Біріңді, қазақ, бірің дос, көрмесең, істің бәрі бос!
Абай
Отарқа Екібастұз қалалық газеті. газет 1992 жылдың 1 қаңтарынан бастап шығады
№37 (1287)
www.otarka.kz
17 қыркүйек 2015 жыл
отарқа-ақпарат Қалалық мәдениет
Алаяқтар алдап соқпасын десек...
және тілдерді дамыту бөлімінің бастамасымен «Тіл тазалығы» акциясы жүргізілуде. Сейсенбі күні акция қаламыздағы халық ең көп жүретін орын - «Жібек жолы» базарының шыға берісіндегі «Уақ» сауда үйінің алдында өтті. Б. ЛАҚАДЫЛ
Тіліміз таза болсын деп...
Телефон шыр етті. «Алло» деген жауап естілген соң, арғы жағындағы дауыс «пәленше деген балаңыз қылмыс жасағаны үшін полиция бөлімшесіне жеткізілді», - деп сыдырта жөнелді. Баласының бір бәлеге ұрынғанын естіген бергі жақтағы қарт ананы үрей билейді. «Не болды? Бұл қалай? Қашан?» Жауап орнына сәлден соң «Қазір осыншама ақшаны тез арада айтқан жерге алып келсеңіз, балаңызды құтқара аласыз» дегенді естиді... Перзенті үшін аянып қалмауға бекінгендер аталған мекенжайға тиісті соманы да өз қолдарымен апарып береді. Ал бұл кезде жоғарыдағы оқиғадан бейхабар ұл туысқанының үйінде қаннен-қаперсіз ұйықтап жатады... Жыл басынан бері Екібастұзда осы сценарийге құрылған
5 факті тіркелді. Алаяқтар көбіне жалғызілікті қарт адамдарды таңдап, оларға телефон шалып, өзін полиция қызметкері деп таныстырып, қарияны ойдан шығарған әрекеттердің орын алғанына иландырады. Ең қиыны, кей жандар жалған ақпаршының хабарын тексерместен, олардың қойған талаптарын уақыт өткізбей орындап, опық жеп жататыны. Алаяқтардың мұндай тұзағына көбіне баладай сенгіш қарттарымыз түседі. Екібастұз ҚІІБ қалалықтарды алаяқтардың әрекетінен сақтандыру мақсатында, жоғарыда айтылғандай жайт орын ала қалса, алдымен әңгіме өзегіне айналған туысыңызды іздестіріп, мән-жайды анықтап алу қажеттігін ескертеді. Өз тілшімізден
Поштаны өрт шалды Дария ЕРТАЙҚЫЗЫ
Ө
Акцияға қатысқан студенттер жаяу жүргіншілерге орысшақазақша тілашар кітапшасын таратты. Кітапшада күнделікті қарым-қатынаста жиі қолданылатын ауызекі сөйлеу үлгілері, тұрмысқа қажетті сөздер мен сөз тіркестері қамтылған. Есте сақтауға жеңіл әрі қазақ тілінің коммуникативтік актіге түсуінде жиі көрініс табатын сөздер мен сөз тіркестері қазақ тілін білуге мүдделі әрбір адамның тілді меңгеруге деген қызығушылығын арттырады. Он екі данадан тұратын желілес кітапшада кәсіпке, денсаулық
пен саяхатқа, білім мен мәдениетке, тұрмыстық қызмет саласы мен спортқа қатысты сөздер мен сөз тіркестері, сондай-ақ, дастархан басында қолданылатын этнографиялық мазмұндағы тілдік бірліктер топтастырылған. – Біз халық ең көп жүретін жерлерде тұрып акцияны насихаттап, кітапшалар таратамыз. Мақсат: өзге ұлт өкілдерінің қазақ тіліне деген қызығушылығын туғызу. Сол арқылы қазақ тілінің қолданыс аясын кеңейту. Қаламыздағы «Жайдарман» ойыншыла-
ры іс-шараның жүзеге асуына қолғабыс етуде. Бұлардан басқа студенттер, оқушылар, жұмыскерлер де тартылған. Акция қыркүйек айының соңына дейін жалғасады, – дейді қалалық жастар қоғамдық бірлестігінің төрағасы Ұлан Құмарбеков. Бұл кітапшалар қазақ тілін үйренуге және қолдануға ыңғайлы. Өйткені ықшам, қолға ұстап жүруге қолайлы. Сонымен қатар, ішіндегі диск арқылы сөздерді орысша-қазақша екі тілде тыңдауға да болады. Суреттер В.Фадеевтікі
«Отарқа» газетіне 2016 жылға редакция арқылы жазылу бағасы Тұрғындар үшін
1 айға 118 теңге
3 айға 354 теңге
6 айға 708 теңге
12 айға 1416 теңге
Кәсіпорындар үшін
228 теңге
684 теңге
1368 теңге
2736 теңге
Зейнеткерлер үшін
102 теңге
306 теңге
612 теңге
1224 теңге
ткен аптада қаламыздағы «Қазпошта» АҚ-ның Шешембеков көшесі,15-үйде орналасқан №2 бөлімшесінде өрт оқиғасы орын алды. Екібастұз қалалық Төтенше жағдайлар басқармасы «Өрт сөндіру қызметі және апаттық-құтқару жұмыстары» ММ инженері Азамат Әлімовтің айтуынша, өрт оқиғасы жайлы хабар түнгі сағат 13 қыркүйекте 21.03-те түскен. -Шешембеков көшесі, 15-үйдегі дабыл іске қосылды. Оқиға орнына шұғыл жеткен №14 маман д ан дырыл ғ ан өрт бөлімі мен №32 өрт бөлімінің 9 маманы аз уақыттың ішінде өртті ауыздықтады. Аталмыш бөлімше ғимаратында қызмет көрсетуге арналған кассалық тораптағы
ағаш конструкция жанып, бес шаршы метр аумақты өрт шалды. Конструкция ағаштан жасалғандықтан сәл кешіккенімізде өртті ауыздықтау қиынға түсер еді. Зардап шеккендер жоқ. Қазіргі таңда келтірілген шығын көлемі мен өрттің шығу себебі анықталып жатыр,-дейді инженер. Естеріңізге салсақ, №2 бөлімше елімізге мамыр айындағы атышулы ірі көлемде қаржы тонау оқиғасымен жақсы танылды. Осы ғимаратқа кірген қарақшылар күзетшіні қаружарақпен қорқытып, 69 млн 900 мың теңгені қолды қылған еді.
Хабарландыру 2015 жылдың 15 қыркүйегі - 15 қазаны аралығында Павлодар облысында дәстүрлі түрде «Қамқорлық» қайырымдылық айлығы өткізіледі. Қоғамда қамқорлыққа және өзіне деген үлкен назарға аса мұқтаж азаматтар бар, олар - соғысқа қатысушылар, мүгедектер, аз қамтамасыз етілген азаматтар, жалғызбасты зейнеткерлер, көпбалалы отбасылар, жетім балалар мен мумкіндігі шектеулі балаларды қолдау үшін барлық меншік түріндегі кәсіпорындардың және ұйымдардың басшыларын қайырымдылық акциясына қатысуға шақырамыз. Ұйымдастыру комитеті
2
Отарқа
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
құрылыс
кәсіпкерлік
«Ақ жол» «Нұрлы жол» Өзекті мәселелер салуда сөз болды «Ақ жол» ЖШС-і «Нұрлы жол» президенттік бағдарламасы аясында «Қызылорда – Павлодар – Успенка – Ресей Федерациясы шекарасы» автожолының «Орталық – Шығыс» дәлізіне қарасты «Астана – Павлодар – Қалбатау-Өскемен» бөлігін жөндеуден өткізуде. Өткен аптада «Нұр Отан» партиясы қалалық бөлімшесі осы учаскедегі жөндеу жұмыстарының барысымен танысып қайтты.
«Ақ жол» ЖШС учаскесінің бастығы Абдулазиз Таджибаевтың айтуынша, компания жөндеуге тиіс жол учаскесінің қашықтығы – 46 шақырым. Ол шамамен Қарасор ауылы мен Қарағанды тас жолымен әрменге созылып жатқан Екібастұз қаласының саяжай қауымдастығына дейінгі аралық. Одан кейінгі Шідертіге апарар жолды ирандық фирма жөндеп жатқан көрінеді. Қазір өз учаскесінде «Ақ жол» ЖШС-і төсеме қабатын салып, қиыршық тас-құм қоспасын дайындау сияқты жұмыстарды жүргізуде. Жолдың өзі бетонды болмақ. Учаскеде екі жүзден аса адам еңбектеніп жатыр. Бәрі дерлік - жолшылар, негізі Оңтүстік Қазақстанның Түркістан қаласының тұрғындары. Жергілікті жерден жұмысшылар аз (олардың санын нақты айтып бере ал-
мады). Арнаулы техникадан грецдерлер, бульдозерлер мен самосвалдар бар. Учаске бастығы бізді бәрі де жеткілікті, проблема жоқ деп сендірді. Тек жол жөндеуге механизаторлар жетпейді екен. А.Таджибаевтың айтуынша, жуық арада жұмысқа «көпіршілер» тартылуы тиіс. Ал қазір барлығы күн райына байланысты болмақ. Қыста компания қызметкерлері құрылыс материалдарын әзірлейді. Қажетті шикізат пен материалдар негізінен жергілік ті өндірістерден: Шідерті мен Майқайыңнан алынбақ. Жұмысты аяқтау мерзімі – 2017 жыл. Жобаның жалпы құны 23 миллиард теңгеден асады, - деп мәлімдеді «Ақ жол» ЖШС учаске бастығы Абдулазиз Таджибаев. «Нұр Отан» партиясы қалалық бөлімшесінің өкілдерін жөндеуші компания
вахталық қалашықтың тынысымен таныстырды. Қалашық Қаныш Сәтбаев атындағы су арнасының үшінші сорғы стансасы ауданында орналасыпты. Кеңсені, жұмысшылар тұратын бөлмелерді, жуынатын, ас үй, асхана, кір жуатын орын, арнайы қонақүй мен техникалық зертхананы көрсетті. А.Таджибаевтың сөзінше, қызметкерлер уақытылы жалақы алады, вахталық әдіспен жұмыс істейді, вахта ұзақтығы – бір ай, жұмысшыларға берілетін ауқат та құнарлы. Әлбетте, мұндағы жағдайды үйдегімен салыстыруға келмес, бірақ осында тұрып, еңбектенуге мүмкіндік бар. Учаске жұмысымен танысқан «Нұр Отан» партиясы қалалық бөлімшесі төрағасының бірінші орынбасары Самат Рамазанов та «мұнда жұмысқа қажетті жағдай бар» деп қорытындылады. Демек, «Нұрлы Жол» президенттік бағдарламасы аясында жүргізіліп жатқан жол жөндеу жұмыстарының барысын партиялықтар үнемі бақылауда ұстайды. Д.Сағнаев
Сурет В.Фадеевтікі
Өткен аптада «Нұр Отан» партиясының қалалық филиалында «Бизнестің жол картасы - 2020» мемлекеттік бағдарламасының әлеуетті қатысушылары көтерген маңызды мәселелер мен проблемаларды сөз еткен дөңгелек үстел ұйымдастырылды. Кездесуге партиялықтар, банк қызметкерлері, болашақ және бүгінде кәсібін жүргізіп отырған кәсіпкерлер, мемлекеттік органдар мен үкіметтік емес ұйымдар өкілдері қатысты. Зейнеткер Людмила Федосова 18 жасар немересіне фотосалон ашқысы келетінін айтты. Немересі-бала күннен мүгедек, Павлодар қаласындағы есту қабілеті кем балаларға арналған мамандандырылған мектептің түлегі. -Қызымыз көптеген байқауларға қатысты. Қазір фото шығару ісін меңгеруде. Оған жұмыс орнын даярлап қойғымыз келеді. Қолымызда іске салатын бастапқы капиталымыз бар. Меніңше, өз ісімізді ашу әбден мүмкін. Клиенттеріміз де болатынына сенімдімін. Келушілерге жеңілдіктер жасауға әзірміз, бәрін ойластырып қойдық. Мен де қажетті курстарды оқып шықтым, бизнесжоспарды жасап қойдық. Фотоаппараттан басқа бізге бірталай өзге де оргтехника, құрал-жабдықтар керек. Оны сатып алу үшін мемлекеттен миллион теңгедей қолдау қажет болып тұр. Людмила Федосова қазір немересіне қолдау көрсетпесе, ең көп дегенде болашақта мұндай балаларға тек сырлаушы-сылақшы және еден жуушы сияқты жұмыстар ғана тапсырылатынын айтып өтті. Егер осы істі ашса, немересіне жұмыс та әрі қарым-қатынас жасауға мол мүмкіндік беретініне әжесі сенімді. Оған жауап берген қалалық кәсіпкерлік бөлімі бастығының міндетін атқарушы Лаура Сатенова осы жылға аталмыш мемлекеттік бағдарламаға бөлінген қаржы игеріліп болғанын, сол себепті зейнеткердің өтінішін келер жылғы жоспарға енгізетінін айтты. Десе де Л.Сатенова басқа да мүмкіндіктерді қарастырып, нақты жауап беруге уәде етті.
Кәсібін дөңгелетіп отырған Ербол Мұқаев кірпіш пен газоблок өндірумен айналысады. Жабдықтарды 2012 жылы Туапстан сатып алған. Шикізат - жергілікті жерден. Дағдарысқа қарамастан өніміне сұраныс бар екен. Бірақ бизнесмен өндіріс көлемін ұлғайтуы үшін жер қажет деп отыр. Ұлттық кәсіпкерлік палатасының қалалық бөлімшесі өкілі мұның өзекті мәселе екенін атап өтті. Оның пікірінше, жалға беріліп, қазіргі кезде мақсатты пайдаланылмай отырған жерді үкімет қайтып алып, оны өзге адамдарға бергені абзал. Жер босқа жатпауы тиіс. Бұл мәселені дөңгелек үстел қатысушылары кейінірек жеке талқылайтын болды. Сонымен бірге, осы кездесуде бизнесмендер өзге де өзекті мәселелерді көтерді. Олар банкирлер мен мемлекеттік қызметшілерден, партиялықтар мен үкіметтік емес ұйымдар өкілдерінен назарды субсидия мен несие алудың проблемаларына аударуды сұрады. Оған Қазақстандағы банктердің өңірлік филиалы өкілі Мәрлен Жұмағұлов былай жауап қатты: - Басымдық тәртіппен субсидияланып, несиелендіріліп жататын секторлар тізімі бар. Оған қоса олардың белгіленген жағдайлары мен талаптары бар. Ықтимал тәуекелдіктер міндетті түрде есепке алынады, одан өзге де маңызды жағдайлар қарастырылып, несие беру керек пе, керек емес пе, субсидия бөлу қажет пе, жоқ па дегендей шешім қабылданады. Егер банктер сұрағанның бәріне бірдей қаржы бөле берсе, олар шығынға шаш етектен батады. Кездесу соңында қатысушылар шешімін таппаған мәселелерді талқылау үшін қайта кездеспекке уағдаласты. Д.САҒНАЕВ
Мульти-индикаторлық кластерлік зерттеудің жаңа кезеңі басталды Мульти-индикаторлық кластерлік зерттеудің жаңа кезеңі басталды. 2015 жылғы 5 қыркүйектен бастап 30 қарашаға дейін Қазақстанда Мультииндикаторлық кластерлік зерттеудің 5-раунды өтеді (қысқаша – МИКЗ). МИКЗ үй шаруашылықтарын халықаралық зерттеу бағдарламасы болып табылады. Қазақстанда бұл зерттеу БҰҰ Халықаралық Балалар қоры (Юнисеф) қолдауымен өткізіледі. Зерттеудің мақсаты Қазақстандағы әйелдер мен балалардың денсаулығы мен білім саласындағы ахуалын зерттеу болып табылады және МИКЗ ұлттық мақсаттар мен Мыңжылдық Даму Мақсаттарын қоса алғанда балалардың әл-ауқатын арттыруға бағытталған жаһандық міндеттемелерге қол жеткізудегі прогресті мониторингілеу үшін деректер алуға қолданылады, зерттеу нәтижелері Үкіметке (орталық және жергілікті деңгейде) және азаматтық
қоғам институттарына бағдарламаны дамыту, Қазақстандағы әйелдер мен балалардың қажеттіліктеріне және шынайы ахуал талаптарына жауап беретін әлеуметтік бағдарламаларды жоспарлауға және дамытуға мүмкіндік береді. Республика бойынша іріктемеге енген 16800 үй шаруашылығы зерттеледі, Павлодар облысы бойынша – 1200. Зерттеу барысында сәбилер мен балалардың өлім-жітімі, тамақтандыру, емшек сүтімен қоректендіру, иммундау, ауызсудың және суды тазалаудың жетілдірілген көздерін пайдалану, контрацепция, босануға ынталылық және тағы да басқа себептерге қатысты деректер алынып, оларға талдау жасалатын болады. Ол мәліметтер үй шаруашылықтарының жалпы әлеуметтік-экономикалық жағдайын көрсетеді. Зерттеу кезінде 3 түрлі сұрақнама қолданылады: үй шаруашылығы сұрақ-
намасы, 15 және 49 жас аралығындағы әйелдерге арналған жеке сұрақнама, бес жасқа дейінгі балалар туралы сұрақнама. Зерттеуді аймақтардағы статистика органдарының қызметкерлері – интервьюерлер жүргізетін болады. Олар үй шаруашылықтарына барып мүшелерімен сұхбат жүргізеді және тұздағы йод мөлшерін анықтау үшін тестерлерді қолдану арқылы тұздың құрамын тексеретін болады, сонымен қатар, үй шаруашылығында 5 жасқа дейінгі балалар болған жағдайда арнайы құрал-жабдықты қолдана отырып олардың салмағы мен бойын өлшейтін болады. 2015 жылғы қыркүйектен бастап интервьюерлер зерттеуге енген отбасыларын аралауды бастайды. Осыған байланысты, біздің қала жұртшылығына айтарымыз: егер сіздердің отбасыларыңыз зерттеуге қатысты ті-
зімде болса, онда интервьюерлердің барлық қойған сұрақтарына жауап берулеріңізді сұраймыз. Сіздердің берген жауаптарыңыздың нақтылығынан зерттеудің жалпы қорытындысы анықталатын болады. Осының негізінде ана мен бала жағдайы жөнінде ұзақ мерзімді Үкімет бағдарламалары әзірленетін болады. Сіздердің жауаптарыңыздың құпиялылығы кепілденген. Зерттеу нәтижелері тек қана жиынтық түрде пайдаланылатын болады. Біздің интервьюерімізді «unicef» логотипі бар сөмкесі және МИКЗ белгісі көрсетілген арнайы бейдж арқылы тани аласыздар. Бейдждің жасанды емес екендігін анықтау үшін интервьюерден жеке бас куәлігін көрсетуді талап етіңіз. Екібастұз қаласы статистика басқармасы
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
Отарқа
3
Сәті түскен сұхбат
