MAURIZIO MIRILLI
.
ZYCIE I
h PELNE h ' RADOSCI Przekład Michał Rychert
W Y D A W N I C T W O S A L W AT O R KRAKÓW
Tytuł oryginału Un briciolo di gioia Redakcja Magdalena Mnikowska Korekta Marta Stęplewska Projekt okładki Artur Falkowski Redakcja techniczna i przygotowanie do druku Artur Falkowski Zdjęcie na okładce Gino Crescoli – Pixabay Imprimi potest ks. Józef Figiel SDS, prowincjał © Edizioni san Paolo s.r.l 2018 © for the Polish Edition 2020 Wydawnictwo SALWATOR ISBN 978-83-7580-686-1 (wersja drukowana) ISBN 978-83-7580-687-8 (wersja elektroniczna) Wydawnictwo SALWATOR ul. św. Jacka 16, 30-364 Kraków tel. 12 260 60 80 e-mail: wydawnictwo@salwator.com www.salwator.com
PRZEDMOWA
Wszyscy odczuwamy potrzebę radości, potrzebuje jej każda istota ludzka, stworzona, aby radować się miłością swojego Stwórcy. Bez radości życie byłoby jak posiłek bez smaku, niedosolony, pozbawiony aromatu. Zwróćmy jednak uwagę, że mówimy o pełnej radości, nie o tej efemerycznej, przelotnej i pustej, nie o tej, która idzie pod rękę ze światem i z postawą konsumizmu. W tej książce jest mowa o autentycznej radości, o radości, która wypełnia serce człowieka, gdy jest się kochanym i kocha się naprawdę, o radości, którą Jezus poprzez swoje życie i nauczanie pozostawił nam jako
5
Ż YC I E P EŁ N E R A D O Ś C I
dar. Z Jego testamentu duchowego wypływa w sposób ewidentny ten przekaz: „To wam powiedziałem, aby radość moja w was była i aby radość wasza była pełna” (J 15, 11)1. To jest dziedzictwo, które otrzymaliśmy od Ojca Niebieskiego, bogactwo, które jest najważniejsze dla naszego szczęścia. Radość, której Jezus pozwolił doświadczyć grzesznikom, odrzuconym i marginalizowanym, jest owocem miłosierdzia Boga. Jest to drogocenna perła, którą otrzymujemy, gdy przyjmujemy logikę służby i daru z siebie. Radość „odrzucenia” – jak definiuje ją autor – osiąga się wówczas, gdy współpracuje się z Bogiem, aby odrzuconych uczynić protagonistami. Jest to „radość Ewangelii, która napełnia serce oraz całe życie tych, którzy spotykają się z Jezusem” (por. EG 1). Okruszyna takiej pełnej radości ma większą wartość niż wiele płytkich radości! Jest to teza, która wypływa z poszczególnych wersetów tej książki. Jej autor, 1
Cytaty biblijne za: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Biblia Tysiąclecia, wyd. V, Poznań 2002 [przyp. red.].
6
P R ZE D M OWA
ks. Maurizio Mirilli, rzymski proboszcz, będący na służbie wspólnoty parafialnej Najświętszego Sakramentu Tor de’Schiavi, przeznaczył poddasze kościoła na utworzenie „domu radości”; aktualnie mieszka tam siedem osób niepełnosprawnych, sierot oraz osób w podeszłym wieku. W ostatnim czasie osobiście ich odwiedziłem. Serdecznie życzę, aby ta książka okazała się pożyteczna dla wszystkich czytelników i wzbudziła w nich pragnienie spotkania się z Panem. Życzę również, aby przy okazji synodu biskupów o młodzieży te refleksje, edukujące do przeżywania pełni radości, mogły dotknąć serc młodych ludzi i tych wszystkich, którzy im towarzyszą we wzrastaniu ludzkim i duchowym. Franciszek Watykan, 12 maja 2018 r.
