2 minute read
Myślę ekologicznie
Małgorzata Majewska
Pakiet edukacyjny Lekcje z klimatem
Advertisement
W związku z zagrażającymi w dalszej perspektywie życiu na Ziemi zmianami klimatycznymi zachodzi pilna potrzeba praktycznych, zorganizowanych oraz planowych działań o charakterze lokalnym i globalnym. Pakiet metodyczny Lekcje z klimatem to scenariusze zajęć edukacyjnych dla nauczycieli, które zostały przygotowane po konferencji „Dobre praktyki dla poprawy klimatu”, zorganizowanej przez Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli przy współudziale Okręgu Szczecińskiego Ligi Ochrony Przyrody. Przygotowany pakiet nawiązuje do kierunków realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2021/2022, szczególnie do punktu 6.: Wzmocnienie edukacji ekologicznej w szkołach. Rozwijanie postawy odpowiedzialności za środowisko. Stanowi on jasne przesłanie i jednocześnie interesującą propozycję sposobu realizacji edukacji ekologicznej w szkole. Każdy nauczyciel, zainteresowany wdrażaniem jej w proces kształcenia, może skorzystać z pakietu w dowolnym czasie, gdyż został on udostępniony w zasobach Biblioteki Cyfrowej ZCDN-u.
86 OPINIE, REFLEKSJE, DOŚWIADCZENIA REFLEKSJE 2/2022
Hasło „Myśl globalnie – działaj lokalne” jest aktualnym przesłaniem w ramach założeń zrównoważonego rozwoju. Jako cywilizacja wdrażamy zapisy i postanowienia Agendy 21 i Agendy 2030. W praktyce na zajęciach edukacyjnych możemy przedstawiać negatywne skutki działalności człowieka w przyrodzie. Jednak ważne i pożądane są przede wszystkim przykłady poprawy i minimalizowania skutków zmian klimatycznych na Ziemi.
Obecnie dzieci i młodzież chętnie podejmują tematy związane z ekologią, ochroną i kształtowaniem środowiska w praktyce. Posiadają ogromną wiedzę w tej dziedzinie, są gotowi do działań prośrodowiskowych, ponieważ docierają do współczesnych naukowych osiągnięć w różnych dziedzinach nauk przyrodniczych – w tym przykładów i podstaw interdyscyplinarnej ekologii, sozologii, ochrony i kształtowania środowiska, wreszcie do badań współczesnych nauk przyrodniczych. Natomiast nauczyciele i rodzice uczniów wyposażeni zostali w zapisy podstawy programowej kształcenia ogólnego z biologii w szkole podstawowej oraz ponadpodstawowej z zakresu rozwoju nauk.
Omawiany pakiet, bezpośrednio dotyczący realizacji treści ekologicznych i zagrożeń różnorodności biologicznej, przygotowany jest do wykorzystania w pracowniach przedmiotów przyrodniczych, ze szczególnym uwzględnieniem zajęć z biologii. Możliwe jest także zastosowanie zadań i kart pracy do prowadzenia prostych lub bardziej zaawansowanych obserwacji w terenie wokół szkoły lub miejsca zamieszkania – zarówno na II, jak i III etapie edukacyjnym.
Dzięki pakietowi istnieje możliwość rozwijania kompetencji przedmiotowych, stosowania korelacji wewnątrzprzedmiotowych lub międzyprzedmiotowych. Kształcenie postaw proekologicznych i prośrodowiskowych jest nadrzędną cechą omawianego materiału.
Najsłuszniejsze w wypadku kształcenia przede wszystkim pozytywnego stosunku do zasobów przyrody, różnorodności biologicznej i konieczności jej ochrony w kontekście zmian klimatycznych jest wykorzystanie rozmaitych metod i technik nauczania (w tym aktywizujących). Zaproponowane scenariusze opierają się na następujących metodach i technikach: burza mózgów, dyskusja (w tym oceniana), metaplan, mapa mentalna czy uczniowski projekt edukacyjny. Za istotne uznano wykorzystanie i realizację projektów badawczych. Różnorodne metody i techniki będą możliwe do zastosowania dzięki kartom pracy z przygotowanymi infografikami do wykorzystania w pracy zdalnej, hybrydowej lub tradycyjnej.
Istniejąca potrzeba, a wręcz konieczność zmian postaw i działań człowieka – aby była skuteczna, powinna być zaplanowana, realna, wykonalna i w pewnym stopniu wizualnie atrakcyjna.
Omawiany pakiet jest odpowiedzią na zapotrzebowanie nauczycieli, w zakresie scenariuszy zajęć, oraz uczniów zainteresowanych działaniami na rzecz poprawy klimatu.
Każda okazja jest dobra, aby rozmawiać z uczniami i ich rodzicami o zrównoważonym rozwoju. Należy skutecznie wzmacniać edukację ekologiczną i prośrodowiskową oraz zrobić wszystko, by zmiany klimatyczne, tak istotnie wpływające na świat przyrody i człowieka, postępowały jak najwolniej.
Jeśli teraz nie zadbamy o Ziemię i cywilizację, to jaka przyszłość nas czeka? Zawsze warto podjąć działania minimalizujące skutki zmian w wymiarze jednostki i całych społeczeństw. Dlatego zapraszam do analizy, modyfikacji lub adaptacji pakietu Lekcje z klimatem, aby spełniły się słowa zawarte w tematach scenariuszy zajęć edukacyjnych: „Myślę globalnie – działam na rzecz poprawy klimatu i zachowania bioróżnorodności”.
Małgorzata Majewska
Nauczycielka konsultantka ds. nauczania biologii i promocji zdrowia w Zachodniopomorskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli.
