verhouding omgeslagen van een meerderheid aan rode wijnen in Saint-Aubin en Chassagne-Montrachet naar vooral witte wijnen die gretiger aftrek vinden. Dat geldt nog meer in Puligny-Montrachet waar de rode Blagny nog slechts door zes wijnbouwers wordt geproduceerd.
Saint-Aubin
Deze gemeentelijke herkomstbenaming heeft een aanplant van 157 ha, waarvan: • Wit: 113 ha (87,5 ha Premier Cru). • Rood: 44 ha (33,7 ha Premier Cru). Domaine Larue wordt geleid door de twee broers Denis en Didier Larue. Met Bruno, de zoon van Denis, kwam in 2009 de volgende generatie meewerken en in 2016 zijn neef Vivien, zoon van Didier. Het familiaal domein omvat ongeveer 17 ha wijngaarden in Saint-Aubin (8 ha), Puligny-Montrachet (4 ha) Chassagne-Montrachet (4 ha) en Aloxe-Corton (1,5 ha). Met 11 ha zijn de witte druiven in de meerderheid, maar de ruim 6 ha rood liggen verspreid over een ruim aantal percelen en appellaties. De laatste jaren werd er, dankzij de extra inbreng van de jongere generatie, meer aandacht besteed aan het werk in de wijngaard, met enkele percelen die bio-
De productie is voor 75% wit De wijngaarden zijn gericht op het oosten en het zuid-oosten, langs steile hellingen tussen 300 en 350 meter hoogte en met zeer kalkrijke bodems (voor de witte wijnen) of met bruine klei (voor de rode wijnen).
14
De Wijnspiegel Nummer 87 amper 3,38 ha, waarvan 2,80 ha Premier Cru. Er zijn nog (maar) zes producenten die de appellatie recht houden.
Chassagne-Montrachet
De ligging is uitzonderlijk, met rode wijnen geproduceerd op 340 tot 400 meter hoogte. De wijngaarde liggen in een lichte kuip, zodat er een apart micro-klimaat heerst. De bodem varieert, en wordt gekenmerkt door bruine kalksteen op de hoger gelegen percelen en klei-kalkbodems in het lager gelegen deel. Blagny is niet te verwarren met rode Meursault, waarvoor de meeste percelen zich aan de andere kant van de gemeente bevinden, aan de grens met Volnay, waar de bodem beter geschikt is voor rode wijnen. Ook al is rode Meursault zeldzaam, met 13 ha wijngaarden is het minder een rariteit dan Blagny. De 304 ha van deze gemeentelijke appellatie omvatten: • Wit: 198 ha (117 ha Premier Cru). • Rood: 106 ha (32 ha Premier Cru). Ook hier overheersen witte wijnen in de productie, met 68% De wijngaarden zijn Oost/Zuid-Oost gericht, op een hoogte tussen 220 en 325 meter. De bodems zijn zeer gevarieerd, met kalkrijke hellingen en rijkere klei-bodems in het vlakkere deel van het dorp. Daardoor is het onderscheid tussen tussen de wijngaarden die best geschikt zijn voor witte wijnen (kalkbodem) en die voor rode wijnen (zwaardere kleibodem) hier opvallend.
Aloxe-Corton
Blagny
Deze herkomstbenaming van 120 ha ligt in het noorden van de Côtes de Beaune. Daar waar in het zuiden de witte wijnen domineren, is het hier (bijna) al rood wat de klok slaat: 118 ha (36 ha Premier Cru), tegenover 2 ha wit (0,2 ha Premier Cru). Het dorp ligt aan de voet van de Montagne de Corton, met wijngaarden in een halve maan van Oost tot West, op een hoogte tussen 200 en 300 meter. De bodemstructuur is gevarieerd, wat tot een variatie in wijnstijlen leidt: van soepel tot krachtig, maar meestal met een mooi bewaarpotentieel. Corton
Blagny is een gehucht op de grens tussen Puligny-Montrachet en Meursault en ligt deels op het grondgebied van beide gemeenten. De herkomstbenaming Blagny geldt enkel voor rode wijnen; de witte wijnen op dezelfde percelen kunnen naargelang van hun ligging ofwel als Puligny-Montrachet ofwel als Meursault op de markt komen. Door de hogere commerciële aaibaarheid van die witte wijnen is de oppervlakte wijngaarden voor Blagny verschrompeld tot
15
De Wijnspiegel Nummer 87 Corton is met 95,5 ha één van de grote (en daarom nog redelijk betaalbare) Grand Cru appellaties van Bourgogne. Daarvan is 91,5 ha bestemd voor rode wijnen en slechts 4 ha voor wit. Corton is daarmee de enige rode Grand Cru in de Côte de Beaune. De witte Corton-wijnen zijn dus een rariteit en maken geen deel uit van de aparte Grand Cru Corton-Charlemagne waarop 56,6 ha aanspraak kan maken. Corton en Corton-Charlemagne liggen op de Montagne de Corton, een heuvel ten zuiden van Beaune die zich op het grondgebied van de gemeenten Ladoix-Serrigny, Aloxe-Corton en Pernand-Vergelesses bevindt. Elk van die gemeenten heeft, naast de eigen gemeentelijke appellatie een deel van de Grand Cru wijngaarden. Deze strekken zich uit op de hoger gelegen (tussen 250 en 330 meter) percelen langs de zuid-oost tot zuid-west gerichte hellingen van de Montagne de Corton. Corton-Charlemagne wijngaarden bezetten de hoogste, koelere, percelen. De Corton wijngaarden liggen op 25 onderscheiden “climats” tussen Corton-Charlemagne en de drie gemeentelijke appellaties. Ondanks de massieve verschijning in het landschap is de Montagne de Corton een zeer gevarieerd terroir, met verschillen in de wijnen afhankelijk van oriëntatie en bodemstructuur.
De geproefde wijnen Een wijnbouwster typeerde haar wijnstreek onlangs als volgt: “La Bourgogne, ce n’est pas compliqué, c’est complexe”. Daarmee bedoelde zij dat Bourgogne een eigen logica volgt, die op zich niet moeilijk is, maar door de gelaagdheid een complex karakter krijgt. In Bourgogne zijn de wijnen in een duidelijke hiërarchische structuur opgenomen. Eens men die onder de knie heeft, is men al een goed eind op weg. Om het dus niet complexer te maken dan het al lijkt, werd de degustatie volgens die hiërarchie opgebouwd: - eerst de gemeentelijke herkomstbenamingen - vervolgens de Premier Cru wijnen - tot slot de Grand Cru Een stijgende kwalitatieve lijn lag dus voor de hand, ware het niet dat naast de wijnen van 2016 er ook een 2014 en 2015 te proeven waren, waaruit bij de beoordelingen nogmaals bleek dat sommige millésimes meer in de smaak vallen dan andere, en ook dat één of twee jaar rijping op fles reeds een verschil kunnen maken. Aan de wijnbouwers zal het alvast niet gelegen zijn: zij bewerken hun wijngaarden in alle gevallen met dezelfde zorg en ook de vinificatie gebeurt op een vergelijkbare, beheerste manier, zonder overmatige extractie of houtlagering. Alle geproefde wijnen zijn 100% pinot noir
16
De Wijnspiegel Nummer 87 intens robijnrood (iets minder donker dus dan de vorige) met ook een sterke viscositeit. Aromatisch komt vooral fris rood fruit naar boven, met kersen en frambozen; daarna ook wat florale toetsen met viooltjes, een vanilletoets en een fijne kruidigheid. De aanzet in de mond is soepel maar krachtig, en het geheel is mooi in balans met zachte tannine en een goede mondvulling. Middellange afdronk voor een elegante wijn die nog jong is maar reeds genietbaar ook al heeft hij duidelijk bewaarpotentieel. 18 € 14,6/20 Aloxe Corton 2016 - 2015 - 2014
Saint-Aubin Les Eduens 2016 Deze cuvée is afkomstig van verschillende percelen gelegen in Premier Cru en Villages wijngaarden, op voornamelijk kalkbodems. Samen vormen ze een totale oppervlakte van 1 ha, aangeplant tussen 1973 en 1980. De naam van de cuvée verwijst niet naar een “climat” maar naar de Gallische stam die ten tijde van de Romeinen het gebied bevolkten. Zoals de meeste Saint-Aubin wijngaarden liggen ze zuid/zuid-oost gericht op 350 m hoogte . De wijn rijpt 12 maand in gebruikte eikenhouten vaten. Mooi kersenrood met wat paars, helder, doorschijnend, goede viscositeit (trage tranen). Immobiel zijn de aroma’s wat discreet. Na walsen krijgen we een mooie neus met donkerrood fruit, kruidigheid, sigarenkistje. Allemaal mooi verweven. In de mond vallen vooral de mooie zuren en fijne tannine op. Een lekkere, sappige en soepele wijn, met een goede fruitige afdronk. Een aangename wijn die nu al gedronken kan worden. 14 € 13,7/20 Chassagne-Montrachet 2016 Ook deze (naamloze) cuvée is afkomstig van verschillende percelen uit het zuidelijke, vlakkere en lager gelegen (220 meter) deel van de appellatie. De in totaal 1 ha werd aangeplant tussen 1941-1976 op klei- en kalkbodems. en is zijn gericht op het oosten. De wijn rijpte 12 maanden in eikenhouten vaten, waarvan 30% nieuw.
17
Met 2013 bracht Domaine Larue hun eerste jaargang Aloxe Corton uit, afkomstig van een perceel geërfd door de echtgenote van Didier Larue en dat tot dan in beheer was van haar familie (Domaine Rapet uit Pernand-Vergelesses). De 1,24 ha werden aangeplant in 1950 op de lieu-dit “Les Crapousuets”, gericht op het oosten, op 200 meter hoogte en met een bodem van klei en kalk. De wijn wordt gebotteld na 12 maandenrijping in eikenhouten vaten, waarvan 30% nieuw. We proeven de drie recentste beschikbare jaargangen, alle drie verschillend maar van goede kwaliteit: • 2014: eerder klassiek jaar, maar een merkelijke stap vooruit na drie moeilijkere millésimes; goed evenwicht; • 2015: warm en zonnig jaar, met volrijp fruit in het glas; instant-plezier én bewaarpotentieel; • 2016: moeilijke lente met vorstschade en daardoor lage rendementen; geconcentreerd fruit met mooie fraîcheur. Aloxe Corton 2016 Deze wijn heeft de typische pinot noir-kleur, met helder-robijnrood. In immobiele fase komt hij nogal gesloten over. Na walsen vooral rood fruit, wat gerookte en kruidige toetsen (witte peper) en ook wat leer en drop. In de mond wordt de krachtige aanzet gevolgd door een mooi gestoffeerd geheel, met mooie zuren. Vrij lange afdronk voor deze mooie Aloxe Corton. 25 € 14,8/20
De Wijnspiegel Nummer 87 Schitterende spiegel, intens robijnrood, hoge concentratie, mooie viscositeit met veel trage tranen. Neus van mooi rijp donkerrood fruit (bramen, rijpe donkere kersen, cassis), kruidigheid (laurier), drop, enige niet-dominante houttoetsen. Krachtige aanzet in de mond, vol, sappig met veel fruit, fijne zuren, fijne tannine. Middellange afdronk. 17€ (uitverkocht) 15,8/20
Chassagne-Montrachet 1er Cru “La Boudriotte” 2016
Bourgogne hiërarchie Aloxe Corton 2015 In uitzicht is dit de meest geconcentreerde wijn tot nu toe. De wijn werd vooraf gekarafeerd en is expressief, met een animale toets, chocolade, rijpe kruiden en cederhout. De aanzet is vol en wordt gevolgd door mooie, complexe materie met molligheid, aciditeit en tannine goed aanwezig. Een strakke, gebouwde wijn met een lange afdronk (de langste van de drie Aloxe-Corton-wijnen). Duidelijk een rijpere wijn dan die van 2014 en 2016. 25 € 16,2/20 Aloxe Corton 2014
Dit mini-perceel van 0.2 ha ligt in één van de Premier Cru’s in het hart van Chassagne-Montrachet die algemeen erkend worden voor de kwaliteit van hun rode wijnen. De wijnstokken werden in 1941 aangeplant in de diepe kleien kalkbodem op 230 m hoogte en gericht op het oosten. In deze wijngaard wordt biologisch bewerkt. Ook hier rijping van 12 maanden in eikenhouten vaten waarvan 30% nieuw - wat in een jaar als 2016 neerkomt op 1 op 3 vaten gezien de lage rendementen. Mooi intens robijnrood met lichtpaarse rand, helder en met een schitterende spiegel. Mooie neus, matig intense aroma’s van rijp fruit (kersen, frambozen, bessen), kruidigheid en cederhout. Kracht en finesse in de mond, met veel fijne zuren, mooi in balans met de sappige fruitmolligheid en edele tannine. Lange afdronk en mooie herinnering. 30 € 16,1/20
Opnieuw een typische, heldere pinot noir in het glas, met een mindere intensiteit dan de 2016. Fruitige neus van aalbessen, frambozen, kleine aardbeien, kersen, maar ook wat leer, zoethout en onderbos. Een fijne en elegante mond met duidelijk aanwezige zuren en tannine. Een lichtvoetige wijn, met toch een lange afdronk. 25 € 14,7/20 Saint-Aubin 1er Cru Sur le Sentier du Clou 2016 Volgens Didier Larue is deze Premier Cru in Saint-Aubin, met een klei- en kalkbodem, ideaal voor rode wijnen. Als het domein één rode Saint-Aubin moet overhouden, dan is het deze. De 1,1 ha werden aangeplant in 1966 en 1995. Het perceel ligt gericht op het oosten, op een hoogte van op 280 m, op een wegel (“sentier”) tussen het gehucht Gamay en Saint-Aubin. De wijn rijpt 12 maanden in eikenhouten vaten waarvan 30% nieuw.
