Wijnspiegel 88

De Wijnspiegel

P602638/P.B. 8685 – Afgiftekantoor Gent 1

Driemaandelijks tijdschrift van de Commanderij Gent - Jaargang 24 - 2017-2018- Nr 88 - Tweede kwartaal 2018

Wijnreis Douro- Porto

De Wijnspiegel Nummer 88

Commanderij Gent Activiteitenkalender 2018 - 2019 September 2018

Oktober 2018

November 2018

Januari 2019

Februari 2019

Maart 2019

08

26

Feestelijke opening 25ste gildejaar in Sint-Pietersabdij

Toscane

20

2&3 23

April 2019 27

Het beste uit de nieuwe wereld

Libanon

18 24

Nationaal feest 50 jaar Vlaamse wijngilde Top-Garnacha uit Spanje

Mei 2019

30/05-02/06 Wijnreis Bordeaux

30 31

Nationale wijnproeven Pessac-LĂŠognan

3 Wijnmeesters Ken Wijn Wedstrijd: Commanderij Zele

Juni 2019 15

Kapittel en banket

De Wijnspiegel Driemaandelijks tijdschrift van de Commanderij Gent Bestuur Commanderij Gent 2017-2018

Medewerkers aan dit nummer

Redactie & lay-out

Voorzitter: Karel Vercruysse

Teksten Pierre Paul Stacanov Patrick Vandenberghe Luc Wieme Gomaar Laureyns Fanny Dhondt Foto’s Albert Vandenberghe Rudy Vermeulen Proefcommentaren Linda Impe

Lay-out Isabelle Van Tomme isabella.van.tomme@gmail.com redactie@commanderij-gent.be Verantwoordelijke uitgever Karel Vercruysse Rechtstro 29 -9185 Wachtebeke Voorzitter@commanderij-gent.be Redactieraad Gomaar Laureyns,Luc Wieme, Pierre Paul Stacanov, Hans De Smet,Koen Lebegge

Ondervoorzitter: Stefaan Deboosere Wijnmeester : Pierre Paul Stacanov Secretaris: Ann Waeyenberghe Penningmeester: Frans Moens PR: Steffie van der Heiden Keldermeester: Ronnie Blancquaert Webmaster: Peter Kok Eindredacteur: Gomaar Laureyns

1

De Wijnspiegel Nummer 88

Editoriaal Het gildejaar draafde alweer voorbij. Een zachte rit in aangenaam ritme van proeven en analyseren met een nauwelijks gemerkte versnelling richting zomer. Tegen 850 km/h ben je plots op weg naar Porto om in galop de Dourostreek te doorkruisen/doorvaren.

Vertrouwde steunpilaren geven even het gevoel naar enkele lege stoelen te kijken, maar nieuwe bestuursleden melden zich. De commanderij heeft haar eigen ritme van vertragen en versnellen, tradities te bestendigen en toch zichzelf te vernieuwen. We zijn allemaal een stukje commanderij die mee dit ritme bepalen, maar het geheel lijkt soms een eigen dynamiek aan te nemen en zo begeeft de grootste commanderij van de Vlaamse Wijngilde zich naar haar 25ste verjaardag.

gebeurt, stroop de broekspijpen op, haal de accordeon boven of bouw een vernuftige gerobotiseerde imitatievoet.

Je bent in de Douro, de mooiste en een der bijzonderste wijnstreken op deze planeet.

Maar ook hier dringen schaduwen zich op. Is de afgedamde Douro nog wel voldoende stromend om rivier genoemd te worden? Vertoont die niet meer en meer de fauna en flora van een meer? Kan je dit water ongestraft blijven gebruiken om te irrigeren? Hoe ga je om met dalende verkoopcijfers? Hoe blijf je de wereld overtuigen van het bijzondere van je product?

Indien deze vragen je intrigeren, praat erover met de gelukkigen die meegingen en vraag er een goed glas bij.

Volgende keer gaat de commanderijreis naar Bordeaux.

Een herkansing in een jubileumjaar dat we aftrappen op een even historische locatie als Porto en waarin we aangestuurd door een nieuwe wijnmeester opnieuw in draf en soms in galop gaan proeven wat we zo intrigerend lekker vinden.

Ieder van ons heeft voorkeuren, sommigen vinden het Kapittel en Banket het hoogtepunt, anderen het derde glas van de vierde proefavond en enkele tientallen snelle inschrijvers duiden de wijnreis als kruin van het gildejaar.

Zoals bij wijn kan je daar uren vriendschappelijk over discussiëren en mijmeren wetend dat niemand in deze ongelijk heeft. De verleidingsfactor van de reis was dit jaar bijzonder hoog en dat verscheidene leden teleurgesteld zouden worden, omdat het aantal plaatsen uiteraard beperkt is, was onvermijdelijk. Zij die erbij waren kunnen de thuisblijvers misschien uitnodigen voor een goed glas Port, een drank die hoog noteert in de lijst tastbare troost.

Gomaar Laureyns DipWSET

Vraag een willekeurig wijnliefhebber naar de mooiste wijnstreek van de wereld en in de top drie krijg je steevast Zuid-Afrika en de Douro (ja, er is ruimte voor jouw nummer drie). Een wijnstreek die inzet op kwaliteitsvolle stille wijn.

Ze willen niet verzanden in het supermarkt segment onder de € 5, Dourowijnen willen zich meten met het betere werk boven € 12, boven € 15, boven € 20. Maar de grote bekendheid zit hem natuurlijk in de legendarische versterkte Ports. Een grote struikelsteen voor wijnstudenten wereldwijd. Hoe haal je Tawny, Ruby, Vintage, Colheita, Reserve, Crusted, Single Quinta Vintage uit elkaar? Simpel, je gaat ter plaatse en laat je het duidelijk maken door de mensen die ze produceren.

En niet enkel het eindproduct kent een eigen mysterieuze schoonheid, ook de wijnbouw en vinificatie is hoogst eigenzinnig en uniek. Een streek van ruwweg drie zones (Baixo Corgo, Cima Corgo en Douro Superior) met eigen meso-en microklimaten, weerspiegeld in de politiek omstreden beneficio, een eigen klassificatiesysteem dat zowel onrust als rust brengt in de streek. Weerspiegeld in aanplantmethodes op patamares, op socalcos of ao alto.

Neem daarbij druiven die je vaak enkel in Portugal vindt ( touriga nacional, touriga franca, tinto cão, tinta barroca) .

Maak hiermee wijn zoals dat nergens anders in de wereld

2

De Wijnspiegel Nummer 88

Colofon Deze wijnreis is een creatie van Commanderij Gent.

Voor dit boekje kon geput worden uit artikels in Wijnspiegels 59 (Portugal rood) en 77 (Portugal wit), waarvoor dank aan Michel De Cuyper, Pierre Paul Stacanov en Luc Wieme. Deze laatste putte uit zijn ervaring als Douro-cruiser voor de historische achtergrond en een ode aan de stroom; Peter Kok zorgde voor een kort lexicon Portugees. Voor de bezoeken aan de domeinen konden we terugvallen op de bemiddeling van invoerders Alhambra, The Portugal Collection en Young Charly, aangevuld met ontdekkingen ter plaatse en in de wijnpers. Foto’s, kaartjes en gegevens over de bezochte wijngebieden en domeinen komen van hun websites, die van hun invoerders, het IVDP (Instituto dos Vinhos do Douro e Porto) en winesofportugal.com. Met dank ook aan wijnkennis.be en jancisrobinson.com

Wistjedatje...

De wijnspiegel ook kan lezen op issuu.com

3

De Wijnspiegel Nummer 88

Inhoud

pagina

Reisschema

5

De wijnen van de Douro-vallei

7

Druiven

12

Stijlen van Portwijnen

14

Wijngeschiedenis van de Douro-regio

17

Domeinen 27 April

23

- Niepoort - Adega Cooperativa de Favaios Domeinen 28 April - Lavradores de Feitoria - Quinta do Portal - Quinta do Bomfim

27

Domeinen 29 April

- Quinta do Tedo - Quinta do Seixo - Vertice - Quanta Terra

33

Domeinen 30 April

- Quinta de Covela- Quinta de Boa Vista - Quinta das Tecedeiras - Vinho Verde Domein 1 Mei - Graham’s Lodge

37 41

Domein 2 Mei

43

Terugblik langs imaginaire quinta’s

45

Porto en Portugees voor beginners

46

Contacten

47

Overzicht van invoerders of directe aankoop

48

Na een nacht met weinig rust

49

Overzicht Wijnen Douro-Porto

50

Wijndagboek

53

Sprokkels uit de losse Pols

54

- Barão De Vilar

4

De Wijnspiegel Nummer 88

Reisschema Overzicht

Tecedeiras) waarvan we hier ook de wijnen zullen proeven, in een degustatie en daarna bij de lunch. In Porto aangekomen nemen we opnieuw de boot om van op het water een goed overzicht te krijgen van de stad, of beter gezegd: van de twee steden, met Porto op de ene oever en Vila Nova de Gaia op de andere. Het avondmaal brengt ons in de havenbuurt bij O Gaveto, één van de betere visrestaurants met een interessante wijnkaart.

De eerste dag beginnen we met een bezoek en lunch in Quinta de Nápoles bij Niepoort, langs de Douro en met een eerste panoramisch zicht over de indrukwekkende wijngaarden in terrassenbouw. We proeven de wijnen bij het eten, want volgens de filosofie van het huis horen wijnen aan tafel gedronken te worden. We zullen hen niet tegenspreken, het is tenslotte middag en we hebben vroeg ontbeten. We verlaten de vallei om hogerop de coöperatieve van Favaios te bezoeken, die meer dan 500 coöperanten telt en een goede reputatie geniet met zowel Porto als Douro wijnen. In de vooravond komen we dan aan in Alijó, voor de eerste van drie nachten in Pousada Barão de Forrester.

Op 1 mei verkennen we eerst met een gids het historische Porto en zullen we waarschijnlijk getuige zijn van de animatie rond het feest van de Arbeid. Na de lunch in DOP is er vrije tijd om één of meer van de vele Port-huizen in Vila Nova de Gaia te bezoeken. In de late namiddag hebben we met de groep een afspraak in de Graham’s Lodge, waar we een rondleiding en degustatie aangeboden krijgen. Het feestmaal ter afronding van de reis vindt plaats in Vinum, dat ook aan de Graham’s Lodge is verbonden.

De tweede dag begint bij Lavradores do Feitoria, een samenwerkingsverband van 15 wijnbouwers die 600 hectare beheren. We proeven enkele wijnen uit hun uitgebreid gamma in het historische Casa de Mateus in Vila Real.

Vandaar zakken we af richting Douro om Quinta do Portal, een groot familiebedrijf, te bezoeken, met een uitgebreide proeverij en een middagmaal. De namiddag spenderen we in Pinhão, het officieuze centrum van het wijntoerisme in de Douro-vallei, met verschillende Quinta’s van grote huizen. We zijn er te gast op Quinta do Bomfim, van de Symington-familie. We keren voor het avondmaal terug naar Alijó, waar we in een plaatselijk restaurant Cêpa Torta gaan dineren.

De zesde dag sluiten we af met een exclusieve degustatie bij Barão de Vilar, pas opgericht in 1996 door telgen van de Van Zeller familie die nauw verweven is met de geschiedenis van de Port-handel. We proeven naast enkele van hun Douro wijnen ook Porto’s van hun verschillende merken: Maynard’s, Feuerheerd en Barão de Vilar. Daarmee zal de voormiddag goed gevuld zijn. We stoppen onderweg naar de luchthaven bij Machado voor een laatste traditionele Portugese lunch en zorgen dat we op tijd het vliegtuig halen.

De derde dag vertrekken we opnieuw richting Pinhão en omgeving, met eerst Quinta do Tedo, een vrij recent project van de Californische tak van de Bourgondische Bouchard-familie. Zondagmiddag spenderen we op Quinta do Seixo, één van de domeinen van het grootste Portugese familiebedrijf in de wijnsector: Sogrape, gekend van Sandeman en Mateus, maar ook producent van betere Douro-wijnen, waar de degustatie zich zal op toespitsen, alvorens aan te schuiven voor een hopelijk zonovergoten picknick en een weids uitzicht over de vallei. Na een boottocht tussen Pinhão en Tua (en terug) vertrekken we naar het hotel om de wijnen te proeven van twee domeinen: als aperitief hebben we de schuimwijnen van Vertice, van op de hoger gelegen wijngaarden rond de Douro; de wijnen van Quanta Terra zijn klassieke Douro wijnen in wit en rood die we ook bij het avondmaal zullen nuttigen .

De vierde dag wordt, een beetje zoals bij een wielerronde, een transferdag. We gaan richting Porto, maar niet zonder eerst te stoppen bij Quinta de Covela, waar Vinho Verde geproduceerd wordt. De eigenaars bezitten ook twee domeinen in de Douro (Quinta da Boavista en Quinta das

5

De Wijnspiegel Nummer 88

6

De Wijnspiegel Nummer 88

De wijnen van de Douro-vallei Porto e Douro

de samenvloeiing met de Corgo-rivier, net boven het stadje Régua. Dit is het koelste en vochtigste deel van de drie sub-regio’s en produceert over het algemeen de lichtste wijnen die in goedkopere ruby en tawny port gaan.

Stroomopwaarts van de Corgo-rivier vinden we de Cima (“hoge”) Corgo. Dit is het hart van het Douro/Porto herkomstgebied met het stadje Pinhão als centrum. Hier is de neerslag reeds merkelijk lager (jaarlijks 700 mm tegenover 900 mm of meer ten westen van Régua) en de zomertemperaturen enkele graden hoger. Alle grote porthuizen bezitten hier eigen wijngaarden of “quinta’s” waar de meeste kwaliteitswijnen voor tawny, LBV en vintage port vandaan komen.

Douro Superior, het meest oostelijke van de drie sub-regio’s, is voor een groot deel nog onontgonnen gebied, ook al maakt het al lang deel uit van het afgebakende herkomstgebied. Het is een moeilijk toegankelijk en dun bevolkte streek, en in de voorbije eeuwen ook ontoegankelijk omwille van de stroomversnellingen van Cachão da Valeira. Hier is het klimaat nog droger en warmer en het potentieel om topwijnen te produceren hoog. Bovendien leent het vlakke land zich tot mechanisatie, zodat producenten hier hun heil zoeken om te ontsnappen aan de hoge arbeidskosten in de arbeidsintensieve wijngaarden stroomafwaarts. De ontwikkelingen in de Douro Superior (met door de EU gesubsidieerde aanplant) zorgde voor een sterke daling van de prijzen voor Douro-wijnen, zodat in andere gebieden de wijnbouwers met verlies werkten.

De Douro-vallei is ongetwijfeld de mooiste, indrukwekkendste regio van Portugal, en natuurlijk ook de beroemdste omwille van de portproductie. De Denominação de Origem Controlada (DOC) Douro lag vroeger ingebed in Tràs-os-Montes, nu reikt die laatste niet meer tot aan de Douro en heet deze streek Porto e Douro, met als DOCs Douro en Porto en als regionale wijn de IGP Duriense. De dubbele naam Douro/Porto is terecht want de productiearealen voor port en die voor stille wijn overlappen elkaar voor het grootste deel: Port kan geproduceerd worden op 31 700ha, stille wijnen op 39 350ha. In totaal staan er 44 000 hectaren wijngaard in deze wijnregio; met zo’n 1,3 miljoen hectoliter is de regio in total goed voor 1/5 van de Portugese productie en is ze meteen de belangrijkste wijnstreek. 55% daarvan is Porto, ook al varieert de productie sterk van jaar tot jaar: elk jaar wordt immers berekend op basis van productie, stocks en verkoop hoeveel wijn versterkt mag worden. Als bij communicerende vaten schommelt de productie van niet-versterkte Douro-wijnen navenant.

Geologie en klimaat Het oorspronkelijk door Pombal in 1756 afgebakende gebied werd sindsdien enkele keren aangepast. Het stemt nu overeen met een gebied met schist uit het precambrium (een geologische periode van meer dan 500 miljoen jaar geleden) en omgeven door graniet. Het wijngebied begint 70 km landinwaarts van Porto en gaat tot de Spaanse grens.

De bergketen Serra do Marão met toppen tot 1400 meter hoogte, loopt min of meer evenwijdig met de kust en schermt de wijngaarden af van de Atlantische invloed. Verder landinwaarts wordt het klimaat geleidelijk aanextremer.

De jaarlijkse neerslag is gemiddeld 1200 mm aan de kust, stijgt tot 1500 mm in de bergen en daalt dan tot niet meer dan 400 mm aan de Spaanse grens. In de zomer stijgt de temperatuur in de wijngaarden tot boven 35°C. Het klimaat, in combinatie met de arme bodem, creëert extreme condities voor de wijnstokken. In de loop van de afgelopen eeuwen werden de steile flanken van de vallei omgetoverd tot duizelingwekkende terrassen, vaak met de hand uitgehouwen in de schist. Dat geeft de wijnstokken een paar meter ruimte om hun wortels te ontplooien. Eens zover zoeken ze hun weg dieper in de verticale lagen leisteen op zoek naar water en voedingsstoffen.

Wijnbouw Het landschap van de Douro-vallei wordt duidelijk getekend door de wijnbouw. Een deel van het spectaculair landschap dat tot Unesco werelderfgoed werd uitgeroepen is echter van vrij recente datum. Vanaf eind de jaren 1960 begonnen de wijnbouwers het tekort aan bovendien duurdere arbeidskrachten te voelen en werd er naar alternatieven gezocht voor de steile, smalle terrassen die in de 19de eeuw waren gebouwd. Met bulldozers werd een nieuw systeem van bredere terrassen - “patamares” aangelegd. Met meer ruimte tussen de wijnstokken kon er nu ook met kleine tractoren gewerkt worden. Een andere insteek was de aanplant van wijnstokken in verticale rijen langs de natuurlijke hellingen. Deze aanpak maakt een zekere mate van mechanisatie mogelijk, maar biedt echter geen antwoord op de uitdaging van toegankelijkheid op steile hellingen en het risico op erosie.

Door het droge klimaat is irrigatie onontbeerlijk voor de jonge wijnstokken. Aan de andere kant zorgt de droogte in juli en augustus ervoor dat er enkel in de vroege zomer of in uitzonderlijk vochtige jaren moet behandeld worden tegen schimmels. Daarnaast blijken de op druiven verlekkerde

Drie sub-regio’s De Douro is onderverdeeld in drie officieel erkende sub-regio’s: Baixo (“lage”) Corgo is het meest westelijk gelegen deel en omvat het deel van de Douro stroomafwaarts van

7

De Wijnspiegel Nummer 88 wilde zwijnen nog de grootste bedreiging voor de oogst of pas aangelegde wijngaarden. De oogst start meestal in augustus in Douro Superior en gaat door tot begin oktober.

Rendementen zijn uitzonderlijk laag en bedragen 500 tot 750 gram voor een oude wijnstok tot 1,5 kg voor jongere stokken tot 20 jaar oud.

waarbij anders bittere tannine zou vrijkomen.

Traditioneel werden lagares gedurende de dag gevuld en de druiven door de plukkers zelf ’s avonds vertrappeld. De meeste lagares kunnen 10 tot 15 “pipas” (typische port-vaten) bevatten - 5500 tot 8250 liter. Eén à twee personen zijn nodig per pipa. De extractie van kleur en tannine wordt bevorderd door de alcohol en de stijgende temperatuur.

Na enkele uren systematisch vertrappelen van de druiven, komen de schillen en steeltjes bovendrijven. Deze “chapeau” werd traditioneel ondergeduwd door middel van lange stokken.

Na één à twee dagen daalt het suikergehalte in de gistende most van 12 of 13 ° Baumé (Baumé graden zijn een specifieke schaal voor suikergehalte in wijn die voor portwijn gehanteerd wordt) tot 6 à 8 °Baumé. Afhankelijk van de gewenste zoetheid van het eindproduct, wordt de wijn op een bepaald moment overgeheveld naar een vat dat al voor één vijfde gevuld is met wijnalcohol van 77°. Eens de most in aanraking komt met de alcohol, sterven de gistcellen af en wordt de gisting stopgezet. Het resultaat is een jonge, zoete port van 19 of 20° alcohol.

Door het reeds vermelde tekort aan arbeidskrachten vooral omwille van de emigratie uit de regio - werd het traditioneel vinifiëren in lagares geleidelijk aan vervangen door modernere technieken. Nieuwe installaties met geautomatiseerde tanks bleken een valabel alternatief voor het vertrappelen van de druiven; de volgende stappen in de vinificatie bleven onveranderd. Recentere innovaties werden ingevoerd door Taylor’s en de Symingtons, die op een mechanische, bijna gerobotiseerde manier het werk van de mens in de lagares nabootsen. Gezien de investeringen die deze systemen vereisen, worden ook zij enkel voor de betere portwijnen ingezet.

DOC Porto Deze DOC is genoemd naar de havenstad Porto, de tweede stad van Portugal, van waaruit de wijn reeds eeuwenlang wordt verscheept. Het wereldwijde succes van de portwijnen zorgde voor eveneens wereldwijde imitaties, met versterkte wijnen die van Californië over Zuid-Afrika tot Australië onder het etiket “Port” of “Porto” verkocht worden. In de Europese Unie kan dit niet meer: daar is de benaming voorbehouden aan de wijnen uit het afgebakende gebied langs de Douro-vallei Vinificatie en lagares De verschillende vinificatie-technieken om port te produceren omvatten alle een snelle extractie van kleur en tannine. De gisting wordt immers na amper drie of vier dagen stopgezet door toevoeging van alcohol, zodat de most minder lang dan niet-versterkte rode wijnen in contact komt met de schil. De maceratie dient daarom zo intens mogelijk te zijn.

