Ws79

De Wijnspiegel

P602638/P.B. 8685 – Afgiftekantoor Gent 1

Driemaandelijks tijdschrift van de Commanderij Gent - Jaargang 22 - 2015-2016 - Nr. 79 - Vierde kwartaal 2015

Côte de Nuits Blind proeven Plaimont

De Wijnspiegel Nummer 79

Commanderij Gent AUGUSTUS 2015

Activiteitenkalender 2015 - 2016 SEPTEMBER 2015

19

Côtes de Nuits

Algemene vergadering

OKTOBER 2015 24

Blindproeven

NOVEMBER 2015 15

Nationale proeven

22

Nationale degustatie Fronsac en Canon Fronsac

DECEMBER 2015

JANUARI 2016 23

Zinfandel Primitivo

28 Plaimont : Côtes de Gascogne en Saint Mont

FEBRUARI 2016 20

Domaine Rijckaert

MAART 2016 19

Kapittel en Banket

20

Ken Wijn Wedstrijd

MEI 2016 5-8

Wijnreis Champagne

21

4de Wijnronde «Waalse pijl»

APRIL 2016 23

Corsica

JUNI 2016 18

Rioja

De Wijnspiegel Driemaandelijks tijdschrift van de Commanderij Gent Bestuur Commanderij Gent

Medewerkers aan dit nummer

Redactie

2015 -2016

Teksten:

Jacques Blancquaert

Pierre Paul Stacanov

Drooghout 3 , 9860 Oosterzele

Voorzitter : Karel Vercruysse

Luc Wieme, Jan Vanermen,

jacques@blancquaert.be

Ondervoorzitter: Stefaan Deboosere

Georges De Smaele

redactie@commanderij-gent.be

Wijnmeester: Pierre Paul Stacanov

Foto’s:

Verantwoordelijke uitgever

Secretaris : Ann Waeyenberghe

Voorpagine : Kunsthistorische Museum

Karel Vercruysse

Penningmeester: Frans Moens

Wenen

Rechtstro,29 - 9185 Wachtebeke

PR: Steffie van der Heiden

Van het www geplukt

voorzitter@commanderij-gent.be

Keldermeester: Ronny Blancquaert

Gomaar Laureyns

Redactieraad

Webmaster: Peter Kok

Proefcommentaren:

Luc Wieme, Piere Paul Stacanov,

Hoofdredacteur: Jacques Blancquaert

Peter Kok en Steffie van der Heiden

Hans De Smet, Luc Van Steendam

-2-

De Wijnspiegel Nummer 79

4

C么te de Nuits

7

Domaine Leymarie - CECI

Blind proeven

10

4

C么te de Nuits

18

Chambreren, decanteren en karaferen

7

Domaine Leymarie-CECI

20

Producteurs de Plaimont

10

Blind proeven

23

Praktijktips

14

Een wijnstudent

24

Wijn en economie

-3-

De Wijnspiegel Nummer 79

Côte de Nuits Pierre Paul Stacanov

Côte de Nuits Coteaux Bourguignons 2013 Coteaux Bourguignons AOP

Net ten zuiden van Dijon, de hoofdstad van Bourgogne, begint de Côte de Nuits, een strook zacht glooiende wijngaarden die zich tot net voorbij Nuits Saint-Georges uitstrekken. Daar waar de Côte de Beaune de meest prestigieuze witte Bourgogne voortbrengt, vinden we in de Côte de Nuits de toppers in de rode wijnen. Hier komt de pinot noir tot één van zijn mooiste expressies, in een breed gamma van regionale appellaties tot en met extreem zeldzame (en navenant dure) grand cru - wijnen.

Er zijn echter nog altijd verborgen pareltjes te vinden.

Deze wijn van 100% pinot noir is afkomstig van wijngaarden op het grondgebied van Vougeot, met 47 jaar oude stokken. De wijn wordt op vat gerijpt, met 1/5 nieuwe vaten, 1/5 van één wijn,1/5 van twee wijnen en 2/5 van drie wijnen. De bedoeling is een vlotte, fruitige wijn te maken.

Lichte rode kleur, donker-roze schijn. Neus van vooral fris rood fruit, frambozen, kruiden: kaneel en kruidnagel. Zacht rood fruit in de mond (frambozen), een lichte prikkeling, goede aciditeit gevolgd door een bittertje.

Korte afdronk. Lichte, fruitige wijn.

12,7/20 Pinot Noir “Cuvée Andrew” 2013 Bourgogne AOP

In 1999 overleed André Wayntraub een zeer goede vriend van Jean-Charles Leymarie die ook regelmatig mee druiven kwam plukken in Bourgogne. 1999 was ook de eerste jaargang van deze cuvée, waarbij het domein experimenteerde met groene oogst en lagere rendementen om een pinot noir met grote concentratie te verkrijgen. Als eerbetoon aan André Wayntraub werd de naam van deze cuvée gebaseerd op zijn e-mail adres AndreW.

We proeven wijnen van het in oppervlakte bescheiden (4 ha) Domaine Leymarie-CECI, dat reeds 25 jaar met passie gerund wordt door een Belgische familie.

We degusteren bijna het volledige gamma van het domein, beginnend met de fruitige Coteaux Bourguignons, over de gemeentelijke appellaties MoreySaint-Denis en Chambolle-Musigny 1er Cru, en drie jaargangen van Gevrey-Chambertin. Ook de topper van het domein, de Clos de Vougeot, is van de partij, een wijn die Jancis Robinson bij haar favorieten rekende in een blinddegustatie van meer dan vijftig cuvées van deze grand cru.

Deze 100% pinot noir is afkomstig van 28 jaar oude stokken in Gilly-les-Cîteaux, een buurgemeente van Vougeot, aan de overkant van de “Nationale” weg. De wijn wordt op vat gerijpt, met 1/5 nieuwe vaten, 1/5 van één wijn, 1/5 van twee wijnen en 2/5 van drie wijnen.

Deze cuvée is meer geconcentreerd dan de coteaux bourguignons. Vroeger was de houtlagering meer

4-

De Wijnspiegel Nummer 79

“La Justice” 2012 Gevrey-Chambertin AOP

Het perceel van 0,7 ha ligt in het oosten van de appellatie, in de climat “La Justice”. De stokken zijn 20 jaar oud. Voor de vatlagering worden 1/3 nieuwe vaten gebruikt, 1/3 van één wijn en 1/3 van twee wijnen.

Kersenrood. Helder en doorzichtig maar intenser gekleurd dan de vorige wijn. Neus van vanille, wat rokerig, animaal. Na walsen rood en zwart fruit, bosaardbei, cassis en zoethout. Mooie zuren en veel “body”. Nog niet versmolten, kan nog rijpen.

Knabbelwijn met mooie structuur. Lange afdronk. Nog jonge wijn.

geprononceerd, maar er wordt nu meer gezocht naar fruit-expressie.

14,2/20

Donkerrood, maar doorzichtig en helder. Licht tranend.

Aanvankelijk gesloten neus.. Wat hout en rood fruit in de neus: aalbes, bosaardbei. Heeft wat fruitmolligheid en voldoende zuren, vrij evenwichtig in de mond. Zachte tannine. Nog niet versmolten. Middellange afdronk. Lijkt eerst niet in balans, maar dat evolueert in gunstige zin.

De wijn is pas gebotteld, dat maakt de eerste indruk wat gesloten en het duurt ook een tijdje vooraleer hij in de mond in de plooi valt.

“La Justice” 2010 Gevrey-Chambertin AOP

Vrij intens robijnrood, helder met lichte tranen. Aroma’s van gerookt vlees, vanille, cassis, bramen, eucalyptus, hout, gestoofd fruit. Al wat evolutie naar tertiaire aroma’s. Zacht in de mond, veel inhoud met opvallende zuren in balans met molligheid van rijp fruit. Versmolten, met aangename tannine. Vrij lange afdronk met een bittertje. Mondvullend, met nog een mooie toekomst.

13,3/20

15,0/20

5-

De Wijnspiegel Nummer 79

Retronasaal nog bessenfruit en rode snoepjes. Blijft mooi hangen. Wijn op finesse met een mooie, gelaagde structuur.

“La Justice” 2009 Gevrey-Chambertin AOP

15,3/20

Donkerrood, intens gekleurd, traant. In de aanzet zeer gesloten. Na walsen een boeket van animaliteit (leder), koffie met cichorei, chocolade, rijpe kersen, en kruidigheid (laurier). Mondvullend met veel materie, mooi in evenwicht met elegante zuren, afgerond door edele tannine. Gestoffeerd. Lange afdronk. Elegante, mooie wijn.

“Aux Echanges” 2012 Chambolle-Musigny Premier Cru AOP

Het climat “Aux Echanges” beslaat ongeveer 1 hectare en is exclusief in handen van het domein. Het is dus een “Monopole”. De stokken zijn 27 jaar oud. Voor de vatlagering wordt gebruik gemaakt van 1/2 nieuwe vaten, 1/4 van één wijn en 1/4 van twee wijnen.

