Número 2
B O L E T Í N
2º Trimestre 2007
I.E.S. “San Paio” — Tui
D O
E Q U I P O
D A
B I B L I O T E C A
2 de abril:
Día internacional do libro infantil e xuvenil Mensaxe de Margaret Mhy Todos os anos, o 2 de abril, o IBBY (International Board on Books for Young People) celebra a xornada internacional do libro infantil e xuvenil, aproveitando o aniversario do nacemento do escritor danés Hans Christian Andersen. Nova Zelandia é, neste 2007, a encargada de editar o cartel anunciador e redactar a mensaxe dirixida a todos os xóvenes lectores. Non esquecín nunca cómo aprendín a ler. Cando era cativa, as palabras corrían diante dos meus ollos como pequenos escaravellos escorregadizos. Pero eu era máis intelixente cá elas. Aprendín a recoñecelas sen me importar a súa veloz carreira. Por fin, por fin puiden abrir libros e entender o que estaba escrito. Fun capaz de ler contos e chistes e poemas eu soa. Por suposto, houbo sorpresas. A lectura deume poder sobre os contos e dalgunha maneira tamén lle deu aos contos poder sobre mín. Nunca puiden fuxir deles. É parte do misterio da lectura. Un abre o libro, acolle as palabras e a historia que é boa explota no noso interior. Aqueles escaravellos que corren en liña recta dun lado para outro da páxina en branco convértense primeiro en palabras e logo en imaxes e sucesos máxicos. Aínda que certas historias pareceran non ter nada que ver coa vida real ... aínda que se transformen en sorpresas de todo tipo e estarriquen as súas posibilidades dun lado ao outro coma unha goma elástica, ao final os contos que son bos devólvennos a nós mesmos. Están feitos de palabras e todos os seres humanos queremos ter aventuras coas palabras. Case todos empezamos como oíntes. Cando aínda somos naipelos, as nosas nais e os nosos pais xogan con nós, recítannos rimas, tócannos os dedos dos pés (“Este dediño comprou un ovo...”) ou aplauden con nós (“Palmas, palmiñas...”).Os xogos con palabras resoan en voz alta e, como nenos, escoitámolos e rimos con eles. Despois aprendemos a ler a tinta negra sobre a folla branca e mesmo cando lemos en silencio unha certa voz está presente. De quén é esa voz? Pode ser a túa propia voz, a voz do lector. Pero é máis ca iso. É a voz da historia falando desde o interior do lector. Desde logo hai distintas formas de contar historias estes días. As películas e a televisión teñen historias que contar aínda que non usen a linguaxe da mesma maneira que os libros. Os autores que traballan en guións de televisión ou cine a miúdo deben usar poucas palabras. “Que as imaxes conten a historia”, din os expertos. Vemos televisión con outros, pero cando lemos case sempre estamos sós. Vivimos nunha época na que o mundo está cheo de libros. É parte da travesía do lector encontrar na xungla dos escritos algunha historia que salte de maneira máxica,... algunha historia tan emocionante e misteriosa que o transforme. Creo que cada lector vive por ese momento no que a palabra cotiá cambia para dar paso a unha nova broma, a unha nova idea, a unha nova posibilidade que trae unha nova verdade dada polo poder das palabras: “É certo”, di a voz no noso interior, “Recoñézote!”. Qué emoción ler!
Actualidade da Biblioteca Tal como tiñamos previsto, neste primeiro trimestre de 2007, os cinco grupos de 3º da ESO, visitaron a biblioteca do instituto.
de biblioteca seguiu na súa tarefa de reunir os fondos de literatura xuvenil espallados, tanto individuais como coleccións.
Por outra parte, o grupo de traballo
Para finalizar, lembramos ao alumnado
de 2º de bacharelato que están ao seu dispor a guía do estudante 2007, de ensino universitario e o libro que recolle as probas de acceso á universidade (convocatorias de xuño e setembro de 2006) coas súas solucións.
P á x i n a
N ú m e r o
2
1 –
2 º
t ri me s t r e
2 0 0 7
XORNADAS DE ÓPERA
400 ANOS DA ESTREA EN 1607 DA PRIMEIRA ÓPERA:
ORFEO de Claudio MONTEVERDI O Departamento didáctico de Música organizou audicións de ópera para conmemorar esta efeméride. O presente traballo acércanos á figura de Orfeo e coméntanos con brevidade a ópera do seu nome.