Tot begin jaren 1960 verliep de vinificatie voor alle portwijnen op een gelijkaardige manier. Elke quinta had één of meer “lagares”, lage stenen kuipen waarin de druiven werden vertrappeld en vergist. Sommige worden nog steeds gebruikt, hetzij in kleinere quinta’s, hetzij voor de betere vintage of tawny ports. De menselijke voet is immers een ideaal instrument om druiven te persen: de bessen worden opengebroken zonder dat de pitten worden geplet,

8

De Wijnspiegel Nummer 88

9

De Wijnspiegel Nummer 88

O Rio Douro De Douro stroom, meestal spreekt men onterecht van de Douro’ rivier’, is met zijn totale lengte van 897km de derde grootste stroom van het Iberisch schiereiland. De Taag / Tejo is zowat 100 km langer en heeft met de Douro een paar punten gemeen: ook hij ontspringt in de Spaanse (oostelijke) hoogvlakte (1590m) en vormt gedurende enkele tientallen kilometer (60) de grens tussen Spanje en Portugal, om in de Atlantische Oceaan uit te monden in Lisboa. De Ebro is 925km lang, maar mondt uit in de Middellandse Zee bij Tortosa.

Het langste deel van de Douro ligt ook in Spanje, waar de stroom de Duero heet, zoals jullie wel weten van de appellatie Ribera del Duero. De stroom heeft zijn bron in Castilla y León, in de picos de Urbión, ten Noordwesten van de stad Soria. Daardoor start de stroom van een stuk hoger dan de Taag, namelijk vanop 2200 m hoogte in de Sierra de la Demanda. Hij haalt trouwens ook een debiet van 714 m³/s. Even voorbij Zamora draait de Duero naar het Zuidwesten en vormt dan gedurende 112 kilometer de Spaans-Portugese grens. Vanaf hier toont de stroom zich op zijn spectaculairst, met smalle canyons en langs beide kanten omgeven door nationale parken: het Douro Natural Park en het Arribes del Duero Natural Park, maar doordat er daar weinig wegen zijn is dit een goed bewaard natuurgeheim.

Aan de samenvloeiing met bijrivier Agueda maakt de stroom een nieuwe bocht (Barca d’Alva – Vega Terron) en begint dan aan zijn Portugees parcours van 210 km tot aan de stad Porto en de zee, en al heel vlug duiken hier de wijngaarden op die dit landschap zo merkwaardig tekenen en vorm gegeven hebben. De stroom is nu eens eerder nauw dan weer breder met parallel daarmee steile hellingen of eerder zachte glooiingen. Op Peso da Régua na liggen er langs de stroom alleen maar dorpjes en stadjes zoals Foz do Tua en Pinhão. Er zijn een achttal bijrivieren, die meestal via kloven of canyons de stroom bereiken en dus onbevaarbaar zijn. Het zijn (vanaf Spanje, richting Porto) de Côa, de Tua, de Sabor, de Corgo (bij Peso da Régua), de Távora, Paiva, Tâmega en de Sousa.

pen zijn van Douro Azul, Viking en Croisi-Europe, en een paar kleinere pendelboten of een zeldzame zeilboot of motorboot. Geen industriële scheepvaart op de Douro, en toch werden er in de jaren 1964-1985 vijf indrukwekkende stuwdammen met telkens een sluis gebouwd. Die sluizen heten Crestuma-Lever (14 m sluisverval); Carrapatelo, de grootste met 35m verval en een sluisdeur in guillotine-vorm; de Bagaùste dam met 28 m niveauverschil; de Valeira sluis/dam met 33 meter en dichtst bij de Spaanse grens de Pocinho dam (22m).

De sluizen zijn iets minder dan 100meter lang en 12 meter breed, en daar kunnen de cruiseschepen heel precies invaren, een “wow”-ervaring als je dat voor de eerste keer meemaakt. De hoofdreden voor de aanleg van die dammen was het onder controle brengen van de stroming van de Douro, want voordien was de ‘Gouden Stroom’ afvaren een meer dan hachelijke onderneming voor de rabelos en konden er ongelooflijke niveauverschillen optreden met grote overstromingen als gevolg. Kijk maar eens in Peso da Regua naar de strepen op de muren van sommige huizen, die de onvoorstelbaar hoge waterpeilen aanduiden die hier ooit voorgekomen zijn. De bijnaam ‘gouden’ stroom is de poëtische referentie naar de oker en bruinachtige kleur die het water dikwijls vertoonde door het opwoelen van het bodemzand in de lente. En natuurlijk maakt men gebruik van het niveauverschil bij de dammen om elektrische stroom op te wekken.

Eén ding is zeker, een afvaart van de Douro (waarvan we de naam meestal verkeerdelijk uitspreken, want de Portugezen zeggen [doroe] ) is een zalige, onvergetelijke ervaring door de stilte, de rust en de grootsheid van een landschap dat, hoewel uitermate sterk door de mens naar zijn hand gezet, toch ook de verbluffende weidsheid van de natuur op u laat inwerken.

Luc Wieme - apaixonado por o Douro

Het Douro landschap is grandioos, uniek maar eigenlijk botanisch gezien niet zo gevarieerd. Naast de wijngaarden zie je alleen maar olijf- en amandelbomen, en hier en daar verwilderde bossen. En behalve de dorpjes zijn omzeggens het enige teken van menselijk leven de witte quinta’s die allen fier en met hetzelfde lettertype hun naam kenbaar maken aan de voorbijvarende toeristen. Sommige van die quinta’s zijn via een aanlegsteigertje te bereiken maar voor de meeste moet je een kronkelend, soms hallucinant parcours afleggen om er te geraken. Het zal u trouwens ook opvallen dat omzeggens het enige type vaartuigen dat je op de stroom tegenkomt de cruisesche-

10

De Wijnspiegel Nummer 88

DOC Douro

Rosé wines

De DOC Douro dateert slechts van 1982 (decreet in 1980), maar gaat terug op één van de oudste AOC afbakeningen ter wereld (zie verder onder geschiedenis). De ‘stille’(= niet versterkte) DOC wijnen, voornamelijk rood maar ook meer en meer wit en rosé, werden pas een succes sedert een goede 25-30 jaar, en hun steeds stijgend aandeel in het totale plaatje is nu goed voor één derde. Uitbreiding van het areaal is maar mogelijk in de Douro Superior, de subregio die het dichtst bij de Spaanse grens aanleunt.

Zoals elders in de wereld vinden we ook in de Douro meer en meer rosé wijnen, meestal op basis van korte maceratie van rode druiven. Deze wijnen zijn gemaakt om jong te drinken - (nog) geen bewaar-rosés dus.

Rode wijnen De rode wijnen worden gemaakt op basis van lokale druivenrassen als touriga nacional, touriga franca, tinta roriz (aragonez), tinta barroca en tinto cão. Het merendeel van de wijnen zijn assemblages die een unieke complexiteit en intensiteit tentoonspreiden, typisch voor de Douro. Mono-cépages kunnen ook interessant zijn, vooral van touriga nacional, touriga franca of tinta roriz. Het gamma aan rode wijnen is zeer breed, zowel in prijs- als in kwaliteitsniveau.

De eenvoudigere cuvées worden best jong gedronken. Ze worden op het fruit gevinifieerd en zijn evenwichtig, soepel en toegankelijk. Zij passen bij eenvoudige typische vleesgerechten (geit, kalfskoteletten), de “bacalhau”, pasta of pizza.

Bewaarwijnen zijn intens en complex, zowel aromatisch als in de smaak. Naarmate ze verouderen evolueert de uitbundige fruit-expressie naar meer subtiele en nog complexere aroma’s en een zijdezachte structuur met kracht en finesse. Deze wijnen worden vaak als “reserva” of “grande reserva” op de markt gebracht. Zij passen bij krachtigere vleesgerechten zoals wild.

Witte wijnen Frisse, witte wijn maken zonder al te veel alcohol was lang geen evident gegeven door het zeer warme zomerweer, maar met de moderne technologie vormt dit geen probleem meer. De witte wijnen zijn bijna altijd assemblages.

Vier druiven domineren: gouveio, viosinho (uniek voor de Douro), malvasia fina en rabigato.

De instapwijnen zijn lichtgeel van kleur en zeer fruitig, met citrus en florale aroma’s. Zij zijn ideaal voor visgerechten en salades, of als aperitief. Witte “premium” wijnen zijn intenser en complexer, vaak met houtlagering. De kleur neigt naar goudgeel en de aroma’s zijn rijker (exotisch fruit, toast). De betere cuvées hebben een mondvullend karakter, een lange afdronk en een zeker bewaarpotentieel. Zoals bij de rode wijnen worden de betere witte cuvées onderscheiden als “reserva” of “grande reserva”. Hierbij passen zowel krachtigere visgerechten als wit vlees (gevogelte, konijn).

11

Andere Douro wijnen Minder courant maar vermeldenswaard zijn Moscatel do Douro (zie verder), Espumante do Douro - schuimwijn, al dan niet volgens de traditionele methode, en Colheita Tardia, “late harvest” - wijn van laat geoogste, soms gebotrytiseerde druiven.

DOC Moscatel do Douro In de Douro-vallei is er ook een herkomstbenaming voor zoete versterkte moscatel: Moscatel do Douro. De muskaatdruif - moscatel galego branco (muscat blanc à petits grains), is in het hele gebied van de Douro aangeplant, maar is vooral te vinden rond de stadjes Alijó en Favaios, op het hoge, golvende plateau, een 10-tal kilometer ten Noorden van de Douro op de grens van de Cima Corgo.

Het grootste deel van de Moscatel do Douro komt uit Favaios.

De wijnen moeten gemaakt worden van minstens 85% muskaatdruiven en hebben een minimum alcoholpercentage van 16,5%. De vatlagering bedraagt minstens 18 maanden, en sommige rijpen 10 of 20 jaar, met zelfs af en toe “colheita” bottelingen van een enkel oogstjaar.

IGP Duriense In het Porto e Douro gebied worden onder de IGP Duriense vooral wijnen geproduceerd van internationale druivenrassen zoals syrah, chardonnay, sauvignon blanc, pinot noir…

De Wijnspiegel Nummer 88

Druiven Meer dan 80 verschillende druivenrassen zijn toegelaten voor de productie van portwijnen en de DOC Douro. Tot de jaren 1990 wisten veel wijnbouwers niet welke druiven ze in hun wijngaard staan hadden - vaak ook omwille van de gemengde aanplant - de zogenaamde “complantation” - in de oudere wijngaarden, met vaak 20 tot 30 verschillende rassen op één perceel. In de jaren 1970 werden studies uitgevoerd om de betere druiven te selecteren en sindsdien verloopt de aanplant iets overzichtelijker. Voor rode port genieten touriga nacional, tinta barroca, touriga franca (of touriga francesa), tinta roriz (tempranillo), en tinto cão de voorkeur, maar ook sousão, tinta amarela en mourisco kennen een zekere populariteit. Gouveio (godello), malvasia fina en viosinho worden als de beste druiven voor witte port beschouwd. Een noodgedwongen onvolledig overzicht:

Druiven voor rode wijn Touriga nacional Touriga nacional is de topdruif in het Douro gebied voor de port wijnen en is tevens belangrijk voor heel Portugal. Het is een stevige groeier die geen hoge opbrengsten geeft maar uitmunt in kwaliteit. Hij is droogte- en hittebestendig. Tijdens de rijping tot port ontwikkelt de wijn prachtige rijke smaken van moerbei en braam, zonder de scherpte van zwarte peper en het verleidelijk aroma van bloemen te verliezen. Als tafelwijn heeft de wijn wat tijd nodig om de tannine te laten versoepelen, tenzij in blends met andere soorten. Komt zowat voor in heel Portugal en is het belangrijkste in de Douro en in de Dão waar de wijnen voor 20% uit touriga nacional moet bestaan. In Australië wordt deze druif ook gebruikt voor de lokale “portwijnen”.

Tinta Barroca Tinta Barroca behoort tot de beste rassen voor port en maakt deel uit van de vijf aanbevolen rassen. De druif is zeer goed aangepast aan de droge Douro-streek. Het is een krachtig groeiende druivensoort met hoge opbrengsten. Het ras is goed bestendig tegen ziektes. Tinta Barroca levert zoete druiven waaruit robuuste, donkere wijnen gemaakt worden. Men vindt de wijnen zelden als mono-cépage. Zij zijn zacht, vol, fruitig en rijk aan tannine en hebben aroma’s van vijgen en droge vruchten. Buiten Portugal (Douro) vindt men ze ook in Zuid-Afrika - waar ze onder meer dient voor wijnen in port-stijl.

Touriga Franca Aromatische, kwaliteitsvolle port-druif die zelfs meer aangeplant is in de Douro dan touriga nacional - ze neemt daarmee ongeveer 20% van de wijngaardoppervlakte in.

Naast één van de vijf aanbevolen druiven voor port is het

een sterkhouder in veel Douro-blends. De druif zorgt voor intens gekleurde, elegante wijnen met veel zwart fruit en florale toetsen (rozen, wilde bloemen); de tannine is krachtig maar edel en draagt bij tot het verouderingspotentieel van de blends - vaak in combinatie met tinta roriz en touriga nacional. Bovendien is het een robuuste druif, goed bestand tegen ziektes en schimmels, en zorgt het voor een betrouwbare, gezonde oogst.

Tinta roriz Eén van de vijf aanbevolen port-druiven. Naam die in de Douro en Dão gebruikt wordt om tempranillo te benoemen (in andere Portugese regio’s spreekt men van “aragonez”.

Het is één van de zeldzame druiven die in beide landen van het Iberisch schiereiland populair is. De wijnen zijn rijk, levendig met elegantie en kracht, fruitig en kruidig tegelijk. In de Douro maakt tinta roriz meestal deel uit van blends met touriga nacional en touriga franca - zowel in port als in niet-versterkte wijnen.

Tinta Cão Tinta Cão is een oude (zeker 18de eeuw) en belangrijke cultivar bij de portproductie.Omdat de opbrengsten van deze soort laag zijn en het een laat-rijpe druif is, wordt hij niet veel meer aangeplant, ook al hoort hij bij de vijf officieel aanbevolen druivenrassen. Tinta Cão levert complexe tanninerijke wijnen van hoge kwaliteit met een mooi evenwicht en een fraai aroma. De kleur is licht. Komt voor in de Douro voor port. Verder komt de druif ook voor in de Dão en in de Vinho Verde.

Bastardo Deze vroeg rijpende en weinig productieve druivensoort heeft een most met veel suiker die wijnen rijk aan alcohol levert met veel aroma en weinig zuur. De druif is gevoelig voor meeldauw. Komt in Portugal vooral voor in de Dão, de Bairrada en de Douro (port).

Mourisco Mourisco is een kwaliteitsdruif die vaak hoge opbrengsten geeft. Ze is tamelijk resistent tegen de druifluis. Hij wordt momenteel niet vaak meer aangeplant omwille van een onregelmatige bloei en bevruchting. De mourisco geeft een wijn met een goede kleur, voldoende zuren en veel tannine (bij de jonge wijnen). Vaak geteeld in de Douro en Noord Portugal.

Tinta Amarela Tinta Amarela is een productieve topcultivar voor de portproductie. Hij is weinig bestand tegen ziekte en wordt daarom niet veel meer aangeplant. De druif kwam vroeger

12

De Wijnspiegel Nummer 88

zeer veel voor in Baixa Corgo, maar zou het veel beter kunnen doen in Cima Corgo en Douro Superior die droger zijn en waar minder schimmels voorkomen. De wijnen hebben een hoog tannine- en alcoholgehalte, een goede kleur en smaak en zijn aromatisch (pruim, chocolade). Rijping in eiken vaten wordt aanbevolen. Komt vooral voor in de Douro, maar ook in Dão, Alentejo, Estremadura, Ribatejo en Bairrada.

Tinta franca Een druivensoort voor portwijn. Werd vroeger tinta francisca genoemd. Wordt dikwijls verward met touriga franca.

Er wordt verondersteld dat tinta franca een mutant is van pinot noir, hoewel dit nooit volledig bewezen werd. Tinta franca levert matig intense wijnen waarvan de most een hoog suikergehalte heeft. Komt vooral voor in de Douro en wordt voor portwijn gebruikt.

Druiven voor witte wijn Doña branca Iberische druif die groeit in het noorden van Portugal en gebruikt wordt voor witte portwijnen. Niet versterkt zijn de wijnen van doña branca geparfumeerd. :Men vindt deze druif vooral terug in de Beiras en de Douro. Hij wordt ook geteeld in Galicië (Spanje).

Gouveio Portugese naam voor de druif die in Spanje als godello gekend is. Afkomstig uit de Douro heeft de druif zich intussen over heel Portugal verspreid. De wijnen zijn fris, levendig met een goede aciditeit, mond vullend en aroma’s van citrus, witte perzik en anijs. Mooi bewaarpotentieel op fles.

Vroeg rijp, met relatief hoge rendementen, is hij gevoelig

13

voor meeldauw en schimmels tijdens de oogst.

Rabigato Dit is één van de beste witte druiven in de Douro - vooral aangeplant in Douro Superior. Hij voegt frisse zuren toe aan de blends; zeldzaam als mono-cépage, maar dan wel zeer opvallend met aroma’s van acacia en sinaasappelbloesem, een sterk mineraal karakter en een goede structuur.

Viosinho Noord-Portugese druivensoort die waarschijnlijk enkel maar voorkomt in de Douro en in Trãs-os-Montes. Verleent structuur en smaak aan blends met gouveio en rabigato - voor zowel witte portwijn als niet-versterkte Douro-wijnen. Een tijdlang minder populair omwille van de lage opbrengst wordt hij opnieuw naar waarde geschat door de wijnbouwers. Vroeg rijp en gedijt goed in warme gebieden waar hij minder wordt blootgesteld aan meeldauw en andere schimmels.

Malvasia fina Druif uit het binnenland van Noord-Portugal, vooral in Douro, Dão en Beira Interior; Wijnen van malvasia fina zijn subtiel, niet te intens, met voldoende frisheid en een gemiddelde complexiteit. Aroma’s van boenwas en nootmuskaat, met soms een rokerige toets (ook zonder vatlagering). Meestal gebruikt in blends of als basiswijn voor schuimwijnen in de koelere gebieden. Zeer gevoelig aan meeldauw en matig onderhevig aan schimmels en coulure, met als gevolg wisselvallige opbrengst (kwaliteit en kwantiteit).

De Wijnspiegel Nummer 88

Stijlen van portwijnen

Er zijn twee categorieën rode port: wijnen die op vat rijpen en wijnen die op fles rijpen. Vat-gerijpte wijnen zijn drinkbaar na botteling. Ports die voor flesrijping bestemd zijn, verblijven slechts kort op vat en worden vaak niet gefilterd.

Ze zijn soms pas na 20 of 30 jaar op dronk. Binnen deze twee categorieën zijn er veel aparte stijlen.

Daarnaast zijn er ook nog de witte en recentelijk geïntroduceerde rosé. Een overzicht.

Port met flesrijping Ruby Ruby is een ongecompliceerde basisport die slechts twee tot drie jaar rijping heeft ondergaan - op vat, in cement of zelfs inox - en die daardoor nog zeer fruitig, rond en

jong (robijnrood) van kleur. Assemblage van verschillende jaren die gefilterd en soms zelfs gepasteuriseerd worden om te stabiliseren.

Ruby Reserva is meer aromatisch en fruitig, met een complexere structuur. De wijnen in de assemblage worden zorgvuldig geselecteerd. De term dient dus eerder om “premium” ruby te onderscheiden, die vroeger vaak als ‘vintage character’ werd verkocht, een ietwat misleidende term.

LBV (Late bottled vintage) Portwijn van één enkele jaargang, vaak een assemblage die gebotteld wordt tussen 31 juli van het vierde jaar en 31 december van het zesde jaar na de oogst. De rijping vindt

14

De Wijnspiegel Nummer 88 meestal plaats in grote foeders of inox cuves om de oxidatie zo beperkt mogelijk te houden. Er zijn verschillende types LBV: de meest voorkomende zijn geklaard en soms gefilterd en gestabiliseerd voor botteling; zij vormen geen depot en hoeven dus niet gedecanteerd te worden. Dat is wel het geval met de niet-gefilterde types, die net als vintage port, gedecanteerd moeten worden maar wel reeds vier tot zes jaar na botteling op dronk zijn.In deze categorie vindt men ook de ‘Envelhecido em garrafa’ of ‘Bottle Matured Port’ - een benaming die in 2002 werd erkend voor ongefilterde LBV die minstens drie jaar op fles rijpen alvorens op de markt te komen.

Crusted Deze portwijn is een assemblage van wijnen van verschillende jaargangen die 3 tot 4 jaar op vat rijpen. De naam verwijst naar het depot dat bij dit type wijn bij rijping op fles voorkomt - gezien de beperkte of afwezige filtratie. De wijn neigt naar de stijl van vintage-port en is een relatief recent verschijnsel in de portwereld. Net als ongefilterde LBV is het een interessant alternatief voor vintage port. De wijn mag pas drie jaar na botteling op de markt komen.

Vintage Vintage port staat aan de top van de port-wijnstijlen en krijgt de meeste aandacht, ook al vertegenwoordigt hij slechts 1% van de totale productie. De wijn moet gebotteld worden tussen 1 juli van het tweede jaar en 31 december van het derde jaar na de oogst. Vintage port kan jong gedronken worden maar ontwikkelt zich na jaren kelderrijping tot een buitengewone nectar. De wijn is donker en krachtig, zelfs tanninerijk, die met ouderen versoepelt.

Vintage wordt gemaakt van de beste druiven, vaak afkomstig uit de betere quinta’s van de Cima Corgo, het middelste deel van de Douro-wijnregio. Zelfs met perfect rijpe druiven na een ideale zomer is een vintage niet gegarandeerd; de porthuizen kunnen tot een jaar na de oogst wachten met het bepalen van een vintage. Die bepaling kan enkel gebeuren na goedkeuring van stalen door het IVDP (Instituto dos Vinhos do Douro e Porto) en hangt af van de kwaliteit, kwantiteit en ook het appetijt van de markt.

