Біріңді, қазақ, бірің дос, көрмесең, істің бәрі бос!
Абай
Отарқа Екібастұз қалалық газеті. газет 1992 жылдың 1 қаңтарынан бастап шығады
№48 (1246)
www.otarka.kz
4 желтоқсан 2014 жыл
Отарқа - ақпарат
«Шаңырақ» байқауының жүлдегері Ағымдағы жылдың қазан-қараша айларында ҚР Мәдениет және спорт министрлігі Қазақстан халықтары Ассамблеясының қолдауымен этножурналистика саласында «Шаңырақ» шығармашылық байқауын ұйымдастырды. Б.ҚЫЗЫРХАН
«Ризашылық» - балалар игілігі үшін Қалалық «Үміт» балалар үйінде дәстүрлі «Ризашылық - балалар игілігі үшін» мерекесі атап өтілді. Жыл сайын өткізілетін бұл мереке ізгілік пен мейірімділіктің жарқын көрінісі. Бектұрған ЛАҚАДЫЛ Аталмыш шара «Үміт» балалар үйі тәрбиеленушілерінің өз өнерлерін көрсетуімен басталды. «Үміт сазы» домбыра ансамблі «Сары дала» күйін нақышына келтіре орындады. Сонымен қатар көрермендер «Періште» театрландырылған қойылымын тамашалады. Облыстық білім беру басқармасы басшысының орын-
басары Саян Мұқанов атаана қамқорлығынсыз қалған балаларға мемлекет тарапынан барлық жағдай жасалып жатқандығын жеткізді. Шара барысында «Үміт» балалар үйіне көп жылдан бері қамқорлық көрсетіп келе жатқан «ЕЭК» АҚ «Шығыс» кеніші шаңсорғыш, ал «Халық банк» АҚ бөлімшесі түрлі ойыншықтарды тарту етті. «Нар-Транс» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі ноутбук пен үтік сыйласа, «Қазақстан вагон құрылысы компаниясы» ЖШС-і балалардың жаңажылдық костюмдер алуына қаржымен қарасты. Балалар өз кезегінде қолұшын берген демеушілерге өз қолдарымен жасаған туындыларын тарту етті. -«Үміт» ба ла лар үйінің тәрбиеленушілеріне көптеген
адамдар қамқорлық танытуда. Солардың ішінде «ЕЭК» АҚ «Шығыс» кеніші директоры Юрий Гончаров, кәсіпорын кәсіподағы комитетінің төрағасы Василий Давиденко, «Халық банк» АҚ бөлімшесінің директоры Айқын Қабулов, «Нар-Транс» ЖШС-і бас директоры Ризван Цинаев және «Қазақстан вагон құрылысы компаниясы» ЖШС-інің бас директоры Анатолий Герасименкоға зор алғысымды білдіремін. Осы сый - сияпат тардың барлығы мұндағы балалардың игілігіне жұмсалатын болады. Тағы бір мәрте қамқорлық пен мейірімділікті сезінген әр баланың жүрегінде болашаққа деген үміт оты жанары анық, -дейді «Үміт» балалар үйінің директоры Нағима Әбдрахманова.
Баспасөзге жазылу
«Отарқа» газетіне 2015 жылға жазылу жүруде РЕДАКЦИЯ АРҚЫЛЫ ЖАЗЫЛУ Жазылу мерзімі
Жеке адамдар
Заңды тұлғалар
Зейнеткерлер
6 айға
708 теңге
1368
612
1 жылға
1416
2736
1224
ПОШТА АРҚЫЛЫ ЖАЗЫЛУ қала
ауыл
қала
ауыл
қала
ауыл
6 айға
1050
1128
1710
1788
954
1032
1 жылға
2100
2256
3420
3576
1908
2064
Байқау бес аталымда – Қазақстан қоғамындағы этносаралық келісімді нығайту, Қазақстандық патриотизмді нығайту жолындағы мемлекеттік рәміздердің рөлі, ұлттық мәдени орталықтар қызметін түсіндіру, Қазақстан этностарының мәдениеті мен салт-дәстүрін дамыту және мемлекеттік тілдің рөлін көтеруге бағытталған үздік мақалаларды және телерадиобағдарламаларды анықтау бойынша өткізілді. Екі кезеңнен тұратын байқауға еліміздің түпкіртүпкірінен 70-тен астам материал жолданып, оның 28-і екінші кезеңге жіберілді. Республикалық «Егемен Қазақстан» газетінің тілшісі Сүлеймен Мәмет, Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті журналистика және саясаттану факультетінің деканы, филология ғылымдарының кандидаты, доцент Қайрат Сақ, белгілі ақындар Ерлан Жүніс, Бауыржан Қарағызұлы қатарлылардан құрам тапқан қазылар алқасы 27 қараша күні байқау қорытындысын шығарды. Марапаттау сәті Астана қаласындағы «ПекинПалас» қонақүйінде өтті. Осы байқауға қатысқан қалалық «Отарқа» газетінің жауапты хатшысы Дария Ертайқызы жүлделі 3-орынды иеленді. Жүлдең құтты болсын, Дария!
Жаңа ғимаратқа көшті Тұңғыш Президент күніне орай қалалық орталықтандырылған кітапханалар жүйесінің №6 кітапхана филиалы мен №4 балалар кітапханасының филиалы күрделі жөндеуден өткен ғимаратқа көшті. Солнечный кентінің әкімі Маржан Алшымбаева лента қию рәсіміне қатысты. Екі кітапхана ұжымы бірлесіп «Елін сүйген Елбасы» және «Ерен Елбасы - кемел көшбасшы» деген атпен кітап көрмесін ұйымдастырды. Шара барысында кітапхананың тарихы, тыныс-тіршілігі туралы слайдшоу көрсетілді. Кітапхананың заман талабына сай жабдықталғандығы да айтылды. №6 кітапхананың кітапханашысы А.Қ.Сүлейменова екі кітапхананың жаңа қонысқа көшуіне қолұшын берген мекеме басшыларына шынайы алғысын білдірді. Соңынан №4 балалар кітапханасының оқырмандары өз өнерлерін көрсетті. «Мақпал» мәдениет үйінің әншісі Кәрімжан Қуаныш әуелете ән салды. Ж.Бектасова, №6 кітапхананың бас кітапханашысы
Құлаққағыс! Үстіміздегі жылдың 10 желтоқсанында «Өнер» ҚМО-да «Сіздің ізгілігіңіз – өзгенің игілігіне» атты дәстүрлі қайырымдылық марафоны өтеді. Басталу уақыты – сағат 10.00-де. Ұйымдастыру комитеті
2
Отарқа
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
ИНТЕРФАКС материалдарынан
Куржейді өлтірген қылмыскер 20 жылға түрмеге қамалды Павлодардағы ауданаралық мамандандырылған қылмыстық сот Павлодар облысының құрметті тұрғыны, Социалистік Еңбек Ері Станислав Куржейдің өліміне қатысты істі аяқтады. «Осы іс бойынша күдікті 23 жастағы Сабирьян Васильев «Тонау», «Қарақшылық», «Аса қатігездікпен адам өлтіру» және «Құжат ұрлау» бойынша айыпты деп танылды. Сот үкімімен ол 20 жылға бас бостандығынан айырылып, жазасын қатаң тәртіптегі калонияда өтейтін болады»,-деп судья Нұрлан Айтбаев үкімді оқыды. Тергеушінің мәліметі бойынша, ақсақалдың баласымен қылмыскер бұрыннан таныс болған. Ол үй иелері жоқ деп ойлап, Куржейдің үйіне ұрлық жасау мақсатымен кірген. Полиция қызметкерлері атап өткендей, қарияны өлтіру қылмыскердің жоспарында болмаған. Ол ұрлығының үстінен шығып қалған қарияныкуәгер болмасын деп өлтірген. Қылмыскер қарияға үш рет пышақ салған. Сонан соң қымбат, бағалы заттарды алып кеткен. Ұрланған заттардың жалпы құны 2 млн теңгені құрайды. 90 жастағы Кружей өз үйінде өліп жатқан жерінде 13 маусым күні таңертең табылған. Оның өлі денесін алғаш болып үй қызметкері көрген. Үйден ақша және бағалы заттар ұрланғаны белгілі болды. Сондай-ақ қайтыс болған қарияның баласына тиесілі «Honda» автокөлігі ұрланған. Сол күні Павлодар облысына қарасты Солнечный ауылының 3 тұрғыны құрықталды. Тексеру барысында екеуінің қылмысқа қатысы жоқ екені анықталды. Олар автокөлікке жолай отырған және көліктің ұрланғандығынан хабарсыз болған.
Еңбек Кодексіне өзгертулер енгізілді Мәжіліс пленарлы отырысында «Қазақстан Республикасы Еңбек кодексіне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасын бірінші оқылымда мақұлдады. Бұл заң жобасы еңбек саласындағы жастар құқығын қорғауға бағытталады, деп Білім және ғылыми министрі Аслан Сәрінжіпов депутаттарға заң жобасын таныстыру кезінде атап көрсетті. «Жастарды жұмысқа орналастыруға ықпал ету жөніндегі әлеуметтік проблеманы шешу мақсатында Еңбек кодексіне бірқатар түзетулер енгізіледі. Еңбек келісімшарты белгілі бір мерзімге бекітілуі мүмкін, бірақ жұмысқа жаңа кірген жастармен кемінде екі жылға бекітілген болуы тиіс», - дейді ол.
Ислам қаржылық ұйымдарына ену ойында бар
Қазақстан Ұлттық банкі Бухгалтерлік есеп және ислам қаржылық институттарының аудиті жөніндегі ұйымға сондай-ақ Халықаралық ислам қаржылық рыногына енуге өтініш берді,- деп хабарлады Ұлттық банктің баспасөз қыз-метінен. Аталған халықаралық қаржылық ислам орталығына мүше болу Ұлттық банкке бухгалтерлік есеп және ислам қаржылық институттарының аудиті үшін стандарттар әзірлеу мәселелерінде білікті ықпалдастықта болуға мүмкіндік бермек, делінген онда. Бұл өтініш Манама (Бахрейн) қаласында жыл сайын өтетін Дүниежүзілік ислам банкі конференциясының шеңберінде берілді.
Оңтүстік Корея билігі темекі бағасын 80 пайызға өсірмек
Оңтүстік Корея парламенті шылымқорлыққа қарсы күрес бағдарламасы шеңберінде темекі бағасын 80 пайызға өсіруге келісім берді, деп хабарлайды BBC. 2015 жылдан бастап бір қорап темекінің бағасы 2,5 мың воннан ($2,25) 4,5 мың вонға ($4,05) дейін қымбаттамақ. Оңтүстік Кореяда ер адамдардың 43,7 пайызы шылым шегеді. Билік осындай шаралардың арқасында 2016 жылы шылымқорлар үлесін 35 пайызға, 2020 жылға дейін 29 пайызға дейін қысқартуды көздеп отыр.
Ержан Өтембаев ауруханаға түсті
Сотталған Ержан Өтембаев жүрегі ұстамасымен Астанадағы ауруханаға түсті. «Қазір ол ауыр хәлде жансақтау бөлімінде жатыр, түнде оны ауруханаға әкетті, бұл оқиға мереке күндері болды», - деді түзеу мекемесі жасағының басшысы С.Кәкенов Астанадағы сот отырысында. Бұрын хабарланғандай, Е.Өтембаев сенат аппаратын басқарды, сот оны 2006 жылы А.Сәрсенбаевты өлтіруге тапсырыс беруші деп танып, жиырма жылға бас бостандығынан айырды. Бас прокуратура бұл кісі өлімін ұйымдастырушы Рустам Ибрагимов А.Сәрсенбаевты өлтіруге тапсырыс берген Рахат Алиев пен Әлнұр Мұсаев деп жаңадан айғақтар келтірген. Жаңа айғақтарға байланысты Е.Өтем-баевке қатысты іс соттың қайта қарауына жіберілді, биыл ақпан айында Алматы облысының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соты Е.Өтембаевты саясаткер мен қасындағу көмекшілерін өлтіруге араласқаны үшін қатаң режімді колонияға 13 жылға соттады. Биыл 7 қарашада Астананың қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған соты Е.Өтембаевтың шартты түрде мерзімінен бұрын босату туралы өтінішін қанағаттандырды.
Жолдауға қолдау
Жолымыз - айқын, мақсатымыз - биік Тәуелсіздік таңы атқанда Нұрсұлтан Назарбаев «Әуелі экономика, саяси реформалар содан соң» деген ойын білдірген еді. Ел Президенті осы ойын бірізділікпен жүзеге асырып келеді. Соңғы жиырма жыл ішінде егемен еліміз өткен жол мені ауқымдылығымен таң қалдырады. Қазақстан халықаралық қатынастардың тең құқылы субъектісіне айнал-ды. Аталмыш кезең ішінде мемлекеттің негізі қаланып, әлеуметтікэкономикалық тоқырау еңсеріліп, аса маңызды белестерді бағындырдық. Бабаларымыз бізге ұлан - байтақ жер, салт-дәстүрін, мәдениетін, өмір танымын мұраға қалдырды. Қаншама тарихи қиын кезеңдерді басынан өткерсе де, аға буын еркіндікті бәрінен қымбат санап, рухын сақтап қалды. Ал аңсаған тәуелсіздік сол асыл мұратты ақиқатқа айналдырды. Осы орайда келер жылы Қазақ мемлекеттігінің құрылуына 550 жыл толуын тойлау жөніндегі шешім құптарлық.
Қазақстандықтар Елбасының «Нұрлы жол - болашаққа бастар жол» Жолдауын нық сеніммен қарсы алды. Өйткені, бұл маңызды құжатта еліміздің алдағы дамуы айқын көрсетілген. Атап айтқанда ол көліктік-логистикалық инфрақұрылымды дамыту, индустриалдық инфрақұрылымды дамыту, энергетикалық инфрақұрылымды дамыту, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық пен су және жылумен қамтамасыз ету желілері инфрақұрылымын жаңғырту, тұрғын үй инфрақұрылымдарын нығайту, әлеуметтік инфрақұрылымды дамыту бағыттарынан тұрады. Бұл міндеттердің қай-қайсысы болмасын өзекті әрі олардың іске асырылуы халықтың өмір сүру деңгейін жақсарта түспек. Жасампаз еңбек ету үшін ел ішінде тұрақтылық болуы шарт. Көптеген ұлттар мен ұлыстардың басын біріктіріп отырған біздің еліміз осы тұрақ-тылықтың арқасында толағай табыстарға жету үстінде. Бізге әлі де болса, жас буынның жүрегіне елжандылық сезімін сіңіру қажет. Жас ұрпақ өз Отаны - Қазақстанды мақтаныш етіп, туған жерінің көркеюіне үлес қосуды парызы санаса, онда келешегіміз де кемел болмақшы. Ал жастарға мұндай тәрбие беру ісінен аға буын қалыс қалмай, өмірлік тәжірибесімен бөліскені жөн. Аманкелді Сүлейменов, еңбек ардагері
Қалалық мәслихатта
Алдағы жыл бюджеті талқыланды Жергілікті мәслихаттың тұрақты комиссиясының кеңейтілген отырысында экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімінің басшысы Қанат Қапуов қала бюджетінің алдағы 2015-2017 жылдардағы кіріс бөлігінің болжамы, сондай-ақ, мемлекеттік бағдарламалардың шығыс жобалары туралы баяндады. Р.МҰСАБАЙ Елбасы Н.Назарбаевтың таяудағы "Нұрлы жол - болашаққа бастар жол" Жолдауында инфрақұрылым мен коммуналдық шаруашылықтың дамуына жете көңіл бөлінетіндігі айтылған болатын. Алайда, әзірге жобаны нақты қаржыландыру мәселесі туралы сөз ету ертерек. Осыны қаперге алған қалалық мәслихат хатшысы Болат Құспеков бұл жолғы талқылау қалалық бюджеттің кіріс және шығыс көлемі төңірегінде өрбитінін жеткізді. Қ.Қапуовтың сөзіне қарағанда, 2015 жылы қала бюджетіне құйылатын кіріс көлемі 10 919,4 млн. теңге шамасында болады деп күтілуде. Оған қоса, облыстық бюджеттен 3 020,9 млн теңге қаржы алу көзделуде. Ал жалпы алғанда, кіріс көлемі 7 898,5 млн теңге, яғни, осы жылмен салыстырғанда 2%-ға артуы тиіс. Бір айта кетерлігі, жергілікті бюджеттің негізгі кіріс бөлігі жеке салық төлеушілер, мүлік салығы, жер телімдерін пайдалану және жер салығының төлемақысы есебінен құралады.
Қаржы бөлімінің басшысы Сәбит Мұқановтың мәлімдеуінше, 2015 жылға арналған қалалық бюджет 3 080 619 млн теңгені құрайды деп жоспарлануда. Тұрақты комиссияның кеңейтілген отырысында ауыл әкімдері де алдағы жылға болжамды шығыс мөлшері туралы хабарлама жасады. Жалпы алғанда, қаржыны үнемдеу көзделгені байқалады. Әйтсе де, қарамағына тоғыз елді мекен кіретін Екібастұз ауылдық округіне балалар тасымалы үшін автобус сатып алу мәселесі шешімін табуы ықтимал. Айтқандайын, ауылдардағы қоқыстарды сыртқа шығаруға бюджеттен жыл сайын қаражат қарастырылады. Бірақ кей ауылдық округтер көп жылғы қоқыстардан арылуға бөлінетін қаржыны "Аймақтың экономикалық дамуын жүзеге асыру шаралары" бабы аясында көрсетіпті. Халық қалаулылары бұл бағытта жұмсалатын қаржыны одан гөрі балалар ойын алаңшасын салып, инфрақұрылымды жақсартуға жұмсаудың әлдеқайда тиімді екенін алға тартты. Тұрақты комиссияның келесі отырысында мәслихат депуттарының назарына қала құрылысы және сәулет, тұрғын үй инспекциясы, оған қоса, тұрғын үйшаруашылық және автомобиль жолдары бөлімдері тарапынан 2015 жылға жұмсалатын шығын мөлшері ұсынылды. Соның ішінде ТҮКШ бөлімі келер жылы полицияның тағы бір стационарлық бекетін орнатудың қажеттігін, көпқабатты тұрғын үйлердегі тозығы жеткен он бір лифтті жаңасына ауыстыру, Энергетиков көшесі 56-үй және Даңқ обелискісін күрделі жөндеуден өткізудің маңыздылығын жеткізді.
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
Отарқа
Мерекелік шаралар
Президент күніне тарту Тұңғыш Президент күніне арналған салтанатты жиын биыл да М.Глинка атындағы балалар музыка мектебінде өтті. Бұл – дәстүр. Өйткені қаламызда заманауи талаптарға сай осынау ғимараттың бой көтеруіне Елбасы ұйытқы болған. Айнұр МЕЙРАМОВА Қала тарихына алтын әріптермен жазылған бұл жайтты салтанатқа жиналған қауымды құттықтаған қала әкімі Александр Вербняк та айрықша атап өтті. Елбасының жақында жариялаған «Нұрлы жол – болашаққа бастар жол» атты халыққа Жолдауында белгіленген маңызды мәселелерді тілге тиек ете отырып, Александр Федорович екібастұздықтарды Президент белгілеген межеге жетуде жұмыла еңбектенуге шақырды. Содан соң еңбегімен елге танылған азаматтарға марапаттар табыстады. Осы жиында «Қала алдында сіңірген еңбегі үшін» белгісін «Богатырь Көмір» ЖШС-і бас директорының орынбасары Сергей Опанасенко, «Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» АҚ-ы басқарма төрағасының орынбасары Дәурен Сағидолла, Қосым Пішенбаев атындағы №18 колледж директоры Зейнолла Молдахметов, Екібастұз қалалық телекоммуникация торабының директоры Вячеслав Попов тағынды. Қала әкімінің Құрмет грамотасы «Бо-
гатырь Көмір» ЖШС-нің бас директоры Виктор Щукинге, Екібастұз аумақтық сайлау комиссиясының төрағасы Бақтыбай Амантаевқа, Екібастұз қаласы прокурорының көмекшісі Есенгелді Нұрғазинге және Қарасор кенбайыту комбинатының президенті Асқар Омаровқа берілді. Қала әкімінің Алғыс хаты Екібастұз қаласы маман-
дандырылған әкімшілік сотының бас маманы Ирина Мещеряковаға жолданды. Марапаттау әсерлі концертке ұласты. Қаламыздың өнерпаздары Елбасы сүйіп тыңдайтын қазақтың халық әндерімен қоса украин, орыс тілдерінде бірнеше ән шырқап, толы залдың қошеметіне бөленді. Сурет В.Фадеевтікі
«Елбасымен, еліммен мақтанамын» 1 желтоқсан күні «Өнер» қалалық мәдениет үйінде Тұңғыш Президент күніне орай мерекелік концерт болып өтті. «Елбасымен, еліммен мақтанамын» деп аталған кеш сахнаның қос қапталынан Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың өмір жолы негізінде құрылған деректі фильмді көрсетумен басталды.
Б.ҚЫЗЫРХАН Бүкіл өмірін мемлекетті құру және мемлекетке қызмет ету ісіне арнап, нағыз отаншылдық пен мақсаткерлік танытып, Қазақстанның жаңа толқыны үшін өнегеге айналған Елбасымыз жайлы бұл фильм тамашалаған қауым көңілінен шықты. Одан кейін көпшілік жергілікті өнерпаздардың патриоттық бағыттағы концерттік бағдарламасын тамашалады. «Очарование» үлгілі хореографиялық
ансамблі «Салтанат» би композициясын орындаса, Ибрагим Тұртұлов, Руслан Жұмабаев және Алтынбек Валиев ән шырқады. «Қамажай» этнофольклорлық, «Росиночка» және «Арман» ансамбльдері де өнер көрсетті. Мұндай мерекелік кештер адамның бойына патриоттық сезім ұялатып, елге, жерге деген сүйіспеншілікті нығайтады. Олай болса, осы концертті тамашалаған қауым жүрегіне елжандылықтың бір түйір дәнін сіңіріп қайтты десек әбден болады.
Ақ халаттылар алғысы Қазіргі таңда халқымыз бейбіт те, берекелі күндердің шұғылалы кезеңін бастан кешіріп отыр. Осындай мол жетістік Елбасының есімімен тікелей байланысты. Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті күніне орай қалалық №1 емханада Елбасының ел басқару саясатын қолдау және насихаттау мақсатында мерекелік шара өткізілді. Бектұрған ЛАҚАДЫЛ Емхана дәрігерлері мен медбикелері қатысқан жиында бас дәрігер Ерлан Ержанов сөз сөйледі. - Халық қалауымен Нұрсұлтан Назарбаев еліміздің Тұңғыш Президенті болып сайланды. Бұл күн мен үшін ерекше күн болып саналады. Себебі, біз содан бері тәуелсіз, зайырлы, бейбіт елде бай да, қуатты өмір сүріп келеміз.
Ел денсаулығы - Елбасының басты назарында. Медицина саласына көптеген қамқорлық жасалу үстінде. Атап айтсақ, скрининг әдісі бойынша тұрғындардың денсаулығын алдын-ала тексертуге жете көңіл бөлініп, емдеу мекемелері заманауи медициналық құрал-жабдықтармен толығуда. Мен Президенттің «Болашақ» стипендиясының иегері ретінде Оңтүстік Кореяда 3 ай бойы білімімді жетілдірдім. Жалпы, біздің елімізде емделуге жағдай жасалған. Еңбекақы өз уақытында қолымызға тиеді. Жастардың болашаққа деген сенімі мығым. Біздің емханаға дәрі-дәрмектер сатып алуға шамамен 50 миллион теңге көлемінде қаражат бөлініп, жылданжылға ота жасаудың күрделі әдістері тәжірибеге енгізілуде. Бел-омыртқаға операция жасалады. Екібастұзда бүйрегін, бауырын алмастырған науқастар жетерлік. Бауырды алмастыру өте үлкен шеберлікті, біліктілікті қажет
етеді. Қазір елімізде жүрекке қолқаның сабағы жағынан теріні тесу арқылы операция жасатуға мүмкіндік бар. Осының бәрі билік тарапынан жасалып отырған қамқорлықтың көрінісі. Елбасының үлкен қолдауы, -деді Ерлан Ержанов әріптестерінің алдында. Мерекелік шара үстінде емхананың кәсіподақ комитеті төрағасы Б.Балтекенов адал еңбегі үшін балалар кеңесінің жалпы практика дәрігері Жанат Исабай, физиотерапевтикалық бөлімшенің мейірбикесі Н.Ф.Прокопова, салауатты өмір салты мейірбикесі Айдана Сағынбек, әкімшілік-шаруашылық персоналының есептік бухгалтері Рымтай Жұмалықова және еден жуушы Айман Әлдешке құрмет грамотосы мен ақшалай сыйлық ұсынды. Кеш соңы концерттік бағдарламамен жалғасып, «Көк тудың желбірегені», «Өз елім» сынды патриоттық әндер шырқалды.