Blagny 1er Cru “Sous le Puits” 2016 Ook hier een klein op het oosten gericht perceel van 0,2 ha op diepe klei- en kalkbodem met oude wijnstokken aangeplant in 1946. Met 350 meter hoogte ligt het op het hoogste deel van Puligny-Montrachet. Domaine Larue
18
De Wijnspiegel Nummer 87 produceert ook een Puligny-Montrachet 1er Cru “Sous le Puits”. Ook hier 12 maanden rijping in eikenhouten vaten waarvan 30% nieuw. Hoge concentratie, nog net doorschijnend - een beetje atypisch donker voor een pinot noir (zoals nog andere wijnen van deze proefavond). Intens aromatisch, met veel fruit (rode en zwarte bessen, aardbeien, donkere kers), zoethout, tabak, kruidigheid, een frisse, groene toets, leer - een heel complex boeket. Ook zeer veel fruit in de mond, dat met de edele zuren heel verteerbaar blijft. De tannine is reeds verrassend goed versmolten voor zo’n jonge wijn. Lange afdronk. Een mooi geconcentreerde wijn, heel complex, met veel bewaarpotentieel. Hem nu drinken is kindermoord.
Gelijkmatig robijnrood, geconcentreerd en met mooie viscositeit. Neus van ceder, chocolade, een florale toets (viooltjes), kruidigheid, animaliteit (pels), fruit (donker fruit, frambozen, zwarte krieken) en zelfs wat mineraal. Sappig in de mond, met mooie zuren, een goede molligheid, stevige tannine. Evenwicht tussen elegantie en kracht die het Grand Cru karakter onderstrepen. Lange afdronk.Een wijn met hoge smaakdensiteit, heel vineus, veel te jong nu. Zal mooi verouderen. 50 € 17,2/20
De prijzen De aangegeven prijzen zijn die op het domein, waar de wijnen werden aangekocht. Ontvangst op het domein is altijd hartelijk en gul (ook al zijn niet alle wijnen beschikbaar). Het is aanbevolen op voorhand te verwittigen bij een bezoek.
30 € 17,2/20 Corton-Perrières Grand Cru 2016 “Perrières” is één van de 25 “climats” in de Corton Grand Cru. De wijnstokken staan er op een fijne, lichte klei- en kalkbodem die voor kracht en finesse in de wijnen zorgt. Het perceel van 0,16 ha werd aangeplant in 1950 en ligt op 230 meter hoogte. De rijping duurt 12 maanden in eikenhouten vaten, waarvan 50% nieuw - met andere woorden, één vat op twee in 2016.
www.larue-vins.com - +33 6 80 07 76 24 (GSM Didier Larue)
Pierre Paul Stacanov
Aan het Meji-schrijn in Tokyo staan traditioneel vaten saké opgestapeld die als eerbetoon geschonken worden ter ere van de keizerlijke dynastie. Met de opening naar het Westen en de smaak voor Europese wijnen, is daar ook een rek wijnvaten aan toegevoegd. Tussen alle prestigieuze namen vinden we Domaine Larue terug met hun Premier Cru “sur le sentier du clou”.
19
De Wijnspiegel Nummer 87
Terroir en mineraliteit ‘Een onderwerp dat wijnliefhebbers niet loslaat: Georges De Smaele buigt zich over terroir en mineraliteit
soms niet naar vuursteen? Prof. Atillio Scienza van de Universiteit van Milaan onderzocht of mineraliteit een invloed had op Italiaanse wijnen van vulkanische bodem. Hij verklaarde de relatie tussen mineraalrijke vulkaanbodems en aroma’s in wijn als volgt: ‘In de druivenschil zit caroteen, een kleurstof die de druiven behoedt tegen fel zonlicht. Hiervan afgeleide stoffen vormen tijdens de fermentatie norisoprenoïden (=aromastoffen)’. Het gaat hier om een enzymatisch proces waarbij mineralen uit de vulkanische bodem een belangrijke rol spelen. Op indirecte wijze zouden mineralen in de druif op die manier dan toch een rol kunnen spelen bij de smaak van de wijn. Conclusie van de wetenschapper: Mogelijks zijn nor-isoprenoïden dé aromastoffen die wij omschrijven als mineraliteit. Deze stoffen schijnen een ander spectrum aan aroma’s te hebben dan floraal en fruitig. De tijd zal ons leren of hier de verklaring van minerale aroma’s in wijn moet worden gezocht, want er wordt nog volop onderzoek gedaan naar deze stoffen. Conclusie van de wijnproever: Zelf op zoek gaan naar de terroir-expressie en de mineraliteit bij het wijnproeven lijkt mij de beste manier om aan te sluiten bij de ja-denkers.
Brainstormen over terroir en mineraliteit bij het proeven van wijn. Terroir is veel meer dan bodem alleen? Wat is nu precies mineraliteit? Wellicht is terroir het meest invloedrijke woord op wijnkundig vlak van de laatste 15 jaar. Zelfs op de etiketten van wijnflessen wordt het woord terroir graag vernoemd omwille van ‘unique sellingpoint’. Het O.I.V. (Organisation Internationale de la Vigne et du Vin) waagde zich om een definitie te geven over dit begrip waarvan ik u graag de vertaling meegeef: ‘Terroir is een gemeenschappelijk begrip van de interacties tussen het fysieke en biologische milieu en de wijnbouwkundige praktijken die samen een product opleveren met een herkenbaar karakter dat zijn herkomst weerspiegelt’. Kortom, terroir omvat specifieke aardlagen (geologie), topografie, klimaat, landschapskenmerken, biodiversiteit enz. De vraag stelt zich: Kunnen wij dit waarnemen en proeven in ons wijnglas? Mineraliteit is en blijft een woord dat te pas en te onpas wordt gebruikt bij wijnproevers en wijnprofessionals. Stellen wij ons de vragen: Wat is nu precies mineraliteit? Waar komt het vandaan en hebben alle wijnen het? Nog steeds zijn er over dit brede onderwerp kampen vòòr en zijn er kampen tegen en is eensgezindheid over de oorzakelijkheid ervan in wijn ver te zoeken. Als men de geologische lectuur volgt, wordt mineraliteit gedefinieerd als: gesteenten opgebouwd uit mineralen. Maar wat zijn nu mineralen? De wetenschap mineralogie leert ons dat een mineraal een chemische verbinding is met een kristalstructuur die als vaste stof in de natuur voorkomt en gevormd is door geologische processen. Men onderzoekt dus de samenstelling van mineralen wat een raakvlak met de wetenschap chemie is. De wetenschap bodemkunde leert ons dat bodems verschillende hoeveelheden kalium, stikstof, magnesium, calcium en ijzer bevatten om maar de voornaamste te noemen uit de tabel van Mendeljev.
Georges De Smaele, wijnrecensent.
Over de vraag of de druiven en de resulterende wijn deze mineralen echt opneemt uit de bodem blijft de wijnwereld verdeeld. Ja-denkers en believers in minerale aroma’s verwijzen graag naar de Chablis en de Pouilly Fumé. Ruikt Chablis soms niet naar natte kiezelsteentjes? Geurt Pouilly-Fumé
20
De Wijnspiegel Nummer 87
FEEST VAN DE VLAAMSE WIJNGILDE De Oostenrijkse hoorn des overvloeds Op zondag 4 februari 2018 werd in “De Lozen Boer” te Lochristi het jaarlijkse feest van de Vlaamse Wijngilde gehouden. Deze keer stond Oostenrijk centraal als gastland. Het Nationaal Bestuur had tijd noch moeite gespaard om een brede waaier aan Oostenrijkse wijndomeinen naar ons land te lokken in samenwerking met een vijftal invoerders van Oostenrijkse wijnen. Het resultaat mocht gezien worden. Niet minder dan 14 wijndomeinen waren vertegenwoordigd : Weingut Gernot & Heike Heinrich uit Neusiedlersee, Weingut Loimer uit Kamptal, Weingut Wieninger uit Wenen, Weingut Sattlerhof uit Südsteiermark, Weingut Donabaum uit Wachau, Weingut Hagn uit Weinviertel, Weingut Lukas Lehner uit Niederösterreich, Weingut Gesellmann uit Mittelburgenland, Weingut Hirsch uit Kamptal, Weingut Juris en Weingut Umathum uit Neusiedlersee, Weingut Rainer Wess uit Wachau en tenslotte Weingut Kerschbaum Paul uit Mittelburgenland. Voor het eigenlijke diner was er eerst ruim de gelegenheid voor de zeer talrijk opgekomen commanderijleden om te proeven van het bijzonder uitgebreide aanbod aan wijnen die klaarstonden op de proeftafels. Naast de klassieke Oostenrijkse druivenvariëteiten zoals Blaufränkisch, Zweigelt en St-Laurent voor de rode wijnen en Grüner Veltliner en Riesling voor de witte wijnen, hadden sommige wijnbouwers ook een aantal “speciale” cuvées meegebracht zoals de zogenaamde Gemischter Satz (een blend van verschillende druivenvariëteiten afkomstig uit een bepaalde wijngaard en samen geoogst en gevinifiëerd, cfr complantation ), een gebotrytiseerde Welshriesling, Zierfandler & Rotgipfler, Morillon (chardonnay), Muskateller enz. Gelukkig waren er voldoende spuwemmers beschikbaar om nog enigszins fris aan het diner te beginnen want er wachtten ons nog 21 wijnen die het zesgangen menu zouden begeleiden en een A4’tje waarop elke tafel zijn voorkeur diende aan te brengen voor een bepaalde wijn-gerecht combinatie. De resultaten hiervan zullen later worden gepubliceerd in de eerstvolgende editie van het Ken Wijn Magazine.