Мемлекет қолдауы қарымды Күз - шаруа үшін қарбалас шақ. Қора-қора малы бар адам маңдай терін бұршақтатып алдағы қыстаққа пішен әзірлеп, маялап үю үстінде. Жер еміп өскен диқан қауымы егістік басында алтын астықты орып, қырманға жөнелтіп жатыр. Әйтеуір қайнаған қызу еңбек. Мамандардың болжамына қарағанда, биылғы жыл ауыл еңбеккерлері үшін табысты болмақ. Қала әкімдігінің ауыл шаруашылығы бөлімінің басшысы Өтен Тоқыровпен арада болған сұхбаттан соң осындай ой түйдік. көл ауылдық округіндегі С.Мутеевтің «Тасболат» шаруа қожалығы 9,7 млн. теңге, Екібастұз қаласынан жеке кәсіпкер М.Рустамов 17,5 млн. теңге несие алды. Ал «Құлан» бағдарламасы бойынша несие жылқы сатып алу үшін беріледі. Аталмыш бағдарламаның жақсылығын, мәселен, 7 млн. теңге көлемінде несие алған Екібастұз ауылдық округіндегі М.Қайыровтың «Елқонды» шаруа қожалығы көріп отыр. Сонымен бірге, бұл бағдарламаға Қ.Ибраевтың «Жаңа ауыл», Ж.Мақашевтың «Жетісай» шаруа қожалықтары да қатысуда. Қой өсіруге бағытталған «Алтын асық» бағдарламасына қызығушылық білдірушілер болмады. - Өңірде төрт түлік саны көбейген сайын мал азығын дайындау мөлшерін де арттыру керегі түсінікті. Ал ол үшін ескірген техниканы жаңалау қажеттігі туады. Осы орайда қозғалыс бар ма? - Бұл жағынан биылғы жыл табысты десек болады. Шаруа қожалықтарының әлеуеті артуы, мемлекеттік қолдаудың пәрменді болуы ауыл шаруашылығы техникасын жаңалаудан да көрініс тауып отыр. Атап айтқанда, үстіміздегі жылы Бесқауға округінен «Ахметовтар», Шиқылдақ ауылынан «Табиғат», Қоянды ауылдық округінен «Айша», Екібастұз ауылдық округінен «Айбек», «Тұрсын», Қарасу ауылдық округінен «Тілек», Марғұлан ауылынан «Сахатай Кошут» шаруа қожалықтары лизингке су жаңа ауыл шаруашылығы техникасын сатып алып, іске жұмылдырды. Санап айтсақ, 8 «МТЗ 82.1» тракторы, бірнеше пішен тиегіш, пішен буатын пресс, сонымен бірге, шалғы мен тырнауыш сатып алынды. Ал М.Алғамбаровтың «Табыс» шаруа қожалығы мен Қ.Ибраевтың «Жаңа ауыл» шаруа қожалығы ауыл шаруашылығы техникасын өз қаражаты есебінен жаңалады. Айтпақшы, лизинг бойынша ауыл шаруашылығы техникасы 7 жылға 7 пайыз жылдық өсіммен берілді. Ал жаңа техника алудың шартына келсек, ол меншігінде кемінде 100 сиыры немесе 600 қойы бар шаруаға беріледі және алынған несиенің 50 пайызын, яғни, жартысын мемлекет шаруаға қайтарады. Мемлекеттің мал баққан адамға жасап отырған басқа да жақсылықтары бар. Мәселен, жайылымдық
мал шаруашылығымен шұғылданатын шаруа қожалықтарына жайлауында ұңғыма қазуға да көмек қолын созды. Сөйтіп, биылғы жылы «Айша», «Көктөбе», «Жаңа ауыл» шаруа қожалықтары мал суаратын ұңғыма қазып алды. Аталмыш жұмысты «Павлодаргидрогеология» ЖШС атқарды. Ендігі уақытта Қоянды ауылдық округіндегі «Ажар» шаруа қожалығы «Казагрокредит» корпорациясынан 2 млн. теңге несие алып, екі ұңғыма қаздырмақшы. Айтпақшы, бұл несиенің 80 пайызын мемлекет шаруаға қайтарып береді. - Өтен Боранбайұлы, сіздің сөзіңізден мемлекеттің ауыл шаруашылығын дамытуға айтарлықтай көңіл бөліп отырғаны айқын аңғарылады. Бұл, әрине, қуанарлық жайт. Жалпы, өңірде өндірілетін ет пен сүт, сүт өнімдері, астық пен көкөніс молайса, ауылдық аймақ қаланың асыраушысына айналады емес пе?! Енді алдағы қыстаққа мал азығын әзірлеудің жай-күйіне тоқтала кетсеңіз. - Жыл басында өңір бойынша 62800 тонна пішен әзірлеу межеленген еді, бүгінгі күні 62900 тонна пішен дайындалды, сөйтіп, жоспар 103 пайызға орындалып тұр. Әйтсе де, мал азығын дайындау науқаны әлі жүріп жатыр. Көлтабанды шабындықтар түгелдей шабылған жоқ. Осыны ескерсек, биыл пішен әзірлеу жоспарын 114 пайызға орындау мүмкіндігі бар. Салалы мал азығын дайындауда Ақкөл ауылдық округінен «Табыс», «Әшім», «Тұрар», «Көкше» шаруа қожалықтары, Қарасу ауылдық округінен «Тілек», «Болат» шаруа қожалықтары, Марғұлан ауылынан «Көктөбе» шаруа қожалығы пішеншілері қажырлы еңбек етуде. Айтпақшы, соңынан аталған екі шаруашылық мал азығы қорын нығайту мақсатында биылғы көктемде жалпы алғанда 640 гектар жерге екпе шөп (житняк) тұқымын септі. Дәл осындай қадамды басқа да шаруашылықтар жасаса, құба-құп. Жалпы, алдағы қыстақтан қысылмай шығамыз деген ойдамыз. - Диқаншы қауым еңбегінің жемісі күзгі орақ кезінде көрінеді. Биылғы астық шығымы қалай? Науқан қарқынды жүруде ме? - Үстіміздегі жылы дәнді дақылдар алқабы көлемі жылдағыдан біршама ұлғайып,
6726 гектарды құрады. Оның 5265 гектарына бидай тұқымы себілді, қалғаны - арпа. Екібастұз өңірінде егін шаруашылығымен айналысатын Қарасу ауылдық округінде екі ірі шаруашылық бар екенін жұрт жақсы біледі. Темірәлі Чебентаевтың «Болат» шаруа қожалығы 2732 гектар танапқа, Рамазан Бейсембековтің «Тілек» шаруа қожалығы 1860 гектар алқапқа, Марғұлан ауылындағы Ахмет Букаевтың «Букаев» шаруа қожалығы 874 гектар танапқа дәнді дақылдар еккен еді. Жаз жаңбырлы, ауа райы қолайлы болды ғой әрі агротехникалық шаралар да мерзімінде жүргізілді. Соның нәтижесінде егін бітік шықты, диқанның маңдай тері ақталады деуге сенім мол. Қазір егінжайға орақ түскен. Бүгінгі күні, яғни, тоғызыншы қыркүйекке 500 гектар арпа, 750 гектар бидай орылып, гектар берекесі 6 центнерді құрап отыр. Науқан аяғына дейін орташа көрсеткіш біршама өсуі тиіс. Қырманға түскен астықтың алғашқы легі «Азық-түлік корпорациясы» АҚ алдындағы қарызды өтеу үшін тапсырылады. Диқандар көктемгі егіс жұмыстарын жүргізу кезінде жанар-жағар май, қосалқы бөлшектер сатып алу үшін осы акционерлік қоғамнан несие алған болатын. Сөз арасында айта кетейін, біздің диқаншылар мен аталмыш корпорация арасында сенімді серіктестік орнаған. Несие жыл сайын мерзімінде қайтарылады да, келер жылы қайтадан несие алуда проблема болмайды. - Астық өсірушілерге де мемлекеттік қолдау бар
Тақырыпқа түйін:
- Өтен Боранбайұлы, әңгімені мал шаруашылығынан бастасақ. Екібастұз өңірі негізінен осы саламен шұғылданады емес пе. Мал басы жылдан жылға өсіп келе жатқаны белгілі. Ал өнім өндірудегі көрсеткіштер қандай? - Мал шаруашылығы өнімдерін өндіруде де біршама ілгерілеушілік бар. Сөзіміз жалаң болмауы үшін статистикалық мәліметтерге жүгініп, биылғы мен былтырғы сегіз ай ішіндегі көрсеткіштерді салыстыра айтайын. Былтыр 2056,45 тонна ет өндірілсе, биыл 2244,3 тонна ет өндірілді. Ал сүт өндіру 100,6 пайызды құрап отыр. - Мал өсірумен айналысатын шаруа қожалықтары мал тұқымын асылдандырудың пайдасы зор екенін ұқты ғой. Бұл тарапта қандай жұмыстар атқарылды? - Аталмыш бағытта ауыз толтырып айтарлық істер бар. Бұрын өңірде асыл тұқымды ірі қара өсіру мәртебесі бар 3 шаруашылық болса, бүгінгі күні олардың саны 6-ға жетті. Жалпы, өңірде 4374 бас асыл тұқымды ірі қара мал санаққа енді. Сонымен бірге, шаруа қожалықтарында мал тұқымын селекциялау жұмысы үзбей жүргізілу үстінде. Соның нәтижесінде 2013-2015 жылдары 318 асыл тұқымды бұқа сатып алынды. Мал тұқымын асылдандыру одан алынатын өнім мөлшерін арттырып, сапасын жақсартады. Сөз арасында айта кететін жай, мемлекет мал шаруашылығы тауарын өндірушілерге екі бағытта субсидия беру арқылы қолдау көрсету үстінде. Олар: асыл тұқымды мал шаруашылығын дамыту, мал шаруашылығы өнімінің сапасы мен өнімділігін арттыру. - Мемлекеттік қолдау демекші, оның ауқымы қаншалықты және шаруа сол қолдауды сезініп отыр ма? - Әрине. Мәселен, жоғарыда аталған екі бағыт бойынша 64,2 миллион теңге сомасында қолдау көрсетілді. Сонымен бірге, асыл тұқымды бұқа сатып алуға, мал азығын дайындауда және инвестициялық салымдар кезінде агроөнеркәсіп кешені субьектілеріне шығындарын өтеу субсидиясы сақталды. - Айтпақшы, шаруа адамының көңілінен шыққан «Сыбаға» бағдарламасы, бертін қабылданған «Алтын асық», «Құлан» бағдарламалары біздің өңірде қаншалықты өріс тапты? - Етті мал шаруашылығын дамытуға бағытталған «Сыбаға» бағдарламасының операторы - «Аграрлық кредиттік корпорациясы» акционерлік қоғамы. Үстіміздегі жылы осы бағдарлама аясында 96,2 млн. теңге несие алу, оған 510 ұрғашы мал сатып алу көзделген. Бүгінгі күні Құдай-
шығар? - Әрине. Бидайдың әр гектары үшін 600 теңге, арпаның әр гектары үшін 2100 теңге субсидия төленеді. - Ауыл мен қала халқын картоп және көкөніспен қамтамасыз ету де ауыл шаруашылығы еңбеккерлерінің міндеті. Осыған қатысты сөз өрбітсеңіз. - Шаруа қожалықтары мен қала саяжайшылары салған картоп егістігі көлемі 1000 гектар. Картоптың әр гектарынан орташа есеппен 200 центнерден өнім жиналуы тиіс. Ал көкөніс 290 гектар алқапқа отырғызылған болатын. Соның 260 гектар алқабынан өнім жиналып, қияр, қызанақ, қызылша мен сәбіз муниципалдық базар арқылы сатылу үстінде. Картопты ең көп отырғызған Құдайкөл ауылдық округіндегі «Заман» шаруа қожалығы. Аталмыш шаруашылық сол төңіректегі ауыл тұрғындарын картоппен қамтамасыз етіп отыр. Шідерті кенті аумағында картоп отырғызған «Лейла» шаруа қожалығы өз өнімін «Үміт» ЖШС-не өткізу жөнінде келісімге келген. Картоп пен көкөніс өсірушілер де мемлекет қолдауын сезінуде. 1 гектар картоп үшін 3 мың теңге, 1 гектар көкөніс үшін 6 мың теңге субсидия төленеді. Өтен Боранбайұлы, уақыт тауып, ауыл шаруашылығындағы халахуал жайлы тәптіштеп әңгімелеп бергеніңіз үшін ризашылық білдіремін. Толағай табыстарға жетіп, ауыл еңбеккерлерінің дәулеті арта беруіне тілектеспін. Жассерік Жәлелұлы
Осы сұхбаттан аңғарғанымыз, мемлекеттік қолдау, әсіресе, ірі шаруашылықтарға қолжетімді болып тұр екен. Соған қарағанда, аяғына нық тұрған шаруа қожалықтарының келешегі де жарқын болмақ. Ендеше, көштен қалмауы үшін жеке шаруаға да шаруашылығын ірілендіруді жоспарлау қажет-ақ. Сонда олар да мемлекеттік қолдауды сезінер еді.
4
Отарқа
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
Ауыл тынысы
Берекесі артқан Өткен жұмада «Отарқа» газеті редакциясының ұжымы Бесқауға ауылының тұрғындарымен кездесіп қайтты. Ауылдың тыныс-тіршілігімен танысып, оқырмандардың талаптілектерін тыңдау мақсатында ұйымдастырылған кездесуде баспасөзге жазылу мәселесі де сөз болды. Жанар ӘБДІКӘРІМ
Бесқауға ауылының әкімі Жанат Ибраев
Бесқауғалықтардың айтуынша, ауылмен арадағы пошта байланысы сын көтергісіз. Әуелде әр аптада бір келетін пошта қазір айына бір мәрте ғана қатынайтын көрінеді. Ақпараттары ескіріп кеткен газетке кім қызықсын?! Мәдениет саласында еңбек ететін Мейрамгүл Жақсылықова мен Қапсәмет Болатбек де пошта саласындағы келеңсіздіктер жайынан құлағдар етті. - Біз бастапқыда «Отарқа» газетіне жарты жылға жазылған болатынбыз. Кейін екінші жартыжылдыққа жазылғанымызбен, газет қолға уақытылы тимей қойды. Бірнеше айдаң соң әрең алдық, - дейді олар. Ал кітапханашы Галина Николаевна болса ауылда қазақ басылымдарына қызығушылық барын атап өтті. «Жұрт, әсіресе, жергілікті газеттерді сұрап, алдымен соларды оқуға ұмтылады», дейді ол. Ауыл әкімі Жанат Ибраевтың сөзінен біздің газетімізді қалт жібермейтіні байқалады. - «Сырт көзді» сүйіп оқимын. Астына «Пікіріңіз болса, қалдырыңыз» деп жазып қоясыздар. Әрине, пікір деген іште қайнап жатады, бірақ мемлекеттік қызметкер болғандықтан, оның бәрін сыртқа шығара алмаймыз, деп, ойын қалжыңға ораған Жанат Қабдылуахитұлы алдағы уақытта айдарды үзбей, ширатып, дамытып отыруымызға тілек білдірді. Газетіміздің оқырмандары, сондай-ақ, «Отау ТВ бағдарламасын да беріп отырса-
ңыздар екен» деген ұсыныс айтты. Ауылдың алғашқы әкімі, зейнеткер Гагар Әбелдинова бесқауғалықтардың берекесін қашырған өткен қысқа өкпесін
тарапынан үлкен көмек беріліп, құтқарушылар қызметінің игілігін бесқауғалықтар да көрді. Табиғи апат салдарын жою мақсатына бұл ауылға республикалық бюджеттен 97 миллион теңге бөлінді, енді бұл қаржыға Мәшһүр Жүсіп
байланысының игілігін сезініп, «айшылық алыс жерлермен жылдам хабар алысуда». Енді осы фирма келесі жылы баған қоюды жоспарлауда. Осы уақытқа дейін мұнда жабдық өткізетін орын болмай келді. Енді мешіт жанынан жапсарлас 200 кісілік асхана салыныпты. Асхана салып, оны үстел-орындықтармен жабдықтауға ауыл халқы мен шаруа қожалықтары демеушілік етсе, ыдыс-аяқпен осы ауылдың тумасы – кәсіпкер Орынбасар Алеев қамтамасыз еткен. Өңірлерді дамыту бағдарламасының аясында 420 мың теңгеге саябақ пен балалар алаңшасы қоршалған. Күрделі жөндеуден өткен клубтың да ішісырты жарқырап тұр. Ауыл шаруашылығын дамытуға бағытталған
Клуб меңгерушісі Мейрамгүл Жақсылықова
Ауыл мектебі ақтарды. - Өткен қыс естеріңізде болар. Ауылдағы 3-4 үйдің үстінен қар жүріп кетті. Өзіміз далаға терезеден шықтық. Сондайда көмекке келе алмаса, ТЖ қызметі не үшін керек?! – дейді ол. Бұл мәселеге ауыл әкімі түсініктеме беріп, бір-екі үйге бола ТЖ басқармасы ауылға көлік жібермейтінін және өткен қыста ауылдың ішкі жолдарын, үйлер мен қора-қопсыны қардан аршуға бірнеше рет ауыр техника жұмылдырылғанын айтты. Сонымен қатар, әр жеке меншік иесі өз ауласына жауап беруі керектігін ескертті. Мәселенің мәнісіне барсақ, ауыл шетіндегі біраз үй бұзылғалы бұрын ортада болған үйлер шетте қалыпты. Гагар апайдың да баспанасы сол қатарда. - Өздеріңіз де қысқа қам жасап, қорған қоймасаңыздар, үйлеріңізді әлі де қар баса бермек, - деп ескерту жасады Ж.Ибраев. Биылғы көктем Бесқауға тұрғындарын ғана емес, дүйім елді дүрліктіргені ұмытыла қойған жоқ. Ауыл-ауылды су алып, қатынас та тоқтап қалды емес пе. Дегенмен, кейін төтенше жағдайлар басқармасы
жеткізіпті. Қарасу мектебінің оқушысы Эльмира Молдағалиева (ұстазы – Айсұлу Әбішева) былтыр облыстық Абай оқуларынан бас жүлдені жеңіп алып, мектебінің мерейін бір асырған. Таяуда Эльмира Семейде өткен республикалық байқауда бағын сынады. Мектеп биыл информатика кабинетімен (10+1) қамтамасыз етілді. Сонымен қатар, шағын орталықта жаңадан ойын бөлмесі жабдықталды. Мектеп-
Көпеев кесенесіне барар жолда су өткізгіш құбырлар орнатылып, ауылға кіре берістегі қашықтығы 3,6 шақырым жол қалпына келтірілетін болады. Қаһарлы қыс Бесқауғадан 25 шақырым қашықтықта орналасқан Әйтен елді мекенінің тұрғындары үшін де оңай болмады. Екі ортадағы жолды қар басып, жүріп-тұру қиын болды. Әдетте жыл сайын демеушілердің көмегімен жамалып-жасқалатын жол былтыр уақытылы жөнделмей, оның үстіне, қар ерте түсіп кетіп, қиындық тудырды. Биыл жергілікті бюджеттен 8 миллион теңге бөлініп, екі ортаға су өткізгіш құбырлар салыныпты. Бесқауғалықтар үшін жолдан кейінгі проблема – ұялы телефон байланысы. Мұнда байланыс түрінің ешбірі қосылмаған. «Қазақтелеком» АҚ Екібастұз филиалы 2014 жылға жоспарлаған 40 метрлік баған түрлі себептермен орнатылмай қалған. Ұялы байланыс операторлары болса байланыс толқындарына айналадағы таулардың бөгет болатынын желеу етіп отырған көрінеді. Есесіне, павлодарлық «Индустрия связи» ЖШС-і арқасында ауылда жұрт ғаламтор
инвестициялық жоба аясында өткен жылы «Тілек» шаруа қожалығы «МТЗ - 82.1» тракторына қол жеткізсе, «Ахметовтар» шаруа қожалығы 2 бірдей «МТЗ-82.2» тракторын сатып алған. Айта кетерлігі, трактор шөп шабуға қажетті техникамен (пішен тиегіш, пішен буатын пресс, шалғы мен тырнауыш) жабдықталған. Дәл осындай тракторды сатып алуға биыл «Болат» шаруа қожалығы да ынталануда. Ал асыл тұқымды мал шаруашылығын дамытуға мүдделі «Сыбаға» бағдарламасы аясында «Ахметовтар» шаруа қожалығы 30 миллион теңге көлемінде несие рәсімдеу үстінде. Бұл қаржыға асыл тұқымды 150 ақ бас сиыр сатып алуға келісім жасалып қойған. Ауылдың тағы бір тұрғыны «Шағын қалаларды дамыту» бағдарламасы шеңберінде 2 миллион теңге алып, мал басын көбейтіпті. Қарасу жалпы білім беретін орта мектебінде бүгінде 57 оқушы білім алып жүрген болса, оның 6-уы мектеп табалдырығын биыл аттаған. Ал былтыр қолдарына аттестат алған 5 түлектің біреуі мемлекеттік грантқа қол
ке екі жас ұстаз келген, оның бірі – музыка пәнінің мұғалімі Хадам Төлеген, екіншісі – осы мектептен түлеп ұшқан Жұлдыз Сәрсембаева. Мектеп директорының тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Нұргүл Сембаеваның айтуынша, аз қамтамасыз етілген 7 балаға ауыл әкімшілігі мен шаруа қожалықтары тарапынан материалдық көмек көрсетілген. Бастауыш сыныптың 31 баласы шаруа қожалықтары арқасында тегін тамақтанады. Ал 1-сынып оқушыларына жыл сайын ауыл әкімі кеңсе тауарларынан сый тартуды дәстүрге айналдырған. Тағы бір қызығы, Жанат Ибраев ҰБТ-де ұпай санын 100-ден асырған оқушыға да сыйлық береді екен. Бірнеше жыл бұрынғы түлек Айсәуле Аврайханнан кейін ондай сыйлыққа әзірге ешкімнің қолы жетпей жүрген жайы бар. Бесқауғаға сапар барысында ауылдан жарасымды тіршілік, берекелі өмірді байқадық. Ерекше атап өтерлігі, ауыл іші тап-тұйнақтай таза. Әйтсе де ауыл тұрғындарының былтырғы қыстан сабақ алып, табиғаттың тосын мінездеріне дайын болғаны жөн дегіміз келеді.