3
Хат қоржыны
Баршаға ортақ мейрам Қазақ елі Тұңғыш Президент күні мерекесін атап өтті. «Атамұра» мәдениет орталығы өнерпаздары әдеттегідей мерекелік бағдарлама ұйымдастырып, көшпелі концерттерге шықты. Алғашқы аялдама тұрғылықты мекені жоқ азаматтардың орталығы болды. 20 шақты адамды қамқорлығына алған мекеменің іші айнадай таза, ұядай жылы екен. Жанары жәудіреп, алпысты алқымдаған қазақтың ақсақалдары да, аспан көздері мөлдіреп, орыстың кестелі орамалды аналары да осында отыр. Концерт басталып кетті. Әжім басқан жүздерінде ауыр мұңның табы сезіледі. Әннің құдіреті емес пе, ән орындалған сайын егдесі де, ересегі де ажарлана түсті. Көңілдері тамаша ән тыңдап сергіп қалғандай, тіпті біразы ортаға шығып әуенге дөңгеленіп би билеп жүр. Концерттік бағдарлама аяқталды. Ақсақал жаутаң-жаутаң біз жаққа қарай береді. Қазақтың әнін қимады ма, ерекше күй сыйлаған әншілерді қимады ма екен? Жаулығының ұшымен жанарын сүртіп, «кестелі орамалдылар» алғыстарын айтып, бізді қимай шығарып салды. Келесі аялдама - Шідерті кентіндегі 162/10 мекемесі. Бұл мекемедегі көрермендер жаза басып, жазасын өтеп жатқандар еді. Сахнаға жүрексіне шықтық. Байқасақ, көрермендердің жартысынан көбі жиырмадан енді асқан қазақтың қара көздері. Тепсе темір үзетін жігіттердің жалынды жастығы темір тордың құрсауында өтіп жатқаны өзегіңді өртейді. Ал олардың ән тыңдаған сайын, жүздері бал-бұл жанады. «Концерт аяқталды» дегенде, көрермен залы күрсінгендей болды. Ал біз үміті үкідей үлбіреген бозбалаларға тезірек ата-анасы мен туған-туыстарының қасына оралуына тілектестік білдіріп, Шідертіден аттанып кеттік. А.Бауыржанқызы Шиқылдақ ауылының тұрғындары да мерекені көтеріңкі көңіл күймен қарсы алды. Осы күні ауылдағы мәдениет ошағына жиналған жұртшылықты ауыл әкімі Г.Еңсебаева құттықтап, мерекенің маңызына тоқталды. Елбасының сындарлы саясатының арқасында ауыл-аймақтардың дамуына да көңіл бөлініп жатқаны белгілі. Осы жылдың ақпан айында қала әкімі А.Вербняктің есеп беруінде тұрғындар әкімдік орналасқан ғимаратты күрделі жөндеуден өткізуге қаржы бөлуді өтінген еді. Қала басшысы уәдесінде тұрып, жаз мезгілінде ғимарат күрделі жөндеуден өткізілді. Сонымен бірге жергілікті билік әкімдікті заманауи құрал-жабдықтармен қамтамасыз етуге көмектесті. Тұңғыш Президент мерекесі жаңартылған ғимаратта атап өтілді. Жергілікті көркемөнерпаздар ұжымы ұйымдастырған «Елін сүйген, елі сүйген – Елбасы» атты мерекелік концерт көп көңілінен шықты. Рая Нұрова, Шиқылдақ ауылы Қарасу орта мектебінде «Мәңгілік ел ұландары» атты дөңгелек үстел, «Ұлт көшбасшысы: кеше, бүгін, ертең» атты сынып сағаттары өткізілді. 5-10 сыныптар «Балалық шағымның аспаны» кинофильмін тамашалады. 8-10 сыныптар аралығында «Елбасы жолы» шығармалар сайысы өткізілді. Дәстүрге сай тұңғыш Президент күні қарсаңында оқушылар «Жас қыран» мен «Жас ұлан» мүшелігіне қабылданды. Н.Сембаева, Қарасу орта мектебі
4
Отарқа
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
Мерейтой
Жеке көрмесін ұйымдастырды А.ЗАЙЫРГЕЛДІ Виктор Фадеевтің есімі тұрақты оқырмандарымызға тегіс таныс десек, артық айтқандық емес. Ол сән-салтанаты келіскен мереке-мейрамдарда, үлкенді-кішілі алуан шараларда, қаладағы түйткілі көп нысандарда – бәрінің бел ортасынан табылып, тарихи сәттерді объективіне түсіріп жатқаны. Сонау 1995 жылы «Голос Экибастуза» газетіне фототілші болып жұмысқа кірген оның фотосуреттерін қалың оқырман «Отарқа» беттерінен де таба алады. Өңір газеттері ғана емес, фотогердің туындыларын қаладағы ірілі-ұсақты кәсіпорындардың барлығы дерлік қалап тұрып алады... Содан да болар Фадеев 60-қа толды дегенді естіген өнерсүйер қауым той иесін құттықтауға асықты. Айтулы күні фототілшінің мерейтойына арналған «Взгляд» атты жеке фотокөрмесі ашылды. Онда Виктор Константиновичтің әр жылдары түсірген 40-тан аса фотосы қойылды. Аталмыш шараға арнайы келген қала әкімінің орынбасары Айгүл Марданова той иесіне қала әкімінің Құттықтау хатын табыстады. Қалалық мәслихаттың хатшысы Болат Құспеков те әріптесімізді қалалық мәслихаттың Құрмет грамотасымен марапаттады. В.Фадеевке деген жүрекжарды лебіздерін оның әріптестері мен өнердегі серіктері танымал фотосуретшілер Жұмағали Сейтенов, Анатолий Бутырин, Рымбек Ибадулдин, Юлия Врублевская жеткізді.
Ізгілік
Қамкөңіл балаларға қамқорлық Кәмелеттік жасқа толмаған балалар мен жасөспірімдерге арналған баспанада «Ризашылық күні» өтті. Қайырымдылық акциясының мақсаты – жетім және ата-ана қамқорлығынсыз қалған балаларға қоғамның назарын аудару. Шараға қаладағы ірі кәсіпорындар мен банк басшылары келді. Бектұрған ЛАҚАДЫЛ Шара барысында осы мекемені уақытша пана қылған тәрбиеленушілерге көмек қолын созған бірқатар азаматтар марапатталды. Атап айтқанда, «Казкоммерцбанк» филиалы директоры А.Радайкин, «Промсервис Отан» ЖШСнің директоры С.Дручинин, «Қуатбасқармасы» ЖШС-нің директоры Р.Х.Гайнулин және «РБК банк» бөлімшесі директоры Ж.К. Ибраевқа сенім грамотасы табысталды. Құрмет грамотасын «Екібастұз» балалар қорының директоры Т.В.Шмидт, «Сбербанк» бөлімшесі директоры Л.Крючкова, «Альянс банк» директоры Г.Абдрахманова және «Технодом» кәсіпорнының директоры Н.Ларионова алды.
Ендігі бір кезекте «Лимпопо» мерекелік агенттігінің директоры Н.Ю.Гугля, «Белочка» фирмасының директоры А.А.Гасанов, «Қайнар» балалардың бос уақытын қамту кешенінің директоры В.Н.Клепица, сондай-ақ «Аквагрим» көркем жазу кәсіпорынның иесі Қ.Ж.Қасымова алғыс хатпен марапатталды. Демеушілер өздеріне өнер көрсеткен қамкөңіл балаларға алғыстарын айтып, ізгі тілектерін білдірді. –Мұндай «Ризашылық» акциясы жыл сайын қазан айының соңғы бейсенбісінде республика көлемінде атап өтіледі. Қазір мекемеде 3 пен 16 жас аралығындағы 16 жасөспірім тәрбиеленуде. Бала саны күн сайын өзгеріп тұрады. 25 орынға лайықталған баспа-
наны бала кейінгі тағдыры шешілгенше алты айға дейін паналай алады. Мұндағы әр баланың ата-анасының істері қаралғаннан кейін біз өз шешімімізді шығарамыз. Атаанасы баланы не өздері алады немесе ата-ана құқынан біржола айырылады. Бүгін ірі кәсіпорындардың директорлары да шараға құр қол келмеді. Атап айтар болсақ, «Лимпопо» мерекелік агенттігі залды шармен безендірді. «Белочка» фирмасы кондитерлік өнімдер әкелді. «Қайнар» балалардың бос уақытын қамту кешенінің жас өнерпаздары ән айтып, би биледі. Мұндай қамқорлық тек іргелі кәсіпорындар тарапынан ғана емес, жекелеген адамдар жағынан да болады. Олар өз жағдайларына қарай балаларға қажетті азық-түлік, киім-кешек, ойыншықтар береді»,-дейді мекеме басшысы Гүлнар Балташқызы. Бір атап өтерлігі, жомарт жүректі демеушілер мұндай қамқорлықты акция кезінде ғана емес, үнемі жасап жүр.
Қ
Шара
азақ сөзінің азынасы
Қалалық орталықтандырылған кітапханада Әбіш Кекілбаевтың туғанына 75 жыл толуына орай әдеби сағат өтті. Оған ЕКИТИ студенттері қатысты. Кітапханашылар Базаркүл Әйтенова мен Нұргүл Елтайқызы қаламгердің өмірі мен шығармашылығына тоқталды. Бектұрған ЛАҚАДЫЛ
Әбіш Кекілбайұлы 1939 жылдың 6 желтоқсаны күні Маңғыстау облысы, Маңғыстау ауданы, Оңды ауылының Мырзайыр деген жерінде туған. Арғы атасы Қожаназар Жаңайұлы өз ортасында беделді, дәулетті адам болған екен. Анасы Айсәуле Жұмабайқызы ел ішінде аты шыққан бидің отбасында дүниеге келген. Болашақ қаламгердің әдебиетке құмарлығы мектеп қабырғасында-ақ басталады. Ол сол кезде-ақ, «Лениншіл жас» газетіне сонау Маңғыстаудан хат-хабар жазып тұрды. Талантты жастың қарым-қабілетін байқаған «Лениншіл жас» газеті редакциясының ұсынуымен ол 1957 жылы белсенді ауыл тілшісі ретінде Қазақстан комсомолы Орталық Комитетінің мақтау қағазымен марапатталады. Сол жылы бозбала Әбіш арман жетегінде Алматы қаласына келіп, Киров атындағы Қазақ Мемлекеттік университетінің филология факультетіне оқуға түседі. Университетте жүрген кезінде-ақ, әдебиет бірлестігіне жетекшілік етіп, соңғы курсында оқып жүргенінде «Қазақ әдебиеті» газетіне қызметке орналасып, сыншылық қабілетімен көзге түседі. Одан кейін «Лениншіл жас» газетінде бөлім меңгерушісі қызметіне көтеріледі. Әбіш Кекілбайұлының тырнақалды «Алтын шуақ» атты өлеңдер жинағы 1962 жылы
баспадан шығады. Арада үш жыл өткенде оқырмандардың қолына жас қаламгердің «Бір шөкім бұлт» кітабы тиеді. Ауыл өмірінен жазылған «Дала балладалары» атты әңгіме, повестер жинағы оның шынайы суреткерлік қабілетін танытады. 1974 жылы «Дәуірмен бетпебет» атты мақалалар жинағы, «Бір уыс топырақ» кітабы, бес жылдан кейін «Тырау-тырау тырналар», Маңғыстау түбегінің өткені, бүгіні, болашағы туралы «Ұйқыдағы арудың оянуы» тарихи танымдық баяны жарық көрді. «Шыңырау» повестер жинағы, сондай-ақ, екі томдық таңдамалысы, «Заманмен сұхбат», «Азаттықтың ақ таңы» публистикалық мақалалар жинағы, 12 томдық таңдамалы шығармалары Әбіш Кекілбаевтың кемеліне келген жазушы екенін көрсетті. Ал «Үркер» мен «Алаң-елең» романдары қазақ әдебиетін жаңа белеске көтерген шығармалар ретінде бағаланып, Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығына лайықты деп танылды. Танымал қаламгер аударма жанрында да қалам тербеген. Кештің өн бойында студенттер қауымы бейнебаяннан көрсетілген слайд-шоу арқылы әйгілі жазушының өмірі мен шығармашылығына қанықты. Соңынан кешті ұйымдастырушылар мен студенттер естелік үшін суретке түсті.
Спорт
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
Отарқа
5
Акробатика
Батылдық пен ептілік Еліміз бойынша спорттық акробатика Екібастұз қаласында жақсы дамыған. Мұнда спорттың бұл түрінен дәстүрлі мектеп, білікті бапкерлер бар. Ерлі-зайыпты Константин мен Наталья Осолодковтар кезінде әлем, Азия чемпионаттарында жүлдегер болған, қазір шеберліктерін жас акробатшылардың бойына сіңіріп жүр. Ендеше, спорттық акробатикада жетістіктерге бай қалада ел чемпионатының өткізілуі де заңдылық. Ж. Жәлелұлы
шысы Айгүл Бикенова және спорттық акробатикадан мемлекеттік жаттықтырушы Рауан Қайырбаев сөз сөйлеп, спортшыларға сәттілік тіледі. Жарыс арасында мемлекеттік жаттықтырушы Рауан Қайырбаевпен әңгімелесудің сәті түсті. - Спорттық акробатика Олимпиада ойындары бағдарламасына енбейтіні белгілі. Сол себепті де көңіл онша бөлінбейді. Дегенмен спорттың бұл түрі еліміздің тоғыз аймағында дамып келеді. Соның ішінде Павлодар облысында қарқынды дамыған және де акробатшылары тәуір көрсеткіштерге ие. Мәселен, биылғы жазда Францияда әлем біріншілігі болып өтті. Сол байрақты бәсекеде павлодарлық аралас жұп қола медальді, екібастұздық ерлер төрттігі күміс медальді ен-
шіледі. Жалпы, қазақстандық спорттық акробатика Азияда Қытайға ғана жол береді. Әлемге көз тіксек, Ресей мен АҚШ, Ұлыбритания акробатшылары мықты. Қамқорлық күшейсе біздің спортшылар да солардың деңгейіне жете алады. Айтпақшы, келер жылы Түркменстан астанасы Ашхабадта жабық ғимараттардағы Азия ойындары өткізіледі. Сәтін салса, спорттық акробатика сол ойындар бағдарламасына енгізіледі деп күтілуде. Солай бола қалған жағдайда біздің спорт түріне көңіл бөлу жақсарып, қаржыландыру арта түсер еді,-дейді Рауан Тоқтарханұлы біраз жайттан хабардар етіп. «Жасыбай» спорт сарайында жарыс үш күнге созылды. Оны тамашалаған қауым тек сүйсінумен болды. Акробат-
шылар шеберлігі, ептілігі мен батылдығы ешкімді бей-жай қалдырмады. Сөйтіп чемпионатқа қатысушылар арасында біздің жерлестеріміздің шоқтығы биік болды. Атап айтқанда жеке есепте Бауыржан Дүйсенов, Әкежан Әнуаров, Дима Безрук және Паша Варламов төрттігі алтыннан алқа тағынды. Ал Нұрсулу Мендібаева мен Ділназ Қайрақбаева жұбы әртүрлі жаттығуларды бірінші және екінші жүлделі орындарды еншіледі. Сонымен қатар Данила Рожок, Арыстан Оралбаев, Илья Орлов және Иван Пересен төрттігі қола медальді қанағат тұтты. Жалпы командалық бейресми есепте павлодарлықтарды алға жіберген екібастұздықтар қарағандылықтармен бірге екінші орынды бөлісті.
27 қараша күні «Жасыбай» спорттық-сауықтыру кешенінде жекелей есептегі ел чемпионатының ашылу салтанаты болды. Кезекті чемпионатқа Алматы, Тараз, Қарағанды, Өскемен, Павлодар қалаларынан спортшылар келді. Ал Екібастұз қаласынан бұл біріншілікке әйелдер жұбы: Нұрсұлу Меңдібаева мен Ділназ Қайрақбаева, сонымен бірге екі ерлер төрттігі қатысты. Жарыс алдында қала әкімдігі дене шынықтыру және спорт бөлімі басшысы Зейнеп Нұркенова, ҚР-сы Спорттық акробатика федерациясы хат-
Жеке пікір
Өз буымызға өзіміз піспейік «Қазақстан барысы» турнирі дүниеге келгенде бөркімізді аспанға атып қуандық. Дамуы кенжелеп қалған ұлттық күрес соны серпін алып, Қажымұқан мен Балуан шолақтың інілері жарқырап көрінеді деп алақайладық. Рас, ел ішінде танылмай жүрген мықты палуандар бар екен. Ұлан Рысқұл, Бейбіт Ыстыбай, Айбек Нұғымаров пен Мұхит Тұрсынов әр жылдары «Қазақстан барысы» атанып, жалпақ жұрттың шынайы ықыласына бөленді. Осы жобаны өміршең еткен Арман Шораев мырза бұдан кейін «Евразия барысы» және «Әлем барысы» жарыстары идеясын көтеріп, қазақ күресін төрткүл дүниеге жария етті. Ж. Бұланбай Обалы нешік, кәрі құрлықтан да, сары құрлықтан да, тіпті мұхиттың арғы жағындағы елдерден де небір марғасқа палуандар бұрын естіп білмеген қазақ күресінің ережесін ежіктеп оқып-біліп, жарыстарға қатысуға құлшынды. Әрине, ұлттық
күресті әлемге таныту үшін бұл маң ы з д ы. Ә р і с ө з болып отырған ірі халықаралық турнирлер жоғары деңгейде өтіп, қазақ күресінің мәртебесін асырды. Тек «Әлем барысы» турнирінде де, «Евразия барысы» турнирінде де бас жүлденің қонақтар қанжығасында кетуі өрекпіген көңілді су сеуіп басқандай болды. Бұл орайда шетелдіктерге бұйырған атақ пен қомақты қаражатты қызғанып тұрғанымыз жоқ. «Әлем барысы» жарысының ақтық белдесуінде біздің чемпион Айбек Нұғымаровты әй-шайға қаратпай алып ұрған кубалық қабылан да, «Евразия барысы» турниріндегі моңғолдың бес палуаны да жеңіс тұғырына әбден лайық. «Сонда біздің мақтаулы палуандар қазақ күресінің айла-тәсілін жарытып білмейтін жат жұрттықтар алдында қауқарсыз болғаны ма?» деген сауал ішті тырналайды бірақ. Әлде біздің палуандар «ұлттық күресте бізге ешкім тең келмейді» деп өз буына өздері пісіп жүріп, абыройы айрандай төгілді ме? Әркімнің бұл орайда өз пікірі бар, ал мен жеңілістің себебін әлгі деп білемін. Өкінішке қарай, атақ пен
Күшіміз – бірлікте! Тұңғыш Президент күні қарсаңында қала және ауылдық спорт нұсқаушылары арасында салауатты өмір салтын сақтау мақсатында үстел үстіндегі теннистен және спорттың басқа түрлерінен жарыс өткізілді. Сонымен №4 орта мектебінде шағын футболдан өткізілген жарысқа 6-7-сынып оқушылары қатысты. Аталмыш шара «Спортсервис» КМҚК нұсқаушысы А.Бейсеқұлова және осы мектептің дене шынықтыру мұғалімі А.Көпішеваның ұйытқы болуымен өтті. Мерекені мектеп директорының орынбасары Қ.Мұханғалиева құттықтау сөзбен ашты. Бұдан әрі спорт ойындары басталып кетті. 1-орынды 7 «А» сыныбы (И Луковников, И.Папанов, Е.Ағлан, А.Мұхтаров, М.Мамедов) олжаласа; 2-орынды – 6 «А» сыныбы (Д.Әлмағамбетов, К.Карпунин, А.Кумер, Д.Сатыхов, К.Оспанов); 3-орынды 7 «б» (В.Михеев, Е.Торохтин, А.Оспанов, Р.Качин, Р.Галямов) иеленді. Жеңімпаздар мен жүлдегерлерге «Спортсервис» КМҚК грамоталар мен сыйлықтар тапсырды. Т.Кұсайынов, спорт нұсқаушысы
Бекзат – жеңімпаз абыройға жеткен соң, жаттығу жайына қалып, той-томалық қуып кету біздің басымызда бар жайт. Сөйтіп жүріп мысқалдап жиған абыройды шелектеп төге салатынымыз да бар. Жә, онсыз да еңсесі түскен палуандарымызды сөге жамандамайық. Біздің айтпағымыз, соңғы екі сәтсіздік бапкерлерге де, палуандарға да сабақ болуы тиіс. «Қоянды қамыс, ерді намыс өлтіреді» деген емес пе, намысқа шапса, қазақ палуандары атадан мирас болып қалған күресте ешкімге дес бермейді деп сенейік.
«Қайнар» ББК-ге қарасты «Жұлдыз» шығармашылық клубында ұлттық ойын түрі - тоғызқұмалақтан жарыс өтті. Ұлы Жеңістің 70 жылдығына арналған сайысқа Екібастұз қаласындағы «Жұлдыз», «Энергетик», «Жігер», «Заря» аула клубтары балалары қатысты. Сайысқа спорт пәнінің мұғалімі Серік Текебаев төрелік қылды. Қазір балалар бұл спорт түрін керемет меңгерген. Жарыс өте қызықты әрі тартысты өтті. «Энергетик» клубынан Бекзат Әубәкір І орынды, «Жұлдыз» клубынан Бекзат Бекбаев - ІІ орынды, «Жігер» клубынан Жалғас Зейнілғабиден ІІІ орынды иеленді. Жеңімпаздар мақтау қағаздарымен марапатталып, соңында барлық қатысушыларға тәтті-дәмділер таратылды. З.Айтыбаева, «Жұлдыз» шығармашылық клубының жетекшісі
6
Отарқа
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
ақынның Арман науыл
«Бая
Жәннаттың жерге түскен көлеңкесіндей сұлу Баян еліне құштар болмайтын, оны көргенде кеудесін шабыт кернемейтін ақын болмас. Исі қазаққа белгілі талай дүлдүл мен тарихымызды өрген небір тұлғалар шыққан Баянауыл ғой бұл! Жанаргүл Қадырова Сол Баянауылға қысы-жазы өнер иелерінің ат басын бұруы, Ақбет бауырынан әсем ән әуелеп, хас өлеңнің төгіліп тұруы – заңдылық. Бүгін де Баянауыл жұрты тамаша өлең тыңдап, бір жасап қалды: қазақ еліне қайраткерлігімен танымал, Кереку жастарына ұлтжандылықтың, елжандылықтың не екенін жалынды жырымен де, ісімен де үлгі етіп жүрген ақын Арман Қанидың кеші өтті мұнда. Арман Бақтанұлының баянауылдықтармен қауышуының белгілі себептері де жоқ емес. Бұған дейін ақынның 60 жылдық мерейтойы Керекудегі «Шаңырақ» ұлттық орталығында атап өтілгенімен, ауыл жұртының облыс орталығында өткен шараға қолы жете бермесі анық. Ал ауыл-аймақтағы әрбір шара әкімнің түйсігіне тәуелді екені белгілі... Осы тұста бір шегініс жасаудың орайы келіп тұр. 2007 жылы Баянауылда жас ақын-жазушылардың республикалық форумы өтті. Баянды өлең бесігінде тербеген сол шара әлі күнге дейін
көпшіліктің аузында. Кездесудің өз деңгейінде өтуіне мұрындық болған сол кездегі аудан әкімі Қорабай Шәкіров танымал ақындарды былай қойғанда, Қазақстанның түкпір-түкпірінен келген жас қаламгерлердің өлеңдерінен жатқа үзінді айтып таңғалдырып еді сонда. Содан бері үзіліңкіреп тұрғандай болған өлеңге деген ықылас қайта оралған сықылды. Өйткені Баянауылдың қазіргі әкімі Нұрлан Мұқатайұлы Күлжан да әдебиетті құрметтей білетін, көркем сөздің құнын білетін азамат. «Шаңырақта» төгілген жырмен Терең-көл тұрғындарын (Қашыр ауданы) бір сусындатқан Нұрлан Мұқатайұлы енді, міне, Баянауылда «Баянауыл жырларының» тұсауын кесіп жіберді! «Баянауыл жырлары» - Арман ағаның Баянауылға арнаған өлеңдері енген шағын жинақ. Оның жарыққа шығуына да баянауылдық азаматтар мұрындық болыпты. «Көкіректе – әнұран, Жүректе – аят, Көзімде – Ақбет, Алдымда – Баянауыл елі!» - деп қасиетті топырақты тебірене басқан Арман - өзі Баянауылда тумаса да, бір бүйрегі Ақбетке бұрып тұратын ақын. Өйтетін жөні бар. «Айрықша мөр басылған маңдайына Ақын іңкәр осы елге әрдайымда! Жатқан шығар әжемнің іздері әлі, Әулиелі Баянауыл тау баурайында!..». Арман аға Баянауылға қатысты қай әңгімеде болсын әжесі Кәсіптің үш жүзге аты мәлім Жаяу Мұсаның қызы екендігін мақтанышпен айтады. «Атам Қани – Арқаның әйгілі күрескер ақыны Мәдимен аталас ағайын. Сондықтан біздің отбасымызда үлкендер осы екі бабамның рухты әндері: «Ақ сиса» мен «Қаракесекті» әуелете шырқап, солардың ерліктері жайында аңызәңгімелерді ақтарыла айтып отыратын.
