A la re c tre de Château La D mi ique

De Wijnspiegel Nummer 95

A la rencontre de Château La Dominique

“Château La Dominique est un vin généreux, richement coloré, intense, opulent et soyeux”. Zo beschrijft Jean-Claude Fayat, huidig eigenaar van Château La Dominique, zijn wijn op de website van ‘L’Union des Grands Crus de Bordeaux’. Is La Dominique werkelijk die gulle, uitbundig gekleurde, intense, weelderige en fluweelzachte wijn die hij pretendeert te zijn? Om die vraag met recht van spreken te kunnen beantwoorden moet je de wijn proeven. Per slot van rekening ligt ‘the proof of the wine in the tasting’. que: Dominique beschouwt het immers als aan zijn naam verplicht om 12 flessen van elke jaargang van het kasteel te kopen. En als Dominique en Philippe ma Dominique, mezelf en enkele wijnvrienden van de Commanderij uitnodigen voor een verticale proeverij van La Dominique, dan is het van ‘k Hoore tuitend’hoornen’ zoals Guido Gezelle schrijft. Zeg nu zelf, La Dominique of de 2 de wijn, van de jaargangen 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 en 2016, je oren zouden voor minder tuiten. Meteen was dit de gedroomde gelegenheid om de bewering van Jean-Claude Fayat op waarheid te toetsen.

La Dominique, grand cru classé Saint-Emilion: enkele data

Bij de verkoop van het domein in 1690, staat de naam ‘Dominique’ op de eigendomsakte van Jacques en Isabelle Macheau. Het domein wisselt van eigenaar in de loop der jaren en in 1862 verwerft een zekere Henry Greloud het wijngoed. Deze wijnhandelaar geeft het de naam ‘Château La Dominique’, de wijngaard is dan zo’n 21 ha groot. Greloud zou verantwoordelijk zijn voor het – verzonnen - verhaal dat de naam verwijst naar de eerste eigenaar van het domein die fortuin zou gemaakt hebben in de huidige Dominicaanse Republiek. Tot daar voor la petite histoire over de naam.

Mijn eerste kennismaking met La Dominique dateert van 1978: wijlen Chris Vermeire (oud-collega latijn en grieks van ‘ma Dominique’, ook oud-collega leerkracht van mij van het Sint-Lievenscollege en later oud-collega directeur) kwam bij ons thuis eten en schonk ons een La Dominique 1975 uit zijn rijk gevulde kelder. Chris hield van wijn, was een groot kenner én bleek ook een grote fan van La Dominique te zijn. Hij introduceerde ons in de ‘color, odor, et sapor’ van deze wijn.

Mijn voorlaatste contact met La Dominique dateert van oktober 2019. De Commanderie de Bordeaux Vlaanderen organiseerde onder de kundige leiding van Hugo Van Landeghem een Bordeauxreis. Op zich al ruimschoots voldoende om als lid van deze commanderij in te tekenen. De bekendmaking van het programma – met bezoek aan La Dominique – trok ons over de streep. Het werd een onvergetelijke reis mét bezoek aan het kasteel, een kleine degustatie en een diner in La Terrasse Rouge, het restaurant dat hoort bij het domein.

Het laatste contact met La Dominique dateert van februari 2020: Dominique (nog een Dominique!) Santens en Philippe Khazakka, beiden lid van onze Commanderij Gent, beschikken over een mooi assortiment aan La DominiIn 1917 koopt Louis Soualle Château Gazin én Chateau La Dominique. Hij staat in 1933 La Dominique af aan zijn schoonzoon, Edgard de Baillencourt dit Courcol.

Bij de eerste klassering van Saint-Emilion in 1955 wordt La Dominique weerhouden als Grand Cru Classé en het kasteel heeft tot op vandaag die rang altijd behouden.

1969 is een belangrijk jaar in die zin dat dan het kasteel overgaat in de handen van Clément Fayat. Deze selfmade ondernemer, actief in de bouwsector en de openbare werken en ooit op plaats 35 (!) in de ranking van de rijkste Fransen, koestert de ambitie om zijn kasteel het prestige en de uitstraling te geven van andere gerenommeerde grands crus classés uit de buurt. La Dominique ligt immers vlak naast Cheval Blanc, in het noordoosten van de Saint-Emilion appellatie en grenst o.a. aan Pétrus en Figeac in Pomerol. Geld vormt geen probleem voor Fayat en hij pakt de zaken dan ook grondig aan: hij zorgt voor een betere drainage van de wijngaard, hij bouwt een nieuw ‘cuvier’ en een nieuwe ‘chai à barriques’. Fayat omringt zich ook door specialisten: in 1979 wordt de fameuze Michel Rolland oenologue conseil op het domein. In 1995

De Wijnspiegel Nummer 95

komen er 22 nieuwe thermogereguleerde inoxvaten om parcellaire vinificatie mogelijk te maken. Fayat vergroot ondertussen gestaag de wijngaard.