O MITO DE ORFEO : Na mitoloxía grega, Orfeo era fillo do rei de Tracia e, probablemente, da musa Calíope. Foi poeta e músico, o máis famoso de todos os tempos, segundo Píndaro ( poeta grego). Tocaba a lira, agasallo de Apolo, e foi o inventor da cítara ou cando menos o que, en honor das Musas, engadiu dúas cordas ás 7 que xa tiña. As Musas ensinaron a Orfeo a tocar a Lira que lle regalara Apolo. Ao son da súa música engaiolaba as feras e as árbores , e as rochas movíanse ao seu son. Orfeo casou con Eurídice. Un día, ela atopouse cun home que intentou violala. Cando fuxía, pisou unha serpe e morreu por causa da mordedura. Desesperado, Orfeo baixou rapidamente aos infernos para tratar de devolvela ao mundo. Hades consentiu que a levase, mais coa única condición de que Eurídice fora Rubens. Escena no inferno. Orfeo está rescatando a Eurídice, contemplado por Hades e Proserpina, detrás e de que Orfeo non a mirase ata que se atoparan baixo a sentados nos seus tronos. luz do sol. Orfeo aceptou e guiou a Eurídice na escuridade. Mais, inquieto por se Hades o enganara, non puido resistir a tentación, Orfeo volveuse para comprobar se Eurídice o seguía. Nese momento, ela desapareceu para sempre. Tempo despois, cando o deus Dionisio invadiu Tracia, Orfeo non lle rendeu as honras debidas. Orfeo era sacerdote de Apolo e ensinara outros ritos. Dionisio, ofendido, fixo que as Bacantes atacaran e mataran a Orfeo. As mulleres desmembraron o seu corpo, cortáronlle a cabeza e guindárona ao río. A súa lira voou cara ao ceo e transformouse nunha constelación.
COMENTARIOS Á ÓPERA : Non hai outro tema máis recorrente na ópera que a historia de Orfeo e Eurídice. Isto é ao mesmo tempo comprensible e sorprendente. ¿Qué outro argumento podería ser máis apropiado para un drama musical que o mito do músico divino, cuxa música calma as feras e ata fai recordar emocións esquecidas aos espíritos do inferno? Orfeo era un deleite para os compositores. Así e todo o final auténtico da saga de Orfeo foi alterado en case todas as versións do Renacemento e do Barroco. Unha conclusión da historia tan antibarroca como a do mito orixinal non podía satisfacer o gusto da época. Orfeo non pode, tampouco, como noutras versións, iniciar unha vida con Monteverdi Eurídice, un final demasiado feliz para a fábula. Así foi como Striggio e Monteverdi, finalmente encontraron unha solución de compromiso: Orfeo non morre na ópera, senón que é conducido por Apolo ao Parnaso: Apolo ascende ao ceo, levando con el a Orfeo, o divino músico. É o pináculo simbólico da música, un asunto que casa perfectamente coa ópera nacente.
INSTRUMENTOS / VOCES QUE INTERVEÑEN : A portada da primeira edición do Orfeo parece indicar con moita precisión o agrupamento instrumental necesario para a súa execución: Duoi Gravicembali, duoi contrabassi de viola, dieci viole de braccio, un arpa doppia, duoi violín piccoli alla francese, duoi Chitarroni, duoi organi di legno, Tre bassi da gamba, quattro trombón, un regale, duoi cornetti, un flautino alla vigésima seconda, un clarino con tre trombe sordine.
N ú m e r o
2 –
2 º
t r i m e s t r e
P á x i n a
2 0 0 7
3
XORNADA MUNDIAL DA PAZ PAZ Sei que te sentes soa, que a humanidade ensínache as costas, seino Paz, seino. Sei que a ambición céganos, e non me fai falla dar un paso véxoo tódolos días, a pesar de que o mundo é moi grande. Sei que debería axudar, pero somos tan poucos os que che miramos á cara, somos tan poucos os que nos paramos a pensar.