15,6/20

Kersenrood, matig intens, helder en briljant met een mooie viscositeit. Immobiel aroma’s van gebrand, vanille, zelfs getoast. Na walsen frambozen, pruimen, peper, mineraal. Finesse, elegantie, kracht. Mooie houtlagering. Frisse zuren, edele tannine en duidelijk voldoende materie. Zeer lange afdronk met veel fruit.

Wijn met een complexe structuur. Nog een mooie toekomst voor de boeg.

16,7/20 Clos de Vougeot 2012 Clos de Vougeot Grand Cru AOP

Het domein bezit een halve hectare binnen de Clos de Vougeot, op het hoger gelegen deel, in het climat “Petit Maupertui”. De stokken zijn 34 jaar oud. Voor de vatlagering wordt gebruik gemaakt van 1/2 nieuwe vaten, 1/4 van één wijn en 1/4 van twee wijnen.

“Clos Solon” 2012” Morey-Saint-Denis AOP

Donker kersenrood. Iets geconcentreerder dan de vorige wijn, ook meer paarse schijn. Heel viskeus, meer tranen.

Neus van zacht fruit, havermout, munt, eucalyptus, aardbeien, zachte rabarber. Opvallend is de zeer goede integratie van de houtlagering, die niet de overhand neemt zoals bij de vorige wijn. Zacht, zalvend mondgevoel. Toch heel mondvullend. Fijne zuren, edele tannine. Lang, met een klein bittertje. Nog erg jong. Kan nog alle kanten uit, werd daarom een “cryptisch manuscript” genoemd.

Deze wijn is afkomstig van twee climats: “Clos Solon” en “Aux Herbuottes”. De stokken zijn 34 jaar oud. Voor de vatlagering geldt hier ook: 1/3 nieuw, 1/3 van één wijn en 1/3 van twee wijnen.

Kersenrood, mooi helder maar geconcentreerd, met een schitterende spiegel. Discrete neus met kruidigheid (peper), vanille, gebrande geuren, vlees (rosbief) en specerijen (nootmuskaat), dierlijke toetsen, frambozen.

Sappig fruit in de mond, een mooie aciditeit met zachte tannine en voldoende molligheid. Gebouwde wijn.

17,0/20 Proefcommentaren opgetekend door Peter Kok.

6-

De Wijnspiegel Nummer 79

Domaine Leymarie-CECI Vougeot Pierre Paul Stacanov

Dit familiaal domein in Vougeot beschikt over ongeveer 4 ha wijngaarden in de Côte de Nuits. Zoals vaak in Bourgogne, liggen de percelen van het domein verspreid over verschillende gemeenten en herkomstbenamingen:

• Vougeot, met de gemeentelijke “Clos du Village” en ook een halve hectare Clos de Vougeot Grand Cru

• Chambolle-Musigny 1er Cru “Aux Echanges”

• Gevrey-Chambertin “La Justice”

• Morey-Saint-Denis “Clos Solon”

• verschillende percelen voor de regionale herkomstbenamingen Bourgogne & Coteaux Bourguignons

De geschiedenis van het domein in Bourgogne begint met de aankoop in 1933 van een halve hectare in de prestigieuze Clos de Vougeot, waarvan het beheer wordt uitbesteed aan een lokale wijnbouwer. Vanaf 1939 en tijdens de oorlogsjaren verblijft de familie in Libourne en koopt de Château Beauchêne en Clos Mazeyres, beide in het nabijgelegen Pomerol. Charles Leymarie keert na de oorlog terug naar België met zijn jongste zoon René.

Marc Leymarie, de oudste zoon van Charles, wordt belast met het beheer van de domeinen in Pomerol. In 1957 kopen Marc en René samen Château Bodet in Canon-Fronsac. Daarmee wordt de basis gelegd van een aanwezigheid van de familie in Bordeaux die nog steeds voortduurt, onder de toepasselijke naam Charles Leymarie & Fils (www.ch-leymarie.com).

Geschiedenis

In 1920 trekt Charles Leymarie, vanuit de Corrèze, een département in Zuid-West Frankrijk, naar Eghezée in Waals-Brabant om er zich te vestigen als wijnhandelaar.

In Bourgogne worden in 1969 de gebouwen van het domein in Vougeot aangekocht door René Leymarie,

-7 -

De Wijnspiegel Nummer 79

samen met de aanpalende wijngaard “Clos du Village”.

De uitbating van het perceel in de Clos de Vougeot komt in eigen beheer. Het domein wordt geleidelijk uitgebreid met de aankoop van percelen in Gevrey-Chambertin (1970), Morey-Saint-Denis en Bourgogne (1974) en Chambolle Musigny (1976).

ongedierte en ziektes gebeurt via "Lutte raisonnée” met een spaarzaam gebruik van scheikundige stoffen.

In de kelder

Na aankomst wordt de oogst in twee stappen gesorteerd: eerst in de trossen en dan nog eens na ontristing van het fruit. De druiven worden zonder pompen in de gistkuipen overgebracht. Om zoveel mogelijk per perceel te vinifiëren, worden kleine, dubbelwandige roestvrijstalen cuves van 18 à 21 hl gebruikt. De maceratie gebeurt onder temperatuurcontrole gedurende 8 à 10 dagen. Daarna volgt de alcoholische gisting gedurende ongeveer twee weken, met pigeage en/of remontage. De persing gebeurt zo zacht en nauwkeurig mogelijk. Daar waar de meeste w i j n b o u w e r s d a a r v o o r n o g a l t i j d z w e re n b i j pneumatische persen, is Jean-Charles Leymarie opnieuw op een verticale pers overgeschakeld. Het gaat dan wel om het neusje van de zalm terzake: de pers is computergestuurd en is uitgerust met sensoren die toelaten de druk op de schillen en pitten te beperken om bittere smaken te vermijden.

De afkorting CECI in de naam van het domein verwijst naar de vorige eigenaar, het “Consortium d’Etudes Commerciales et Industrielles”. De overname van het domein gebeurde via een aankoop van de aandelen van het C.E.C.I. Dat was financieel interessanter dan een immobiliën-transactie met de gebouwen en de wijngaarden. Daardoor is er nog de verplichting om de naam van het bedrijf in die van het domein te vermelden, naast die van Leymarie. Vandaag wordt het domein Leymarie-CECI beheerd door Leila & Jean-Charles Leymarie, die ook de (uitstekende) wijnhandel in Eghezée uitbaten.

In de wijngaard

Sedert 1996 wordt er systematisch een groene oogst en ontbladeren toegepast om rendementen te beperken en rijper fruit te oogsten. In 2006 werden kleine oogstbakjes van 12 à 15 kg ingevoerd, die op paletten naar de kelder gebracht worden. De wijngaard wordt enkel met organische meststoffen behandeld. Er worden geen onkruidverdelgers gebruikt: de wijngaard wordt regelmatig omgeploegd. De bestrijding van schimmels,

-8 -

De Wijnspiegel Nummer 79

De Vlaamse Wijnacademie Aalst • Asse • Gent • Oudenaarde • Sint-Niklaas De “Vlaamse Wijnacademie” is in Vlaanderen uitgegroeid tot een begrip op het vlak van wijnopleidingen met een kwaliteitsvol aanbod en hooggekwalificeerde docenten. Sinds haar ontstaan in 1996 heeft ze niet stilgezeten. Ontdek hieronder ons opleidingsaanbod.

WIJN LEREN PROEVEN BASIS WIJNDEGUSTATIE

ASPIRANT SOMMELIER

SOMMELIER CONSEIL WIJNHANDELAAR

WIJNBOUWER WIJNMAKER

Er worden over de hele wereld zeer goede, goede, minder goede en slechte wijnen geproduceerd.

Om van wijn te kunnen genieten is het noodzakelijk het onderscheid hiertussen te kunnen maken.

In deze cursus leer je de wijn te beoordelen en te beschrijven, zonder ‘etikettendrinker’ te willen zijn. Gedurende 6 lesavonden worden per avond 7 à 8 wijnen geproefd. Deze opleiding wordt gegeven in al onze campussen.

Deze opleiding is ontstaan uit de vraag van horecamedewerkers die dagelijks te maken krijgen met een kritisch publiek. Klanten in horecazaken verwachten steeds meer van de medewerkers dat ze de geschikte wijn kunnen bieden die past bij hun gerecht en hun persoonlijke smaak.

Deze éénjarige opleiding wordt gegeven in onze campussen Aalst, Oudenaarde en Sint-Niklaas.

Deze opleiding kwam tot stand in nauwe samenwerking met de prestigieuze Franse Université Du Vin van Suze-La-Rousse in de Rhônestreek. Het diploma Sommelier Conseil dat de Vlaamse Wijnacademie aflevert, wordt erkend door de Franse Wijnuniversiteit. Deze opleiding duurt 3,5 jaar en wordt gegeven in onze campus campussen te Asse en Gent.

Van druif tot fles: het wordt je in deze opleiding haarfijn uitgelegd.

Je leert alles over soorten druiven, druiventeelt, wijnbouw en het proces van wijn maken. Een theoriegedeelte wordt aangevuld met de nodige praktijklessen, waarin je niet enkel aan de slag gaat in de wijngaard, maar waarin je ook het proces van wijn maken onder de knie krijgt. De opleiding wordt gegeven in onze campus Gent en duur ongeveer 1,5 jaar.