WPROWADZENIE
Wszyscy pragniemy być szczęśliwi i wszyscy poszukujemy szczęścia. Istota ludzka, która byłaby pozbawiona tego pragnienia, nie miałaby dobrej motywacji, aby żyć. Jest jednak na świecie wielu ludzi smutnych, nieszczęśliwych, żyjących w depresji, rozdrażnionych, wielu jest też tych otwarcie zadowolonych, znieczulonych przelotnymi radościami oferowanymi przez konsumpcjonistyczne społeczeństwo, w którym żyjemy. Wszyscy jesteśmy świadomi, jak mocno świat nas zachęca, abyśmy konsumowali te wszystkie efemeryczne radoś ci, pozostawiające po sobie pustkę. Wiemy o tym od
9
Ż YC I E P EŁ N E R A D O Ś C I
dziecka, już od momentu, gdy otrzymaliśmy pierwszą zabawkę, która nas rozczarowała, ponieważ nie spełniła naszych oczekiwań, i znudzeni odłożyliśmy ją na półkę. Wszyscy jednak w głębi duszy mamy nadzieję osiągnąć pełnię radości, dającej poczucie spełnienia. Drogi czytelniku, gdy przystępowałem do pisania tej książki, miałem pewną ideę, aby za pomocą Ewangelii Łukasza podjąć drogę prowadzącą do odkrycia źródła prawdziwej radości. Dlaczego właśnie Łukasz? Ponieważ opowiada on o wielu wyjątkowych spotkaniach z Bożym miłosierdziem. Myślę, że spotkanie z miłosierdziem jest kluczem do wszystkiego, dzięki niemu można w sposób łatwy zaspokoić pragnienie ze źródła wody, która wytryska na wieki. Mówię o decydującym spotkaniu, które może odmienić życie. Takiego spotkania doświadczyły niektóre osoby opisane w Ewangelii Łukasza. To jest dobra nowina, którą chciałbym przekazać na kolejnych stronach: wszyscy możemy posiąść pełnię radości, gdyż wszystkim jest dana możliwość doświadczania tego spotkania.
10
W P R OWA DZE N I E
Podobnie jak podczas pracy nad poprzednimi książkami, również przy pisaniu tej dałem się wciągnąć w bardzo osobiste doświadczenie. Przeczytałem kilka różnych książek, pogłębiłem znajomość mojego ulubionego św. Filipa Neri (który w sprawach radości był wielkim ekspertem). To wszystko dopomogło mi odkryć, jak ważny jest humor w życiu i w wierze, i uświadomiło mi, jak długo już podążam i jak długo jeszcze muszę zmierzać jako człowiek i kapłan ku pełnej radości.
NIEOCZEKIWANE ZDARZENIE
h
h Czy zdarzyło ci się, że coś, czego zawsze pragnąłeś, nagle spełniło się w twoim życiu? Mnie się zdarzyło doświadczyć radości z oglądania rzeczy, których długo oczekiwałem. Bywa, że oczekiwania nie spełniają się dokładnie tak, jakbym chciał, i nigdy nie stają się rzeczywistością, co budzi we mnie rozczarowanie i frustrację. Największej radości doświadczyłem wówczas, gdy zupełnie zaskoczony znalazłem się wobec faktu absolutnie nieoczekiwanego, niebędącego przedmiotem nadziei czy nawet myśli. Mam nadzieję, że również ty, drogi czytelniku, miałeś okazję przeżyć cudowne doświadczenie nie-
15
Ż YC I E P EŁ N E R A D O Ś C I
