Κυριάκος Κατζουράκης

Η ΑΓΑΠΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΕΡΔΙΣΕΙ ΚΑΘΕ ΑΠΑΝΘΡΩΠΗ ΔΥΝΑΜΗ

Κείμενο: Καλλιόπη Τακάκη

Ένας από τους πλέον γνωστούς και καταξιωμένους Έλληνες ζωγράφους, αμέσως μετά την καραντίνα, περιγράφει για χάρη μας, με λίγες λέξεις, πέντε απ’ τις πιο περίπλοκες έννοιες: Αγάπη, ελευθερία, πατρότητα, ζωγραφική, κινηματογράφος.

Ο Κυριάκος Κατζουράκης είναι από τις σπάνιες περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν διαρκή επαφή με το συναίσθημα τους κι αυτό αποτυπώνεται έντονα στα έργα του, είτε αυτά αφορούν στη στατική εικόνα, τη ζωγραφική, είτε στην κινούμενη, την κινηματογραφική.

Πρόσφατα, δημιούργησαν με την ηθοποιό, σύντροφο και επί τριάντα χρόνια συνεργάτη του, Κάτια Γέρου, την ιστοσελίδα simatakapnou.art. Ο επισκέπτης χρειάζεται αρκετές ώρες για να περιπλανηθεί στα ζωγραφικά έργα, τις ταινίες και τα ντοκιμαντέρ, τα θεατρικά έργα και τα βιβλία που δημιούργησαν όλα αυτά τα χρόνια.

Τα έργα του είναι πάντοτε άμεσα συνδεδεμένα με όσα συμβαίνουν στην κοινωνία: γυναίκες που αποπνέουν ερωτισμό και επιθυμία για ζωή, αντάρτες δυνατοί και έτοιμοι να νικήσουν την εξουσία, φυλακισμένα όντα, γυμνά και παραδομένα στο χρόνο και τη μνήμη... Ο Κατζουράκης δεν ζωγραφίζει, δεν σκηνοθετεί, χορεύει όπως ένας δεκαεξάχρονος που βρίσκεται για πρώτη φορά, νύχτα, έξω στο δρόμο και ερωτεύεται το σύμπαν που τον περικλείει, όντας βέβαιος ότι θα αλλάξει τον κόσμο. Και τον αλλάζει.

Ο ΚΑΤΖΟΥΡΑΚΗ Σ ΔΕ ΖΩΓΡΑΦΙΖΕΙ, ΔΕ ΣΚΗΝΟΘΕΤΕΙ, ΧΟΡΕΥΕΙ ΟΠΩΣ ΕΝΑΣ ΔΕΚΑΕΞΑΧΡΟΝΟΣ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ, ΝΥΧΤΑ, ΕΞΩ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΚΑΙ ΕΡΩΤΕΥΕΤΑΙ ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΠΟΥ ΤΟΝ ΠΕΡΙΚΛΕΙΕΙ, ΟΝΤΑΣ ΒΕΒΑΙΟΣ ΟΤΙ ΘΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ. ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΛΛΑΖΕΙ.

Στο εργαστήριο του στα Εξάρχεια, μιλήσαμε πολλή ώρα. Γύρω μας τα τρία έργα που δημιούργησε κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Στον τοίχο δίπλα από το παράθυρο βλέπω έναν, μεγάλων διαστάσεων καμβά με ακρυλικά, δύο μέτρα επί τρία. «Ας τον πούμε προσωρινά: Σύνθεση μετά τη Guernica 1», μου λέει. Οι αναφορές του στη Guernica του Πικάσο είναι συνεχείς τα τελευταία χρόνια. Όσο μιλάμε, θυμάμαι το ερώτημα του Μάνου Στεφανίδη σ’ ένα άρθρο του για τον Κυριάκο: «Πώς ζωγραφίζεται όμως σήμερα η συντέλεια;». Και παρατηρώ το δεύτερο έργο του, φτιαγμένο και αυτό εν μέσω καραντίνας. Βλέπω σε αυτό άφυλα ανθρωποειδή να βρίσκονται σε μια αέναη μάχη με τη συντέλεια. Ανάμεσά τους κάτι άλλα, μικρά πλάσματα. «Τα πλασματάκια αυτά, είναι η άλλη διάσταση σ’ αυτό που έρχεται;» τον ρωτάω. «Είναι παιδικά παιχνίδια», μου απαντάει. Η άλλη διάσταση στη συντέλεια είναι η παιδικότητα μας, σκέφτομαι. Στο φόντο της συζήτησής μας, το τελάρο που δουλεύει αυτήν τη στιγμή, μια γυμνή μελαχρινή γυναίκα με κοιτάζει χαμογελαστή με τα χέρια πίσω από το κεφάλι της. «Θα σου πω πέντε λέξεις, θα μου πεις γι αυτές;». «Ναι, να κάνω κι ένα μικρό διάλειμμα από το νέο σενάριο που γράφουμε αυτό τον καιρό με την Κάτια»...