Жаңа есім
Бектұрғанның бұла жыры «Отарқа» газеті редакциясы жас журналиспен толықты. Бектұрған Лақадыл Қытай Халық республикасында 1984 жылы 24 қазанда туған. 2010 жылы Алматыдағы Абай атындағы Қазақ мемлекеттік педагогикалық университетінің филиология факултетінің журналистика бөлімін бітірген. «Ана тілі», «Жас қазақ» газеттерінде қызмет істеген. Бектұрған бауырымыз өлең де жазады екен. Төменде бір топ лирикалық өлеңін жариялай отыра, қаламын қарымды болсын дейміз.
Екеумізде бір арман Көңіліме медет боп бір ән ғана, Шабыт болып шалқиды бұлаң дала. Сенде де бар бір арман менде де бар, Тоғысуға жазса екен бір арнада. Жалған сөзін жалғанның мың естідім, Тұрақ қылмай келемін бір ешкімін. Мың құбылған жандардан мұрат таппай, Саған ғана сеніп тұр жүрек бүгін. Бір мұңлы әуен толқиды балғын, бәсең, Көбелек боп ұшсаң сен шалғында әсем. Сен жыласаң, мұңайсаң мен де солай, Қуанышым, күлкім де, қайғым да cен. Өміріме медет боп бір ән ғана, Шабыт болып шалқиды бұлаң дала.
Көңілім – өзің болсаң жасыл жайлау, Сен болмасаң – қу адыр, қуаң дала.
Көк галстук Есімде елес болып жүріп алдың, Өлшемі өзің сынды тұнық ардың. Суретшінің тұңғиық бояуы боп, Өлеңі боп өрілдің жыры бардың. Көкірегің ән салып, сыр ақтарып, Ажарыңнан тұратын шуақ тамып. Сенен өтті кемшілік, менен өтті, Ерке өмірге тұрады кім ақталып. Өткізсек те қарлы қыс, сәнді күзді. Өмір сөйтіп теріске салды бізді. Жүрегімде ұлы бір ұраным бар, Аялап өтем деген мәңгі қызды.
» ы р а л жыр
Ес жиып, етек жаба бастаған кезден халықтық педагогикаға негізделген отбасылық тәрбие көруім менің болмысымда қазақы мінез бен ұлтшылдық сезімнің қалыптаса бастауына ықпал еткен сияқты», - деп сыр тарқатады ақын ата тегі жайлы. «Бұрқап соққан желтоқсан, тамызда да Біздің ғұмыр бергісіз аңызға да!» Иә, нағыз ақынның бойында азаматтық рухтың да болуы міндетті, тіпті шарт. Ұлтының жоғын жоқтап, азаматтығынан қай дәуірде де айнымаған Арман ақын Қызыл империядан талай теперіш, қағажу көрді. Бірақ қайысқан жоқ. Ал енді тағы «Баянауыл жырларына» бұрылсақ, бұл жинақ – бірде кеудесіне тылсым бүккен қатпар тастарды сөйлетсе, енді бірде тұлпарлар тұяғының дүбірін құлағыңа әкелетін дүние. «Нағашы жұрт, қалайсың ұғысуға? Бір мінезің жиенге жұғысуда», «Келдім енді бауырыңа, Баянауыл, Кербезденіп тұрмысың баяғыдай?!» - деп, ақын алдымен ақырындап Баянауылдың асқақ мінезінен сыр тартады. «Кенде емессің жырау мен батырға да, Жетпейтіні бір жиен ақын ғана»… Осындай жолдарды оқығанда, тіліңе Бұқар бабамның тегеурінді толғаулары оралып, көз алдыңнан Жасыбай батырдың дулығасы жарқ еткендей болады. «Ақбет еркем, көркіңе ел қайран болсын, Сабынды көл зер салар айнаң болсын. Жар – Жар, жаным, Жар – Жар-ау, Сен қауышар Ертеңгі жұрт дәл біздей қайдан болсын?!» деген жолдарды оқыған соң Баянауылдың кешегісі мен ертеңгісінің арасынан көпір іздемей отыра алмайсың. «Соны, сірә, ұлылар мекенінде Ұғынатын Зекебай абыз ғана!» дейді ақын, осы ойыңды тап басып. Сөйтіп, бұрынғы тектілердің ізі жоғалмағанына, кешегіні Бақытты бол демеске шарам қанша, Қосып айтар әніміз тәмамдалса. Бақыт деген – айналып қайта келмес, Аса қымбат нәрсе екен, амал қанша?! Сыйламайды бостан-бос өмір төрін, Тұрақтылық етпесе сенім-серім. Алтын нұрға армансыз ғашық еді, Аққуынан айрылды, көңіл-көлім. Арайлатса алда Алла таңымызды, Не жетеді болғанға жаның ізгі. Менің туған күніме сыйға тартқан, Көк галстук жалғап тұр әлі бізді...
Мен сені сағынғанда...
Мен сені сағынғанда, Сағынышқа тұншығып бұлақ-санам, Естелік дәптерімді жиі ақтарам. Сені іздеген қиялды жоғалтам да, Біз сырласар көшеден бір-ақ табам. Өзің жоқта өлеңмен мұңдасамын, Өзің жоқта бақтарға сыр ақтарам. Мен сені сағынғанда, Ән саламын жүзіме шуақ тұнып, Аспанда ай тыңдайды жырақ тұрып. Санама кеп жабысқан сары уайым, Өз жөніне кетеді, құлап, құрып. Толқын қуған сезімді серік етем, Ұнамаймын кейде елге, ұнап тұрып. Менің бұл сағынышым,
ертеңге жеткізер Зекебайдай нарлар мен Нұрландай арлы басшылар барын көңілге медеу тұтасың. Баянауылдың үлкені мен кішісіне жыр-жауһар тергізген бұл кеш те соңына жетіп, ақын жырлары әр жүректің сағы-нышқа айналып кетіп барады, әнеки. Арман ақын да көкірек түкпірінен ешқашан ажырамас Баянына қимастықпен қол бұлғады...
Аттану
Беу, Баян тау, аттанам енді мен де, Ақбет сұлу жолыма телмірер ме, Ақ үмітім Әулие бұлақтағы Шоқ теректе ақтық боп желбірерде?! Жеңілденіп келіндер аяғы ауыр, Жетсін біздей мұратқа жаяулап ұл! Жампоз жырым сар желіп боздаса егер, Бауырыңа кеп жығылсын, Баянауыл! Мойылдыда мойыл көз, Бүлікқұмар, астам ойды көңілден ұмыттырар. Ай туғанда әйтсе де, қыр астынан Бөрі дүние мені іздеп ұлып тұрар!.. Кірпігімнен жас борап, жанып ішім, Мен шайқасқа шығармын Арым үшін! Сен аман бол, Сертке адал Сарыарқадан Сары орамал бұлғаған сағынышым! Көкжиектен әрі асып көшкен елмен Мен кетермін… Шығарма естен ертең. Қобыз үнді қаздармен түбі өзіңе Оралам ғой… Әзірше Қош бол, еркем!
Жабырқатты, көңілді салды алаңға. Сезіміміз шынында алдаған ба? Асқарына арманның шығар едік, Қанатымыз қапыда талмағанда. Сағыныштың не екенін білмес едім, Саған солай ғашық боп қалмағанда7
Мұң кештім...
Мен мұң кешем, жаным-ау, таң алдында, Жүректе шер-шемен боп, жанар мұңда. Мұңлы дүние ішінде тұрмын ба, әлде, Мұңлы көздің жасынан жаралдым ба?! Мен мұң кешем, күн сайын сағыныштан, Мұңлы жүрек арманға алып ұшқан. Менен саған, жаным-ау, сенен маған, Уыз мұнар төгіліп, сағым ұшқан. Мен мұң кешем көбелек ғұмыр жайлы, Өзегімде кісінеп құлын-қайғы. Жүрегімнің жарығын күннен алып, Амалым жоқ, әрдайым түн ұрлайды. Қуанышым жетпейді күнге талай, Жүре алмаймын жымиып жүлде санай. Сүт тамызып таңдайға қоймас өмір, Жоқ еншімде бал-бақыт, бүлде-сарай. Мұң шағатын, сыр айтып, жоқ досым да, Аңтарылып қараймын көп қосынға. Жүрегім жылағанда жырақ тұрдың, Ебің келмей қойды бір ес қосуға...
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
Қазақ әдебиетінің шоқтығы биік ақыны Сәкен Сейфуллиннің туғанына биыл 120 жыл. Ақынның мұрасымен жақсы таныс оқырман «Ақсақ киік» шығармасын білуі тиіс. Арқа әншілерінің орындауында бұл өлең ән болып кеңінен таралған. Таяуда редакцияға Алматы облысы, Талғар ауданы, Тұздыбастау ауылында тұратын сазгерақын Нұрғали Мәңке бір топ өлеңдерін жолдапты. Соның ішінен Сәкен Сейфуллинге арналған төмендегі өлеңін жарйялап отырмыз. Редакциядан
Ақсақ киік пен ақиық ақын
Мына жердің атауы «Киік алған» Бір киік өте берді қиып алдан. Бір киік өте берді жанарына, Әлемнің қасіретін жиып алған. Келеді ақсақ киік жалғыз қалған, Қырдан ба, Сырдан ба, әлде, Атыраудан. Жасқа толған жанары жаудырайды, Сыңарын әлдекімдер атып алған. Жаралы аяқтары, жүріс өнбей, Ырыққа бірде көнсе, бірде көнбей. Көз қиып кең дүниеден қалай кетер? Кеудеден жаны шықпай, жанар сөнбей. Келген-ау біздің жаққа тағдыр айдап, Жан түйіп шүберекке, басты байлап. Тамшы су бір татарға зәру болып, Шөліркеп ен далада, соры қайнап. Қарайды жан-жағына
тоқтап-тоқтап, Өзегі өртенеді жұбын жоқтап. Арқаның аруына қай айуан, Мылтығын кезенді екен, оғын оқтап. Тоқта, сен! Ақын айтқан бөкенбісің? Солсың ғой, о, Жасаған! Есенбісің? Барлап бір кең даласын қайтпақ болған, Ақынның әлде өзі екенбісің? Ақынның тәні бәлкім өлген шығар, Мезгілсіз бір шамшырақ сөнген шығар. Ақынның рухы жебеп бұл өлкеге, Аруағы киік болып келген шығар. Аямас ақынды атқан, сені де атқан, Оңайдан мүйіз сатып олжа тапқан. Ақсап жүріп күй кешер қайран қазақ, Байлығы көрінбейді сонда тапқан. Жаныңа жасқаншақтап жанай бердім, Тұлғаңнан өшпес үміт, арай көрдім. Дүниенің қасіретін жиып алған, Жанарға жаутаңдаған қарай бердім. «Қарашы, қара тағы, қара» дедің, Неткен пәк, неткен нәзік, дара едің? Тағы да секем алдың адамзаттан, Сен ұзап, мен орнымда қала бердім. Көңілім алай-түлей ала қашты, Ойым он, дауыл болып жағаласты. Алдымда киік емес, ақсап қана, Ақиық аруақты ақын бара жатты. Нұрғали Мәңке, ақын-сазгер
Отарқа
7
Бүгінгі заман ертегісі Марио Гопверт, Генрике Уилсон
Арыстан болған керемет
Баяғыда ... бір аң үйретуші болыпты. Оның аты Торнадус екен. Торнадустың Ель Капитан есімді арыстаны болыпты. Екеуі шағын циркте жиырма үшінші нөмірмен өнер көрсетіп жүріпті. Кешкісін циркте түрлі-түсті шамдар жанғанда Торнадус цирк алаңында жарықтың сәулесінде қара түсті костюмімен тұратын. Ол «Хэйоо!» деп қамшысын шырқ үйіргенде Ель Капитан арыстан батылдана секіріп өнер көрсететін. Сосын әуеде атылып, айбынды сиқырлар көрсетті. Көрермендер ду қол шапалақтады. Ель Капитан торды паналайтын. Ал Торнадус болса шаңқандай аппақ шымылдығы, терезе алдындағы құмырада гүлі бар әдемі цирк вагонында тұрды. Осылайша олар бірқыдыру уақыт өмір сүрді. Бәрі ойдағыдай сияқты болып көрінетін. Алайда, бірде кешкісін қойылымнан кейін Торнадус арыстанды торға әкеле жатқанында алдарын айна кес-кестеді. Оны цирк жұмысшылары қойып, ұмытып кеткен болар. Айна жолдың ортасында тұрды да қойды. Ель Капитан айнаның қараңғы тұңғиығынан жабайы, қаһарлы арыстанның өзіне қарай адымдағанына аңтарылды. Айнадағы арыстан басқа емес оның өзі болатын. «Сайтан алғыр», деп ойлады арыстан, «мен абажадай үлкен екенмін ғой!» Керісінше, аң үйретуші қандай кіпкішкентай! Қамшылы ергежей, жердің құрты. Түнде Ель Капитан әрең дегенде көз іліндірді. Көз алдынан айнадағы өзінің бейнесі кетпей қойды. Әрі аяқтарынан алапат күшті сезінді. Енді арыстан бар дауысымен арқырай бастады. Осы сәтте аң үйретуші түнере жетіп келді. Ішкі жейдесінің жеңі қарғаның қанатындай желп-желп етеді. «Бұл не дауыс?» деп қатулана сұрады ол. «Не дауыс бұл?» деп арқырады тағы да арыстан. «Қане, тынышталшы!»,– деді Торнадус. Үні шамалы дірілдеді ме, қалай? Арыстан торда тартыла керілді. «Сенен әлдеқайда үлкенірек екенімді неге жасырғансың?» Торнадус шошып кетті. «Мұны білетін шығарсың деп ойладым». «Мен мұны бұрын білген емеспін. Бірақ енді білетін боламын. Қамшың мен костюміңді бер, қане». «Мен аң үйретушімін ғой!» деді менменси Торнадус. Арыстан арқырай күлсін кеп. «Кімнің аң үйретуші екенін күштірегі шешеді. Ендеше, күштірегі менмін. Олай болса, аң үйретуші мен боламын!» Торнадус терең күрсінді. Әңгіме осымен тәмам болды. Ертеңінде кешкісін Ель Капитан цирк алаңындағы манежде тұрды. Үстінде су жаңа қара түсті костюм. Торнадустың костюмі оған тар болатын. Қамшыны сырбаздана үйірді. Аң үйретуші Торнадус іш киімшең тақтай тұғырға жайғасты. Қорыққаннан өңі қуарды. Арыстан «Хэйоо!» деп гүр еткенде Торнадус сальто жасап айналып түсті. Жанып жатқан шеңберден секіріп, бас айналдырар каприольдар жасады. Бірақ көрермендер бұл өнер аң үйретуші арыстанның керемет әрекетінен десті. Қошамет көрсетіп, «Da capo!» десті. Бұл бір тамаша жетістік болды. «Бұлай болған себебі, мен сенен ірірек әрі күштірекпін»,– деді арыстан. Торнадус болса тістерін сықырлатты. Бірақ ертеңіне таңертең арыстан көңілсіз оянды. Торнадус оған қараған
сәтте: «Сенің әдемі цирк вагонында тұратының, менің торда ұйықтайтыным әділдікке жатпайды»,– деп осқырынды. «Мұны өзгерту керек». «Сөз қылуға да тұрмайды»,–деді аң үйретуші. «Аңсарым неменеге ауып тұрғанын тап»,– деп гүр етті арыстан. Торнадустың өңі бозарды. «Біле алмадым». Сол күні-ақ аң үйретуші арыстанның жуан темірмен қоршалған торына қоныс аударды. Тордың ішінде әрі-бері жүріп, қабағынан қар жауа, бет-аузын тыржитты. Кешкісін сын сағаты келді. Арыстан қамшысын үйіріп, бұл ағаш тұғырда қатерлі сальтосын жасағанда, жұрт ду қол шапалақтады. Енді екеуі жиырма үшінші емес, бірінші нөмірмен өнер көрсететін болды. Ель Капитан арыстан супер жұлдыз болып шыға келді. Бірде түстен кейін ол қаланы қыдырыстап жүргенінде әмбебап дүкеннің витринасында жатқан сұр түсті қалпақ-
алдындағы баспалдақта отырып, түнерді де қойды. «Дәнеңе етпес»,– деп жұбатты Торнадус арыстанды. «Ертең жағдай жақсарады». Ель Капитан жауап қатпады. Тек жабайы басын шайқап: «Қарашы, бүгінгі түнде жұлдыздар жымың қағады»,– деді. Ель Капитан үнсіз қалды. Олар бір сәт арыстан болып жұлдызды аспанға қарады. «Жұлдыздардан Африканың иісі шығып тұрғанын аңғарамысың?»,– деп сұрады Торнадус. Ель Капитан басын шұлғыды. «Егер қаласаң, қамшыңды, қара түсті костюміңді де қайтарайын»,– деді ол. «Қайтадан аң үйретуші бола аласың. Қалайсың ба?» «Одан гөрі арыстан болып қалғым келеді»,– деп жауап қатты Торнадус. «Арыстан болғанда локомотив сияқты күштімін және бәрі менен қорқады. «Шіркін, арыстан болған керемет қой!» «Онда мен де қайтадан арыстан
қа көзі түсті. Қалпақты ермек үшін сатып ала салды. Басына киер-киместе адамға ұқсап шыға келді. Қалпақ пен қара түсті костюм адам боп көрінуге әлі де жеткіліксіз болғандықтан, күн сәулесінен қорғайтын көзілдірік және спорттық көлік те сатып алды. Сәнді мейрамханаларға барып, опера театрларына қатынады. Көшеде қызыл түсті жүрдек автокөлікпен ызғитып, темекісін бұрқыратып, қалпағын желкесіне батылдана түсіргенін көргендер аңтарылып: «Неткен паң тақсыр! Монаконың патшасы екені анық»,– десті. Ал аң үйретуші ше? Ол болса торында бүгіліп, аңтарылды. Үрпиді. Шаштары жалданып қаулап өсіп, көздері үрейді кетіре жылтыңдады. Кейкейде тіптен арыстан сияқты ақыруға әрекет жасады. Әртістер бастарын түйістіріп: «Біздің аң үйретушіге құлақ түріңдер» деп күбірлесті. Аң үйретуші бұрынғысынша аң үйретуші болғаны ма? Арыстан әлі де арыстан болғаны ма? Мұның ара-жігін ешкім айта алмады. Аң үйретуші енді арыстан, ал арыстан аң үйретуші болғанда, бәрі бірдей қайтадан бұрынғыша болмағаны ма? Мұны көрермендер де сұрамақ болды. Енді олар күні кеше қалайша қошамет көрсетіп, дуылдағандарын түсіне алмай абдырады. Іштері пысып, орындықтарында отырды да қойды. Кейбірі тіптен есінеді. Ель Капитан бетін басып тұғырдан жортақтай түсті. Өзінің цирк вагонының
болғым келеді!»,– деді Ель Капитан. Ол өзінің қара түсті костюмін үстінен паршалап жыртып алып, қамшыны лақтырып жіберді. «Екеуіміз де арыстан болып, қабырғаларды солқылдата гүрілдейміз»,– деді Торнадус. Іле сұмдық гүріл естілді. «Не боп жатыр?»,– деп сұрады ұйқыға бас қойған директор ызалана. «Ақырып жатырмыз»,– деді Ель Капитан. «Ақыруға қарсымын!» «Бүгін түнде жұлдыздардан Африканың иісі сезілгенде не істейміз?»,– деді Торнадус. Бірақ директор әзілдің астарын түсінбеді. «Нағыз аң үйретуші екеуіңнің қайсысың?»,– деп сұрады ол. «Ешкім!»,– деді екеуі бір мезгілде. «Біреуің аң үйретуші болуың керек!» «Неге?» «Өйткені үнемі солай болып келді!»,– деп айқайлаған директор ашудан жұдырығын түйіп, адымдай басып шығып кетті. Келесі күні таңертең Ель Капитан мен Торнадус вокзалға жаяу тартты. Жолда екі арыстан кетіп бара жатты. Оларды көргендер таң-тамаша болды. «Біз Килиманджароға билет аламыз»,– деді Ель Капитан. «Онда тәтем тұрады». «Барамыз»,– деді Торнадус. «Африкаға». Немісшеден тікелей аударған Рауза МҰСАБАЙ
8
Отарқа
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
www.egov.kz «электрондық үкімет» веб-порталы немесе Халыққа қызмет көрсету орталығы арқылы Мемлекеттік тұрғын үй қорынан берілетін тұрғын үйге немесе жеке тұрғын үй қорынан жергілікті атқарушы орган жалдаған тұрғын үйге мұқтаж азаматтарды есепке алу және кезекке қою, сондай-ақ жергілікті атқарушы органдардың тұрғын үй беру туралы шешім қабылдауы
«Екібастұз қаласы әкімдігінің тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі» мемлекеттік мекемесімен халыққа «Мемлекеттік тұрғын үй қорынан берілетін тұрғын үйге немесе жеке тұрғын үй қорынан жергілікті атқарушы орган жалдаған тұрғын үйге мұқтаж азаматтарды есепке алу және кезекке қою, сондай-ақ жергілікті атқарушы органдардың тұрғын үй беру туралы шешім қабылдауы» түрінде мемлекеттік қызмет көрсетіледі. Өтініштерді қабылдау және мемлекеттік қызмет көрсету нәтижелерін беру: 1) Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігі Мемлекеттік қызметтерді автоматтандыруды бақылау және халыққа қызмет көрсету орталықтарының қызметін үйлестіру комитетінің «Халыққа қызмет көрсету орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны (бұдан әрі - ХҚО) арқылы; 2) «электрондық үкіметтің www.egov.kz веб-порталы (бұдан әрі - портал) арқылы жүзеге асырылады. Мемлекеттік қызмет көрсету нәтижесі - кезектің реттік нөмірін көрсете отырып, есепке қою туралы хабарлама (бұдан әрі - хабарлама) не осы мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартының 10тармағында көзделген жағдайларда және негіздер бойынша мемлекеттік қызмет көрсетуден бас тарту туралы дәлелді жауап. Мемлекеттік көрсетілетін қызмет жеке тұлғаларға: мемлекеттік көрсетілетін қызмет коммуналдық тұрғын үй қорынан берілетін тұрғын үйге немесе жеке тұрғын үй қорынан жергілікті атқарушы орган жалдаған тұрғын үйге мұқтаж, тиісті елді мекенде (тұру мерзіміне қарамастан) тұрақты тұратын және: 1) Ұлы Отан соғысының мүгедектері мен қатысушыларына; 2) жетім балаларға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға тегін ұсынылады; 3) тұрғын үй беру туралы өтініш жасаудың алдында соңғы он екі ай ішінде жиынтық орташа айлық табысы отбасының әрбір мүшесіне республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген ең төменгі күнкөріс деңгейінің 3,1 еселенген мөлшерінен төмен болатын, халықтың әлеуметтік жағынан әлсіз топтарына жататын Қазақстан Республикасының азаматтарына тегін ұсынылады. Ең төменгі күнкөріс деңгейінің 3,1 еселенген мөлшеріндегі коэффициент мүгедек балаларға қолданылмайды; 4) мемлекеттік қызметшілерге, бюджеттік ұйымдардың қызметкерлеріне, әскери қызметшілерге, ғарышкерлікке кандидаттарға, ғарышкерлерге, арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлеріне және мемлекеттік сайланбалы қызмет атқаратын адамдарға; 5) жалғыз тұрғын үйі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен авариялық жағдайда деп танылған азаматтарға жататын Қазақстан Республикасының азаматтарына (бұдан әрі - мемлекеттік қызметті алушылар) тегін ұсынылады. Халықтың әлеуметтік жағынан осал топтарына: 1) Ұлы Отан соғысының мүгедектері мен қатысушылары; 2) Ұлы Отан соғысының мүгедектері мен қатысушыларына теңестірілген адамдар; 3) 1 және 2-топтағы мүгедектер; 4) мүгедек балалары бар немесе оларды тәрбиелеп отырған отбасылар; 5) Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін аурулар тізімінде аталған кейбір созылмалы аурулардың ауыр түрлерімен ауыратын адамдар; 6) жасына байланысты зейнеткерлер; 7) кәмелетке толғанға дейін ата-аналарынан айырылған жиырма тоғыз жасқа толмаған жетім балалар мен атаанасының қамқорлығынсыз қалған балалар жатады. Мұндай адамдардың жасы әскери қызметке шақырылған кезде мерзімді әскери қызметтен өту мерзіміне ұзартылады; 8) оралмандар; 9) экологиялық зілзалалар, табиғи және
техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар салдарынан тұрғын үйінен айырылған адамдар; 10) көп балалы отбасылар; 11) мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерін, әскери қызметін орындау кезінде, ғарыш кеңістігіне ұшуды дайындау немесе жүзеге асыру кезінде, адам өмірін құтқару кезінде, құқық тәртібін қорғау кезінде қаза тапқан (қайтыс болған) адамдардың отбасылары; 12) толық емес отбасылар жатады. Егер: 1) есепке қойған кезде және коммуналдық тұрғын үй қорынан немесе мемлекеттік кәсіпорынның тұрғын үй қорынан тұрғын үй берілген сәтте олардың Қазақстан Республикасының аумағында меншік құқығындағы тұрғын үйі болмаса; 2) есепке қойған кезде және мемлекеттік мекеменің тұрғын үй қорынан тұрғын үй берген кезде осы елді мекенде меншік құқығында тұрғын үйі болмаса; 3) олардың осы елді мекенде тұрақты пайдалануында коммуналдық тұрғын үй қорынан тұрғын үйі болмаса; 4) отбасы тұратын тұрғын үй белгіленген санитариялық және техникалық талаптарға сай келмесе; 5) жапсарлас, оқшауланбаған тұрғын үй-жайларда екі және одан да көп отбасы тұрып жатса; 6) отбасы құрамында кейбір созылмалы аурулардың ауыр түрлерімен ауыратын науқастар болып, бір үй-жайда (пәтерде) олармен бірге тұру мүмкін болмаса, адамдар мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үйге мұқтаж деп танылады. Жұмыс кестесі: 1) ХҚО-ның - демалыс және мереке күндерін қоспағанда, дүйсенбі - сенбі аралығында, түскі үзіліссіз сағат 9.00-ден 20.00-ге дейін. Мемлекеттік қызмет алдын ала жазылусыз және жеделдетіп қызмет көрсетусіз кезек күту тәртібімен көрсетіледі, көрсетілетін қызметті алушының қалауы бойынша электрондық кезекті портал арқылы брондауға болады; 2) порталдың - тәулік бойы (жөндеу жұмыстарын жүргізуге байланысты техникалық үзілістерді қоспағанда). Мемлекеттік қызмет көрсету мерзімі: 1) ХҚО-ға құжаттар топтамасын тапсырған сәттен бастап, сондай-ақ порталға өтініш берген кезде - күнтізбелік 30 (отыз) күн. Құжаттар топтамасын ХҚО-ға тапсыру күні мемлекеттік қызмет көрсету мерзіміне кірмейді, бұл ретте көрсетілетін қызметті беруші мемлекеттік қызмет көрсету нәтижесін мемлекеттік қызметті көрсету мерзімі аяқталғанға дейін бір күн бұрын ұсынады; 2) құжаттар топтамасын тапсыру үшін күтудің рұқсат етілетін ең ұзақ уақыты - 15 (он бес) минут; 3) қызмет көрсетудің рұқсат етілетін ең ұзақ уақыты - 15 (он бес) минут. Көрсетілетін қызметті алушы (не сенімхат бойынша оның өкілі) өтініш берген кезде мемлекеттік қызмет көрсету үшін қажетті құжаттардың тізбесі: 1) ХҚО-ға: осы мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартына қосымшаға сәйкес нысан бойынша жергілікті атқарушы органның өтініш берушіде және онымен тұрақты тұратын отбасы мүшелерінде осы елді мекенде коммуналдық тұрғын үй қорынан берілетін тұрғын үйдің бар немесе жоқ екенін тексеруіне келісімін көрсете отырып, есепке қою туралы өтініш; көрсетілетін қызметті алушының жеке басын куәландыратын құжат немесе паспорт (көрсетілетін қызметті алушының жеке басын сәйкестендіру үшін түпнұсқасы ұсынылады); некеге тұру (бұзу) (2008 жылғы 1 маусымға дейін), отбасы мүшелерінің қайтыс болуы (2007 жылғы 13 тамызға дейін), балалардың тууы туралы куәліктердің (2007 жылғы 13 тамызға дейін) көшірмелері; халықтың әлеуметтік жағынан осал топтарына жататын азаматтар (жетім балаларды, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды және мүгедек балалар-
