Vekoubem

WAT DOE JE ERAAN?

“Ik bem vekoubem”. De typische uitspraak van iemand met verstopte luchtwegen. Het is weer de tijd van het jaar dat mensen last krijgen van verkoudheidsklachten. Dit jaar gaan we daar heel anders mee om dan andere jaren. Door ‘corona’ zijn we alerter op deze klachten, net als bij keelpijn (zie pag. 26). Maar lastig zijn verkoudheidsklachten altijd.

Nu de winter nadert, zitten we weer meer binnen met z’n allen, vaak met minder venti latie, de verwarming aan en dus in drogere lucht. Omstandigheden waarin griep- en verkoudheidsvirussen zich makke lijker kunnen verspreiden. Volle winkels, treinen, bussen, kantoren, schoolklassen, feestjes en evenementen: dat zijn de gelegenheden waar besmettingen plaats vinden. Dat geldt voor griep, verkoud heid én covid-19. Reden voor de ‘coronamaatregelen’. Mensen komen minder bij elkaar en als het goed is, gebeurt dit ‘coronaproof’: op ander halve meter afstand van elkaar. Er worden – verplicht en vrijwillig – mondmaskers gedragen, desinfectie en ventilatie zijn van groot belang, mensen wassen hun handen vaker en geven elkaar geen hand of zoen. Gevolg was en is dat ook de ‘gewone’ griep en verkoudheden minder voorkomen dan normaal. Maar omdat met name ‘de ander halve meter’ sinds de versoepeling van de maatregelen in juni niet meer overal strikt gehanteerd wordt, is de verwachting dat behalve het aantal coronabesmettingen, ook het aantal gevallen van griep en verkoudheid in het najaar weer zal stijgen.

TESTEN

Verkoudheidsvirussen zijn dus niet weg. En heb je een loopneus of een verstopte neus, dan is de vraag: is het een verkoud heid, een allergie of is het corona? Het is de bedoeling dat iemand zich dan laat testen op corona, maar helaas hebben de testlocaties en/of laboratoria te weinig testcapaciteit. Toch is testen belangrijk: het percentage positief geteste personen loopt behoorlijk op. Is de testuitslag negatief, dan is er waarschijnlijk sprake van een ‘onschuldig virusje’. Maar ook daar kun je last van hebben.

SLIJM EN SLIJMVLIEZEN

Bij een neusverkoudheid is meestal eerst sprake van een loopneus: waterig, helder slijm dat de neus uitloopt. Dat slijm wordt dikker en taaier en krijgt een gelige tot groe nige kleur. Verder zwellen de slijmvliezen op en raakt de neus verstopt. Ademen door de neus is lastig.

VRIJER ADEMEN

Bij een verstopte neus is het prettig om het slijm in de neus te verdunnen en de slijm vliezen te laten slinken om vrijer te kunnen ademen. Hoewel de opluchting vaak maar tijdelijk is, nemen veel mensen een stoom bad om de afvoer van slijm te vergemakkelijken. Toevoegingen zoals kamille of menthol aan een stoombad activeren bepaalde receptoren, wat een gevoel van verlichting geeft. Stomen wordt afgeraden voor kinderen vanwege het risico op ver bran ding. Menthol kan bovendien de ogen en de huid irriteren. Bij kinderen jonger dan 2 jaar kan menthol leiden tot ademhalings problemen. Een speciaal neus-mondstuk kan ervoor zorgen dat de hete damp op de juiste plaats komt.

SPOELEN, SPRAYEN, DRUPPELEN

Fysiologisch zout verdunt het slijm en ver be tert de afvoer ervan. Het is ook makke lijker dan een stoombad. Bij kinderen, zwangere vrouwen en vrouwen die borst voeding geven, heeft een zoutoplossing de voorkeur boven een geneesmiddel. Zoutoplossingen zijn er in verschillende samenstellingen, al of niet met verzachtende en/of hydraterende toevoegingen. Ook te gebruiken om de neus te reinigen van allergenen, vuil en stof, en bij een droge neus. Beschikbaar in de vorm van neusdruppels, neussprays, neusreinigers, en voor de uitgebreidere neusspoelingen neus kannetjes en neusdouches.

Voor mensen die een geneesmiddel willen gebruiken, zijn er neusdruppels en neus spray met xylometazoline (al of niet met ipratropium), oxymetazoline of tramazoline. Deze sympathicomimetica zorgen ervoor dat de zwelling van het neusslijmvlies afneemt. Ze mogen niet langer dan een week worden gebruikt vanwege het risico op een ‘rebound’-reactie (zwelling en roodheid), waardoor de kans bestaat dat de patiënt steeds meer gaat gebruiken. <