Ontdek ook ons uitgebreid aanbod aan kortlopende opleidingen op www.vlaamsewijnacademie.be

-9-

De Wijnspiegel Nummer 79

Blind proeven 24 oktober 2015

Luc Wieme Pierre Paul Stacanov

Dit jaar namen we na twee jaar onderbreking de traditie terug op van de blindproefavond. Daar waren twee redenen voor: het aanbod van thema’s was zo groot dat de blindproefavond sneuvelde in de totstandkoming van het jaarprogramma, en het feit dat blind proeven reeds jarenlang de kleinste ledenopkomst genereerde. En dat bleek bij deze herneming niet anders gezien slechts 70 ‘blindgangers’ de zaal vulden. Ik blijf dat voor een wijnproeversvereniging een onbegrijpelijk gegeven vinden, omdat dit toch een van de leerrijkste proefavonden is én het bovendien een uitstekende voorbereiding en test is voor diegenen die overwegen (ooit) deel te nemen aan de Nationale Proeven voor meester en grootmeester. Dit verslag met een ‘robotfoto’ van de aan bod gekomen druivenrassen en wijnen – en de resultaten-analyse uiteraard – lijkt me dan ook nuttig als terugblik op deze avond.

cijfer dat in de lijn ligt van bvb editie 2011 (19/77) of 2008 (19/78), en stukken hoger dan 2010 (9), 2009 (7) en

Speelden we in 2012 nog vier ronden (2 x Rood en dan 2 x Wit), dan beperkten we ons deze keer tot drie, met slechts 1 witte reeks (ook ten tijde van Michel speelden we 4 jaar na elkaar drie rondes ipv vier). Er zijn meerdere goede redenen om maar één witte te spelen: de avond loopt zo minder lang uit, dikwijls was de tweede witte ronde de grote rampronde, en alleen de kandidaatgrootmeesters moeten ook wit proeven. De gekozen cépages voor de rode druiven liepen parallel met de selectie van de Nationale Wijnmeester Eddy Sarlet, d.w.z .in de eerste reeks Bordeaux, Bourgogne, Côtes du Rhône en grenache noir (uit Fr.); in de tweede Bordeaux, Bourgogne, grenache noir en nebbiolo.

De druivenrassen en hun typiciteit

The results of the jury

Type wijnen: van zeer frisse tot ronde, vettige wijnen, stille of schuimwijnen meestal monocépage.

2007 (4). Twee deelnemers startten mooi met 4/4 maar maakten er vervolgens een potje van, 5 bleven in de kopgroep tot in de tweede ronde, maar haalden pijnlijk genoeg de eindstreep niet… dat zijn de pechvogels.

Maar ik moet zeker ook vermelden dat 16 deelnemers in twee van de drie rondes alle vier de wijnen juist zetten.

Helaas beschik ik alleen over de cijferstatistieken en niet over de strookjes zodat ik u niet kan vertellen welke wijnen vooral werden verwisseld en welke de meer evidente waren. Hier is wel het lijstje met de 17 koppige kopgroep: Ronnie, Wim, Bram, Nikolaas, Luc D. en Luc W., Andy, Linda, Gomaar, Alex, Johan, Alain S., Marc VR, Ingrid, Hugo, Benny en Filip V.. Proficiat aan de laureaten!

Pierre Paul maakte met pedagogische ijver van elk meespelend druivenras een mooi plaatje dat de herkenning ervan moest vergemakkelijken. Meer zelfs, hij gaf van de grenache en de nebbiolo een ‘voorproever’ hors concours ter vergelijking. Dat dat daarom nog geen weggegeven punten waren die de moeilijkheidsgraad zouden ondergraven bleek uit bovenvermelde cijfers.

DE WITTE WIJNEN Chardonnay

Laten we misschien eens beginnen bij het einde, namelijk de resultaten. In wit scoorden 26 personen op 70 met alle vier de ‘klassieke’ druivenrassen juist. Niet slecht, maar in 2012 waren het er 28/60, bijna de helft dus. De eerste rode ronde was veel overtuigender met 43/70 en ook de tweede rode en finale ronde gaf quasi identiek 41/70. Maar dat betekent natuurlijk niet dat meer dan de helft van de deelnemers alle twaalf wijnen correct plaatsten. In de tweede ronde waren er immers nog slechts 22 met acht op acht, waarvan er gelukkig slechts 5 in de fout gingen in de laatste reeks. Conclusie: 17 winnaars op 70, een mooi

Thuisland; Frankrijk: Bourgogne, Champagne; gedijt best op kalkbodems. ook aangeplant in Pays d’Oc. Californië, Spanje, Oostenrijk (onder de naam morillon), Italië, Chili, Zuid-Afrika, Argentinië…

Gastronomie: vis in roomsaus, lauwe kreeft, kalfsvlees, gevogelte, brie.

Te herkennen aan: licht- tot goudgeel, sterk tranend perzik, citrus, ananas, appel, passievrucht, boter, toast, hazelnoten aciditeit en moelleux in balans; vaak houtgelagerd.

- 10 -

De Wijnspiegel Nummer 79

Chenin blanc

Enkele proeftips mijnentwege: de sauvignon was al herkenbaar aan zijn zeer bleke kleur, en al immobiel zijn buxus en gras toetsen. De chardonnay was viskeus en zeer lactisch en boterig. De riesling had zijn vrij gesloten neus niet mee, maar parelde nog wat, in de mond moest je vooral letten op zijn aciditeit. De chenin was wat zwoeler, en gaf hints van (kwee)peer, je diende verder vooral op zijn aparte mineraliteit te letten.

Type wijnen: alle type wijnen; schuimwijn, stille wijn, zoete wijn; meestal monocépage.

Thuisland: Frankrijk: Loire. Ook aangeplant in ZuidAfrika (onder de naam steen), Nieuw-Zeeland, Australië, Californië.

Gastronomie: koude vleesschotel, vis in blanke boter, langoustines, gevogelte.

DE RODE REEKSEN

Te herkennen aan: fruitig (kweepeer, meloen, witte pruim) en bloemig (oranjebloesem, acacia), hoge aciditeit; nerveus, mineraal in zijn jeugd; houtlagering is zeldzaam.

Grenache noir

Riesling

Thuisland: Spanje (Aragon, Priorat) en Frankrijk (Rhône, Languedoc, Roussillon); aardt goed in warm, droog klimaat. Ook aangeplant in Italië, Australië en Californië.

Type wijnen: droge rode wijnen en rosé, meestal assemblage versterkte zoete wijnen (vin doux naturel).

Type wijnen: droge, halfzoete tot edelzoete wijnen meestal monocépage.

Gastronomie: rood vlees, wild, harde kaassoorten; voor rosé: zuiderse salades met olijven, vis.

Thuisland: Duitsland (Rijn, Moezel); best in koud klimaat, op steile hellingen. Ook aangeplant in Frankrijk (Elzas), Oostenrijk, Noord-Italië, Nieuw-Zeeland, Australië, Verenigde Staten.

Te herkennen aan: granaatrode kleur met hoge viscositeit en rijke traanvorming; expressieve aroma’s van zwarte kers, bramen, specerijen, peper en bij rijpen gebrande noten, leer, vijgen en koffie; de wijn heeft weinig tannine maar is wel krachtig en alcoholrijk.

Gastronomie: schaaldieren, forel, gerookte zalm, zuurkool.

Te herkennen aan: vaak pareling in het glas; indien jong: zeer fruitig (groene appel, citroen, peer); petroleum aroma bij ouderen; altijd met veel aciditeit en meestal ook mineraliteit; net zoals de chenin kan hij beendroog tot zoet zijn; best enkele jaren ouderen.

Bordeaux Type wijnen: meestal assemblage van merlot, cabernet sauvignon, cabernet franc, malbec, carménère (“Bordeaux-blend”); cabernet-sauvignon domineert linkeroever, merlot rechteroever van de Gironde.

Sauvignon blanc

Thuisland: Frankrijk.

Type wijnen: frisse, uitbundige wijn; geen malolactische omzetting monocépage of in assemblage.

Gastronomie: rood vlees, gevogelte, kazen.

Te herkennen aan: Donker kersenrood dat evolueert naar steenrood; gebrande toetsen (koffie, cacao), zwart en rood fruit, leder, onderbos, paprika, grafiet. Goede balans tussen aciditeit, (rijpe) fruitmolligheid en tannine.

Meestal houtlagering.

Thuisland: Frankrijk: Bordeaux en Loire; best op koele klei/kalkbodems. Ook aangeplant in Nieuw-Zeeland, Australië, Chili, Zuid-Afrika, Oostenrijk, Noord-Italië.

Gastronomie: aperitief, asperges, warm geitenkaasje, zeevruchten.

Pinot noir

Te herkennen aan: citrusfruit, bloesems, gras, buxus kruisbes aciditeit domineert, strak; zelden houtlagering (behalve in Bordeaux, zoals in Graves en PessacLéognan).

Type wijnen: stille rode wijnen: meestal monocépage (in assemblage voor schuimwijnen); van eenvoudig tot zeer complex, terroir-getypeerd.

Thuisland: Frankrijk: Bourgogne, Champagne, Elzas.