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
Отарқа
5
Бесқауға
Астық қамбаға құйылуда Қыркүйек айының ашық күндерінде Бесқауға ауылындағы «Болат» және «Тілек» шаруа қожалықтарының диқандары астық жинау қамына кірісті.
Дария ЕРТАЙҚЫЗЫ
«Болат» шаруа қожалығының
басшысы Темірәлді Чебентаев биыл 3000 гектар жерге бидай, 400 гектар жерге арпа, биыл серіктес болуды ұсынған кәсіпкермен бірлесіп 20 гектар картоп салса, «Тілек» шаруа қожалығының басшысы Рамазан Бисенбаев 2000 гектар жерге бидай, 300 гектар жерге арпа екті.
20 қыркүйекке дейін екі шаруа қожалығы да арпа жинау науқанын толық аяқтады. Сонымен бірге екі шаруашылық та жауын-шашынға ұрынбай, қысқы мал азығын қыстаққа жеткізіп алды. Темірәлді Құсайынұлы – талай жылдар бойы жер өңдеумен айналысып, мемлекеттік бағдарлама игілігін көріп отырған шаруалардың бірі. Ол көктемгі жауын-шашынға байланысты егін егу жұмыстарын он сегіз күнге кешіктірсе де, арпа мен бидай өнімдері биыл бітік шықты деп есептейді. Қазір алқапта астық жинайтын су жаңа екі «Вектор-410» комбайны және бір ескі комбайн, барлығы 3 комбайн жұмыс істеп жүр. Бес ұлының төртеуі әкесімен бірге шаруашылық басында. Комбайнның бірін ұлы Мейрам тізгіндеген. -Комбайншы Тілектес Дүйсекеев менің шаруа қожалығымда 14 жыл жұмыс істеп, өткен жылы зейнеткерлікке шықты. Ол өз ісіне мығым. Жердің жайын жақсы біледі. Шаруашылығымның алға басуына көп еңбек сіңірді. Зейнетке шыққанына қарамастан биыл тағы да бізге көмекке келді,-дейді Т.Чебентаев риза кейіпте. Шаруа басшысы өткен жылы жомарттық танытып, алғыспен шектелмей, еңбегі сіңген жұмыскеріне су жаңа «Лада-Гранта» көлігін сыйға тартқан еді. Бұл оның еңбегіне берілген бағаның бір қыры ғана. 1967 жылғы ескі комбайнды тәжірибелі маман Серік Исмағұлов өзі жинаған. Т.Чебентаев қалалық азаматтың жиын-терім науқанында шаруашылық басынан табылаты-
Т.Чебентаев тын КамАЗ-ға тиеліп, қоймаға жеткізілуде. Сол жақта кептіріліп, астықты дұрыс сақтауға қажетті жұмыстар жүргізіледі. Темірәлді Чебентаевпен бірге ал-
нын айтып өтті. Темірәлді Құсайынұлының айтуынша, егіс алқабына екі комбайнмен бірге К-700 тракторы, 2 «Беларусь» тракторы тартылған. Шаруашылықта 12 адам жұмыс істейді. Қазір диқаншылар ауа райына тәуелді. Шаруалардың сөзіне сенсек, ауа райына байланысты жиын-терім біркелкі жүрмейді: диқандар күн ашықта егіске орақ салса, жаңбырлы күні егін орылмайды. Шабылған бидай жүк тасымалдай-
қапты аралағанда байқағанымыз, жұмысшылардың алаңсыз еңбек етуіне барлық жағдай жасалған. Дала қосында ыстық тамақпен, ауызсумен толық қамтамасыз етілген. Жұмысшылар астық оруды мерзімінде атқарып, төкпей-шашпай қамбаға құюды мақсат етіп отыр.
Суреттер В.Фадеевтікі
Комбайншылар: Т.Дүйсекеев, М.Чебентаев, С.Исмағұлов
6
Отарқа
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
Спорт
кәсіп
Әскери қызметтің артықшылығы көп
ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің қолдауымен өтіп отырған Орталық Азияның Бейбіт Жүгіріс ұйымдастыру комитетінің Олимпиада стиліндегі алаулы эстафетасы елімізде де жалғасты. Қазақстан халқы ассамблеясының 20 жылдығын арқау еткен бұл Олимпиадалық эстафета үстіміздегі жылдың 2 қыркүйегінде Қостанай қаласынан басталған болатын. Б. ЖЕТПІСБАЙ
Эстафета – Екібастұзда «Бейбіт жүгіріс – 2015» эстафетасы Астана қаласында аялдап, Ерейментауды басып өтіп, көмірлі қала - Екібастұзға да жетті. Бейбіт жүгірушілерді қаладағы №25 қыздар гимназиясының оқушылары мен ұстаздары қарсы алды. Қалалық дене шынықтыру және спорт бөлімінің басшысы Зейнеп Нұркенова спортшыларға алғысын білдірді.
– Сіздер басып өткен әр қа-ланың тұрғындары мен жастары өздеріңізден үлкен әсер алатындығы даусыз. Бұл - спортты жастарға насихаттаудың бірден-бір жолы. Сіздердің ерік-жігерлеріңізді көргеннен кейін межелі жерге еш қиындықсыз жетеді деген сенімдеміз. Еңбектеріңіз жансын! – деді З.Опабекқызы. Бейбіт жүгірушілердің капи-
таны Александр Арнст та қазақ халқының қонақжай ұлт екенін мақтанышпен ауызға алды. «Осындай көңілі дархан халықтың қалаларын аралау - біз үшін үлкен мәртебе! Ендігі бағытымыз - Павлодар қаласы», - деген ол одан ары қарай біраз қалаларды басып өтіп, соңында Омбы қаласына ат басын тірейтіндерін айтты. Суреттер В.Фадеевтікі
Акция
Отбасы жарасымдылығы Отбасы құндылықтарын насихаттау және Отбасы күнін мерекелеу аясында Екібастұз қаласының ІІБ ағымдағы жылдың 9-11 қыркүйегі аралығында «Отбасындағы бейбітшілік» тақырыбында өмір және дәстүрлі отбасы құндылықтарын қорғауға арналған іс-шаралар-ды жүргізді. Акцияның негізгі мақсаты - қоғамның адамгершілік қағидаларын жаңарту, азаматтардың құқықтық сауаттылығын арттыру және заңгерлік кеңес беру, сондай-ақ, өңірлерде сенім телефондары мен дағдарыстық орталықтардың барынан халықты құлағдар ету. Осы шара аясында жалпы білім беретін орта мек-
тептерде әйелдерге және кәмелетке толмаған балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың алдын алу, әйелдер мен балаларға қатысты зорлықзомбылық жасауға бейім адамдармен жеке-профилактикалық жұмысты жүзеге асыруға бағытталған жүйені қалыптастыру бойынша қабылданып жатқан шаралармен таныстыру және ой бөлісу мақсатында дәрістер және әңгімелесулер өткізілді. Осы бағытта ішкі істер басқармасы және білім беру ұйымдары өкілдері мемлекеттік органдармен бірлесіп қаламыздың оқу орындарында жастар арасында ақпараттық-насихат жұмыстарын жүргізді.
Учаскелік полиция инспекторлары тұрмыста құқық бұзушылық жасауға бейім адамдармен тұрғылықты жерлері бойынша тексерістер жүргізіп, қорғау ұйғарымдары шығарылған немесе мінез-құлқына ерекше талап қойылған адамдарға, шектеу қойылған адамдардың тәртіптеріне ерекше назар аударды. Акция кезеңінде әйелдерге әр түрлі құқықтық мәселелер бойынша кеңестер берілді. Ж.Әбішева, Екібастұз қаласының ІІБ ӘЗЗҚТ аға инспекторы, полиция майоры
Қарулы күштер қызметі қай әскери-медициналық мекемеуақытта болсын қастерлі бо- лерде мемлекет есебінен рыш саналады. Мемлекетіміз медициналық қызметпен қамәскери қызмет сапасын артты- тамасыз етіледі; ру мақсатында әскери қызмет- әскери қызметтен шыққан шілерді қамқорлыққа ала кезде еңбек еткен жылдаотырып, олардың мәртебесін рына байланысты демалыс көтеру мақсатында Қазақстан жәрдемақысы отыз айлық ақРеспубликасының «Әскери шалай еңбекақыға дейін төқызмет және әскери қызмет- ленеді. шілердің мәртебесін көтеру Қазіргі таңда Қарулы күштуралы» Заңын қабылдады. терде кешендеудің жаңа жүОнда әскери қызметшілер йесі енгізілуде, онда запастамен олардың отбасыларына ғы офицерлер қатарынан кеңейтілген әлеуметтік пакет мамандар тартуға баса назар қарастырылған: аударылады. Қарулы Күштер- қызметтен өту кезінде бас- ге төмендегідей мамандар қапанамен қамтамасыз етіледі; жет: жалпыәскери құрылым- коммуналдық қызмет шы- дар командирлері, танкшілер, ғындары мен жалға алған бас- мотоатқыштар, зеңбірекшіпана шығынын төлеу үшін ақ- лер, радиотехникалық қызмет шалай өтемақы төленеді; мамандары және т.б. - әскери қызметшілердің Қарулы күштер қатарына балалары тұрғылықты мекен- түсу - өз әлеуетіңді жүзеге жайы бойынша балабақшаға асыру, қызмет бабымен жоғакезектен тыс қабылданады; рылау, кәсіби деңгейді артты- ақшалай еңбекақыға қоса ру мүмкіндігі. (лауазымдық еңбекақы мен Келісімшарт 3 жылға жасаәскери шеніне байланысты лады. жалақы) қазіргі заңнамада Қарулы күштер қатарына қарастырылған ерекше жағ- түсу арқылы тек қана жоғары дайдағы әскери қызметке еңбекақы емес, сонымен қосылатын үстемеақы мен қатар, беделді қызметке, сыйөзге де үстемеақылармен құрметке, өзіңіз бен отбасықамтамасыз етіледі; ңыздың әлеуметтік қорға- Қазақстан Республикасы- луына қол жеткізесіз. Отан ның әскери оқу орындарында қорғаушылар қатарына қосыжақын және алыс шетелдер- ла отырып сіз өз отбасыңызды де кәсіби біліктілігін арттыру қамтамасыз етіп, ортақ үйіміз мүмкіндігі; – Қазақстанның қорғаныс - әскери қызметшілер мен қабілетін арттыруға үлес қоолардың отбасы мүшелері сасыз. Екібастұз қаласының қорғаныс істері жөніндегі біріктірілген бөлімі мерзімді әскери қызметті өткерген 19-35 жастағы денсаулығы жарамды запастағы әскери міндеттілерді әскери бөлімге келісімшарт бойынша қызметке шақырады. Келісімшарт бойынша анықтаманы №114 кабинеттен білуге болады немесе 37-02-66, 87472059492 телефондарына хабарласыңыз. Б.Орашев, Павлодар облысы Екібастұз қаласының қорғаныс істері жөніндегі біріктірілген бөлімі бастығы, подполковник
ЖАҚСЫДАН - ШАРАПАТ №25 қазақ қыздар гимназиясында балаларды, жасөспірімдерді, жастарды қоғаммен үндестіре тәрбиелеу, қайырымдылық, жақсылық жасауға үндеу мақсатында ұйымдастырылып жатқан «Мектепке жол» республикалық акциясы жалғасын табуда. Осы мақсатта білім ошағында өткізіліп жатқан іс-шаралар көңілге қуаныш ұялатады. Қазіргі уақытта халықтың әлауқаты біршама түзелді. Десек те, әлеуметтік жағынан аз қамтылған мұқтаж отбасылар да жоқ емес. Акцияға атааналар қауымдастығы, мектеп ұжымы және жеке кәсіпкерлер атсалысуда. Бұл ретте гимназиямыздың жанашыр ата-аналары: Бақыт Айбасова, Сәндігүл Қожанова, Дәурен Жәкішев, Әсел Жүсіпова, Сәуле Ахметова, Алмагүл
Асаубаевалардың есімдеріне ерекше тоқталған жөн. Акция аясында ұйымдастырылып жатқан «Мектеп портфелі», «Алтын жүрек» айдарын ту еткен шаралар барысында 21 оқушыға көмек ретінде мектепке қажетті сөмкелер мен оқу құралдары, мектеп формасы, аяқ киімдер, спорттық киімдер тарту етілді. Мұндай акциялар арқылы біз оқушыларды, жалпы әлеуметтік өте маңызды істерді ұйымдастыруға баулып, тұрмыстық жағдайын жақсартуға қол ұшын беру арқылы олардың өмір сүруге, білім алуға деген ұмтылысын біршама арттыра түсетінімізге сенім мол. Қ.Жұмаділова, №25 қазақ қыздар гимназиясы директорының тәрбие ісі жөніндегі орынбасары
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
Отарқа
7
Тіл тұғыры Мемлекеттік тілге арналған қосымша
Тіл мәртебесі -
ел мәртебесі
Осыдан тура 26 жыл бұрын -
Б
ұл мерекенің Павлодар облысы МКҚБ 2-ші полиция батальонында ерекше орны бар. Сондықтан 16 қыркүйекте Павлодар облысы МКҚБ 2-ші полиция батальоны қызметкерлерінің қатысуымен қалалық тарихи-өлкетану музейінде «Тіл - әрбір елдің 1977 жылы Алматы жаны» атты көрмені тамашалап қайттық. Батальонда қаласында Қыздар мемлекеттік ұйымдастырылған «Тілге педагогикалық институтын бітіріп, еңбек құрмет елге құрмет» межолын 1977 жылы Төртүй ауылдық мектебінде рекелік іс-шарасында қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі болып бастажеке құрам өзінің жанды. 1989 жылы Екібастұз қаласындағы Абай Құнанбаев жақтылығымен көзге көрінді. Ана тіліне атындағы №2 мектепке ауысып, ұстаздық жолын арналған өлеңдер жалғастырды. 1990 жылы қалалық "Қазақ тілі" қоғамының оқылып, әндер шыржауапты хатшысы қызметін атқарды. 1992 жылдың 2 маусықалды. мында қала әкімдігіне аудармашы-маман болып орналасты. Еліміздің әрбір 2007 жылы Екібастұз қаласы әкімі аппаратының азаматын Тілдер күнімен шын жүректен мемлекеттік тілді дамыту бөлімінің бастығы боқұттықтаймыз! лып тағайындалды. 2010 жылы зейнеткерлікке Н.Рысқалиев, Павшықты. 2010 жылдан білім бөлімінде лодар облысы МКҚБ аудармашы маман болып еңбек 2- ПБ ЖҚД бойынша етіп келеді. аға инспекторы, полиция аға лейтенанты
1989 жылы 22 қыркүйек күні «Тіл туралы» Заң қабылданды. Бұл заңда мемлекеттік тіл - қазақ тілі, ал орыс тілі ұлтаралық тіл деп бекітілген. Содан бері жыл сайын бұл күн ел болып атап өтілуде.