ды қоспағанда) өтініш жасаудың алдында соңғы он екі ай ішінде отбасының әрбір мүшесіне шаққандағы табысы туралы анықтаманы қосымша ұсынады; мемлекеттік қызметшілер, бюджеттік ұйымдардың қызметкерлері, әскери қызметшілер, арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлері және мемлекеттік сайланбалы қызмет атқаратын адамдар жұмыс орнынан (қызметтен) анықтаманы қосымша ұсынады. Ғарышкерлікке кандидаттар, ғарышкерлер Қазақстан Республикасының Үкіметі берген, олардың мәртебесін растайтын құжаттарды ұсынады; жалғыз тұрғын үйі авариялық жағдайда деп танылған азаматтар жергілікті атқарушы органның тиісті анықтамасын ұсынады; отбасы тұратын тұрғын үй белгіленген санитариялық және техникалық талаптарға сай келмеген немесе жапсарлас, оқшауланбаған тұрғын үй-жайларда екі және одан да көп отбасы тұрып жатқан немесе отбасы құрамында кейбір созылмалы аурулардың ауыр түрлерімен ауыратын науқастар болып, бір үй-жайда (пәтерде) олармен бірге тұру мүмкін болмаған жағдайда өтініш берушілер тиісті уәкілетті органның анықтамасын қосымша ұсынады. 2) порталда: көрсетілетін қызметті алушының ЭЦҚсымен куәландырылған электрондық құжат нысанындағы сұрау; некеге тұру (бұзу) (2008 жылғы 1 маусымға дейін), отбасы мүшелерінің қайтыс болуы (2007 жылғы 13 тамызға дейін), балалардың тууы туралы куәліктің (2007 жылғы 13 тамызға дейін) электрондық көшірмесі; мемлекеттік қызметшілер санатына жататын азаматтардың, бюджеттік ұйымдар қызметкерлерінің, әскери қызметшілердің, арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлерінің және мемлекеттік сайланбалы қызмет атқаратын адамдардың жұмыс орнынан (қызметтен) анықтаманың электрондық көшірмесі. Ғарышкерлікке кандидаттар, ғарышкерлер Қазақстан Республикасының Үкіметі берген, олардың мәртебесін растайтын құжаттың электрондық көшірмесін ұсынады; жалғыз тұрғын үйі авариялық жағдайда деп танылған азаматтар үшін үйдің авариялық жай-күйі туралы қорытындының электрондық көшірмесі (уәкілетті лицензиаттар береді); отбасы тұратын тұрғын үй белгіленген санитариялық және техникалық талаптарға сай келмеген немесе жапсарлас, оқшауланбаған тұрғын үй-жайларда екі
және одан да көп отбасы тұрып жатқан немесе отбасы құрамында кейбір созылмалы аурулардың ауыр түрлерімен ауыратын науқастар болып, бір үй-жайда (пәтерде) олармен бірге тұру мүмкін болмаған жағдайда көрсетілетін қызметті алушылар тиісті уәкілетті органның анықтамасының электрондық көшірмесін қосымша ұсынады; оралмандар сияқты халықтың әлеуметтік жағынан осал топарына жататын азаматтар; экологиялық зілзалалар, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар салдарынан тұрғын үйінен айырылған адамдар; мемлекеттік немесе қоғамдық міндеттерін, әскери қызметін атқару кезінде, ғарыш кеңістігіне ұшуға дайындық немесе оны жүзеге асыру, адам өмірін құтқару кезінде, құқық тәртібін қорғау кезінде қаза тапқан (қайтыс болған) адамдардың отбасылары; өтініш берушінің (отбасының) халықтың әлеуметтік жағынан осал топтарына жататынын растайтын құжаттың электрондық көшірмесін қосымша ұсынады. Егер азаматтың соңғы бес жылдың ішінде өз тұрғын үй жағдайларын қасақана нашарлатуы салдарынан мынадай: 1) тұрғын үй-жайын ауыстыру; 2) жалғыз тұрғын үйі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес алынған ұзақ мерзімді жеңілдікті тұрғын үй кредиті бойынша сатып алынған, кепіл берушінің - Қазақстан Республикасы азаматының ипотекалық тұрғын үй қарызы бойынша міндеттемелерін орындауға қабілеті болмаған жағдайда оның тұрғын үйін жергілікті атқарушы орган сатып алған жағдайлардан басқа, Қазақстан Республикасының қандай да бір елді мекенінде орналасуына қарамастан, өзіне меншік құқығымен тиесілі, тұру үшін жарамды тұрғын үйді иелігінен шығару; 3) өз кінәсінен тұрғын үйдің бұзылуы немесе бүлінуі; 4) тұрған кезінде оның мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үйге немесе жеке тұрғын үй қорынан жергілікті атқарушы орган жалдаған тұрғын үйге мұқтаж болмаған кезде тұрғын үйден кету; 5) жұбайынан, кәмелетке толмаған және еңбекке жарамсыз балаларынан, сондай-ақ еңбекке жарамсыз ата-аналарынан басқа адамдарды тұрғызу жолымен мұқтажға айналғаны белгіленсе, мемлекеттік көрсетілетін қызметті ұсынудан бас тартуға негіздеме болып табылады. Екібастұз қаласы әкімінің аппараты
«Ауылдық елді мекендерге жұмыс істеуге және тұруға келген денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қамсыздандыру, мәдениет, спорт және агроөнеркәсіп кешені мамандарына әлеуметтік қолдау шараларын ұсыну» мемлекеттік қызметін көрсету туралы
«Екібастұз қаласының экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі» мемлекеттік мекемесі (бұдан әрі – Экономика бөлімі) халыққа «Ауылдық елді мекендерге жұмыс істеуге және тұруға келген денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қамсыздандыру, мәдениет, спорт және ветеринария мамандарына әлеуметтік қолдау шараларын ұсыну» мемлекеттік қызметін көрсетеді. Мемлекеттiк қызмет ауылдық елдi мекендерге жұмыс iстеуге және тұруға келген денсаулық сақтау, бiлiм беру, әлеуметтiк қамсыздандыру, мәдениет, спорт және агроөнеркәсіп кешені мамандарына тегін көрсетіледі. Көтерме жәрдемақы және бюджеттік кредит түріндегі әлеуметтік қолдау шаралары мемлекеттік қызметтің нәтижесі болып табылады. Мемлекеттік қызмет алу үшін Екібастұз қаласы, Екібастұз қаласының 50 жылдығы көшесі, 10 мекенжайы бойынша орналасқан Экономика бөліміне жүгіну қажет. Жұмыс кестесі: демалыс және мереке күндерін қоспағанда, дүйсенбіден бастап жұмаға дейін сағат 13-00-ден 14-30-ға дейінгі түскі үзіліспен, сағат 9-00-ден 1830-ға дейін. 4. Мемлекеттік қызмет көрсету мерзімі: 1) көрсетілетін қызметті берушіге құжаттар топтамасы тапсырылған сәттен бастап: 39 (отыз тоғыз) күнтізбелік күн ішінде көтерме жәрдемақы төленеді; 32 (отыз екi) күнтiзбелiк күн iшiнде осы мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартына 1-қосымшаға сәйкес нысан бой-
ынша Келiсiм жасасу рәсiмi жүзеге асырылады; Келiсiм жасалғаннан кейiн 30 (отыз) жұмыс күнi iшiнде тұрғын үй сатып алуға немесе салуға бюджеттiк кредит ұсынылады; 2) құжаттар топтамасын тапсыру үшін күтудің ең көп рұқсат берілген уақыты – 15 минут; 3) қызмет көрсетудің ең көп рұқсат етілген уақыты – 30 минут. Мемлекеттік қызмет алдын ала жазылусыз және жедел қызмет көрсетусіз кезек күту тәртібімен көрсетіледі. Мемлекеттік қызмет көрсету үшін қажетті құжаттардың тізбесі: 1) мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартына қосымшаға сәйкес нысан бойынша өтiнiш; 2) жеке басын куәландыратын құжаттың көшiрмесi; 3) жаңа жұмыс орны бойынша кадр қызметi куәландырған еңбек кiтапшасының көшiрмесi; 4) азаматтарды тіркеу кітабының немесе тиiстi елдi мекенде тұратынын растайтын мекенжай анықтамасы; 5) бiлiмi туралы дипломның көшiрмесi; 6) жылжымайтын мүлікті бағалау актісі (бюджеттік кредит алу үшін); 7) тұрғын үй салу үшін берілген жер учаскесін пайдалану құқығына акт. Құжаттар салыстыру үшiн түпнұсқада және көшiрме түрiнде ұсынылады, содан кейiн құжаттардың түпнұсқасы өтініш берген күні көрсетілетін қызметті алушыға қайтарылады. Екібастұз қаласы әкімінің аппараты
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
ШЕШІМ №284/33 2014 жылғы 26 қарашадағы Павлодар облысы әділет департаментімен нормативтік құқықтық актілері мемлекеттік тіркеуінің тізілімінде № 4196 болып тіркелген 2014 жылғы 28 қазан (V шақырылған, кезекті ХХХІІI сессия) Екібастұз қалалық мәслихатының 2014 жылғы 28 сәуірдегі «Атаулы және мереке күндеріне орай алушылардың жекелеген санаттары үшін әлеуметтік көмектің мөлшерлерін белгілеу туралы» №216/27 шешіміне өзгеріс енгізу туралы Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Заңының 6-бабы, 2-3-тармағына, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 21 мамырдағы №504 қаулысымен бекітілген әлеуметтік көмек көрсетудің, оның мөлшерлерін белгілеудің және мұқтаж азаматтардың жекелеген санаттарының тізбесін айқындаудың үлгілік қағидаларының 10тармағына сәйкес, Екібастұз қаласының мәслихаты ШЕШТІ: 1. Екібастұз қалалық мәслихатының 2014 жылғы 28 сәуірдегі «Атаулы және мереке күндеріне орай алушылардың жекелеген санаттары үшін әлеуметтік көмектің мөлшерлерін белгілеу туралы» №216/27 шешіміне (Нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеу Тізілімінде №3791 тіркелген, 2014 жылғы 7 мамырдағы №18 «Отарқа» газе-
тінде, 2014 жылғы 7 мамырдағы №18 «Голос Экибастуза» газетінде жарияланды), келесі өзгеріс енгізілсін: 1- тармақтың он екінші абзацындағы «Мүгедектер күніне орай» сөздері «Қазақстан Республикасының Мүгедектер күніне орай» сөздерімен ауыстырылсын. 2.Осы шешімнің орындалуын бақылау Екібастұз қалалық мәслихатының әлеуметтік, мәдени дамыту мәселесі жөніндегі тұрақты комиссиясына жүктелсін. 3. Осы шешім алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Сессия төрағасы Е.Шаихов Қалалық мәслихат хатшысы Б.Құспеков «КЕЛІСІЛДІ» Павлодар облысының әкімі 2014 жылғы «___»____Қ. Бозымбаев
ШЕШІМ №288/33
2014 жылғы 26 қарашадағы Павлодар облысы әділет департаментімен нормативтік құқықтық актілері мемлекеттік тіркеуінің тізілімінде №4194 болып тіркелген 2014 жылғы 28 қазан (V шақырылған, кезекті ХХХІІI сессия) Екібастұз қаласы мәслихатының регламентін бекіту туралы Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Заңының 8 бабы 3 тармағы 5) тармақшасына және 9 бабына, Қазақстан Республикасы Президентінің 2013 жылғы 3 желтоқсандағы «Мәслихаттың үлгі регламентін бекіту туралы» №704 Жарлығына сәйкес, Екібастұз қалалық мәслихат ШЕШІМ ЕТТІ: 1. Ұсынылған Екібастұз қаласы мәслихатының регламентін бекітілсін.
2. Осы шешімнің орындалуын бақылау Екібастұз қаласы мәслихатының азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету мәселелері бойынша тұрақты комиссиясына жүктелсін. 3. Осы шешім оның алғаш ресми жарияланған күнінен бастап он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Сессия төрағасы Е.Шаихов Қалалық мәслихат хатшысы Б.Құспеков
Екібастұз қалалық мәслихатының 2014 жылғы 28 қазандағы №288/33 шешімімен бекітілген Екібастұз қаласы мәслихатының регламенті 1. Жалпы ережелер актілерімен реттеледі. 1. Осы Екібастұз қаласы мәслихатының регламенті (бұдан әрі – регла2. Мәслихат сессияларын өткізу мент) «Қазақстан Республикасындағы тәртібі жергілікті мемлекеттік басқару және 2.1. Мәслихат сессиялары өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 4. Мәслихат қызметінің негізгі ны23 қаңтардағы Қазақстан Республика- саны сессия болып табылады, онда сы Заңының (бұдан әрі – Заң) 9-бабына Қазақстан Республикасының заңдары сәйкес әзірленді және мәслихат сес- бойынша оның құзыретіне жатқызылған сияларын, оның органдарының отыры- мәселелер шешіледі. старын өткізу, оларға мәселелер енгiзу Егер мәслихаттың сессиясына тиісті және қарау, мәслихат органда-рын аумақтан мәслихат депутаттарының құру және сайлау, олардың қызметi жалпы санының кемінде үштен екісі туралы есептердi, халық алдында қатысса, ол заңды. Сессия жалпы отымәслихаттың атқарған жұмысы және рыс нысанында өткізіледі. оның тұрақты комиссияларының Мәслихаттың шешімі бойынша сесқызметі туралы есептерді тыңдау, де- сия жұмысында мәслихат белгілеген путаттардың сауалдарын қарау тәр- мерзімге, бірақ күнтізбелік он бес күннен тiбiн, мәслихаттағы депутаттық бiр- аспайтын үзіліс жариялануы мүмкін. лестiктердiң өкiлеттiктерiн, қызметiн Сессияның ұзақтығын мәслихат айұйымдастыруды, сондай-ақ дауыс беру, қындайды. аппарат жұмысының тәртібін және басқа Мәслихат әрбір отырысының алдында да рәсiмдiк және ұйымдастырушылық қатысып отырған депутаттарды тіркеу мәселелерін белгілейді. жүргізіледі, оның нәтижесін сессия тө2. Мәслихат (жергілікті өкілді орган) рағасы отырыс басталардан бұрын жа–Екібастұз қаласы тұрғындары сай- рия етеді. лайтын, халықтың еркін білдіретін және Мәслихаттың сессиясы, әдетте, Қазақстан Республикасының заңна- ашық сипатта болады. Егер бұған қамасына сәйкес оны іске асыру үшін қа- тысып отырған депутаттардың жалпы жетті шараларды айқындайтын және санының көпшілігі дауыс берсе, жабық олардың жүзеге асырылуын бақылайтын сессияларды өткізуге мәслихат сессиясайланбалы орган. Мәслихат заңды сы төрағасының немесе мәслихат сестұлға құқығын иеленбейді. сиясына қатысып отырған депутаттар 3. Мәслихаттың қызметі Қазақстан санының үштен бір бөлігінің ұсынысы Республикасының Конституциясымен, бойынша жол беріледі. Заңмен және Қазақстан Республика5. Жаңадан сайланған мәслихаттың сының өзге де нормативтік құқықтық бірінші сессиясын депутаттардың осы
Отарқа
мәслихат үшін белгіленген санының кемінде төрттен үш бөлігі болған кезде, мәслихат депутаттары тіркелген күннен бастап отыз күндік мерзімнен кешіктірмей тиісті аумақтық сайлау комиссиясының төрағасы шақырады 6. Мәслихаттың бірінші сессиясын сайлау комиссиясының төрағасы ашады және оны мәслихат сессиясының төрағасы сайланғанға дейін жүргізеді. Сайлау комиссиясының төрағасы депутаттарға сессия төрағасының кандидатурасын енгізуді ұсынады, ол бойынша ашық дауыс беру жүргізіледі. Депутаттардың жалпы санының көпшілік даусын жинаған кандидат сайланған болып есептеледі. 7. Мәслихаттың кезекті сессиясы жылына кемінде төрт реттен жиі шақырылмайды және оны мәслихат сессиясының төрағасы жүргізеді. 8. Мәслихаттың кезектен тыс сессиясын осы мәслихатқа сайланған депутаттар санының кемінде үштен бірінің, сондай-ақ әкімнің ұсынысы бойынша мәслихат сессиясының төрағасы шақырады және жүргізеді. Кезектен тыс сессия оны өткізу туралы шешім қабылданған күннен бастап бес күндік мерзімнен кешіктірілмей шақырылады. Кезектен тыс сессияда оны шақыруға негіз болған мәселелер ғана қаралады. 9. Мәслихаттың хатшысы мәслихат сессиясын шақыру уақыты мен оның өткізілетін орны, сондай-ақ сессияның қарауына енгізілетін мәселелер туралы депутаттарға, халыққа және әкімге сессияға кемінде он күн қалғанда, ал кезектен тыс сессия шақырылған жағдайда, кемінде үш күн бұрын хабарлайды. Мәслихат хатшысы сессияның қарауына енгізілетін мәселелер бойынша қажетті материалдарды депутаттарға және әкімге сессияға кемінде бес күн қалғанда, ал кезектен тыс сессия шақырылған жағдайда, кемінде үш күн бұрын табыс етеді. 10. Регламентте белгіленген тәртіппен мәслихат сессияларын, мәсслихаттың тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының отырыстарын өткізу кезеңінде депутат қызметтік міндеттерін орындаудан босатылады, оған жергілікті бюджеттің қаражаты есебінен негізгі жұмыс орны бойынша орташа жалақысы, бірақ көрсетілген қызметте бір жылға дейінгі жұмыс өтілі бар тиісті әкімшілік-аумақтық бірлік әкімінің аппарат басшысының жалақысынан аспайтын мөлшерде және жол жүру уақыты ескеріліп, мәслихаттың сессиялары, тұрақты комиссиялары мен өзге де органдарының отырыстары өтетін мерзімдегі іссапар шығыстары өтеледі. 11. Сессияның күн тәртібін мәслихат жұмысының перспективалы жоспарының, мәслихат хатшысы, мәслихаттың тұрақты комиссиялары мен өзге де органдары, депутаттар топтары мен депутаттар, Екібастұз қаласының әкімі ұсынған мәселелердің негізінде сессияның төрағасы қалыптастырады. Сессияның күн тәртібіне ұсыныстарды сессияның төрағасына жергілікті қоғамдастықтың жиналыстары, қоғамдық ұйымдар ұсынуы мүмкін. Сессияның күн тәртібін талқылау барысында ол толықтырылуы және өзгертілуі мүмкін. Сессияның күн тәртібін бекіту туралы мәслихат шешім қабылдайды. Күн тәртібі бойынша дауыс беру әрбір мәселе бойынша жеке өткізіледі. Егер мәселеге мәслихат депутаттарының көпшілігі дауыс берсе, ол күн тәртібіне енгізілді деп есептеледі. 12. Сессияға енгізілетін мәселелерді сапалы дайындау үшін мәслихат хатшысы сессияны дайындау жөніндегі ісшаралар жоспарын әзірлеуді уақтылы ұйымдастырады, оны Екібастұз қаласының әкімімен келісім бойынша сессия төрағасы бекітеді. 13. Мәслихат қарауына жататын мәселелер бойынша қалалық мәслихат сессиясына Екібастұз қаласының әкімі, ауыл, кент және ауылдық округ әкімдері, жұмысы туралы ақпарат сессияда қаралатын ұйымдардың басшы-
9
лары мен өзге де лауазымды адамдары шақырылады. Сессияларға сессия төрағасының шақыруымен бұқаралық ақпарат құралдары, мемлекеттік органдар мен қоғамдық ұйымдар өкілдерінің қатысуына жол беріледі. 14. Мәслихаттың отырысына шақырылған адамдар үшін мәжіліс залында арнайы орындар бөлінеді. Шақырылған адамдардың мәслихат сессиясының жұмысына араласуына, мәслихат сессиясының шешімдерін қолдайтынын немесе қолдамайтынын білдіруіне жол берілмейді. Шақырылған адам тәртіпті өрескел бұзған жағдайда, сессия төрағасының шешімі немесе сессияға қатысып отырған депутаттардың көпшілігінің талабы бойынша мәжіліс залынан шығарылуы мүмкін. 15. Мәслихаттың отырыстары мәслихат айқындаған уақытта өткізіледі. Сессия төрағасы өз бастамасы бойынша немесе депутаттардың дәлелді ұсыныстары бойынша үзілістер жариялай алады. Жалпы отырыстың соңында депутаттарға қысқа мәлімдемелер немесе хабарламалар жасау үшін уақыт беріледі, олар бойынша жарыссөз ашылмайды. 16. Мәслихат отырыстарында баяндамалар, қосымша баяндамалар, жарыссөзде сөйлеу үшін және отырыстарды өткізу тәртібі бойынша, кандидатураларды талқылау, дауыс беру, анықтамалар мен сұрақтар үшін сөз сөйлеу регламентін мәслихат айқындайды. Баяндамашылар мен қосымша баяндамашыларға сұрақтарға жауап беру үшін уақыт бөлінеді. Егер сөз сөйлеуші бөлінген уақыттан асып кетсе, сессия төрағасы оның сөзін тоқтатады немесе отырысқа қатысып отырған депутаттардың көпшілігінің келісімімен сөз сөйлеу уақытын ұзартады. Мәслихат депутаты бір мәселе бойынша екі реттен артық сөйлей алмайды. Жарыссөздердегі депутаттық сауалдар, түсіндірме және сұрақтарға жауап беру үшін сөйлеу сөз сөйлеу деп есептелмейді. Сөйлеу құқығын басқа депутатқа беруге жол берілмейді. Жарыссөз сессияға қатысып отырған депутаттардың көпшілігінің ашық дауыс беруімен тоқтатылады. Жарыссөзді тоқтату туралы мәселе қойылған кезде, сессия төрағасы сөз сөйлеуге жазылған және сөйлеген депутаттардың саны туралы хабарлайды, кімнің сөз алуды талап ететіндігін анықтайды. 17. Отырысты өткізу тәртібі бойынша сөз депутатқа сөз сөйлеп тұрған адамның сөзі аяқталған соң кезектен тыс беріледі. Сессия төрағасы анықтама, депутаттық сауал, сұраққа жауап және талқыланып отырған мәселе бойынша түсіндірме беру үшін кезектен тыс сөз бере алады. Баяндамашыларға сұрақтар жазбаша немесе ауызша түрде беріледі. Жазбаша сұрақтар сессия төрағасына беріледі және мәслихат отырысында жария етіледі. 2.2. Мәслихат актілерін қабылдау тәртібі 18. Егер заңда өзгеше белгіленбесе, мәслихат өз құзыретінің мәселелері бойынша мәслихат депутаттарының жалпы санының көпшілік дауысымен шешімдер қабылдайды. 19. Шешімдердің жобалары сессия төрағасына немесе мәслихат хатшысына беріледі. Сессияның төрағасы немесе мәслихаттың хатшысы қарауға қабылданған шешімдердің жобаларын барлық қажетті материалдарымен бірге тұрақты комиссияларға қарау және ұсыныстар дайындау үшін жолдайды. Бір мезгілде тұрақты комиссиялардың біріне мәслихат актісінің жобасы бойынша қорытынды, сессияға қосымша баяндама дайындау, қосымша ақпарат жинау және талдау жүргізу жүктелуі мүмкін. Шешімдердің жобаларымен жұмыс істеу және басқа да мәселелерді дайындау үшін тұрақты комиссиялар жұмыс топтарын құра алады. Қажет болған жағдайда жұмыс тобының құрамына басқа тұрақты комиссиялардың депу(Жалғасы 10-бетте)