Weingut Hirsch: Langenlois – Kamptal ( bron : www.vejavino.be ) Het 500 jaar oude hoofdgebouw was oorspronkelijk een nederzetting van monniken van het barokklooster in Passau.
21
Een glashelder en strak modern design proeflokaal en een nieuwe chai liggen op een boogscheut van drie wereldvermaarde wijnbergen : Lamm, Heiligenstein en Gaisberg! Op het eerste gezicht een romantisch plaatje, maar sinds de jaren 1600 een weg van traditie, innovatie, moed, geduld, koppig doorzettingsvermogen steeds met de betrachting op een natuurlijke manier (biodynamisch)de beste wijn te maken die iedereen kan bekoren. Vader Josef Hirsch bekommert zich om de wijngaarden en gaat voort op zijn ervaring en kennis van de natuur. Zoon Johannes is de man van het fingerspitzengefühl en vinifieërt met veel gevoel voor smaak en rijpheid de Hirsch-wijnen. Johannes werd uitgeroepen tot Winzer des Jahres 2009. Zijn wijnen scoren dan ook hoog en zijn wereldwijd zeer gegeerd. Josef en Johannes dulden geen enkel compromis en laten de natuur hun gang gaan, ook in de kelder respecteren ze de druif zoals ze gerijpt is. Hun wijnen zijn en krachtig en mineralig en” kremig” naargelang bodemgesteltenis en klimaat. Ze schitteren gewoonweg in het glas en doen onmiddellijk verlangen naar een tweede, zelden is het alcoholpercentage hoger dan 12,5%! Deze “Leichtigheid des Weins” ligt hem nauw aan ’t hart en bij hen primeert “Trinkvergnügen” boven alcoholrijke en zware wijnen. Toegespitst op Riesling en Grüner Veltliner draagt elke wijn zijn stempel van het terroir. Alle wijngaarden worden biologisch bewerkt en het resultaat ervan straalt uit het glas! Naast Josef en “Hannes” staat Sandra, afgestudeerd in Marketing en tezamen weten ze naast de wijn nog tijd te maken voor een eigen leven, voor hun kinderen Marie en de tweeling Florian en Josef die ze zoals met de wijngaard, tijd geven om te groeien en te worden wat ze willen worden! Als pionier deinsde Johannes er niet voor terug om te schakelen van kurk naar schroefdop (Stelvin) Aanvankelijk werd er een beetje smalend over gedaan en werden ze bestempeld als “Modernisten”. Hun voorbeeld kende grote navolging en de professionele sector accepteert van langsom meer de schroefdop. Hygiënisch, absoluut bewaarpotentieel, geen kurkaantasting, gemakkelijk. Wat de eigenlijke wijnbereiding betreft zijn ze echt conservatief en traditioneel… echte waarden zoals plukken in kleine mandjes, selectie in de wijngaard en in de kelder,
De Wijnspiegel Nummer 87 spontane opstart, vergisting met inheemse natuurgist, zo weinig mogelijk zwavel en geen andere chemische stoffen en late fles afvulling zijn parameters waarvan niet wordt afgeweken. Tijd geven aan de wijn is een mantra en kost veel geld.. maar geeft zoveel betere wijnen. Pas in juli van het jaar volgend op de oogst wordt er gebotteld en de wijn rust dan nog verder tot september alvorens in verkoop te gaan.
Terroir
Josef Hirsch zijn lijfspreuk is: Het is veel beter met de natuur mee te werken dan er tegen te vechten. Men gebruikt alleen maar organische meststoffen. Hij werkt nauw samen met Robert Paget, een autoriteit op gebied van biologische Geitenkaas en Mozarella. Zijn geiten en buffels produceren niet alleen allerbeste melk voor de kazen maar dank zij hun natuurlijke voeding produceren zij 100% biologische mest. In combinatie met nuttige insecten realiseert hij aldus een perfect functionerend Agro-Ecosysteem. Hoge plantdichtheid, precieze bladsnoei, lage rendementen zijn voor Josef vanzelfsprekend. http://www.weingut-hirsch.at
Kammerner Lamm Staat niet voor dat vredige lammetje in de weide maar voor het vruchtbare terroir van Riede Lamm. “Loam” is zowat het dialect voor leem en Löss. We vinden deze diepe en rijke grondlagen op de zuidoostelijke flank van de Heiligenstein. Bovenop geniet dit terroir van een uitzonderlijk zuidelijk mediterraan klimaat wat een positief effect heeft op de kracht en de finesse van de wijn. Een allerbeste bodem voor een karakteristieke en veelzijdige Veltliner. Gaisberg Weleens het kleinere broertje genoemd van de zo beroemde Heiligenstein, maar evenzeer een wijnberg met onbeperkte mogelijkheden. Het met bruine aarde bedekte afzettingsgesteente schist is er een ideale bodem voor mineralige Riesling. De Gaisberg is een zuidoostelijke uitloper van de Manhartsberg en bevat nog kristallijnen massa van de Bohemen. De Riesling is aangeplant op de zuidflank en ontwikkelt er zich tot een niet te evenaren prachtwijn. Overigens kan men hier het wandelpad volgen met ongelooflijke mooie uitzichten op de Donauvallei en het Klooster Göttweg. Zöbinger Heiligenstein De Heiligenstein wordt door de meeste wijnkenners gerekend tot één van de beste wijnbergen van Europa. Gelukkig hebben ze een wijngaard midden in het kernstuk van deze berg. Voorheen heeft zich hier woestijnzandsteen gevormd. Tussen 250 en 270 miljoen jaren voor Christus heeft zich hier de zogenaamde Perm gevormd bestaande uit voornamelijk woestijnzandsteen en vulkanische lava en basalt.Een ideale bodem voor de allerbeste Rieslings. Het microklimaat in de komvormige wijnberg bevordert de aroma’s die zo kenmerkend zijn voor deze Riesling aanplant. Tussen de wijngaarden ontwikkelt zich nu een fauna en flora die men enkel terugvindt in nog meer zuidelijke mediterrane gebieden.
- Grüner Veltliner Kammern 2015 Helder, lichtgeel, groene toetsen, Wit fruit, kweepeer, mineralen, honing, licht kruidig, Fijne zuren, crispy, middellange afdronk. - Grüner Veltliner Kammern Gaisberg 2015 Lichtgeel, groene toetsen, Pompelmoes, citrus, peer, grassig, boenwas, Mooie vulling, sappige zuren, lange afdronk. - Grüner Veltliner, Kammern Grub 2015 Lichtgeel, groene toetsen, Wit fruit, honing, boenwas, pompelmoes, sinaasappel, rijpe appels, bloesem, Zeer mooie zuren, frisse maar complexe wijn, lange afdronk. - Grüner Veltliner Kammern Lamm 2012 Strogeel,helder, Exotisch fruit, ananas, gerookt, vanille, pompelmoes, noten, Stevige wijn, mooie zuren, rond, goede vulling, lange afdronk.
22
De Wijnspiegel Nummer 87
Weingut Rainer Wess Krems/Wachauen Donauland ( bron : website www. vejavino.be ) Rainer Wess startte zijn eigen wijnhuis in 2003. Voordien liep hij praktijkstages bij Château l’Angélus, Cheval Blanc en Château de Francs. Zijn verkoopervaring deed hij op bij Wijninvoerder Gottardi. Hij was ook Sales- en Productmanager bij Klosterkeller Siegendorf en Schlossweingut Malteser Ritterorden. Stage bij Roberto Mondavi en Salesmanager voor Mondavi in Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk. Managing Director en verantwoordelijk voor Oenologie aan de Freie Weingärtner Wachau in Dürnstein.
Voor de Wachauer Riesling komen druiven in aanmerking van Breitl juist tegenover de Loibenberg en van de Bruck in Viessling. Ze combineren fraîcheur en aroma’s van rijp fruit. Voor de Grüner Veltliner Terrassen en Riesling Terrassen wordt er geplukt in de wijngaarden Hochstrasser, Hollerin, Kollmitz en Vorderseiben. Er wordt zeer laat en rijp geoogst, gezond fruit zonder botrytis, met het oog op goed gevulde wijnen met een stevige body, evenwel zo elegant als mogelijk. Druiven van de nobele wijngaarden Loibenberg en Pfaffenberg zijn als het ware de Grand Cru’s van de Wachau en zijn de ongekroonde hoofden in het gamma van Rainer Wess.
In 2003 was hij aangewezen op de inkoop van druiven bij de beste boeren in de Donauvallei Wachau. Zijn kennis van de diverse terroirs, de verschillende wijngaarden, de mensen die er in werkten waren onontbeerlijk om goede druiven te verwerven.
In 2011 werden zijn wijnen opgemerkt door Gault§Millau en kreeg 19/20 voor zijn Grüner Veltliner en Riesling beiden Loibenberg! http://www.weingut-wess.at
In 2004 oogstte hij in eigen beheer twee hectaren van de beste terrassenaanbouw in de districten Jochinger Kollmitz, Vorderseiber en Viesslinger Ried Bruck. Klaus Mariotti werd zijn manager in the field. Klaus Mariotti behoort tot de top van wijnbouwers die enkel druiven aanplanten en zelf geen wijnen maken. Hij is de hoofdleverancier van druiven aan Rainer. Aanvankelijk huurde Rainer een gerenoveerde kelder in de schilderachtige Kellergasse in Unterloiben/Dürnstein. Vanaf oogst 2010 verwerkt hij zijn druiven in deze oude abdijkelder Sandgrube in Krems welke hij voor twee jaar kocht.
- Grüner Veltliner Kremstal Alte Reben 2016 Lichtgeel, Expressief, aromatisch, exotisch fruit, ananas, meloen, vegetaal, mineralig, Jong, licht, complexloze drinkbare wijn, korte afdronk. - Grüner Veltliner Krems 2016 Lichtgeel, Vrij gesloten, exotisch, peper, gele appels, grassig, Jong, frisse zuren, veel alcohol, vlot. - Grüner Veltliner Kögl 2015 Licht strogeel, Gesloten, exotisch, ananas, mineralig, Vettige toets, zachte zuren, afgerond. - Riesling Wachau 2016 Lichtgeel, grijze tinten, Peer, ananas, mandarijn, gerookt, druivensuiker, honing, Heel veel zuren, mooie frisheid, lange afdronk. - Riesling Krems 2016
De smalle vallei met zijn steil oplopende hellingen aan de Donau is slechts 33 km lang. De regio Wachau bij wet beschermd is slechts 15 km. In het westen gedomineerd door het Benedictijnenklooster in Melk, in het oosten de 1000 jaar oude stad Krems. De druiven voor de Wachauer Grüner Veltliner worden voornamelijk geoogst in de omgeving van Loiben en Dürnstein waar ze groeien op goed doorlatende gravel en leem.
23
Lichtgeel, Mineralig, litchi, kruidig, gerookt, citrus, Veel zuren, elegant, pompelmoesbittertje, lange afdronk, complexe wijn. Riesling Wachau Reserve 2015 Licht strogeel, Honing, overrijp fruit, peren,
De Wijnspiegel Nummer 87 Fruitig, sappige zuren, mooie zoetzuurbalans, gemaakt als demi-sec.
Weingut Hagn Weinviertel ( http://www.hagn-weingut.at/en ) Hagn uit Mailberg is gelegen in het wijngebied Weinviertel. Het voor wind beschutte, zonovergoten keteldal is bijzonder geschikt voor de productie van zowel witte als rode wijnen. De kalkhoudende rijke leem- en lössbodem in combinatie met het speciale microklimaat geven de wijnen een fris karakter en een kruidige stijl. Het bekendste deel van Mailberg “Hundschupfen” ligt rondom het bedrijf Hagn dat een totaal van 50 ha bewerkt.