Тіл жанашыры -
Бәтижамал Түсіпова
22 қыркүйек – Қазақстан халқының тілдері күні
Құлакөл өне рпаздары –
«Атамұрада» 15 қыркүйек күні «Атамұра» мәдениет орталығында Құлакөл ауылдық клубының ұйымдастыруымен Қазақстан халқы ассамблеясының 20 жылдығына және Қазақстан халқының тілдері күніне орай «Достық мекені» атты шара өткізілді. Шараға Достық үйінің «Братство» славян орталығы, «Иванчик» отбасылық дуэті, «Святонік» украин орталығы, «Шатлық» татар-башқұрт этномәдени бірлестік мүшелері қонақ ретінде шақырылып, жиналған қауымға өз өнерлерін тарту етті. Мәдени шарада қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбаевтың 170 жылдық мерейтойы да ескерілді. Аделя Серікбаева, Мәдина Әлібекова және Аида Дауылбай сынды жас өнерпаздар Абайдың қара
сөздері мен өлеңдерін қазақ, орыс, ағылшын тілдерінде мәнерлеп жатқа оқып, көрермендерді тамсандырса, Құлакөл ауылдық клубы-нан келген «Шұғыла» вокалдық тобының мүшелері Гүлнәр Қадырова, Сағындық Қайырбеков, Бақытжамал Сейсенбаева, Аделя Серікбаевалар әннен шашу шашып, көтеріңкі көңіл-күй сыйлады. Жанар Мұхаева, «Атамұра» мәдениет орталығының әдіскері
8
Отарқа
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
Тіл тұғыры
тілге құрмет - елге құрмет
ЖАН ДҮНИЕСІ
Қазақтың ұлттық руханиятын әс көтеріп, қадірлеп, сонысымен өз ортасында сый-құрметке бөленіп жүрген жанның бірі - Галина Ахметова. Галина апай көп жылдар білім саласында жемісті еңбек еткен. Ал қазір Екібастұз қаласына қарасты Бесқауға ауылының кітапхана меңгерушісі болып жұмыс атқарады.
ҚАЗАҚ
Бектұрған Лақадыл – Мен Оңтүстік Қазақстан облысы Түркістан қаласының тумасымын. Мектепті Қызылорда қаласында тәмамдадым. Бала кезімнен мұғалім болуды армандайтынмын. Сол арман мені педагогикалық училищеге жетелеп әкелді. Бұл оқу орнын 1974 жылы бітірдім,– дейді бізбен әңгімесінде Галина апай. – Сол кездерде оқу бітіріп, диплом алған жастарды маман тапшы өңірлерге жолдамамен жіберетін. Сөйтіп, қасымда бірге оқыған екі құрбым бар, үшеуміз Павлодар қаласына жолдама алдық. Павлодар бізді Екібастұзға жіберді. Ақыры дәм тартып, осы ауылдан бірақ шықтым. Жап-жас қыз сонау оңтүстіктен шалғайда жатқан өңірге келіп жұмыс істейді деген кімнің ойында бар десеңізші? Көп уақыт өтпей Сансызбай деген жігітке тұрмысқа шықтым,– дейді Галина Николаевна. Туыс-туғандары жырақта қалып, сағыныш әбден меңдетсе де ол «Тас - түскен жеріне ауыр»
деген мақалды тірлігіне тірек етеді. Алғашқы еңбек жолын ұстаздықтан бастап, бастауыш сынып оқушыларына сабақ берді. Екі жылдан кейін ауылдық балабақшаның меңгерушісі болады. Бүлдіршіндер әлемінде бес жылдай еңбек еткеннен кейін қайтадан мектепке ауысты. Шәкірт тәрбиелеу ісінде жақсы жетістіктерге қол жеткізген Галина апай әлденеше рет сый-құрметке бөленеді. – Ауылда орыс сыныптары жабыла бастағанда «Өзін-өзі тану» мен «Технология» пәнінен дәріс бердім. Кейін кітапханаға ауыстым. 2000 жылдан бастап кітапханашымын,– дейді ол. Қазір Бесқауға ауылы кітапханасының кітап қорында 8200-ден астам кітап бар. Оның бес мыңдайы қазақша кітаптар екен. Жаңадан келген кітаптар бөлек сөрелерге тізілген. Оқырмандардың саны жылдан-жылға артып келеді.
Газет-журналдардың да түртүрі табылады. Бір қуанарлығы, жылдан-жылға оқушылардың кітап оқуға деген қызығушылықтары артуда. Галина апаймен әңгімелесіп отырып, оның ұлты орыс екенін тіпті аңғармайсың. Кезінде әке-шешесі қазақтармен жақын араласқан екен. Қазақтың салт-дәстүрі, тұрмыс-тіршілігі Галинаға бала кезден таныс. Мектепте орысша оқығанымен, үйде қазақша сөйлейді. – Бала күнімде алған тәрбием өмір бойы кәдеге жарады. Мектепті орысша бітірсем де, жаным қазақша тәрбиемен суарылды. Алғаш келін болып
түскеннен бастап ата-енемнің көңілінен шығуға тырыстым. Оларға қолдан келгенше қызмет еттім. Жылдар өте қазақтың салт-дәстүрін үйреніп алдым. Жолдасым Сансызбай ұзақ жыл көлік жүргізушісі болып еңбек етті. Қазір ауылда ақсақалдар алқасының төрағасы. Екеуміз үш бала тәрбиелеп өсірдік. Үлкен қызым Жұлдыз - бастауыш мектептің мұғалімі, ұлым Аспандияр Астанадан білім алды. Қазір Екібастұзда темір жол саласының білікті маманы. Кіші қызым Гүлден болса мектепті үздік бітіріп, Павлодар мемлекеттік педагогикалық
институтын бітірді. Қазір Май ауданы Малайсары ауылындағы мектепте директордың орынбасары. Құдайға шүкір, үш баладан жеті немере көрдік. Олар әр демалыс сайын біздің қасымызда болады. Көңілді тоғайтып, жанды жадырататындар да солар, – дейді Галина Николаевна. Қазақ жерінде дүниеге келіп, қазақтың тілін, салты мен дәстүрін үйреніп, қазақ азаматымен көсегесін көгерткен Галина Николаевна қазір нағыз қазақтың өзіне айналды. Ол - өзгелерге өнеге болатындай жан.
өнеге
«Қазақстанның болашағы –
қазақ тілінде» Константин - қаламыздағы №23 «Балауса» мектепке дейінгі гимназиясында қазақша тәрбиеленіп жүрген бала.
Б.ҚЫЗЫРХАН «Балаңызды қазақтілді балабақшаға беруге не себеп болды?» деген са-
уалымызға оның анасы Татьяна: «Қазақстанның болашағы – қазақ тілінде. Жанұям, туыс-туғандарым қазақ тіліне оң көзқараспен қарайды. Сонымен бірге,
ұлымның жергілікті ұлттың тілінде еркін сөйлегенін қаладым. Бұл - мен үшін мақтанатын жағдай. Мектепке барғанша қазақ тілін біршама меңгеріп алатынына сенімдімін. Өзіміз өмір сүріп жатқан мемлекеттің тілінде сауатты сөйлеу зор мәртебе емес пе?» – дейді. Татьяна Иконникованың түсінігінше, баланың бес жасқа дейінгі үйренген тілі бейне тайға таңба басқандай жадында анық қалады. Бүлдіршіннің тілі екі тілде қатар шықса, кейін қиналмайды. Алайда ол баласын қазақтілді балабақшаға берер кезде аздап қобалжыпты. Өйткені қазақ балалары мен басқа ұлттың баласы тіл табысып кете ала ма деген ой мазалаған сияқты. – Уақыт өте келе бәрі басқаша болып шықты. Тәрбиешілердің көңіл бөлуі де жақсы. Балам қазақ тілін еркін үйреніп жүр. Кейін мектепке барғанда да өз қатарластарымен еш қиындықсыз қарым-қатынас жасап, сабақта да қиналмайтыны анық. Қазақтың заңғар жазушысы Мұхтар Әуезовтің «Абай жолы» эпопеясын түпнұсқадан оқу өзге ұлт үшін үлкен мерей. Ұлымның қазақ балабақшасына барғанына туыс-туғандар қарсы болған жоқ. Бәрі бірауыздан қолдады. Қазір мектептерде қазақ тілі тереңдетіліп оқытылуда. Кезінде өзім жоғары оқу орнында қа-
зақ тілі пәнін оқығаныммен, қажетті деңгейге жете алмадым,– дейді Константиннің анасы Т.Иконникова. Анасы бізге баласының қызықты қылықтарын айтып мақтанды. Костя үйде орысша сөйлегенімен, дүкенге барып зат алғанда, ауладағы балалармен ойнағанда қазақша тіл қатысады. Оның қазақша еркін сөйлей алатынына көршілері таң қалады. Ата-анасына: «Мен үйде – орыс, ал балабақшада – қазақпын», - десе, қарама-қарсы пәтерде тұратын көршісіне: «Осы көпқабатты үйде екі-ақ қазақ тұрамыз, сіз және мен», – дейді екен. Константиннің тәрбиешісі Әлия Сауырбаеваның айтуынша, оны атаанасы мұнда бір жас тоғыз айында әкеліпті. Мақал-мәтел, тақпақ-жаңылтпаштарды тез жаттап алатын зерек те өжет. Бір-екі рет естігенін ұмытпайды. Сабақ біткеннен кейін айтылуы қиын сөздерді қайталап сұрасақ, дұрыс әрі мүдірмей айтып береді. Одан басқа бір мақтан етер тұсы – жұртқа жақын, адамға жанасқыш. Балабақшаға кім келсе де қазақша амандасады екен. Әлі күнге баласын ана тілінде оқытуды намыс көріп, орыстілді балабақша мен мектепке беріп жүрген кей ересектерді ойландыратын жайт деген ой түйдік.
Тіл тұғыры
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
Отарқа
Бүгінгі сатира
Баланы орысша оқытайықшы Әйелім екеуміздің арамыздағы он күндік текетірес менің жеңісіммен аяқталды! Өмірімде бұлай қуанбаспын. Әйеліме сөзімді өткізген күннен өзімді жеңіс шеруінде жүргендей сезінемін. Әйеліммен арадағы дау неден туындады? Ерлі-зайыптылар арасындағы түсініспеушілікті көпшілікке жаю әдептілікке жатпаса да, бұл жолғы дау-дамайды ел талқысына салғанды жөн деп шештім. Әрі отбасы-ошақ қасындағы тірлік болса бірсәрі, елдік мәселе таразыға түсіп тұр емес пе? «Даудың басы - Дайрабайдың көк сиыры» демекші, біздің үйдегі ұрыс мектеп жасына енді іліккен Балғынбек ұлымнан басталды. Дария ЕРҒАЗИНА Біздің үйіміз қаланың шетінде орналасқан. Орыс мектебі қарыс қадам жерде. Ал қазақ мектебі орталықта. Оған бару үшін кейде екі автобуспен сатылап жетуге тура келеді. Алдыңғы екі қызымыз күздің қара суығына, қыстың қақаған аязына қарамастан орталықтағы қазақ мектебін бітірді. Биыл оқу жылы жақындағанда әйелім құлағымның етін жеп, «Ұлымызды орыс мектебінде оқытайықшы», - деп өнер шығармасы бар ма. Әншейінде менің айтқанымды екі етпей бас шұлғитын әйелім бұл жолы осы іске білек сыбана кіріскендей. «Балғынжанды да қазақша оқытамыз» дегенімде, ыстық буға қолын қарығандай шоршып түсті. Жүзі қуқыл тартып, ерні жымқырылып, көздері шатынап шыға келді. Әйеліммен отасқандағы жиырма жылда оның осы түрін алғаш көруім. - Егемен елдің ұланы білімді өз тілінде алуы тиіс,-дедім мен сабырмен. -Сен түсін. Орысша оқыған бала далада қалмайды. Билік басындағыларды көрмейсің бе? Бәрі дерлік орысша сөйлегенде еркін көсіледі. Біздің ұлымыз да ағаларының жолын қусын,-деп пәлсапа соқты менің момын деп жүрген әйелім. -Қазақ тілін жергілікті ұлт қана дамытады. Бәріміз тілімізден безсек, ертеңгі күні ұлтымыз тарихтан жойылып кетуі мүмкін,-дедім ширығып. Әйтсе де әйелімнің түпкі ойын білмек ниетте: -Балғынжанды орысшаға беремін дегенің қай сасқаның? – дедім. -Ендеше тыңда, - деді ол саусағын бүгіп. - Біріншіден, қазақ мектебінде білім жоқ. Шынымды айтсам, оқулықтағы тап-
сырмаларды қыздарым түгіл қазақ мектебін бітірген мен де ақыры түсінбей кеттім. Екіншіден, қазақ мектебінің мұғалімдері оқушыға екі-ақ түрлі мінездеме береді: қыз бала - «ұшқалақ, жеңілтек» немесе «тым тұйық». Ұл балаға «жуас» немесе «қияңқы» деген айдар тағады. Қазақтілді мұғалімдердің тілдік қорында оқушыға қатысты өжет, батыл, шынайы, турашыл, жігерлі, намысшыл, қайсар деген сөздер мүлде кездеспейді. Ата-аналар жиналысына барғандағы класс жетекшінің сөздерін есіңе алшы. «Сіздің балаңыз намысшыл», «Қызыңыз өжет» деген сөздерді ауызға алды ма? Жоқ. Олар мұндай сөздерді білмейді емес, біледі. Бірақ тұйық немесе ұшқалақ деген сөздерді баланы және олардың ата-анасын ықтыру мақсатында қолданады. Байқаймын, әйелім бастырмалатып барады. - Балқадиша мен Лаура оқыған жылдармен енді сағынып көрісеміз,-деді қара аспанды төндіріп. – Қазіргі балалардың арасына жік түсті. Бүгінде демеушінің баласы – сыныптың алтын балығы. Ал талапшыл, баласының сапалы білім алуын қадағалайтын ата-аналардың баласы - бүгінде «көзге шыққан сүйел». Қазір ұлыңның класында байдың баласы оқыса, құдай ұрды дей бер, мұғалім соның сойылын соғады. Бұл дерт, әсіресе, қазақ мектептерінде асқынып тұр. «Күштінің арты диірмен тартатын заманда» сен осындай жолсыздықпен күресуге дайынсың ба? Осы жерде менің де төзімім таусылды. - Тәйт әрі! Мұндай олқылықтар қазақ мектебінде ғана кездеседі десең, қате-
лесесің. «Бір қарын майды бір құмалақ шірітеді». Мұғалімдікке кездейсоқ келген бірді-екілі мамандар ұстаз атына кір келтіріп жүрген болар. Бірақ оны барлық мұғалімге таңған дұрыс емес. Қазіргі мұғалімдердің көздері ашық, көкірегі ояу. Қазақша оқыған жастардың бір шоғыры шетелдерде білім алып жүр. «Мен жастарға сенемін», - дедім Мағжан ақынның сөзін қайталап. Осы сәтте есіктің қоңырауы шылдырады. Ашсақ, екінші қабаттағы көршім баласымен келіпті. Ұлының есімі - Айдын. 5-сыныпта оқиды. -Айдын айналайын, төрлет! Батырым, 4-сыныпты қалай аяқтадың?-деп әңгіме ауанын бірден көршіме бұрдым. -Айдыным мерейімізді өсірді, көрші! Бастауышты кілең «бестікке» бітірді,деді анасы ұлының орнына жауап беріп. –Айтпақшы, Балғынжан қай мектепке барады? -Қазақ мектебі алыс қой. Үйдің жанындағы орыс мектебі қолайлы ма деймін,-деді әйелім жақауратып. – Мен де, отағасы да жұмыстамыз. Баланы мектепке апаратын адам жоқ. - Тәте, алаңдамаңыз, - деді Айдын әйелімнің сөзін бөліп. – Мен қазақ мектебінде оқимын ғой. Екінші сыныптан жалғыз барамын. Түк қиындығы жоқ. Күнде ертеңгілік Балғынжанды мектепке өзім ала кетейін. Айдынның сөзі біздің де көкейімізге қона кетті. Сөйтіп, бірнеше күн бойы бізді тығырыққа тіреген жай әп-сәтте шешілді. Әйелімнің жүзінде нұр ойнады. Әйтсе де көңілімнің түкпірінде «Мектептің алыстығын сылтауратып, қазақ мектебін бекер қаралады-ау» деген қыжыл қалды.
Оқырман хаты
«Көкейтесті» ме, әлде «көкейкесті» ме? Баспасөз беттерінде әртүрлі жазылып, сан түрлі нұсқада қолданылып жүрген бірқатар сөздер бар. Енді осылардың кейбіреуіне тоқталуға тура келіп отыр. Мәселен, «аптал» сөзін алып қарайық. Бұл нұсқа бір жерде «аптал», екінші бір жерде «атпал» деп жазылып жүр. Дұрысы қайсы? Әрине, аптал. Өкінішке қарай, бүгінде теледидар жүргізушілердің дені бұл сөзді атпал деп оқып жүр. Осы орайда айтарымыз: көңіліңізде сөзге қатысты күмән туындаса, «Қазақ тілінің түсіндірме сөздігіне» жүгінген жөн. Оқып қана қоймай, сөздің мағынасына, дұрыс жазылуына мән беру керек. Осындай
9
Достық арнаулар
Тіл жанашырларына Жеңіс Шанаққызына Патшалықтың «Мемлекеттік тіл» атты Жеңіс апай патшайымы сияқты. Сөз сөйлесе өрнек өріп кестелеп, Өрелі ойға қандырады құлақты. Бір кездері бастап берген апалар Ізгі жолдан жас жүректер от алар. Көшбасшысы өнегелі болған соң, Қазақ тілі сабағында сапа бар.
Жұмағали Қоғабайға Жаяу-жалпы аралаумен қаланы, Мектептерге жинап едің баланы. Азаматтар арқасында елжанды, Қазақтілді шәкірт өсті, жарады! Ғажап еді «Қазақ тілі қоғамы», Жалғастыру керек еді оны әлі. Көп мәселе қалғанымен шешіліп, Атқарар іс жетеді ғой, көп әлі...
Бәтижамал Болпаққызына Тік тұрғызып аударманы аяққа, Енді бүгін жүргендейсіз саяқта. Әкімдіктен зейнеткер боп шықсаң да, Қызметкерсіз өмір бойы қазаққа. Сіздей жандар болмаса егер, қайтеміз? Ішіңізде естеліктер бар теңіз. Анда-санда жолдап қойып мақала, Оқырманға ойыңызды айтыңыз!
Күләнда Жанғабылқызына Өмір бойы бір қалыпта күлімдеп, Жүрегіңіз тіліңізді жүр үндеп. Оқуларын Мұқағали, Абайдың Насихаттап шапқылаған күнің көп. «ГорОНО»-да тіл тірегі едіңіз, Зейнет жасқа неге жылдам келдіңіз? Ең болмаса, кетпеңізші мектептен, Бір бұрыштан тие берсін себіңіз.