10 Отарқа (Жалғасы. Басы 9-бетте) таттары тартылуы мүмкін. Жұмыс тобының жұмысына кез келген депутат қатыса алады. Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларда, тиісті атқарушы органның ұсынымы бойынша мәслихат онымен бірлескен шешім қабылдайды. 20. Мәслихаттың жалпыға міндетті маңызы бар, азаматтардың құқығына, еркіндігі мен міндеттеріне қатысты шешімдері Әділет министрлігінің аумақтық органдарында мемлекеттік тіркелуге және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жариялануға тиіс. 21. Шешімдердің баламалы жобаларын мәслихат және оның органдары негізгі жобамен бірге қарайды. Сессияға мәселе дайындауға қатысушы тұрақты комиссиялар арасында келіспеушіліктер болған жағдайда, комиссиялардың төрағалары және сессия төрағасы оларды жою бойынша шаралар қабылдайды, қалған келіспеушіліктер мәслихаттың назарына жеткізіледі. 22. Сессияда мәселені қараған кезде баяндама, қажет болған жағдайда, тұрақты комиссиялардың, жұмыс топтары мен уақытша комиссиялардың қосымша баяндамалары тыңдалады. Комиссияның баяндамасында жобаға енгізілген және қайтарылған ұсыныстар көрсетіледі, түзетулерді қабылдаудың немесе қайтарудың себептері дәлелденеді. Қосымша баяндаманың ережелерімен немесе шешімнің жобасы бойынша қорытындылармен келіспейтін тұрақты комиссиялар, комиссиялардың және жұмыс топтарының жекелеген мүшелері өз пікірлерін қаралатын мәселе бойынша жалпы жарыссөз басталғанға дейін баяндай алады. 23. Шешімнің жобасын талқылау тармақтар бойынша жүргізіледі. Жобаларға түзетулер ұсынылып отырған өзгерістер немесе толықтырулар нақты тұжырымдалып, олардың шешім жобасының мәтініндегі орны көрсетіліп, жазбаша түрде беріледі. Осы талаптарды қанағаттандырмайтын түзетулер қарауға қабылданбайды. 24. Мәслихат сессиясы күн тәртібінің әрбір мәселесі бойынша шешім қабылдайды. Бір мәселе бойынша шешімдердің бірнеше нұсқасы енгізілген жағдайда, олардың әрқайсысы сессияға қатысып отырған депутаттарға беріледі. Мәслихаттың уақытша комиссиясы болып табылатын редакциялық комиссия шешімдердің ұсынылған нұсқаларын қабылдау немесе кері қайтару туралы өзінің пікірін жеткізеді және дәлелдейді. Шешімдердің енгізілген барлық жобалары дауысқа салынады. Жобалардың бірі негізге алынғаннан кейін депутаттар оған түзетулер қабылдау рәсіміне кіріседі. 25. Мәслихат шешімінің жобасына түзетулер болған жағдайда, дауыс беру мынадай ретпен жүзеге асырылады: 1) мәслихат шешімінің ұсынылған (пысықталған) жобасы негізге алынады, ол кері қайтарылған жағдайда, түзетулер бойынша одан әрі дауыс беру тоқтатылады; 2) негізге алынған жобаға кірмеген барлық түзетулер кезек бойынша дауысқа салынады; 3) сессия шешімі қабылданған түзетулерді ескере отырып, тұтастай дауысқа салынады. Шешімдердің қабылданбаған жобалары және оларға түзетулер бойынша ағымдағы сессияда қайта дауыс беруге жол берілмейді. 26. Түзетулер жеке-жеке дауысқа салынады, оларға дауыс берудің ретін төрағалық етуші айқындайды. Өзара қарама-қайшы келетін түзетулер бойынша дауыс беру алдында соңғысын
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
төрағалық етуші оқиды. Түзету авторларының олардың мәні бойынша түсінік беріп немесе оларды талқылаудан алып тастау туралы ұсыныспен сөз сөйлеуіне жол беріледі. Мәслихат шешімдеріне өзгерістер оларды қабылдау үшін белгіленген тәртіппен енгізіледі. Сессиялардың хаттамалары сессиядан кейін бір айдан кешіктірілмей басылып, заңнамада белгіленген тәртіппен сақталады. 27. Жоспарлардың, аумақтарды әлеуметтік-экономикалық дамыту бағдарламаларының, олардың орындалуы туралы есептердің, аумақты басқару схемаларының жобалары және мәслихат сессиясының қарауына шығарылатын басқа да мәселелер, сондай-ақ олар бойынша шешімдердің тиістілігіне қарай келісу бұрыштамалары қойылған, барлық қажетті материалдары қоса берілген қазақ және орыс тілдеріндегі жобалары мәслихатқа кезекті сессияға дейін үш апта бұрын мәслихаттың тұрақты комиссияларының қарауына енгізіледі. 28. Қала бюджетінің жобасы мәслихаттың тұрақты комиссияларында қаралады. Мәслихаттың хатшысы бюджеттің жобасын қарау жөніндегі депутаттық уақытша жұмыс тобын құрады, оның құрамына мәслихат аппаратының қызметкерлері, жергілікті атқарушы органдардың өкілдері қосылуы мүмкін. Тұрақты комиссиялар уақытша жұмыс тобының пікірін ескере отырып, тиісті негіздемелермен және есептермен қала бюджетінің жобасы бойынша ұсыныстар әзірлейді және оларды ұсыныстарды жинау мен қала бюджетінің жобасы бойынша қорытынды әзірлеуді жүзеге асыратын бейінді тұрақты комиссияға жібереді. Бюджеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уәкілетті орган сессия басталуынан кемінде екі апта бұрын сессия төрағасына, мәслихаттың хатшысына барлық қажетті материалдармен бірге бюджет туралы шешім жобасының түпкілікті нұсқасын ұсынады. Қала бюджетін облыстық бюджетті бекіту туралы облыстық мәслихатттың шешіміне қол қойылғаннан кейін екі апта мерзімнен кешіктірмей қала мәслихат бекітеді. 29. Мәслихаттың кезекті сессиясына тиісті жылға арналған жергілікті бюджетті нақтылауға қатысты жоспардан тыс мәселелер енгізілген жағдайда, материалдарды ұсыну бюджеттік заңнамада көзделген мерзімдерде жүзеге асырылады. 30. Қала бюджеті нақтыланған кезде, мәслихаттың кезектен тыс сессиясында оны шақыру туралы шешім қабылданған күннен бастап екі күн ішінде тұрақты (уақытша) комиссияларда бюджет жобасын қарау бойынша жұмыстар жүргізіледі. 3. Есептерді тыңдау тәртібі 31. Мәслихат Екібастұз қаласы әкімінің есептерін тыңдау жолымен тиісті жергілікті бюджеттің, аумақтарды дамыту бағдарламаларының орындалуын бақылауды жүзеге асырады. 32. Мәслихат «Әкімдердің мәслихаттар алдында есеп беруін өткізу туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 18 қаңтардағы №19 Жарлығына сәйкес сессияда Екібастұз қаласы әкімінің есебін тыңдайды. Әкімнің (оның міндетін атқарушы адамның) өзіне жүктелген функциялар мен міндеттерді орындауы туралы есебі және ол бойынша шешімнің жобасы тиісті сессиядан үш апта бұрын мәслихаттың тұрақты комиссияларының қарауына енгізіледі. Әкім ұсынған аумаќтарды дамыту
жоспарларының, экономикалық және әлеуметтік бағдарламаларының орындалуы, жергілікті бюджеттің атқарылуы туралы есептерді мәслихаттың екі рет бекітпеуі Заңның 24-бабына сәйкес әкiмге сенiмсiздiк бiлдiру туралы мәслихаттың мәселе қарауы үшін негіз болып табылады. 33. Мәслихат сессия төрағасының және мәслихат хатшысының, тұрақты комиссиялар төрағаларының және мәслихаттың өзге органдарының есебін тыңдайды. Мәслихат хатшысы жылына кемінде бір рет мәслихаттың кезекті сессияларында мәслихаттың қызметін ұйымдастыру бойынша атқарылған жұмыс, депутаттардың сауалдары мен депутаттық өтініштердің қаралу барысы, сайлаушылардың өтініштері және олар бойынша қабылданған шаралар, мәслихаттың жергілікті өзін-өзі басқарудың өзге де органдарымен өзара ісқимыл жасауы, мәслихат аппаратының қызметі туралы есеп береді. Мәслихат сессиясының, мәслихаттың тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының төрағалары жылына кемінде бір рет мәслихаттың кезекті сессияларында жүктелген функциялар мен өкілеттіктердің орындалуы туралы есеп береді. 34. Павлодар облысының тексеру комиссияларының бюджеттің атқарылуы туралы есебін мәслихат жыл сайын қарайды. 35. Мәслихат жылына кемінде бір рет халық алдында мәслихаттың атқарған жұмысы, оның тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының қызметі туралы есеп береді. Аудандық маңызы бар қала, ауыл, кент, ауылдық округ тұрғындарын мәслихаттың есебімен жергілікті қоғамдастықтың жиындарында, мәслихаттың хатшысы, тұрақты комиссиялардың төрағалары басқаратын депутаттар тобы таныстырады. 4. Депутаттардың сауалдарын қарау тәртібі 36. Мәслихат депутаты мәслихат құзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша ресми жазбаша сауалмен әкімге, тиісті аумақтық сайлау комиссиясының төрағасы мен мүшесіне, прокурорға және орталық мемлекеттік органдардың аумақтық бөлімшелерінің, жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын атқарушы органдардың лауазымды адамдарына жүгінеді. 37. Сессия басталғанға дейін енгізілетін сауалдар сессияның төрағасына, мәслихат хатшысына беріледі және оларды сессияның күн тәртібіне енгізу туралы мәселе шешілген жағдайда оның отырысында қаралады. Сауал бағытталған органға немесе лауазымды адамға мәслихаттың хатшысы оның көшірмесін жолдайды. Сессияны өткізу барысында енгізілетін сауалдар төрағалық етушіге отырыста беріледі. 38. Сессияда қаралуға тиіс басқа мәселелерге байланысы жоқ сауал күн тәртібіне жеке мәселе ретінде енгізіледі не сессия жұмысының соңында бұл үшін арнайы бөлінген уақытта қаралады. Мәслихат сессияның күн тәртібін сауалдармен және сұрақтармен жұмыс істеуге уақыт резерві көзделетіндей етіп айқындайды. Сессияда шешілуге тиіс басқа мәселелермен байланысты сауалдар күн тәртібіне енгізілмейді және төрағалық етуші оларды сессияда тиісті мәселе бойынша жарыссөздер басталғанға дейін жария етеді. 39. Мәслихат сауалды қарауды басқа сессияға ауыстыра алады. Сауалдарды енгізген депутаттар сессияның күн тәртібі бекітілгенге дейін оларды кері қайтарып ала алады. Күн тәртібі бе-
кітілгеннен кейін сауалды қараудан алып тастау мәслихаттың шешімі бойынша жүзеге асырылады. Жазбаша түрде берілген сауалдар сессияның хаттамасына тіркеледі. 40. Депутаттық сауалға жауап бір айдан кешіктірілмейтін мерзімде жазбаша нысанда берілуі тиіс. Депутат сауалға берілген жауап бойынша өз пікірін білдіруге құқылы. Прокурорға жолданған сауалдар қылмыстық қудалауды жүзеге асырумен байланысты болмауы тиіс. 5. Мәслихаттың лауазымды адамдары, тұрақты комиссиялары және өзге де органдары, мәслихаттың депутаттық бірлестіктері 5.1. Мәслихат сессиясының төрағасы 41. Мәслихаттың кезекті сессиясының төрағасы мәслихаттың алдыңғы сессиясында оның депутаттардың арасынан ашық дауыспен сайланады. Кандидатураларды енгізгеннен кейін мәслихат депутаттары ашық дауыс беруді жүргізеді. Егер кандидатқа депутаттардың жалпы санының көпшілігі дауыс берсе, ол сайланды деп есептеледі. Мәслихат депутаты күнтiзбелiк бір жыл iшiнде мәслихат сессиясының төрағасы болып екi реттен артық сайлана алмайды. Сессияның төрағасы болмаған жағдайда, оның өкiлеттiгiн мәслихат хатшысы жүзеге асырады. 42. Мәслихат сессиясының төрағасы: 1) мәслихат сессиясын шақыру туралы шешiм қабылдайды; 2) мәслихат сессиясын дайындауға басшылық жасауды жүзеге асырады, сессияның күн тәртiбiн қалыптастырады; 3) мәслихат сессиясының отырыстарын жүргiзедi, мәслихат регламентiнiң сақталуын қамтамасыз етедi; 4) мәслихаттың сессиясында қабылданған немесе бекiтiлген мәслихат шешiмдерiне, хаттамаларға, өзге де құжаттарға қол қояды. Мәслихат сессиясының төрағасы өз функцияларын басқа жұмыстан босатылмаған негiзде жүзеге асырады. 43. Егер мәслихат сессиясында дауыс беру кезiнде депутаттардың дауысы тең бөлiнген жағдайда, мәслихат сессиясының төрағасы шешушi дауыс құқығын пайдаланады. 5.2. Мәслихат хатшысы 44. Бірінші сессияда мәслихат депутаттар арасынан мәслихаттың хатшысын сайлайды, ол тұрақты негізде жұмыс істейтін және мәслихатқа есеп беретін лауазымды адам болып табылады. Мәслихат хатшысы мәслихат өкілеттігінің мерзіміне сайланады. Мәслихат хатшысы өкілеттіктерін Заңға және осы регламентке сәйкес жүзеге асырады. 45. Мәслихат хатшысының лауазымына кандидатураларды мәслихаттың депутаттары мәслихаттың сессиясында ұсынады. Ұсынылатын кандидатуралардың санына шек қойылмайды. Кандидаттар өздерінің алдағы қызметінің үлгі бағдарламаларымен таныстырады. Егер ашық немесе жасырын дауыс беру нәтижесінде мәслихат депутаттарының жалпы санының көпшілік дауысын алса, кандидат мәслихаттың хатшысы лауазымына сайланды деп есептеледі. Егер мәслихат хатшысының лауазымына екіден көп кандидат ұсынылған болса және олардың бірде-бірі сайлану үшін талап етілетін дауыс санын ала алмаса, неғұрлым көп дауыс алған екі кандидатура бойынша қайтадан дауыс беру жүргізіледі.
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
Егер қайтадан дауыс беру кезінде осы кандидаттардың бірде бірі депутаттардың жалпы санының жартысынан астам дауысын ала алмаса, қайтадан сайлау өткізіледі. 46. Мәслихат хатшысының мәслихаттың тұрақты комиссияларының құрамына кіруге құқығы жоқ. Мәслихат хатшысының өкілеттіктері мерзімінен бұрын тоқтатылған жағдайда, жаңа хатшыны сайлау Заңда және осы регламентте белгіленген тәртіппен өткізіледі. 5.3. Мәслихаттың тұрақты және уақытша комиссиялары 47. Мәслихат өз өкілеттігінің мерзіміне бірінші сессияда депутаттар қатарынан мәслихаттың қарауына жататын мәселелерді алдын ала қарау және дайындау, оның шешімдерін жүзеге асыруға ықпал ету, өз құзыреті шегінде бақылау функцияларын жүзеге асыру үшін тұрақты комиссиялар құрады. Тұрақты комиссиялардың төрағалары мен мүшелерін депутаттар арасынан ашық дауыс беру арқылы мәслихат сайлайды. Әрбір тұрақты комиссияның тізбесі, саны және құрамы жеке-жеке дауысқа салынады. Олардың сандық және дербес құрамы сессия төрағасының, мәслихат хатшысының ұсынысы бойынша айқындалады. Тұрақты комиссиялардың саны жетіден аспауға тиіс. Мәслихаттардың тұрақты комиссиялары төрағаларының кандидатуралары тұрақты комиссиялардың отырыстарына шығарылады. Кандидатуралардың санына шек қойылмайды. Мәслихат отырысында төрағалардың кандидатураларын талқылау әр комиссия бойынша жеке-жеке өткізіледі. Тұрақты комиссиялар жұмыс топтарын құра алады. 48. Тұрақты комиссиялардың қызметін ұйымдастыру, функциялары мен өкілеттіктері Заңмен айқындалады. 49. Мәслихаттың қарауына жатқызылған жекелеген мәселелерді сессияларда қарауға дайындау мақсатында мәслихат не мәслихаттың хатшысы уақытша комиссиялар құруға құқылы. Уақытша комиссиялардың құрамын, міндеттерін, өкілеттік мерзімдері мен құқықтарын оны құрған кезде мәслихат не мәслихаттың хатшысы айқындайды. 50. Тұрақты комиссиялар өз бастамасы немесе мәслихат шешімі бойынша көпшілік тыңдаулар өткізе алады. Көпшілік тыңдаулар депутаттардың, атқарушы органдар, жергілікті өзін-өзі басқару органдары, ұйымдар, бұқаралық ақпарат құралдары өкілдерінің, азаматтардың қатысуымен осы комиссиялардың кеңейтілген отырыстары нысанында тұрақты комиссиялардың қарауына жатқызылған өте маңызды және қоғамдық маңызы бар мәселелерді талқылау мақсатында өткізіледі. Көпшілік тыңдаулар өткізу үшін депутаттар қатарынан жұмыс тобы құрылады. Тыңдауларды дайындау үшін өзге мемлекеттік органдар мен ұйымдардың мамандары жұмылдырылуы мүмкін. Тұрақты комиссия алда болатын көпшілік тыңдаулардың тақырыбын бұқаралық ақпарат құралдары арқылы халықтың назарына жеткізеді. Көпшілік тыңдауларға тұрақты комиссия мүдделі мемлекеттік органдардың, жұртшылықтың, бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдерін шақырады. Көпшілік тыңдауларда мәслихаттың басқа тұрақты комиссияларының депутаттары қатыса алады. 51. Қаралатын мәселелер «Мемлекеттік құпиялар туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мемлекеттік немесе қызметтік құпияға жатқызылған жағдайларды қоспағанда, тұ-
рақты комиссиялардың отырыстары, әдетте, ашық болады. Тұрақты комиссиялардың отырыстары қажеттiлiгiне қарай шақырылады және егер отырысқа олардың құрамына кiретiн депутаттардың жалпы санының жартысынан астамы қатысса, заңды болып есептеледi. Тұрақты комиссияның қаулысы комиссия мүшелерiнің жалпы санының көпшiлiк дауысымен қабылданады. Егер комиссияның отырысында дауыс беру кезiнде депутаттардың дауысы тең бөлiнген жағдайда, тұрақты комиссияның төрағасы шешушi дауыс құқығын пайдаланады. Тұрақты комиссияның қаулысы мен отырыстың хаттамасына оның төрағасы қол қояды, ал бiрнеше тұрақты комиссияның бiрлескен отырысы өткiзiлген жағдайда, тиiстi комиссиялардың төрағалары қол қояды. 5.4. Мәслихаттың редакциялық және есеп комиссиялары 52. Мәслихат ашық дауыс беру арқылы депутаттар қатарынан құрамы тақ санды құрайтын есеп және редакциялық комиссияларын сайлайды. Есеп және редакциялық комиссияларының құрамына мәслихат аппаратының және басқа мемлекеттік ұйымдардың қызметкерлері енгізілуі мүмкін. 53. Редакциялық комиссияның құрамы қаралатын мәселенің ерекшелігі, комиссия мүшелерінің мамандықтары, біліктіліктері мен жұмыс тәжірибелері ескеріле отырып қалыптастырылады. Редакциялық комиссия кезекті сессияға да сайлануы мүмкін. 54. Ашық дауыс беру өткізілгенде есеп комиссиясы дауыс беру және оның қорытындысын шығару процесін ұйымдастырады. Есеп комиссиясы өз құрамынан төраға мен комиссия хатшысын сайлайды, оның шешімдері ашық дауыс беру арқылы көпшілік дауыспен қабылданады. Ашық дауыс беру басталмас бұрын сессия төрағасы дауысқа түскен ұсыныстардың санын көрсетеді, олардың мазмұнын оқиды. Жасырын дауыс берудің уақыты мен орнын, оны өткізудің тәртібін есеп комиссиясы мәслихат регламентінің негізінде белгілейді және есеп комиссиясының төрағасы хабарлайды. Бюллетеньдер беру тікелей дауыс беру алдында жүргізіледі, олар есеп комиссиясы белгілеген нысанда оның бақылауымен отырысқа қатысып отырған депутаттардың санына тең мөлшерде жасалады және есеп комиссиясының төрағасы қол қояды. Белгіленген нысанға сәйкес келмейтін бюллетеньдер санақта есепке алынбайды. 5.5. Мәслихаттардағы депутаттық бірлестіктер 55. Мәслихат депутаттары саяси партиялардың фракциялары және өзге де қоғамдық бірлестіктер, депутаттық топтар түрінде депутаттық бірлестіктер құра алады. Мәслихат хатшысы депутаттық бірлестіктерге кірмейді. Депутат тек бір ғана депутаттық фракцияда болуға құқығы бар. 56. Депутаттық фракциялар мен топтарды тіркеу мәслихат сессиясында жүзеге асырылады, келіп тіркелу тәртібімен жүргізіледі және тек ақпараттық сипатта болады. 57. Депутаттық бірлестіктердің мүшелері: 1) мәслихаттың күн тәртібі, талқыланатын мәселелерді қарау тәртібі және олардың мәні бойынша ескертулер мен ұсыныстар енгізуі; 2) мәслихат сайлайтын немесе тағайындайтын лауазымды адамдардың кандидатуралары бойынша пікірлерін
Отарқа
айтуы; 3) мәслихат шешімдерінің жобаларына түзетулер ұсынуы; 4) депутаттық бірлестіктің қызметі үшін қажетті материалдар мен құжаттарды сұратуы мүмкін. 58. Саяси партияның фракциясы өз қызметінде саяси партияның басшы органдарымен өзара іс-қимыл жасайды, сондай-ақ саяси партияның қоғамдық қабылдау бөлмесінің жұмысына қатысады. Фракция мәслихаттың кемiнде бес депутатын бiрiктiруге тиiс. Депутаттық топтың құрамында мәслихаттың кемінде бес депутаты болуға тиіс. 6. Депутаттық этика 59. Мәслихат депутаты: 1) бір-біріне және мәслихат сессияларының, мәслихат комиссиялары мен оның жұмыс органдарының жұмысына қатысатын барлық басқа да тұлғаларға құрметпен қарауға тиіс; 2) өздері сөз сөйлегенде дәлелсіз айыптауларды, мәслихат депутаттарының және басқа тұлғалардың ар-намысы мен абыройына нұқсан келтіретін дөрекі, жәбірлейтін сөздерді қолданбауға тиіс; 3) заңсыз және зорлық-зомбылық әрекеттерге шақырмауға тиіс; 4) мәслихаттың, мәслихаттың тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының қалыпты жұмыс істеуіне кедергі келтірмеуге тиіс; 5) сөйлеушілердің сөзін бөлмеуге тиіс. 60. Көпшілік іс-шараларды өткізген кезде бұқаралық ақпарат құралдарында сөз сөйлегенде, мемлекеттік органдардың, лауазымды адамдар мен азаматтардың қызметіне пікір білдіргенде депутат дәлелденген, тексерілген фактілерді ғана пайдалануы тиіс. 61. Депутат мемлекеттік органдармен және ұйымдармен, бұқаралық ақпарат құралдарымен өзара қатынастарда өзінің депутаттық мәртебесінің артықшылығын жеке мүддесі үшін пайдаланбауға тиіс. 62. Мәслихат депутаты өзіне депутаттық өкілеттігін жүзеге асыру барысында белгілі болған мәліметтерді,
11
егер бұл мәліметтер сессиялардың, мәслихаттың тұрақты комиссиялары мен оның өзге де органдарының жабық отырыстарында қаралған мәселелерге қатысты болса, жария ете алмайды. 63. Мәслихат атынан өкілдік етуге арнайы өкілеттігі жоқ мәслихат депутаты мемлекеттік органдармен және ұйымдармен тек қана өз атынан байланысқа түсе алады. 64. Мәслихат депутатына өз міндеттерін орындамағаны және (немесе) тиісінше орындамағаны, сондай-ақ мәслихат регламентінде белгіленген депутаттық этика қағидаларын бұзғаны үшін Заңның 21-бабына сәйкес жазалау шаралары қолданылуы мүмкін. 7. Мәслихат аппаратының жұмысын ұйымдастыру 65. Мәслихат пен оның органдарының қызметін ақпараттық-талдамалық, ұйымдық-құқықтық және материалдықтехникалық қамтамасыз ету, депутаттарға өздерiнiң өкiлеттiктерiн жүзеге асыруға көмек көрсету үшін мәслихат аппараты құрылады. Мәслихат аппараты жергiлiктi бюджет есебiнен қамтылатын мемлекеттiк мекеме болып табылады. Мәслихат аппараты туралы ережені мәслихат бекітеді. 66. Мәслихат Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген штат саны мен бөлінген қаражат лимитi шегiнде мәслихат аппаратының құрылымын бекiтедi, оны ұстауға және материалдық-техникалық қамтамасыз етуге арналған шығыстарды айқындайды. 67. Мәслихат аппаратының мемлекеттiк қызметшiлерiнiң қызметi Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады. Мәслихаттың өкiлеттiк мерзiмi аяқталғанда, мәслихат өкiлеттiгi мерзiмiнен бұрын тоқтатылған және оның депутаттарының жаңа құрамы сайланған жағдайларда, мәслихат аппаратының мемлекеттiк қызметшiлерiнiң қызметi тоқтатылмайды.
