Bez

Bez czarny (owoce) Sambucus nigra, rodzina piżmaczkowatych zbiór od 15 sierpnia do 30 września

Bez czarny

W

połowie sierpnia powoli zaczynają dojrzewać owoce bzu czarnego. Mają odmienne właściwości lecznicze niż kwiaty i dlatego powinniśmy wrócić w wiosenne miejsca zbioru czarnego bzu, aby uzupełnić nasze zielarskie produkty o ten cenny lek. Zatrzymajmy się też przez chwilę przy krzewie, aby pobrać od niego energię i siły witalne, a oddać chorobę i smutek. Dojrzałe owoce bzu są drobne, fioletowoczarne i lśniące. Mają soczysty, czerwony miąższ, który podczas zbioru trochę brudzi ręce.

WWystępowanie Opisano na s. 95.

L Lecznicza historia Opisano na s. 95.

Z Zbiór Ścinamy całe baldachy dojrzałych owoców, uważając przy tym, aby nie były przejrzałe ani niedojrzałe. Odrywamy owoce od szypułek i odrzucamy zielone, niedojrzałe sztuki.

Ze świeżych owoców możemy zrobić nalewkę, powidła lub sok. Te przeznaczone do suszenia rozkładamy cienką warstwą na słońcu, a potem dosuszamy w piekarniku rozgrzanym do 30–50°C, pilnując, aby ich nie przepalić. Należy pamiętać, aby nie jeść owoców na surowo, ponieważ zawierają trujący związek, który dopiero po wysuszeniu lub zagotowaniu traci właściwości toksyczne.

Owoce bzu czarnego stosujemy w migrenach, silnych nerwobólach (np. rwa kulszowa, zapalenie nerwu trójdzielnego, zapalenie korzonków nerwowych), przewlekłych zaparciach, złej przemianie materii (oczyszcza organizm z toksyn), chorobach reumatycznych i neurologicznych, a także w przeziębieniach.

Przetwory z owoców uszczelniają i uelastyczniają naczynia włosowate oraz obniżają poziom złego cholesterolu we krwi. Pomocne są też w stanach zapalnych żołądka i jelit.

Bez czarny (owoce)

Z Zastosowanie

159

P Przepisy Nalewka na owocach bzu czarnego • • • •

500 g dojrzałych owoców bzu czarnego 500 ml spirytusu szklanka wody pół szklanki cukru

Zdrowe, dojrzałe owoce bzu czarnego szybko przepłukujemy na sitku i wkładamy do słoja, wlewamy spirytus, szczelnie zamykamy i odstawiamy w ciepłe miejsce na miesiąc.

Po tym czasie nalewkę filtrujemy przez gazę i dodajemy do przygotowanego z wody i cukru, wystudzonego syropu. Całość mieszamy i odstawiamy jeszcze na tydzień.

Gotową nalewkę ponownie filtrujemy przez kilkakrotnie złożoną gazę, rozlewamy do butelek i odstawiamy w ciemne miejsce na pół roku, aby dojrzała. W razie potrzeby pijemy po łyżce płynu 2 razy dziennie między posiłkami.

Sok z owoców bzu czarnego • owoce bzu czarnego • miód (lub cukier)

Sambucus nigra

Świeże, dojrzałe owoce odrywamy od baldachów (odrzucając zielone i przejrzałe), szybko płuczemy pod bieżącą wodą i wkładamy do garnka (można dodać odrobinę wody).

Ogrzewamy na małym ogniu, często mieszając, aż puszczą sok. Następnie owoce rozcieramy na miazgę i wyciskamy sok przez gazę lub płótno, studzimy, po czym ponownie filtrujemy i doprawiamy miodem w stosunku 10 : 1 (na 10 części soku 1 część

160

miodu) lub cukrem w proporcji 1 : 1.

Sok jeszcze raz zagotowujemy i gorący przelewamy do butelek. Pijemy po 2 łyżki soku (dzieci 1 łyżka) rozpuszczone w szklance wody 2–3 razy dziennie. Stosujemy w chorobach opisanych wyżej.

Odwar z owoców bzu czarnego • 2 łyżki suszonych owoców bzu czarnego • szklanka wody

Suszone owoce bzu czarnego wrzucamy do garnka, zalewamy zimną wodą i ogrzewamy na małym ogniu przez 10 minut, nie doprowadzając do wrzenia. Płyn odstawiamy do przestudzenia, przecedzamy i pijemy ciepły po pół szklanki 3 razy dziennie. Odwar jest dobrym środkiem na zaparcia, usuwa z organizmu szkodliwe produkty przemiany materii i toksyny. Działa lekko przeciwbólowo i moczopędnie.

Konfitura z owoców bzu czarnego i jabłek 500 g świeżych owoców bzu czarnego 3 duże jabłka woda 500 g cukru

Do oczyszczonych, umytych owoców bzu dodajemy 3 łyżki wody i gotujemy przez 5 minut, następnie przecieramy przez gęste sito i dodajemy jabłka (obrane, pokrojone) rozgotowane w połowie szklanki wody. Wsypujemy cukier i smażymy, ciągle mieszając, aż cukier się rozpuści. Gorącą konfiturę przekładamy do wyparzonych słoików, które zakręcamy i odwracamy do góry dnem, aby się dobrze zamknęły. Łyżkę powideł rozpuszczoną w szklance przegotowanej, letniej wody pijemy codziennie. Konfitura polecana jest wszystkim prowadzącym siedzący tryb życia, aby oczyścić nerki i żołądek, a także osobom starszym.

Bez czarny (owoce)

• • • •

161