Single-quinta vintage is een vintage die volgens dezelfde criteria wordt gemaakt maar die afkomstig is van één enkele wijngaard. Aangezien het hier om de betere wijngaarden gaat, zijn er vaak single-quinta vintage wijnen in jaargangen die door het moederhuis niet als vintage bepaald werden. In jaren waar een porthuis wel een vintage op de markt brengt zal de single-quinta vaak dienen als ruggengraat van de assemblage. Vaak wordt single-quinta port enkele jaren door de porthuizen in hun kelders bewaard, tot ze vinden dat ze op dronk zijn.

Port met vatrijping

15

Tawny Tawny port is een benaming die van toepassing is op een breed gamma aan port-stijlen. Tawny is herkenbaar aan een kleur die jarenlange rijping impliceert. Eenvoudige tawny wordt echter gemaakt met jonge wijnen, vanaf drie jaar (niet ouder dus dan de meeste ruby). Oxidatie wordt bevorderd door het regelmatig overhevelen, maar ook door gebruik te maken van lichtere basiswijnen uit de koelere Baixo Corgo, waar de druiven minder intens rijpen.

Om de kleur nog bleker te krijgen wordt er soms zelfs witte port aan toegevoegd, zodat het resultaat eerder roze kleurt dan amber of bruin. Nog een variant zijn de wijnen die langere tijd op vat in de quinta’s verblijven en daar door de hitte sneller rijpen - de zogenaamde “Douro bake”.

Tawny Reserva wordt gebruikt voor wijnen van hogere kwaliteit dan gewone tawny en wordt gemaakt met wijnen die minstens 5 tot 7 jaar op vat rijpten. Ook hier is variatie troef, met een kleur die qua intensiteit die van ruby benadert of met reeds evolutie en een bruinrode kleur.

Tawny met leeftijdsaanduiding - 10, 20, 30 of meer dan 40 jaar - wordt gemaakt door assemblage van wijnen van verschillende jaargangen. De aangeduide leeftijd stemt (ongeveer) overeen met de gemiddelde leeftijd van de wijnen die in de blend gebruikt werden. De stijl van deze tawnies wordt bepaald door elk porthuis dat streeft naar een herkenbare huisstijl. De wijnen moeten bovendien goedgekeurd worden door het IVDP als overeenstemmend met het karakter dat mag verwacht worden van de leeftijd op het etiket. Vaak worden dergelijke gerijpte tawnies gemaakt met basiswijnen van topkwaliteit, afkomstig van jaargangen zonder vintage-bepaling. Na botteling is de wijn klaar om te consumeren; hij kan zelfs lijden onder te lange bewaring - ook al zijn de oudere versies stabieler.

Licht gekoeld (of op keldertemperatuur) kan een tawny in de warme Douro hemels smaken.

Colheita Colheita betekent “oogst” in het Portugees. Colheita port is eigenlijk een tawny van één enkel oogstjaar. De wijn moet minstens 7 jaar op vat rijpen, maar vaak is dat veel langer. Naast de kenmerken van een oude tawny geeft een colheita ook de karakteristieken van het oogstjaar weer.

Ook colheita port dient vrij snel na botteling gedronken te worden.

Garrafeira Garrafeira betekent “kelder” of “voorraad (reserve)” in het Portugees. Vroeger werd de term meestal voor tafelwijnen gebruikt, en is sinds 2002 officieel erkend door het IVDP. De vereisten zijn dat het een wijn van een enkel jaar moet zijn, die minstens 7 jaar in glazen “dame-jeannes” (van 5 of 10 liter) moet rijpen vooraleer gebotteld te worden. In de praktijk duurt de rijping veel langer en wordt de wijn pas na 20, 30 of zelfs 40 jaar gebotteld. Er worden drie data ver-

De Wijnspiegel Nummer 88 meld op de fles: oogstjaar, botteling (in dame-jeanne) en klaren bij overheveling naar een gewone fles. De smaak combineert fruitigheid met de textuur van tawny.

Wit (Branco) Ernest Cockburn beweerde begin vorige eeuw nog dat ‘the first duty of port is to be red’. Toch produceren de meeste porthuizen één of meer witte ports, dankzij de vele witte druiven die de Douro-vallei produceert. Witte port kent men ook in verschillende stijlen, afhankelijk van de zoetheid en de rijping. De categorieën volgens zoetheid zijn: Extra Seco, Seco, Doce en Lágrima. Reserva wordt gemaakt van een assemblage met minstens 7 jaar rijping op vat.

Het grootste verschil met rode port ligt in de vinificatie, waarbij schilcontact nauwelijks voorkomt. Zelfs de “Extra Seco” of “Seco” hebben nog een goed niveau van restsuiker (30 à 40 g/l). Lágrima is de zoetste categorie waarvan de naam verwijst naar de stroperige viscositeit.

De meeste witte port wordt na 18 maand rijping in cement of inox gebotteld. Houtlagering komt ook voor en geeft de wijnen een apart karakter, evolutie in kleur (van goud tot amber) en met een droge toets van noten. Net als bij tawny kan een leeftijdsaanduiding van 10, 20, 30, 40 jaar oud worden toegepast.

Rosé (Pink) Rosé is de recentste portstijl die in 2008 door Croft werd geïntroduceerd en door het IDVP initieel als “light ruby” werd geklasseerd. Ook al was deze innovatie aanvankelijk controversieel, nu tellen de meeste porthuizen een rosé in hun gamma. De kleur kan variëren van licht zalmroze tot licht robijnrood en wordt verkregen door korte schilweking van blauwe druiven. De rijping is niet-oxidatief en het resultaat fruitig en fris te drinken.

16

De Wijnspiegel Nummer 88

Wijngeschiedenis van de Douro-regio Portugal kan net als Frankrijk, Italië en Spanje, bogen op een meer dan twee duizend jaar oude wijngeschiedenis. Toen de Feniciërs het zuiden van het land omstreeks 600 voor Christus binnen vielen brachten zij een aantal druivenrassen mee, maar zoals elders in Europa zijn het vooral de Romeinen die hier (vanaf 219 voor Christus) de techniek van de wijnbouw ontwikkelden. Ook de Arabieren passeerden bij hun verovering van het Iberisch schiereiland in het Portugese deel. Ik vermeld hen omdat zij de techniek van de distillatie beheersten, het omzetten van wijn in alcohol, en dat deze uitvinding vele eeuwen later een cruciale rol zou spelen in hét vinologisch exportproduct van het land, de portwijn.

In de vroege Middeleeuwen (1139) wordt Portugal een koninkrijk en we vinden al dadelijk na die datum koninklijke decreten die de wijnen van de Douro vermelden. En ja, ook hier zijn het de kloosters, meer bepaald de Cisterciënzer kloosters (in Salzedas, Lamego enz.) die een cruciale rol gaan spelen in de verbreiding en consolidatie van de wijnbouw. Zij bezaten immers immens veel gronden en deden aan intensieve aanplant op de beste percelen.

Britannia rules the waves Maar het zijn vooral de Engelsen die een cruciale rol hebben gespeeld in de wijngeschiedenis van Portugal en vooral in die van de Douro-regio.

Reeds op het eind van de veertiende eeuw sloten ze een belangrijk handelsverdrag af: het verdrag van Windsor van 1386. Dat gaf hun schepen vrije toegang tot het land en leidde tot de oprichting van drie ‘comptoirs’ of handelsposten van waaruit zij onder gunstige voorwaarden goederen konden in- en uitvoeren. Dat waren Viana (do Castelo) in het Noorden (Minho), dat als eerste het centrum van de wijnhandel zou worden – maar helaas verzandde de haven, net zoals bij ons met Brugge gebeurde. De twee andere vestigingen waren Lisboa en Porto, dat uiteraard de hoofdrol zou gaan spelen.

U weet allemaal dat Portugal een pioniersrol heeft gespeeld in de verkenning van onze planeet, dankzij de moed en durf van een aantal zeevaarders die het aandurfden de Afrikaanse kust af te varen, de Kaap rond te zeilen en dan verder naar India en zelfs de wereld rond. Hun namen zijn Hendrik de Zeevaarder (zijn standbeeld staat te pronken op het mooie Beursplein van Porto), Bartolomeo Dias (Zuid-Afrika), Vasco da Gama (India), Pedro Álvares Cabral (India en Brazilië) en Fernão de Magalhães († Filippijnen). Ik haal dit aan om er op de wijzen dat momenteel oud-kolonie Angola nog steeds het derde exportland is voor Portugese (weliswaar vooral goedkopere) wijnen.

17

Ook in de zeventiende eeuw onderhielden Engeland en Portugal geprivilegieerde relaties. Het feit dat in 1662 de Engelse koning Charles II huwde met een Portugese prinses uit Bragança, zus van de Portugese koning AlfonsoVI, zal hier niet vreemd aan geweest zijn. Maar de Portugezen zoeken ook steun tegen de Spanjaarden bij de Engelsen.

Filips II, zoon van onze Keizer Karel had het zelfs bestaan om Portugal gedurende bijna zestig jaar in te lijven bij zijn rijk (1584-1640). En ondertussen verzuurde de relatie met de Fransen, die wilden Filips V van Anjou in Spanje op de troon. Portugal werd dus steeds meer “anglofiel”. Engeland was toen trouwens duidelijk de opkomende mogendheid in Europa, de sterkste politieke macht. En dan was er nog de (zoveelste) Frans-Engelse oorlog van 1678-86, waarbij de Fransen hun havens sloten voor de Engelsen, die bijna volledig afhankelijk waren van Bordeaux voor hun geliefde ‘claret’. Colbert had die export trouwens al bemoeilijkt met een aantal protectionistische wetten tussen 1660-67. Ze moesten dus op zoek aan een andere wijnbron, en die was al gauw gevonden in het bevriende Portugal.

Probleem was wel dat de wijn die ze uit het huidige Minho gebied ten noorden van de Douro aankochten en die ze red Portugal noemden, scherp en bitter smaakte…

Tot – zo gaat het verhaal of de legende (?)- twee Engelse handelaars zich in 1678 tot ver in het binnenland waagden en in het klooster van Lamego een veel krachtiger wijn konden proeven. Die werd voor het transport naar de haven van Porto aangevuld met aguardente, de Portugese ‘klare’ (op een vat van 550 liter werd 15 liter alcohol toegevoegd). Datzelfde jaar is ook het jaar van de oudste scheepsdocumenten die vervoer van Douro wijn via Porto naar Engeland vermelden. Enkele cijfers: in 1678 (amper) 2000 hl wijnexport; in 1693 al 70 000 hl en in 1728 niet minder dan 130 000hl. Die wijn noemde men toen Vinho do Porto of portoporto, waaruit dus later het kortere en handiger woord ‘port’ zou afgeleid worden. Het mag duidelijk zijn dat de Engelse handelaars het van toen af voor het zeggen hadden: de eerste Engelse exporteur was Warre °1670, gevolgd door Croft, Quarles-Harris en dan Taylor. Ook al domineerden zij de porthandel, zij waren niet alleen en ook niet de eersten: Cristian(o) Kopke, een Duitse vertegenwoordiger van de Hanze-steden, was er nog rapper bij en stichtte al in 1638 een handelshuis in Porto, het oudste dat nog steeds actief is. Ook een ander van oorsprong Duits huis, Burmester, is nog steeds actief, net als de families Van Zeller en Nieport met hun wortels in de Lage landen.

De Wijnspiegel Nummer 88

Alles zou in een stroomversnelling komen door het verdrag van Methuen van 1703. Deze Engelse lord onderhandelde een voor de Engelsen super-voordelig handelsakkoord dat de invoerbelasting op Portugese wijn met een derde verminderde, in ruil voor belastingvrije import van hét Engelse exportproduct bij uitstek: wol. Al snel verdubbelde de wijnvloed naar Engeland, maar de gevolgen voor de Portugese herders uit het Douro hinterland – waar naast wijnstokken en olijfbomen alleen schaapjes aan hun trekken kwamen – waren catastrofaal. Ze hadden maar één alternatief: de ‘reconversie’ tot wijnbouwers. En dat deden ze massaal. Maar in dat barre landschap met die steile hellingen kon je zomaar niet gaan aanplanten. Uit die tijd dateren dus de eerste, soms vrij primitief aangelegde terrasjes langs de Douro die men socalcos is gaan noemen.

In het jaar 1727 richtten de Engelse handelaars het Factory House op, waarvan het gebouw (uit 1790) nu nog te bewonderen maar niet te bezoeken is op de hoek van de Rua do Infante D. Henrique, nr 8. Zij kwamen en komen er nog steeds samen op woensdag, om hun zaken te bespreken bij een lekker en rijkelijk met port overgoten diner.

Die ‘shippers’ gingen amper of helemaal niet tot in de wijnstreek, die zowat 70 km van de kust begint. Dat was een te gevaarlijke en moeizame onderneming. Ze lieten de wijn met kleine scheepjes - de alom bekende en fotogenieke rabelos- naar Porto komen, om precies te zijn, naar de aan de overkant gelegen lodges of opslagruimten van Vila Nova de Gaia. Dat verzekerde hen tegelijkertijd een perfecte controle op de markt. En zo komt het dus dat porto zowat de enige wijn is die niet genoemd is naar de streek van zijn afkomst, maar wel naar die van zijn lagering.

De Engelsen werden gretige afnemers van die rode Douro

wijn, die we eigenlijk nog geen porto mogen noemen, omdat hij immers geen gemuteerde wijn was. De alcohol of brandy of aguardente of hoe je het ook wil noemen, werd er immers pas achteraf aan toegevoegd om hem te stabiliseren voor het transport. De paters van Lamego maakten trouwens een onderscheid tussen hun vinho de Lamego, niet versterkt maar wel al een krachtig type dankzij lange maceratie en oogst van mooi rijpe druiven, en de vinho de carregaçao,(‘vin de chargement’) die bestemd was voor het transport naar Porto en verder.

Factory House - huidig gebouw daterend van 1790

18

De Wijnspiegel Nummer 88 Het succes en de vraag waren zo groot dat er al vlug duchtig gefoefeld werd met de kwaliteit. De wijn werd aangezoet door chaptalisatie (simpelweg toevoeging van suiker) of straffer, men probeerde een ersatz-product gemaakt van vlierbes voor vinho do porto te (ver)slijten! Ook de afkomst van de wijn was moeilijk te achterhalen omdat, zoals ik al zei, de Engelsen braafjes in Porto bleven wachten op de aanvoer. Het was zo erg dat Engelse handelaars het in 1754 vertikten om nog wijn te kopen uit de Douro.

Pombal en de Pombalinas Van 1750 tot 1777 was Sebastião de Melo, Marquês de Pombal, eerste minister van Portugal tijdens de regeerperiode van Jozef I. Het was een briljant staatsman die ook een grote rol heeft gespeeld in de heropbouw van de hoofdstad en het land na de grote aardbeving van 1755.

Toen hij werd benaderd door de portshippers én de wijnbouwers over de wantoestanden in de port-handel, richtte hij de Companhia Geral da Agricultura das Vinhas do Alto Douro op om het monopolie op de wijnhandel en export ervan naar Engeland en Brazilië te verzekeren. Maar daarnaast legde die ook kwaliteitsregels op aan de productie en vooral bakende men een gebied af dat het alleenrecht had op de productie van wijn bestemd voor de uitvoer, de zogenaamde vinho do Feitoria. Dat woord is gewoon de Portugese term voor ‘handelspost’ (‘factory’ in het Engels - zie hoger). De vinho de ramo was dan de wijn bestemd voor de eigen markt; een tussencategorie ging naar Brazilië.

van de Baixo Corgo en Cima Corgo. Ter verduidelijking: de bijrivier Corgo, die in Peso da Regua in de Douro vloeit, gold als grens tussen de twee genoemde subregio’s, vandaar die naam, in plaats van iets als “Beneden- en Opper-Douro”. En dat Cima gebied ging ongeveer tot aan Valeira. Waarom niet verder? Omdat de rivier vanaf daar totaal onbevaarbaar was door draaikolken, ondiepe stukken met stroomversnellingen en vooral massa’s reusachtige granietblokken in de stroom. In 1780 gaf de toenmalige koningin Maria I bevel om die doorgang vrij te maken, wat in 1791 gerealiseerd werd.

Vlakbij de plaats waar zich nu de indrukwekkende Valeira sluis bevindt (met maar liefst 33 meter verval!) werd terecht een gedenksteen aangebracht, want deze nieuwe situatie ontsloot het grote achterliggende gebied dat men de Douro Superior noemt. Ook al is deze regio heden ten dage nog maar voor het tiental procent omgevormd tot wijngaardgebied, het is wel het enige waar er uitbreidingsmogelijkheden zijn voor investeerders. Hier wordt dus vandaag vooral Douro wijn geproduceerd (‘stille’ rode en witte wijn), maar er zijn ook een aantal top porto quinta’s te vinden, zoals Quinta do Vesuvio van de Symingtons, of Quinta de Vargellas, waar Taylor zijn beste vintage port vandaan haalt. Terloops wil ik even vermelden dat het precies vanaf het begin van de 18de eeuw is dat men vintage wijn is gaan maken. De perfectionering van de cilindervormige fles was immers een vereiste om wijn jarenlang horizontaal te stockeren.

Het afgebakende gebied, voorloper van het AOC principe, was een stuk kleiner dan het huidige RDD, Regiäo demarcada do Douro. Het lag grotendeels in wat we nu Baixo Corgo noemen, daar waar het epicentrum vandaag de Cima Corgo is; en al helemaal niet in de Douro Superior, want dat gedeelte van de stroom was quasi onbevaarbaar.

De Portugezen zijn natuurlijk apetrots op die AOC primeur, maar ze dwalen: de Italianen en de Hongaren waren hen immers net enkele decennia voor, met de afbakening van de regio’s voor respectievelijk Chianti (1716) en Tokay (1737).

Het afbakenen van de Douro regio gebeurde door middel van 335 granieten grenspalen, met daarop het jaartal, meestal 1758. Een aantal ervan staan er nog steeds, of worden bewaard in musea of quinta’s (o.a. in Quinta do Seixo van Sandeman). En inderdaad, deze ingrepen en de controle via het monopolie van wat men later de (Real) Companhia Velha is gaan noemen leidden tot een heropbloei van de (export)markt die op het einde van de 18de eeuw 440 000hl bedroeg.

De drie Douro subregio’s We zijn dus stilaan aan de tijd van de Franse revolutie aangekomen, en ook op de Douro vond een omwenteling plaats. Tot dan toe kwam de aangevoerde wijn uitsluitend

19

Standbeeld van Marquês de Pombal in Lissabon

De Wijnspiegel Nummer 88

Eindelijk echte Port!

En toen kwam het jaar 1820 met een ongekende hittegolf.

Zelden had men zo’n super-rijpe, suiker-geconcentreerde druiven geoogst, wat leidde tot alcoholrijke, zoete en fruitige topwijnen. Toen de Engelsen die in hun glas kregen, wilden ze nog maar een ding: nog van dat! En toen kwam men op het idee de wijn te gaan versterken met wijnalcohol ongeveer in het midden van het gistingsproces. Zo ontstond een echte, gemuteerde wijn met een hoog alcoholgehalte en door de restsuikers zoet smakende nectar.

De moderne port was geboren en nog geen halve eeuw later werd alle port volgens dit recept gemaakt. Bovendien gingen de zaken voor de Engelse shippers zo goed dat zij het nodige kapitaal konden uittrekken om die wijnen te laten verouderen, wat tot een ongelooflijk verfijnde soort port leidde, de tawny.

De dramatische negentiende eeuw Toch was niet iedereen hierdoor verleid. Zo iemand was Joseph James Forrester, die de eerste gedetailleerde en betrouwbare kaart van de Douro en de toen bestaande quinta’s uittekende (° 1848, te zien in het Port museum langs de stroom in Porto). De alom geprezen (en tot baron veredelde) cartograaf fulmineerde in zijn geschriften ook tegen de nog steeds bestaande misbruiken, maar kwam dramatisch genoeg om het leven in de draaikolken van de stroom aan dewelke hij zijn leven had gewijd.

is de ‘Barca Velha’, in 1952 gecreëerd door Fernando Nicolau de Almeida, die hiermee de allergrootste Bordeaux wijnen naar de kroon wou steken. Prijskaartje naargelang de millésime: minimum 400 euro!

Na de phylloxera Zoals elders in Europa herstelt de wijnsector ook in de Douro van die diepe crisis en we kunnen tegelijk spreken van een eerste modernisering. Vele oude terrassen worden ofwel verlaten ofwel heraangelegd met veel stevigere verticale muren die een grotere oppervlakte en aanplant in rijen mogelijk maken. Er wordt nu ook per druivenras aangeplant, vroeger stonden de vele port rassen vrolijk door elkaar, de fameuze ‘complantation’ die ook elders in Europa klassiek was. Nog belangrijker is de aanleg van de spoorweg langs de Douro, in 1887. Er was eindelijk een snel en veilig alternatief voor het uiterst gevaarlijke transport per rabelo op de stroom. Je mag immers niet vergeten dat er op de Douro toen nog geen sluizen waren gebouwd, zodat de stroom onvoorspelbaar was, vol draaikolken en stroomversnellingen in de lente. En dat was precies het moment waarop de transporten moesten gebeuren omdat de stroom anders op bepaalde plaatsen niet diep genoeg was..

De negentiende eeuw was geen goede periode voor de wijnbouw en -handel, onder meer door politieke onrust.

Maar de genadeslag kwam in de tweede helft. De meeldauwschimmel bereikte de Douro regio in 1852 en doordat de arme kleine boeren de zwavel remedie niet konden betalen gingen ze failliet. En amper 16 jaar later verschenen de eerste druifluizen uit Amerika en daar bleek lange tijd helemaal niets tegen te doen. John Fladgate zou in 1872 in een artikel dé oplossing aanbieden - de enting van de autochtone druivenrassen op Amerikaanse onderstammen – maar toen waren al honderden, duizenden hectaren verlaten en leek voor velen alleen de exodus naar Brazilië of elders de enige uitweg. Ware er niet de iconische figuur van Antonia Adelaide Ferreira geweest, die niet alleen Fladgate’s oplossing systematisch toepaste op haar eigen gigantisch grote wijngaarden (ze had ze maar voor een prikje te kopen van de wegtrekkende boeren), maar die ook vele wijnboeren bezwoer te blijven en ze dan ook financieel en praktisch steunde om dat mogelijk te maken.

