Samoloty specjalne

Lockheed Martin MC-130 w USAF

Paweł Henski

Dziób MC-130E z zamontowanymi „czułkami” systemu Fulton STAR.

Od połowy lat 60. ub. wieku siły powietrzne Stanów Zjednoczonych (USAF) eksploatują kolejne wersje samolotów specjalnego przeznaczenia oznaczonych jako MC-130. Na bazie transportowców C-130 Hercules oraz C-130J Super Hercules powstały wersje takie jak: MC-130E Combat Talon I, MC-130H Combat Talon II, MC-130P Combat Shadow, MC-130W Combat Spear oraz MC-130J Commando II. Samoloty te wykonywały i wykonują szereg specjalnych i niekonwencjonalnych misji takich jak operacje infiltracji na wrogie terytorium i eksfiltracji oddziałów specjalnych, transport i zrzut spadochroniarzy, dostarczanie bezpośrednie i wykonywanie zrzutów zaopatrzenia na spadochronach, przekazywanie paliwa w powietrzu śmigłowcom i zmiennowirnikowcom, czy przekazywanie paliwa na ziemi śmigłowcom i samolotom w ramach tzw. wysuniętych punktów tankowania i uzbrajania. Samoloty spod znaku MC-130 były i są najlepiej wyposażonymi i najbardziej wszechstronnymi wersjami legendarnych Hercuesów, przygotowanymi do wykonywania lotów na małych wysokościach w nocy i w każdych warunkach atmosferycznych.

Wpołowie 1965 r. USAF rozpoczęły wdrażanie sytemu do podejmowania z ziemi przez przelatujące samoloty ładunków oraz ludzi nazwany Fulton STAR (Surface-To-Air Recovery). System opracowany przez amerykańskiego wynalazcę Roberta Edisona Fultona miały otrzymać przede wszystkim samoloty ratownictwa bojowego (Combat Search and Rescue, CSAR) typu Lockheed HC-130H. Siły powietrzne chciały wyposażyć w system również samoloty C-130E Hercules przeznaczone do wykonywania misji specjalnych. Zmodyfikowane C-130E, oznaczone jako C-130E-I, miało otrzymać m.in. operujące od stycznia 1964 r. w Wietnamie Południowym tzw. dowództwo wsparcia militarnego/grupa studyjno-obserwacyjna MACV-SOG (Military Assistance Command, Vietnam – Studies and