Маржан Амантайқызына Емханада қазақ тілін тірілтіп, Еріншектер өзіңізден жүр үркіп. Мерекелер думандатып өтеді, Жалқауларды жандарынан түңілтіп. «Телекомда» еңбегіңіз ерен ед, Жақсы істің жалғасқаны керемет! Ақ халатты абзал жандар алдында Өзіңізбен туған тілім еленед!
Гүлзейнеп Әнуарбекқызына
сөздердің қатарына «көкейкесті» және «көкейтесті» сөздерін жатқызуға болады. Екі нұсқада дұрыс болып көрінгенімен, шынтуайтына келгенде біз осы «көкейтесті» нұсқасына тоқтауымыз керек сияқты. Халық игілігіне қажетті шешімін таппай тұрған мәселелер көкейіңнен кетпей, түйін боп тесіп тұрмай ма? Осыны меңзеген сөз болған соң, мағынасына қарай пайдаланған дұрыс. Қазақтың «Жетім бала өспей ме, көкейіңді теспей ме» деген сөзін неге ұмытамыз?
Ұстап алып Бәт-апаңның таяғын, Паш етесіз тәржімалар баянын. Қаулылардан қате таппай қаламыз, Кетпеген соң сіздер жақта зая күн. Әкімдіктің құжаттарын нықтаған Сіз секілді мамандар-ай! Мақтанам!
Заттыбек Әбдіқапарұлы
Жанаргүл Қадырова
10
Отарқа
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
ҚАЛАЛЫҚ МӘДЕНИЕТ ЖӘНЕ ТІЛДЕРДІ ДАМЫТУ БӨЛІМІНІҢ НАЗАРЫНА!
Ш шеттетуде
етел тілі тілімізді Дария ЕРТАЙҚЫЗЫ
Бүгінде кез келген сауатты да көзі қарақты адам қала көшелеріндегі жарнамаларға сын көзбен қарайтын болды. Бұған дейін жарнама мәтінінің сауатсыздығы сын садағына алынып, біз осы тақырыпқа жиі оралған едік. Әйтсе де сыннан қорытынды шығып, жағдай қалыпқа түсті деуге әлі ертерек секілді. Өйткені біздің қалада қазақшасы қате жазылған жарнамалар аракідік болса да кездесіп қалады. Кейбір жарнамаларда ҚР «Жарнама туралы» Заңы өрескел бұзылып, Шешембеков көшесі, екі тілде қатар жазу талабы сақталмауда. Бір ғана Мәшһүр 5-үйде орналасқан Жүсіп көшесімен жүріп өтсеңіз, орыс және ағылшын «Нұржан» дүкенінің «Нур-Жан» тілдерінде жазылған жарнамалардан көз сүрінеді. болып жазылғанына да бірталай уақыт болды. Алайда оны түзетуге құлық танытқан жандарды әлі байқай алмай отырмыз. Мәшһүр Жүсіп көшесіндегі көпқабатты үйдің 1-қабатындағы «Светлячок» балаларды дамыту орталығының маңдайшасындағы жазу бір-ақ тілде жазылған. «Достық» дүкенінің жоғарғы жағындағы «Телефоны и планшеты от фирмы Apple» деген сөздер тұтас плакатты алады. Оның жанында бір ауыз қазақшасы жоқ. Төменгі тұсындағы «Ремонт сотовых телефонов, прошивка, русификация» деген ұсақ жазулар да орыс тілінде көрсетілген. Егер «Apple фирмасынан телефондар мен планшеттер» деп, одан әрі «Ұялы телефондарды жөндеу, жүйені жаңарту және орыс тіліне аудару» деп түсінікті тілмен жазса, елдің де тілі жылдам жаттығар еді.
Атауы қай тілде екені белгісіз «Пирамиса» сауда орталығына кіре берісте «Авангард. Мебель на заказ и на продажу» деген сөздер көзіңізге оттай басылады. «Авангард» дегенді өзгертпей-ақ «Жиһазды тапсырыспен және дайын күйінде сатып алуға болады» деп жазса, кімнің тақиясына тар келеді?
Оқу жылының басталғанына жарты айдан астам уақыт өтсе де, «Достық» дүкенінің оң жағындағы «Школьная ярмарка» деген жарнама сол күйі тұр.
«Водитель, осторожно пешеход» және «Кроме служебных автомашин» деген ескерту-белгілер қаланың кез келген жерінде кездеседі. Алматы, Астана секілді ірі қалаларда жол қауіпсіздігіне арналған мұндай ескерту-белгілер әлдеқашан қазақшаланған. Құлаққа әбден сіңісті Тіл үйрену үшін арнайы курстардан гөрі кейде болғаны соншалықты, мегаполис көше бойларында қазақша жазылған жарнамалар, тұрғындары бұл сөздерді ескертулердің де әсері бар екенін жоққа шығара аудармасыз-ақ түсінеді. алмаймыз. Жаяу жүргіншілер еріксіз жол бойындағы жарнама, ескертулерге көз жүгіртеді. Сондайда қазақ тіліндегі сөздер олардың санасында жылдам жатталады. Өкінішке қарай, бізде осы мәселе ескеріле бермейді. Жарнама берушілер шетел тілінде жазуға құмар. Әйтсе де шетел тілі біздің тілімізді шеттетіп жатқанын қаперге алғанымыз жөн-ау.
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
Қаракерей Қабанбай
Қазақтың
қаһарман қолбасшысы Қаракерей Қабанбайдың халық үшін ханнан да артық қадірі болған. Ұлы қолбасшы Қабанбайдың азан шақырып қойылған есімі Ерасыл екені баршаға мәлім. Ол 1692 жылы туып, 1770 жылы дүние салған. Жеті жасында әкесі Қожағұл, он алты жасында ағасы Есенбай жоңғарлар қолынан қаза табады. Қожағұлдың Есенбай, Есенаман, Ерасыл деген үш ұлы болған. Он алты жасар бала 1708 жылы жау арасына жасырын барып, ағасын өлтірген жоңғар батырын (Оджа жырға ноян) өлтіріп, кегін қайтарған. Осыдан кейін Зайсандағы Керей ішіне барып, апайы мен жездесі Бердәулеттің қолында ер жетеді. Өзіне шапқан қабандарды жайратып, Қабан батыр атанатыны осы кез. Содан бастап қашан көзі жұмылғанша қылышын қынабына салмаған. 1717 жылдан бастап 26 жасында елі мен жерін қорғау жорығы басталады. Найман түмендерін майданға бастап шыққан: 1717 жылы Аякөз шайқасына, 1723 жылы Түркістан қорғанысына, 1724 жылы 32 жасында Түркістанда хан сайланып, қазақтың Бас сардары (Бас қолбасшысы) дәрежесіне көтеріледі. 1726 жылы Бұланты шайқасына, 1730 жылы Аңырақай-Алакөл шайқасына, кейіннен Шыңғыстау, Ертіс бойындағы шайқастарға қатысып, Абылай ханның
бас батырына айналды. 1741 жылы Шыңғыстаудағы Шаған шайқасында ақбоз атпен топ жарып, жауды жеңгені үшін Дарабоз атанды. 1751 жылы батыр қолы Сыр бойы, Шымкент, Сайрам, Ташкент қалаларын жоңғарлардан азат етіп, Төле бидің билікке келуіне ықпал жасады. Жоңғарияға айдалып бара жатқан бірнеше мың қарақалпақты құтқарып қалады. 1752-1754 жылдар аралығында Қабанбай басқарған қазақ сарбаздары алдымен Іле, Балқаш, Қаратал өңірлерін жаудан тазартуға қатысты. Осыдан кейін Қарақол мен Нарынды, Үржар мен Қатынсуды, Алакөл мен Барлықты азат етіп, терістік бағыттағы Бөгенбай әскеріне қосылады. Одан кейін Баспан – Базар, Шорға, Маңырақ шайқастарына қатысып, Зайсан, Марқакөл, Күршім өңірлерін жаудан азат етті. 1756 жылы жоңғар билеушісі Әмірсананы қуып келген Қытай әскерінің бетін қайтарады. Шонжы, Нарынқол, Кеген өңірлерін қырғыздардан тазартады. 1756-1757 жылдары Еженханның қытай шеріктерін үш мәрте ойсырата талқандады. Қазақ топырағын басқызбайды. 1758 жылы қыркүйекте Барлықтан Үрімжі қаласына 300 жылқы айдатып, қазақ-қытай саудасын бастап берді. Мұны іске асырушылар: ұлы Едіге мен інісі Туматай. Заңғар Кірімхан (Жалғасы бар)
Отарқа
11
Қазақ хандығының алғашқы
астаналары
Біздің мақсатымыз Қазақ Хандығының алғашқы астаналық қалаларын анықтау болғандықтан, тікелей Алтын Орда тарихында маңызды орын алған Сарайшық қаласына көңіл аударайық. Алтын Орданың гүлденуі Өзбек хан мен Жәнібек ханның тұсына келеді. Аталған хандардың билігі барысында Алтын Орданың астанасы Сарай ӘлЖәдид (Жаңа Сарай) болды. Жәнібек хан тұсында Жаңа Сарай Алтын Орданың ғана емес, сол тұстағы бүкіл мұсылман дүниесінің ең ірі мәдени, ғылыми, діни орталығына айналған болатын. Алтын Орда аумағы жаппай көшпелілер мекендеген ұшықиырсыз кең дала ғана емес, қала салу мәдениеті де қатар жүрген мемлекет болған. Моңғол хандары салған қалалардың ішінде кезінде ішкі және халықаралық ірі сауда орталығы болған Сарайшық қаласын да атауға болады. Негізін Бату хан қалаған Сарайшық өзге қалалармен қатар, Ертістен Дунайға дейінгі ұлан-байтақ өлкені билеген, кейіннен Алтын Орда аталған империя - Жошы ұлысының алғашқы онжылдығында салынды. Алтын Орда тарихынан хабардар оқырман Сарай Бату, Сарай Берке қалаларының да астаналық маңызы болғанын біледі. Осыдан Алтын Орда тарихында Сарай әлЖадид, Сарайшық, Сарай Бату, Сарай Берке қалалары белгілі уақыт аралықтарында астаналық қызмет атқарған деген қорытынды жасауға негіз бар. Соның ішінде, Сарайшық қаласының да астаналық маңызының болғандығын «Сарайшықта Тоқты ханның жерленгенін, Жәнібектің осында таққа отырып, 17 жыл хандық құрғанын, ақыры сүйегі осында қойылғанын айтады. Жәнібек хан дүние салысымен, Сарайшыққа Әзірбайжаннан оның ұлы Бердібек келіп үш күннен кейін
хан сайланады», - деп жазған ортағасырлық авторлардың бірі Әбілғазының сөздерінен байқаймыз. Өйткені ортағасырлық дәстүр бойынша хандық таққа көтеру және ол дүние салған соң оны жерлеу де сол астанада өтетін болған. Сарайшық қаласы Алтын Ордадан кейін Ноғай Ордасының да тарихында кездеседі. «Ноғайдың атасы Жошының жетінші баласы. Ноғай әкесінен Днепр мен Днестр аралықтарын мұрагерлікке алған еді», - деп жазады Алтын Орда тарихын зерттеуші ірі ғалымдардың бірі М.Сафаргалиев. Сонымен, біз тарихтан Ноғай ұлысы және Ноғай Ордасы дегенді кездестіреміз. Ноғай ұлысы деп Едіге заманына дейінгі уақытты алуымызға болады. «Ноғай» атты этникалық атау ХV ғасырдың аяғында Едігенің арқасында маңғыт жұртының бірігуі, күшеюі арқасында қайта жаңғырған. Ноғай Ордасының тарихи сахнаға қайта оралып, Орда (мемлекет) ретінде танылуы Едігенің немересі Уақас бидің тұсына келеді дейді ноғайтанушы авторлар. Сарайшық қаласы Орда толық құлағанша ноғай билеушілерінің қыстық астанасы болып қала берді. Астана арқылы Шығыс Еуропа мен Орта Азияны қосатын басты сауда керуендері өтіп жатты. Ноғай Ордасының географиялық аумағы Алтын Орда мен Ақ Орданың арасында тиімді орналасқан еді. ХV ғасырдың орта шенінен бастап Ақ Орда Қазақ Хандығының этникалық аумағына айналғандығын еске алатын болсақ, бұл аймақтардың қазақ билеушілерінің назарында болуыәбден мүмкін жағдай. Ерсінай Пірімбетова, тарих ғылымдарының кандидаты, Т.Рысқұлов атындағы Қазақ экономикалық университетінің доценті («Қазақ тарихы» журналынан алынды, жалғасы бар)
Қазақтың әскери қару-жарақ атаулары Алмас қылыш – соғыс қаруы
Болаттың ең асылынан соғылады. Қазақ батырлары асынған бес қарудың бірі – осы алмас қылыш. Наркескен алмас қылыштың аңызға айналған түрі. 1861 жылы Злотоуста орыс инженері Аносов қазақтардың ертеде пайдаланған алмас қылыштарының өте өткір болуының бір сыры суару тәсілінде, болатты салқын күйінде соғуында екенін анықтап, сондай алмас қылыштарды орыс жауынгерлеріне жасатқан.
Гүрзі – темір шоқпар Ертеде ол әрі аң аулау, әрі соғыс құралы болған. Бұл атау парсы сөзінен шыққан. Палеолит дәуіріндегі алғашқы адамдардың негізгі құралы болған сойылдың күрделі түрі. Ол салмағы ауыр, мықты ағаштан жасалып, жуан басы қоламен, кейін темірмен қапталып қолданылды. Гүрзі бертінде билік етудің құралына айналды.
Бесқару
Ертеде батырлар бойына асынған қарулардың жалпылама атауы. Қазақтардың бесқаруы: қамшы (дойыр), сойыл, шоқпар, найза, жақ (садақ). «Ер қаруы – бес қару». Сойылдың орнына қылыш немесе айбалта да асынған. Бұйда пышақ – бұл да қару саналады. Сабы сүйектен, мүйізден, ырғайдан жасалатын жетелі ұзын пышақ. Сабының мойнын жез, мыс, күміспен әшекейлейді. Осылай жасалған пышақты қазақтар «сарымойнақ пышақ» деп те атайды. e-history.kz
12
Отарқа
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
ақкөл ауылына - 80 жыл Осылайша, шопан атанған Төкен Қабдылғазизұлы ата кәсіпке өмірінің он бес жылын арнап, №1 ферма - Ортақоға ауылының абыройлы азаматына айналды. Жыл сайын төл алу, жүн қырқу жоспарын асыра орындайтын шопан ауылдық кеңес депутаты болып сайланып, 1970 жылы «Ерен еңбегі үшін» медалімен марапатталды. Еңбекпен көзін ашқан ол туған жері Ертіс ауданында жүргенінде тракторға отырып, жер жыртып, егін салып, 1957 жылы «Тың жерлерді игергені үшін» медалін өңіріне қадаған еді. Осы тұста бүгінде сексен жастан асқан Төкен қарттың ата қонысы, өскен ортасы жайлы бірер ауыз сөз айта кетейік. Ол 1934 жылы Ертіс ауданы аумағындағы қожалар мекені - Аралбай деген жерде өмірге келген. Есін еміс-еміс білген шағында әкесі Қабдылғазиз Шыбынды көлі маңындағы май зауытының бастығы болып тұрды. Көп ұзамай ел шетіне жау тиіп, соғыс басталды. Елдің тұрмысы жүдеді. Әкесі қайтақайта соғысқа сұранғанымен, әскери комиссариаттағылар «Майданға май, брынза керек» деп, бронь беріп қалдырды. 1943 жылы отбасы қайғы жамылды. Төкеннің тоғыз жасында анасы Ғайни Әміртемірқызы сырқаттан көз жұмып, шиеттей бес бала кәрі әжесі Биқат Тұяққызының қолына қарап қалды. Арада үш жыл өткенде
Қолы шебер адамның өзі өлсе де, артында жақсы аты, істеген заты қалады. Он саусағынан өнер тамған ағаш шебері Ыбырай Нұрпейісовтің өмір тарихына үңілсек, 1914 жылы дүниеге келген ол ел басына соғыс бұлты үйірілгенде 1942 жылы майданға алынады. Сұрапыл соғыста ерлікпен шайқасып, ауыр жараланған кезі де болады. Қасына түскен снаряд жарықшақтары арқасына, жамбасына қадалып, әскери госпитальда емделеді. «Жамбасындағы жарықшақ әкеме өмір бойы серік болып өтті», дейді баласы Алтынайдар.