La Ferreirinha, zoals ze dankbaar werd genoemd, werd als een halve heilige bewonderd en haar nazaten maken nog steeds prachtige porto’s, die vooral in eigen land aftrek vinden. De Ferreira lodge geeft uit op de kade van Vila Nova de Gaia. En wist u dat het huis - Casa Ferreirinha (nu wel in handen van de Sogrape groep) ook de duurste stille rode wijn van de Douro in haar gamma heeft? Dat

Begin twintigste eeuw is een politiek zeer woelige periode die in 1910 leidt tot het omverwerpen van de eeuwenoude monarchie en tot het uitroepen van een republiek. Maar het landje heeft helemaal geen democratische traditie en wat kon gevreesd worden gebeurt: een ‘sterke man’ neemt

20

De Wijnspiegel Nummer 88 het roer in handen. Salazar stelt in 1932 een autoritair regime in, zeg maar een dictatuur, die het zal uithouden tot de fameuze Anjerrevolutie in 1974. Zoals elke dictator had de man de neiging zijn land af te schermen van buitenlandse invloed, waardoor Portugal in zijn laatste decennia de boot mist van de modernisering van de vinificatie-technieken en verstart in traditionalisme. Maar toch was Salazar als overtuigd corporatist behoorlijk geliefd bij de kleine wijnboertjes. Zo zal hij de oprichting van coöperatieven sterk stimuleren. Het stadje Peso da Regua consolideert zijn positie van controle- en distributiecentrum, als zetel van de Casa do Douro die de federatie van wijnbouwers beheert en centraliseert. In het oude gebouw van de voorganger van de Casa, de mooi gerestaureerde Casa da Companhia Velha en Armazem 43 (=magazijn), werd recentelijk een zeer didactisch en modern Museo do Douro ingericht, een absolute aanrader.

Cadastro alias beneficio In diezelfde periode (1938-47), en typisch voor de obsessieve controledrang van elke dictatuur, wordt Alvaro Moreira da Fonseca belast met het actualiseren van het cadastro systeem, in opdracht van het Instituto dos Vinhos

21

do Douro e do Porto (IVDP). Deze registratie en kwalificatie van de duizenden wijnpercelen was reeds gebeurd ten tijde en op instigatie van Markies de Pombal, die voor dit monnikenwerk … een monnik had aangesproken, de dominicaan Fra Joao de Mansilha (1761). Het is een vernuftig en complex systeem van valorisatie van elk gekadastreerd wijnperceel uit het meer dan 40 000ha voor port gereserveerde wijnareaal van de regio. Ergens las ik dat er wel 80000 perceeltjes zouden zijn, bewerkt door 33000 boertjes, dus heel dikwijls in ‘bijberoep’. Hoe gaat men te werk? Er worden 12 criteria gehanteerd die elk een aantal punten krijgen, zoals ligging, hoogte, hellingsgraad, ondergrond, druivenrassen en hun ouderdom. De totaalsom van die punten wordt omgezet in een schaal van A tot F, waarbij A meer dan 1200 punten krijgt en F tussen de 201 en 400 punten. In functie van die quotatie mag de wijnbouwer van het bewuste perceel dan een bepaald oogstvolume voor zijn portproductie binnen halen. Dat is voor A categorie 17hl/ha, voor D 14,8 en voor F amper 4,78hl/ha.

Het mag duidelijk zijn dat je op F percelen amper rendabele port kunt maken. De grote namen proberen uitsluitend met A en B percelen te werken. Het aandeel toppercelen verschilt ook sterk per subregio.

De Wijnspiegel Nummer 88 Zo zijn er in de Baixo Corgo, op een totaal van 12 131 ha, 754 ha A percelen en 2 358 ha B percelen; in de Cima Corgo (18900 ha wijngaard), waar het zwaartepunt van de port-wijnbouw ligt, zijn er echter 6994 ha A en 3023 ha B. In de Douro superior ten slotte zijn er een goede 9000 ha wijngaard waarvan 1837 ha A en 1805 ha B (cijfers van Alberto de Almeida, huidige wetgevende coordinator van de IVDP, in TONG nr 17). Deze kadastrale registratie wordt ook veelzeggend “de beneficio” genoemd. Veel van de beste percelen die voor port-bestemd worden liggen dicht bij de rivieroevers (lager, dus warmer, dus met meer suiker), en steeds op schist-bodems (granietbodems worden gereserveerd voor de stille wijnen).

de diversiteit van porto types breidt flink uit: LBV en Reserve porto’s zitten in de lift, en sedert 21 mei 2009 is de laatste nieuwe telg, de rosé port, als volwaardige porto erkend. Croft bracht die het jaar tevoren als ‘Pink Port’ op de markt. In het witte gamma is het droge type meer en meer in de mode, en die leent zich uitstekend tot het mixen van de zeer populaire port aperitief met witte port (50ml), tonic (100ml), citroen/limoen en ijs.

Saùde!

Luc Wieme

Moderne tijden We vervolgen ons geschiedenisverhaal tot in de laatste etappe, die van de ‘ontsluiting’ van Portugal na de dictatuur. De deuren naar Europa worden open gezet en het land treedt toe tot de EU in 1986. Een hele uitdaging mét concurrentie van de andere wijn producerende landen.

Gelukkig had Portugal er al in 1916 voor gezorgd dat de benaming ‘port(o)’ een beschermde naam werd, uitsluitend te gebruiken voor versterkte wijn uit het Douro gebied, zodat landen als Zuid-Afrika, Argentina, Australië, India, USA naar een alternatieve naam dienden te zoeken (zoals voor Champagne). Dankzij de Europese investeringen in infrastructuur en de modernisering van de vinificatie installaties probeert het land zo snel mogelijk de achterstand op de andere Europese wijnlanden in te halen, en met succes mogen we wel zeggen. De Douro en portproducenten beseffen ook dat de streek en de autochtone druivenrassen zich perfect lenen tot het maken van moderne tafelwijnen, vooral rode natuurlijk, maar ook mooie witte en zelfs rosé.

Touriga nacional wordt dankzij de ‘massale clonage’ inspanningen van Miguel Côrte-Real (Cockburn’s) in de jaren 1979-83 spectaculair verbeterd qua rendement en zal vanuit de Douro het hele land veroveren. De Douro topwijnen halen tegenwoordig vlotjes prijzen die vergelijkbaar zijn met die uit Priorat en Ribera del Duero.

Onder druk van Europa wordt in 1986 het verplichte transit systeem van de portwijnen via Vila Nova de Gaia opgeheven, zodat men nu rechtstreeks vanuit de quinta’s kan exporteren. Quinta do Noval (vlakbij Pinhão) is het eerste domein dat zijn activiteiten volledig verlegde van Vila Nova de Gaia naar de quinta zelf (1997). De ondertussen aangelegde nieuwe (snel)wegen laten nu ook een snel transport van wijn en port toe met vrachtwagens. In 1996 verordent men een verbod op export van porto in bulk, wat zeker ook de kwaliteitscontrole ten goede komt. De wijnalcohol nodig voor het muteren van de porto is vanaf 1991 niet meer het monopolie van de IVDP en komt vandaag heel dikwijls uit Frankrijk of Spanje. Meer en meer gaat men hierdoor naar een cleane en neutrale spirit/alcohol en kan men door de keuze van de alcoholleverancier de huisstijl bijsturen. Ook

22

De Wijnspiegel Nummer 88

Domeinen 27 april 2018 Niepoort - Quinta de Nápoles

toe werd een moderne kelder gebouwd, ontworpen door architect Andreas Burghardt. Na jarenlang plannen werd de bouw van de installaties voltrokken in 2007 en van het degustatielokaal in 2008. Het opzet was om het gigantische bouwwerk onzichtbaar te maken in het landschap.

Daarom zijn grote delen van het gebouw ondergronds.

De buitenmuren werden bezet met leisteen, zoals de muren van de terrasbouw langs de flanken van de vallei.

Het functionele ontwerp voorziet een productieproces via zwaartekracht, om het gebruik van pompen te vermijden.

Druiven worden boven het gebouw binnengebracht; de wijnpersen liggen er net onder en de vatenkelder ligt helemaal onderaan.

De Nederlandse adellijke familie ‘van der Niepoort’ vestigt zich in 1833 in Portugal en sticht in 1842 ‘Niepoort Vinhos’, een handelshuis voor port-wijnen. Dirk van der Niepoort, de huidige zaakvoerder, is samen met zijn zus Verena de vijfde generatie aan het roer van het familiaal wijnhuis.

Met nauwelijks vijf generaties in meer dan 170 jaar is er een grote continuïteit bij Niepoort ,dat van vader op zoon is overgegaan met meestal een lange overgangsperiode.

Zo begon Dirk van der Niepoort in 1987 in het bedrijf en werkte samen met zijn vader Eduard Rudolf (‘Rolf’) die de fakkel in 2005 doorgaf. Ondanks die traditie van continuïteit staat Niepoort in de Douro-vallei synoniem voor innovatie en moderniteit, niet in het minst dankzij de ondernemende Dirk. Zo begon hij in 1991 met de productie van niet-versterkte wijnen en heeft zo mee een kleine revolutie veroorzaakt in de lokale wijnwereld. Vandaag produceert Niepoort meer niet-versterkte wijnen dan Port of Moscatel.

Toch worden de traditionele portwijnen evenmin verwaarloosd. Daar waar Niepoort al sinds jaar en dag een goede reputatie genoot op het vlak van de ports met vatrijping (tawny en colheita), wordt er met Dirk ook meer aandacht besteed aan de op fles gerijpte ports zodat nu ook de vintages van Niepoort bij de allerbeste gerekend worden.

Tot 1987 had Niepoort geen eigen wijngaarden in bezit.

Dat veranderde toen met de aankoop van Quinta de Nápoles (30 ha) en in 1988 het naburige Quinta do Carril (9 ha) met oude wijnstokken waarvan nu de topcuvée Batuta wordt geproduceerd. Quinta de Nápoles ligt langs de linkeroever van de Têdo, een zijrivier van de Douro, met wijngaarden gericht op het noorden, tussen 80 en 250 meter hoogte. De stokken zijn tussen 26 en meer dan 80 jaar oud.

Quinta de Nápoles is ook de plaats waar nu alle niet-versterkte wijnen van Niepoort geproduceerd worden. Daar-

23

De rode Redoma met als eerste jaargang 1991 was de eerste niet-versterkte wijn van het huis. Intussen is het gamma enorm uitgebreid, nog altijd voornamelijk op basis van druiven aangekocht bij wijnboeren in de streek. Er wordt gekozen voor wijngaarden die door hun ouderdom en ligging beter bestand en beschermd zijn tegen de warmte van de Douro-vallei. De oogst gebeurt eerder vroeg dan laat en de extractie is beperkt Daardoor zijn de wijnen frisser en eleganter. Dat geldt ook voor de witte wijnen, die bij Niepoort speciale aandacht krijgen: de druiven hiervoor zijn afkomstig van percelen boven 400 meter hoogte, waar door de nachtelijke afkoeling het rijpingsproces vertraagd wordt en er meer aciditeit bewaard blijft. De actieradius van Niepoort beperkt zich niet tot de Douro: naast eigen wijnen in Bairrada en Dão, zijn er een resem kleinschalige ‘projectos’ in samenwerking met andere wijnmakers in Vinho Verde, Alentejo en Dão, maar ook tot in Oostenrijk.

Tot slot maakt Dirk van der Niepoort ook deel uit van“The Douro Boys”, een samenwerking tussen vijf wijnfamilies: Roquette (Quinta do Crasto), Olazabal (Quinta Vale Meao), van Zeller (Quinta Vale D. Maria), Ferreira (Quinta do Vallado) en dus ook Niepoort (Niepoort). Hun ambitie is het promoten van het imago en de reputatie van Portugese wijnen in het algemeen en die van de Douro in het bijzonder. Daartoe leggen ze de nadruk op kwaliteit en authenticiteit, eerder dan door het toegeven aan prijsdruk, trends en het invoeren van internationale druivenrassen.

Ook gastvrijheid staat hoog op hun agenda.

We proeven van die gastvrijheid en de wijnen van Niepoort op Quinta do Napoles bij een traditionele maaltijd met groentensoep, gebraden lende met aardappelen, pudding en kaas. De filosofie van het huis is namelijk dat wijn gemaakt is om bij eten gedronken te worden en verteerbaarheid is daarbij essentieel. Geen blockbusters dus, maar wijnen die finesse en fraicheur uitstralen, van aperitief tot

De Wijnspiegel Nummer 88 en met de traditionele portwijnen. www.niepoort-vinhos.com www.douroboys.com

In de kijker Twee wijnen die de Niepoort-stijl perfect illustreren.

Tiara 2016 - Douro

Deze blend wordt gedomineerd door códega do larinho, naast rabigato, donzelinho, cercial en andere autochtone druiven afkomstig van hooggelegen wijngaarden (boven de 600 meter). De wijn gist en rijpt 12 maanden in foeders.

Helder, licht strogeel met aroma’s van vanille, wat zuivel, peren, appels, bloemen en mineralen. Zeer evenwichtig in de mond, met mooie zuren, een volle smaak, een fris bittertje en een elegante, lange afdronk.

Vertente 2015 - Douro

Gabriela Santos- Niepoort Geproefde wijnen Als aperitief krijgen we op het zonnige terras met indrukwekkend uitzicht de Moscatel Docil Ron Ron 2017 (Douro), een lichte (8% alcohol), frisse en fruitige wijn van op hoger gelegen wijngaarden; op en top muskaat met een mooi zoet-zuur evenwicht. Allez Santé 2017 (Douro) in wit is een typische Douro-instapcuvée, op basis van een weelde aan lokale druivenrassen en met een speels en levendig karakter. Het wordt ernstiger met de Redoma branco 2017, rijk, met een romige toets, maar toch veel zuren afgesloten met een mooi bittertje. De rode Redoma 2015 komt van 70 jaar oude stokken, werd in lagares gevinifieerd (zoals portwijn) en rijpte 22 maand op vat. Ook hier opvallende frisheid, edele tannine en mooi fruit in de lange afdronk. Ook de Lagar de Baixo 2014 uit Bairrada werd in lagares gevinifieerd en is gemaakt van de baga-druif, die vaak tanninerijke wijnen voortbrengt die pas na vele jaren rijping afronden en genietbaar worden. De Niepoort-filosofie werd hier echter op toegepast en zorgde voor een reeds toegankelijke wijn, met veel sappig fruit naast de edele tannine en de goede aciditeit. De twee portwijnen - de LBV 2013 en de Tawny 10 years old - vormen een mooi contrast, in kleur (donkerrood tegenover bruinrood), aroma’s (kersen tegenover droog fruit) en smaak (jonge fraicheur tegenover versmolten elegantie).

Wijnstokken van minstens 35 jaar in Quinta de Napoles en Vale do Pinhão, met de klassieke tinta roriz, touriga franca, tinta amarela, touriga nacional…. Vinificatie in inox en rijping in eikenhouten vaten gedurende 22 maand. Helder robijnrood met nog een paarse rand. Uitbundig fruit in de neus, met rode bessen, krieken, aardbei, en daarnaast wat vanille, kruidigheid en een gerookte toets. Reeds versmolten, met afgeronde tannine, heel fruitig en elegant. Een atypische Douro-wijn, met een bijna Bourgondisch karakter (en voor een zachter prijsje dan de topcuvée Charme).

24

De Wijnspiegel Nummer 88

Tedo rivier met Quinta do Napoles

Adega Cooperativa de Favaios De coöperatieve kelder van Favaios werd in 1952 opgericht en groepeert nu 550 coöperanten. Favaios is een wijnstadje gelegen op het plateau ten noorden van de Douro-vallei. Het is vooral gekend om de versterkte Moscatel do Douro, waarvoor de beste wijngaarden in de omgeving liggen. Er wordt hier trouwens over “Moscatel de Favaios” gesproken. Het is dan ook het meest in het oog springende product van de coöperatieve, die er enkele miljoenen flessen van produceert - de meeste zijn echter mini-flesjes van 6 cl van de aperitief-versie Favaíto.

Daarnaast wordt in de goed uitgeruste kelder nog een zeer breed gamma aan wijnen geproduceerd, met IGP en DOC wijnen in wit en rood, portwijn en ook schuimwijnen.

Vooral hun gamma Casa Velha in DOC Douro is aanbevelenswaardig.

Gezien zijn omvang is de coöperatieve van Favaios een belangrijke motor in het lokale sociaal-economische weefsel. Ook wijntoerisme wordt actief gepromoot en er wordt de laatste jaren een Festival do Moscatel georganiseerd.

25

Daarnaast sponsort de coöperatieve ook initiatieven ter bestrijding van kanker en multiple sclerose.

Na een rondleiding van de uitgestrekte installaties, met hallen vol inox cuves maar ook indrukwekkende vatenkelders, krijgen we een degustatie van een selectie uit het gamma. Daarbij krijgen we uitleg door Celso Pereira, adviserend oenoloog van de coöperatieve. We leren onder meer dat de hoger gelegen wijngaarden rond Favaios volgens hem vooral geschikt zijn voor witte wijnen, Moscatel en ook schuimwijnen. Voor rode wijnen moet men in lager gelegen, warmere wijngaarden zijn.

We beginnen met de witte basiscuvée van het Casa Velha gamma , een 2017 Douro. Na deze frisse, vlotte en goed gemaakte aperitiefwijn schakelen we enkele niveaus hoger met de op vat gelagerde Casa Velha Grande Reserva 2016, een sterk aromatische wijn met een mooie vettigheid en een aangename mineraliteit. Van de rode wijnen proeven we de Casa Velha 2016, een vlotte, frisse wijn die wel wat body mist. Dat is anders bij de Casa Velha Reserva 2012, een tanninerijke, evenwichtige, vlezige wijn.

De Wijnspiegel Nummer 88 In de kijker We proeven om te eindigen twee versterkte wijnen.

Monge Porto Tawny 10 years Deze Tawny werd door Decanter met 91/100 bedacht (“highly recommended”), waarmee Favaios beter scoorde dan verschillende grote huizen. De samenstelling is klassiek, met o.a. touriga franca, tinta roriz, tinta barroca en tinta amarela. Helder amberkleurig, met aroma’s van noo tjes, karamel, vijgen, rozijnen, gekonfijt fruit, kruiden en licht gerookt. Ronde smaak, met zachte tannine en fijne zuren. Een volle en elegante porto.

Moscatel 10 years - Douro Intens gekleurd, diep goudgeel tot amber, brede rand, hoge viscositeit. In de neus rozijnen, amandel, sinaasappel. Volle en ronde aanzet met mooi zoetje. Daarna fijne zuren en wat alcoholwarmte. Mooi in evenwicht, fijne dessertwijn, niet te zoet. Lange afdronk.

www.adegadefavaios.pt

Pousada Barão de Forrester

26

De Wijnspiegel Nummer 88

Domeinen 28 april 2018 Lavradores de Feitoria

In 2000 besloten 15 wijngaardeigenaars hun krachten te bundelen in een nieuw bedrijf. Voorheen verkochten ze hun druiven aan grote portproducenten terwijl sommigen onder hen daarnaast ook hun eigen wijnen op de markt brachten. Met Lavradores werd een platform gecreëerd dat hen toeliet om met meer slagkracht naar buiten te treden en zo ook op de grotere exportmarkten een rol van betekenis te spelen. Regisseur achter de schermen was en is Dirk van der Niepoort. Hij bepaalde het profiel van de verschillende wijnen in het aanbod. Een vaste oenoloog in dienst zorgt voor de dagelijkse uitvoering.

Lavradores beschikt met 600 ha over een gigantisch areaal aan wijngaarden, verspreid over de drie subregio’s van de Douro, met stokken van alle leeftijden, aangeplant op verschillende hoogtes en met verschillende oriëntaties.

Daardoor werd het mogelijk om binnen het assortiment alle verschillende facetten van de appellatie te profileren.

We worden voor de gelegenheid ontvangen door Olga Martins, CEO van Lavradores. Zij ontvangt ons in Casa de Mateus - waarvan de afbeelding nog altijd prijkt op de

27

flessen Mateus rosé, ook al heeft de wijn er niets meer mee te maken (en ook bijna niets meer met de Douro).

Mateus rosé is een product van Sogrape, het grootste wijnbedrijf van Portugal, dat van in het begin in 1942 de rechten op de afbeelding van Casa de Mateus bezit.

De Wijnspiegel Nummer 88 Olga Martins gaat dieper in op de organisatie van het bedrijf dat ze leidt. Het is een samenwerking van zelfstandige wijnbouwers die zeer duidelijke afspraken vereist, die op aandringen van de voorzitter van het bedrijf ook strikt contractueel zijn vastgelegd. Dat was bij het begin van Lavradores de Feitoria niet het geval. Daardoor gebeurde het dat één van de wijnbouwers zich terugtrok toen bleek dat zijn wijn - die binnen het samenwerkingsverband was geproduceerd - hoge ogen gooide. Hij dacht duidelijk er op eigen houtje beter zijn profijt mee te kunnen maken, maar dat succes bleek van korte duur. Intussen hadden de overige leden hun lesje geleerd en maakten ze bindende afspraken. www.lavradoresdefeitoria.pt

In de kijker Meruge 2015 (rood) Sinds 2003 krijgen de druiven van Quinta de Meruge een bijzondere behandeling. De aanpak die Niepoort ontwikkelde voor zijn topcuvée Charme werd overgenomen om ook hier het maximum aan elegantie en evenwicht na te streven. Quinta de Meruge werd kortweg Meruge en zo kregen Lavradores hun eigen icoonwijn - in wit en rood.