Göls am Neusiedlersee / Burgenland Axel en Herta Stiegelmar Het dorp waar de wijn gemaakt wordt is de brug tussen het verleden en de toekomst. De traditie wil dat de weg van het verleden verder bewandeld wordt en het heden wil steeds nieuwe en betere wijnen creëren. Het Weingut Juris ligt centraal in Göls waar sinds de grote volksverhuizingen in 1571 de wijnbouw voorzag in het levensonderhoud van de plaatselijke bevolking. In de familie van de Stiegelmar’s was Georg of Gregor één van de lievelingsvoornamen met als roepnaam “Juri” vandaar de oorsprong en de naamgeving van het wijngoed Juris. Vandaag wordt het bedrijf geleid door Axel Stiegelmar, vader Georg/Gregor alias Juri kijkt af en toe nog nauwlettend over de schouder mee. De wijnkennis werd hem met de pap ingelepeld en naast zijn diploma’s van wijningenieur en oenoloog doorliep hij langdurige praktijkstages bij Canon-La Gaffelière en Roberto Mondavi in Californië. Het Bedrijf
- Grüner Veltliner Classic 2016 Helder, groengeel, Perzik, sinaasappel, licht kruidig, peper, mineralig, grassig, Sappig, crispy, middellange afdronk. - Grüner Veltliner Hundschupfen 2016 Helder, lichtgeel, groene toetsen, Exotisch, groene appels, mineralig, frisse zuren, sappig, mooie vulling, lange afdronk.
Alle druiven worden hier centraal op de hoogste verdieping van de werkvloer aangeleverd, gereinigd, geselecteerd en verder verwerkt. De druiven worden eenmalig geperst en verder komen er geen pompen of verdere persingen of stuwingen aan te pas. Men start immers in de toren en alles wordt verder gravimetrisch (zwaartekracht) verwerkt. In de torenkelder vergisten de witte wijnen in staaltanks en worden ook de afgewerkte wijnen voorbereid tot de botteling. In de hofkelder worden de wijnen gelagerd in grote eiken vaten. In de barriquekelder rijpen alle reservewijnen gedurende een periode van 18 tot 24 maanden. De Günterkelder is het oudste gedeelte van het wijnhuis . Hij wordt nu nog gebruikt voor het lageren van de Pinot Noir. Hij dateert van 1756 (geboortejaar W.A.Mozart). Hij bevindt zich aan de rand van het dorp, is 12 meter diep gegraven en 52 meter lang. Hij garandeert een constante temperatuur van 10°, ideaal om de intensiteit en de fruitigheid van de Sankt Laurent en de Pinot Noir perfect tijdens de lagering te behouden.
- Grüner Veltliner Green Hunter 2016
Het Wijnmagazijn
Lichtgeel, groene schijn, Gesloten, mineralig, wit fruit, appel, kweepeer, kruidig, Rond, evenwichtig, hout goed geintegreerd. Verliest wat frisheid.
De basis van een goede wijnstockering is een gelijkmatige keldertemperatuur zeker in de beginjaren van de wijn. Een uniek concept en een wereldprimeur, in samenwerking met de beste architecten van Oostenrijk werd een magazijn ontworpen zonder gebruik te maken van fossiele brandstoffen : nul-energie. Een combinatie van leemgrond, dik beton, hout, isolatie,
Weingut Juris (http://www.juris.at/en)
24
De Wijnspiegel Nummer 87 regelbare winddoorlaatbaarheid liggen aan de basis van dit principe. Geen verwarming in de winter, geen koeling in de zomer staan borg voor een perfect product. Er is een zeer geleidelijk en miniem temperatuursverloop tussen de beide seizoenen. Het areaal 24 Ha waarvan 80% rode wijnen. 15% gaat naar wit en de overige 5% zijn voor Trockenbeerauslese en andere Prädikatsweine. Sankt Laurent en Pinot Noir, zijn de aanvoerders in Rood, Chardonnay, Sauvignon Blanc en Muskat Ottonel in Wit, Zweigelt, Blaufränkisch, Merlot en Cabernet Sauvignon worden eveneens geteeld en ofwel verwerkt tot Mono-cépages ofwel Cuvées (Blend) zoals Wolfsjäger, Sankt Georg en Ina’Mera. De familie verbouwt wijnen sinds 1571. Ze behoren tot de “anciens” van het dorp. Uiteraard bouwen ze verder op het verleden met steeds de wil tot vooruitdenken en creatief en innovatief verderwerken. De bezetenheid en de passie om steeds beter te doen kenmerkt de inwoners van Göls en is het leidmotief van de familie. Vandaag leiden Axel en Herta het bedrijf, zus Eva neemt de administratie op zich en de kinderen Gregor (alweer een Juri), Philipp en Helena worden, ieder volgens hun aanleg en bekwaamheden de liefde tot de natuur bijgebracht en behoedzaam voorbereid om de traditie verder te zetten. Terroir De Neusiedlersee is de warmste regio van Oostenrijk en geniet het hoogste aantal zonuren. De ondiepe Neusiedlersee (steppemeer) is de bepalende factor in het microklimaat en verdampt circa 1 ½ keer zijn volume aan water en creëert vooral in de herfst een gunstig thermisch effect. Gesitueerd aan de Noordoostelijke kant van het meer aan de rand van het Parndorferplateau kennen we twee belangrijke terroirs. Hellingen zuidelijk georiënteerd op het Parndorferplateau met diluviale kwarts en kiezel en pannonische leemlagen aan het oppervlak. Het oostelijke Seewinkelgebied aan de Hongaarse grens is ontstaan door afzetting in het ijstijdperk en kenmerkt zich door verschillende en afwisselende bodemstructuren met vooral kwarts en kiezel. Vooral Breitenbrunn geniet uitermate van het thermisch microklimaat. 15 km in vogelvlucht verwijderd kan men er tot meer dan één week later oogsten wat resulteert in rijpere druiven met intensievere wijnen met krachtige body. Hoofdzakelijk mosselkalk, lei- en oergesteente sterk
25
kalkhoudend. Badacsony ligt aan de Plattensee in Hongarije, in vogelvlucht 78 km. Het is een uitgedoofde vulkaan sterk lavahoudend wat je terug vindt in de specifieke mineraliteit. Een schitterende Pinot Gris en sinds kort een 100% syrah worden hier verbouwd. Ze worden verkocht onder het etiket Villa Juris, verwijzend naar het buitenverblijf van de familie op deze berg. In de pluk wordt een onderscheid gemaakt tussen druiven van wijnstokken jonger dan 15 jaar en ouder. Druiven van wijnstokken tot 15 jaar worden gebruikt in de Selection Wijnen en rijpen meestal op gebruikte eikenhouten vaten.(6/12 maanden) De oogst van de oudere wijnstokken wordt aangewend voor de Reserve Wijnen en worden gelagerd op nieuwe kleine eiken vaten (18/24 maanden) Axel streeft absolute kwaliteit na met respect voor de smaak van de druif. Meer dan 50 jaar wordt er al gestreefd naar biodiversiteit. Dit betekent al 50 jaar geen sproeistoffen noch insecticides. Humus en bodemleven zijn er het resultaat van en er wordt alleen ingegrepen bij zeer droge zomers om droogtestress voor te blijven. Hij maakt karaktervolle en evenwichtige wijnen, subtiel, complex en voornamelijk elegant. Respect voor de natuur, kennis van de bodem, typiciteit van de druif, laag rendement gekoppeld aan een hoge plantdichtheid (5500 stokken/Ha) en vooral en desnoods meermaals oogsten op het juiste tijdstip vormen de basis om optimaal in de kelder te starten. Volledig handpluk en selectie en persing volgens terroir.
De Wijnspiegel Nummer 87 - Sauvignon blanc Selection 2016 Lichtgeel, Groene appels, pompelmoes, grassig, Heel veel zuren, pittig, lange afdronk. - Chardonnay Reserve 2016 Strogeel, Zuivel, vanille, geroosterd brood, honing, Frisse zuren, vettige toets, hout goed geintegreerd. - Inamera reserve 2015 40 % Cabernet Sauvignon 30 % Merlot 30 % Blaufränkisch Granaatrood, paarse schijn, Tabak, krieken, nougat, zwarte bessen, jammy, Zachte zuren, rond, versmolten tannine, drinkt vlot. - Tricata 2015 Blaufränkisch, gedroogde druiven, Robijnrood, Zwart fruit, vijgen, rozijnen, kersen, Fijne zuren, mooie inhoud, lange afdronk, vol, sappig.
Albert Gesellmann http://www.gesellmann.at Deutschkreutz / Burgenland
Weingut Albert Gesellmann 28 Ha groot is net klein genoeg om nagenoeg elke wijnstok en druiventros op de voet te volgen en voldoende groot om niet alles te hoeven plukken. De luxe van te kunnen selecteren ligt aan de basis van de beste wijnen die Albert Gesellmann maakt. In oude oorkonden vond men dat er al in 1767 wijn werd geproduceerd maar de nationale en internationale erkenning kwam er pas midden de 80er jaren toen Engelbert Gesellmann buitenlandse wijnstokken aanplantte en experimenteerde met barriques. Met Opus Eximium 1988 en Bela Rex 1992 scoorde hij internationaal en toonde hij zijn persoonlijke stilistiek op gebied van rode wijnen. Hij maakte furore en zijn wijnen werden euforisch onthaald! Zoon Albert vervolgde de ingeslagen weg en tezamen met broers en zussen neemt ieder een stukje verantwoordelijkheid binnen de structuur. Zo ook het ontwerp van de wel echt eigenzinnige etiketten en namen.
Albert is geboren in 1970 en na zijn studies vertrok hij naar Zuid-Afrika en Californië om de wijnwereld te ontdekken. Sinds 1995 terug in Deutschkreutz om de opgedane ervaringen in de praktijk om te zetten. Sylvia Gesellmann, sinds 1995 de sterke vrouw achter Albert. Verkoop. Arnte verantwoordelijke voor magazijn en logistiek. Angelika, de grote zus die een platform creëert voor kunstenaars die de mooie etiketten ontwierpen. - Pinot noir Ried Siglos 2015 Robijnrood, helder, Dierlijk, kersen, vegetaal, stalling, bloemen, vanille, Mooie zuren, rijpe tannine, bittertje, goede vulling, elegant. - Blaufränkisch Creitzer Reserve 2015 Granaatrood, paarse rand, Kruiden, kersen, rode bessen, sinaasappel, Heel veel zuren, rijpe tannine, mooi evenwicht, maaltijdwijn.
Mittelburgenland of Blaufränkischland, geen enkele andere regio in de wereld leent er zich zo toe om ideale Blaufränkisch te telen. 2000 Ha groot en in het Oosten grenzend aan Hongarije, zachte heuvels en uitdijende wouden, pannonische invloed, een ideaal gebied voor rijpe druiven. Deutschkreutz, Lutzmannsburg, Horitschon klinken als muziek in de oren bij elke rechtgeaarde wijnkenner en herbergen stuk voor stuk gerenommeerde wijnbouwers.
- Blaufränkisch Hochberg 2014 Granaatrood, Gebrand, rokerig, zwarte bessen, peper, dierlijk, Mooie zuren, sappig, stevige tannine, complexe wijn. - Cuvee G 2013 95% Blaufränkisch, 5% St. Laurent Donkerrood, ondoorzichtig,
26
De Wijnspiegel Nummer 87 Vegetaal, krieken, ceder, chocolade, sinaasappel, vanille, mineralen, Evenwichtig, fijne zuren, ronde tannine, lange afdronk.
