HODOWLA Rolnictwo
precyzyjne
Stado
pod opieką e-stada
Każdy rolnik wie jak ważny jest indywidualny kontakt z każdą krową w oborze. Łatwiej wtedy wychwycić nawet drobne zmiany w zachowaniu poszczególnego zwierzęcia i podjąć działania nim negatywne zjawiska rozwiną się w chorobę lub istotny problem fizjologiczny. Jednak spójrzmy na to z odpowiednim dystansem. Tak szczegółowa znajomość zachowania każdej sztuki jest realna w przypadku kilkunastu, ostatecznie kilkudziesięciu zwierząt w stadzie. Kiedy liczba przekracza setkę, indywidualna opieka nad każdą sztuką staje się iluzoryczna i wtedy trzeba sięgnąć po pomoc oferowaną przez nowoczesne technologie. Na początku zmiany sygnalizowane przez zwierzęta mogą być trudno zauważalne. Nieznacznie zmniejszona ruchliwość, krótszy okres przeżuwania i gorszy apetyt są w stanie umknąć nawet doświadczonemu rolnikowi. A koszty zmniejszonej uwagi można łatwo przeliczyć na konkretne pieniądze. Każda niewykryta ruja to koszt ok. 250 – 300 zł, straty spowodowane chorobami metabolicznymi mogą sięgnąć nawet do 800 zł w przeliczeniu na krowę. Kulawizna w zaawansowanym stadium to kolejne 450 zł na każdy przypadek. A to przecież nie wszystko. Przedwczesne i trudne porody to jedna z głównych przyczyn upadku cieląt, a przecież porody wymagające interwencji człowieka to w sumie ok. 20% wszystkich wycieleń. Stres cieplny, który w sezonie letnim w różnym stopniu dotyka praktycznie każdą oborę w Polsce, to straty w mleczności rzędu 5-20% optymalnej produkcji. Z kolei prawidłowe zarządzanie poziomem oświetlenia dobowego może zwiększyć produkcję mleka aż o 10% w cyklu laktacyjnym. Tak liczne aspekty dobrostany stada i procesu hodowlanego wymagają rozwiązań systemowych. Jednym z takich produktów dostępnym na rynku jest e-stado. To spięty w jedną funkcjonalną całość system biosensorów, sensorów oborowych i transmiterów radiowych. Biosensory nie wymagają bezpośredniej obsługi lub wymiany baterii, mogą być, przy tym, stosowane wielokrotnie. Biosensor w postaci kolczyka usznego zbiera i analizuje 48
||
System sprawdza się równie dobrze w chowie pastwiskowym.
dane o zachowaniu zwierzęcia, przeżuwaniu, temperaturze, aktywności ruchowej, i na tej podstawie przekazuje informacje o wystąpieniu rui, określa optymalny czas inseminacji, analizuje przeżuwanie i pobieranie pokarmu, wykrywa także oznaki zmian lub zaburzeń metabolicznych u danej krowy. System e-stado mierzy temperaturę ciała, oznacza
P
o zainstalowaniu e-stado wykrywam o połowę więcej rui niż do tej pory. Najważniejsze jednak dla mnie jest kwestia żywienia zwierząt. System e-stado niezwykle precyzyjnie określa ilość godzin przeżuwania na dobę. Czas przeżuwania to pierwszy wskaźnik, pokazujący z 1-2 dniowym wyprzedzeniem, że coś ze stadem lub pojedynczymi sztukami zaczyna dziać się źle. Dawid, 32 lata, rolnik z woj. podlaskiego, właściciel stada 80 krów.
intensywność stresu termicznego oraz natężenie oświetlenia na konkretnym stanowisku. Biosensor ogonowy określa czas zbliżającego się wycielenia, a także wykrywa zaleganie przedwycieleniowe i powycieleniowe. Sensor środowiskowy odpowiada za pomiar temperatury wewnątrz obory, wilgotność oraz precyzyjnie określa indeks stresu termicznego THI. Dane zebrane od zwierząt i z obory przekazywane są za pośrednictwem transmiterów radiowych do centralnego serwera, gdzie przetwarzane są przez inteligentne algorytmy
oraz zestawiane do interpretacji użytkownika w sposób intuicyjny, przejrzysty i jednoznaczny w postaci konkretnych wniosków i zaleceń. Informacje o każdej sztuce dostępne są za pośrednictwem panelu użytkownika. Hodowca może mieć do nich dostęp poprzez szereg urządzeń – telefon, tablet lub komputer. Informacje szczególnie istotne, np. o zbliżającym się wycieleniu, pory inseminacji lub nagłego i gwałtownego pogorszenia się zdrowia przesyłane są bezpośrednio w formie SMS-ów. Dla sprawnego działania całego systemu, transmitery są odporne na zanik napięcia. System działa nie tylko w zamkniętych pomieszczeniach – oborach wolnowybiegowych i stanowiskowych, ale również w chowie pastwiskowym (transmitery radiowe są przystosowane do zasilania z paneli solarnych). Całość uzupełnia obrotowy monitor montowany w oborze, wyposażony w ekran dotykowy i hermetyczną obudowę ze stali kwasoodpornej, trwałej i łatwej do utrzymania w czystości w przesyconej amoniakiem atmosferze pomieszczenia. Jakie korzyści można uzyskać stosując systemy informatyczne rolnictwa precyzyjnego? Skrócić okresy międzywycieleniowe i precyzyjne określić terminy inseminacji, zmniejszyć brakowanie stada poprzez szybsze wykrywanie chorób i stanu zalegania oraz dostosowywać indywidualne potrzeby zwierząt związane z cyklem świetlnym oraz szybszym wykrywaniem i łagodzeniem stresu cieplnego, co przełoży się na zwiększenie dobrostanu całego stada, a tym samym jego zwiększoną produkcyjność. Rolnik jest w stanie dokładnie określić, czy niekorzystne zjawiska w hodowli dotyczą wyłącznie jednej sztuki, czy też jest to problem całego stada. Tekst Artur Golak
Fot. Archiwum
redakcji
PODLASKIE AGRO