ШЕШІМ №289/33 2014 жылғы 27 қарашадағы Павлодар облысы әділет департаментімен нормативтік құқықтық актілері мемлекеттік тіркеуінің тізілімінде № 4199 болып тіркелген 2014 жылғы 28 қазан (V шақырылған, кезекті ХХХІІI сессия) «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесінің ережесін бекіту туралы Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Заңына, Қазақстан Республикасы Президентінің 2012 жылғы 29 қазандағы «Қазақстан Республикасы мемлекеттік органының үлгі ережесін бекіту туралы» №410 Жарлығына сәйкес Екібастұз қалалық мәслихаты ШЕШІМ ЕТТІ: 1. «Екібастұз қаласы мәслихатының
аппараты» мемлекеттік мекемесінің Ережесі бекітілсін. 3. Осы шешімнің орындалуын бақылау қалалық мәслихаты аппаратының басшысына жүктелсін. 4. Осы шешім алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Сессия төрағасы Е.Шаихов Қалалық мәслихат хатшысы Б.Құспеков
Екібастұз қалалық мәслихатының 2014 жылғы 28 қазандағы №289/33 шешімімен бекітілген «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесі туралы Ережесі 1. Жалпы ережелер 1. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесі Екібастұз қалалық мәслихатының қызметін және қалалық мәслихат депутаттарының жұмысын қамтамасыз ететін Қазақстан Республикасының мемлекеттік органы болып табылады. 2. «Екібастұз қаласы мәслихатының
аппараты» мемлекеттік мекемесі өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясына және заңдарына, Қазақстан Республикасының Президенті мен Үкіметінің актілеріне, өзге де нормативтік құқықтық актілерге, сондай-ақ, осы Ережеге сәйкес жүзеге асырады. 3. «Екібастұз қаласы мәслихатының (Жалғасы 12-бетте)
12 Отарқа (Жалғасы. Басы 9, 10, 11-беттерде) аппараты» мемлекеттік мекемесі ұйымдық-құқықтық нысанындағы заңды тұлға болып табылады, мемлекеттік тілде өз атауы бар мөрі мен мөртаңбалары, белгіленген үлгідегі бланкілері, сондай-ақ, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қазнашылық органдарында шоттары бар. 4. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесі азаматтық-құқықтық қатынастарға өз атынан түседі. 5. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесі егер заңнамаға сәйкес осыған уәкілеттік берілген болса, мемлекеттің атынан азаматтық-құқықтық қатынастардың тарапы болуға құқысы бар. 6. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесі өз құзыретінің мәселелері бойынша заңнамада белгіленген тәртіппен Екібастұз қаласы мәслихат хатшысының өкімдерімен және Қазақстан Республикасының заңнамасында қарастырылған басқа да актілермен рәсімделген шешімдер қабылдайды. 7. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесінің құрылымы және штат санының лимиті қолданыстағы заңнамаға сәйкес бекітіледі. 8. Заңды тұлғаның орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, Павлодар облысы, 141200, Екібастұз қаласы, Мәшһүр Жүсіп көшесі, 45. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесінің жұмыс тәртібі: дүйсенбі - жұма күндері сағат 9.00-ден 18.30-ға дейін, түскі үзіліс сағат 13.00ден 14.30-ға дейін, демалыс күндері: сенбі - жексенбі. 9. Мемлекеттік органның толық атауы – «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесі, государственное учреждение «Аппарат маслихата города Экибастуза». 10. Мемлекет Павлодар обысының әкімдігі тұлғасында «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесінің құрылтайшысы болып табылады. 11. Осы Ереже «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесінің құрылтай құжаты болып табылады. 12. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесі қызметін қаржыландыру жергілікті бюджет есебінен жүзеге асырылады. 13. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесіне кәсіпкерлік субъектілерімен «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесінің функциялары болып табылатын міндеттерді орындау тұрғысында шарттық қатынастарға істеуге тыйым салынады. 2. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесінің миссиясы, мақсаты, қызметінің мәні, негізгі міндеттері, функциялары, құқықтары мен міндеттері 14. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесінің миссиясы: Мәслихат аппараты депутаттарға өздерінің өкілеттігін жүзеге асыруға көмек көрсетеді. 15. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесінің мақсаты депутаттарға өздерінің өкілеттігін жүзеге асыру қызметін қамтамасыз ету болып табылады. 16. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесінің қызметінің мәні: мәслихат пен оның орган-
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
дарын ұйымдастырушылық, құқықтық, материалдық-техникалық және өзге де камтамасыз етуді жүзеге асыру. 17. Негізгі міндеттері: 1) қалалық мәслихат қызметін ұйымдастырушылық, құжаттамалық, құқықтық, ақпараттық-талдау жағынан қамтамасыз ету; 2) қалалық мәслихатпен қабылданған шешімдердің қолданыстағы заңнамаға сәйкес болуын қамтамасыз ету; 3) қалалық мәслихат депутаттары қызметін материалдық-техникалық жағынан қамтамасыз ету; 4) тұрғындарды қалалық мәслихат қызметі туралы ақпаратпен қамтамасыз ету; 5) мәслихат және оның органдарының бақылау функциялары жүзеге асырылуын қамтамасыз ету; 6) мәслихаттың ақпараттық жүйелерін жетілдіру; 7) мәслихат аппараты қызметкерлерінің біліктілігін арттыру және қайта даярлаудан өтуін қамтамасыз ету. 18. Функциялары: 1) қалалық мәслихат депутаттарына ұйымдастырушылық, құжаттамалық, құқықтық, ақпараттық-талдау бойынша қызмет көрсету; 2) қалалық мәслихаттың қарауына енгізілген нормативтік-құқықтық актілер жобалары мен өзге де шешімдері жобаларының орындалуын бақылау, қалалық мәслихат қабылдаған нормативтік құқықтық актілер мониторингін жүргізу; 3) мәслихат қызметін қамтамасыз етуге жұмсалатын шығындарды тағайындау, іс-сапарлық шығындарды өтеу, депутаттарды қажетті кеңсе құралдарымен және депутаттық қызметті атқару үшін қажетті өзге де тауарлармен қамтамасыз ету; 4) бұқаралық ақпарат құралдарында мәслихат қызметі туралы басылымдардың, қалалық мәслихат қабылдаған нормативтік құқықтық актілердің жариялануын ұйымдастыру; 5) атқарушы органдар басшыларының ақпараттарын, есептерін жинақтау және талдау, қалалық мәслихат депутаттарының алдында өз қызметі бойынша есеп беретін мемлекеттік органдардың қызмет қортындысы бойынша анықтамалар дайындау. 19. Құқықтары мен міндеттері: 1) Екібастұз қалалық мәслихатының Регламентін өз құзыреті шеңберінде орындалуын қамтамасыз ету; 2) белгіленген тәртіп бойынша мемлекеттік органдар мен лауазым иелерінен, өзге де ұйымдар мен азаматтардан ақпарат, анықтамалар, есептер, шешімдер жобаларын, нормативтік құқықтық актілері жобаларының бұқаралық ақпарат құралдарында басылуы туралы мәліметтер, ғылыми сараптамалар мен сараптамалық кеңестердің қорытындыларын, қалалық мәслихаттың қарауына енгізілген шешімдер жобалары бойынша қажетті келісулерді, сессиялардың күн тәртібі мен тұрақты (уақытша) комиссиялардың отырыстарында қаралатын мәселелер бойынша өзге де құжаттамаларды сұрау; 3) мемлекеттік органдар мен өзге де ұйымдардың қызметкерлерін қалалық мәслихаттың құзыретіне жататын мәселелерді талқылауға қатыстыру, тиісті шешімдерді даярлау үшін уақытша жұмыс топтарын құру; 4) депутаттар сауалдарын және депутаттық ұсыныстарды дер кезінде қаралуын және іске асырылуын қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттік органдар мен мекемелерге депутаттық сауалдар жолдау; 5) қалалық мәслихатқа жолданған азаматтардың өтініштері орындалу мерзіміне және нәтижелеріне бақылау
жүргізу; 6) қалалық мәслихат құзыретіне жататын мәселелер бойынша мемлекеттік органдар мен лауазым иелеріне кеңестік-әдістемелік, ақпараттық, ұйымдастырушылық-техникалық және өзге де көмек көрсету. 3. Мемлекеттік органның қызметін ұйымдастыру 20. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесіне басшылықты қалалық мәслихаттың хатшысы жүзеге асырады, ол «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесіне жүктелген міндеттердің орындалуына және оның функцияларын жүзеге асыруға дербес жауапты болатын бірінші басшы. 21. Қалалық мәслихатттың хатшысы мәслихат сессиясында депутаттардың арасынан ашық немесе жасырын дауыс беру арқылы депутаттар жалпы санының көпшілік даусымен сайланады және қызметінен босатылады. 22. Екібастұз қалалық мәслихатының хатшысының өкілеттіктері: 1) мәслихат сессиясын және оның қарауына енгізілетін мәселелерді әзірлеуді ұйымдастырады, хаттама жасалуын қамтамасыз етеді және сессия төрағасымен бірге мәслихат сессиясында қабылданған немесе бекітілген шешімдерге, өзге де құжаттарға қол қояды; 2) мәслихат депутаттарының өз өкілеттіктерін жүзеге асыруына жәрдемдеседі, оларды қажетті ақпаратпен қамтамасыз етеді, депутаттарды мәслихат сессияларына, оның тұрақты комиссияларының және өзге де органдарының жұмысына және сайлау округтеріндегі жұмысқа қатысу үшін қызметтік міндеттерін орындаудан босатуға байланысты мәселелерді қарайды; 3) депутаттар сауалдарының және депутаттық өтініштердің қаралуын бақылайды; 4) мәслихат аппаратының қызметіне басшылық жасайды, оның қызметшілерін қызметке тағайындайды және қызметтен босатады; 5) сайлаушылардың өтініштері туралы және олар бойынша қабылданған шаралар туралы мәслихатқа ұдайы ақпарат беріп отырады; 6) мәслихаттың өзге де жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен өзара ісқимылын ұйымдастырады; 7) Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Заңның 24-бабына сәйкес өкiмге сенiмсiздiк бiлдiру туралы мәселеге бастамашылық еткен мәслихат депутаттарының жиналған қолдарының төлнұсқалығын тексеруді ұйымдастырады; 8) өз құзыретіндегі мәселелер бойынша өкімдер шығарады; 9) мәслихаттың тұрақты комиссиялары мен өзге де органдарының және депутаттық топтардың қызметін үйлестіреді; 10) мемлекеттік органдармен, ұйымдармен, жергілікті өзін-өзі басқару органдарымен және қоғамдық бірлестіктермен қарым-қатынастарда мәслихат атынан өкілетті етеді; 11) мәслихат шешімдерінің жариялануын қамтамасыз етеді, олардың орындалуына бақылау жасау жөніндегі ісшараларды белгілейді; 12) мәслихат шешімі бойынша өзге де міндеттерді орындайды; 13) мәслихат хатшысының мәслихаттың тұрақты комиссияларында болуға құқыңы жоқ; 14) бекітілген заң тәртібімен өз құзыреті шеңберінде аппарат қызметкерлерін мадақтайды және тәртіптік жаза
қолданады; 15) «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемеде сыбайлас жемқорлыққа қарсы бағытталған жөнінде шара қолданады және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-шараларды қолданған үшін дербес жауапкершілік етеді; 16) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамаға сәйкес және Екібастұз қалалық мәслихатының аппараты шешімі бойынша өзге де функцияларды атқарады. Мәслихаттың хатшысы болмаған кезде оның өкiлеттiгiн мәслихат сессиясы төрағасының шешiмi бойынша мәслихат тұрақты комиссияларының бiрiнiң төрағасы немесе мәслихат депутаты уақытша жүзеге асырады. 23. Екібастұз қалалық мәслихатының хатшысы өз қалалық мәслихатының аппараты басшысының өкілеттіктерін қолданыстағы заңнамаға сәйкес белгілейді. 24. Екібастұз қалалық мәслихатының аппараты Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес қызметке тағайындалатын және қызметтен босатылатын Екібастұз қалалық мәслихатының аппараты хатшысы басқарады. 25. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесі мен коммуналдық мүлікті басқару уәкілетті органы (жергілікті атқару органы) арасындағы қарым-қатынас қолданыстағы заңнамамен реттеледі. 26. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесі мен үйлестіретін саласындағы уәкілетті органы (жергілікті атқару органы) арасындағы қарым-қатынас қолданыстағы заңнамамен реттеледі. 27. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесінің әкімшілігі мен еңбек ұжымы арасындағы қарым-қатынас Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексімен және ұжымдық шартпен белгіленеді. 4. Мемлекеттік органның мүлкі 28. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесінің заңнамада көзделген жағдайларда жедел басқару құқығында оқшауланған мүлкі болуы мүмкін. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесінің мүлкі оған меншік иесі берген мүлік, сондай-ақ өз қызметі нәтижесінде сатып алынған мүлік (ақшалай кірістерді қоса алғанда) және Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен қалыптастырылады. 29. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесіне бекітілген мүлік коммуналдық меншікке жатады. 30. Егерде заңнамада өзгеше көзделмесе, «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесі өзіне бекітілген мүлікті және қаржыландыру жоспары бойынша өзіне бүлінген қаражат есебінен сатып алынған мүлікті өз бетімен иеліктен шығаруға немесе оған өзгедей түсілмен билік етуге құқығы жоқ. 5. Мемлекеттік органды қайта ұйымдастыру және тарату 31. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесін қайта ұйымдастыру және тарату Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады. 32. «Екібастұз қаласы мәслихатының аппараты» мемлекеттік мекемесі қысқартылған (таратылған) кезде несиегерлерді, талаптарын қанағаттандырғаннан кейін қалған мүлік аудандық коммуналдық меншігінде қалады.
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
Отарқа
13
Теледидар бағдарламасы ДҮЙСЕНБІ, 8 ЖЕЛТОҚСАН ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 10:00 «Дауа». 10:35, 0:50 «Арнайы репортаж». 10:55, 21:05 «Айтуға оңай...». 11:40, 19:30 «Сұлтан Бейбарыс». Т/х. 12:30, 17:30, 20:30, 0:00, 4:00 Жаңалықтар. 12:45 «Апта. Kz». 13:50 «Ақсауыт». 14:25 «Майя». М/х. 14:50 «Джунгли кітабы». Сафари. М/х. 15:05 «Әйел бақыты». 16:10, 22:40 «Келін». Т/х. 17:00 «Менің Қазақстаным». 17:50, 0:35 «Өзекжарды». 18:05 «Шын жүректен!». 18:50 «Заң және біз». 21:50 «Қара шаңырақ». Т/х. 23:30 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев». 1:10 «Көкпар» Ұлттық ойын. 1:50 Футбол. Ағылшын премьерлигасы. «Саутгемптон» - «Манчестер Юнайтед». Тікелей эфир.
Хабар
7:00 ҚР әнұраны. 7:05 «Айтұмар». 8:00 «Жаңа күн». 10:00 «Жетi күн». 11:00 «Сәтті сауда». 11:30 Мультфильм. «Морская бригада». 13:00, 17:00, 20:00 Жаңалықтар. 13:15 «Семейные мелодрамы». 14:05 Т/с. «Женский доктор – 2». 15:00, 18:00, 21:00 Новости. 15:15 «Әр үйдің сыры басқа» деректі драмасы. 15:50 «Сәтті сауда». 16:25 Мультсериал «Роботым екеуіміз». 16:55 «Подари детям жизнь». 17:15 «Көзқарас». 17:45 «Бизнес сыры». 18:15 «Дудуман». 19:00 «ТВ Бинго». 20:30 «Арнайы хабар». 21:30 «Сүрбойдақ». Т/х. 22:00 Т/с. «Сулейман Великолепный». 23:00 «Жекпе-жек».
ЕВРАЗИЯ
6:00, 3:05 «Ғашык жүрек» Т/х. 6:50, 18:00 Жаңалықтар. 7:00 «Доброе утро». 11:00 Т/с «Вероника. Беглянка». 12:00 «Ду қол шоколад». 13:05, 22:50 «X factor». 13:15, 2:00 «Ашығын айтқанда». 14:15, 2:45 «П@утina». 14:40, 18:55 «Сүйген жар». Т/х. 15:30 «112». 15:45 «Судебные истории». 16:45 «Давай поженимся». 19:45 «Белые волки». 21:00 «Новости в 21:00». 21:40 Т/с «Соблазн». 23:00 «Пусть говорят». 0:10 Кино «Уходящая натура».
КТК
06.00 Открытие вещания. 06.05 “жанАЙҚАЙ”. 06.30, 03.50 “Япыр-ай”. 07.20 Т/х “Алаң болма, жаным!”. 09.00 “Дорога домой”. 09.10 Кино “Лист ожидания”. 14.15 “Другая правда”. 15.20 “Портрет недели”. 16.30 “Слуги народа”. 17.20, 02.40 Т/с “Офицер абыройы”. 18.00 Т/х “Мұздан суық, оттан ыстық”. 19.00, 03.30 Жаңалықтар. 19.30, 02.35 “Рейдер”. 19.40 Т/с “Практика”. 21.00 Вечерние новости. 21.40 “Главная редакция” – “Осторожно, мясо!”. 22.20 Т/с “Узнай меня, если сможешь”. 00.20 Т/с “Лесник”.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00, 02:30 «Әзіл студио». 07.00 «Вкусные секреты». 07:30, 21.00 Т/с «Уәде беремін». 10:00 «Айтылмаган әңгіме». 11:00, 16:00 Т/с «Молодёжка». 13:00 М/с. 18:00 Т/с «Семейный бизнес». 19:00, 23:30 «Дом-весы». 20:00 Информбюро. 00:30 Алдараспан, Шаншар, Нысана күнделігі. 01:30 Т/с «Базарбаевы».
ЕҚТ
7.00, 10.10, 13.45, 14.40, 23.35 «Ән шашу». 08.0 5,10.20,11.30,15.00,16.10,17.30 Телекаталог. 08.10 «Ислам өркениеті». 8.30 «Панорама недели». 9.30 «Астрологический прогноз с Павлом Глобой». 9.40, 11.30, 14.15, 15.30 «TV Shop». 12.10 К/ф «Әкемнің сыйлығы». 14.30, 19.50 «Тілеймін сізге ... .». 16.00 «Ювелирочка». 18.00 «Магия кухни». 18.55 Т/с «Алиби на двоих». 20.00 «Панорама дня». 20.30 «Неизведанный Казахстан». 21.00 «Тәулік тынысы». 21.30 «EXPO Lotto». 21.45 «Тәуелсіз елдің тұлғалары». 22.15 Әнші-сазгер Төлжанбек Жақсыбаевтың «Әсем менің түған жерім» атты шығармашылық кеші. 00.00 «Талисман успеха».
СЕЙСЕНБІ, 9 ЖЕЛТОҚСАН ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 10:00, 21:50 «Қара шаңырақ». Т/х. 10:55, 21:05 «Айтуға оңай...». 11:40, 19:30 «Сұлтан Бейбарыс». Т/х. 12:30, 17:30, 20:30, 0:00, 3:00 Жаңалықтар. 12:45 «Sport.kz». 13:10 «Алаң». 14:00, 0:30 «Сыр-сұхбат». 14:30 «Майя». М/х. 14:55 «Джунгли кітабы». Сафари. М/х. 15:05 «Әйел бақыты». 16:10, 22:40 «Келін». Т/х. 17:00, 1:45 «Келбет». 17:50, 1:00 «Ас болсын!». 18:35 «Бірегей бағбан». 18:50 «Шапағат» XI республикалық байқау. Д/ф. 19:05 «Жорық жолындағы Жиембет жырау». 23:30, 2:30 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев». 2:10 «Жан жылуы». 3:30 «Шын жүректен!».
Хабар
7:00 ҚР әнұраны 7:05 «Айтұмар» 8:00 «Жаңа күн» 10:00, 15:00, 18:00, 21:00 Новости. 10:10, 23:40 Т/с. «След» 11:00, 13:00, 17:00, 20:00 Жаңалықтар. 11:15 «Дело вкуса». Кулинарная программа с Т. Веденеевой. 11:45, 21:30 «Сүрбойдақ». Т/х. 12:10, 15:50 «Сәтті сауда». 12:40 «Спорт без границ». 13:15 Документальная драма. «Семейные мелодрамы». 14:05 Т/с. «Женский доктор – 2». 15:15 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма. 16:25 Мультсериал «Роботым екеуіміз». 16:55 «Подари детям жизнь». 17:15 «Көзқарас». 17:45 «Экономкласс». 18:15, 22:00 «Сұлтан Сүлейман». Т/х. 19:10 «Нүкте». Пікір - талас алаңы. 20:30 «Бюро расследований». 23:10 «Арнайы хабар».