oczekiwanego daru, całkowicie bezinteresownego, który wypełnił twoje serce radością. Pamiętam twarz mojej mamy, gdy pewnego razu sprawiłem jej niespodziankę, pojawiając się bez zapowiedzi po miesiącach nieobecności. Wracałem ze służbowego wyjazdu i kiedy znalazłem się niedaleko Mesagne, mojej rodzinnej wioski, zdecydowałem, że przed powrotem do Rzymu wstąpię do rodziców. Zadzwoniłem do drzwi, które po chwili otworzyła moja mama. Kiedy mnie zobaczyła, zaniosła się płaczem radości. Od czasu do czasu dobrze jest doświadczyć takiej niespodzianki, ale także dobrze jest ją sprawić. Również Bogu podoba się wprowadzić nas w zdumienie. Zacząłem pisać tę książkę kilka dni po Bożym Narodzeniu, w okresie, w którym chrześcijanie przeżywają zdumienie nad wyjątkowym faktem: nad narodzinami Jezusa. To wydarzenie, poprzez które Bóg stał się człowiekiem, niebo i ziemia zjednoczyły się, to, co nieskończone, przybrało skończoną postać, nieosiągalne stało się jednym z nas, wielki stał się maleńkim, stwórca wszystkich stał się dzieckiem. Chrześcijanin
16
N I EO C ZE K I WA N E ZDA R ZE N I E
jest uczniem Boga, któremu podoba się nieść radość w serca ludzkie. Jezus jest wcieleniem tego Boga, który jest szczęśliwy, że przychodzi pukać do drzwi naszych domów, aby darować nam radość nieoczekiwaną i niezasłużoną. Pewnego razu Jezus ujrzał celnika imieniem Levi (zob. Łk 5, 27-32) siedzącego przy komorze celnej i zaprosił go, aby poszedł za Nim, aby zostawił swoje dobra i Mu towarzyszył. To było zaproszenie całkowicie nieoczekiwane, które zaskoczyło Lewiego. Jako celnik, przez każdego pobożnego Izraelitę był uważany za zdrajcę korzystającego na biedzie swoich żydowskich braci i egzekutora podatków na rzecz rzymskiego wroga i okupanta. Był człowiekiem znienawidzonym przez współobywateli, wszyscy go unikali. Jezus, Żyd z krwi i kości, co czyni? Idzie z nim na spotkanie, zwraca się do niego ze słowem, co więcej – idzie do jego domu, aby razem z nim zasiąść do stołu, aby jeść wraz z nim i innymi celnikami. Jezus jest skandalicznie nieprzewidywalny. Gorszy ekspertów od prawa Bożego – tych, którzy uważali, że wiedzą wszystko o Bogu, i którzy
17
Ż YC I E P EŁ N E R A D O Ś C I
nie wyobrażali sobie nigdy, że Go zobaczą jedzącego za stołem z grzesznikami: Bóg w pełnym tego słowa znaczeniu czysty i bez skazy, nigdy by nie ubrudził sobie dłoni bliskością z nieczystymi. Odpowiedź Jezusa na skandal, jaki wywołał, była jasna: „Nie potrzebują lekarza zdrowi, ale ci, którzy się źle mają” (Łk 5, 31). To tak jakby powiedzieć, że radość jest dla tych, którzy w swojej pokorze pozwalają się zaskoczyć Bogu darem przebaczenia i podejmują decyzję zmiany życia, tak jak to uczynił Lewi. On pozostawił swoje ciemne interesy, aby iść za Jezusem. Ci zaś, którzy uważają siebie za doskonałych, sprawiedliwych, bezgrzesznych, obrońców prawdy, nie są zdolni, aby doświadczyć uzdrowienia, ponieważ ich zdaniem nie mają takiej potrzeby, tym samym odrzucają Lekarza radości i radość, którą niesie uzdrowienie. Gdy nieoczekiwanie pojawiłem się w domu, moja mama mogła zareagować złością zamiast radością, mogła uznać za słuszne zganić mnie za to, że nie uprzedziłem o swojej wizycie, a tym samym nie dałem możliwości przygotowania godnego przyjęcia syna, którego nie wi-
18
SPIS TREŚCI
Przedmowa 5 Wprowadzenie 9
Nieoczekiwane zdarzenie 13 Paraliż wewnętrzny 23 Łzy żalu 35 Odnaleziona godność 45 Świętujmy 55 Od wielu radości do pełni szczęścia 79 Dziś będziesz ze Mną… 91 Pełnia radości dla wszystkich 101 Filip Neri, mój ulubiony święty 111 Radość odrzucenia 129