Wij proefden de rode.

Deze wijn bestaat voor 90 % uit tinta roriz van oude stokken en voorts tinta barroca, touriga nacional en touriga franca. Vinificatie in lagares en 12 maand rijping in nieuwe vaten van Franse eik. Helder granaatrood, fijn aromatisch met kruiden, kersen, eucalyptus en wat leder. Evenwichtig, sappig, afgeronde tannine en veel sappige materie.

Zeer elegant en fluwelig..

Quinta da Costa do Vale 2015 Ook deze wijn komt van één wijngaard, met hier 80% touriga nacional, 10% tinta roriz en 10% andere druiven. Ook hier vinificatie in lagares en 12 maand rijping op nieuwe vaten van Franse eik. Toch een totaal ander karakter dan de Meruge: donker robijnrood met een paarse rand; aroma’s van zwart fruit (cassis, bramen) en een dierlijke toets.

In de mond sappig, vol en warm, met stevige tannine maar toch in evenwicht.

Olga Martins Lavradores We proeven de witte Douro 2017, een fris-fruitige en elegante wijn met een vettige toets en een mooi pompelmoesbittertje. De Tres Bagos branco 2016 heeft naast inox ook voor 20% nieuwe Franse eik gezien en dat ruik en proef je, met aroma’s van geroosterd brood, wat boter maar ook heel veel zuren en finesse; een volle maaltijdwijn. De rode Douro 2016 is een degelijke, sappige en lichtvoetige wijn met veel rood fruit en wat kruidigheid. De Tres Bagos reserva 2015 is een wijn met 50% houtlagering, aromatisch (kersen, eucalyptus) en mondvullend met een mooie structuur.

Quinta do Portal Quinta do Portal is een familiedomein dat zich op moderne leest heeft geschoeid, zowel in het gamma wijnen als in de aanpak van wijntoerisme - met restaurant, geleide bezoeken en degustaties en ook mogelijkheid tot verblijf.

Het huidige project dateert van de jaren 1990, maar bouwt voort op een eeuwenoud familiedomein dat portwijn produceerde sinds de 19de eeuw.

Hier worden DOCs Douro, Porto en Moscatel do Douro geproduceerd, met druiven van de ruim 100 ha eigen wijngaarden die in de loop der jaren werden aangeschaft en die duurzaam beheerd worden. De naam van het domein verwijst naar een historische ommuurde wijngaard van 15 ha - Quinta do Portal - die reeds in de 19de eeuwse literatuur vermeld wordt als Quinta do Casal de Celeirós en die in de jaren 1990 volledig werd heraangeplant. Daarnaast zijn er ook nog andere wijngaarden het vermelden waard, zoals Quinta do Confradeiro, op 550 meter hoogte en die voornamelijk (77%) met witte druiven is aangeplant.

Daarmee heeft het domein waarschijnlijk het grootste perceel viosinho in de Douro of zelfs in heel Portugal. De verschillende wijngaarden liggen aan beide kanten van de Pinhão-vallei, een zijrivier langs de rechteroever van de Douro en die van noord naar zuid loopt.

28

De Wijnspiegel Nummer 88

De moderne kelder van Quinta do Portal werd gebouwd binnen een bestaand complex. Het gebouw is functioneel van aard, met aandacht voor de juiste ruimte, vochtigheid en temperatuur en laat toe te werken volgens het principe van de zwaartekracht, zodat de wijn minimaal hoeft overgepompt te worden.

www.quintadoportal.pt

De diversiteit van de aanvoer - in termen van druivenrassen, hoogte (200 tot 550 meter) en oriëntatie (zowel oost als west) van de wijngaarden, bodemsamenstelling etc. zorgt voor een divers aanbod. We proeven dan ook niet minder dan 11 wijnen, in degustatie en daarna bij de maaltijd in het eigen restaurant Casa das Pipas.

De Colheita Tinto 2016 wordt gedomineerd door tinta roriz (60%), naast touriga nacional (25%) en touriga franca (15%). De lagering is beperkt tot 9 maanden op nieuwe en gebruikte vaten van Franse eik. Nog jong uitzicht met paarse rand en ook vooral rood fruit in de neus, naast wat kruidigheid. Mooie rijpe balans in de mond, met voldoende aciditeit; een vlotte, ronde wijn. De Reserva Tinto 2015 wordt gedomineerd door touriga nacional (60%), aangevuld met tinta roriz (30%) en touriga franca (10%). De lagering duurt hier 14 maanden op nieuwe vaten van Franse eik. Het uitzicht is donkerrood en ondoorzichtig; de nog vrij gesloten neus neigt naar zwart fruit (bramen, zwarte kersen), met ook duidelijk gebrande toetsen van de houtlagering (koffie, zwarte chocolade). De smaak ligt in het verlengde hiervan, met rijpe tannine, mooie zuren, goede vulling en warmte, dat alles nog gebald en gefaseerd.

We schakelen over op de Porto’s van het huis. Eerst is de Fine White aan de beurt, die drie jaar rijpt op oude vaten.

De goudgele wijn ademt aroma’s van witte druiven, peren, abrikozen op siroop, rozijnen, sinaasappel en wat nootjes.

Vooral molligheid in de mond, met wit fruit dat nazindert in de lange afdronk. De Tawny 10 Years Old is amberkleurig met nog een rode kern; ook in de neus een mix van droog (rozijnen, gedroogde abrikozen) en rood fruit, naast ceder en chocolade. Een fruitige mondvulling, met mooie molligheid en zachte zuren; een lange afdronk. De Colheita 2004 werd in 2016 gebotteld en heeft een bruinrode kleur; het boeket mengt kruiden, karamel en chocolade met rood en gekonfijt fruit en krieken op alcohol. Ook in de mond sappig en fruitig, met fijne zuren, wat tannine en een lange afdronk. Daar waar we de ruby portwijnen elders eerst proefden, sluiten we hier af met de LBV van het topjaar 2011, die vier jaar in oude vaten rijpte. De wijn is donkerrood, ondoorzichtig, met intense aroma’s van rozijnen, karamel, cacao, kruiden; het etherisch karakter neigt naar

29

“hoestsiroop”. De smaak is rond en goed in balans met mooie zuren, fijne tannine en een lange afdronk.

Als aperitief proeven we de Colheita Branco 2016, een aromatische wijn met vooral wit fruit en wat pompelmoes, die men in de mond terugvindt in de frisse zuren en het levendig karakter. De Rosé 2017 ligt in het verlengde hiervan, met een zeer licht intens roze kleur, met aroma’s van fris rood fruit en ook iets van leder; een mooi droge en fruitige mondimpressie. Als dessertwijn vervult de Moscatel do Douro Reserva van 2004 zijn rol voortreffelijk. De oranje-amberkleurige wijn verspreidt intense aroma’s van abrikozen, rozijntjes, honing, sinaasappel, Grand Marnier, peren en karamel. In de mond verrast hij door een mooie zoet-zuur balans.

In de kijker Tinta Roriz 2013 Deze wijn van 100% tinta roriz - tempranillo dus, rijpte slechts 6 maanden op nieuwe en oude vaten van Franse eik. Hij oogt nog jong, met een donker robijnrood en ondoorzichtig uitzicht en een schitterende spiegel. De warme neus brengt kruidigheid (kruidnagel), koffie, leder, warm fruit en cassis. Veel aciditeit in de mond, medium body en licht droogtrekkende tannine; lange afdronk. Het zou interessant kunnen zijn deze wijn te proeven naast een Spaanse tempranillo uit Ribera del Duero - stroomopwaarts langs dezelfde stroom.

Porto Vintage 1999 Deze vintage van hoofdzakelijk tinta roriz en touriga nacional werd gebotteld na 2 jaar op vat. De flessen worden op traditionele wijze geopend, door het opwarmen van de flessenhals met een heet ijzer, waarna een temperatuurschok met koud water zorgt voor het afbreken van het glas rond de kurk zodat een kurkentrekker - met alle risico’s van dien bij oudere wijnen - overbodig is. De wijn is helder

De Wijnspiegel Nummer 88 robijnrood, met aroma’s van chocolade, mokka, kaneel, rozijntjes en vijgen. De smaak is evenwichtig, nog jong en fruitig, harmonieus en elegant, met een lange afdronk.

30

De Wijnspiegel Nummer 88

Bij de Symingtons De geschiedenis van de Symingtons in Porto gaat terug tot 1882, wanneer Andrew James Symington zich er vestigt en zich kort erna in de port-handel stort. In 1914 nam hij Warre’s over en zijn afstammelingen heersen nu over een waar imperium in Porto en Douro. Charles Symington is verantwoordelijk voor de productie, van wijngaard tot kelder. Rupert, Paul, John en Dominic zijn wereldwijd bezig met de promotie en verkoop van de wijnen. .

31

Ook al zijn er geen officiële cijfers, de Symington-familie met hun bedrijf Symington Family Estates -is afgetekend de grootste in de portwijn, met onder meer Cockburn, Dow, Graham en Warre als huismerken. We zijn bij wijze van spreken drie maal te gast bij deze legendarische wijnfamilie: een eerste keer in de Douro, op Quinta do Bomfim, een tweede keer in Porto, in de Graham’s Lodge en tenslotte voor ons feestelijk avondmaal ter afronding van de reis in het restaurant Vinum.

De Wijnspiegel Nummer 88

Quinta do Bomfim

In de kijker

Dit is één van de talloze quintas in het bezit van de Symington-familie, met 900 ha ook al de grootste grondbezitter in de Douro-vallei, al dan niet in samenwerking met Prats (zoals voor Quinta de Roriz). Quinta do Bomfim werd als bezoekerscentrum ingericht. Hier wordt vooral Dow’s geproduceerd, één van de vele merken die de Symington-familie in portefeuille heeft. Het wijngoed ligt in het stadje Pinhão en wordt van de Douro gescheiden door de historische spoorlijn die de stroom volgt en die vroeger tot de 19de eeuwse “lodge” kwam om de vaten port naar Porto te verschepen. De treinsporen brengen nu vooral bezoekers naar Pinhão, waarvan het pittoreske station op amper vijf minuten wandelen van het domein ligt. De portwijn wordt nu met vrachtwagens verscheept.

Quinta dos Malvedos Vintage 2004

De “lodge” van Quinta de Bomfim is de moeite waard; ze werd in 1896 gebouwd en is één van de meest indrukwekkende in zijn genre in de Douro. Vroeger werd de wijn hier enkel tijdens de winter na de oogst bewaard vooraleer verscheept te worden naar Porto; nu rijpen wijnen hier langer zodat ze een apart karakter krijgen door de warme zomers. Ook interessant is hier het moderne “lagares” systeem dat door de Symingtons gebrevetteerd is: het vertrappelen van de druiven gebeurt hier mechanisch, met siliconen “voeten” aan het uiteinde van de metalen staven die door de most gedreven worden. Niet enkel het vertrappelen van de druiven is hier geautomatiseerd: ook de inox lagares rusten op een hydraulisch systeem dat hen ondersteboven kan keren om ze te reinigen. www.symington.com

Quinta dos Malvedos ligt nabij Tua en werd in 1890 door Graham’s aangekocht. De wijngaard werd in de jaren 1970 verkocht maar in 1982 in een staat van verwaarlozing opnieuw aangekocht door de Symingtons, die de wijngaard en de installaties grondig gerenoveerd hebben, met ook hier (net als in Quinta do Bomfim) gerobotiseerde lagares. De wijngaard van bijna 100 ha is voornamelijk gericht op het zuiden en reikt tot 400 meter hoogte. De wijn van Malvedos was traditioneel een belangrijk onderdeel van de Graham’s Vintage ports, maar wordt ook als Single Quinta Vintage gebotteld - ook in jaren wanneer het moederhuis geen Vintage produceert.

De wijn is diep donkerrood, met een vrij gesloten neus, maar zeer rijk, met wat geoxideerd fruit, pruimen, munt, eucalyptus, stro, rozemarijn, sinaasappel en bramen. In de mond is er goede molligheid, stevige tannine en fijne zuren - een al bij al nog jonge Vintage port.

Ook al zijn we “ten huize van” Dow’s, we proeven een selectie uit het gamma van Graham’s, nog een merk in de Symington-portefeuille. Binnen die portefeuille krijgt elk merk een aparte identiteit - zo zou Dow’s droger gevinifieerd worden in vergelijking met de Graham’s-stijl. We proeven in een apart voor ons gereserveerde zaal, met de wijnen reeds netjes uitgeschonken op de tafels. Een mooi kader om in ideale omstandigheden te proeven.

Graham’s Six Grapes Reserve bijt de spits af. De zes trosjes op de fles verwijzen naar de merktekens die op de betere vaten portwijn werden aangebracht toen ze naar Porto verscheept werden. Zes was het hoogste niveau, mogelijks zelfs vintage-kwaliteit. Deze wijn is, net als vintage en LBV, een ruby: donkerrood, met aroma’s van zwart fruit, vanille, rozijnen en pruimen en veel fruit in de mond.

Daarnaast is de Graham’s 20 Year Old Tawny, helder amberkleurig, met in de neus kaneel, sinaasappel, mango, noten, karamel en een rokerige toets en een fijne, elegante mond, met heel mooie zuren maar ook nog sappig fruit.

Onze gids bij Quinta do Bomfin

32

De Wijnspiegel Nummer 88

Domeinen 29 april 2018 Quinta do Tedo Dit 250 jaar oude domein werd in 1992 gekocht door Vincent Bouchard (van het Bourgogne-huis Bouchard Père et Fils, maar intussen werkzaam in Californië) en zijn vrouw Kay Steffey Bouchard. Zij waren na een eerste bezoek aan de Douro-vallei zodanig onder de indruk dat zij besloten er een thuis van te maken. Naast de wijngaard omvat het domein ook fruit- en olijfbomen.

Het domein ligt langs de rechteroever. van de Tedo rivier, ter hoogte van haar monding in de Douro, Quinta do Tedo opereert als Single Quinta. 100% van de druiven is afkomstig van de 15 ha wijngaard die als “A” geklasseerd staat, de hoogste kwalificatie voor port-wijngaarden die door het Instituto do Vinhos do Douro e Porto wordt toegekend op basis van 24 criteria zoals bodem, oriëntatie, aanplant, druivenrassen, hoogte, etc. De wijngaarden behoorden ook reeds tot de initiële afbakening van de Douro-regio door Marquês de Pombal in 1756.

molligheid. De Tawny 10 years is helder amberkleurig met typische aroma’s van kandij, karamel, hazelnootjes en chocolade, maar ook gedroogde veenbessen waar het rode fruit nog aanwezig is; ook in de mond een elegant evenwichtige wijn. De LBV 2011 van oude stokken wordt pas gebotteld na minstens vier jaar rijping op neutrale vaten van 500 liter. Robijnrode wijn met toch al gedroogd fruit (rozijntjes en noten) naast de zwarte chocolade en het zwart fruit (cassis en bosbessen). Ook hier een evenwichtig geheel. De Porto Vintage 1997 sluit de degustatie af: klassiek donkerrood, nog gesloten in de neus met rijp fruit, rozijnen, pruimen en tabak, en een smaak met een mooie balans tussen zuren en molligheid.

In de kijker Quinta do Tedo Grande Reserva 2013

De wijngaard werd in 2011 als biologisch gecertifieerd.

De aanplant bestaat uit meer dan 18 druivenrassen voor rode wijn, met vooral tinta roriz, tinta barroca, tinta cão, touriga nacional en touriga francesa. De wijnstokken zijn gemiddeld 35 jaar oud en produceren 27 à 30 hl/ha. Ook al zijn de installaties intussen volledig gemoderniseerd, toch gebeurt de vinificatie voor portwijnen nog altijd in stenen lagares, waarin de trossen met de voeten worden geperst.

Wijntoerisme is hier ook troef, met een degustatieruimte, een B&B en in het seizoen een restaurant.

We werden over dit domein getipt door Paul Meunier tijdens onze proefavond in januari 2018. Hij deed hier stage en sindsdien past hij de hier opgedane kennis van de vinificatie van versterkte wijnen toe voor zijn Maury en Muscat de Rivesaltes. www.quintadotedo.com

Ondanks de beperkte oppervlakte produceert Quinta do Tedo een breed gamma aan wijnen, We beginnen met de rode Quinta do Tedo reserva 2014, een klassieke blend van touriga nacional (60%), touriga franca (30%) en tinta cão (10%). De wijn oogt en proeft nog jong en krachtig, met rijpe aroma’s en een mooi verwerkte houtlagering van 18 maanden. Als eerste portwijn proeven we de Rosé die na 5 maanden rijping op inox gebotteld wordt. Uit het heldere, lichtroze glas komen frisse aroma’s van frambozen en rode bessen naar boven, met zelfs wat roze peper. Een vlotte wijn met nog redelijk wat zuren naast de obligate

33

Afkomstig van Savedra, een perceel met meer dan 60 jaar oude stokken van een “field blend” met meer dan 18 verschillende druivenrassen. Van hetzelfde perceel wordt ook in sommige jaren zelfs een Vintage Port Savedra geproduceerd. De fermentatie gebeurt voor 40% in inox en voor 60% in vaten van Franse eik; de rijping gedurende 22 maanden geschiedt op nieuwe vaten van 225 liter. Donker uitzicht, robijnrood, ondoorzichtig, met een paarse rand.

Zeer rijk in de neus, met aroma’s van vanille, koffie, bramen, kruiden, chocolade en zoete tabak. Verfijnd en vol in de mond, met een mooi evenwicht tussen fijne zuren en mooie tannine.

De Wijnspiegel Nummer 88

Quinta do Seixo Zoals Quinta do Bomfim onder de vlag van Dow’s vaart, zo is het op Quinta do Seixo één en al Sandeman wat de klok slaat. Zelfs de gidsen lopen hier in zwarte cape rond.

We zijn hier bij Sogrape, het grootste wijnbedrijf van Portugal dat naast het wereldmerk Sandeman ook op grote schaal Mateus produceert. Sogrape heeft echter ook minder massaal geproduceerde producten binnen zijn brede waaier aan wijnen van over heel Portugal. Daaronder ook het gamma van Casa Ferreirinha in de Douro.

Casa Ferreirinha is in de eerste plaats gekend voor zijn Barca Velha, de ultieme icoonwijn van Portugal die sinds 1952 enkel in bepaalde jaren wordt gemaakt: een wijn gemaakt om lang te kunnen bewaren en bij voorkeur pas gedronken te worden na een aanzienlijke flesrijping. Een wijn ook die niet uitpakt met fruitgeweld en concentratie, maar met de zachtheid en unieke complexiteit die eigen is aan een langzaam gerijpte fles. Sindsdien werd enkel in de meest uitzonderlijke jaren een Barca Velha op de markt gebracht. We zetten ze even op een rijtje: 1954, 1957, 1964, 1965, 1966, 1978, 1981, 1982, 1983, 1985, 1991, 1995, 1999, 2000 en de meest recente 2004, die gelanceerd werd in 2012 met een totale productie van slechts 25.000 flessen. We zullen de wijn spijtig genoeg niet kunnen proeven of zelfs kopen, maar nu weten we tenminste wat we missen. Gelukkig produceert Casa Ferreirinha ook een aantal meer toegankelijke Douro-wijnen. Telkens valt hun grote degelijkheid op.

Quinta do Seixo hoorde tot 1987 trouwens bij het porthuis A.A. Ferreira dat toen door Sogrape werd overgenomen.

Naast de portwijnen omvatte dit bedrijf ook de prestigieuze wijnen van Casa Ferreirinha, waaronder dus Barca Velha, maar ook andere domeinen, zoals Quinta da Leda, dat in de Douro Superior ligt en in 1978 werd opgericht en na de overname door Sogrape verder werd gemoderniseerd.

Daar wordt nu ook de Barca Velha geproduceerd - Quinta do Vale Meão, waar Barca Velha geboren werd, is intussen een zelfstandig domein, onder de hoed van nazaten van “La Ferreirinha” .

daarmee de financiële armslag gaf om uit te groeien tot wat het nu is. www.sograpevinhos.com We beginnen met een witte Planalto Reserva 2016, een frisse, minerale en levendige wijn. De rode Papa Figos 2016 is nog jong - aromatisch is het een fruitbom, maar in de mond is er reeds een mooi evenwicht. De topper van de degustatie is de Quinta da Leda 2014, met reeds concentratie in de kleur: donkerrood, ondoorzichtig met een paarse rand, een complexe neus, gebrand (kofffie, chocolade), krieken en rode snoep, kruidigheid en munt. Het duidelijk aanwezige hout is goed geintegreerd, er zijn mooie zuren, stevige edele tannine en veel inhoud. Een krachtige wijn met een lange afdronk. Als dessertwijn na het uitstekende buffet ontsnappen we niet aan de “plaatselijke” portwijn: de Sandeman Tawny 10 Years Old is helder kersenrood met aroma’s van nootjes, gedroogde abrikoos en ook nog wat rood fruit. Evenwichtig in de mond, met goede molligheid, frisse zuren en wat tannine; een lange afdronk.

In de kijker: Vinha Grande 2015 heeft niet alleen het goede wijnjaar 2015 mee: het is een intens gekleurde wijn met een complex boeket - fruit (kers, cassis, aardbei, pruimen), kruiden, ceder, tabak, zoethout - en een mooi geheel in de mond, zij het nog gefaseerde molligheid, fijne zuren en stevige tannine; een robuuste wijn. met een lange afdronk. We zitten duidelijk in de familie van Quinta da Leda, maar met een zachter prijskaartje.

Quinta do Seixo zelf werd in 2007 omgebouwd tot een moderne “winery” voor de productie van zowel portwijnen als Douro DOC wijnen. Sogrape vinifieert er alle wijnen van zijn verschillende quinta’s in de Cima Corgo (Quinta do Porto, Quinta do Caêdo en Quinta do Vau). Naast het wijntechnische werd ook in het toeristische aspect geïnvesteerd en daar gaan we voor de lunch van kunnen gebruik maken.