- Blaufränkisch 2015 Robijnrood, donker, Kruidig, witte peper, licht dierlijk, grafiet, kersen, Vlezig, rond, rijpe tannine, vol.
Weingut Umathum Burgenland Bron: www.portovino.be In het warme Burgenland gedijen de rode Oostenrijkse druivensoorten uitstekend. De 23 hectaren van Umathum zijn beplant met 90 % rode druivensoorten. Vooral Zweigelt en Saint Laurent vind je op het domein. Van deze twee druiven maakt Umathum mooie voorbeelden. De boeiende Zweigelt druif hebben we te danken aan Prof. Dr. Fritz Zweigelt. Door een kruising te maken van twee goede autochtone Oostenrijkse druiven, Blaufränkisch en St.Laurent, ontstond in 1922 een nieuwe Oostenrijkse druivensoort. De Zweigelt van Umathum blinkt uit door puntgaaf fruit onderbouwd met heel fijne zuren en tannine. Dit is een toonbeeld van een moderne wijn waarin geconcentreerd fruit perfect samenvloeit met elegantie en finesse. De Oostenrijkse Blaufränkisch druif wordt in Duitsland Lemberger genoemd en in Hongarije Kekfrankos. Een boeiende maar eerder moeilijke druif die slechts op de beste terroirs en in de betere jaren echt perfect rijp wordt. Onrijpe Blaufränkisch smaakt vegetaal en schraal. Meestal wordt in een blend de Zweigelt druif toegevoegd die met zijn fluwelig rijpe fruit de textuur wat aandikt en charmanter maakt. In goede jaren en in de handen van een getalenteerde wijnmaker kan de druif zijn potentieel volledig ontplooien. De mooie natuurlijke zuren van de druif houden het evenwicht perfect in balans. Hoewel Saint Laurent de Oostenrijkse druif is die het dichtst bij Pinot Noir aanleunt, toch doet de combinatie van aromatische intensiteit en frisse zuren ons in de richting van Bourgogne denken. Dat komt natuurlijk ook doordat Jozef Umathum voor deze ‘toegankelijke’ Blaufränkisch de kaart van de elegantie en finesse heeft getrokken ; een smakelijke wijn met veel spanning en een lange afdronk. Haideboden brengt de synthese van twee typisch Oostenrijkse druiven, Zweigelt (60 %) en Blaufränkisch (25 %) met twee internationale druiven, Cabernet Sauvignon (14 %) en Merlot (1 %). Deze wijn gaat op barriques. - Rosa 2016 : een rosé de saignée van Blaufränkisch, Zweigelt en St-Laurent Lichtroze, Frambozen, kersen, rode bessen, Vlot, fris, fruitig, mooi droog.
27
- Haideboden 2015 Zweigelt 65 %, Blaufränkisch 20 %, Cabernet Sauvignon 15 % Donker robijnrood, Kruiden, frambozen, kersen, pruimen, vanille, Ronde tannine, iets warmer en ronder, lange afdronk. - Zweigelt Ried Hallebuhl 2013 Donkerrood, Kruiden, peper, kersen, gerookt, Mooie structuur, rond, zacht, rijpe tannine. - St. Laurent Vom Stein 2011 Donkerrood, Tabak, chocolade, vegetaal, dierlijk, pruimen, Houttoets, afgeronde wijn, rond, zacht.
Weingut Paul Kerschbaum Burgenland Bron: https://www.wijnenverwonderen.nl/ Paul Kerschbaum is één van de vooraanstaande wijnproducenten van Burgenland. Hij werd in 2007 door de wijngids Falstaff uitgeroepen tot wijnmaker van het jaar. De wijnen van Kerschbaum zijn complex en worden vaak beter als je ze een tijdje laat rijpen, maar ze kunnen ook jong gedronken worden. Het zijn krachtige wijnen met een lichte houttoets. Mittelburgenland, waar Horitschon ligt, wordt ook wel Blaufränkischland genoemd omdat de druif daar zo mooi tot zijn recht komt.
De Wijnspiegel Nummer 87 - Blaufränkisch Hochäcker 2015 Robijnrood, paarse rand, 18 maanden houtrijping, Zure krieken, braambessen, pruimen, Rond, sappig, ongecompliceerde drinkwijn.
- Blaufränkisch Dürrau 2015 Robijnrood, paarse rand, opvoeding op nieuwe eik, Geroosterd, mokka, chocolade, pruimen, rijp fruit, Vol, rond, rijpe tannine, lange afdronk, top! - Cuvee Impresario 2015 Blaufränkisch (60%), Zweigelt (20%) Merlot (20%). Donkerrood, Kruidig, koffie, zoethout, viooltjes, bosbessen, Goede vulling warm, vol, evenwichtig.
Weingut Wieninger Wien bron: www.leirovins.be
van moment tot moment verschilt. In 1987 werd Fritz Wieninger jr. manager van het bedrijf en heeft het roer omgegooid en zich toegelegd op kwaliteitswijnen. Sinds die tijd heeft het wijngoed zich ontwikkeld tot het beste wijngoed in het wijnbouwgebied Wenen. Wieninger bezit 25 hectare wijngaarden die zich bevinden op twee hellingen, namelijk de Bisamberg en de Nussberg. De Bisamberg met de wijngaarden Herrenholz, Jungenberg, Gabrissen, Rothen, Breiten en Wiesthalen. De bodem hier bevat voornamelijk zand en kalkrijke leem. De Nussberg is voor wijnbouw de beste bekende Weense helling met voornamelijk verweerde kalksteen in de bodem. In de wijngaard wordt zoveel mogelijk in eendracht met de natuur gewerkt. Zo werd er beslist om geen kunstmest te gebruiken, maar organische mest en er wordt alleen opgetreden met bestrijdingsmiddelen wanneer de oogst op het spel staat.
- Wieninger Trilogie 2015 Cabernet Franc, Merlot, Zweigelt Robijnrood, Kruiden, rood fruit, gebladerte, mos, kersen, Vlot, rond, sappig, plezierige drinkwijn. - Wieninger St Laurent Grand Select 2013 Granaatrood, doorschijnend, Rijp fruit, tabak, ceder, kersen, Fluwelig, rond, fijne zuren, elegant.
Weingut Gernot & Heike Heinrich Burgenland bron: www.leirovins.be
Wieninger is een (bio) dynamische en bijzonder getalenteerde wijnbouwer. Wieninger is een bijna 100 jaar oud familiebedrijf dat tot 1987 uitsluitend wijn maakte die in de eigen ‘Heurige’ werd verkocht. Een ‘Heurige’ is een restaurant waar doorgaans eenvoudig, maar vers en smaakvol wordt gekookt en waar de eigen geproduceerde wijnen worden geschonken. Wijn geschonken in de eigen ‘Heurige’ moet niet door de overheid gecontroleerd en gecertificeerd worden en mag zo uit de vaten (of flessen) worden getapt. Tijdens de oogst kan hier ook ‘Sturm’ gedronken worden, nog gistend druivensap, troebel, fris, en een hoeveelheid alcohol die
28
De Wijnspiegel Nummer 87 Een rustige man maakt rustige wijnen, het karakter van de wijnbouwer reflecteert zich in de wijn en zo iemand is Gernot Heinrich. Hij is een (bio) dynamische en bijzonder getalenteerde wijnbouwer. Zijn domein is gelegen in het wijnbouwgebied “Neusiedlersee”, dat zich uitstrekt van de Oostkant van het meer “Neusiedlersee” tot de Hongaarse grens. Burgenland heeft de meeste zonuren van Oostenrijk en zijn een geschenk uit de hemel. Hier produceren Gernot en Heike Heinrich in Gols (Noord Burgenland) rode wijnen op het hoogste internationale niveau. Voorbeeldig werk in de wijngaarden, rigoureuze selectie van de druiven voor de oogst, handmatige selectie eerst in de wijngaard en dan weer in de wijnkelders : Dit alles garandeert perfect rijp geoogste druiven, de beste basis voor wijnen met veel extract en zachte tannine. De blitzpropere kelder is dan ook niet zo modern als hij eruit ziet maar wel zodanig ingericht dat men functioneel en praktisch kan werken. De kelder is ontworpen volgens het principe van de zwaartekracht: aanleveren van de druiven, de vergisting en het rijpingsproces zijn verdeeld over 3 verdiepingen, dus alles gebeurt door middel van valdruk, zonder het gebruik van pompen.
- Pannobile 2015 Blaufränkisch / Zweigelt Donker, robijnrood, paarse rand, Dierlijk, gebrand, rood fruit, kersen, mineralig, sinaasschil, Verfijnd, mooie zuren, rijpe tannine, veel karakter. Nog jong. - Graue Freyheit 2015 Pinot blanc/Pinot gris Lichtroze, grijze tinten, Zwarte thee, rode bessen, kruiden, mineralig, Heel veel zuren, fruitig, wat droogtrekkende tannine, rariteit.
Weingut Lukas Lehner Bron: https://wijnenjacqueline.be
PANNOBILE wijnen komen van de beste wijngaarden uit Gols (Ungerberg, Altenberg, Gabarinza, Salzberg, Spiegel) of van de zuidelijke heuvelflanken van de Parndorfer Platte, ook de Wagram genoemd. De Wagram en de aangrenzende gebieden hebben een traditie voor hun rijpe, rijke en krachtige wijnen. Heinrich focust zich op de typische lokale variëteiten: Zweigelt, Blaufränkisch en St-Laurent. Deze zijn ook terug te vinden in de eenvoudigere Red en de 3 grote cuvees Salzberg, Gabarinza en Pannobile. Deze drie cuvées zijn de vertegenwoordigers van de nieuwe Oostenrijkse rode wijn, klassieke stijl, elegant en verfijnd. Heinrich staat voor : elegantie, mineraliteit en verfijning. - Heinrich St. Laurent Rosenberg 2015 Granaatrood, doorschijnend, Fruitig, krieken, zwarte bessen, kruidig, aards, Koel, droog, frisse zuren, rijpe tannine, evenwichtig. - Blaufränkisch Leithaberg 2015 Donker, robijnrood, paarse rand, Zwarte kersen, mineralig, kruiden, gerookt, Heel veel zuren, elegant, sappig, lange afdronk. Nog jong.
29
Lukas zijn wijndomein ligt in Velm, een 40tal kilometer ten noorden van Wenen. Het domein heeft een oppervlakte van 5Ha. Hij kocht het domein samen met zijn ouders aan in 2003. Voor Lukas is wijn maken geen job of een hobby, het is zijn passie. Het is niet zijn bedoeling om een grotere wijngaard te bezitten maar om kwaliteitswijnen te blijven maken. Lukas is een jonge kerel die nog heel wat in zijn mars heeft. In mei 2014 werd hij verkozen tot beste jonge Oostenrijkse wijnbouwer onder de 30 jaar. Een hele prestatie!
De Wijnspiegel Nummer 87
Weingut Donabaum Wachau www.donabaum.at
behoort tot de beste Sauvignon Blancs in Oostenrijk. Willy Sattler kent de regio en zijn terroirs sinds 30 jaar. De bodem en het specifieke klimaat van Zuid-Stiermarken bieden de beste voorwaarden voor Sauvignon Blanc. Hier maakt men kristalheldere, minerale, kruidige wijnen. Grote temperatuurverschillen tussen dag en nacht zorgen voor optimale rijping van de druiven. 60% van de 33 hectare wijngaarden zijn beplant met sauvignon blanc, de oudste stokken zijn ongeveer 40 jaar oud. Ze zijn vooral aangeplant op steile, zonnige hellingen, zoals de Kranachberg, waarschijnlijk een van de beste locaties ter wereld voor Sauvignon met een rassig karakter. Kranachberg : zes hectare wijngaard zijn gelegen vanop zeeniveau tot op een hoogte van 500 m, op het zuiden gericht en verspreid over vijf percelen. Sattler vinifieert elk perceel afzonderlijk en heeft een totale productie Kranachberg van ongeveer 5000 flessen per jaar. Kalkrijk zand met witte mica en grind geven de Kranachberg wijnen extreme kruidigheid, mineraliteit en een licht zilte smaak.