2006 is weer een belangrijk jaar: Jean-Luc Thévenin neemt de leiding van het domein op zijn schouders. Hij vernieuwt de wijngaard, verbetert nog de drainage, verhoogt het aantal wijnstokken per hectare (van 5700 naar 7000 en zelfs 9000 voor de laatst aangeplante percelen). Dat jaar wordt er ook gestart met ‘viticulture raisonnée’. In 2012 telt het domein 29 ha.

2013: Jean-Claude Fayat, zoon van, wordt de voorzitter van de groep. Hij bestelt een nieuwe cuverie bij de beroemde architect Jean Nouvel. Deze constructie van 600m2 biedt nieuwe mogelijkheden: een ‘tri optique’ van de oogst, een verdubbeling van de vinificatiecapaciteit (42 vaten in de vorm van afgeknotte kegels van 73 hl in functie van vinificatie per perceel), een gekoelde chai à barriques. Het is bovendien een esthetisch gedurfde constructie, met boven de cuverie een degustatieruimte van 250 m2, een restaurant voor 100 personen en een terras van 450 m2 met rode glazen kiezels die de druiven symboliseren. Het terras biedt een weids uitzicht op de wijngaarden van Saint-Emilion en Pomerol. Er is een parking in het park en voor de kapitaalkrachtige klanten is er een heliport. Kan tellen als je oenotoerisme promoot. Voor wie meer wil weten over het project, verwijzen we naar de website van Jean Nouvel, http://www.jeannouvel. com/projets/chateau-de-la-dominique/

De Wijnspiegel Nummer 95

Vandaag telt het domein 29 ha, de wijnstokken zijn gemiddeld 35 jaar oud. De wijn rijpt ca 16 maand op eiken vaten (60% nieuwe eik, 40% van 1 jaar). De gemiddelde opbrengst bedraagt ca 40 hl/ha en gemiddeld schommelt de productie rond de 80 000 flessen. Het kasteel produceert ook een tweede wijn, vroeger Saint-Paul de Dominique genoemd, nu heet hij Le Relais de La Dominique.

[Opmerking: in verband met de 2 de wijn hebben we begin mei extra informatie opgevraagd bij het domein zelf. We vroegen naar het jaar van de vervanging van Saint-Paul door Le Relais. Verder ook naar de klassering van de 2 de wijn en naar de gebruikte cépages met hun percentages. We vroegen ook naar het waarom van het dalende percentage van merlot (ten voordele van cabernet) in de aanplant op La Dominique. Op 31 mei wachtten we nog altijd op een antwoord]

Van de geschiedenis naar het terroir en de cépages

La Dominique heeft een unieke ligging, op de rand van de appellatie Pomerol en het bezit een uniek, voor Saint-Emilion wat atypisch terroir: ten noorden van het domein vindt je de klei-kiezelbodems van Pomerol met de cabernet sauvignon. De kiezels zorgen voor de goede rijping van de cabernet sauvignon, een laatrijpende druif, de klei geeft concentratie. In het zuiden vind je de kleikalk grond van Saint-Emilion en de fameuze ‘argile bleu’ die zorgen voor de spankracht, finesse en mineraliteit van de merlot en de cabernet franc.

La Dominique, zoals reeds gezegd mét de rang van grand cru classé - en in het achterhoofd de hoop om te kunnen opklimmen naar de rang van premier grand cru classé – werkt met een beplanting van merlot, cabernet franc en cabernet sauvignon. Merlot vormt nog altijd het leeuwendeel, maar van 90% en meer in het verleden, zitten we de laatste jaren aan ca 81%. Daarnaast is er een stijgend percentage aan cabernet franc, nu toch zo’n 16% én een kleine hoeveelheid cabernet sauvignon (5%). 5 ha die niet bijdragen in de grand cru classé wijn, zijn beplant met malbec, kwestie van in de Bordelais alternatieven uit te proberen. Deze 5 ha worden ook biologisch geteeld.

De proeverij

18 februari 2020. Dertien uitverkorenen verzamelen voor wat zich voor de meeste van de aanwezige wijnliefhebbers aankondigt als een ‘once in a lifetime experience’, een degustatie van 10 wijnen en 8 jaargangen van het fameuze chateau.