Over Sogrape Vinhos kunnen boeken geschreven worden, maar om het kort te houden: het bedrijf ontstond in 1942 uit de visie van één man: Fernando van Zeller Guedes, die Mateus wereldwijd op de kaart zette en Sogrape

34

De Wijnspiegel Nummer 88

Vertice - Quanta Terra - Wijnen van Celso Pereira

Sinds het begin van het avontuur in 1989 is Celso Pereira wijnmaker bij Vertice. Sinds 2002 wordt hij daarbij geholpen door Pedro Guedes. In de loop der jaren evolueerden de productiemethodes in wijngaard en kelder, met het introduceren van nieuwe druivenrassen (chardonnay, pinot noir) en de uitbreiding van het gamma. Koeling van de druiven voor de persing en een langere duur van de rijping op fles zijn een paar van de ingrepen in de kelder.

Quanta Terra is niet echt een domein of wijnhuis maar een nevenactiviteit van Celso Pereira in samenwerking met Jorge Alves, de wijnmaker van Quinta do Tedo; we kwamen de wijnen trouwens op het spoor via een tip op Quinta do Tedo en zowel wit als rood konden ons bekoren. www.dourovertice.pt

Celso Pereira is een landbouwingenieur en wijnmaker met opleidingen in Portugal en Bordeaux, en meer dan 30 jaar ervaring. Hij deed ervaring op in Californië en Australië en werkte als stagiair in het laboratorium van het Douro House. Tot 1989 was hij wijnmaker in de coöperatieve kelder Caves Riba (Tua en Pinhão), waarna hij aan boord gehaald werd bij Vertice. Daarnaast is hij ook actief als consulent bij de coöperatieve van Favaios en nevenprojecten zoals Quanta Terra.

Vertice staat vooral voor schuimwijnen gemaakt volgens de traditionele methode (tweede gisting op fles) en is gebaseerd in Alijó. Het domein werd in 1989 opgestart en kan gebruik maken van de druiven die op de hogere, koele plateaus rond Alijó groeien en waar het te koud is om portwijn te produceren of zelfs, volgens Celso Pereira, voor het produceren van goede niet-versterkte rode wijnen.

Het bedrijf achter Vertice, Caves Transmontanes, werd geïnspireerd door een bezoek begin jaren 1980 van Douro-producent João Carvalho Maia aan Californië. Hij ontdekte er de uitstekende schuimwijnen die door Jack Davies werden geproduceerd op Schramsberg. Hij nodigde hem uit naar Portugal en de Douro om het potentieel van het land en de regio te evalueren. De Amerikaan was onder de indruk en kwam een jaar later met zijn technische ploeg overgevlogen om tests uit te voeren en te kiezen tussen Minho, Bairrada en Douro. Gedurende drie jaar werden de proeven herhaald en uiteindelijk viel de keuze op de Douro, met de wijngaarden op 550 meter hoogte als ideaal bevonden voor de productie van schuimwijnen.

Caves Riba, waar Celso Pereira toen werkte, was bij deze experimentele fase betrokken.

35

We proeven Vertice als aperitief, de grande reserva’s Quanta Terra (wit en rood) als degustatie en de reserva’s Terra a Terra (wit en rood) bij het avondmaal.

Vertice rosé 2015 Wordt op basis van de lokale druivenrassen gouveio, malvasia fina en touriga franca gemaakt. Het verblijf “sur lattes” was 24 maanden; met een dosering van 9 g/l is het een brut. Het uitzicht is heel licht-roze, er is een fijne pareling. Aromatisch overheerst fris rood fruit, met rode bessen, aardbei en kersen, naast appel, bloemen en mineraliteit. Heel sappig in de mond, met fijne zuren, mooi fruit en een licht zoete toets.

Vertice 2011 Is ook gemaakt op basis van lokale druiven (gouveio, malvasia fina, rabigato, viosinho en touriga franca). De wijn rijpte 5 jaar “sur lattes” en is met 4 g/l dosering een extra-brut. De kleur is goudgeel, met een fijne pareling. De neus is rijk en rijp, met boter, brioche, wit fruit (perzik, appel, peren), bloemen en noten. Sappig mondgevoel met frisse zuren en een mooie textuur van de mousse. Een levendige, elegante wijn met een lange afdronk.

Quanta Terra Grande Reserva branca 2016 9 maand rijping op vaten van Franse eik. Deze blend van gouveio en viosinho is helder lichtgeel, met een schitterende spiegel. Rijke neus met aroma’s van citrus, pompelmoes, perzik, peer, mineralen, vanille, anijs en bloemen In de mond een vettige aanzet, goede molligheid maar ook veel frisse zuren. Een mooie gastronomische wijn.

Quanta Terra Grande Reserva tinto 2013.

De druiven voor deze wijn komen van lager gelegen wijngaarden, dus niet uit de omgeving van Alijó, de thuisbasis

De Wijnspiegel Nummer 88 van Celso Pereira. De blend van tinta roriz, touriga franca en touriga nacional rijpt 12 maanden op vaten van Franse eik (60% oud, 40% nieuw). Een donkerrode, ondoorzichtige wijn met paarse rand. Neus van vanille, rood fruit, pruimen, chocolade, kruiden, tabak, eucalyptus. Fruitig en sappig in de mond, met edele tannine, nog droogtrekkend; een vegetale toets in de afdronk. Een wijn die nog moet afronden.

Bij het avondmaal: Terra a Terra branco reserva 2014 Klassieke blend van rabigato, códega do Larinho, gouveio en viosinho. 9 maand vatlagering (Franse eik). Heldere, lichtgele wijn met aroma’s van citrus, rijpe appels, zuivel, perzik, mineralen, jeneverbes en zelfs een beetje citroengras. Sappig, met frisse zuren en een pompelmoesbittertje in de finale. Levendige wijn.

Terra a Terra tinto reserva 2014 15 maand vatrijping (Franse eik). Blend van tinta roriz, touriga franca, touriga nacional en tinta barroca. Donkerrood, ondoorzichtig, met paarse rand. Zwart fruit in de neus, met vanille, koffie, zoethout, melkchocolade en groene kruiden.

Volle, sappige en fruitige wijn met redelijk wat tannine.

Quinta do Seixo - reisleiders Patrick en Pierre Paul

36

De Wijnspiegel Nummer 88

Domeinen 30 april 2018 Quinta de Covela - Quinta da Boa Vista - Quinta das Tecedeiras

blijf voor Barão Joseph James Forrester, die als cartograaf de Douro-vallei hielp ontsluiten, met zijn Mappa do Paiz Vinhateiro do Alto Douro, uit 1843, en Douro Portuguez e Paiz Adjacente, uit 1848.

(Quinta de) Covela ligt in het stadje Baiao, tussen São Tomé de Covelas en Santa Cruz do Douro. Het is een zeer oud domein dat teruggaat tot de 16de eeuw en in de 20ste eeuw toebehoorde aan de Portugese filmregisseur Manoel de Oliveira. Pas eind jaren tachtig werd het uitgebouwd tot een wijndomein door zakenman Nuno Araújo die er zwaar investeerde en het een internationale uitstraling gaf.

Na een faillissement en enkele jaren van verwaarlozing kwam het in 2011 in handen van de Braziliaan Marcelo Lima en de Brit Tony Smith. Hun samenwerkingsverband Lima-Smith omvat ook Quinta das Tecedeiras en Quinta da Boavista, twee domeinen in de Douro. Wijntoerisme wordt hier ook uitgebouwd, vooral op Quinta de Covela, want Quinta da Boavista en Quinta das Teceideiras zijn niet gemakkelijk toegankelijk, tenzij per boot.

In 1866 verkocht Barão (“baron”) de Viamonte het domein aan nazaten van Forrester, William Offley Forrester en Frank Woodhouse Forrester, die het samen met hun oom Francis Cramp ombouwden tot de thuisbasis van Offley portwijnen. Boavista wisselde in de loop van de 20ste eeuw verschillende keren van eigenaar tot het in 1995 eigendom werd van Sogrape, die nu nog altijd het porthuis Offley bezitten; op hun beurt verkochten ze het in 2013 aan Lima Smith. Naast hun wijnmaker Rui Cunha heeft LimaSmith ook Claude Berrouet bij het project betrokken.

Hij was als oenoloog-consulent 40 jaar lang betrokken bij Petrus in Pomerol.

Quinta das Tecedeiras

Quinta de Covela

Dit Douro-domein van 67 ha ligt in het hart van de Cima Corgo, ongeveer 8 kilometer stroomopwaarts vanuit Pinhão en was vroeger eigendom van het klooster van São Pedro das Águias. Het terrein bood onderdak aan nonnen die actief waren in de vlasnijverheid - vandaar de naam van het domein: Tecedeiras betekent “wevers”.

Het domein ligt op de rechteroever van de Douro, in het herkomstgebied voor Vinho Verde. We zitten hier in wat ook “Douro Verde” genoemd wordt. De 49 ha van het domein - waarvan 18 met wijngaarden - vormen een zuid-gericht amfitheater dat voor een mediterraan micro-klimaat zorgt op een arme granietbodem.

Het domein produceert Douro en portwijnen op basis van zowel oude (80 jaar en meer) als jongere wijnstokken, alsook olijfolie van de bomen die na de phylloxera werden aangeplant. Lima Smith verwierf de rechten op het domein in 2013 voor enkele decennia. Zij wierven het oorspronkelijke team, onder leiding van wijnmaker Carlos Lucas, opnieuw aan en lanceerden met 2013 de eerste jaargang Douro van hun nieuwe aanwinst en portwijnen uit de reserves van het domein.

De wijnen zijn een combinatie van (vooral) lokale druivenrassen met enkele internationale variëteiten: avesso, arinto, chardonnay, viognier en gewürztraminer voor de witte wijnen, maar ook rood en rosé van touriga nacional met het Bordeaux-trio cabernet sauvignon, cabernet franc en merlot. Er wordt intussen geëxperimenteerd met minder gekende, vooral lokale, druivenrassen en de rode wijnen worden afgebouwd, met vervanging van de wijnstokken wel wordt er rosé gemaakt. Rui Cunha is bij het project betrokken sinds 1992 en werd als wijnmaker mee aan boord gehouden bij de overname door Lima-Smith.

www.limasmith.com We worden ontvangen door Paula Pereira die verantwoordelijk is voor het wijntoerisme op het domein, Vitor Mendes die ook regelmatig de degustaties bij invoerder Alhambra verzorgt en Jarkko Juntunen, een Fin die van Portugal zijn thuis gemaakt heeft. , We beginnen met de Covela Edição Nacional Avesso 2016, een Vinho Verde van 100% Avesso, in inox gevinifieerd en gerijpt. De wijn oogt nog jong, met een groene schijn en is zeer aromatisch, met citrus, witte peper, vuursteen, karnemelk, geroosterd brood en vlierbloesem. Een frisse, levendige wijn, met fijne zuren, een beetje vettigheid

Quinta da Boavista Quinta da Boavista is één van de meest emblematische wijngaarden van de Douro-vallei. Het domein ligt op de rechteroever van de Douro, net ten westen van Pinhão.

De helft van de 80 ha van het domein dat een “A” classificatie geniet zijn aangeplant met wijnstokken. Sommige wijnstokken zijn tot honderd jaar oud, aangeplant op nog handmatig aangelegde terrassen daterend van de 19de eeuw en voordien. Het behoorde tot de oorspronkelijke Douro-afbakening door Marquês de Pombal in 1756. In de 19de eeuw was de woning op het domein een geliefd ver-

37

De Wijnspiegel Nummer 88 en een mooie mineraliteit. De Covela Reserva Branco 2013 is een Vinho Regional Minho - omdat er naast arinto en avesso ook chardonnay in verwerkt werd; de fermentatie en 14 maanden rijping op vat zijn mooi geïntegreerd, zowel aromatisch - met naast vanille, getoast, amandelen ook veel boter en exotisch fruit (lychee, ananas) - als in de mond, met frisse zuren, zelfs een lichte prikkeling die het volle, romige geheel in balans houden. Krachtige en lange afdronk.

Bij de maaltijd proeven we eerst de Covela Rosé 2016, van 100% touriga nacional. Deze licht zalmroze wijn heeft aroma’s van veenbessen en rode besjes, maar ook iets exotisch. Het is een mooi droge rosé, evenwichtig en zacht. De Covela Edição Nacional Arinto 2016 is, zoals kon verwacht worden, gemaakt van 100% Arinto. Opnieuw een jonge kleur met groene schijn, maar aromatisch verschillend van de Avesso: citrus, groene appel, rabarber, mineralen en vuursteen; in de mond een vettige toets, frisse zuren en een middellange afdronk.

Van Quinta das Tecedeiras proeven we de Reserva 2015 vooraf. Het is een klassieke blend van touriga nacional, touriga franca, tinta roriz, tinta amarela, tinta barroca en tinto cão, voor een deel afkomstig van meer dan 70 jaar oude wijnstokken. De wijn rijpte 14 maanden op Franse eik en oogt donkerrood, ondoorzichtig met gekleurde tranen.

Fruitige neus (kersen, aardbei), met ook vanille, bloemen, kruiden, leder, munt en mineralen. Sappig en fruitig in de mond, met mooie zuren, goede vulling en rijpe tannine;

een evenwichtige wijn met een middellange afdronk.

Bij het eten krijgen we de instapcuvée Flor das Tecedeiras uit 2014; opnieuw een klassieke blend, maar minder intens: helder robijnrood, neus van rood fruit, wat viooltjes en een ledertoets; mooi rond en zacht in de mond, met fijne zuren en afgeronde tannine; middellange afdronk. Als dessertwijn is er de Porto Tawny Reserve, een blend van vier jaargangen. De kleur is intens, tussen amber en roestbruin in; zoete neus van karamel, rozijnen, speculoos, vijgen, walnoten en gedroogd fruit; ook in de mond fris en sappig, met een mooie balans tussen zoet en zuur; lange afdronk.

De Boa-Vista Reserva 2014 is afkomstig van oude stokken touriga nacional, touriga franca, tinta amarela, tinta barroca en tinto roriz. De wijn rijpt 15 à 20 maanden op Franse vaten. De wijn is donkerrood, ondoorzichtig, met een paarse rand en gekleurde tranen. Mooi boeket van gedroogde kruiden, zoethout, laurier, fondant-chocolade, vanille, speculoos, tabak en fruit dat na walsen aan de oppervlakte komt: bramen, krieken, frambozen…. Heel veel zuren, goede vulling, edele droogtrekkende tannine, lange afdronk. Nog jong en met veel potentieel, maar nu reeds genietbaar. En zeggen dat dit bij wijze van spreken de instapwijn van de Quinta is ..…naast de monocépages van touriga nacional en tinto cão en twee perceelwijnen - Vinha do Oratório en Vinha do Ujo.

38

De Wijnspiegel Nummer 88

Vinho Verde Dit is de wijnstreek in de noordwestelijke hoek van Portugal en ze loopt ook een stukje door ten Zuiden van de Douro. De bodem is hier overwegend graniet. Ook dit deel van Portugal werd recentelijk “hertekend” en anders betiteld. Eigenlijk liggen de Vinho Verde wijngaarden in de Minho streek (Minho is ook de grensrivier tussen Spanje en Portugal), vandaar de vroegere ‘Vinho Regional Minho’ benaming met daarbinnen de DO Vinho Verde. Nu heten én de regionale én de DO wijnen beide gewoon Vinho Verde. Er zijn 9 subzones afgebakend. Deze DO dateert al van 1908, wat logisch is gezien hier toch al zeer lang een uniek type wijn gemaakt wordt dat na Port de meest geëxporteerde Portugese wijn is.

Vinho Verde is voornamelijk wit, maar veel mensen weten niet dat er ook een rode Vinho Verde bestaat. In 2013 werd er op 21.000 ha een productie van 75 miljoen liter opgetekend, waarvan 10 miljoen rood was en 2 à 3 miljoen rosé.

En er zijn ook espumantes en aguardente (grappa) van vinho verde. (www.vinhoverde.pt).

Die rosé, dat is dan zeker de fameuze Mateus Rosé, in zijn alom bekende ‘bocksbeutel’ fles? vraagt u zich misschien

39

af. Toch niet, Mateus rosé is een succesproduct van Sogrape (20 miljoen flessen/jaar) daterend van WO II en een creatie van Fernando Van Zeller Guedes; het wordt tegenwoordig geproduceerd in de Dao streek. Gemaakt van rode druiven (baga, tinta barroca, touriga franca en rufete, voor 80% aangekocht, uit verschillende streken) maar halfzoet gevinifieerd (15gr restsuiker, vroeger 20gr) zoals een witte wijn en licht bruisend gehouden/gemaakt(?). De naam Mateus en het barokke kasteel op het etiket komen van een parochie vlakbij Vila Real (Douro), Sogrape kocht gewoon het ‘gebruiksrecht’ ervan, een beetje zoals bij ons het geval is met de abdijbieren.

Vinho Verde is een lichte wijn, met vrij laag alcoholgehalte maar behoorlijk wat (appel)zuren, vandaar ook de ‘verde-groen’ in zijn naam. Een klassieke vinho verde heeft ook meestal een frizzante aanzet. De druiven worden dus vroegrijp geoogst en de stokken zijn traditioneel geleid langs pergola’s “vinha de enforcado”. Lang geleden liet men de wijnranken zich gewoon in de bomen slingeren en werden ze met ladders geoogst, zoals je nog kunt zien op één van de azulejo taferelen in het Sao Bento station in

De Wijnspiegel Nummer 88 Porto. Die pergola’s zorgen ervoor dat de druiven voldoende hoog van de grond af groeien zodat ze minder door de vochtigheid, en dus ziektes, bedreigd worden. Minho is immers een zeer regenachtige streek , met sterke Oceanische invloed.

Meestal is vinho verde een assemblage wijn. De meest voorkomende witte druivenrassen zijn alvarinho, arinto, loureiro, azal, avesso, trajadura. (Voor rood zijn dat espadeiro, padeiro, vinhao). Zeer lokale, autochtone rassen dus, aangepast aan dat specifieke klimaat. Maar precies omdat de wijn dikwijls gestigmatiseerd wordt als een flauw tafelwijntje zijn een aantal wijnbouwers de laatste twee decennia bezig met een opwaardering van de beste rassen: alvarinho en loureiro. Zij slaagden erin een nieuwe stijl vinho verde te ontwikkelen.

Loureiro is een ras afkomstig uit de Limavallei (op één na de meest noordelijke subregio). Het woord betekent ook ‘laurier’. Loureiro geeft florale wijnen met aroma’s van oranjebloesem, acacia en ... laurierbloesem. Ze zijn fruitig met frisse zuren. Dit krachtige en productieve ras wordt meer en meer als mono-cépage gepresenteerd, precies omwille van zijn intrinsieke kwaliteiten.

Avesso betekent ‘tegenstrijdig’ en is een druivenras dat zich opperbest voelt op graniet en droge arme bodems.

De druif levert meer alcohol (> 11°) en body dan de ove-

rige vinho verde rassen.Het is productief en resistent aan meeldauw, maar gevoelig voor botrytis. Het komt zelden voor als mono-cépage.

Alvarinho is het paradepaardje binnen de vinho verde druiven, jullie kennen hem allicht als albariño, uit de nabijgelegen Spaanse Rias Baixas (Galicia) regio. Qua oorsprong speculeert men erover of de druif niet van de riesling zou komen. Het is alleszins een heel fijne, aromatische (floraal) druif met grote minerale expressiviteit, die met zijn dikke schil én warmte én vochtigheid verdraagt. Ideaal dus voor die regio en dat graniet-terroir.

Arinto komt voor in de hele Vinho Verde regio, maar gedijt het best meer in het binnenland. De wijnen zijn strogeel, met fruitige citrus-aroma’s, rijp wit fruit (appel en peer) en florale toetsen. Harmonieus en fris.

BASIS WIJNDEGUSTATIE Er worden over de hele wereld zeer goede, goede, minder goede en slechte wijnen geproduceerd. In deze cursus leer je de wijn te beoordelen en te beschrijven, zonder ‘etikettendrinker’ te willen zijn. Er worden per avond 7 à 8 wijnen geproefd.

Aalst, Asse, Gent, Oudenaarde en Sint-Niklaas • Duur: 4 avonden

ASPIRANT SOMMELIER Klanten in horecazaken verwachten steeds meer van de medewerkers dat ze de geschikte wijn kunnen bieden die past bij hun gerecht en hun persoonlijke smaak.

Aalst, Oudenaarde en Sint-Niklaas • Duur: 1 jaar

SOMMELIER CONSEIL WIJNHANDELAAR Deze opleiding kwam tot stand in nauwe samenwerking met de prestigieuze Franse Université Du Vin van Suze-La-Rousse in de Rhônestreek. Het diploma Sommelier Conseil dat de Vlaamse Wijnacademie aflevert, wordt erkend door de Franse Wijnuniversiteit.

Asse en Gent • Duur: 3,5 jaar

De Vlaamse Wijnacademie is in Vlaanderen dé referentie op het vlak van wijnopleidingen met een uitgebreid en kwaliteitsvol opleidingsaanbod.

Je krijgt les van hooggekwalificeerde docenten die gepassioneerd zijn door hun vak.

WIJNBOUWER WIJNMAKER Je leert alles over soorten druiven, druiventeelt, wijnbouw en het proces van wijn maken. Een theoriegedeelte wordt aangevuld met de nodige praktijklessen, waarin je niet enkel aan de slag gaat in de wijngaard, maar waarin je ook het proces van wijn maken onder de knie krijgt.

www.VLAAMSEWIJNACADEMIE.be

Gent • Duur: 2 jaar

40

De Wijnspiegel Nummer 88

Domein 1 mei 2018

Graham’s Lodge Na Quinta do Bomfim zijn we opnieuw te gast bij de Symingtons. Van alle porthuizen die voorzien zijn op bezoekers is dit één van de meest spectaculaire. Het ligt immers niet aan de kaai van Vila Nova de Gaia, maar een paar honderd meter hogerop, zodat het uitzicht adembenemend is. Ook werd het complex uit 1890 - dat nog steeds operationeel is - in 2013 volledig gerenoveerd.