De geproefde wijnen

Gastronomie: rood vlees, charcuterie, stoofpotjes, pluimwild, kazen.

Chardonnay - “Classic” Beaujolais 2014 - Domaine des Terres Dorées

Te herkennen aan: minder intense kleur, helder kersenrood; jong: veel nadruk op rood fruit, wat cederhout; ouder: animaliteit, paddestoelen, complex.

Veel aciditeit, elegante structuur met zachte tannine ; houtlagering .

Chenin - Anjou 2013 Château de Passavant

Riesling - Riesling Trocken Pfalz 2014 - Dr. Bürklin-Wolf

Sauvignon blanc - Sauvignon Touraine 2013 - Domaine des Cordillères

- 11 -

De Wijnspiegel Nummer 79

Côtes du Rhône

Type wijnen: Noorden: monocépage van syrah. Zuiden: assemblage van vooral grenache, aangevuld met carignan, cinsault, syrah, mourvèdre ….

Geproefde wijnen reeks 3: Bordeaux “Cap de Fer” Cadillac Côtes de Bordeaux 2009 - Château Courrèges

Thuisland: Frankrijk.

Gastronomie: Noorden: stoofpotjes, wild, krachtige gerechten; Zuiden: gegrild vlees, provençaalse schotels, pasta.

Bourgogne “Clos du Roy” Marsannay 2012 - Hervé Charlopin

Grenache “La Ferme Romaine” Lirac 2011 - Domaine Lafond;

Te herkennen aan: syrah: intens paars tot kersenrood, aroma’s van viooltjes, zwart fruit, grafiet; redelijk fris in de mond, met veel inhoud en zekere lengte; grenache: matig intens kersenrood; kruidigheid, rood fruit, gekonfijt; warm en alcoholrijk in de mond, frisheid afhankelijk van terroir. Houtlagering afhankelijk van de wijnmaker.

Nebbiolo “Bric del Baio” Langhe Nebbiolo 2013 - Ca’ del Baio, (als voorproever: Ca’ del Baio - Langhe Nebbiolo (de basis cuvée - we proefden de single vineyard blind).

Tips voor reeks 3 : de nebbiolo was veel lichter van kleur dan de Rhône, minder uitbundig in de neus; je moest vooral op de dominerende aciditeit letten, typisch Italiaans. De Lirac stuurde me naar de Rhône door zijn kruidigheid, maar vooral door zeer warm fruit, dat naar pruimen opging , en zijn wat rubberige tannine. De bordeaux was fijner dan zijn voorganger, vol in aanzet en zeer herkenbaar aan zijn torréfaction en chocolade in herinnering. En de pinot, ja, die was gewoon écht pinot…

Nebbiolo Type wijnen: krachtige droge rode wijnen.

Thuisland: Italië (Piemonte); best op kalkbodems. Ook aangeplant in Californië en Uruguay.

Gastronomie: stoofpotjes, wild, paddestoelen.

Te herkennen aan: jong: matig intens kersenrood; ouder: een typische licht “oranjerode” kleur; complexe geuren; gekonfijt, opgelegde krieken, rijp rood fruit, drop, onderbos, peper; soms iets vegetaal (varens). Fijn mollige aanzet, veel zuren en edele, wat droog trekkende tannine. Meestal houtlagering.

De laureaten van de Nationale Proeven Op 15 november gingen de Proeven door in onze vertrouwde Lozen Boer. in Lochristi. Vijf Commanderijleden deden mee, twee voor meester-wijnproever: Filip Casselman en Marnix De Gusseme; en drie voor grootmeester-wijnproever: Gomaar Laureyns, Rik De Buysser en Kristof Martens. En jawel, alle vijf slaagden ze met brio, Gomaar en Kristof zelfs met 300/300 !

Geproefde wijnen reeks 2: Bordeaux “Z” 2010 - Luc Thienpont

Bourgogne “Laforêt" Bourgogne Pinot Noir 2012 Joseph Drouhin

Luc Wieme: inleiding en proeftips

Côtes du Rhône “Equinoxe” Crozes-Hermitage 2013 Equis

Pierre Paul Stacanov : overzicht druiven en wijnen

Grenache Ex Arena Pays d’Oc 2013 - Domaine Cébène. (als voorproever : “Billes de Grenache” 2014 IGP Hérault - La Barthassade) .

Tips voor reeks 2 : niet evident een reeks met een grenache en een syrah, die we beide in de Rhône kunnen vinden. Op de kleur kon je niet afgaan, de jonge grenache was bijna even donker als de syrah, maar was veel meer fruitgedreven, zowel in de neus als in de mond. De syrah was kruidig en gaf de typische viooltjes in de neus. Het was echter vooral de tannine in de finale die je naar de syrah moest leiden. De pinot noir verraadde zich al door zijn kleur en had een tikkeltje ‘putje’ in de neus. De bordeaux was zeer herkenbaar qua neus (paprika, peperig, onderbos) en in de mond door zijn mooi gebrande toetsen;

- 12 -

De Wijnspiegel Nummer 79

De firma Van Sante stopt zijn activiteiten.

De Commanderij Gent dankt de sponsor voor de geleverde bijdrage

- 13 -

De Wijnspiegel Nummer 79

…een wijnstudent Gomaar Laureyns

Bekommernissen.

Als passie en confrontatie botsen dan ontstaat een dwang.

Misschien is passie gewoon tunnelvisie, waardoor financiële prioriteiten verschuiven. Je wacht met het verversen van de auto-olie en overtuigt jezelf ervan dat die versleten wintertrui nog wel eens kan overwinteren.

Uit die benepenheid nijp je nog een fles wijn omdat je denkt pas rust te vinden als je weet hoe die smaakt. Die vermeende rust is echter een illusie, een zichzelf vernieuwende nieuwsgierigheid die voor je uitloopt als een sneeuwbal die midden januari de Matterhorn afrolt, onverzadigbaar groter wordend. Is het dat wat bedoeld wordt met het lot? Het is alsof The Beatles weer zouden bestaan en voor jou een privéconcert spelen waarbij je onbeperkt verzoeknummers mag vragen. Je doet aan yoga, ontwikkelt een antroposofisch wereldbeeld, een holistische mensvisie, maar dat blijven mislukkende pogingen tot relativering van je 'proeversdrang'. Er komt simpelweg geen eind aan.

Met de confrontatie gaat het anders. Die bereidt zich ongemerkt voor en sluipt daarna zacht je leven binnen.

Je vergeet al eens iets, je valt al eens lezend in slaap om bij het ontwaken niet meer te weten wat je las. Je weet dat adres niet meer dat iemand gisteren doorgaf, laat staan dat telefoonnummer. Met andere woorden, bij de spieren die lui worden, zit ook je hersenspier. Je wordt geconfronteerd met inslapende geestelijke activiteit, en dat terwijl het leven net begonnen is.

!

Nu mijn opleiding tot sommelier-conseil is afgerond en ik ook het WSET Advanced Certificate heb behaald, mis ik alweer de examenstress. Ik duik daarom in de WSET 4 Diploma Course in de hoop het diploma op drie jaar tijd te behalen. Eén ding staat nu al vast: het wordt een constante confrontatie met een intussen roestige geheugencapaciteit.

Je wikt, je weegt, maar er is vooral een dwang. Daarom zit je enkele maanden later met 31 medepatiënten in de conferentiezaal van een hotel, precies op de grens van België en Nederland. 16 Belgen en 16 Nederlanders. Op de tafel voor ons: 6 dikke syllabi en iets verder, met beide voeten op de grond: Frank Smulders, Nederlands Master of Wine.

Hij kijkt, hij spreekt. Dezelfde bevreemding die ik ervoer toen ik de eerste keer naar de opera ging, overvalt me ook nu. Toen de artiesten opkwamen (en ik theoretisch

- 14 -

De Wijnspiegel Nummer 79

De wereld drinkt ook meer Scotch whisky dan bourbon, dat hebben Lemmy van Motörhead en Keith Richards niet kunnen veranderen. Het staat allemaal vast, wie waar in welke hoeveelheden drinkt. Alleen weet ik het niet meer.

In een voorafgaande mail was gevraagd een fles mee te brengen voor ’s avonds. Bij het diner is er dan ook geen kat die er op let welk eten er geserveerd werd. Flessen worden doorgegeven, wijnen vergeleken, meningen geventileerd. Een soort wijn-ping-pong, proeven als topsport. Ik degusteer bijvoorbeeld voor de eerste keer een carmenère van € 120 (Errazuriz Kia uit de Aconcagua-valley, een rots van een wijn). En het zijn niet de Nederlanders die het hoogste woord voeren.

Iedereen rijdt in galop, gedreven door eenzelfde enthousiasme.

Etiketten wemelen voorbij, ik doe nauwelijks een oog dicht.

natuurlijk wel wist wat ging komen), was ik toch even van de kaart omdat ze begonnen te zingen. Ik was de toneelzaal van de Vooruit en het NTG gewend. Of course I knew it theoretically, but I was off the map because that Dutch guy started speaking English. Swallow, the entire course is in English.