Ұрпақтан күтер үміт көп Сонау 1963 жылы «Ақкөл» кеңшарының №1 фермасына Ертіс ауданынан көшіп келіп қоныстанды. Әуелгі бетте бір табын қара мал бақты. Бір жолы шаруашылықтың бас зоотехнигі Қажым Есенғарин: «Төке, шопан жағы жетіспей тұр. Бір отар тоқты қабылдап алсаңыз қалай болады?» - деп қолқа салды. Аз-маз ойланған Төкен: «Әйтеуір шопан таяғын ұстайтын болсам, бойдақ қой емес, саулық қой бағайын. Табысы да молдау емес пе?» - деп келісімін берді. Сөйтіп, іле-шала №5 фермадан Өмен Бекбергеновтен бір отар тұсақты қабылдап алып, жайлауға көшті. Әйелі Тілеулес Көшкінбайқызы екеуі жаз бойы тыным таппай еңбектенді. Еңбек еш кетпеді, келесі жылдың қыстағындағы қоздақ кезінде әр жүз тұсақтан 82 қозыдан алып, жоспарды орындап шықты. Тиыштық қожа бәйбішесі Биқат та 96 жасында өлім жастығына бас қойды. Бала Төкен ағасы Кәкімқожамен бірге егінжайда масақ терді, бұзау бақты, түрлі шаруаға араласты. Балалық, жастық шағында бейнеттің дәмін татқан ол еңбек ете жүріп ысылып, отбасылы болды. Әкесі Қабдылғазиз Казенов өмірден өткен соң, «Сілеті» кеңшарына көшіп, кейін ағайынды Кәкімқожа, Төкен, Алпысбай Ақкөл Жайылмаға қоныс аударды. Шопандықтан бай тәжірибе жинақтаған Төкен аға кеңшар директоры Ризабек Искаков
пен бас мал дәрігері Болат Құсайыновтың өтінуімен ферма веттехнигі болып кәсібін өзгертті. Оқуы болмаса да, тоқуы мол ол бұл қызметті де бірнеше жыл абыроймен атқарды да, 1985 жылы «Ақкөл» кеңшарының орталығына көшіп, қырманға жұмысқа орналасты. Жүктелген міндетке жауапкершілікпен қарайтын, шаруаға құнтты Төкен аға он екі жыл шаруашылық қырманы меңгерушісі болып, диқандар өсірген астықтың шашаусыз қоймаға құйылуын қамтамасыз етті. ... Уақыт сынаптай сырғып
өтіп барады. Сексеннің үстіндегі Төкен қария қазір Екібастұз қаласында көпқабатты үйде тұрады. Тұрмысқа жайлы болғанымен, араласып-құраласатын өз қатары кем. Сиреп кетті ғой. Әкешешеден бес ұл еді, Кәкімқожа, Қажыкәрім, Елубай мен Алпысбай - бәрі о дүниелік болған, ұрпақтары бар. Екіүш жыл өтті, шәй деспей сыйласқан бәйбішесі Тілеулес те өмірден өтіп, сопиып қалды. Өз кіндігінен тараған Мұрат пен Манарбек, екі немере Жалғасбек пен Мадияр
жалғызсыратпайды, әйтеуір. Жалғасбек пен Мадиярды бәйбішесі екеуі кішкентайынан асырап-бағып, қолынан жетектеп мектепке апарып-әкеліп, ер жеткізді емес пе?! Бүгінде екі немересі де соқталдай азамат, ендігі үміт соларда, әулет керегесін кеңейтіп, кәрі жүректі жылытар. Солар атажұртын, шыққан тегін біліп жүрсін деген ой мазалаған қарт ана бір жылы Шыбынды көлдегі ата қорымға барып, аталарының басына белгітас қойып қайтты. Ж.СӘДУАҚАС
Есте қалған елеулі істер
Ыбырай шебер Жоғары бас қолбасшы Сталиннің Алғыс хатын алған Ыбырай Нұрпейісов соғыстан қайтқан соң «Ақкөл» кеңшарының №3 фермасында жұмыс істейді. Қой қораларын салуға қатысады. «Бертін 1983 жылы сол Жақсат ауылында болғанымда жасы үлкен адамдар «Әкең Ыбырайдың қолы тиген, төбесі қамыспен жабылған қой қора әлі тұр. Қалай берік тұрғызылған?!» деп сүйсініп айтқаны есімде сақталып қалды», - дейді баласы Алтынайдар әңгіме арасында. 1950 жылы Ақкөлге көшіп келген Ыбырай шебер кеңшардың құрылыс учаскесіне балташы болып жұмысқа кіріп, сонда зейнет жасына дейін істейді. Құрылыс бригадасы құрамында болып, жаңа үйлердің, әлеуметтік нысандардың есік-терезесін орнатады. Ал үйге келіп, демін басқан соң, сүргі, қашау, балғаны қолына алып, тұрмысқа қажет үстел, орындық, басқа да бұйымдарды
жасап, содан жаны рахат табушы еді. Сәбилі болған отбасыларға әдемі бесік жасап беріп қуантатын. Бесік демекші, Ыбырай шебердің үйінде де бесікте «іңгәлап» үш бала: Сержан мен Ұмсынай, Алтынайдар өсті. Отанасы Өкен Тасыбайқызы балажан, мейірімді адам еді, тағдырдың жазуымен өмірден ерте өтті, ал Ыбырай Нұрпейісов жетпіс бес жасында дүниеден озды. «Әкеге қарап ұл өседі» демей ме қазақ, Ыбырай шебердің өнері баласы Алтынайдарға жұғысты болды. Ақкөлден қалаға көшіп келгелі ол Ағаш өңдеу комбинаты, «Богатырь Көмір» ЖШС-де ағаш шебері болып жұмыс істеп, суреті Құрмет тақтасына да ілінді. «Әкем сияқты қолым босай қалғанда ағаш жонамын. Сүйікті кәсібіңе адалдық жан рахатын сыйлайды», дейді Алтынайдар. Ж.Жәлелұлы
Әркімнің кіндік қаны тамған жері болады. Менің шыр етіп дүние есігін ашқан жерім – әулиелі АқкөлЖайылма. Міне, сол киелі мекенге жақында барудың реті келді. Ауылды айнала көріп, көп жаңалықтарға көз жеткіздім. Ондағы азаматтардың іскерлігіне риза болдым. Ауыл орталығынан жаңадан алаң ашылып, бұрын мәдениет үйінің жанында тұрған Ұлы Отан соғысында қаза тапқандардың есімі жазылған тақтаны сонда апарыпты. Есімдері елге белгілі тарихи тұлғалардың барлығы да ескерусіз қалмапты. Сол есімдердің арасында нағашыларым да бар екен. Оның біреуі - бір кездері ел-жұртына аса қадірлі болған Шыман қажы. Заманның қиын кезінде ауыртпалықтан қорықпай, Меккеге барып қажылық парызын өтеп қайтқан. Екінші рет тағы ниеттеніп, ел-жұртпен қоштасып, біржола аттаныпты. Сол кеткеннен елге оралған жоқ. Кейін естуімізше, Меккеде ғибадат ету кезінде қайтыс болыпты. Шыман қажының Әбдіқасым, Кәрімберлі, Біләл атты үш ұлы болыпты. Әбдіқасым ертеректе Ақкөл-Жайылмада он тоғыз жылдай болыс болған екен. Сөзін елге өткізе білген, айтқанынан қайтпайтын іскер әрі батыл адам болған деседі көзін көргендер. «Адал болсаң жұртыңа, ағалыққа жарарсың» дегендей, айналасына қайырымды, жомарт болыпты. Тіпті үйленген жастарға енші берген де деседі. Оның інісі – Кәрімберлі де жай адам емес, ақыл-парасатымен көзге түскен. Жұртшылықты ауызбіршілікке шақырып, айналасына ұйытып отырған екен. Бұл кісілер ауылдағы балаларды жинап сауатын ашуға ықпал жасапты. Шыман атаның шаңырағында атақты Біржан сал қонақта болған екен. Жезтаңдай әнші домбырамен ән салып отырып, бір уақытта: «Қажы ата, ауылдарыңызда әу дейтін біреу жоқ па?» - депті. Сонда атамыз Естай ақынды алдыртыпты. Ол кезде Естай небәрі он алты жаста ғана екен. Сырттан әнмен сәлем бере кірген балаға таңырқай қараған Біржан сал оны қасына отырғызып, жақынырық танысады. Міне, бұл - есте қалған бір оқиғаның ұшығы. Ақкөл өңірінде бұл күнде аңызға айналып кеткен істер көп. Мұның барлығы келер ұрпаққа тағылымды іс болып қала бермек. Мәкен Біржан, Павлодар қаласы
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
Отарқа
13
Теледидар бағдарламасы ДҮЙСЕНБІ, 21 ҚЫРКҮЙЕК ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 9:45 «Апта.kz». 10:50 «Cырғалым». Т/х. 11:45 «Серпіліс». 12:35 «Баламен бетпе-бет». 13:00 «Бірге таңдаймыз». 14:05, 22:00 «Келін». Т/х. 15:00 «Әйел бақыты». 16:10 «Жүрегім сізге аманат». Т/х. 17:00, 1:55 «Менің Қазақстаным!». 17:30, 19:30, 23:35 Жаңалықтар. 17:50 «Білгіштер». М/х. 18:05 «Қызыл сарайдағы түс». Т/х. 19:05, 1:30 «Тарих толқынында». 20:15 «Айтуға оңай...». 21:00 «Жарық». Т/х. 23:00, 2:30 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев». 0:20 «Sport.KZ». 0:45 «Көкпар».
ХАБАР
7:02 «Білгенге маржан». 8:00, 9:00 «Жаңа күн». 10:00 «Жеті күн». 11:00, 1:05 «Әр үйдің сыры басқа» д/д. 11:45 «Магия кухни». 12:20 «Подари детям жизнь». 12:25 М/с. «Маша и медведь». 12:35 М/с. «Джейк и пираты Нетландии». 13:00, 17:00, 20:00, 0:05, 1:40, 2:40 Жаңалықтар. 13:15 Д/д. «Семейные мелодрамы». 14:05 Т/с. «Женский доктор-2». 15:00, 18:00 Новости. 15:15 «Бұйымтай». 16:00 «Өмір сабақтары» д/д. 16:30 Т/х. «Достық жәрмеңкесі». 17:15 Т/х. «Болашағым өз қолымда». 18:15 Т/х. «Жігіттер хикаясы». 19:00 «ТВ Бинго». 20:30 «Арнайы хабар». 21:00, 0:35, 2:10 Итоги дня. 21:30Т/с. «Ничего личного». 22:00 Т/с. «След». 22:50 «Көзқарас». 23:20 «Жекпе-жек».
ЕВРАЗИЯ
6:00 «Жить здорово». 6:50 Жаңалықтар.7:00 «Доброе утро». 11:00 «Пятницкий 2». Детектив.12:00, 20.40 «Сүйген жар» т/х.12:55 «Әйел сыры… ».14:00, 22.20 «Джодха және Акбар» т/х.15:00, 23.25, 02.15 «П@утina».15:20, 23.50 «X factor». Күнделік.15:30 «Судебные истории».16:30 «Давай поженимся».17:40 «Пусть говорят».18:55 «Принц Сибири» к/ф.20:00 «Главные новости». 21:40 «Басты жаңалықтар».00:00 К/ф. «Операция «Кукловод».
КТК
06.05 М/ф. 06.30 “Звонят, откройте дверь”. К/ф. 07.50, 2.10 “КТК” Қоржынынан”. 08.50 “Базар жоқ алаңы!”. 09.50 “Дорога домой”. 10.00 “Слуги народа”. 10.50 “Портрет недели”. 12.00 “Только любовь”. 14.05 “Другая правда”. 15.00 “Эксперимент”. 15.30 “Әйел қырық шырақты”. 16.30 “Тағдырмен тартыс”. Т/х. 17.00 “Тағдырмен тартыс”. Т/х. 18.00 “Махаббат мұңы”. Т/х. 19.00 “Махаббатта шек бар ма?”. Т/х. 20.00 “Айтылмаған ақиқат”. 20.30 Жаңалықтар. 21.00 Новости. 21.40 “Главная редакция” - Алматы - город Верный. 22.15 “Пороги”. 00.10 “Морские дьяволы. Смерч. Судьбы”.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00 «Ризамын». 07:00, 21.00 «Сүйген сұлу». Т/с. 09:00, 15.00 «Әкетай». Т/с. 10:00 «Готовим с Адель». 10:30 «Счастливы вместе». Т/с. 11:00, 18:00 «Воронины». Т/с. 13:00 М/ф. 14:00, 23:30 «Алғашқы махаббат». Т/с. 16:00, 00:30 «Поймай меня, если сможешь!». 20:00 Информбюро. 22:30 «Сен келерсің». Т/с. 02:30 Кошмар на улице Вязов 4: повелитель сна. 04:30 К/ц.
ЕҚТ
06.00 «Арайлы таң». 06.45 «Белгілі іздер». М/ф. 07.10 «Әсем әуендер». К/ц. 07.30 «Открытый диалог» с М.Сапарбаевым. 08.00, 22.00 «Рейдер». 08.15 «Горькая жизнь». Драма. 09.45 «Естімеген елде көп». 10.00 «Қорғансыздың күні». 11.40 «Откровенный разговор» с Ж. Ертлесовой. 12.15 «Boutique TV». 14.30, 18.30 Тілеймін сізге. 15.15 «Большие люди». 15.30, 17.30, 19.30, 21.30, 23.15 «Qazaq news». 15.45 «Тағдыр тезі». Драма. 19.00 Ислам өркениеті. 20.00 «Судьбы сестер». 22.15 «Экономические новости» с А.Абдуловым. 22.25 «Чингисхан». Драма. 23.45 «Сұхбат». 00.15 «Гармония». 00.55 «Магический вечер». 01.50 Концерт.
СЕЙСЕНБІ, 22 ҚЫРКҮЙЕК ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 10:00, 21:00 «Жарық». Т/х. 10:50 «Cырғалым». Т/х. 11:45, 21:05 «Айтуға оңай...». 12:30, 1:50 «Ұлы дала дүбірі». Д/ф. 13:00 «Бірге таңдаймыз». 14:05, 22:00 «Келін». Т/х. 15:00 «Әйел бақыты». 16:10 «Жүрегім сізге аманат». Т/х. 17:05, 0:45 «Келбет». 17:30, 19.30, 23:35 Жаңалықтар. 17:50 «Білгіштер». М/х. 18:05 «Қызыл сарайдағы түс». Т/х. 19:05, 0:20 «Қылмыс пен жаза». 23:00 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев». 1:20 «Дауа».
ХАБАР
7:02 «Білгенге маржан». 8:00, 9:00 «Жаңа күн». 10:00, 13:00, 17:00, 20:00, 23:50, 1:25 Жаңалықтар. 10:10 Т/с. «След». 11:00, 15:00, 18:00 Новости. 11:10, 0:50 «Әр үйдің сыры басқа» д/д. 11:45 «Магия кухни». 12:15 «Подари детям жизнь». 12:20, 21:30 Т/с. «Ничего личного». 12:50 «Экономкласс». 13:10 Д/д. «Семейные мелодрамы». 14:00 Т/с. «Женский доктор-2». 15:15 «Бұйымтай». 16:00 «Өмір сабақтары» д/д. 16:30 Т/х. «Достық жәрмеңкесі». 17:15 Т/х. «Болашағым өз қолымда». 18:15 Т/х. «Жігіттер хикаясы». 19:05 «Біздің үй». 20:30 «Бюро расследований». 21:00, 0:20 Итоги дня. 22:00 Т/с. «След». 22:50 «Көзқарас». 23:20 «Арнайы хабар».
ЕВРАЗИЯ
6:00 «Жить здорово».6:50 Жаңалықтар.7:00 «Доброе утро».11:00 «Пятницкий 2». Детектив.12:00, 20.40 «Сүйген жар» т/х.13:00 «Ашығын айтқанда» 14:00 «Джодха және АкбаР» т/х.15:00, 23.25, 2.15 «П@утina».15:20 «X factor». Күнделік.15:30 «Судебные истории».16:30 «Давай поженимся».17:40 «Пусть говорят». 18:55 «Принц Сибири» к/ф.20:00 «Главные новости».21:40 «Басты жаңалықтар». 22:20 «Джодха және Акбар» т/х.23:50 «X factor». Дневник.00:00 К/ф. «Операция «Кукловод»
КТК
06.05 М/ф. 06.15, 2.10 “КТК” Қоржынынан”. 07.00 “Махаббат мұңы”. Т/х. 07.25 “Қарадайы”. Т/х. 08.30, 20.30 Жаңалықтар. 09.00 “Жанқияр патшайым”. 10.05 “Пороги”. 12.00, 21.00 Новости. 12.40 “Главная редакция”. 13.20 “Морские дьяволы. Смерч. Судьбы”. 15.30 “Семейные драмы”. 16.35 “Айтылмаған ақиқат”. 17.00 “Тағдырмен тартыс”. Т/х. 18.00 “Махаббат мұңы”. Т/х. 19.00 “Махаббатта шек бар ма?”. Т/х. 20.00 “Орталық редакция”. 21.40 “Диагноз”- Тайна воды. 22.15 “Пороги”. 00.10 “Морские дьяволы. Смерч. Судьбы”.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00, 20.00 Информбюро. 07:00 Әзіл студио. 07:30, 21.00 «Сүйген сұлу». Т/с. 09:00, 15.00 «Әкетай». Т/с. 10:00 «Счастливы вместе». Т/с. 11:00, 18:00 «Воронины». Т/с. 13:00 М/ф. 14:00, 23:30 «Алғашқы махаббат». Т/с. 16:00, 00:30 «Вам письмо». 22:30 «Сен келерсің». Т/с. 02:30 «Перекати-поле». Кино. 04:30 К/ц.
ЕҚТ
06.00 «Арайлы таң». 06.45 «Белгілі іздер». М/ф. 07.10 «Әсем әуендер». К/ц. 07.30, 11.40, 15.30, 17.30, 19.30, 21.30, 23.15 «Qazaq news». 08.00, 22.00 «Рейдер». 08.15 «Горькая жизнь». Драма. 09.45, 23.45 «Естімеген елде көп». 10.00 «Қорғансыздың күні». 12.15 «Boutique TV». 14.30, 18.30 Тілеймін сізге. 15.15, 18.05 «Большие люди». 15.45 «Тағдыр тезі». Драма. 17.55 «Экономические новости» с А.Абдуловым. 19.00, 22.30 Жаңалықтар. 19.15, 22.45 Новости. 20.00 «Судьбы сестер». 22.15 «Экономические новости» с А.Абдуловым. 23.00 Музыка. 00.15 «Гармония». 00.55 «Магический вечер». 01.50 Концерт.
СӘРСЕНБІ, 23 ҚЫРКҮЙЕК ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 10:00, 21:00 «Жарық». Т/х. 10:50 «Cырғалым». Т/х. 11:45, 21:05 «Айтуға оңай...». 12:30, 1:50 «Ұлы дала дүбірі». Д/ф. 13:00 «Бірге таңдаймыз». 14:05, 22:00 «Келін». Т/х. 15:00 «Әйел бақыты». 16:10 «Жүрегім сізге аманат». Т/х. 17:05 «Sport.kz». 17:30, 19:30, 23:35 Жаңалықтар. 17:50 «Білгіштер». М/х. 18:05 «Қызыл сарайдағы түс». Т/х. 19:05, 0:20 «Журналистік зерттеу». 23:00, 2:25 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев». 0:45 «Поэзия әлемі». 1:20 «Ақсауыт».
ХАБАР
7:02 «Білгенге маржан». 8:00, 9:00 «Жаңа күн». 10:00, 13:00, 17:00, 20:00, 23:50, 1:25 Жаңалықтар. 10:10, 22:00 Т/с. «След». 11:00, 15:00, 18:00 Новости. 11:10, 0:50 «Әр үйдің сыры басқа» д/д. 11:45 «Магия кухни». 12:15 «Подари детям жизнь». 12:20, 21:30 Т/с. «Ничего личного». 13:10 Д/д. «Семейные мелодрамы». 14:00 Т/с. «Женский доктор-2». 15:15, 19:05 «Біздің үй». 16:00 «Өмір сабақтары» д/д. 16:30 Т/х. «Достық жәрмеңкесі». 17:15 Т/х. «Болашағым өз қолымда». 18:15 Т/х. «Жігіттер хикаясы». 20:30 «100 бизнес-тарихы». 21:00, 0:20 Итоги дня. 22:50 «Көзқарас». 23:20 «Бюро расследований».
ЕВРАЗИЯ
6:00 «Жить здорово». 6:50 Жаңалықтар.7:00 «Доброе утро».11:00 «Пятницкий 2». Детектив.12:00, 20.40 «Сүйген жар» т/х.13:00 «Ашығын айтқанда». 14:00, 22.20 «Джодха және Акбар» т/х. 15:00, 23.25, 2.15 «П@утina».15:20, 23.50 «X factor». Күнделік.15:30 «Судебные истории».16:30 «Давай поженимся».17:40 «Пусть говорят».18:55 «Принц Сибири» к/ф.20:00 «Главные новости».21:40 «Басты жаңалықтар».00:00 К/ф. «Операция «Кукловод».