Graham’s is een van oorsprong Schotse port shipper die eerder toevallig in de port-business verzeild geraakte toen deze textielproducent uit Glasgow enkele vaten port als betaling kreeg voor een schuld. Het port-huis bleef in handen van de familie tot 1970, waarna de Symington-familie het roer overnam.

De kelder omvat meer dan 2000 “pipas” en een 40-tal grote foeders, naast omvangrijke voorraden vintage port die op fles rijpt. De dikke granieten muren zorgen samen met het maritieme klimaat voor een koele temperatuur die ideaal is voor het langzaam rijpen van de port.

De renovatie resulteerde ook in een modern bezoekerscentrum, met geleide bezoeken, proeflokalen, een obligate winkel en ook een spectaculair restaurant waar we ons feestmaal ter afsluiting van de reis zullen nuttigen www.grahams-port.com De degustatie bij Graham’s concentreert zich op het samenwerkingsverband van de Symington-familie met Bruno Prats, de man die dertig jaar aan het hoofd gestaan heeft van Cos d’Estournel in Saint-Estèphe. In 1998 werd

41

hij door de Symingtons aangezocht voor een project om een niet-versterkte topwijn te maken. In 1999 werd Prats & Symington Limitada opgericht en na een jaartje experimenteren met percelen en druivenrassen werd de productie op Quinta de Roriz in gang getrokken. Chryseia 2000 was de eerste jaargang die op de markt gebracht werd.

We proeven in stijgende lijn de drie cuvées rode Douro die door Prats & Symington geproduceerd worden. We beginnen met de Prazo de Roriz 2016, een klassieke jonge blend van lokale druivenrassen, gerijpt op grote vaten van 400 liter Franse eik. Nog jonge kleur met een paarse rand, een fruitige neus (kersen, aardbei) met wat vanille en kruiden en zeer soepel in de mond; een wijn om jong te drinken. Met de Post Scriptum 2016 proeven we de “tweede wijn” van Chryseia, die gedomineerd wordt door touriga nacional. Ook hier (2016) een nog jonge kleur maar iets complexer in de neus, met vooral kruidige aroma’s, vanille en rijp fruit (pruimen). Mooi afgeronde tannine in de mond, vrij veel zuren en een soepel karakter. Een mooie wijn met een lange afdronk. De Chryseia 2014 is met 53% touriga nacional en 47% touriga franca een beetje atypisch eenvoudig qua samenstelling. De donkere, geconcentreerde wijn met een paarse rand heeft een rijke neus met veel gebrand, vanille, zwart fruit, tabak en ceder. In de mond is de stevige tannine in evenwicht met het fruit en de mooie zuren. Tot slot een volle, lange afdronk. Als toetje proeven we een exclusieve (meer dan 200 euro/fles) Graham’s Port Colheita 1972. De wijn is helder, amber- tot bruinkleurig, met een complexe neus van karamel, kandij, rijpe appel, abrikozen, sinaasappel en chocolade. In de mond zijn het sappige zuren die opvallen. Een zeer fijne afsluiter, met een lange afdronk.

De Wijnspiegel Nummer 87 88

Diner in restaurant Vinum 42

De Wijnspiegel Nummer 88

Domein 2 mei 2018 Barão de Vilar

de Vilar. De aanleiding tot samenwerking was niet zozeer sentimenteel: de regelgeving voor portwijnen vereist dat nieuwe producenten 150 000 liter voorraad moeten hebben alvorens druiven of bulkwijn te mogen kopen. www.baraodevilar.com

Dit porthuis vermeldt dat het dateert van 1715, maar is in feite een zeer recent opgericht bedrijf: het werd in 1996 gesticht door Fernando en Álvaro van Zeller. Wat wel eeuwen terug gaat, is de band van de van Zellers met de porthandel. De familie heeft haar wortels in het Vlaanderen van de 13de eeuw (er wordt verwezen naar Zellaer, bij Bonheiden) en migreerde in de 17de eeuw naar Portugal.

De familie was vroeger eigenaar van Quinta de Noval (in 1993 verkocht aan AXA) en is nog steeds gevestigd in een deel van de vroegere “lodge” van Noval in Vila Nova de Gaia. Het is een klein porthuis, maar beschikt ondanks de recente oorsprong reeds over een breed gamma aan portwijnen, onder drie merken: het eigen Barão de Vilar, maar ook Maynard’s en Feuerheerd, naast verschillende DOC Douro wijnen: Barão de Vilar, als klassiek merk, Proeza voor de modernere wijnen en Zorn voor de topcuvées.

Maynard’s is het premium-label van het huis, en draagt de naam van een voorvader van de van Zellers, Walter Maynard, geboren in 1652 en gehuwd met Dorothea Augusta Kopke. Hij staat geregistreerd als één van de eerste handelaars die portwijn naar Engeland verscheepte.

Feuerheerd’s werd in 1815 opgericht door de Duitse handelaar Dietrich Matthias Feuerheerd. Het merk werd overgenomen door de Barros familie in 1926 die het nu in samenwerking met de van Zellers van Barão de Vilar nieuw leven inblazen.

Over familieverhalen gesproken: sedert 2009 werkt het huis ook samen met Van Zellers & Co van Cristiano van Zeller. Na de verkoop van Quinta do Noval was het huis met het Van Zellers merk niet meer in handen van de familie en verkeerde het om zo te zeggen in een winterslaap.

In 2006 nam Cristiano van Zeller de naam terug over en begon met de productie van DOC Douro wijnen (“VZ” en “Van Zellers”). Voor de portwijnen was het wachten tot 2009 en de samenwerking met de van Zellers van Barão

43

De rondleiding bij Barao de Vilar was een ervaring op zich, vooral omwille van het contrast met de goed gesmeerde machine en de geroutineerde gidsen van de grote porthuizen. We volgden Managing Partner Rui Correia de Carvalho door het doolhof van de lodge, tussen foeders en vaten en in de bottelarij die gespecialiseerd is in allerlei bijzondere formaten. De degustatie, onder leiding van de assistent-wijnmaakster. Opvallend is dat we hier wijnen proeven die vooral afkomstig zijn uit de Douro Superior.

In 2007 werd een project gelanceerd om in het hart van Douro Superior, in Santa Comba da Vilariça een domein uit de grond te stampen, met de bouw van moderne installaties.

De Proeza 2015 is een sappige, fruitige instapwijn, nu reeds op dronk en vooral (aan minder dan 5 euro per fles) met een prima prijs/kwaliteitverhouding. De Zom reserva 2015 is afkomstig van oude wijnstokken en is aanvankelijk gesloten in de neus, maar ontplooit zich geleidelijk met toetsen van gebrand, hout, ceder, kersen, chocolade, kruiden, jeneverbessen en kruidnagel, Heel veel zuren, sappig, stevige tannine, tegelijk fris en krachtig, middellange afdronk. Mooie wijn. Daarna volgt de Zom Touriga nacional 2011, met een mooie concentratie en gekleurde tranen. De aroma’s combineren gebrand (koffie, mokka, chocolade), animaal (leder) en zwart fruit, met een aardse toets. Vol in de mond, met stevige tannine, evenwicht, fijn bittertje en een lange afdronk. Mooi voorbeeld van touriga nacional.

We vangen de reeks Porto’s aan met de Barao de Vilar LBV 2013, die volledig aan de verwachtingen beantwoordt: donkerrood, ondoorzichtig met een paarse rand; kersen, pruimen, rozijnen, chocolade, tabak, walnoten, zoethout en kruiden in de neus; mollige aanzet, fijne zuren, rond en evenwichtig, zachte tannine. De Maynard’s Vintage Ruby 2014 heeft een gelijkaardig profiel, met meer intensiteit van zwarte kersen en cassis, veel molligheid maar ook goede zuren en redelijk wat tannine. Een stevige en volle wijn. De Barao de Vilar Tawny 10 Years Old is klassiek amberkleurig met een rode kern; typische aroma’s van walnoten, karamel en rozijnen en frisse zuren die de zachte molligheid in evenwicht houden; een drinkklare, ronde wijn. Feuerheerd Colheita 1974 is helder,

De Wijnspiegel Nummer 88

amberkleurig, met een mooie viscositeit; aroma’s van walnoten, ceder, gerookt, abrikozen, kruiden (laurier) en karamel In de mond veel frisse zuren, een mooie molligheid, veel diepgang; een wijn met klasse, heel verfijnd.

In de kijker

Zom Colecção 2012 De wijn is gemaakt van touriga nacional, touriga franca en van oude wijnstokken met een “field blend”, een wijngaard met door elkaar aangeplante druivenrassen. De wijn valt ook op door de vorm van de fles, met het gepatenteerde “Martin Berasategui System”, dat ervoor zorgt dat het bezinksel in het onderste deel van de fles gevangen blijft.

Decanteren is dus niet meer nodig.

De wijn is helder en intens robijnrood, met gekleurde tranen. De complexe neus heeft een dierlijke toets, veel kruiden, zwart en rood fruit, ceder, zwarte peper. Veel body in de mond, met heel veel zuren, stevige, droogtrekkende tannine. De wijn komt nog jong over.

Maynard’s 10 Year Old Tawny We eindigen met de wijn die onze aandacht trok op Barao de Vilar: in een degustatie door Decanter van 10 en 20 jaar oude Tawny kwam deze er als beste uit. Een heldere, amberkleurige wijn met een rode kern. Complexe neus, met chocolade, speculoos, orangettes, kersen op alcohol, tabak, ceder, gedroogde abrikozen… Mooi evenwicht in de mond tussen zoet en zuur, verfijnd, elegant, met een lange afdronk.

44

De Wijnspiegel Nummer 88

Terugblik langs imaginaire quinta’s Na een goed gevulde reis – en met een goed gevulde maag – is het moment gekomen om terug te blikken op enkele quinta’s die we niet bezocht hebben – of niet gevonden.

Zoals jullie intussen weten hangt de organisatie van een wijnreis af van drie zaken: timing, timing én timing. Het leek ons dan ook aangewezen om op zoek te gaan naar de Quinta do Tiempo Exacto, een domein gelegen langs enkele van de steilste oevers van de Douro, met een zonnewijzer in de wijngaard van leisteenbodem. Daar zouden we tenminste zeker zijn van een punctuele ontvangst, met een Zwitserse eigenaar en drie uurwerken in het wapenschild van het domein. Na enig zoeken in de GPS en de wijnatlas, ontdekten we een Wehlener Sonnenuhr, echter veel noordelijker gelegen aan een verre zijrivier van de Douro, ergens in Duitsland. Dat lag dus buiten de baan – we hadden al voldoende bochtige wegen voor de boeg.

Logistiek was het vinden van het juiste hotel in de Douro of in Porto ook niet evident – ofwel te duur, ofwel geen plaats in de herberg (Kerstmis is toch nog veraf). In Alijó hadden we dan toch de ideale uitvalsbasis gevonden. Enig minpuntje: ze zijn er niet voorzien op vroege wijnvogels – die reeds voor 8 uur in de ochtend willen ontbijten. Het onbegrip van het personeel deed denken aan wat we gelezen hadden over Quinta do Manuel. Dat is een wijndomein annex hotel waarvan de eigenaar werkzaam is in de Engelse Port-business, maar die oorspronkelijk van Barcelona is.

De wijnen laten nauwelijks een herinnering na, naar het motto van de eigenaar – “I know nothing”.

Ook vroeg gaan joggen bleek een uitdaging: hiervoor zaten we als het ware op Quinta de Alcatraz: daar waar er domeinen zijn waar we niet binnen geraken, is dat er één waar ontsnappen minder evident is – tenzij, zoals in ons hotel, via een raam. Naar verluidt is dat een domein met een originele vinificatietechniek: de druiven worden versneld vertrappeld met de voeten, zodat de extractie na een klein uur voltooid is; enig nadeel is een lichte zweetgeur en soms aroma’s van douchegel.

Ook de selectie van eetgelegenheden was niet evident: niet zozeer omdat we geen waar voor ons geld kregen, maar eerder teveel. Dat bracht ons in de buurt van Quinta do Bacalhau, ook gekend als Quinta das Pequenas Porções . Dat is een typisch Portugese Quinta, waarvan de wijnen niet alleen mondvullend zijn, maar ook zwaar op de maag kunnen wegen. Ze zijn meestal goed gemaakt, authentiek maar soms rustiek. In sommige gevallen is er sprake van over-extractie. Bovendien zijn er alleen magnums – al dan niet vintage – te verkrijgen. Voor minder doen ze het niet. Op nog een naburig domein, Quinta das Favas, persen ze geen druiven maar bonen. Door de grote

45

winderigheid die op dat domein heerste, hebben we ze niet in het programma opgenomen.

Het weer is bij een wijnreis altijd onzeker, zodat het altijd een beetje gissen wordt voor de bagage: moeten we nu lange mouwen voorzien, korte mouwen, lange broeken of een korte broek …. zonnebril of niet? Op deze reis hadden we een beetje van dat alles nodig en op één moment, tijdens de boottocht tussen Pinhao en Tua, zelfs dat allemaal tegelijk: zon maakte plaats voor wolken, regen voor wind, en dan weer zonneschijn. We hadden evengoed de Quinta Armando Pienos kunnen bezoeken, zo genoemd naar een port-shipper uit de Lage Landen. Hij zou familie zijn van Niepoort – in de port-business is iedereen familie van elkaar, maar om één of andere reden distantieert Niepoort zich tegenwoordig van de Armando’s. Het domein is langgerekt en kent een zeer wisselvallig micro-klimaat. Het merkwaardige is dat dit zich ook in het glas manifesteert: de wijnen kunnen van het ene moment op het andere van een zonnig jaar lijken en dan ineens van een regenachtig jaar. Elk jaar kan dus een vintage zijn – en dan weer niet.

Gezien de bedenkelijke reputatie van de naam Armando Pienos vinden we de wijnen ook onder andere etiketten – Quinta das Barcas Pluviosas of nog Quinta Sole Mio. We hebben gemerkt dat er veel door buitenlanders geïnvesteerd werd en wordt in de Douro-vallei. We hebben niets tegen innovatie en de nieuwe rage van “Pink Port” kan op onze sympathie rekenen. Maar er zijn grenzen.

Bij Quinta das Piscinas overdrijven ze toch door exclusief rosé porto te produceren. De Californische investeerders zetten het in de markt als “swimming pool wine” en verwelkomen iedereen op het domein waar men de azuurblauwe lagares kan bezoeken. De associatie met zwembaden wordt dus consequent doorgedreven. Bovendien wordt de wijn op de markt gebracht op het warmste van het jaar, om een maximaal effect te hebben. We verdenken de eigenaars ervan banden te hebben met de farmasector.

Sommige domeinen laten een vluchtige impressie na, zoals Quinta do Encontro – een wijngaard waar men zichzelf tegenkomt. Zij leveren de huiswijn bij het restaurant DOP in Porto, waar ze de spiegels in de toiletten sponsorden.

Als conclusie kunnen we stellen dat deze reis ons weer iets wijzer gemaakt heeft – niet alleen over wat vintage is, of over het verschil tussen volle kurken en die met een plastic topje, maar ook nuttige lessen voor onze volgende wijnreis. Misschien moeten we die tijdens het Carnavalverlof plannen – daarna komen die veertig dagen vasten waarschijnlijk van pas.

Tot de volgende! Patrick & Pierre Paul

De Wijnspiegel Nummer 88

Porto en Portugees voor beginners Wist je dat..

• In het Portugees de stad Porto altijd met lidwoord wordt vernoemd: ‘O Porto’ <Oe Portoe>? Dat is niet het geval bij alle steden, alleen bij steden waarvan de naam iets betekent (bij Porto is dat ‘haven’).

• Het historisch centrum van Porto UNESCO Werelderfgoed is?

• De bijnaam van Porto ‘cidade invicta’ = onoverwonnen stad is?

• De bijnaam van de inwoners: ‘tripeiros’ = ingewandeneters is?

• Porto als zusterstad Luik heeft?

• De Francesinha – letterlijk de Kleine Française – de meest beroemde locale snack is in Porto?

Het is een soort uit de kluiten gewassen tosti, overgoten met een rijke vleessaus (met bier). verwacht niets verfijnd maar een hardcore vleessandwich op je bord Alvorens aan de woordenschat te beginnen: de uitspraak van het Portugees. Die is vrij uniek. De meeste niet-Portugezen gaan het woord ‘Douro’ bijvoorbeeld al verkeerd uitspreken. Ze gaan het op zijn Frans uitspreken: <Doero>. Dat is niet juist! De tweeletter ‘ou’ in het Portugees wordt als een lange o uitgesproken: <oo>. Dus ‘De wijnen van de Douro’ = ‘Os vinhos do Douro’ <Oesj vienjoesj doe Doroe> ‘nh’ is equivalent met het Spaanse ‘ñ’ <nj> ‘lh’ is equivalent met de Spaanse dubbele l ‘ll’ <lj>. De lidwoorden in het Portugees zijn gewoon ‘o’ (m) en ‘a’ (v), meervoud ‘os’ en ‘as’.

Ook belangrijk: witte wijn = vinho branco <vienjoe brankoe> ; rode wijn = vinho tinto <vienjoe tientoe>; Portwijn, dus de versterkte wijn die in België meestal met ‘Porto’ wordt aangeduid, heet in Portugal ‘vinho do Porto’ <vienjoe doe Portoe>.

46

De Wijnspiegel Nummer 88 Domein/Horeca

Website

Adres

Niepoort

ww.niepoort-vinhos.com

Têdo 5110-543 Santo Adrião

Adega Cooperativa de Favaios

www.adegadefavaios.pt

Lugar dos Pousados, 5070-265 Favaios

Lavradores de Feitoria

www.lavradoresdefeitoria.pt

Casa de Mateus, 5000-291 Vila Real, Portugal

Quinta do Portal

www.quintadoportal.com

Celeiros Do Douro, 5060-909 Sabrosa

Quinta do Bomfim

www.symington.com

PInhão, 5085-060 Pinhão

Quinta do Tedo

www.quintadotedo.com

N-222 M512 5110-204 Folgosa

Quinta do Seixo (Casa Ferreirinha)

www.sograpevinhos.com

Tabuaço 5120-495, Valença do Douro

Quinta de Covela (Lima Smith)

www.limasmith.com

São Tomé de Covelas 4640-211 BAIÃO

Graham’s Lodge

www.grahams-port.com

Graham’s 1890 Lodge Vila Nova de Gaia

Vertice Quanta Terra

www.dourovertice.pt

Caves Transmontanas Rua S. Domingos nº 22 Alijó, Portugal

Barao de Vilar

www.baraodevilar.com

QUAI Vila Nova de Gaia

O GAVETO - restaurant

www.ogaveto.com

Rua do Roberto Ivens - 826 4450-249 Matosinhos

DOP - restaurant

www.doprestaurante.pt

Palácio das Artes Largo de S. Domingos, 18 4050-545 Porto

CEPA TORTA - restaurant

www.douro-gourmet.com

Rua Doutor Jose Bulas da Cruz Alijo 5070-047

MACHADO - restaurant

www.restaurantemachado.com

R.Dr. António José de Almeida, 467/475456 Nogueira da Maia

Pousada Barão de Forrester

www.pousadabaraoforrester.com

Rua Comendador José Rufino 5070-031 Alijó

Mercure Porto Gaia

www.accorhotels.com

Rua Manuel Moreira de Barros, 618 D 4400-346 Vila Nova de Gaia

47

De Wijnspiegel Nummer 88

Overzicht van invoerders of directe aankoop Domein

Invoerder

Niepoort

Young Charly

Adega Cooperativa de Favaios

Direct

Lavradores de Feitora

Jeuris

Quinta do Portal

Direct

Quinta do Bomfim/Graham’s

Alhambra

Quinta do Tedo

Direct

Casa Ferreirinha (Quinta do Seixo)

Jeuris

Vertice

Direct

Quanta Terra

Direct

Covela-Boavista-Tecedeiras

Alhambra

Graham’s/Symington

Alhambra

Barão De Vilar

Direct

48

De Wijnspiegel Nummer 88

Na een nacht met weinig rust ....

Na een nacht met weinig rust, werden wij ‘s morgen vroeg in Merelbeke welkom gekust, klaar om de geheimen van de Douro te verkennen, en af en toe de reisleiders een beetje te jennen.

Porto’s, colheita’s, LBV of de vintage wijn, deze reis mocht de neus van de bacalhau zijn, maar terwijl wij rigoureus verschillende jaargangen analyseren en ervan genieten kunnen we die magnums ‘16 en ‘17 toch gewoon samen gieten!

Oooooooooooohhhhhh...

Aaaaaaaaaaaahhhhhh...

Oooooooooooohhhhhh...

Aaaaaaaaaaaahhhhhh...

Het weer zat bij aanvang echt niet mee, we waanden ons bijna écht in Niepoort (aan zee), maar gelukkig konden we onze eerste wijnkelder verkennen, en lieten we ons door de eerste copieuze maaltijd van vele verwennen.

Mijn tweede wijnreis en ik moet bekennen Pierre Paul en Patrick, jullie weten ons te verwennen jullie hebben er werkelijk een leerrijke reis van gemaakt en eerlijk waar... de bonen, de single quinta maar vooral de vintage hebben fantastisch goed gesmaakt!

Oooooooooooohhhhhh...

Aaaaaaaaaaaahhhhhh...

Een heel oprechte dank je wel!!

Ook al lachte de zon ons niet altijd tegemoet, er was een andere constante...bonen in alle maten, geuren en kleuren in overvloed, Ook bloedworst verorberden we in grote getale, En bacalhau bacalhau... voor het leven lang culinaire verhalen...