We leggen samen de volgorde vast: we kiezen niet voor een op- of aflopende rangorde gedicteerd door de leeftijd (vb van jong naar oud), maar opteren om 2013, de 2 de wijn van 2012, 2012 en 2011 – goede wijnjaren – te laten volgen door een groot jaar, 2010, het excellent jaar 2009 en dan af te sluiten met recentere jaargangen, de 2 de wijn van 2014, 2014, en de 2 de wijn van 2015 en 2016.

Iedere wijn wordt besproken door één lid, de anderen vullen aan. Iedereen geeft een kwotering. We vermelden bij elk jaar de assemblage en zo merken we de evolutie naar een groter aandeel cabernet franc in de wijn: van 90 % merlot en 10 % cabernet franc in 2009, gaan we naar 85 % merlot en 15 % cabernet franc in 2014 (ter info, 2016 heeft 80 % merlot, 12 % cabernet franc en 8 % cabernet sauvignon!). De cabernet franc moet de wijn de nodige fraîcheur en spankracht bezorgen en het palet aan aroma’s complex en intens maken, volgens de technische directeur Pierre Meylheuc.

De proefnotities

2013, 87 % merlot en 13 % cabernet franc: structuur die nog wat tijd nodig heeft

We zien een donkerkersenrode wijn met een kleine evolutie, fijne beentjes en een schitterende spiegel. De neus is complex: rood fruit, wat onderbos, een kruidige toets, een zekere vlezigheid, ook iets malolactisch. De gebrande toetsen zijn aanwezig: koffie, melkchocolade. In de mond is de wijn nog gefaseerd: mooie zuren, voldoende fruitmolligheid en tannine mooi present, een bittertje op het einde. De afdronk is middellang, de herinnering is mooi (fruit, gebrande toetsen). We denken dat de wijn gerust nog een vijftal jaar kan rijpen.

2012 Saint-Paul: soepel, sappig en elegant

We maken kennis met een mooi geconcentreerde, nog vrij paarse wijn met een schitterende spiegel, een kleine waterrand en een lichte evolutie. We appreciëren de mooie viscositeit. In de neus merken we veel rood fruit, vooral kersen, een malotoets (karnemelk), wat chocolade, leder, paprika en een lichte kruidigheid. De mond is duidelijk nog gefaseerd: we krijgen een mollige aanzet, dan neemt de aciditeit de overhand, de tannine is minder present. Op het einde is er een klein bittertje. Dit is een sappige, fruitige en elegante wijn.

2012, 95 % merlot, 5 % cabernet franc: structuur en elegantie

In het glas een mooie kleurconcentratie, met een schitterende spiegel en fijne trage beentjes. In de neus: fruit (kers, rode bes), kruidigheid, leder, paprika, ook wat grafiet. In de mond krijgen we een wijn met een mooie structuur: een mooie fruitmolligheid gecombineerd met fijne aciditeit en zachte tannine en weer dat bittertje op het einde. We vinden het een mooie wijn, met structuur, materie en elegantie. We gaan duidelijk in stijgende lijn qua vinositeit.

De Wijnspiegel Nummer 95

2011, 95 % merlot, 5 % cabernet franc: materie, elegantie, op dronk én nog reserve

De 4 de wijn, de 2011, is de meest geconcentreerde wijn van kleur tot nu toe. Donkerkersenrode wijn met amper evolutie voor een 2011, een schitterende spiegel en mooie gekleurde tranen. In de neus mooi rijp fruit (kersen en frambozen), een mooie kruidigheid, peper en mooie gebrande toetsen (koffie, chocolade). De mond biedt een mooie structuur: fruitmolligheid, zachte tannine en fijne aciditeit zijn goed in balans. De wijn biedt nog verrassend veel fraîcheur, de afdronk is lang. Een sappige wijn die best nog enkele jaren voor de boeg heeft.

2010, 90 % merlot, 10 % cabernet franc: kracht én finesse én velours

De 5 de wijn is licht robijnrood, met een mooie spiegel en een matige concentratie. In de neus veel rood fruit (cassis), een lichte ledertoets, vanille, onderbos, gebrande toetsen, drop. In de mond krijgen we een sappige, mondvullende wijn met een fijne aciditeit. Goede evenwichtige wijn, met veel finesse en velours, voldoende kracht en met een zekere graad van versmoltenheid. De afdronk is zeer lang, de herinnering is die van een heel mooie wijn die finesse met kracht combineert.

2009, 90 % merlot, 10 % cabernet franc: finesse en harmonie

De 6 de wijn, donker kersenrood, toont opvallend weinig evolutie voor een wijn van 11 jaar. In de neus: kersen, zwart fruit, lichte vegetale toets, wat kruidigheid, koffie. In de mond: een heftige aanzet, mooie tannine en mooie zuren, een krachtige structuur. Harmonie tussen en versmelting van tannine en zuren. De afdronk is middellang. Net zoals zijn voorganger is dit een heel mooie wijn die aantoont hoe La Dominique kan evolueren.