Dat we ons geen zorgen hoeven te maken, maar als we vanavond al niet beginnen te studeren, dat het dan toch wat laat wordt. En dat het uiteindelijk best haalbaar is, maar dat er moet geproefd, geanalyseerd, geconcludeerd worden, nu en bij het ontbijt en op het toilet en op weg naar de winkel en als het even kan ’s nachts bij het nemen van een pauze tussen dat geslaap door. En nee, en ontspannen in het weekend zit er niet in.

De eerste dag bekijkt de heer Smulders met ons de werkelijk wereldwijde - drankenwereld aan de hand van voorbijflitsende statistieken, tabellen, grafieken. Ik herinner me nog dat wat alcohol betreft 78% van onze medemensen het zoekt in bier en 11% in wijn. De overblijvers (de plakkers?) gaan voor spirits. De tien grootste brouwers controleren 60% van de markt en bij wijn is 14% van de verkoop in handen van de 10 grootste bedrijven. Dat soort informatie.

- 15 -

De Wijnspiegel Nummer 79

De tweede dag komt een professor uit de Hochschule Geisenheim University langs. Plots ben ik heel blij dat de voertaal Engels is. Het enige mondje Duits dat ik ken, is een versregel van Rilke: «Manchen ist sie wie Wein, der das Glänzen des Glases herrlich hinzunimmt in sein innres Geleucht.» Niet dat ik weet wat dat wil zeggen, maar het klinkt goed.

Dat heb ik dus onthouden, maar zaken als Geneva double curtain trellis, de kenmerken van 5BB Teleki Selection Kober, required quantities of macro and micronutrients, het Australische Smart and Dry heat summation system, kortom de stuff voor het examen, die bleef niet meer dan een vaag smeltende brij na een lawine van nieuwigheden.

Ik leer dat studenten en wijnstokken overeenkomsten hebben, beide hebben wat stress nodig om te presteren.

En dat mineraliteit niet uit de bodem komt, of dat wilde gisten niet zo wild zijn. Hoofdpijn wordt niet veroorzaakt door zwavel. Anders zou je hoofdpijn krijgen na het eten van een handvol gedroogd fruit, dat meer zwavel bevat d a n d r i e fl e s s e n z o e t e w i t t e w i j n ( v o o r d e geïnteresseerden: de boosdoener is histamine, een verbinding die ontstaat bij spontane gisting en malolactische fermentatie). En pas op voor bottelaars die naast wijn ook synthetische rommel bottelen. Die twee beïnvloeden elkaar. Voorts kun je wijn ook wat vergelijken met vrouwen: de echt mooie zijn in balans, het zijn niet diegene die één of ander teveel hebben die de schoonheid bezitten. En zo weet je meteen dat de weledele professor 'nen vent' is. Er bestaat een oogstmachine die gelijk oogst en perst, de Juice Liner.

Toen roestvrij staal zijn intrede deed, vonden wantrouwige wijnboeren - die altijd met hout hadden gewerkt - dat er 'Inox Fermented' op het etiket moest staan om de koper in te lichten over die nieuwlichterij.

Nog over gistingsrecipiënten: veel betonnen kuipen blijven bestaan omdat ze deel uitmaken van de fundering van de wijnkelder. Breek ze uit en je bent je gebouw ook kwijt. Als de chapeau één meter dik is kun je erop wandelen. Wijnen met schroefdop kunnen kurk hebben. Azië is de Nieuwe Wereld. In China hebben ze eens een hele wijngaard aangeplant met de wortels naar boven.

’ s Avonds wil ik wat duizelig snel naar bed.

De derde dag proeven we. Uiteraard alles blind. Er wordt gewerkt aan de Engelse terminologie, maar vooral het duiden van restsuikers, aciditeit, tannine en alcohol is frustrerend. Het is low, medium minus, medium, medium plus of high. Waarbij medium plus geen high is en medium minus geen low. Er is altijd maar één mogelijkheid. Tja, als ze zo beginnen, haak ik af, denk ik.

Tot het proeven op snelheid komt. Wow, wat is dit?

Heerlijk. En dit? Fantastisch. Deze ook al zo hoogstaand, het houdt niet op. Le Haut Lieu van Huet, Pinot Noir Tom’s Block van Nuedorf, Ostertag Muenchberg Grand Cru, Langenlois Terrassen van Loimer (waar kennen we die van?), Château Clauzet uit St. Estephe, Botmaskop Delaire Stellenbosch …. Enfin, ik besluit nog een beetje te blijven. Alleen is het eerste examen (er zijn er zes) over een tweetal maanden en ik heb gisteren en vandaag nog niet gestudeerd.

Gomaar

- 16 -

De Wijnspiegel Nummer 79

Een oplossing voor wijn met kurk Trevi produceert groene stroom uit afval.

Trevion verkoopt de groene stroom van Trevi.

U koopt groene energie bij Trevion aan een scherpe prijs.

Met het verschil in prijs koopt U wijn.

Is de fles goed dan drinkt u ze uit en geniet ervan.

Heeft de fles kurk dan maakt Trevi er elektriciteit van en hierdoor kunnen wij u een extra korting geven op uw elektriciteitsprijs.

Bel ons vandaag nog op 09/255.70.10 en vraag naar de formule voor wijnliefhebbers.

Trevion nv Dulle-Grietlaan 17/17 9050 Gentbrugge Belgium

T F E S

+32 9 255 70 10 +32 9 222 88 89 info@trevion.be www.trevion.be

ISO 14001 ISO 9001 BE 0839.663.969

- 17 -

De Wijnspiegel Nummer 79

Chambreren, decanteren en karaferen

Georges De Smaele

Deze handelingen zijn soms noodzakelijk of volledig te negeren om ten volle te kunnen genieten van een lekker glaasje wijn.

Definitie en doel van het decanteren

Chambreren:

Deze handeling waarbij men de vloeistof met een neerslag zachtjes overgiet laat toe dat de wijn scheidt van zijn neerslag. Naargelang de structuur en dichtheid zal de neerslag variëren naargelang de Cru en de jaargang (vet, modderig, kleverig, licht en bij de minste beweging zich vermengend met de wijn). Los van het ceremoniële aspect is het doel van het decanteren dubbel: de wijn en de neerslag scheiden en de wijn een lichte beluchting geven. Langzaam overgegoten geniet de wijn van beluchting en kan het zijn geuren afgeven en de tannine een beetje doen afzwakken. Opgelet, decanteer niet te pas en te onpas! Gerijpte evenwichtige wijnen kunnen met een overdreven en bruusk contact met de lucht de wijn in enkele seconden vernietigen.

Het op drinktemperatuur brengen van onze rode wijn die pas uit onze koude kelder of uit onze wijn bewaarkast komt zouden we een wellness behandeling kunnen geven door de fles te verwennen in een ‘WARM BADJE’.

Bij een watertemperatuur van 30°celcius heeft onze rode wijn slechts 15 minuten nodig om van 14 tot 18° Celsius te komen. Misschien een ouderwetse maar toch een voorzichtige methode.

Decanteren doe je met wijnen die al enkele jaren op fles liggen en die een neerslag hebben. Karafferen of storten doe je met jonge wijnen die nog niet op hun hoogtepunt zijn.

Werkwijze en alles wat je nodig hebt bij het decanteren:

Zet rode wijn nooit op de kachel of op een verwarmingselement! Denk eraan dat enkel de bodem van de fles verwarmt maar dat de fles binnenin koud blijft. Dit noemen ze op zijn Frans ‘ Casser le Vin’.

Nog rampzaliger is het gebruik van de magnetron waarbij de microgolven de wijn schade toebrengen en waarbij de temperatuurstijging niet is te controleren.

Crushkoeling door gebruik van een ijsemmer is een methode die in minder dan 20 minuten probleemloos de wijn op drinktemperatuur brengt.

Vermijd de vriesbak-schokmethode waarbij 10 minuten genoeg zijn om een wijn van kamer tot drinktemperatuur (18°celcius) af te koelen.

- 18 -

-

Een vaste hand die de wijn voorzichtig overgiet.

De wijn moet langs het glas naar beneden stromen.

-

Een propere karaf zonder muffe geuren

-

Een trechter en filterzakjes

-

Een goede lichtbron (niet te hoge kaars). Bij deze handeling brandt de kaars ter hoogte van de schouder van de fles. Zo kan je door de fles kijken tot wanneer de neerslag aan de flessenhals komt. Doof de kaars zonder te blazen om geurvermenging te mijden.

De Wijnspiegel Nummer 79

Storten of karaferen:

Georges De Smaele, wijnrecensent.

Open gewoon een flesje jonge wijn en giet deze uit in een schone kan. De wijn mag tegen de wand klotsen want dit bevordert de aeratie. Deze handeling is vooral aan te raden bij wijnen met een overwicht aan de cabernet sauvignon druif en met een leeftijd onder de drie jaar wanneer ze rijk zijn aan scherpe, stroeve tannine. Ook witte wijn met een hoog zuurgehalte (vooral Riesling) profiteert van het ‘storten’.

Problemen met het decanteren van uw Premier Cru Classé Château Lafite Rothschild 2000? Ik decanteer deze Pauillac bij jou thuis en we maken deze icoon soldaat!