ЕВРАЗИЯ
6:00, 3:05 «Ғашык жүрек» Т/х. 6:50, 18:00 Жаңалықтар. 7:00 «Доброе утро». 11:00 Т/с «Вероника. Беглянка». 12:00 «Ду қол шоколад». 13:05, 22:50 «X factor». 13:15, 2:00 «Ашығын айтқанда». 14:15, 2:45 «П@утina». 14:40, 18:55 «Сүйген жар». Т/х. 15:30 «112». 15:45 «Судебные истории». 16:45 «Давай поженимся». 19:45 «Белые волки». 21:00 «Новости в 21:00». 21:40 Т/с «Соблазн». 23:00 «Пусть говорят». 0:10 Т/с «Уходящая натура».
КТК
06.00 Открытие вещания. 06.05 “жанАЙҚАЙ”. 06.30 “Япыр-ай”. 07.20 Т/х “Алаң болма, жаным!”. 09.00, 13.30 “Семейные драмы”. 10.00, 22.20 Т/с “Узнай меня, если сможешь”. 12.00, 21.00 Новости. 12.45 “Главная редакция”. 14.35 “Не ври мне”. 15.35 Т/с “Қудалар-2”. 16.45 Т/с “Офицер абыройы”. 18.00 Т/х “Мұздан суық, оттан ыстық”. 19.00 Жаңалықтар. 19.30 “Рейдер”. 19.40 Т/с “Практика”. 21.40 “Диагноз”. 00.20 Т/с “Лесник”. 01.30 Лига Чемпионов УЕФА. “Ливерпуль” (Англия) / “Базель” (Швейцария). Прямая трансляция. 03.35 Лига Чемпионов УЕФА. “Ювентус” (Италия) / “Атлетико” (Испания). Трансляция в записи.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00, 02:30 «Әзіл студио». 07.00 «Вкусные секреты». 07:30, 21.00 Т/с «Уәде беремін». 10:00 «Айтылмаган әңгіме». 11:00, 16:00 Т/с «Молодёжка». 13:00 М/с. 18:00 Т/с «Семейный бизнес». 19:00, 23:30 «Дом-весы». 20:00 Информбюро. 00:30 Алдараспан, Шаншар, Нысана күнделігі. 01:30 Т/с «Базарбаевы».
ЕҚТ
7.00, 10.05, 14.40, 23.35 «Ән шашу». 08.05,10.20, 11.30,15.00,16.10,17.30 Телекаталог. 8.30 «Территория происшествий». 8.40, 18.55 Т/с «Алиби на двоих». 9.30 «Астрологический прогноз с Павлом Глобой». 9.35, 11.30, 14.15, 15.30 «TV Shop». 12.10 «Алтын дән еңбек мерекесі». 13.40, 21.45 «Тәуелсіз елдің тұлғалары». 14.30, 19.50 «Тілеймін сізге ... .». 16.00 «Ювелирочка». 18.00 «Магия кухни». 20.00 «Панорама дня». 20.30 «Киноклуб» Олега Борецкого. Вспоминая «Аватар». 21.00, 23.00 Жаңалықтар. 21.15, 23.15 Новости. 21.30 «EXPO Lotto». 22.15 «Айналдым, елім» Гүлбаршын Тергеубекованың ән кеші. 00.00 «Талисман успеха».
СӘРСЕНБІ, 10 ЖЕЛТОҚСАН ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 10:00, 21:50 «Қара шаңырақ». Т/х. 11:00, 21:05 «Айтуға оңай...». 11:45, 19:30 «Сұлтан Бейбарыс». Т/х. 12:30, 17:30, 20:30, 0:00, 3:10 Жаңалықтар. 12:45 «Тағдыр». 13:00, 1:15 «Поэзия әлемі». 13:25 «Заң және біз». 14:05, 1:40 «Мың түрлі мамандық». 14:35 «Майя». М/х. 14:55 «Джунгли кітабы». Сафари. М/х. 15:05 «Әйел бақыты». 16:10, 22:40 «Келін». Т/х. 17:00, 0:45 «Ұлт мақтанышы». Д/ф. 17:50, 0:30 «Өзекжарды». 18:10 «Бірегей тәлімгер». 18:40 «Қазақстанның музыкалық дауысы». Д/ф. (Құрманғазы атындағы Қазақ Ұлттық консерваториясына 70 жыл). 19:10 «Қылмыс пен жаза». 23:30, 2:40 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев».
Хабар
7:00 ҚР әнұраны. 7:05 «Айтұмар». 8:00 «Жаңа күн». 10:00, 15:00, 18:00, 21:00 Новости. 10:10, 23:50Т/с. «След». 11:00, 13:00, 17:00, 20:00 Жаңалықтар. 11:15 «Дело вкуса». Кулинарная программа с Т. Веденеевой. 11:45, 21:30 «Сүрбойдақ». Т/х. 12:10, 15:50»Сәтті сауда». 12:40 «Спорт әлемі». 13:15 Документальная драма. «Семейные мелодрамы». 14:05 Т/с. «Женский доктор – 2». 15:15 «Әр үйдің
сыры басқа». Деректі драма. 16:25 Мультсериал «Роботым екеуіміз». 16:55 «Подари детям жизнь». 17:15 «Көзқарас». 17:45 «Бизнес сыры». 18:15, 22:00 «Сұлтан Сүлейман». Т/х. 19:00 «Біздің үй». 20:30 Деректі сериал. «Табиғат тартуы». 23:00 «Нүкте». Пікір - талас алаңы.
ЕВРАЗИЯ
6:00, 3:05 «Ғашык жүрек» Т/х. 6:50, 18:00 Жаңалықтар. 7:00 «Доброе утро». 11:00 Т/с «Вероника. Беглянка». 12:00 «Ду қол шоколад». 13:05, 22:50 «X factor». 13:15, 2:00 «Ашығын айтқанда». 14:15, 2:45 «П@утina». 14:40, 18:55 «Сүйген жар». Т/х. 15:30 «112». 15:45 «Судебные истории». 16:45 «Давай поженимся». 19:45 «Белые волки». 21:00 «Новости в 21:00». 21:40 Т/с «Соблазн». 23:00 «Пусть говорят». 0:10 Т/с «Уходящая натура».
КТК
06.00 Открытие вещания. 06.05 “Япыр-ай”. 06.50, 19.00 Жаңалықтар. 07.25 Т/х “Алаң болма, жаным!”. 09.00, 13.30 “Семейные драмы”. 10.00, 22.20 Т/с “Узнай меня, если сможешь”. 12.00, 21.00 Новости. 12.45 “Диагноз”. 14.35 “Не ври мне”. 15.35 Т/с “Қудалар-2”. 16.45 Т/с “Офицер абыройы”. 17.25 Т/х “Махаббат мұңы”. 18.00 Т/х “Мұздан суық, оттан ыстық”. 19.30 “Рейдер”. 19.40 Т/с “Практика”. 21.40 “Черный квадрат”. 00.20 Т/с “Лесник”. 01.30 Лига Чемпионов УЕФА. “Барселона” (Испания) / “ПСЖ” (Франция). Прямая трансляция. 03.35 Обзор матчей Лиги Чемпионов УЕФА. 04.00-05.45 Лига Чемпионов УЕФА. “Рома” (Италия) / “Манчестер-сити” (Англия). Трансляция в записи.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00, 02:30 «Әзіл студио». 07.00 «Вкусные секреты». 07:30, 21.00 Т/с «Уәде беремін». 10:00 «Айтылмаган әңгіме». 11:00, 16:00 Т/с «Молодёжка». 13:00 М/с. 18:00 Т/с «Семейный бизнес». 19:00, 23:30 «Дом-весы». 20:00 Информбюро. 00:30 Алдараспан, Шаншар, Нысана күнделігі. 01:30 Т/с «Базарбаевы»
ЕҚТ
7.00, 10.05, 14.40, 23.35 «Ән шашу». 7.30, 21.00, 23.00 Жаңалықтар. 7.45, 21.15, 23.15 Новости. 08.05 ,10.20,11.30,15.00,16.10,17.30 Телекаталог. 8.30 «Территория происшествий». 8.40, 18.55 Т/с «Алиби на двоих». 9.30 «Астрологический прогноз с Павлом Глобой». 9.35, 11.30, 14.15, 15.30 «TV Shop». 12.10 Гаһар Әлімбекова «Анаға сағыныш». 13.40, 21.45 «Тәуелсіз елдің тұлғалары». 14.30, 19.50 «Тілеймін сізге ... .». 16.00 «Ювелирочка». 18.00 «Магия кухни». 20.00 «Панорама дня». 20.30 «Профессиональный разговор». 21.30 «EXPO Lotto». 22.15 «Сағындым сені» Оразалы Доспосынов пен Ажар Түзелбекқызын еске алуға арналған кеш. 00.00 «Талисман успеха».
БЕЙСЕНБІ, 11 ЖЕЛТОҚСАН ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 10:00, 21:50 «Қара шаңырақ». Т/х. 11:00, 21:05 «Айтуға оңай...». 11:45, 19:30 «Сұлтан Бейбарыс». Т/х. 12:30, 17:30, 20:30, 0:00, 3:00 Жаңалықтар. 12:45 «Агробизнес». 13:05, 3:30 «Сіз не дейсіз?». 13:30 «Жан жылуы». 14:00, 1:00 «Ұлт мақтанышы». Д/ф. 14:25 «Майя». М/х. 14:55 «Джунгли кітабы». Сафари. М/х. 15:05 «Әйел бақыты». 16:10, 22:40 «Келін». Т/х. 17:00 «Ұлт мақтанышы». Д/ф. 17:50, 0:35 «Қылмыс пен жаза». 18:10 «Бірегей кемеңгер». 18:40 «Қазақстанның музыкалық дауысы». Д/ф. (Құрманғазы атындағы Қазақ Ұлттық консерваториясына 70 жыл). 19:10 «Жаңа Қазақстан - 2050». 23:30, 2:25 «Түнгі студияда Нұрлан Қоянбаев». 1:30 «Поэзия әлемі».
Хабар
7:00 ҚР әнұраны. 7:05 «Айтұмар». 8:00 «Жаңа күн». 10:00, 15:00, 18:00, 21:00 Новости. 10:10, 23:50Т/с. «След». 11:00, 13:00, 17:00, 20:00 Жаңалықтар. 11:15 «Дело вкуса». Кулинарная программа с Т. Веденеевой. 11:45, 21:30 «Сүрбойдақ». Т/х. 12:10, 15:50 «Сәтті сауда». 12:40 «Экономкласс». 12:55 «Подари детям жизнь». 13:15 Документальная драма. «Семейные мелодрамы». 14:05 Т/с. «Женский доктор – 2». 15:15 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма. 16:25 Мультсериал «Роботым екеуіміз». 16:55 «Подари детям жизнь». 17:15 «Көзқарас». 17:45 «100 бизнес – историй». 18:15 «Сұлтан Сүлейман». Т/х. 19:10 «Жекпе-жек». 20:30 «Энергия будущего». 22:00 Т/с «Воля небес». 23:00 «Біздің үй».
14 Отарқа
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
Теледидар бағдарламасы ЕВРАЗИЯ
6:00, 3:05 «Ғашык жүрек» Т/х. 6:50, 18:00 Жаңалықтар. 7:00 «Доброе утро». 11:00 Т/с «Вероника. Беглянка». 12:00 «Ду қол шоколад». 13:05, 22:50 «X factor». 13:15, 2:00 «Ашығын айтқанда». 14:15, 2:45 «П@утina». 14:40, 18:55 «Сүйген жар». Т/х. 15:30 «112». 15:45 «Судебные истории». 16:45 «Давай поженимся». 19:45 «Белые волки». 21:00 «Новости в 21:00». 21:40 Т/с «Соблазн». 23:00 «Пусть говорят». 0:10 Т/с «Уходящая натура».
КТК
06.00 Открытие вещания. 06.05 “Япыр-ай”. 06.55, 19.00 Жаңалықтар. 07.25 Т/х “Алаң болма, жаным!”. 09.00, 13.30 “Семейные драмы”. 10.00, 22.45 Т/с “Узнай меня, если сможешь”. 12.00, 21.00 Новости. 12.45 “Черный квадрат”. 14.35 “Не ври мне”. 15.40 Т/с “Қудалар-2”. 16.50 Т/х “Махаббат мұңы”. 18.00 Т/х “Мұздан суық, оттан ыстық”. 19.30, 01.45 “Рейдер”. 19.40 Т/с “Практика”. 21.40 “Наша правда”. 00.45 Т/с “Лесник”. 01.55 Лига Европы УЕФА. “Эвертон” (Англия) / “Краснодар” (Россия). Прямая трансляция. 03.50 Обзор матчей Лиги Чемпионов УЕФА. 04.1506.00 Лига Европы УЕФА. “Бешикташ” (Турция) / “Тоттенхэм” (Англия). Трансляция в записи.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00, 02:30 «Әзіл студио». 07.00 «Вкусные секреты». 07:30, 21.00 Т/с «Уәде беремін». 10:00 «Айтылмаган әңгіме». 11:00, 16:00 Т/с «Молодёжка». 13:00 М/с. 18:00 Т/с «Семейный бизнес». 19:00, 23:30 «Дом-весы». 20:00 Информбюро. 00:30 Алдараспан, Шаншар, Нысана күнделігі. 01:30 Т/с «Базарбаевы».
ЕҚТ
7.00, 10.05, 23.35 «Ән шашу». 7.30, 21.00, 23.00 Жаңалықтар. 7.45, 21.15, 23.15 Новости. 08.05,10.20,1 1.30,15.00,16.10,17.30 Телекаталог. 8.30 «Территория происшествий». 8.40, 18.55 Т/с «Алиби на двоих». 9.30 «Астрологический прогноз с Павлом Глобой». 9.35, 11.30, 14.15, 15.30 «TV Shop». 12.10 «Мен деп ойла» Гулнар Сихымбаеваның ән кеші. 13.40, 21.45 «Тәуелсіз елдің тұлғалары». 14.30, 19.50 «Тілеймін сізге ... .». 16.00 «Ювелирочка». 18.00 «Магия кухни». 20.00 «Панорама дня». 20.30 «Трансмиссия». 21.30 «EXPO Lotto». 22.15 «Танғы елес» Айгул Иманбаеваның творчестволық кеші. 00.00 «Талисман успеха». 02.00-04.00 «Ән көңілдің ажары».
ЖҰМА, 12 ЖЕЛТОҚСАН ҚАЗАҚСТАН
7:00 «Таңшолпан». 10:00 «Қара шаңырақ». Т/х. 11:00, 21:05 «Айтуға оңай...». 11:45, 19:30 «Сұлтан Бейбарыс». Т/х. 12:30, 17:30, 20:30, 0:00, 3:00 Жаңалықтар. 12:45 «Менің Қазақстаным». 13:15 «Көкпар» Ұлттық ойын. 13:55, 2:25 «Ұлт мақтанышы». Д/ф. 14:25 «Майя». М/х. 14:55 «Джунгли кітабы». Сафари. М/х. 15:05 «Әйел бақыты». 16:10, 22:40 «Келін». Т/х. 17:00 «Жан жылуы». 17:25 «Еңбек түбі - береке». 17:50, 0:35 «Өзекжарды». 18:05 «Бірегей сардар». 18:30 «Жаңа Қазақстан - 2050». 18:50, 3:30 «Парламент». 19:10, 3:50 «Иман айнасы». 21:50 «Шын жүректен!». 23:30 «Сіз не дейсіз?».
Хабар
7:00 ҚР әнұраны. 7:05 «Айтұмар». 8:00 «Жаңа күн». 10:00, 15:00, 18:00, 21:05 Новости. 10:10 Т/с. «След». 11:00, 13:00, 17:00, 20:05 Жаңалықтар. 11:15 «Дело вкуса»»Кулинарная программа с Т. Веденеевой 11:45 «Сүрбойдақ». Т/х. 12:10, 15:50 «Сәтті сауда». 12:40 «100 бизнес – историй». 12:55, 16:55 «Подари детям жизнь». 13:15 Документальная драма. «Семейные мелодрамы». 14:05 Т/с. «Женский доктор – 2». 15:15 «Әр үйдің сыры басқа». Деректі драма. 16:25 «Ұлт саулығы». 17:15 «Бармысың, бауырым?». 18:15 «Жаратқанның жазуы». Т/х. 19:15 «Орталық Хабар». 20:35 «Одна судьба». 21:35 «Жұлдызды дода». 22:50 Кино. «Развод».
ЕВРАЗИЯ
6:00, 4:15 «Ғашык жүрек» Т/х. 6:50, 18:00 Жаңалықтар. 7:00 «Доброе утро». 11:00 Т/с «Вероника. Беглянка». 12:00, 3:10 «Ду қол шоколад». 13:05 «Жұма уағызы». 13:15, 2:30 «Ашығын айтқанда». 14:15, 3:55 «П@утina». 14:40, 18:55 «Сүйген жар». Т/х. 15:30 «112». 15:45 «Наедине со всеми». 16:50 «Жди меня». Казахстан. 19:50 «Белые волки». 21:00 «Новости в 21:00». 21:40 «Поле чудес». 23:00 Кино «Владение 18». 1:00 «Человек и закон». 2:00 «Қылмыстық іс №».
КТК
06.00 Открытие вещания. 06.05, 04.20-05.10 “Япыр-ай”. 06.55, 19.00, 03.50 Жаңалықтар. 07.25 Т/х “Алаң болма, жаным!”. 09.00, 13.55 “Семейные драмы”. 10.00, 19.40 Т/с “Узнай меня, если сможешь”. 12.00, 21.00 Новости. 12.40 “Наша правда”. 15.05 “Не ври мне”. 16.10 Т/с “Қудалар-2”. 17.20 Т/х “Махаббат мұңы”. 18.00 Т/х “Мұздан суық, оттан ыстық”. 19.30, 02.15 “Рейдер”. 21.40 “Наша правда”. 22.45 Т/с “Подсадной”. 01.20 “Смотреть всем!”. 02.25 Обзор матчей Лиги Европы УЕФА. 02.50 “Той BestStar”.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00, 02:30 «Әзіл студио». 07.00 «Вкусные секреты». 07:30, 21.00 Т/с «Уәде беремін». 10:00 «Айтылмаган әңгіме». 11:00, 16:00 Т/с «Молодёжка». 13:00 М/с. 18:00 Т/с «Семейный бизнес». 19:00, 23:30 «Дом-весы». 20:00 Информбюро. 00:30 Алдараспан, Шаншар, Нысана күнделігі. 01:30 Т/с «Базарбаевы».
ЕҚТ
7.00, 10.05, 23.35 «Ән шашу». 7.30, 21.00, 23.00 Жаңалықтар. 7.45, 21.15, 23.15 Новости. 08.05,10. 20,11.30,15.00,16.10,17.30 Телекаталог. 8.30, 19.50 «Территория происшествий». 8.40 Т/с «Алиби на двоих». 9.30 «Астрологический прогноз с Павлом Глобой». 9.35, 11.30, 14.15, 15.30 «TV Shop». 12.10 «Қасмының әндері ай» Қасым Аманжоловтың шығармашылығына арналған кеш. 13.40, 21.45 «Тәуелсіз елдің тұлғалары». 14.30 «Тілеймін сізге ... .». 16.00 «Ювелирочка». 18.00 «Магия кухни». 18.55 «Профессиональный разговор». 19.30 Министерство юстиции РК «Закон и общество». 20.00 «Панорама дня». 20.25 «Неизведанный Казахстан». 20.45 «Астана – «Умный город». 21.30 «EXPO Lotto». 22.15 Хит-парад «Жулдыз-топ». 00.00 «Талисман спеха».
СЕНБІ, 13 ЖЕЛТОҚСАН ҚАЗАҚСТАН
7:00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт. 8:40 «Агробизнес». 9:00 «Сенбілік таң». 10:05 «Дауа». 10:35 «Аc болсын!». 11:25 «Қазақстан дауысы». 13:00 «Поэзия әлемі». 13:30 «Телқоңыр». 14:15 «Жедел жәрдем». Т/х. 15:55 «Мәлім де беймәлім Қазақстан». 16:30 «Жарқын бейне». 17:00 Арнайы тележоба. 17:30, 20:30, 0:30, 3:15 Жаңалықтар. 17:50 «Әлем таныған Қазақстан». 18:00 «Бір отан! Бір тағдыр! Бір Елбасы!». 19:30 «Әлем таныған Қазақстан». 19:45 «Тағдыр». 20:05 «Арнайы репортаж». 21:00 «Ұлттық шоу». 22:30 «Жайдарман». 1:00 Кино «Жүлдегер».
Хабар
7:00 ҚР әнұраны. 7:05 «Шаншар» әзіл-сықақ театры. 8:30 «Ким» мультсериалы. 9:00 «Бармысың, бауырым?». 9:45 «Продвопрос». 10:05 «Спорт без границ»». 10:05 Мультфильм. «Дельфин История Мечты». 11:40 Мультсериал. «Эскимоска». 12:10 Кино для всей семьи. «Отскок». 14:00 «Орталық Хабар». 14:50 «Ойжүйрік». 15:40 «Жұлдызды дода». 17:30 Кино «Гараж». 19:15 «Тағдыр жолы». 19:50 «Бенефис-шоу». 21:00 Ақпарат арнасы – «Жетi күн» Сараптау бағдарламасы. 22:00 Кино «Риддик». 0:20 Бокс.
ЕВРАЗИЯ
6:00, 2:35, 3:20 «Ғашык жүрек» Т/х. 6:50 «Белый танец». 8:25 «Таңғы пошта». 9:00 Новости. 9:10 «Смак». 9:50 Кино «Синие как море глаза». 11:35 «Фабрика грез» с Ольгой Артамоновой. 12:05 Кино «Белый танец». 14:00 «101 кеңес». 14:25, 2:10 «Караоке такси». 15:00 «Черно-белое». 16:00 Кино «Сивый мерин». 20:00, 22:35 «X factor». 21:00 «Новости в субботу». 21:30, 22:15 «Сенбілік жаңалықтар». 21:45 «Тілші түйіні». 23:00 «Кешкі кездесу».
КТК
07.00 Открытие вещания. 07.05 К/ф “Деловые люди”. 08.35, 04.50-05.25 “Жүрекжарды”. 09.25 “жанАЙҚАЙ”. 10.00 “Кривое зеркало”. 12.00 Новости. 12.45 “Наша правда”. 13.50 “Звездная жизнь” - “Брачные контракты”. 15.05 “Kүлейiк”. 15.30 Т/с “Қудалар-2”. 21.00 “Другая правда” с Алексеем Шахматовым. 22.10 Кино “С приветом, коза ностра!”. 00.40 “Той BestStar”. 02.15 “КТК-да Қабатов!”-2. 03.15 К/ф “Не забывай меня”.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00 М/ф . 09:30 «Вкусные секреты». 10:00 Кино «Богатенький Ричи». 12:00
«Жұлдызды шаңырақ». Женис Искакова. 12:30 «Шаншар, Алдараспан, Нысана». 15:00 Кино «Бесконечная история-2». 17:00 Кино «Напряги извилины. Брюс и Ллойд: Без тормозов». 19:00 «Мадагаскар». 21:00 Кино «Ковбои против пришельцев». 23:30 Кино «Красная планета».
ЕҚТ
7.00 «Ән шашу». 08.05,10.20,11.30,15.00,16.10,17.30 Телекаталог. 8.30 «Клуб юмора». 9.30 «MADLapys». 10.00 «Иннополис». 10.30 «Қазақ тілі мәртебең». 11.00, 18.00 «Ой түйін». 11.30 «TV Shop». 12.10 «Пай,пай,қыздар-ай». 14.00, 18.30 «Обозрение недели». 14.30, 19.30 «Тілеймін сізге ... .». 15.30 «Новое десятилетие – новые возможности». 16.00 «Ювелирочка». 20.00 «Панорама недели». 21.00 «Иннополис». 21.30 «Ауыл тынысы». 22.00 «Апталық шолу». 23.00 Хит-парад «Жулдыз-топ international».
ЖЕКСЕНБІ, 14 ЖЕЛТОҚСАН ҚАЗАҚСТАН
7:00 Қазақстан эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерт. 8:35 «Мәлім де беймәлім Қазақстан». 9:00 «Саяхатшы Випо». М/ф. 10:00 «Айгөлек». 11:20 «Ақсауыт». 11:55 «Шарайна». 12:25 «Сыр-сұхбат». 12:55 «Ұлттық шоу». 14:15 «Жедел жәрдем». Т/х. 16:35 «Ғасырлар үні». Д/ф. 17:05 Құрманғазы атындағы Қазақ Ұлттық консерваториясына 70 жыл. Мерекелік концерт. 18:50 «Әзіл әлемі». 20:00, 3:00 «Апта. кz». 21:00 «Қазақстан дауысы». 22:45 «Алаң». 23:35 «Көкпар». 0:15 Кино «Мұхит тұңғиығында». 2:15 «Телқоңыр».