Weingut Sattlerhof - Gamlitz Regio: Sudsteiermark Bron: www.leirovins.be Sattlerhof. De koning van Kranachberg
Sernauberg is gericht op het zuidoosten, helling met zandgronden en gravel. Hier voornamelijk gedijen Sauvignon Blanc en Morillon. Sernauberg is kenmerkend voor zijn fijne minerale en florale aroma’s. Morillon is de Steirische term voor Chardonnay - pittig mineralig. Deze cépage werd, zoals de Sauvignon, in opdracht van aartshertog Johann in de eerste helft van de 19e eeuw aangeplant in Steiermarken. Pfarrweingarten is een kleine en goed beschermde locatie op het zuiden met een bodem rijk aan schelpen en koralen, wat resulteert in een minerale wijn met soms licht zilte smaak. De verscheidenheid van de verschillende terroirs is voor Willy Sattler een echte uitdaging. Hij geeft met zijn wijnen een indrukwekkende weerspiegeling van streek en herkomst. 2016 was een absoluut topjaar voor sauvignon blanc. http://www.sattlerhof.at
Willy Sattler van Gamlitz in het zuiden van Steiermarken, behoort tot de wereld elite van Sauvignon Blanc wijnmakers, hij is een beer van een man, 100% authentiek, in de luttele vrije uurtjes een fervent jager en Land Rover bestuurder, iemand die met zijn typisch regionaal steirische accent zegt wat hij denkt en doet wat hij zegt. Men moet de grond begrijpen om een goede wijn te maken zegt Willy in alle bescheidenheid, zijn Kranachberg”
Weingut Emmerich Knoll - Wachau Regio: Wachau Bron: www.leirovin.be Beste witte wijn komt uit Wachau Veel klassieker en kwaliteitbestendiger is de Wachau, waar ontegensprekelijk de beste en meest mineralige witte wijnen vandaan komen. Hier hoeft men zich niet meer te bewijzen; de bodem levert voldoende rijkdom. Wachau is de door de Unesco als werelderfgoed beschermde, 16
30
De Wijnspiegel Nummer 87 kilometer lange strook langs de Donau, ten noordwesten van Wenen. Qua panorama en ook mentaliteit zijn er gelijkenissen met de Duitse Moezelvallei, waar steile hellingen met blote rots de wijnbouwers dwingen hun wijngaarden in terrasvorm aan te leggen. In Wachau worden de meest persoonlijke, authentieke witte wijnen gemaakt op hetzelfde niveau als in de Duitse Rheingau en Moezelvallei. De wijnen van Wachau zijn zelfs nog mineraliger, dankzij de dikke vulkanische afzettingen op de heuvels.
Het menu Als feestwijn werd een Brut Rosé Reserve geschonken van het Weingut Fred Loimer. Een assemblage van 64% Zweigelt en 36% pinot noir. Gedegorgeerd in december 2017.
Bij de hapjes ( krokant gebakken zwezerik met quinoa en sneeuwkrab / gegratineerde oester met zeevruchten / mousse van gerookte paling met een paling-crunch )
Wachau is de enige wijnbouwregio in Oostenrijk met een eigen ‘klassement’. Dat bestaat uit drie ‘groepen’, genaamd naar plaatselijke flora en fauna. De benaming Steinfeder verwijst naar een grasachtige plant met pluimachtige schermen. In de wijnbouw wordt er een wijn mee aangeduid met een maximum alcoholgehalte van 11 % Vol. Alc. Federspiel slaat op een gebruik uit de valkenjacht en duidt op wijnen met een maximum alcoholgehalte van 12,5 % Vol. Alc. Maar de beste wijnen zijn te vinden onder het label Smaragd, met als symbool de smaragdhagedis. Hieronder vallen wijnen met een alcoholgehalte van ten minste 12,5 % Vol. Alc., afkomstig van de best gelegen wijngaarden. Die zijn niet ingedeeld volgens een premier cru-systeem zoals in Frankrijk, maar worden wel op het etiket vermeld, meestal voorafgegaan door de term ‘Ried’ (wijngaard).
- Grüner Veltliner Handschupfen 2016 – Weingut Hagn
Een topdomein uit deze regio is Weingut Emmerich Knoll in Dürnstein. De wijnen scoren internationaal zeer hoog. Ze zijn in het algemeen iets voller dan die van Hirtzberger en halen soms de volheid van een witte bourgogne. Ze zijn gegeerd omwille van hun bijzonder bewaarpotentieel. Te onthouden zijn de Grüner Veltliner Ried Kellerberg, Ried Loibenberg en Ried Schütt, en de Riesling Ried Kellerberg en Ried Schütt, alle in Smaragd-uitvoering. De laatste twee wijnen zijn de beste. Ried Schütt wordt beschouwd als de topwijngaard van Knoll. Op de (veel gestelde) vraag waarom wij enkel de jongste jaargangen kunnen proeven, is het antwoord hetzelfde als in Duitsland: de Oostenrijkers drinken hun wijn net als de Duitsers zeer jong. Dat is spijtig en voor veel wijnbouwers frustrerend omdat hun wijnen vaak jaren flesrijping nodig hebben om zich helemaal te ontplooien.
Helder, lichtgeel, Litchi, druiven, rozen, rijpe peren, honing, Redelijk wat molligheid, frisse zuren, goede balans.
Weingut Loimer (Kamptal) (www.loimer.at)
Helder, lichtgeel, groene toetsen, Exotisch, groene appels, mineralig, zuivel, krijt, grassig, Zuiver, frisse zuren, sappig, mooie vulling, lange afdronk. - Riesling Vinothekabfüllung 2015 – Weingut Lukas Lehner Lichtgeel, Gesloten, mineralen, citrus, pompelmoes, ananas, kaas, gerookt, Fijne zuren, mooie structuur, nog heel jong, levendig. - Gewürztraminer 2016 – Weingut Juris
- Rosa 2016 – Weingut Umathum Zwiegelt 40 %, Blaufrankisch, St. Laurent Zoet, kers, aardbei, vuursteen, Frisfruitig, mooie zuren. Bij het eerste voorgerecht, de Symfonie van sint-jacobsvrucht, tonijn en langoustine met een mierikswortelmayonaise - Riesling Zöbing 2015 – Weingut Hirsch Licht strogeel, grijze tinten, Witte perzik, licht kruidig, citrus, mineraal, Zuivere wijn, sappige zuren, middellange afdronk. - Grüner Veltliner Zornberg Smaragd 2015 – Weingut Donabaum
Zie Wijnspiegel nr 73, tweede kwartaal 2014
Lichtgeel, helder, Gerookt, exotisch ( ananas ), witte peper, kruidig, Vol, mooie zoetzuur balans, lange afdronk.
31
De Wijnspiegel Nummer 87 - Sauvignon blanc Ganlitzer 2016 – Weingut Sattlerhof
Warm, rond, rijpe tannine, vlot drinkbaar.
Lichtgeel, rassig, buxus, groene appels, citrus, zuivel, asperges, paprika, Crispy, zuiver, mooie zuren.
- Gabarinza 2015 – Weingut Heinrich
Bij het tweede voorgerecht, de adagio van schelvis met een julienne van prei en een scheermes met kortgebakken schaaldieren - Riesling Zöbinger Gaisberg 2015 – Weingut Hirsch Lichtgeel, helder, Wit fruit, appels, citrus, gerookt, zuivel, abrikozen, licht kruidig, Levendig, fijne zuren, middellange afdronk. - Riesling Loibenberg 2016 – Weingut Rainer Wess Lichtgeel, groene toetsen, Citrus, perzik, honing, hooi, exotisch, Frisse zuren, lange afdronk.
- Wiener Gemischter Satz DAC 2017 – Weingut Wieninger
Blaufränkisch, Merlot, St-Laurent, Zweigelt Donker, robijnrood, paarse rand, Koffie, vegetaal, grafiet, kandijsuiker, nougat, sinaasappel, zwarte bessen, Vol ,rond, rijpe tannine, lange afdronk. Complex. Charmant. Bij het trio van kazen: Tomme de Savoie, Gruyère de Comté en Oostenrijkse bergkaas - Grüner Veltliner Loibenberg 2015 – Weingut Rainer Wess Goudgeel, Kruidig, exotisch, zuivel, mango, honing, mineralen, Nog heel jong, frisse zuren, sappig, complex. - Blaufränkisch Dürrau 2015 – Weingut Paul Kerschbaum Donkerrood, Vegetaal, kruiden, kersen, Evenwichtig, rond, rijpe tannine. - Opus Eximium #28 2015 – Weingut Gesellmann
Helder strogeel, Aromatisch, kruiden, zuivel, gist, groene appels, citrus, Zuivere wijn, krokant, levendig, frisse zuren.
50% Blaufränkisch,40% Zweigelt, 10% St. Laurent Donkerrood, paarse schijn, Cassis, drop, kruiden, balsamico, vlezig, hout, Sappig, hout goed geintegreerd, mooie structuur, rijpe tannine.
Bij het hoofdgerecht, ballet van filet van jong hert uit de Pyreneeën, met een samenspel van jonge wortel, spruit, crème van butternut en pastinaak.
Bij het dessert : palet van gelei en ijs van sinaasappel, cake van pistache, lemon curd, mousse van passievruchten en een chocolaatje van sesam.
- Cuvée St. Georg Reserve 2013 – Weingut Juris 70 % Pinot noir 30 % St. Laurent Robijnrood, Geroosterd, kruiden, vegetaal, chocolade, vijgen, Sappig, afgerond, evenwichtig.
- Riesling Auslese 2015 – Weingut Emmerich Knoll
- Pinot noir Unter den Terrassen zu Jois 2013 – Weingut Umathum
- Welshriesling Beerenauslese 2011 – Weingut Lukas Lehner
Baksteenrood, Dierlijk, rabarber, citrus, ceder, frambozen, Fluwelig, fruitig, zacht, gebalanceerd. - Blaufränkisch Hochäcker 2015 – Weingut Paul Kerschbaum Donkerrood, paarse rand, Braambessen, frambozen,
Helder, strogeel Grassig, mineralig, mandarijn, pompelmoes, citrus, Frisse zuren, mooie balans.
Licht strogeel, Abrikozen, limoen, rozijnen, botrytis, Mooie zoetzuurbalans.
Linda Impe Hans De Smet
32
De Wijnspiegel Nummer 87
Wijngebied in de kijker Duitse Moeselwijn Steil en stijl Vroeger rangschikte men de Duitse Moselwijn onder de Mosel-Saar-Ruwer appellatie gelegen in het westelijk deel van Duitsland, tussen de Frans-Luxemburgse grens en de rivier de Rijn, ongeveer op de 50e breedtegraad. In het jaar 2008 veranderde de naam van dit wijngebied in Mosel. Deze prachtige meanderende rivier heet in Frankrijk Moselle, in Luxemburg Mussel en vanaf Perl in Duitsland Mosel. Bij Koblenz mondt hij uit in de Rijn. Het is het oudste wijngebied van Duitsland met in totaal ongeveer 9000 hectare wijngaarden die zich ook uitstrekken langs de zijrivieren Saar en Ruwer.
not blanc wordt aangeplant. Voor de rode wijnen beslaan de zeer populaire pinot noir en de dornfelder bijna 9% van de streek.