- 19 -

De Wijnspiegel Nummer 79

Verslag van onze proefavond «Producteurs Plaimont» Pierre Paul Stacanov

IGP Côtes de Gascogne & AOP Saint-Mont

De wijncoöperaties van Plaisance, Aignan en SaintMont in het Franse Sud-Ouest verenigden zich jaren geleden onder de noemer Plaimont. Zij zorgen sinds jaar en dag voor bijna de totale productie in de AOP Saint-Mont en namen in 1999 ook nog de coöperatie van Crouseilles (Madiran) en die van Condom (Armagnac, Gascogne) in hun groepering op.

De gros manseng ondergaat een schilweking gedurende 6 à 8 uur.

Na de zachte persing gebeurt de gisting onder temperatuurcontrole (18 à 20°C). Geen malolactische omzetting. Rijping in inox cuves gedurende minstens 4 à 5 maanden.

Voor zowel de AOP Saint-Mont als de IGP Côtes de Gascogne is Plaimont “incontournable” als vaandeldrager. Hier worden kwaliteit en kwantiteit (met meer dan 40 miljoen flessen) gecombineerd in een enorm uitgebreid gamma, dat zowel pretentieloze frisse Côtes de Gascogne als uiterst geconcentreerde top-Madiran omvat. We besteden uitgebreid aandacht aan de minder gekende Saint-Mont en aan de Côtes de Gascogne die een frisse wijnwind lieten waaien door de Armagnac-regio. Gauthier Berthet, van Plaimont Producteurs, zal ons deskundig door de proefavond loodsen.

Strogeel met schitterende spiegel.

Heldere wijn met dunne beentjes.

Fris fruitig in de neus, met exotisch fruit zoals ananas en ook florale toetsen Pompelmoes in de mond, strak mondgevoel, wijn met structuur, onderbouwd door de molligheid en de dominante zuren.

Middellange afdronk. Op dronk en past bij zalm, of te drinken als aperitief.

12,8/20

Saint-Mont (W) Tradition 2013 AOP Saint-Mont

Saint-Mont (W) Les Vignes Retrouvées 2012 AOP Saint-Mont

De drie terroirs van de appellatie Saint-Mont zijn erin vertegenwoordigd: klei-kalk, bonte klei en zand. De wijngaarden zijn koel gelegen, gericht op het noorden en het westen. De cuvée bestaat uit gros manseng, petit courbu en arrufiac, die apart worden gevinifieerd.

“Vignes retrouvées” brengt hulde aan de autochtone druivenrassen van de streek. De drie terroirs van de appellatie Saint-Mont zijn erin vertegenwoordigd: klei-

- 20 -

De Wijnspiegel Nummer 79

kalk, bonte klei en zand. De wijngaarden zijn koel gelegen, gericht op het noorden en het westen. De rendementen worden beperkt. De pluk gebeurt ’s nachts om de aroma’s te vrijwaren.

Het micro-klimaat van de Gascogne wordt beïnvloed door de Atlantische Oceaan in het westen en de Pyreneeën in het zuiden. De druiven voor deze wijn colombard, sauvignon blanc en ugni blanc - komen van over het hele gebied van de Armagnac. De oogst gebeurt ’s nachts om de frisse aroma’s te vrijwaren.

De cuvée bestaat uit (voornamelijk) gros manseng, petit courbu en arrufiac, die apart worden gevinifieerd.

De gros manseng ondergaat een schilweking gedurende 6 à 8 uur. Na de zachte persing gebeurt de gisting onder temperatuurcontrole. Geen malolactische omzetting. Rijping “sur lies” in inox cuves gedurende minstens 6 à 8 maanden.

Enkel de colombard ondergaat schilweking gedurende 8 à 12 uren.

Zachte persing met bescherming tegen oxidatie. Alcoholische gisting met temperatuurcontrole tussen 18 en 19°C. Geen malolactische omzetting.

Rijping in inox cuves op lage temperatuur (6 à 8°C).

Dikke traantjes, briljante schittering en licht goudgeel. Aromatische neus zoals een sauvignon met citrus, grasgeuren, groene Granny Smith appel, een “parfum de vacances”.

Delicaat wijntje. De vettigheid wordt weggespoeld door de fijne elegante zuren die in balans zijn met de molligheid. Gemiddelde afdronk met subtiel bittertje. Aangename herinnering.

Goudgeler dan de vorige, briljant en mooie spiegel. Gesloten in immobiele fase. Elegante, discreet-fijnere neus dan de vorige. Het aroma is mineraal en na walsen ruiken we ook peer, ananas en citrus. Gebalanceerde smaak, fraîcheur, mooie molligheid en fruitzuren. Je proeft ananas en peer. Mooie lengte en een bittertje in de afdronk. Drinken als aperitief, eten bij zeevruchten en de wijn kan ook exotische gerechten aan.

14,5/20

14,1/20

Côtes de Gascogne (R) Moonseng 2014 IGP Côtes de Gascogne

Côtes de Gascogne (W) Domaine de Cassaigne 2013 IGP Côtes de Gascogne

Plaimont heeft een “conservatoire ampélographique” aangelegd, waar vergeten lokale druivenrassen worden bewaard en gekweekt. Uit die proeftuin werd de manseng noir geselecteerd voor aanplant op het terrein.

Deze druif, verwant met de tannat, is laat-rijpend en relatief laag in alcohol, wat ze geschikt kan maken in de context van de klimaatopwarming. Zo werd de manseng noir voor deze Moonseng pas midden-oktober geoogst.

De wijngaard ligt op een plateau, op het hoger gelegen deel van het dorp Cassaigne, op 7 km van Condom. De bodem is rijk aan kalk. Voor de witte druiven werd gekozen voor de koelere percelen met diepere klei-kalk bodems. De gros manseng en colombard worden midden september geoogst.

De 2014 is afkomstig van een eerste perceel van een halve hectare op een klei- en kalkbodem nabij Lectoure, tussen de stadjes Auch en Agen. Er zijn intussen ook 10 hectare aangeplant op de kalkbodems rond Condom, in Cassaigne, Lagardère en Montréal-duGers. De productiviteit van de manseng noir werd ingetoomd door een groene oogst tijdens de zomer. Moonseng bevat ook een niet nader bepaald aandeel merlot, om de scherpe kantjes van de manseng noir af te ronden.

De gros manseng ondergaat enkele uren schilcontact om meer aroma’s te verkrijgen. Na een zachte pneumatische persing gebeurt de gisting onder temperatuurcontrole. De rijping gebeurt deels op vat gedurende 4 à 6 maanden;

De kleur is goudgeel en het is een heldere wijn. Gesloten in het begin, boter, weeïgheid, leder, rijpe appel, acaciabloesem. Veel fijne zuren, levendige wijn, perfect in evenwicht, vrij elegant en toegankelijke wijn. Wijn met weinig alcohol. Gemiddelde afdronk met pompelmoesbittertje. Past bij vis in witte saus, eendenmaagjes (gésiers) en de exotische keuken

Merlot en manseng noir worden apart gevinifieerd. De vinificatie is traditioneel, met ontristing en kneuzing van de druiven, een maceratie gedurende 15 dagen.

Gisting onder temperatuurcontrole in inox cuves. Na assemblage rijpt de wijn 8 maanden, ook in inox.

13,5/20 Côtes de Gascogne (W) Colombelle 2014 IGP Côtes de Gascogne - 21 -

De Wijnspiegel Nummer 79

tannine. Middellange afdronk. Wijn met noblesse die past bij lamstajine en de confit de canard van straks.

Intense wijn en de kleur is ondoorzichtig paars. Aroma’s van zwart fruit, bramen, lichte koffietoets, animaal en vegetaal. Merlot getypeerd. Fruitige aanzet in de mond, jonge levendige wijn, mondvullend, mooie tannine en torréfaction. Wat peper in de afdronk. Beloftevol experiment.

15,8/20 Saint-Mont (R) Le Faîte 2012 AOP Saint-Mont

13,2/20

«Le Faîte est le vin icône de l'Appellation Saint Mont.

L'assemblage de ce Grand Cru est un

évènement incontournable chaque année, effectué par des grands noms du vin ou de la

gastronomie.

Le Faîte avec son étiquette en bois re n d h o m m a g e a u x v i g n e ro n s d'autrefois qui conservaient leurs

cuvée d'exception sous l'argile, habillées d'une languette...en bois.»

Saint-Mont Tradition (R) 2012 AOP Saint-Mont De drie terroirs van de appellatie Saint-Mont zijn erin vertegenwoordigd: klei-kalk, bonte klei en zand. Deze basiscuvée bestaat uit tannat, pinenc, cabernet franc en cabernet sauvignon, die apart worden gevinifieerd.

Klassieke vinificatie, met deels rijping op (gebruikte) vaten.

Le Faîte is afkomstig van verschillende percelen uit de dorpen Aignan (20%), Plaisance (50%) en Saint Mont (30%). De totale oppervlakte van 5 ha vertegenwoordigt de beste terroirs van de herkomstbenaming Saint Mont, met een koelere ligging en een variatie aan bodems: klei-kalk, gekleurde klei en goudkleurig zand. De wijnstokken van zijn al iets ouder.

Een soort auberginekleur, vrij intens.