2014 Saint-Paul: fruit en jonge kracht

Wijn 7: in het glas mooi schitterend, kersenrood. De neus combineert fruit, gebrande toetsen (koffie, chocolade), kruidigheid en een vleugje paprika. In de mond een mooie fruitmolligheid, met voldoende aciditeit en zachte tannine. Alles is nog gefaseerd. De afdronk is middellang, de herinnering is die van fruit en kruidigheid.

2014, 85 % merlot, 15 % cabernet franc: speelse lichte kracht

Wijn 8 is kersenrood, helder, met een schitterende spiegel. De neus is nog vrij gesloten, na voldoende walsen noteren we kersen, kruidigheid, zuivel en ook wat grafiet. De mond brengt veel zuren, voldoende tannine en retronasaal een chocoladebittertje. De wijn heeft potentieel maar rijpt best nog enkele jaren vooraleer hij wordt aangesproken.

2015 Saint-Paul: lichte fruitcavalerie

De negende wijn is mooi kersenrood met een schitterende spiegel. In de neus is er volop rood fruit (aardbei, kers), een lactische toets (yoghurt) en ook wat animaliteit en vegetaliteit, wat grafiet en wat peper. De mond is mollig qua aanzet, fruit volop, nadien een mooie aciditeit en veel fraîcheur. De afdronk is gemiddeld, de herinnering is fruit en kruidigheid.

2016 Saint-Paul: fruit en elegantie

De laatste wijn is geconcentreerder dan de 2015, hij heeft alweer een schitterende spiegel. In de neus merken we veel rood fruit, een lichte kruidigheid en gebrande toetsen (koffie, melkchocolade) en wat paprika. De mond kenmerkt zich door fruit, fijne aciditeit en weinig tannines. De wijn heeft een hoog drinkbaarheidsgehalte. Kortom, een soepele, sappige wijn met voldoende fraîcheur.

De scores (op /20) en de klassering: 1° 2010: 17,61; 2°2009: 17,5; 3°2011: 16,53; 2012: 16,5;2014: 16,34; 6°pl. 2016 2 de wijn: 16,23; 2015 2 de wijn: 16,03; 2012 2 de wijn: 15,34; 2014 2 de wijn: 15,34;2013: 14,65ptn

Enkele kanttekeningen bij dit klassement

1 De ‘grand vin’ scoort beter dan de 2 de wijn, maar het verschil tussen de 1 ste en 2 de van het zelfde oogstjaar is klein: 1,16 punt voor jaargang 2012, 1 punt voor jaargang 2014.

2 Het puntenverschil tussen de cuvée 2010 en 2009 is minimaal: ondanks het stijlverschil – 2010 eerder een rijk jaar met een harmonieuze wijn vol finesse en velours, 2009 een jaar met kracht en concentratie – scoorden deze wijnen het best en vielen deze cuvées het meest in de smaak.

3 Constanten in de geproefde wijnen zijn de mooie kleurconcentratie, de schitterende spiegel, een complexe neus (aroma’s van rijp fruit, subtiele kruidigheid, gebrande toetsen, wat vegetaliteit), structuur, veel elegantie en afhankelijk van het jaar, kracht, souplesse, elegantie, velours. Het staaft de bewering van de wijnmaker dat La Dominique de gulheid van een Saint-Emilion koppelt aan de kracht van de Pomerol.

4 Als we een factcheck moeten toepassen op de bewering van Fayat, dan kunnen we stellen dat zijn stelling waar is. Om het met de woorden van een van de aanwezige proevers te zeggen: “Ik wil gerust een 2 de zit geven aan de meeste van de geproefde wijnen, om ze nogmaals te kunnen proeven”.

Deze schitterende Saint-Emilion heeft een minpuntje: de prijs van het ‘beestje’. Ter plekke kostte in 2019 de La Dominique 2015 zo’n 57,60 euro, de 2014 45,60 euro, de 2013 38,40 euro. Le Relais 2013 stond aan 18 euro. Bij Thienpont vind je vandaag de 2015 aan 50 euro. Kopers kijken dus best uit hun doppen, een voorafgaande vergelijkende prijsstudie dringt zich op. Misschien voelt een ander lid-fan van La Dominique zich hiertoe geroepen?

Met heel veel dank aan Dominique Santens en Philippe Khazakka voor deze onvergetelijke avond!

Martin Verfaillie, met dank aan de aanwezige wijnvrienden voor de commentaar.

Bronnen

We consulteerden de website van

Château La Dominique Le Figaro Vin Vin vigne ABC du vin The wine cellar insider Union des grands crus de Bordeaux