КТК
06.05 М/ф. 06.15, 02.10 “КТК” Қоржынынан”. 07.00 “Махаббат мұңы”. Т/х. 07.25 “Қарадайы”. Т/х. 08.30, 20.30 Жаңалықтар. 09.00 “Жанқияр патшайым”. 10.05 “Пороги”. 12.00, 21.00 Новости. 12.40 “Диагноз”. 13.15 “Морские дьяволы. Смерч. Судьбы”. 15.30 “Семейные драмы”. 16.35 “Орталық редакция”. 17.00 “Тағдырмен тартыс”. Т/х. 18.00 “Махаббат мұңы”. Т/х. 19.00 “Махаббатта шек бар ма?”. Т/х. 20.00 “Кесiр”. 21.40 “Черный квадрат”. 22.15 “Пороги”. 00.10 “Морские дьяволы. смерч-2”.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00, 20.00 Информбюро. 07:00 Әзіл студио. 07:30, 21.00 «Сүйген сұлу». Т/с. 09:00, 15.00 «Әкетай». Т/с. 10:00 «Счастливы вместе». Т/с. 11:00, 18.00 «Воронины». Т/с. 13:00 М/ф. 14:00, 23.30 «Алғашқы махаббат». Т/с. 16:00 Том Хэнкс в драме «Форест гамп». 22:30 «Сен келерсің». Т/с. 00:30 «Форест гамп». Кино. 02:30 «Счастливая пропажа». Кино. 04:30 К/ц.
ЕҚТ
06.00 «Арайлы таң». 06.30, 19.00, 22.30 Жаңалықтар. 06.45, 19.15, 22.45 Новости. 07.00 Музыка. 07.10 «Әсем әуендер». 07.30, 11.40, 15.30, 17.30, 21.30, 23.30 «Qazaq news». 08.00 «Рейдер». 08.15 «Горькая жизнь». 09.45, 23.15 «Естімеген елде көп». 10.00 «Қорғансыздың күні». 12.15 «Boutique TV». 14.30, 18.30 Тілеймін сізге. 15.15, 18.05, 00.00 «Большие люди». 15.45 «Тағдыр тезі». Драма. 17.55 «Экономические новости» с А.Абдуловым. 19.30, 23.00 Музыка. 20.00 «Судьбы сестер». 22.00 «Рейдер». 22.15, 23.50 «Экономические новости» с А.Абдуловым. 00.15 «Гармония». 00.55 «Магический вечер». 01.50 Концерт.
БЕЙСЕНБІ, 24 ҚЫРКҮЙЕК ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 10:00, 21:00 «Жарық». Т/х. 10:50 «Cырғалым». Т/х. 11:45, 20:15 «Айтуға оңай...». 12:30, 1:50 «Ұлы дала дүбірі». Д/ф. 13:00 «Бірге таңдаймыз». 14:05, 22:00 «Келін». Т/х. 15:00 «Әйел бақыты». 16:10 «Жүрегім сізге аманат». Т/х. 17:05, 1:30 «Иман айнасы». 17:30, 19:30, 23:35 Жаңалықтар. 17:50 «Білгіштер». М/х. 18:05 «Қызыл сарайдағы түс». Т/х. 19:05, 1:05 «Индустрияландыру: Ұлттық өндіріс». 23:00 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев». 0:20 «Тарих толқынында». 0:45 «Жан жылуы».
ХАБАР
7:02 «Білгенге маржан». 8:00, 9:00 «Жаңа күн». 10:00, 13:00, 17:00, 20:00, 23:50, 1:25 Жаңалықтар. 10:10, 22:00 Т/с. «След». 11:00, 15:00, 18:00 Новости. 11:10, 0:50 «Әр үйдің сыры басқа» д/д. 11:45 «Магия кухни». 12:15 «Подари детям жизнь». 12:20, 21:30 Т/с. «Ничего личного». Түскі жаңалықтар. 13:10 Д/д. «Семейные мелодрамы». 14:00 Т/с. «Женский доктор-2». 15:15 «Біздің үй». 16:00 «Өмір сабақтары» д/д. 16:30 Т/х. «Достық жәрмеңкесі». 17:15 Т/х. «Болашағым өз қолымда». 18:15 Т/х. «Жігіттер хикаясы». 19:05 «Жекпе-жек». 20:30 «Сильные духом». 21:00, 0:20 Итоги дня. 22:50 «Көзқарас». 23:20 «100 бизнес-тарихы».
ЕВРАЗИЯ
6:00 «Ирония судьбы или С легким паром!».8:50 Жаңалықтар.9:00 «Ералаш». 9:10 Комедия «Каникулы строгого режима».11:40 «Клуб веселых и находчивых». Летний кубок в Сочи.14:05 «Ашығын айтқанда» ток-шоуы.15:10, 23.50 «X factor». Күнделік.15:20 «Танкисты своих не бросают».20:00 «Главные новости».20:40 «Сүйген жар» т/х.21:40 «Басты жаңалықтар». 22:20 «Джодха және Акбар» т/х. 23:25, 2.15 «П@утina».00:00 К/ф. «Операция «Кукловод».
КТК
06.05 М/ф. 06.15 “КТК” Қоржынынан”. 07.00 “Ма
14 Отарқа
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
Теледидар бағдарламасы хаббат мұңы”. Т/х. 07.25 “Қарадайы”. 08.30, 20.30 Жаңалықтар. 09.00 “Жанқияр патшайым”. Т/х. 10.05 “Пороги”. 12.00, 21.00 Новости. 12.40 “Черный квадрат”. 13.15 “Морские дьяволы. Смерч. Судьбы”. 15.30 “Семейные драмы”. 16.35 “Кесiр”. 17.00 “Тағдырмен тартыс”. Т/х. 18.00 “Махаббат мұңы”. Т/х. 18.30, 19.30 “Әйел қырық шырақты”. 21.40 “Наша правда” - Пламенные чувства. 22.50 “Пороги”. 00.50 “Морские дьяволы. смерч-2”.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00, 20.00 Информбюро. 07:00 Әзіл студио. 07:30, 21.00 «Сүйген сұлу». Т/с. 09:00, 15.00 «Әкетай». Т/с. 10:00 «Счастливы вместе». Т/с. 11:00, 18:00 «Воронины». Т/с. 13:00 М/ф. 14:00, 23:30 «Алғашқы махаббат». Т/с. 16:00, 00:30 «Вам письмо». 22:30 «Сен келерсің». Т/с. 02:30 «Перекати-поле». Кино. 04:30 К/ц.
ЕҚТ
06.00, 22.45, 01.50 Концерт. 06.30 Жаңалықтар. 06.45 Новости. 07.00 Музыка. 07.30 «Qazaq news». 08.00 «Рейдер». 08.15 «Естімеген елде көп». 08.20 «Қажылық». 09.30 «Балапандар», «Темір жанурлар», «Элементтер: ғажайып әлемдегі хиқаялар». М/ф. 10.30 «Сады Аллаха». 12.00 «Большие люди». 12.15 «Boutique TV». 14.30, 18.30 Тілеймін сізге. 15.15 «Әндер мен жылдар». К/ц. 17.30 «Жетімдер». К/ф. 19.15 «На открытой воде». 00.15 «Гармония». 00.55 «Магический вечер».
ЖҰМА, 25 ҚЫРКҮЙЕК ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 10:00 «Жарық». Т/х. 10:50 «Cырғалым». Т/х. 11:45 «Айтуға оңай...». 12:30, 2:00 «Ұлы дала дүбірі». Д/ф. 13:00 «Бірге таңдаймыз». 14:05, 22:00 «Келін». Т/х. 15:00 «Әйел бақыты». 16:10 «Жүрегім сізге аманат». Т/х. 17:05 «Жан жылуы». 17:30, 19:30, 23:35 Жаңалықтар. 17:50 «Білгіштер». М/х. 18:05, 2:35 «Иман айнасы». 18:30 «Журналистік зерттеу». 18:55 «Менің Қазақстаным!». 20:15 «Серпіліс». 21:05 «Шын жүректен!». 23:00 «Жайдарман». 0:20 «Қош бол, Гүлсары!».
ХАБАР
7:02 «Білгенге маржан». 8:00, 9:00 «Жаңа күн». 10:00, 13:00, 17:00, 20:00, 1:05, 2:35 Жаңалықтар. 10:10 Т/с. «След». 11:00, 15:00, 18:00 Новости. 11:10, 2:05 «Әр үйдің сыры басқа» д/д. 11:45 «Магия кухни». 12:15 «Подари детям жизнь». 12:20 Т/с. «Ничего личного». 13:10 Д/д. «Семейные мелодрамы». 14:00 Т/с. «Женский доктор-2». 15:15 «Бұйымтай». 16:00 «Өмір сабақтары» д/д. 16:30 «Ұлт саулығы». 17:15 «Бармысың, бауырым?». 18:15 Т/х. «Жігіттер хикаясы». 19:05 «Орталық Хабар». 20:30 «Тур де Хабар». 21:00, 1:35 Итоги дня. 21:30 «Жанды дауыс». 23:50 Т/х. «Жаным».
ЕВРАЗИЯ
6:00 «Жить здорово». 6:50 Жаңалықтар.7:00 «Доброе утро».11:00 «Пятницкий 2». Детектив.12:00, 20.40 «Сүйген жар» т/х.13:00 «Ашығын айтқанда». 14:00 «Жұма уағызы».14:15 «Джодха және Акбар» т/х.15:10, 23.25, 3.05 «П@утina». 15:30 Комедия «Крепкий брак».17:35 «Жди меня». Казахстан.18:50 «Поле чудес». 20:00 «Главные новости».21:40 «Басты жаңалықтар».22:20 «Джодха және Акбар» т/х. 23:50 «Точь-в-точь».
КТК
06.05 М/ф. 06.15, 02.30 “КТК” Қоржынынан”. 07.00 “Махаббат мұңы”. Т/х. 07.25 “Карадайы”. Т/х. 08.30, 20.30 Жаңалықтар. 09.00 “Жанқияр патшайым”. Т/х. 10.05 “Пороги”. 12.00, 21.00 Новости. 12.40 “Наша правда”. 13.50 “Морские дьяволы. Смерч. Судьбы”. 15.50 “Семейные драмы”. 17.00 “Тағдырмен тартыс”. Т/х. 18.00 “Махаббат мұңы”. Т/х. 18.30, 19.30 “Әйел қырық шырақты”. 21.40 “Наша. правда” – Точечная терапия. 22.45 “Последний герой”. 00.45 “Беременна В 16”. Реалити-шоу. 01.45 “Ревизорро”. 03.15 “Той BestStar”.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00, 20.00 Информбюро. 07:00 Әзіл студио. 07:30, 21.00 «Сүйген сұлу». Т/с. 09:00, 15.00 «Әкетай». Т/с. 10:00 «Счастливы вместе». Т/с. 11:00, 18.00 «Воронины». Т/с. 13:00 М/ф. 14:00, 23.30 «Алғашқы махаббат». Т/с. 16:00 Том Хэнкс в драме «Форест гамп». 22:30 «Сен келерсің». Т/с. 00:30 «Форест гамп». Кино. 02:30 «Счастливая пропажа». Кино. 04:30 К/ц.
ЕҚТ
06.00 «Арайлы таң». 06.30, 19.00, 22.30 Жаңалықтар. 06.45, 19.15, 22.45 Новости. 07.00, 19.30, 23.00 Музыка. 08.15 «Горькая жизнь». 09.45 «Естімеген елде көп». 10.00 «Қорғансыздың күні». Т/ц. 11.40 «Сұхбат». 12.15 «Boutique TV». 14.30, 10.30 Тілеймін сізге. 15.15, 18.05, 22.15 «Большие люди». 15.30 17.30, 21.30, 23.15 «Qazaq news». 15.45 «Тағдыр тезі». 17.55 «Экономические новости» с А.Абдуловым. 20.00 «Судьбы сестер». 22.00 «Рейдер». 22.25 «Чингисхан». 23.45 «Тurk zonе». 00.15 «Гармония». 01.50 Концерт.
11
10
қазан
қыркүйек
СЕНБІ, 26 ҚЫРКҮЙЕК ҚАЗАҚСТАН
7:00 Концерт. 8:00 «Қымызхана». 8:35 «Агробизнес». 9:00 «Сенбілік таң». 10:05 «Дауа». 10:40 «Айдаһар мінген шабандоздар». М/х. 11:30 «Білгірлер бәйгесі». 12:20 «Поэзия әлемі». 12:50 «Қазақстан дауысы». 14:25 «Атырау мұнайы. 70 жыл». Д/ф. 15:05 «Әзіл әлемі». 16:05, 1:10 «Жас жауынгер». 17:50 «Қара шаңырақ». Т/х. 19:30, 0:35, 2:50 Жаңалықтар. 20:05 Мейрамбек Бесбаевтың концерті. 21:00 «Сенбілік кездесу». 22:35 «Жайдарман».
ХАБАР
7:00 «Қалжың қоржыны». 8:30 М/с. «Динофроз». 9:00 «Бармысың, бауырым?». 9:40 «Продвопрос». 10:05 «Ұлт саулығы». 10:35 М/ф. «Охотник на драконов». 11:55 Кино. «Любовь и пицца». 13:35 Орталық Хабар». 14:30 «Жанды дауыс». 16:50 «Мен - чемпион». 17:25 «Дьявол с тремя золотыми волосками». 18:40 «Бенефис-шоу». 19:50 «Ду-думан». 21:00 «Жеті күн». 22:00 Кино «Дети Хуанг Ши». 0:10 Т/х. «Жаным». 1:40 «Отыз ұл болғанша».
ЕВРАЗИЯ
6:00 «Контрольная закупка». 6:20 «Частный детектив, или операция «Кооперация». 7:50 «Таңғы пошта».8:25, 14.20 «П@утina».8:50 Жаңалықтар.9:00 «Смак». 9:40 К/ф. «Любовь и роман».11:45 «Фабрика грез» с О.Артамоновой.12:05 «Ән дария».13:10, 3.20 «Караоке такси».13:45 «101 кеңес».15:30 К/ф. «Бабье лето».20:00 «Первая программа».20:30 «X FACTOR». Шестой сезон. 22:00 «Кешкі кездесу». 23:30 «Сенбілік жаңалықтар». 00:00 К/ф. «Меня зовут Хан».
Екібастұз қаласы Горняков көшесі, 34, 22-26-98, 8-707-255-00-31
10
19
№9353
«Айгөлек». 13:40 «Адамзаттың бәрін сүй, бауырым деп». Республикалық ақындар айтысы. 18:15 «Қара шаңырақ». Т/х. 20:00, 2:30 «Апта. КZ». 21:00 «Қазақстан дауысы». 22:35 «Алаяқ Дик пен Джейн». 0:10, 3:35 «Көкпар». 0:55 «Хеллен Келлер».
ХАБАР
7:00 «Қалжың қоржыны». 8:30 «Айбын». 9:00, 21:00 «Жеті күн». 10:00 «Ас арқау». 10:30 «Я - чемпион». 11:00 М/ф. «Планета 51». 12:30 «Бременские музыканты». 13:40 «Ду-думан». 14:55 «Қазақстаным, алға!». 17:05 «Өмір сабақтары» д/д. 17:40, 19:05 Кино. «Осторожно корова!». 19:50 «Бенефис-шоу». 22:00 Кино «Исходный код». 23:40 Т/х. «Жаным». 1:40 «Ұйқыдағы ару».
ЕВРАЗИЯ
КТК
6:00 «Сенбілік жаңалықтар». 6:25 «Доживем до понедельника». 8:05, 22.00 «П@утina». 8:30 Жаңалықтар. 8:45 «Воскресные беседы». 9:00 «Здоровье». 10:10 «Казлото». 10:50 «Теория заговора». 12:00 «Кешкі кездесу». 13:30 «Караоке такси». 14:10 «Әйел сыры…». 15:05 К/ф. «Отпечаток любви». 21:00 «Аналитика». 23:05 «Ән дария». 00:10 «Клуб веселых и находчивых». Юбилейный выпуск.
АРТА
07.05 М/ф. 07.35 “Астробой”. 08.00 “КТК” Қоржынынан”. 09.30 “Звездная жизнь” – “Две звезды”. 10.30 “Высокая кухня”. 14.30 “Дорога домой”. 14.40 “Өнерлi отбасы”. 15.30 “Біздің концерт”. 17.00 “Өнер қырандарында”. 18.20 “Әйел қырық шырақты”. 19.30 “Көңiлдi отбасы”. 20.30 “Эксперимент”. Премьера нового сезона. 21.00 “Портрет недели”. 22.00 “Слуги народа” с Артуром Платоновым. 23.00 “Родные и близкие”. 01.00 “Я стесняюсь своего тела”.
07.05 “Неподдающиеся”. К/ф. 08.30 “Алдараспан”. 09.00 “Жүрекжарды”. 09.40 “Удиви меня!”. 11.00 “Звездная жизнь” – “Две звезды”. 12.00 Н о в о с т и . 12.40 “Наша правда”. 13.40 “Последний герой”. 15.50, 02.40 “Қарадайы”. Т/х. 18.15 “Біздің концерт”. 19.35 “Өнер қырандарында”. 21.00 “Очная ставка” – “Осторожно, злые родители!”. 22.00 “Другая правда” с Алексеем Шахматовым». 23.00 “Я стесняюсь своего тела”. 01.00 “Восток – дело тонкое”. 05.58 ҚР Әнұраны. 06.00 «Әзіл студио». 06:30 Информбюро. 07:30, 20.00 «Сүйген сұлу». Т/с. 09:00 «Терминал». 11:00 «Готовим с Адель». 11:30 М/с. 12:30 «Сүйем деші». 14:30 «Бурабай әзіл фест». 16:00 «Губка боб: Квадратные штаны». 18:00 «Мрачные тени». 22:00 Айтыс алаңы. 23:00 «Смокинг». Кино. 01:00 «Большое путешествие». Кино. 03:00 К/ц.
ЕҚТ
06.00, 23.15 Концерт. 07.30 «Білек пен жүрек». 08.00 «Qazaq news». 08.30 «Темір жануарлар», «Балапандар», «Элементтер:ғажайып әлемдегі хиқаялар». М/ф. 10.00 «Popcorn» балалар тележобасы. 10.15 «Приключения электроника». 11.30 «Новое десятилетие – новые возможности». 12.15 Музыка. 12.30 «Ой түйін». 13.00 «Обозрение недели». 13.30,18.45 Тілеймін сізге. 14.00 «Ислам өркениеті». 14.40 Қазақ тілі-мәртебең. 15.15 «Мұзды жарып шыққан гүл». Т/х. 18.00 «В поисках капитана гранта». Кино. 19 30 «Открытый диалог» с М.Сапарбаевым. 20.00 «Есения». Кино. 22.15 «Тurk zonе». 22.45 «Естімеген елде көп». 00.15 «Гармония».