Fanny Dhondt In naam van alle medereizigers van de Wijnreis Douro 2018

Oooooooooooohhhhhh...

Aaaaaaaaaaaahhhhhh...

Het moet gezegd, we dronken prachtige wijnen, gelukkig waren het géén parels voor de zwijnen, want de elite, dat zijn wij, jaja, hier zitten de VIPs van de commanderij.

Oooooooooooohhhhhh...

Aaaaaaaaaaaahhhhhh...

We werden ook een boottochtje op de Douro aangeboden, en waarlijk, Peter trotseerde in regenfrak de weergoden, en we moeten toegeven dat we zijn verwend met zijn ongeëvenaard vertaaltalent.

Oooooooooooohhhhhh...

Aaaaaaaaaaaahhhhhh...

49

De Wijnspiegel Nummer 88

Overzicht wijnen : Douro - Porto Vrijdag 27/04/2018 Quinta da Napoles – Niepoort Moscatel Docil Ron Ron 2017 – Douro: Fermentatie op inox, gestopt op 8° alcohol, Moscatel Galego Allez Santé 2017 - Douro 15% op Franse eiken vaten, rest op inox Rabigato, Códega do Larinho, Gouveio, Dona Branca, Viosinho, Bical en andere. 8,11 euro Redoma branco 2017 - Douro 8 maanden lagering op grote en oudere eiken vaten, Rabigato, Códega, Viosinho, Donzelinho, Dorinto en andere. 12,83 euro Tiara branco 2016 - Douro Códega do Larinho, Rabigato, Donzelinho, Cercial en andere. 12 maanden op foudres. 16,03 euro Vertente tinto 2015 - Douro Fermentatie op inox, 22 maanden lagering op eiken vaten, wijnstokken van minstens 35 jaar Tinta Roriz, Touriga Franca, Tinta Amarela, Touriga Nacional en andere. 13,73 euro Redoma tinto 2015 - Douro Fermentatie op granieten lagares, 22 maanden op oude eiken vaten. Wijnstokken van gemiddeld 70 jaar oud.

25,95 euro Lagar de Baixo 2014 – Bairrada 100% Baga, Fermentatie in lagares, 20 maanden op 2500l foudres. 13,37 euro Niepoort Late Bottled Vintage Port 2013 Touriga Nacional, Touriga Franca, Tinto Cão, Tinta Francisca, Tinta Amarela, Sousão, Tinta Roriz en andere Vijf jaar veroudering op grote vaten. 16,50 euro Niepoort 10 years old Tawny Touriga Nacional, Touriga Franca, Tinto Cão, Tinta Francisca, Tinta Amarela, Sousão, Tinta Roriz en andere 30,95 euro Adega Cooperativa de Favaios Casa Velha branco 2017 – Douro Viozinho (40%), Gouveio (40%), Moscatel Galego Branco (20%) 5 maanden lagering sur lie. 3,50 euro Casa Velha Grande Reserva 2016 – Douro Viosinho, Gouveio, Arinto 5 maanden lagering sur lie.16,50 euro Casa Velha tinto 2016 – Douro Touriga Nacional, Tinta Roriz, Tinta Barroca 12 maanden rijping.3,50 euro Casa Velha Reserva 2012 – Douro

Touriga Franca (55%), Tinta Roriz (35%) and Touriga Nacional (10%) 1 jaar op Franse vaten ( 500 l ) 6,50 euro Monge Porto Tawny 10 years o.a. Touriga Franca, Tinta Roriz, Tinta Barroca, Tinta Amarela. 14,00 euro Moscatel 10 years - Douro 15,00 euro

Bij het avondeten in het hotel Evel Branco 2016 Real Companhia Velha - Douro Viosinho, Rabigato, Fernão Pires & Moscatel Evel Tinto 2014 Real Companhia Velha - Douro Tinta Roriz, Touriga Franca, Touriga Nacional Moscatel ( eigen botteling van de familie )

Zaterdag 28/04/2018 Lavradores de Feitoria

Branco 2017 – Douro Malvasia fina, gouveio, codega. 7,96 euro Tres Bagos branco 2016 – Douro Viosinho, Gouveio, Rabigato Fermentatie: 80% in inox; 20% in nieuwe Franse vaten, lagering: 80% in inox; 20% in nieuwe Franse vaten - 5 à 6 maanden Tinto 2016 – Douro Touriga Franca, Tinta Roriz, Touriga Nacional, Tinta Barroca. Volledig in inox. 7,96 euro Tres Bagos reserva 2015 – Douro Tinta Roriz, Touriga Franca, Touriga Nacional Fermentatie in inox, lagering: 50% in inox, 25% op nieuwe Franse vaten, 25% op vaten van 1 jaar oud, gedurende 11 maanden. 13,31 euro Meruge 2015 – Douro 90 % Tinta Roriz, Old vineyards Fermentatie in lagares en nieuwe Franse vaten, lagering: 12 maanden op nieuwe Franse vaten. 26,72 euro Quinta da Costa do Vale 2015 – Douro 26,72 euro

Quinta do Portal Colheita Tinto 2016 - Douro Tinta Roriz (60%), Touriga Nacional (25%), Touriga Franca (15%) Fermentatie op inox, lagering : 9 maanden op nieuwe en gebruikte Franse vaten. 7,40 euro

50

De Wijnspiegel Nummer 88 Reserva Tinto 2015 - Douro Touriga Nacional (60%), Tinta Roriz (30%), Touriga Franca (10%). Fermentatie in inox, lagering: 14 maanden op nieuwe Franse vaten. 12,40 euro Porto Fine White Malvasia Fina (30%), Viosinho (30%), Gouveio (40%) 3 jaar oudering op oude vaten. 7,10 euro Porto Tawny 10Y Tinta Roriz, Touriga Franca, Tinta Barroca. 20,00 euro Porto Colheita 2004 ( bottled 2016 ) 26,40 euro Porto LBV 2011 ( bottled 2015 ) Touriga Nacional (35%), Tinta Roriz (35%), Touriga Franca (30%). Vier jaar in oude vaten. 14,40 euro Colheita 2016 branco – Douro Viosinho (45%); Malvasia Fina (25%); Gouveio (20%) and Moscatel Galego Branco (10%).

Enkel inox. 7,40 euro Rosé 2017 6,20 euro Tinta Roriz 2013 – Douro 6 maanden lagering op nieuwe en oude Franse vaten.

19,40 euro Moscatel reserva 2004 – Douro 4 jaar op vat. 19,20 euro Porto Vintage 1999 Hoofdzakelijk Tinta Roriz en Touriga Nacional, 2 jaar op vat

Quinta do Bomfim – Symington Graham’s Six Grapes Reserve – Port 18,90 euro Quinta dos Malvedos Vintage 2004 56,00 euro Graham’s 20 y Tawny 53,25 euro

clude Touriga Nacional (15%) and Touriga Franca (10%).

Fermentatie: 40% in inox, 60% op Franse vaten, lagering: 22 maanden op nieuwe 225 l vaten. 25,00 euro Porto rosé Touriga Nacional, Tinta Barroca 5 maanden oudering op inox. 14,00 euro Porto Tawny 10 y Tinta Barroca, Touriga Francesa and old field blend parcelsAverage 10 years in neutral French oak 225 liter/60 gallon barrels and 500 liter/132 gallon puncheons.

29,00 euro Porto LBV 2011 40+ year-old vines to include Touriga Nacional, Touriga Francesa, Tinta Barroca, Tinta Roriz, Tinta Pomar, Tinta da Barca, Mourisco, Tinta Amarela, Rufete and Malvazia Preta. Minimum 4 years in 500 liter/132 gallon neutral French oak puncheons. 3,50 euro 23,00 euro Porto Vintage 1997 65,00 euro

Quinta do Seixo Casa Ferreininha Planalto Reserva 2016 10,26 euro Casa Ferreininha Papa Figos 2016 11,95 euro Casa Ferreininha Vinha Grande 2015 16,77 euro Casa Ferreininha Quinta da Leda 2014 39,76 euro Porto Ferreira Dona Antonia Tawny 10y

Vertice / Quanta Terra / Caves Transmontanas/ Celso Perreira

Bij het avondeten in restaurant Cepa Torta: C. Da Silva – Dalva branco 2016 C. Da Silva – Dalva tinto 2016 Moscatel do Douro Reserva 2007 – Favaios

Zondag 29/04/2018 Quinta do Tedo

Quinta do Tedo reserva 2014 Touriga Nacional (60%), Touriga Franca (30%) and Tinta Cão (10%) Fermentatie: 40% in inox, 60% op Franse vaten, lagering: 18 maanden op 225 l vaten. 18,00 euro Quinta do Tedo Grande Reserva 2013 Old vines (60+ years old) from our Savedra parcel; to in-

51

Vertice rosé 2015 Gouveio, Malvasia Fina, Touriga Franca 24 maanden op fles, 9 g suiker 11,00 euro Vertice 2011 Gouveio, Malvasia Fina, Rabigato Viosinho, Touriga Franca. 5 jaar op fles, 4 g suiker 17,00 euro Quanta Terra Grande Reserva branca 2016 Gouveio, Viosinho 20,00 euro Quanta Terra Grande Reserva tinto 2013 Tinta Roriz, Touriga Franca, Touriga Nacional 60% oude vaten, 40% nieuw 20,00 euro

Bij het avondmaal: Terra a Terra branca 2014 Rabigato, Códega do Larinho, Gouveio, Viosinho 8,00 euro

De Wijnspiegel Nummer 88 Terra a Terra tinto 2014 Tinta Roriz, Touriga Franca, Touriga Nacional, Tinta Barroca. 8,00 euro

Maandag 30/04/2018 Quinta da Covela

COVELA Edição Nacional Avesso 2016 Vinho Verde 100% Avesso. Alles op inox 11,25 euro COVELA Reserva Branco 2013 – VR Minho 14 maanden fermentatie en oudering op Franse en Oostenrijkse vaten. Avesso, Chardonnay en Arinto. 25,00 euro Quinta das Tecedeiras Reserva 2015 Touriga Nacional, Touriga Franca, Tinta Roriz, Tinta Amarela, Tinta Barroca en Tinto Cão 14 maanden op Franse eik, 20% oude wijnstokken ( > 70 j ) 23,25 euro Boa-Vista Reserva 2014 Touriga Nacional, Touriga Franca, Tinta Amarela, Tinta Barroca en Tinto Roriz (tempranillo) 15 à 20 maanden op Franse vaten, oude wijnstokken, 44,39 euro COVELA Rosé 2016 100% Touriga Nacional. 5 maanden sur lie, inox COVELA Edição Nacional Arinto 2016 100% Arinto. Alles op inox. 11,25 euro Flor das Tecedeiras 2014 Touriga Nacional, Touriga Franca, Tinta Amarela, Tinta Barroca en Tinto Roriz (tempranillo) 14,00 euro Quinta das Tecedeiras Porto Tawny Reserve Oude wijnstokken, blend van vier jaargangen 16,20 euro

Bij het avondeten in O Gaveto: Soalheiro Alvarinho 2017 – Vinho Verde Anselmo Mendez Alvarinho Contacto 2016 – Vinho Verde Quinta do Vallado Prima 2015 – Douro Rabigato, Códega, Viosinho, Gouveio en Arinto.

Dinsdag 1/05/2018

Lunch in restaurant DOP Quinta de Santiago Alvarinho 2016 – Vinho Verde Mapa reserva tinto 2014 – Douro – Pedro Garcias Touriga Nacional, Touriga Franca , Tinto Cão, Sousão

Graham’s – Prats & Symington

Franse vaten, 400l. 9,95 euro Post Scriptum 2016 64% Touriga Nacional, 28% Touriga Franca, 8%Tinta Roriz. 14 maanden op Franse vaten, 400l. 19,30 euro Chryseia 2014 53% Touriga Nacional, 47% Touriga Franca Graham’s Port Colheita 1972. 54,90 euro

Bij het avondmaal in restaurant Vinum: Quinta do Carolina 2016 – Douro Viosinho, Rabigato and Códega do Larinho Quinta do Ataide - Altano reserva 2015 – Douro 100% Touriga nacional 13 maanden op Franse eik Quinta do Vesuvio 2015 – Douro 70% Touriga Nacional, 25% Touriga Franca, 5% Tinta Amarela. 13 maanden op Franse eik Graham’s 20 Year Old Tawny Port ( 4,5 l fles )

Woensdag 2/05/2018 Barao de Vilar

Proeza 2015 – Douro Touriga Franca, Tinta Roriz, Tinto Cão en Tinta Barroca.

2,88 euro Zom reserva 2015 – Douro Touriga Nacional, Touriga Franca, oude wijnstokken 7,00 euro Zom Touriga nacional 2011 Gran reserva – Douro 11,20 euro Zom Coleccao 2012 - Douro Touriga Nacional, Touriga Franca, oude wijnstokken 22,00 euro Maynard’s LBV 2013 Touriga Franca, Tinta Roriz and Tinta Barroca 8,80 euro/ 50 cl Maynard’s Vintage Ruby 2014 Touriga Nacional, Touriga Franca, Tinta Roriz, Tinta Barroca and Tinto Cão. 38,00 euro Maynard’s 10y Tawny Touriga Franca, Tinta Roriz, Tinta Barroca, Tinto Cão, e.a.

14,00 euro Barao de Vilar 10y Touriga Franca, Tinta Roriz, Tinta Barroca, Tinto Cão, e.a.

8,00 euro / 50 cl Feuerheerd Colheita 1974 Touriga Nacional, Touriga Franca, Tinta Roriz, Tinta Barroca en Tinto Cão

Prazo de Roriz 2016 35% Touriga Franca, 31% Tinta Barroca , 13% Tinta Roriz, 11%Tinta Amarela, 10% Touriga Nacional

52

De Wijnspiegel Nummer 88

Wijndagboek.

Deel de dagdagelijkse aanwezigheid van wijn in uw leven met de commanderijleden. Stuur uw wijnavonturen naar redactie@commanderij.gent.be en laat ons mee genieten.

Factory house Porto.

In april had ik de eer op uitnodiging van de Symington Family (Graham’s, Cockburns, Dow’s, Warre’s, Quinta do Vesuvio) en de Flatgate Partnership (Taylors, Croft, Fonseca, Krohn) een bezoek te brengen aan Porto en de Dourovallei. Dat opende nogal wat deuren, zo heeft Paul Symington bijvoorbeeld de sleutel van de Factory House (Feitoria Inglesa) in zijn broekzak. Eén van die plaatsen waar de geschiedenis uit muurspleten en houten balken tuimelt.

Sinds de 18de eeuw was dit gebouw bedoeld als ontmoetingsplaats voor buitenlandse (lees Engelse) handelaren om hun belangen in de portohandel te bepleiten. Het werd al snel een eliteclub waar het er om ging een exportmonopolie te consolideren. In 1806 verkreeg de Britse ambassade het recht op de grond waarop het gebouw staat ‘ from this day and forever’, dat was dus in de sjakos. Er volgden eeuwen van monopolie en bevechten van het monopolie.

Gevolgen waren de oprichting van de Douro Wine Company in 1756 met meer Portugese invloed gevolgd door de ‘Tipplers Riots’ (opstand van de herbergeigenaars omwille van de prijsstijgingen die volgden uit de Portugees-Britse machtsstrijd) Er kwam ook een tijdelijk Franse bezetting toen Napoleon Portugal binnenviel.

In de 19de eeuw was het meer een exclusief ontmoetingshuis voor leden van de ‘British Association’, of de overlevende Britse portohuizen. De schilderijen van de afwisselende voorzitters (treasurer) zijn de eerste die van tussen granieten zuilen op je neerkijken bij binnenkomst. Goedemorgen Cockburn, Croft, Delaforce, Fladgate, Forrester, Graham, Guimaraens, Robertson, Roope, Sandeman, Symington, Warre.

Daarna via de trap waarvan elke trede uit een massief stuk graniet bestaat, niet ondersteund maar verankerd in de muur. Aan diezelfde muur achttiende-eeuwse kaarten met de vage, half onbekende contouren van continenten als Australië en Afrika. Hier en daar wat verduidelijkende tekst voor de reiziger zoals: ‘woonplaats van kannibalen’.

De trap leidt naar de lunchroom. Sinds eeuwen gaat deze maaltijd hier door op woensdag en bij het aperitief ligt de Times van die dag, maar dan 100 jaar geleden, ter inzage. Het digestief is steeds een Vintage Port waarvan enkel de treasurer weet welke het is en waarbij de aanwezigen proberen jaartal en Porthuis te raden. Veel zekerheid heb je niet met een kelder waarin 15000 Ports rusten. Dat

53

woensdag lunchdag is, is omwille van de vroegere postbedeling. Een brief van Londen naar Porto deed er 3 dagen over. Op zondag werkte men niet in Londen, dus kon je op woensdag geen post verwachten en was er tijd om te middagmalen met vrienden.

In de balzaal waar het jaarlijkse Christmas Ball doorgaat, stonden ditmaal 3 reeksen van 9 port klaar. Ondanks de afwezigheid van muziek werd het nog stiller toen we ( 16 studenten Master of Wine) als eersten na de Symington Family de net gedeclareerde Vintage 2016 mochten proeven.

Voor een sigaar in de dessert room bleek geen tijd meer, men verwachtte ons voor de vrijdagslunch op Quinta do Noval, waar de Vintage van 2003 zou zijn, maar wel met de fijne vermelding ‘Nacional’.

Gomaar Laureyns DipWSET

De Wijnspiegel Nummer 88

Sprokkels uit de losse pols Wijncitaat “Het is mij volkomen gelijk waarheen het water vloeit, als het maar niet in de wijn is.”

miljoen kisten (X 12 flessen) stille wijn per jaar. Men streeft naar marktaandeel in de hogere prijsklasse. Oenoloog Pedro Correia komt aan het roer te staan. Hij specialiseerde zich in de stille wijnen van de Douro sinds 1999.

(Gilbert Keith Chesterton. Engels schrijver 1874-1936)

Wijndruif: sousão

Wijnpersoon: Symingtons.

Ook bekend als vinhão. Geeft wijnen met hoge aciditeit en veel kleur, waarschijnlijk het meeste kleur van alle Portugese druiven. Ze wordt als dusdanig gebruikt als assemblagedruif in de Douro. Je vindt ze ook in Spanje. Wanneer de pel breekt loopt de diepe kleur onmiddellijk in het vruchtvlees waardoor je verkeerdelijk kan denken dat je met een teinturier (druif met gekleurd vruchtvlees) te maken hebt. Je vindt ze meestal tussen de andere druiven in gemengd aangeplante wijngaarden, maar ze wordt steeds meer gewaardeerd door de wijnmakers en zal allicht een eigen carrière als mono-cépage uitstippelen. Haar hoge aciditeit is immers een grote troef in een regio waar frisheid soms een probleem vormt. Naast de 2000 ha in Portugal en de 600 ha in Spanje, groeit ze ook in Californië (25ha), Australië en Zuid-Afrika.

Al vijf generaties toonaangevende familie van Porto handelaars.

Hebben o.a. W.& J. Graham, Warre, Dow, Quinta do Vesuvio, Quinta de Roriz, Smith Woodhouse en Cockburn in portefeuille.

De stichter van de familiefirma was Andrew James Symington, die in 1882 vanuit Glasgow arriveerde in Oporto en daar trouwde met Beatriz Leitão de Carvalhosa.

De Symingtons bewerkten de wijngaarden en maakten de Porto voor Warre en Dow’s terwijl de Warre familie die verhandelde in Londen. In 1961 verkocht de Warre familie hun deel aan de Symingtons. In 1970 kochten ze ook W.& J. Graham & Co. Ze zijn eveneens eigenaars van Quinta do Bomfim die veel van het fruit produceren voor Dow’s.

Andere Quinta’s in portefeuille zijn Quinta da Senhorada Ribeira, Quinta da Cavadinha en Quinta dos Malvedos.

Eind jaren tachtig waren ze voortrekkers in de vernieuwde belangstelling voor single-quinta Ports. In 1989 verwierven ze Quinta do Vesuvio, een 400 ha wijngoed wat velen beschouwen als de beste wijngaarden uit de Douro. Na restauratie kwam deze in 1991 op de markt onder haar eigen naam.

Wijnweetje De Argentijnse wijnboeren laten weten dat 2018 de beste oogst is sinds 2013. Dit zowel in kwaliteit als kwantiteit.

Na jaren van koude en te veel neerslag is deze oogst dus zeer welkom. Men spreekt over ‘El año Mendocino’ of ‘het jaar van Mendoza’ . 2017 was koud met lage opbrengst en werd ‘ El año Bordelés’ genoemd, het koude en regenachtige 2016 ‘El año Bourguignon’.

Gomaar Laureyns DipWSET

Quinta do Marco is hun bottelfabriek in Vila Nova De Gaia die opstartte in 1988 en jaarlijks 1.5 miljoen kratten Porto bottelt. Quinta do Sol kwam erbij in 1996 met een capaciteit van 3.2 miljoen liter Port/jaar.

De zogenaamde ‘robotic lagares’, computergestuurde lage tred-en fermentatiekuipen, zijn hun uitvinding (1998) In 2006 kochten ze Cockburn. Ondanks de verbondenheid heeft elke firma haar eigen stock, eigen vintages en hout gelagerde Ports. Ze hebben hun eigen verdeelnetwerk in Portugal, England en Amerika. Ze geloven sterk in de stille wijnen van de Douro, hun vlaggenschip is Chryseia, gemaakt in samenspraak met Bruno Prats, de vorige eigenaar van Cos d’Estournel.

Wijnactualiteit Symington bouwt een wijnmakerij voor stille Douro wijnen.

Het project van 6 miljoen euro komt op Quinta do Ataide in het noordoosten van de Douro. Dit is in de afgelegen Vilafranca vallei. Ze zou in productie moeten gaan voor de oogst van 2020. Momenteel produceert de Douro 4.5

54

Tot in Bordeaux !