Bepalend voor de wijnbouw waren de Romeinen die zich vermengden met de Keltische populatie. Geschiedkundig onthouden we vooral de stichting van de stad Trier 17 voor Christus. Overal vindt men nog overblijfselen uit dit roemrijke verleden: villa’s en tempels, maar ook grote wijninstallaties met persen ( De Romeinse pershuizen van Piesport, wijngoed van de Vereinigte Hospitien in Trier, wijngaardzonnewijzers aan de Moezel…).
De tot op heden duurste verkoop van een wijngaard vond plaats in 1900 toen de burgemeester van Bernkastel 4300 vierkante meter van de wijngaard Doctor aan een zekere Carl Wegeler verkocht voor 100 goldmark per stok. Omgerekend naar huidige valuta was dit 6 à 700 euro per stok. De investering was niettemin lonend, want de Lage behoort tegenwoordig tot de beroemdste en beste wijngaarden van de streek. De opmerkelijke naam is te danken aan het feit dat in 1630 de zieke aartsbisschop Bohemund von Trier na een paar slokjes van de wijn verrassend herstelde. Als dank verleende hij de wijngaard de ‘doctortitel’. Bron: Deutsches Weininstitut
Er heerst een zacht microklimaat. De wind aan de Moezel komt in hoofdzaak uit het zuidwesten. Zowel de rivier als de bodemstructuren (zandsteen, kwarts, kalk, rode mergel, leisteen…) slaan in gelijke mate overdag warmte op die ze ’s nachts terug afgeven. De steile hellingen langs de Moezel laten de zon bijna loodrecht op de druivenstokken instralen. Het loont de moeite om de Bremmer Calmont, de steilste wijngaard van heel Europa te bezoeken. Aan de Obermosel tussen het Duits-Frans-Luxemburgse drielandenpunt en Konz waar de Saar in de Moezel uitmondt, domineren mosselkalk- en keuperbodems die een goede bodem bieden voor pinot’s en lokale elbling aanplanting. Van Schweich tot Koblenz is leisteen toonaangevend. Veel wijngaardnamen aan de Moezel eindigen op –lay. Ze geven daarmee aan dat de wijnstokken op leisteen staan. De leisteenbodems van de Mittel- en Untermosel zijn uiterst geschikt voor riesling aanplanting. De moselriesling is kenmerkend omwille van minerale elegantie, zijn speelse finesse en vaak delicaat restzoet. De belangrijkste druif is zonder twijfel de riesling welk voor 60% is aangeplant. De müller-thurgau die ook bekend staat onder de benaming rivaner staat op plaats twee. Het oude druivenras elbling wordt enkel maar verbouwd in het hoge Moezelwijngebied waar recentelijk meer en meer pi
33
Aanplant Ca 8900 ha Aandeel witte wijn 91% Belangrijkste druivenrassen Riesling, müller-thurgau, elbling
Weetje
Druivenkenmerken: Riesling In de neus komen aroma’s van appel, citrusvruchten, perzik, honing, ananas en abrikoos. Deze zuivere fruitaroma’s in combinatie met een uniek spel van fruitzuren maken de riesling tot een van de edelste druivenrassen van deze wereld. Rieslings kunnen uitzonderlijk goed ouderen. Gerijpt laten ze vaak edele petroleumtoon waarnemen. Zware leembodems bewerken een citruskarakter, bontzandsteen zorgt voor een abrikozenaroma in de wijn, en leisteenbodems zorgen voor een uitgesproken minerale toets die soms aan vuursteen herinnert. Riesling laat zich in alle mogelijke varianten zien: als sekt, als lichte Kabinett, als verfijnde Spätlese of als kostbare Eiswein – evengoed droog, halfdroog of edelzoet.
De Wijnspiegel Nummer 87 Muller Thurgau (Rivaner) Dit aan het begin van de 20e eeuw door professor Herman Mßller uit het Zwitserse kanton Thurgau in Geisenheim ontwikkelde ras stond lange tijd te boek als een kruising uit riesling en silvaner (vandaar de naam rivaner). Dit is enige tijd geleden weerlegd door genetisch onderzoek. De ware ouders zijn de rassen riesling en madeleine royale. Het profiel: ongecompliceerd, gemakkelijk toegankelijk, milde zuurgraad en uitgesproken fruit met typische muskaattoets. Elbling Al sinds zo’n 2000 jaar in Europa te vinden en door de Romeinen waarschijnlijk vitis alba, witte druif, genoemd. Wordt tegenwoordig in Duitsland vrijwel alleen nog maar in de Moesel geteeld. Licht, fris zuur en parelend is het een ongecompliceerde wijn, waarvan ook opwindende sekt gemaakt wordt. Op warme zomerdagen is er nauwelijks iets dorstlessender denkbaar dan een droge Elbling. Bron: Deutsches Weininstitut
Georges De Smaele, wijnrecensent.
34
De Wijnspiegel Nummer 87
Focus op onze sponsors De Vlaamse Wijnacademie is samen met Cavatappi, Vynilla, Trevion, Alhambra en Little Asia sponsor van de Wijnspiegel. Graag plaatsen we in de komende Wijnspiegels deze mecenassen in de kijker.Bent u op de hoogte van de band tussen De Vlaamse Wijnacademie en de Université du vin Suze-la-Rousse? Een artikel van Luc Wieme.
Université du vin Suze-la-Rousse In een mooi publi-katern van De Standaard Magazine met als titel Wijnbestemmingen in de Côtes du Rhône, vernam ik dat een nieuwe wijnschool op 17 november 2017 haar deuren opende in het Palais des Papes in Avignon, meer bepaald in de Carré du Palais. Een prestigieuzer kader om de Rhône wijnwereld te verkennen is moeilijk denkbaar. Het is een initiatief van Inter Rhône, dat is de federatie en het promotiekanaal van de wijnprofessionals uit de ganse Rhôneregio1 , in samenwerking met de Université du Vin van Suze-la-Rousse.
Dat Drôme dorpje, gelegen op zo’n 40 km ten Oosten van Montélimar en 60km ten Noorden van Avignon, dankt zijn bekendheid aan de indrukwekkende burcht uit de elfde eeuw die later, in de zestiende en achttiende eeuw, binnenin werd omgebouwd tot een Renaissance kasteel met prachtige binnenkoer, staatsietrap en dies meer. Het contrast tussen de strenge buitenkant en het geraffineerde interieur is uniek.2 Classé momument historique in 1964 en een toeristisch bezoek zeker waard, is het gebouw sedert 1978 zetel van de Université du Vin. De klassen en het labo liggen net onder en naast de kasteelmuren, verscholen in het groen. Op 1 oktober 2018 zal de Université haar veertigjarige verjaardag met luister en trots vieren, want het moet gezegd dat de wijnschool zich met de jaren een stevige én internationale reputatie heeft weten op te bouwen. De jarenlange inzet van voormalige directrice,
Mevrouw Renée Payan, is hier zeker niet te onderschatten. Ze werkte er 38 jaar, waarvan acht (tot 2016) aan het hoofd van de school. Het kasteel is tegelijkertijd de thuisbasis van de Commanderie des Costes du Rhône, die hier in 1973 werd opgericht. Zoals in de andere Franse wijnstreken grijpt deze “confrérie vineuse” terug naar de plaatselijke wijnbouwersverenigingen van vòòr de Franse revolutie (hier meer bepaald de 17° eeuwse confréries van Tulette, Sainte-Cécile, Villedieu en Vaison-la-Romaine). De huidige (en tweede) Grand-Maître, Patrick Galant was trouwens vroeger ook hoofd van de Université. Met als hoofdobjectief de bekendheid en de uitstraling van de Rhônewijnen internationaal te bevorderen richtte de Commanderie in de omliggende Europese landen, Noord-Amerika en Azië een tiental Baronies op. In België zijn er zo twee: één in Luik (°1990) en, zoals jullie ongetwijfeld weten, één in Gent, opgericht op 21 februari 2004. (zie www. http://baroniegent.eu/) Maar keren we terug naar de Université: jaarlijks komen hier zo’n 1000 stagiairs/cursisten één van de 70 vormingsmodules volgen die de Université aanbiedt, en daarnaast zijn er nog de ‘proevertjes’ voor amateurs, in het weekend en in de zomermaanden. De echte opleidingen worden onderverdeeld in ‘formations continues’, enseignements professionalisants, enseignements supérieurs en stages op (bedrijfs)aanvraag. Zo vinden we in de eerste groep ondermeer cursussen die leiden tot een certificat de viticulture (91 uren), beheer van een wijndomein, commercialisering en distributie specialisatie, een universitair diploma van zintuiglijke analyse en degustatie, en een certificaat van oenologie (120 lesuren op 2,5 maand). Suze kan evenwel geen diplôme universitaire national d’oenologie afleveren, hiervoor moet je in de universiteit van Montpellier,Toulouse, Dijon , Bordeaux of Reims zijn. In de tweede categorie is er de opleiding tot Sommelier-Conseil/Caviste, die misschien wel het paradepaardje van de school is. Ze bestaat immers al sedert 1982 , en wordt twee maal per jaar georganiseerd, a rato van 480 uren, waarvan 380 lesuren en een drie weken durende stage. Ik had het al over de brede, internationale uitstraling van de school: ze ondersteunt namelijk wijnopleidingen via associaties in Zuid Korea, Mexico, Moskou, China, en … Vlaanderen. Toen Syntra Midden-Vlaanderen in 1997 een vorming tot sommelier wou oprichten en hiertoe een Wijnacademie startte, zocht zij toenadering tot de Uni-
1 (http://www.vins-rhone.com/fr/qui-sommes-nous ; http://www.vins-rhone.com/) 2 Bekijk maar eens het adembenemende drone filmpje van het kasteel en omgeving op http://www. chateaux-ladrome.fr/ fr/chateau-de-suze-la-rousse
35
De Wijnspiegel Nummer 87 versité du Vin om de cursus niet alleen te superviseren maar ook het diploma te valoriseren en te bekrachtigen. Al twintig jaar dus kunnen de Vlaamse cursisten na drie jaren avondopleiding hun studie afronden met een week intensieve cursus én examens in het kasteel van Suze-la-Rousse. Jaar na jaar is de opleiding in Gent, Asse, Sint-Niklaas volgeboekt. Dat niet elke cursist het ziet zitten om naar Frankrijk te trekken en er die proeven in de taal van Molière af te leggen leidde er toe dat men de keuze heeft om hier in Syntra het getuigschrift ‘Sommelier’ tout court te behalen, of in Suze het diploma van Sommelier-Conseil 3. Mag ik ter streling van de eer van onze Commanderij toch even vermelden dat niet minder dan acht van onze leden deze opleiding tot in Suze volgden ? Met name Michel De Cuyper, Pierre Paul Stacanov, Silvana Bearzatto , Gomaar Laureyns, Hans De Smet, Marina Claus, Chris Monten en ondergetekende.
of commerciële studierichtingen. In een wijnland zoals Frankrijk beslaan ze een behoorlijk deel van het aanbod aan hogere, al dan niet universitaire branches. De Revue du Vin de France besteedde er in zijn april 2017 nummer (610) een uitvoerig artikel aan en vervolledigde vervolgens het overzicht van scholen en vormingen tot een tachtigtal op hun website. De indrukwekkende listing bevat zelfs info over de kostprijs, de duur, jobkansen, enz. die elke opleiding inhoudt .4 Als het succes en de groei van de Belgische wijnwereld aanhoudt – en daar is zeer weinig reden tot twijfel over – zullen er in de toekomst wellicht ook in ons landje meer en meer wijngelinkte studiemogelijkheden komen.