ЖЕКСЕНБІ, 27 ҚЫРКҮЙЕК ҚАЗАҚСТАН
7:00 Концерт. 8:30 «Қымызхана». 9:00 «Ақсауыт». 9:30 «Бүгін жексенбі». 11:05 «Баламен бетпе-бет». 11:25 «Саяхатшы Дара». М/х. 12:15 М/ф. 12:35
КТК
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00 «Әзіл студио». 07:00 М/ф. 08:00, 20.00 «Сүйген сұлу». Т/с. 10:00 «Сүйем деші». 12:00 Ералаш. 13:00 «Губка боб: квадратные штаны». 15:00 «Смокинг». 17:00 Фильм-концерт Макпал Жунусовой и Кайрата Нуртаса. 22:00 «Бурабай әзіл фест». 23:30 «Война миров». Кино. 02:00 «Детройт – город рока». Кино. 04:00 К/ц.
ЕҚТ
06.00, 22.30 «Естімеген елде көп». 07.30, 23.00 Концерт. 08.00 «Тurk zonе». 08.25 «Темір жануарлар», «Балапандар», «Элементтер:ғажайып әлемдегі хиқаялар». М/х. 09.00 «Popcorn». 09.15 «Есения». 11.30 «Мастер- класс от джорджио». 12.00 Иннополис. 12.30 «Ой түйін». 13.00 «Обозрение недели». 13.30, 19.00 Тілеймін сізге. 14.00 Ауыл тынысы. 15.15 «Мұзды жарып шыққан гүл». Т/х. 18.00 «В поисках капитана гранта». Кино. 18.30 Музыка. 19.30 «Откровенный разговор» с Ж. Ертлесовой. 20.00 «А поутру они проснулись». Кино. 21.35 «Большие люди». 22.00 «Сұхбат» М.Сапарбаевпен. 00.15 «Гармония».
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
шешім №2
ҚАЛИМАШ БАЯХМЕТҚЫЗЫ БАҒАЕВАНЫҢ
Екібастұз қаласы Сарықамыс ауылдық округі әкімінің 2015 жылғы 31 наурыздағы «Шектеу шараларын тағайындау туралы» №1 шешімінің күші жойылды деп тану туралы әкімінің 2015 жылғы 31 наурыздағы «Шектеу шараларын тағайындау туралы» №1 (Павлодар облысының Әділет департаментінде №4436 болып тіркелген, 2015 жылғы 30 сәуірдегі №17 «Отарқа» және 2015 жылғы 7 мамырдағы №18 «Голос Экибастуза» газеттерінде жарияланған) шешімінің күші жойылды деп танылсын. 2. Осы шешімнің орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын. М.Сейсембаев, Екібастұз қаласы Сарықамыс ауылдық округінің әкімі
Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау комитетінің Павлодар облысы бойынша департаменті (Павлодар қаласы, Академик Сәтбаев көшесі, 136) 2015 жылғы 22 қазанда сағат 17.00-де «Павлодарэнергосбыт» ЖШС-нің Екібастұз қаласы тұтынушыларын жылу энергиясымен жабдықтау қызметіне арналған тарифтердің шекті деңгейінің жобаларын қарау жөнінде жария тыңдау өтетінін хабарлайды. Жария тыңдау мына мекенжайда өткізіледі: Екібастұз қаласы, Абай көшесі, 121 «А» («Қайнар» БСК). Осыған байланысты, Департамент Қазақстан Республикасы Парламентінің, мәслихаттардың депутаттарын, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының, мемлекеттік органдардың, тұтынушылар мен олардың қоғамдық бірлестіктерінің өкілдерін, тәуелсіз сарапшыларды, бұқаралық ақпарат құралдарын және табиғи монополиялар субъектілерін ашық жария тыңдауға қатысуға шақырады. Анықтама үшін телефон: (87182) 650176 (сайты: www.kremzk.gov.kz). «Павлодарэнергосбыт» ЖШС - (87182)399629 (сайты: www.pavlodarenergo.kz).
Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау комитетінің Павлодар облысы бойынша департаменті (Павлодар қаласы, Академик Сәтбаев көшесі, 136) 2015 жылғы 22 қазанда сағат 15.00-де «Павлодарэнерго» АҚның (Екібастұз жылу орталығы өндірістік кешені) жылу энергиясын өндіру қызметіне арналған тарифтердің шекті деңгейінің жобаларын қарау жөнінде жария тыңдау өтетінін хабарлайды. Жария тыңдау мына мекенжайда өткізіледі: Екібастұз қаласы, Абай көшесі, 121 «А» («Қайнар» БСК). Осыған байланысты, Департамент Қазақстан Республикасы Парламентінің, мәслихаттардың депутаттарын, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының, мемлекеттік органдардың, тұтынушылар мен олардың қоғамдық бірлестіктерінің өкілдерін, тәуелсіз сарапшыларды, бұқаралық ақпарат құралдарын және табиғи монополиялар субъектілерін ашық жария тыңдауға қатысуға шақырады. Анықтама үшін телефон: (87182) 618292 (сайты: www.kremzk.gov.kz). «Павлодарэнерго» АҚ - (87182)399516, 399603 (сайты: www.pavlodarenergo.kz).
Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау комитетінің Павлодар облысы бойынша департаменті (Павлодар қаласы, Академик Сәтбаев көшесі, 136) 2015 жылғы 22 қазанда сағат 16.00-де «Павлодарские тепловые сети» ЖШС-нің (Екібастұз жылу желілері) жылу энергиясын беру және тарату қызметіне арналған тарифтердің шекті деңгейінің жобаларын қарау жөнінде жария тыңдау өтетінін хабарлайды. Жария тыңдау мына мекенжайда өткізіледі: Екібастұз қаласы, Абай көшесі, 121 «А» («Қайнар» БСК). Осыған байланысты, Департамент Қазақстан Республикасы Парламентінің, мәслихаттардың депутаттарын, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының, мемлекеттік органдардың, тұтынушылар мен олардың қоғамдық бірлестіктерінің өкілдерін, тәуелсіз сарапшыларды, бұқаралық ақпарат құралдарын және табиғи монополиялар субъектілерін ашық жария тыңдауға қатысуға шақырады. Анықтама үшін телефон: (87182) 618292 (сайты: www.kremzk.gov.kz). «Павлодарские тепловые сети» ЖШС - (87182)652910 (сайты: www.pavlodarenergo.kz).
Құрметті Екібастұз қаласының және ауылдық аймақ тұрғындары!
Екібастұз қаласының ішкі істер басқармасы қолданылу мерзімі өтіп кеткен жеке куәліктерді ауыстыруды сұрайды, сондай-ақ, ескі (ламинирленген) жеке куәліктерді чипі бар куәліктерге ауыстыруды ұсынады. Аталған куәліктерді ауыстыру үшін Мәшһүр Жүсіп көшесі, 92/2 (Халыққа қызмет көрсету орталығының ғимараты (ХҚКО) мекенжайында орналасқан көші-қон полициясы бөлімінің құжаттандыру бөліміне жүгіну қажет. Екібастұз қаласы әкімінің аппараты
Құрметті Екібастұз қаласының тұрғындары! Қазақстан Республикасының 2014 жылғы 30 маусымдағы «Қазақстан Республикасының азаматтарына, оралмандарға және Қазақстан Республикасында тұруға ықтиярхаты бар адамдарға олардың мүлікті жария етуіне байланысты рақымшылық жасау туралы» №213-V ҚРЗ Заңына сәйкес Екібастұз қаласы әкімінің аппараты мүлікті (ақшадан басқа) жария етуге ұсыну үшін Екібастұз қаласы Мәшһүр Жүсіп көшесі, 45, №35 каб. мекенжайында құжаттарды қабылдауды жүзеге асыруда. Анықтама телефоны: 34-45-00. Екібастұз қаласы әкімінің аппараты
15
еске алу
Екібастұз қаласы Сарықамыс ауылдық округі әкімі 2015 жылғы 9 қыркүйек
Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Заңының 35-бабына, Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 10 шілдедегі «Ветеринария туралы» Заңының 10-1 бабының 8) тармақшасына және Екібастұз қаласының мемлекеттік ветеринариялық-санитарлық бас инспекторының 2015 жылғы 7 қыркүйектегі №1-14/252 ұсынысы негізінде ШЕШІМ қабылдаймын: 1. Екібастұз қаласы Сарықамыс ауылдық округі
Отарқа
40-ына арналған ас 20 қыркүйек күні сағат 13.00-де «Салтанат» мейрамханасында (үлкен зал) беріледі. Еске алушылар: ұлы Жетпісбай, келіні Нағима (Зоя), немерелері Әлия, Айдын, Аяулым. №9366
еске алу ҚАДИША ТӘТИҚЫЗЫ ҚОЖАЙ КЕЛІНІНІҢ
фәниден бақиға озғанына бір жыл болып қалды. Ардақты жарымды сағына еске ала отырып, жатқан жері жарық, топырағы торқа, жаны жәннатта болсын деп тілейміз. Біз, артта қалған жолдасы, ағайын-туыстары мен ұл-қыздары, марқұмды еске ала отырып мына өлең жолдарын арнаймыз.
40 жылдан аса жолдас болған асыл жар, Сағынумен бір көруге болдық зар. Жазмыш тағдыр арамыздан әкетіп, Жыл болып қалды орны толмас ауыр хал! Анажан, шаңыраққа болған пана, Жамандық қылмаушы едің ешбір жанға. Амал не, жоқсыз бүгін ортамызда, Сағындық ана, сізді баршамыз да. Адалдықтың берік қалап іргесін, Көз жұмғанша жүрегімде біргесің. Бар тілегім - орның болып жұмақтан, Махшар күннің бұйырта көрсін үлесін. Өзіңізбен өткен күндер жадымызда мәңгі сақталады. Сағынып еске алушылар: жолдасы Зейнолла Қожайұлы мен балалары, туыстары, немере-жиендері. Марқұмның жылына арналған ас қыркүйек айының 26сы күні «Үміт» мейрамханасында сағат 12.00-де беріледі. №9466
еске алу Марқұмдар - әкеміз КАМАЛ
АЙТПИШЕВТЫҢ қайтыс болғанына 20 жыл, анамыз СӘУЕН АЛҒОЖИНАНЫҢ қайтыс болғанына 16 жыл толуына және сіңліміз
АЙЖАН АЙТПИШЕВАНЫҢ
жылына арналған ас 19 қыркүйекте сағат 12.00-де «Салтанат» тойханасында беріледі. Еске алушылар: балалары, туысқандары. №9358
Отарқа
№37 (1287)
17 қыркүйек 2015 жыл www.otarka.kz
Құттықтаймыз! Құрметті де ардақты әкеміз
Төлеухан Қалиұлын 70 жас мерейтойымен құттықтаймыз!
70 жасың, құтты болсын, әкешім, Біздер үшін таудай биік, дарасың. Өмірдегі орның бөлек қашанда, Қасиетің зор, мейірбанды, данасың!
Күндей күліп әрқашанда нұр жүзің, Құлпырыңыз, ардақты әке, біз үшін. Мерейлі той құтты болсын, әкешім, Құттықтайды өзіңізді ұл-қызың.
Аман болсын туған-туыс, еліңіз, Бірге жүрсін құрбы-құрдас, теңіңіз. Қызық көріп мына фәни жалғанда, Аяулы әке, бір ғасырға келіңіз. Тілек білдірушілер: ұлдары, келіндері, немерелері.
Құтты болсын 70 деген жасыңыз, Талай-талай асулардан асыңыз. Шаттық күнде бола берсін, көп болсын, Уайым-қайғы ешқашанда жоқ болсын. Денсаулық мықты болсын әрқашанда, Амандық біз тілейміз басыңызға! Қартайғанда сырласып отыратын, Анамыз аман болсын қасыңызда. Алтын той қуаныш қой бәрімізге, Айналады айтып жүрер әнімізге. Аман боп ортамызда жүріңіздер, Өнегеңіз бар үйретер әлі бізге. Тілек білдірушілер: қызы Раушан, күйеу баласы Игілік, жиендері: Ажар, Нұрислам.
Өткен күннің арта қалып елесі, Тіршіліктің жылжи берер кемесі. Басыңызға бақ пен ырыс сыйлаған 70 жастың құтты болсын белесі!
Балаларың - басыңдағы бағыңыз, Жүзге дейін шырақ отын жағыңыз. Өзіңізді мәпелеген, баптаған Аман болсын апамыздай жарыңыз.
Осы өңірде кеп керілген керегең, Еңбегіңмен еселенген берекең. Атасының амандығын тілейді Ерке, тентек, ақ пейілді жиендерің.
Отарқа www.otarka.kz
МЕНШІК ИЕСІ: «Екібастұз дауысы - ақпараттық орталығы» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Директор: АЙНҰР Мейрамова Тел.: 34-93-92 Редактордың міндетін атқарушы:
ЖАНАРГҮЛ ҚАДЫРОВА Жауапты хатшы: ДАРИЯ ЖҰМАДІЛОВА Тілші: БЕКТҰРҒАН ЛАҚАДЫЛ Аға оператор-бет қаттаушы: Ерқанат Нұрпейісов Бет қаттаушы: Бақытгүл Мәукілова
ТӨЛЕУХАН ҚАЛИҰЛЫ!
80 жылдық мерейтойымен шын жүректен құттықтаймыз! Құтты болсын қуанышты күніңіз, Бақытты боп шаттық өмір сүріңіз. Сексеннің де асқарына жеттіңіз, Енді жүзге құлаш сермеп шығыңыз!
Құтты болсын 70 деген жасыңыз, Талай-талай асулардан асыңыз. Тілейміз жанұяңыздың амандығын, Көрмеңіз бұл өмірдің жамандығын. 100 жасап көтеріңкі көңілменен, Қайыспай арқалаңыз заман жүгін! Тілек білдірушілер: №9448 Ержановтар отбасы.
Мереке күн нұрға толсын жүзіңіз, Қуаныңыз, шаттаныңыз, күліңіз, Бала-шаға қызығына кенеліп, Ортамызда аман-есен жүріңіз! Тілек білдірушілер: балаларыңыз, немерелеріңіз, жиендеріңіз. №9531
Шын жүректен!
Мешіт ашылады!
Құрметті
Сүлеймен Ермекұлы НадирбаевТЫ
2015 жылдың 19 қыркүйегінде Зеленая роща ауылында мешіт ашылады. Ашылу салтанатының басталуы – сағат 10.00-де. Мерекелік бағдарламада: - ат жарыс, - қазақ күресі; - қол күрес, - концерт. Шараны тамашалауға ниет білдірген қалалықтарды Зеленая роща ауылына жеткізу үшін 19 қыркүйек күні сағат 8.00-де қалалық әкімшілік алдында арнайы автобус күтеді. Кешікпеңіздер! Ұйымдастыру комитеті
40 жасқа толған туған күнімен құттықтаймыз! Әлемдегі бар жақсылықты тілейміз. Дүниенің шуағын, өмірдің жырын, жүрегіңе Алланың нұрын тілейміз. Алла жолыңды ақ, көңіліңді асқақ, жүрегіңді уайымсыз, арманыңды айқын, мақсатыңды жарқын етсін!!! Ізгі тілекпен: ағайын-туысқандары. №9445
кафесі шақырады: * Үйлену тойы, қыз ұзату, мерейтой! * Тұсаукесер, тілашар, сүндет той! * Бәрі де сіздер үшін - игілікке!
№9393
РАУЗА АЛЬБЕКҚЫЗЫ ТАЙҒАНОВАНЫ
Құрметті
«думан»
Ардақтайды ақсақал деп халқың да, Біз секілді ұрпағың да артыңда. Сексенге де, тоқсанға да жетіңіз, Дәл осындай мейірімді қалпыңда. Тілек білдірушілер: қызы Айман, күйеу баласы Болат, жиендері: Дана, Диас, Нияз.
Аяулы да ардақты анамыз
Ізгі ниетпен!
Мекенжайымыз: М.Әуезов көшесі, 157 «А» (19 ш/а. «Сәуле» СҮ артында, квартал ішінде). Тел.: 33-35-18, 8-705-276-84-80
Құрметті оқырман!
Редакцияға мақалаларыңызды жолдағанда, суретті WORD-бағдарламаның, яғни, мәтіннің ішіне салмай, жеке сақтауларыңызды өтінеміз.
Мануалды терапия
Хабарландыру 2002-2004, 2006-2008 жылдары туған қыздардан футбол командасын жасақтау жүргізілуде. Жаттықтырушы – Аида Владимировна Хачатурян. Жаттығу тегін жүргізіледі. Байланыс телефондары: 8-701-527-87-85, 8-777-86641-98, 8-747-386-22-68. Үй телефоны: 77-54-32.
Дәрігер Кривоносенко Сергей Иннокентьевич
Ауру түрлерін емдейді: протрузим, диск жарығы, остеохондроз, радикулит, сколиоз, мойынның қисаюы, бас ауруы, бас айналуы, бақайдың ауырсынуы, жарақаттан кейінгі дерттер, ауыр босанудың салдары. Үйге шақыру, массаж. Әуезов көшесі, 38, 2-қабат. 211-бөлме. Тел. 40-02-57, 8-705-706-90-67, 8-702-491-89-18, ж.т. 75-56-29. Мем.лиц. №00712 DS, Павлодар обл. денс. сақтау басқ. берілген.
Продам
Известь 70 тн/кг в розницу, оптом 60 тн/кг.
в мешках, качество, доставка. Ул. 14 Северный, 37.
№9465
Тел. 37-18-11, 74-15-55, 8-701-422-95-42, 8-705-481-48-00.
№8976
Жарнама бөлімі: 34-95-03
Автордың жеке пікірі үшін редакция жауап бермейді. Қолжазба, фотосурет авторға қайтарылмайды. «Отарқада» жарияланған материалдарды көшіріп немесе өңдеп басу үшін редакцияның жазбаша рұқсаты алынып, газетке сілтеме жасалуы міндетті. Редакцияның мекенжайы: 141202, Екібастұз қаласы, Мәшһүр Жүсіп көшесі, 46-үй, 1-қабат Тел/факс: 40-06-19 Электрондық пошта: Otarka1@yandex.ru Таралым 2550 Тапсырыс: №1866 Индекс 63700 Газет аптасына бір рет, бейсенбі күні қазақ тілінде шығады. Көлемі 4 б.т. Газетке 16.09.2015 ж. сағат 18.00-де қол қойылды.
Газет Қазақстан Республикасының Мәдениет және Ақпарат министрлігі, Ақпарат және мұрағат комитетінде 28.08.2012 жылы тіркеліп, №12979-Г куәлігі берілген.
Газет редакцияда компьютермен теріліп, беттеліп, Павлодар қаласындағы «Дом печати» ЖШС баспаханасында басылды. Павлодар қаласы, Ленин көшесі, 143-үй.