Aanvankelijk gesloten in de neus, daarna: zwart zoet fruit, kersen, nootmuskaat, grafiet en animaliteit. In de mond mooie zuren en zachte tannine. Witte peper in de afdronk. Lekkere en leuke basiswijn.

Instapwijn voor bij lokale stoofpotjes.

13,8/20

Tannat, cabernet sauvignon en pinenc worden apart gevinifieerd. Na een koude maceratie van 48 uur wordt verdere extractie verkregen door remontages en pigeages. De alcoholische gisting gebeurt onder temperatuurcontrole. Voor tannat duurt de maceratie in totaal 25 dagen voor de cabernet sauvignon en pinenc 20 dagen. De assemblage gebeurt na de malolactische omzetting, waarna de rijping op vat van 12 maanden gebeurt (30% nieuwe vaten).

Saint-Mont (R) Château de Sabazan 2010 AOP Saint-Mont Chateau de Sabazan is een 15de eeuws kasteel in het gelijknamige dorp binnen het gebied van de AOP SaintMont. Sedert 1987 zorgt Plaimont voor de productie van de wijn op het domein dat in beheer gegeven werd aan vijf jonge wijnbouwers. Van de 17 ha wijngaard is 9 ha bestemd voor de “grand vin” van het domein. De diepe zandbodem (tot 5 meter) zorgt voor een elegante expressie van de tannat, met veel finesse.

Inktzwart met purperen rand, ondoorzichtig en het glas is na walsen paars. Neus van onderbos, champignons, grafiet en aards in de immobiele fase en het fruit komt nadien. Gefaseerde en krachtige aanzet, minder evolutie dan bij de vorige, krachtige tannine, fijne korrel, geen overdreven houtlagering wijn, discreet, komt natuurlijk over. Gemiddelde afdronk. Passend bij een krachtig gerecht. Het is ’t paradepaartje van Saint-Mont.

Naast 80% tannat komen ook cabernet franc, cabernet sauvignon en pinenc in de assemblage voor. De vinificatie is klassiek, met een vrij lange maceratie (van 25 tot 28 dagen); na de malolactische omzetting wordt de wijn per perceel op vat gerijpt (40% nieuwe vaten, 40% van 1 wijn, 20% van 2 wijnen) gedurende 12 à 14 maanden. Na de assemblage spendeert de cuvée nog 4 maanden in inox cuves tot de botteling.

15,6/20

Donker zwart-rode wijn en de tranen zijn licht rood gekleurd, veel concentratie. Direct aromatische wijn met jammy geuren zoals braambessen en kersen, zwarte bittere chocolade, teer, inkt, potlood. Rijke neus. Sappig, gestoffeerd smaakpalet, met bittere chocolade en rijpe

Proefcommentaren opgetekend door Steffie van der Heiden

- 22 -

De Wijnspiegel Nummer 79

TIEN PRAKTIJKTIPS OVER WIJN

Georges Desmaele 1.

Als je wijnglazen opbergt, zet ze dan niet omgekeerd op een kastplank, maar gewoon met de open kelk naar boven. Want omgekeerd krijgen ze vaak al gauw een muf kastaroma, dat ook makkelijk in de wijn belandt.

6.

Rode Bourgogne moet beslist koeler worden geschonken dan rode Bordeaux. In de Bourgogne gaat hij zelfs heel vaak rechtstreeks uit de kelder in het glas.

Bourgogne bevat minder tannine, meer alcohol en is ietwat zoeter. Hij smaakt levendiger als hij rond de 16 graden Celsius wordt geserveerd.

7.

Een te koude rode wijn kan het best op temperatuur worden gebracht door hem in een glas te schenken , en dan het glas te verwarmen met de hand om de kelk.

8.

Ook dit jaar wordt er goedkope Champagne aangeboden. Hoe kan dat? De desbetreffende producenten kopen of verwerken druiven van minder goede wijngaarden (20 procent besparing). En van die druiven gebruiken ze niet de goede eerste persing, maar de veel mindere tweede (40 procent goedkoper).

Tenslotte rijpt de wijn zo kort mogelijk. Het resultaat is een weinig verheffend product – dat echter wel Champagne mag heten. Gewoonlijk vind je voor hetzelfde geld een betere Crémant, Cava, of andere mousserende wijn.

2.

Over misverstanden gesproken: ze zijn talrijk, diegenen die er heilig van overtuigd zijn dat een wijn alleen maar beter wordt als je hem bewaart. De realiteit is echter dat het merendeel van alle wijn – misschien wel negentig procent – gemaakt wordt om binnen één à twee jaar na de oogst te drinken.

3.

Zit de kurk klemvast? Houd de flessenhals even onder water. Daardoor zet het glas uit en kan de kurk probleemloos worden getrokken.

9.

Thuis en in restaurants wordt rode port meestal op kamer- en zaaltemperatuur geschonken. De Portproducenten bevelen echter een wat lagere temperatuur aan, net onder die van de kamer. En sommige soorten, als Ruby en eenvoudige Tawny kunnen zelfs in de koelkast worden gezet. Die wat frissere serveertemperatuur brengt namelijk het fruit in de Porto omhoog en de indruk van de alcohol wat meer in harmonie met de overige reuk- en smaak ervaringen.

10.

In het restaurant.

Een simpele, effectieve en snelle manier om een indruk te krijgen van de deskundigheid van de wijnkoper van een restaurant is om een glas van de witte huiswijn te bestellen. Een povere, vlakke of scherpe huiswijn is een waarschuwing om niet te veel op de wijnkaart te vertrouwen. Een heerlijk frisse, fruitige wijn is een aanmoediging om te onderzoeken wat men aan andere heerlijkheden biedt – of om meer van hetzelfde te nemen.

4.

Schrik er niet van als in de fles of tegen de onderkant van de fles kleine kristalletjes zitten. Dit zijn namelijk volstrekt ongevaarlijke, neutrale wijnsteenzuurkristallen. Ze bewijzen twee zaken: de wijn heeft zuren afgebouwd én hij werd niet tegen kristalvorming behandeld (inclusief filteren). Kortom de kristalletjes wijzen op een heel natuurlijke wijn. Hun aanwezigheid is eerder positief dan negatief.

5.

Houd een wijnglas altijd bij de steel vast. U kunt zowel beter kijken en ruiken. Beter kijken omdat het uitzicht niet versperd wordt door de vingers, beter ruiken omdat op die vingers luchtjes kunnen zitten als toiletzeep, nagellak of nicotine…

Georges De Smaele, wijnrecensent.

- 23 -

De Wijnspiegel Nummer 79

Wijn en economie Jan Vanermen

Na de dotcom zeepbel (2000) is men in Europa serieus beginnen rooien. Frankrijk, Italië, Spanje en Portugal reduceerden over de laatste 20 jaar hun wijnbouwoppervlakte met 13%. Terzelvertijd nam de wijnbouw in de nieuwe wereld toe.

Wijnliefhebbers, dat zijn we zeker. Steeds op zoek naar die ontdekking die ons in opperste sferen brengt.

Economisch bekeken zijn we dus consumenten, we bevinden ons aan de vraagzijde. Daarnaast moeten er ook mensen zijn die de wijn maken, producenten dus.

Ze pogen een eindproduct te bekomen waar ze fier kunnen op zijn (laat ons hopen) en er tegelijkertijd een inkomen mee te verwerven. Ze zitten dus aan de aanbodzijde.

In totaal produceren een 60-tal landen wijn. De twaalf grootsten staan in voor 2/3 van de wijnproductie. Europa neemt 43% voor zijn rekening.

De wereldwijde wijnplas meet 280 mio hl, goed voor 37 miljard flesjes. Theoretisch zou dus elke bewoner van deze aardkloot jaarlijks (slechts...) vijf flesjes achterover kunnen slaan.

Dit artikel wil een blik werpen op de relatie vraag en aanbod en een aantal aspecten belichten die bij wijnproductie van belang zijn. Noem het een eerste stap om van wijnconsument naar wijnproducent te evolueren1.

Opmerkelijk feit: daar waar de 12 grootste wijnproducenten qua oppervlakte 2/3 voor hun rekening nemen, is hun aandeel in de wijnproductie zelf, beduidend groter (nl 84%) hetgeen dus betekent dat deze landen ook een hoger rendement kennen in aantal hl per ha.

Van akker tot fles

Een frappant voorbeeld hiervan is China: qua wijnbouwoppervlakte even groot als Frankrijk, maar ze produceren wel 3.5 keer minder dan onze zuiderburen!

Vreemd niet? Nu ook een aantal (ex) ontwikkelingslanden over meer financiële middelen komen te beschikken en ook zelf aan wijnbouw beginnen te doen (denk maar aan China) zou je verwachten dat de oppervlakte grond aan wijnbouw gewijd zou stijgen. Niet zo dus, sinds meer dan 20 jaar is de oppervlakte wereldwijd in daling. en zit nu ongeveer op 7.5 mio ha.

Consolidatie in de wijnbouw is zeer beperkt. De grootste wijnproducent (Constellation Brand, maakt oa Mondavi en Ravenswood) heeft slechts een marktaandeel van 2,7%, helemaal niet te vergelijken dus met de biermarkt waar de grootste (Anheuser Busch Inbev) 20,8% voor zich neemt .

Leeg die fles!