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ

Μια κρυφή απόλαυση που όσο ο άνθρωπος παράγει χειροποίητα πράγματα δεν θα τη χάσει ποτέ. Δημιουργεί εκ του μηδενός πραγματικότητες και νοήματα, κάπως σαν την ποίηση. Και -μακριά από τα χρηματιστήρια- δεν θα σταματήσει να φτιάχνει πνευματική υπεραξία.

ΣΙΝΕΜΑ

Ένα σιχτίρι. Βλαστημάς την ώρα και τη στιγμή που βρέθηκες να ζεις σε μια χώρα που δεν μπορεί να τιμήσει, να αξιολογήσει την τέχνη, να δώσει χωρίς να περιμένει να εισπράξει εδώ και τώρα. Αυτό το «εδώ και τώρα», είναι η μεγάλη κατάρα μας. Και το σινεμά είναι πολύ ακριβή ασχολία, εργασία ή όπως αλλιώς και να το πει κανείς. Και δυστυχώς το αγαπώ και όσο ζω θα προσπαθώ να κάνω σινεμά.

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Σχεδόν συνώνυμη με την λέξη ουτοπία. Στην πραγματικότητα που ζούμε -και δεν υπάρχει άλλη φυσικά- οι αγώνες του ανθρώπου ήταν πάντα η διεκδίκηση της ελευθερίας και ποτέ δεν ολοκληρώθηκαν. Η σχετική ελευθερία είναι η μόνη πραγματική και η μόνη που ο άνθρωπος απολαμβάνει. Η ελευθερία των ζώων σταματάει από τον άνθρωπο που τα μετατρέπει σε χρηστικά. Και επί το κομμουνιστικότερον: η ελευθερία του εργάτη σταματάει από τα κέρδη του κεφαλαίου. Η ελευθερία της γυναίκας σταματάει από την αντρική εξουσία κι αυτό δεν χρήζει ανάλυσης. Η πραγματική επανάσταση θα ξεκινήσει όταν η γυναίκα θελήσει την ανατροπή. Πρόχειρες σκέψεις με μεγάλο σεβασμό όμως στους αγώνες για την ουτοπία.

ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ

Χωρίς τη μητρότητα είναι μια ορφανή λέξη, μπορεί ο οποιοσδήποτε άνθρωπος, ανεξάρτητα από το φύλο του, να έχει και τα δύο και την πατρότητα και τη μητρότητα. Δυστυχώς στην κοινωνία μας η λέξη πατρότητα περιέχει ιδιοκτησία, με συνέπεια τη διόγκωση της εξουσιαστικής δύναμης που επιβάλλει τους κανόνες. Αλλά όπως είπα πριν, ας περιμένουμε την ανατροπή από το θηλυκό μέρος του ανθρώπου. Όλα συγκλίνουν στη μαγική λέξη-όραμα: ισορροπία. Ισορροπία της φύσης.

ΑΓΑΠΗ

Η αγάπη για ένα αγριολούλουδο, μπορεί να είναι τόσο δυνατή όσο ο παθιασμένος έρωτας του θρυλικού ζευγαριού Romeo και Juliet. Η αγάπη μπορεί να κερδίσει κάθε απάνθρωπη δύναμη. Παράδειγμα το κορίτσι στην Ινδία που μετέφερε τον τραυματία πατέρα της με το παμπάλαιο ποδήλατο της επί 1200 χιλιόμετρα και έσωσε τη ζωή του. Το βλέμμα αυτού του κοριτσιού είναι η φωτογραφία της αγάπης.

> INFO

Ο Κυριάκος Κατζουράκης γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών ζωγραφική με τον Γιάννη Μόραλη και σκηνογραφία με τον Βασίλη Βασιλειάδη. Συνέ- χισε τις σπουδές του στη χαρακτική στην Αγγλία στο St. Martins School of Art και στο Croydon College of Art. Κατά την παραμονή του στην Αγγλία μελέτησε το έργο του Θεόφιλου, του Τσαρούχη και του Κόντογλου και έγινε πατέρας ενός παιδιού, του Άρη. Την περίοδο της δικτα- τορίας υπήρξε ιδρυτικό μέλος της ομάδας «5 Νέοι Έλληνες Ρεαλιστές» στοχεύοντας στην κρι- τική των πολιτικών και κοινωνικών γεγονότων της εποχής και αργότερα ίδρυσε την Ευρωπαϊκή Ένωση Καλλιτεχνών EUROPA 24.

Από το 2000 ασχολείται ενεργά με τον κινημα- τογράφο, δημιουργώντας ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους. Έχει παρουσιάσει τα έργα του σε δεκάδες ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ έχει βραβευτεί πολλές φορές τόσο για το εικαστικό του έργο όσο και για το κινηματογραφικό. Πίνακες του βρίσκονται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Περισσότερα για τον Κυριάκο Κατζουράκη μπορείτε να βρείτε στο κοινό site που δημιούργησαν με την Κάτια Γέ- ρου: simatakapnou.art.