O co chodzi w szkole? z Ewą Radanowicz rozmawia Sławomir Iwasiów
W zeszłym roku wydała pani książkę – po części autobiografię, po części autorski poradnik dobrej edukacji – zatytułowaną W szkole wcale nie chodzi o szkołę. Jak należy rozumieć ten tytuł? W szkole chodzi o to, że spotykają się w niej ludzie – tak mogłoby brzmieć najprostsze wyjaśnienie. Do szkoły przychodzimy prawie codziennie, uczymy się i uczymy innych, spędzamy w niej dużą część naszego życia. To specyficzne miejsce, mające znaczny wpływ na warunki i wyniki edukacji, rzutujące na przyszłość każdego i każdej z nas, bardzo ważne dla rozwoju społecznego. To właśnie dzięki spotkaniom z drugim człowiekiem kształtują się w ramach edukacji szkolnej takie wartości, jak wiedza, doświadczenie czy osobowość. Dlatego w swojej książce proponuję myślenie o szkole w kategoriach, najogólniej rzecz ujmując, humanistyczno-społecznych. Nowoczesność wytworzyła określony porządek edukacyjnej przestrzeni: szkoła to budynek podzielony na klasy, w klasach są ławki, przy któ-
14
W YW I A D
rych siedzą uczniowie/uczennice, nauczyciele/ /nauczycielki stoją „za katedrą”, tablica oznacza kłopoty, po korytarzach się nie biega, w sali gimnastycznej trzeba ćwiczyć i tak dalej – znamy doskonale ten model, który w wielu placówkach próbuje się z różnym skutkiem modyfikować. Jak pani w związku z tym postrzega przestrzeń edukacyjną szkoły? Dodam, że w książce można dokładnie obejrzeć na zdjęciach, jak została zorganizowana Szkoła Podstawowa im. Kornela Makuszyńskiego w Radowie Małym, którą pani od dwudziestu lat kieruje. Szkołę jako miejsce postrzegam w trzech aspektach. O pierwszym i najważniejszym już wspomniałam – są to społeczne warunki kształtowania przestrzeni. Drugi aspekt nazywam „architektonicznym”, ponieważ dotyczy on praktycznej organizacji przestrzeni. I trzeci z nich, bez którego trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie współczesnej szkoły, to aspekt wirtualny. Podczas pandemii przekonaliśmy się, w jakim zakresie szkoła spełnia swoje zadania i w tym wymiarze. Trzeba
R E F L E KS J E 4/2021