Sinds 1980 is de wereldwijde consumptie van wijn gedaald met 13,8% , niet te verwonderen dus dat men op sommige plaatsen beginnen rooien is.

In 242 landen zou men wijn drinken. Europeanen nemen nog altijd de helft van de wijnconsumptie voor hun rekening.De gemiddelde Fransman slaat jaarlijks 47 l achterover . De gemiddelde Chinees slechts 1,4 l. Met 28 l per jaar zitten de Belgen nog altijd in de top 10 (mijn eigen consumptie is niet voor publicatie geschikt...)

Afb. 1 : Wijn wordt doorgaans geproduceerd in zones waar de tempaeratuur tussen 10° en 20° C heerst (bron: Lostinthewineaisle)

1 Dit artikel is grotendeels geïnspireerd op de studie van Agrifrance "Note de conjoncture 2015.Le marché mondial du vin et la place des vins français". Agrifrance is een franse vermogensbeheerder, dochter van de groep BNPP en gespecialiseerd in (vastgoed)beleggingen in de wijnbouw, kastelen, bossen,...

- 24 -

De Wijnspiegel Nummer 79

Afbeelding 2: wereldwijde wijnproductie (bron Agrifrance)

Volumegewijs wordt 1/3 van de wijnproductie g e ë x p o r t e e rd . D e g e m i d d e l d e p r i j s v a n e e n geëxporteerde fles zou (wereldwijd) slechts 2 EUR zijn.

afnamen. Opmerkelijk is wel dat de voorraden champagne op het hoogste niveau ooit zitten, à rato van 32 maand verkoop daar waar dit in 2005 slechts 17 maand was. De autoriteiten in Champagne hebben dan ook beslist om de rendementen te reduceren en tevens de aanplant van nieuwe wijngaarden te blokkeren tot 2020.

Daar waar Frankrijk geregeld de eerste plaats qua volume moet afstaan aan Spanje en Italië, is dat niet zo in geldtermen en dit dankzij een ongeëvenaarde aantrekkingskracht. Wijn is in Frankrijk dan ook de tweede belangrijkste exportsector (na aeronautica).

Bordeaux zag zijn afzet in China met 28% dalen in 2014.

Men is dan ook beducht om nieuwe aanplantingen toe te staan daar men de fouten ten tijde van de dotcomzeepbel nog in het geheugen heeft.

Frankrijk beschikt over een diversiteit aan wijnen en terroirs waar velen jaloers op zijn. In de lijst van de 100 meest gekende wijnen staan 84 Franse. De gemiddelde prijs van een fles franse wijn bij export is dan ook meer dan tweemaal zo hoog als elders. Wijn uit prestigeuse streken zoals Bordeaux en Bourgogne wordt bij export gemiddeld rond de 8 EUR per fles verkocht, Champagne zelfs 12 EUR.

Bourgogne doet het relatief goed. Vooral de prijzen van de witte Bourgogne zijn gestegen. En qua voorraden zien we daar het omgekeerde verhaal van Champagne: slechts 9 maand verkoop versus 13 maand in 2005.

Beaujolais heeft duidelijk niet de renommée van sommige andere streken3. De Cru's niet in aanmerking genomen, werd 30% van de wijngaard gerooid in 2014!

Dat we de wijnen van onze zuiderburen lusten is geweten: Belgen kopen (in geldtermen) meer franse wijnen dan China (sic) of Japan, en de helft van de US of de UK2 .

Les côtes du Rhône daarentegen ont le vent en poupe! Stocks van slechts 7 maanden hier vs 13 maanden in 2005. De prijzen stijgen (oa dankzij de Gigondas) en vooral Amerikanen lijken tuk te zijn op de zuiderse volheid. 1/3 van de productie wordt geëxporteerd.

Vive la France!

2014 bracht Frankrijk terug op de eerste plaats in volumetermen. In vergelijking met 2012 en 2013 werd er 10% meer geproduceerd. De productie zat evenwel slechts 2% boven het lange termijn gemiddelde.

Wie Provence zegt, denkt aan rosé. Frankrijk is wereldleider voor roseetjes en de provence neemt hiervan een derde voor zijn rekening. Stocks van 5 maand hier (rosé dient uiteraard ook jong gedronken te worden, dus het is evident dat de stocks altijd

Champagne zag zijn afzet in Frankrijk dalen terwijl vooral de US, Rusland en Azië meer

2 Tijdens het nationaal feest rond Argentinië maakte een commerciële vertegenwoordiger van een Argentijns domein wel een aanmerking hierbij. Volgens haar zou België ook dikwijls gebruikt worden als doorvoerhaven omwille van fiscale redenen hetgeen de hoge invoercijfers mede zou verklaren.

3 In een recente publiciteitsfolder rond ValenFjn viel het me op dat voor een wijn uit de cru Saint-Amour niet eens

meer melding gemaakt werd dat het over een Beaujolaiswijn ging...

- 25 -

De Wijnspiegel Nummer 79

kleiner zullen zijn).

De Loire blijft een bescheiden streek met bijvoorbeeld 36.000 € voor Chinon.

e x t r a en een

Noordelijke Côte du Rhône is heel wat prestigieuzer.

Voor een Hermitage of een Côte Rotie dien je gemiddeld 1.165.000 € neer te leggen per ha, mede door het geringe aanbod.

Over 2014 verwisselde een 2% van de franse w i j n g a a r d e n v a n e i g e n a a r. D e m a r k t v a n wijngaardtransfers in Bordeaux is de grootste ter wereld en binnen Frankrijk neemt Bordeaux 40% (in geldtermen) van de transacties voor zijn rekening.

Zuidelijke Côte du Rhône is doorgaans goedkoper. Een gewone villages kost zo'n 27.000 €, een Vacquéras 111.000 €, een Gigondas 164.000 € en voor Chateauneuf-du-Pape dien je "slechts" 414.000 € neer te leggen.

Kopers zijn meestal wijnbouwers/handelshuizen die willen uitbreiden of hun bevoorrading willen veilig stellen.

Enkele institutionelen of grote privéklanten interesseren zich voor sommige prestigieuse huizen.

Côtes de Provence kost 69.000 € en Bandol 150.000 € per ha.

V o o r w i e w a t4 spaarcenten heeft wijngaard wil kopen

Voor elk wat wils dus…

De gemiddelde prijs van één ha AOP wijngaard situeert zich rond de 130.000 €, maar dit betekent niet zo veel daar de verschillen immens zijn.

De prijzen van de Bordelese wijngaarden stijgen in het algemeen sinds 2010, alhoewel minder goede jaren wel een (tijdelijke) domper op deze hausse zetten. Chinese investeerders zijn duidelijk minder aanwezig dan vroeger.

Onderaan de prijsladder vinden we in Bordeaux de generieke AOP rond de 23.000 € per ha. PessacLéognan daarentegen kende een hausse van 17% en noteert nu gemiddeld aan 565.000 € per ha. Médoc noteert slechts aan 10% van de Pessac-Léognan wijngaard (dus 57.000 € per ha). En als het dan toch prestigieus mag zijn: Pauillac noteert aan 2.000.000 € per ha en Margaux aan 2.600.000 € per ha.

Op de rechteroever vinden we St-Emillion aan 1.156.000 € en Pomerol aan 2.468.000 €, dus meer dan het dubbele.

Ook Bourgogne is zeer divers. Witte Macon is meer gevraagd dan rode en noteert aan 78.000 € per ha.

Chablis zit aan 177.000 €. En de Côte d'or zet zijn hausse voort, alhoewel ook hier de minder goede jaren een tijdelijke dip veroorzaken. De AOP villages noteren aan 1.000.000 € per ha, de Premiers crus tussen de 1.800.000 en 2.600.000 € en de Grands Crus aan meer dan 10.000.000 € per ha. Er dient wel aangemerkt te worden dat de wijngaarden in de Côte d'Or doorgaans zeer gefragmenteerd zijn waardoor de transactieprijs per ha automatisch hoger zal liggen.

In Beaujolais zorgde de rooiing voor een aanzienlijke daling van de totale oppervlakte wijngaard. Onderaan de ladder kan je akkers vinden tussen de 12.000 en 35.000 € per ha. De crus noteren uiteraard hoger met Fleurie als topper aan 105.000 € per ha.

In Champagne stijgen de prijzen terug. Gemiddeld zitten we hier aan 1.200.000 € per ha. De crus van de côte des blancs blijven gegeerd en kosten meer dan 2.000.000 € per ha.

4

alles is relatief...

- 26 -

Het lijkt het toch wel dat de prijs van sommige appelaties eigenlijk niet meer in relatie staat tot de verkoopprijs van de wijn. Wellicht speelt het prestige ook wel een rol. Maar uiteindelijk moet elkeen zijn eigen rekening maken.

De Wijnspiegel Nummer 79

De blindproefavond

Ons team welke het blindproeven in goede banen wist te leiden.

- 27 -

De Wijnspiegel Nummer 78

Seizoensgebonden keuken Menu’s met aangepaste wijnen - formules op maat

Onze sponsor stopt zijn activiteiten

Mogelijkheid tot aankoop van de geproefde wijnen aan interessante meeneemprijzen

De Commanderij Gent dankt voor de steun

- 28 -