![](https://assets.isu.pub/document-structure/230215164551-480a02233092515713c79f5dd5a313ab/v1/e094d42fe8d27e6f185e1cfab5fa2980.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
1 minute read
Multi-Domain Operations
Operacje wojskowe w wielu domenach
Jacek Fiszer, Jerzy Gruszczyński
Advertisement
Fundamentalne cechy wojny pozostają niezmienne. Zawsze wiąże się ona z konfliktem dążeń, przemocą, napięciem, mgłą bitewną, manewrowaniem lub podstępem. Jednocześnie charakter działań wojennych wciąż ewoluuje i staje się coraz bardziej wszechobecny, a nasi konkurenci prowadzą działania, które nie mieszczą się w normalnej dynamice „pokój – kryzys – konflikt”. Duże zmiany w działaniach wojennych często kojarzone są z innowacjami technologicznymi – od strzał do czarnego prochu, przez czołgi, samoloty bojowe, broń jądrową, po dzisiejsze systemy cybernetyczne i kosmiczne. Jednak wiele innych czynników – politycznych, gospodarczych, społecznych, kulturowych, naukowych i przemysłowych –również wpływa na sposób, w jaki państwa i sojusze myślą o wojnie, przygotowują się do niej i walczą.
Środowisko w jakim działa NATO jest płynne, globalne i złożone, a im dalej spoglądamy w przyszłość, tym bardziej staje się ona niepewna. Zacierają się granice między pokojem a konfliktem, sferą polityczną a wojskową, podejściem strategicznym a taktycznym oraz działaniami kinetycznymi a niekinetycznymi. Sojusz Północnoatlantycki nie ma już żadnych prawdziwych stref chronionych ani „zaplecza”, do których nie mogłyby przeniknąć jakieś formy zagrożenia, ataku lub złośliwych działań. NATO musi się mierzyć z podmiotami państwowymi i niepaństwowymi, które fundamentalnie sprzeciwiają się porządkowi między- narodowemu opartemu na zasadach oraz systemie wartości, do ochrony których Sojusz Północnoatlantycki został powołany, i dążą do ich zmiany lub nawet zniszczenia. Potencjalni konkurenci strategiczni starają się podważyć po-
Pierwsze próby funkcjonowania w środowisku wielodomenowym. Gra strategiczna prowadzona w Stanach Zjednoczonych w myśl tej koncepcji; sierpień 2018 r. Zdjęcie dobrze ilustruje złożoność zrozumienia sytuacji przez dowódców i planistów, co wymaga od nich odpowiednich cech charakteru i doskonałego przygotowania.
Uwzględnianie informacji oraz efektów działań sił własnych i przeciwnika w wielu domenach pozwala na najbardziej efektywne osiąganie założonych celów operacyjnych.