Ai! Paz, Paz! Asómate xa! Aínda que non se che atenda. Ai! Non chores máis! Non te sintas culpable, xa se ve o furacán, e os máis agraciados, estamos no seu ollo.
Somos inxustiza, somos ambición, somos cobiza. Ai! Quen me dera non ser partícipe disto! Ai! Paz, Paz! Asómate xa! Fainos de ponte neste abismo total, pero para empuxarte, non vale un, nin dez, nin miles, nin centos, temos que ser todos a unha, para saír por fin disto!
Brais Martínez Basalo, 1º ESO A
O ego é moi grande.
CATORCE LIBROS GALEGOS ENTRE OS 1.001 QUE HAI QUE LER ANTES DE MORRER 1001 libros que hai que ler antes de morrer. Relatos e historias de todos os tempos é o título dunha obra de Peter Boxall, revisada na versión española por José Carlos Mainer. Na súa particular nómina de relatos e historias de todos os tempos que deben lerse inclúe catorce obras de once escritores galegos. Na nosa biblioteca non están todas as que son pero dez delas podemos gozalas: A esmorga de Blanco Amor, O grifón de Alfredo Conde, Merlín e familia de Cunqueiro, Memorias de un neno labrego de Neira Vilas e Un millón de vacas de Manolo Rivas. La Colmena e Viaje a la Alcarria de Camilo José Cela, Los pazos de Ulloa de Emilia Pardo Bazán, Sonatas e Tirano Banderas de Valle-Inclán (obras de autores galegos escritas en castelán) completan este listado. Se hai que lelas antes de morrer, podedes aproveitar o voso paso polo instituto para acercarvos á biblioteca e pedilas en préstamo. Ánimo!: Lectio longa, vita brevis!.
IMOS A MÁIS: MÁIS DA METADE DOS GALEGOS SOMOS LECTORES Os galegos ocupamos o penúltimo posto (51%) no índice de lectura español superando por pouco aos estremeños (49%) e lonxe do 65% de Madrid ou do 59% de Navarra e La Rioja, comunidades que encabezan o último Barómetro de hábitos de lectura e compra de libros patrocinado pola Federación de Gremios de Editores de España. A media nacional sitúase no 56%. Cos datos da enquisa debúxase o perfil do lector español: moza, con estudos universitarios, amante do xénero novelístico e lectora por lecer, merca os seus libros pero, a maior hábito lector, máis visita as bibliotecas. Le un 60% das mulleres fronte a un 52 % dos varóns. O maior índice de lectura (72%) dáse entre os 14 e os 24 anos. Un 25% le todos os días, un 16% case nunca e un 29% nunca. Da ducia de obras máis lidas, segundo os gustos reflectidos na enquisa, na biblioteca do Instituto están esperándovos as seguintes: El código da Vinci, Ángeles y demonios e La conspiración (Dan Brow), Los pilares de la tierra (Ken Follet), El Quijote, A Biblia, La Historiadora (E. Kostova), Harry Potter y el misterio del príncipe (J. K. Rowling) e O señor dos aneis (J. R. R. Tolkien). Que levante a man o que
non as lera!.
P ĂĄ x i n a
4
N Ăş m e r o
1 –
2 Âş
t rim e s t r e
2 0 0 7
FALLO DO CONCURSO
O logotipo da biblioteca do I.E.S. “San Paio�
1Âş premio
!" #
$ !" # AccĂŠsit % & ' ( &
CARLOS CASARES, IN MEMORIAM O pasado nove de marzo cumprĂronse cinco anos do pasamento de Carlos Casares. A sĂşa palabra foi enmudecida pola gadaĂąa da morte pero os seus escritos permanecen. VelaĂ a relaciĂłn de obras de Casares que podedes consultar ou levar en prĂŠstamo da nosa biblioteca:
AntoloxĂa da novela curta Conversas con Anxel Fole Deus sentado nun sillĂłn azul Os escuros soĂąos de ClĂo A galiĂąa azul IlustrĂsima Os mortos daquel verĂĄn O sol do verĂĄn Vento ferido Xoguetes para un tempo prohibido
Ler o legado de Casares ĂŠ a mellor homenaxe a sĂşa memoria.
NON A IMPOSICIÓN DO CANON NO PRÉSTAMO BIBLIOTECARIO!