Luc Wieme
Professionele wijnopleidingen zitten in de lift, in een zeer brede waaier van hetzij landbouwkundige, technische 3 Geschat wordt dat op die twintig jaar in totaal al een goede 300 diploma’s werden afgeleverd. Syntra biedt sedert 2015 nu ook een bijkomende vorming ‘Wijnhandelaar’ in 11 sessies van 4 uur, als Belgische evenknie voor het ‘Caviste’ luik in de Franse diplomatitel.En is er ook hier al bijna tien jaar (°2009) de opleiding tot wijnbouwer in Gent. 4 http://www.larvf.com/,vin-secteur-viticole-formations-diplomes-sommelier-vigneron-consultant-importateur-degustateur-oenologue-vins,4404168.asp
BASIS WIJNDEGUSTATIE Er worden over de hele wereld zeer goede, goede, minder goede en slechte wijnen geproduceerd. In deze cursus leer je de wijn te beoordelen en te beschrijven, zonder ‘etikettendrinker’ te willen zijn. Er worden per avond 7 à 8 wijnen geproefd. Aalst, Asse, Gent, Oudenaarde en Sint-Niklaas • Duur: 4 avonden
ASPIRANT SOMMELIER Klanten in horecazaken verwachten steeds meer van de medewerkers dat ze de geschikte wijn kunnen bieden die past bij hun gerecht en hun persoonlijke smaak. Aalst, Oudenaarde en Sint-Niklaas • Duur: 1 jaar
SOMMELIER CONSEIL WIJNHANDELAAR Deze opleiding kwam tot stand in nauwe samenwerking met de prestigieuze Franse Université Du Vin van Suze-La-Rousse in de Rhônestreek. Het diploma Sommelier Conseil dat de Vlaamse Wijnacademie aflevert, wordt erkend door de Franse Wijnuniversiteit. Asse en Gent • Duur: 3,5 jaar
De Vlaamse Wijnacademie is in Vlaanderen dé referentie op het vlak van wijnopleidingen met een uitgebreid en kwaliteitsvol opleidingsaanbod. Je krijgt les van hooggekwalificeerde docenten die gepassioneerd zijn door hun vak.
WIJNBOUWER WIJNMAKER Je leert alles over soorten druiven, druiventeelt, wijnbouw en het proces van wijn maken. Een theoriegedeelte wordt aangevuld met de nodige praktijklessen, waarin je niet enkel aan de slag gaat in de wijngaard, maar waarin je ook het proces van wijn maken onder de knie krijgt.
www.VLAAMSEWIJNACADEMIE.be
Gent • Duur: 2 jaar
36
De Wijnspiegel Nummer 87
Door een technische fout vervielen de laatste alineas in het artikel Veuve CLicquot, hierbij de volledige versie’ Op 10 december 2016 organiseerde onze Commanderij een “Veuve Clicquot Vintage Atelier” in De Lozen Boer. Het concept “vintage atelier” omvat een gastronomisch champagnediner, met begeleidend commentaar van een expert van het champagnehuis. Voor de gelegenheid kwam oenoloog Philippe Thieffry vanuit Reims naar Lochristi om duiding te geven bij de verschillende cuvées en de combinatie wijn-gerecht. Het was de derde ontmoeting tussen onze Commanderij en de heer Thieffry, die ons ter plaatse had ontvangen tijdens onze eerste Champagnereis in 2001 en in 2005 een fel gesmaakte proefavond in Gent had verzorgd. “Jamais deux sans trois”, zeggen ze in Reims, en dus werd na een eerder toevallige ontmoeting van onze wijnmeester met Philippe Thieffry deze extra avond georganiseerd. Veuve Clicquot maakt sinds 2003 deel uit van het LVMH luxe-imperium en is na Moët & Chandon uit dezelfde stal het tweede meest verkochte champagne-merk ter wereld - iets waar ze niet teveel ruchtbaarheid aan willen geven. Ondanks het commercieel succes wordt het exclusieve imago immers streng bewaakt en daar moeten de topcuvées in het gamma mee voor zorgen, ook al wordt ook gediversifieerd met cocktail-versies zoals “Rich”. Van aperitief tot dessert werden vijf verschillende cuvées geschonken, bij een speciaal voor de gelegenheid samengesteld viergangendiner. Bij het aperitief proeven we de “basiscuvée” Veuve Clicquot Yellow Label, maar dan wel in magnum-versie. In dit geval mag men wel zeggen dat “size matters” - de ervaring leert dat de magnum het ideale formaat blijkt voor champagne - en bij uitbreiding voor andere wijnen die baat hebben bij flesrijping. Met de tweede gisting op fles is flesrijping bij Champagne zelfs een essentiële stap in het productieproces. Ook hier was het verschil duidelijk met de “halve magnum”-versie die soms letterlijk wat té “brut” kan overkomen; er was finesse, kracht en een vineus karakter dat doelbewust gecultiveerd wordt, ook bij deze instapwijn die door pinot noir gedomineerd wordt. Als hapjes kregen we sint-jakobsvrucht met „pied de porc“ & gestoofde prei, een velouté van boschampignons en ge-
37
Commanderij Gent
bakken ganzenlever in een zoetzure saus. Krachtige smaken die de Yellow Label moeiteloos de baas kon. 2008 was een topjaar in Champagne en de Veuve Clicquot Vintage Réserve 2008 is eigenlijk nog jong, vol gebalde kracht en met een ingehouden intensiteit en mooie mineraliteit. Een grote wijn, als perfecte begeleider van een gevuld scheermesje met zeevruchten en een crème van parmezaan & erwt. La Grande Dame is dé prestige-cuvée van Veuve Clicquot, met in verhouding meer chardonnay en zelfs een beetje houtlagering. De jaargang 2006 bleek zeer toegankelijk en combineerde gastronomisch mooi met de “dorade sauvage“, fijne groentjes & beurre nantais. De grootste uitdaging bij een champagnediner is de combinatie wijn-gerecht met vlees. Tijdens onze wijnreis hadden we bij Veuve Clicquot een oudere Vintage geproefd bij een mooi stukje kalfsvlees. Voortbordurend op dat thema, en het wildseizoen indachtig, viel de keuze op een filet van reebok uit de Pyreneeën. De reeds mooi versmolten en elegante Veuve Clicquot Vintage Réserve Rosé 2004 harmonieerde met het gerecht, maar werd in smaakintensiteit wat weggedrukt. Als dessertwijn werd voor de zoete Veuve Clicquot Demi-sec gekozen, ook een basiscuvée, maar door het karaferen kreeg de wijn een extra dimensie, met de toevoer van zuurstof en ook een verdere afronding van de zuren. De romige textuur die dat teweegbracht was de perfecte match voor een fijn gebakje, huisgemaakt ijs, warme bosvruchten & butterscotch. “Do try this at home” Voor de champagneliefhebbers onder ons kan dit een inspiratie zijn om het eens thuis te proberen - op restaurant is door de prijspolitiek van de horeca een dergelijk experiment niet echt betaalbaar. Wij konden het voor onze leden en sympathisanten binnen de perken houden dankzij de medewerking van de invoerder (vertegenwoordigd tijdens het diner door Laurance Kortooms) die de aperitief schonk en een korting op de andere wijnen. Piere Paul Stacanov
De Wijnspiegel Nummer 87
Sprokkels uit de losse pols. Wijncitaat Wijn is de bloem in het knoopsgat van de beschaving. (J.W.F. Werumeus Buning, Nederlands dichter en schrijver 1891-1958)
Wijnpersoon: Miguel A Torres. Geboren in 1975 en eigenaar van het familiebedrijf Miguel Torres met als thuisbasis de Penedès. Het bedrijf werd opgericht in 1870 door Miguel en Jaime Torres met geld dat ze verdienden door een Cubaanse olie investering. De eerste wijnen werden vanuit Vilafranca del Penedès naar Cuba verscheept. Miguels zoon Juan zorgde dat het bedrijf representatief werd in heel Spanje en liet op zijn beurt een bloeiende familiezaak over aan zijn zoon, opnieuw een Miguel. Na de Spaanse burgeroorlog besloot men per fles te verkopen i.p.v. in bulk. In 1959 ging Miguels zoon, opnieuw een Miguel, studeren in Dijon. Dit leidde tot experimentele aanplant van Franse en Duitse druiven, zoals cabernet sauvignon, chardonnay, riesling, gewürztraminer en sauvignon blanc en de introductie van geleidingssystemen voor de druivelaar. Bovendien werd een modern laboratorium en inox tanks geïnstalleerd. Rode wijnen kregen voortaan 18 maanden vatlagering in koude kelders. Dit was toentertijd ongekend in Spanje. Erkenning kwam er in 1979 toen de Gran Coronas Black Label 1970, de ‘Wine Olympics’ georganiseerd door het gastronomische magazine Gault-Millau, won. De innovatie ging verder met hogere plantdichtheid, biologische wijnbouw, mechanisch snoeien en een programma om autochtone variëteiten aan te planten. 75% van de wijnen van Torres worden geëxporteerd. Vader Miguel stierf in 1991 en Miguel A. Torres is nu president van het bedrijf en een belangrijk wijnschrijver die duurzaamheid serieus neemt. Men investeerde in Ribera Del Duero, Jumilla, Toro, Priorat, Chili en Californië. In 1997, een decennium voor de anderen, ging het bedrijf een samenwerking aan in China, waar ze nu de tweede grootste wijnverdeler zijn. Sinds 2012 is de zoon van Miguel A. Torres, een Miguel, algemeen directeur van de Torres groep.
Wijn actualiteit: Symington bouwt nieuwe wijnkelder Diegenen die in mei Portugal bezoeken zijn iets te vroeg
om het nieuwe bedrijf te bezoeken dat Symington bouwt voor de productie van stille Douro wijnen. De nieuwe wijnmakerij zal naar verwachting rond de 4 miljoen euro kosten en wordt gebouwd op het terrein Quinta do Ataide in de afgelegen Vilafrica-vallei (noordoosten van de Douro). Men wil weg van de goedkope tafelwijnen uit deze streek omdat men er gelooft in de productie van kwaliteitswijn. Met de oogst van 2020 zou men er de eerste maal wijn willen maken.
Wijndruif: areni noir. Rode druif uit Armenië, volgens sommigen de plaats waar alle wijnbouw begon. (Vindplaats van de restanten van een wijnmakerij van meer dan 6000 jaar oud) In staat tot de productie van topkwaliteit droge en zoete rode wijnen. Een zeer oude variëteit, waarschijnlijk afkomstig uit het dorp met dezelfde naam in de Vayots Dzor regio. Vaak gevinifieerd in karas, ondergrondse Armeense terracotta amforen. De Italiaanse consulent Alberto Antonini werkt samen met Zorik Gharibian in Zorah aan een frisse, minerale versie afkomstig van druiven aangeplant boven de 1300 meter.
Wijnweetje Het etiket van de jaargang 2015 van Mouton Rothschild werd ontworpen door Gerhard Richter. Het werk van deze kunstenaar was recent te bewonderen in het SMAK. De gebruikte techniek heet ‘ flux’ en is een combinatie van schilderen en fotografie. Daarbij mag hij ontwerpers van Mouton-etiketten vervoegen als Dali, Miro, Chagall, Picasso en Warhol. Op deze manier een werk in huis halen van Richter is relatief goedkoop want een fles Mouton Rothschild heb je waarschijnlijk voor 475 euro, terwijl zijn schilderij ‘Abstraktes Bild’ werd verkocht voor 34 miljoen euro. Gomaar
38