Хабар
7:00 ҚР әнұраны. 7:05 «Шаншар» әзіл-сықақ театры. 8:30 «Айбын». 9:00 Ақпарат арнасы – «Жетi күн» Сараптау бағдарламасы. 10:00 «Ас арқау». 10:25 «Спорт әлемі». 10:55 Мультфильм. «Вэлиант». 12:25 Кино «Умная дочь крестьянина». 13:40 «Бенефис-шоу». 14:50 Үнді фильмі «Рам мен Лакхам». 17:30 «Ойжүйрік». 18:20 «МузАРТ» тобына 10 жыл. 19:50 «Ду думан». 21:00 Информационный канал - аналитическая программа «Жетi күн». 22:00 Кино «В долине Эла». 0:20 Кино. «Скотландярдтың жедел жасағы». 1:30 Кино. «Ақырзаманды бірге күтетін дос іздеймін».
ЕВРАЗИЯ
6:00, 3:50 «Ғашык жүрек» Т/х. 7:30 «101 кеңес». 7:55, 8:25 «Сенбілік жаңалықтар». 8:00 «Тілші түйіні». 8:45 «Воскресные беседы». 9:00 Новости. 9.10 «Здоровье». 10:10 «Казлото». 10:55 «Теория заговора». 12:05, 2:15 Кино «Белый танец». 14:05 «Кешкі кездесу». 15:20 «X factor». 16:45 Кино «Уйти, чтобы вернуться». 21:00 «Аналитика». 22:00 Кино «Разрешите тебя поцеловать… На свадьбе». 0:15 «Что? Где? Когда?». 1:25 «П@утina+».
КТК
07.00 Открытие вещания. 07.05 М/с “Астробой”. 07.35 “Бен 10. Омниверс”. 08.30 “Kүлейiк”. 09.00 “Звёздная жизнь” – “Бездетные по собственному желанию”. 11.00 Кино “Когда мы были счастливы”. 15.00 “Дорога домой”. 15.10 “Особое задание”. 16.55 “С приветом, коза ностра!”. 19.45 “Базар жоқ алаңы!”. 21.00 “Портрет недели”. 22.00 “Слуги народа” с Артуром Платоновым. 23.00 “Маша и медведь”. 01.35 Дневник Лиги Чемпионов УЕФА.
АРТА
05.58 ҚР Әнұраны. 06.00 «Жажда экстрима». 07.00 М/ф. 10:00 Кино «Бесконечная история-2». 12:00 «Жұлдызды шаңырақ». Нурлан Еспанов. 12:30 «Юмористический театр «Шаншар». 15:00 Кино «Напряги извилины. Брюс и Ллойд: Без тормозов». 17:00 «Мадагаскар». 19:00 «Мадагаскар-2». 21:00 Кино «Трансформеры». 00:30 Кино «Атака пауков». 02:30 «Әзіл студио».
ЕҚТ
7.00 «Апталық шолу». 8.00, 10.35, 21.00, 23.35 «Ән шашу». 08.05,10.20,11.30,15.00,16.10,17.30 Телекаталог. 8.30 «Клуб юмора». 9.30 «MADLapys». 10.00 «Иннополис». 11.00 «Ой түйін». 11.30 «Ауыл тынысы». 12.00 «Сағындырған әндер- ай». 14.30, 19.30 «Тілеймін сізге ... .». 15.00 «Обозрение недели». 15.25 «Новое десятилетие – новые возможности». 16.00 «Ювелирочка». 18.00 «Магия кухни». 19.00 Музыка арнасы. 20.45 «Юность столицы». 21.30 «EXPO Lotto». 21.45 К/ф «Ал құда - бер құда». 00.00 «Талисман успеха».
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
Ресми хабар
қарау және басып шығару үшін Жоғарғы Сотының сайтындағы (www.sud.gov.kz) «Сотқа шақыру қағазы» атты сервисінде ұялы телефон нөміріне және алты қатарлы кодты енгізу қажет. Сотқа электрондық шақыру қағазында сотқа шақыру туралы мәтін, шақырылатын адамның Т.А.Ә., не болмаса атауы, ұялы байланыс абонентінің нөмірі, жіберу датасы, сот отырысын жүргізу уақыты мен орны бар. Қазақстан Республикасының «Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтанба туралы» Заңына сәйкес, осылайша алынған сотқа электрондық шақыру қағазы ресми құжат болып табылады және де ол қағаз жүзіндегі құжатқа тең. Екібастұз қалалық сотының баспасөз қызметі
Оқуға шақырады
Әскери болғың келсе...
«Генерал болуды армандамаған солдат солдат емес»,-деген еді әйгілі қолбасшы Суворов. Сен офицер болғың келе ме? Ендеше осы мәліметті мұқият оқып, жадыңа тоқы! Екібастұз қалалық қорғаныс істері жөніндегі біріккен бөлім Қазақстан Республикасында, Ресей Федерациясында және шетелдерде жоғары әскери білім алғысы келетін азаматтарды оқуға шақырады. Жоғары әскери оқу орнына орта мектепті бітірген, жасы 17-ге толған, бірақ 21-ден аспаған азаматтарды қабылдайды. Әскери оқу орнына түскен курсанттар толық мемлекет қамқорлығында болады. Курсанттар оқу кезінде мемлекет қаржысы есебінен қамтамасыз етіледі. Сондай-ақ тегін жатақханамен, үш мезгіл тегін тамақпен, қажетті оқулықтармен қамтамасыз етіледі. Курсанттарға жыл сайын кезекті демалыс беріледі: жазда 30 тәулік демалыс беріледі. Бос уақытта көркемөнерпаздар ұжы-
мына қатысуға, спортпен шұғылдануға мүмкіндік бар. Жоғары әскери оқу орнын тәмамдаған соң «лейтенант» шені беріледі және әскери білім алғандығы жөнінде диплом табысталады. Әскери оқу орнын аяқтаған курсанттар ҚР Қарулы Күштері бөлімшелерінде міндетті түрде жұмыспен қамтамасыз етіледі. Тұрақты түрде ақшамен ынталандырылады. Жылына бір рет 30-45 тәулік еңбек демалысы беріледі. 47 жасқа жеткен офицерлер ҚР Қарулы Күштерінде 25 жыл қызмет еткен соң зейнеткерлікке шығуға құқылы. Жалпы білім беретін мектептердің түлектері жоғары әскери оқу орнына Ұлттық бірыңғай тестілеудің қорытындысымен қабылданады. ҰБТ тапсыру кезінде негізгі пән физка болып табылады. Емтиханды түлек қалауына қарай мемлекеттік тілде немесе орыс тілінде тапсырады.
Құрметті ата-аналар! Балаңыздың жоғары оқу орнында білім алғанын және еш кедергісіз жұмысқа орналасқанын қаласаңыз, таңдауын дұрыс жасауға көмектесіңіз! Толық мәлімет алғыларыңыз келсе, Екібастұз қаласындағы қалалық қорғаныс істері жөніндегі біріккен бөлімге хабарласуларыңызға болады. Біздің мекенжайымыз: Әуезов көшесі, 124, №306 каб. немесе телефондар: 3730-66 сағат 9.00-ден 18.00-ге дейін.
Жемқорлық - індет
Күрес пәрменді жүргізілуде Қазақстан Республикасының барлық мемлекеттік мекемелер қызметінің аса мағыналы және мақсатты бағытының бірі – қоғамда туындаған сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес. 2014 жылы Екібастұз қаласының төтенше жағдайлар басқармасы қызметшілерінің арасында сыбайлас жемқорлықтың алдын алу және жол бермеу мақсатында Қазақстан Республикасының 2011-2015 жылдардағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-шаралар бағдарламасына сәйкес Павлодар облысы төтенше жағдайлар департаментінің 2014 жылдың 8 ақпанындағы №27 бұйрығын орындауда Екібастұз қаласының төтенше жағдайлар басқармасында белгіленген жұмыстар атқарылды. Ай сайын құқықбұзушылық қауіптілігіне тәуекел ететін басқарма қызметшілерімен сыбайлас жемқорлықпен күрес
15
ЕСКЕ АЛУ
Қысқаша хабар жолданады
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жанындағы соттардың қызметін қамтамасыз ету Департаментімен (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының аппаратымен) «Сотқа электрондық шақыру қағазы» атты қысқаша мәтіндік хабарламаны қарау және басып шығару сервисі Жоғарғы Сотының ресми сайтында (www.sud.gov.kz) іске асырылды. Іс жүргізу қатысушысын сотқа шақыру барысында ұялы байланыстың абоненттік нөміріне сотпен алты қатарлы кодты көрсетумен қысқаша мәтіндік хабарлама жолданады, оны алған кезде, азамат не болмаса заңды тұлғаның өкілі осы хабарлама мәтінін басып шығару, және де қажет болған жағдайда оны жұмыс берушіге ұсыну мүмкіндігіне ие. Сотқа электрондық шақыру қағазын
Отарқа
заңдылығы жөнінде дәріс жүргізіледі, барлығы 10 дәріс өткізілді. 23 қаңтарда ТЖБ оқыту сыныбында басқарманың МӨББ қызметшілері және қала кәсіпкерлерінің қатысуымен «Бизнеске қысымды азайту» тақырыбында дөңгелек үстел өткізілді. Отырыста тексеріс жүргізу кезінде сыбайлас жемқорлықтың алдын алу мәселесі талқыға салынды. Ағымдағы жылдың маусымында Екібастұз өңірі бойынша ауданаралық қаржы полициясы басқармасы қызметшілерімен «Сыбайлас құқықбұзушылық» тақырыбында басқарманың жеке құрамымен семинар-сабақ өткізілді. Б.Ешматов, Екібастұз қалалық ТЖ басқармасының бастығы, подполковник
Ардақты әкеміз, қадірлі атамыз
Қабыш Арыновтың
өмірден өткеніне 1 жыл толғалы отыр. Марқұмды сағынышпен еске ала отыра, тіршілікте жасаған жақсылығыңыз алдыңыздан шықсын дейміз. Сіңірген еңбегіңіз ерен еді, Балаға тәлім берген өнегелі. Ақ көңіл, кең пейілді жан едіңіз, Мұғалім деп ел тегіс қадірледі, Тілейміз Жаратушы иемізден, Иманын кәміл ет деп енді... Марқұмның жылына арналған ас 6 желтоқсанда сағат 15.00-де қалалық мешіт асханасында беріледі. Еске алушылар: балалары, немере-жиендері №14278
ЕСКЕ АЛУ Аяулы анамыз, әжеміз
шайда махметқызы бекбергеноваНЫ
сағынышпен еске аламыз. Өзіңізді іздеп бұл күні қайғырамыз, Аяулы ана, бір өзіңізді сағынамыз. Басқа түскен қайғыдан өртенеді өзегіміз, Тірі болсаңыз, 64-ке толар еді жасыңыз.
Бұл тағдырдын жазғанына не қыламыз, Жатқан жеріңіз жарық болсын қашанда. Топырағыңыз торқа, жаныңыз жәннатта болсын деп тілейміз бір Аллаға табынып. Марқұмның жылына арналған ас 2015 жылдың 12 қыркүйек күні сағат 15.00-де Екібастұз мешітінде беріледі. Еске алушылар: балалары, немерелері. №14062
ЕСКЕ АЛУ Ардақты жар, аяулы ана, сүйікті әжеміз
Зәуре (Фания) Ғалымжанқызы Алиеваның (09.10.1942 - 20.01.2014) өмірден озғанына да бір жыл толады.
Жан едіңіз өзгелерден орны бөлек, Сағындырар өзіңді көп қой себеп. Топырағыңыз торқа боп, мәңгі орында, Жатқайсыз ұрпағыңды желеп-жебеп. Жатқан жеріңіз жұмақтың төрі болсын, Иманыңыз әрдайым жолдас болсын. Сағынып еске аламыз бүгінгі күн, Бір жылдық дұға құран қабыл болсын. Марқұмның жылына арналған ас 5 желтоқсанда сағат 12.00-де қалалық мешіт асханасында беріледі. Еске алушылар: жұбайы, балалары, немере-жиендері. Екібастұз қалалық мәслихатының депутаттары «Екібастқз қалалық ауруханасы» КМҚК травматолог дәрігері Виктор Ричардович Фризенге
әкесінің
қайтыс болуына орай қайғысына ортақтасып көңіл айтады. Екібастұз қалалық мәслихатының депутаттары Шідерті кентінің әкімі Сансызбай Сапарұлы Төлеубаевқа
әкесінің
қайтыс болуына орай қайғысына ортақтасып, көңіл айтады.
Спорт
Қыс қызығысырғанақ Ж. Жәлелұлы Бір мәжіліс үстінде қала әкімі қарамағындағыларға мұз айдындарын құюды тездетуді тапсырды. Жөн-ақ! Қыс қызығы шанамен сырғанау, шаңғымен жүгіру, коньки тебу емес пе?! Және де биыл қарашада қар қалың түсті. Тіпті, қала ішін тазалау да жеңіл болмай жатыр. Ендеше, саябақтарда, мектептер іргесінде мұз айдындарын жасауға мүмкіндік мол. Біздің қаламызда «ПромсервисОтан» ЖШС-де ғана жабық мұз айдыны бар. Ол коньки тебуге құмартқан үлкен-
кішінің сұранысын толық өтей алмайды. Осы орайда ашық мұз айдындарын көбейту жөн және де қажетті спорт құралын жалға беру, басқа да қызмет көрсетуді ойластыру керек. Сонда ғана мұз айдындары алты ай қыста бос болмай, қалалықтардың сүйікті орнына айналады. Әрі таза ауа, шыңылтыр аязда спортпен шұғылдану адамды сергітіп, денсаулығын нығайта түсетінін естен шығаруға болмайды. Ал атааналарға айтарымыз, баланың үйде отыра бермей тысқа шығып денсаулығын шынықтыруына ықпал етіңіздер.
Отарқа
№48 (1246)
4 желтоқсан 2014 жыл www.otarka.kz
Сырт көз
Құттықтаймыз! Төртүй ауылының тұрғыны
СҮЛЕЙМЕН БӘКІБАЙҰЛЫ ЖАҚСЫБАЕВТЫ
63 жас зейнетке шығу туған күнімен құттықтаймыз! Ризамыз Алланың бергеніне, Әкеміздің зейнеткерлік жасқа жеткеніне. Кеше ғана тым алыстан көрінген, 63 жас орын берді төрінен.
Ж. СӘДУАҚАС
Асыл әке, асқар таудай биіксіз, Ұрпағыңды өсірдіңіз, жеткіздіңіз. Еңбегіңнің тек зейнетін көре беріңіз, Жарқырасын өміріңіздің жыр-әні. Ізгі ниетпен: жұбайы Роза, балалары, немере-жиендері.
Араласпаса, ағайын жат
№14207
Қадірін білсек, қазақтың әр сөзі алтын, ал сөз мәйегі мақал-мәтелі тұнған ақыл! Тек парасат сүзгісінен өткіз, байыбына жет те, өмір жолыңа азық ет. Дана халқымыз «Араласпаса, ағайын жат» деп, тасбауырлықтан сақтандырған. Бірақ қызылды-жасылды дүниенің дүрмегіне ілесіп, жетегіне ерген біз қазір бабалар сөзін, солар ғасырлар бойы пайымдап жасаған туыстық құндылықтарды ұмытуға айналдық. Содан да болар, ағайын-туыс арасы алшақтап барады. Қонаққа шақырмаса, туыстар бір-бірінің есігін аша қоймайды. Бұрын тонның ішкі бауындай бауырмал ағайынның қатынасы сиреп, алысберісі азайды. Ертеде қалыптасқан үрдістің әншейін амандық-саулық білісу ғана емес, туысының тіршілігін көзімен көру, мән-жайына қанығу, қиналып жүрсе ақыл қосу, жәрдемін тигізу, қуанышы болса бөлісу тәрізді мәні болатын. Осылайша, мың қатпарлы өмірдің күнгейі мен көлеңкесін бірге өткеру туыстар арасын бекемдеп, жанашырлық пен қамқорлықты өнеге етуші еді. Өнеге демекші, ол үлкендерден болғаны ләзім. Жасы ұлғайған, көргені көп, түйгені мол қариялар жол нұсқамаса, ұңғыл-шұңғылды өмірге енді қадам басқан жастардың оң-солын айыра бермейтіні тағы белгілі. Айтпақшы, Ақкөлде - жас отаумыз. Ауылдан он екі шақырым жердегі Қарақоға ауылында кәрі жездеміз Омархан ата тұрады. Қыс көзі қырауда сол жездеміз тұлыпқа оранып алып, ат-шанамен біздің үйге келеді. «Қарақтарым, хал-жағдай нешік?» деп, аюдай қорбаңдап шанадан түседі. Содан екі-үш күн түнейді, бәрі орнықты екеніне көзі жетіп, көңілі жайланып жолға жиналады. Сол екі-үш күнде үй ішінде қариядан адам жанын нұрландыратын шуақ тарап, біз де желпініп қаламыз. Ұсақ-түйек реніш ұмытылады, көңіл тазарып, жас отау болсақ та, туыс, ағайынның қадірін ұғып, өз парызымызды да түйсініп, өзімізді кәдімгідей ересек сезіне түсеміз. Туыстыққа адал болу қасиеті, жалғыз Омархан жездемізге ғана емес, кешегі күні қазақтың қара шалдарының бәріне тән болатын. Кей-кейде жаның жалғызсырап, сол бір қимас шақтарды аңсайсың. Бәлкім, бұл - өмірден өтіп кеткен Омархан жездемізді аңсау емес, бүгінгі күні ортайып қалған туыстық жылылықты аңсау шығар... Айтпақшы, туыстық бірліктің ұстыны - бауырмалдық сезімге селкеу түскелі бізді немқұрайлық пен бейжайлық жайлады. Ет жақын ағайынның басына іс түссе не отбасында кикілжің болып жатса, жан ашып, құстай ұшпақ түгілі, сырттан аңдысын аңдап, «аралассам жөн бе, әлде...» деп әрі-сәрі күй кешетін болдық. Сонау ақпарат аз, шет елдермен барыс-келіс мүлде сирек заманда «Батыс жұрты бір-біріне суық, томаға-тұйық өмір сүреді» деген сөзді естіп, «Бұл қалай?» деп таңырқаушы едік. Ол кез тұрмыс жұтаң болса да, қазақтың жағасы жайлауда, мінезі дархан, көңілі көл заман еді. Арада көп жыл өтпейақ ежелден бауырмал қазақтың елжіреген жүрегі анау-мынауға селт етпейтін шемен болды. Қазіргі дәуір тарихына ой жүгіртсек, адамды аздыратын қай зауал болмасын анталап Батыс жұртынан жетіп, ел ішін бүлдіріп, жұлынға түскен құрттай құртып жатыр. Солай екен деп, дәрменсіздік танытсақ, қазақтығымыз қайсы? Ақылға кемел атабабамыз әр зауалға қарсы қару етерлік қазақтық діл, салт-дәстүрді мұраға қалдырмап па еді? Айтпақшы, Шығыс елдері, мәселен іргедегі қытайлар мен жапондар өз діліне берік болуының арқасында өзгенің қаңсығын таңсық қылмай, баяғыша отыр емес пе?! ... Аттандырып келмеске қара шалды, Қаңыраған қорада, қара шалғы. Ұңғысынан сырығын суырып ап, Тамызық қып келіні жаға салды, Тат басып қала берді қара шалғы. Мұзбалақ ақын Мұқағали өткен ғасырдың жетпісінші жылдары жазған «Қара шалғы» өлеңінде осылайша мұңаяды. Ақын-әулие. Қастерлі қазақы болмыстың төңкеріліп түсерін болжай білген ғой. Мұндағы қара шалғы-дәстүр, қара шал-дәстүрді сақтаушы. Дәстүрді сақтаушы жоғалып еді, дәстүр де жоғалу үстінде. Ал келін, ол-дәстүр мен ұлттық ділдің қадірін әлі жете білмейтін кейінгі ұрпақ па деп ойлаймын. Десек те, енді бәрі кеш деуге көңіл бұрылмайды. Осалдық көрсеттік, иіліп кетсек те, қайта түзелуге әл-дәрмен жетеді. Жат болу жеңіл, бауыр болу оңай емес. Бауырың бүтін болсын, ағайын!
Отарқа www.otarka.kz
МЕНШІК ИЕСІ: «Екібастұз дауысы - ақпараттық орталығы» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Директор: АЙНҰР Мейрамова Тел.: 34-93-92 Редактор: Жассерік сәдуақасов
Тел.: 77-16-85
Жауапты хатшы: Дария Жұмаділова Тілшілер: Рауза Мұсабаева, Гүлсана Медеубаева, Аға оператор-бет қаттаушы: Ерқанат Нұрпейісов Бет қаттаушы: Бақытгүл Мәукілова
Ана лебізі
Бала - елдің болашағы
25 қарашада Солнечный кентіндегі №17 «Жидек» балабақшасында ашық есік күні өтті. Мен де осы күні немеремнің өнерін тамашалауға бардым. Олар кішкентай болса да, ата-әжелерін тәтті қылықтарымен риза етті. Мен болашақта немеремнің үлкен азамат болуын тілеймін. Балабақша тәрбиешілеріне айтар алғысым зор. Клара Қабиқызы, Солнечный кенті, «Алтын алқа» иегері
Құттықтаймыз! Құрметті интернационалист-жауынгерлер Александр Анатольевич Сытько, Бауыржан Галямұлы Идрисов, Ғали Аманұлы Серікбаев, Нұрбек Қайыргелдіұлы Ибраев, Сауран Сабыржанұлы Мусинов, Александр Анатольевич Саворовский! Сіздерді туған күндеріңізбен құттықтаймыз. Зор денсаулық, ұзақ ғұмыр, қызметтеріңізге табыс тілейміз. Отбасынан ырыс пен береке арылмай, алдағы өмірлеріңіз шуақты болсын. Сіздердің мінсіз қызметтеріңіз - Қазақстанның жас ұрпақтарына жарқын үлгі. К.Құсайынов, Екібастұз қалалық қорғаныс істері жөніндегі біріктірілген бөлім бастығы подполковник. Екібастұз қалалық ауған ардагерлері одағының қоғамдық бірлестігі.
Достық үйінде
Кеш қонағы - тыңгерлер Р.ЕСІРКЕП «Достық үйіндегі» «Братство» славян этномәдени бірлестігі Тыңның игерілгеніне 60 жыл толуына байланысты мерекелік кеш өткізді. Шараға алғашқы тың игерушілер Мария Герстнер мен Надежда Коровянская арнайы шақырылды. Өнерпаздардан құралған
хор тың игеру жылдарында шыққан «Едут новоселы», «Молодой агроном» әндерін шырқады. Татьяна Комаичева мен Надежда Фролова «Хлеб», «Ой, бабоньки...» әндерін әуелетті. Антонина Губенко, Татьяна мен Василий Иванчиктар жанұясы да өз өнерлерін көрсетті.
Пайдалы кеңес
Жағымсыз иісті қалай кетіруге болады? Әр үйдің өзіндік бір иісі бар. Оны табалдырықтан аттаған сәтте бірден сезуге болады. Бұл иіс үй иелерінің қандай екенінен хабардар етеді. Сондықтан да үй тазалығына айрықша мән берген жөн. Үйден бір жағымсыз иіс шығады, бірақ сіз барлық жерді қарап шығып, иістеніп тұрған ештеңе таба алмадыңыз делік. Олай болса, иіс тұсқағаз, перде, кілем және жұмсақ жиһаздарға сіңіп қалған. Мұндай иіс көбіне ұзақ уақыт бойы жөндеу жұмыстары жүргізілмеген ескі үйлерден шығады. Сол себепті үйді жаңартуға тура келеді. Бірақ толықтай жөндеу жұмысын жүргізу оңай шаруа емес. Сондықтан алдымен төмендегідей тазарту әдісін пайдаланып көріңіз. Мүмкін үйдің ауасы тазарып қалар. Алдымен суға аздап хлор салып, үйдегі барлық жиһаз бен тұсқағаз және еденді жуып шығыңыз. Жұмсақ жиһаздарды дымқыл поролонмен сүртіңіз. Бөлменің төбелерін әктеңіз, тіпті болмаса сумен жуып өту керек. Кілемді шаңсорғышпен тазартпастан бұрын оған су бүркіп, аздап ас содасын сеуіп қойған дұрыс. Ал алдын-ала үгітіліп, матаға оралған белсендірілген көміртегін (активированный уголь) әр бөлменің бұрышына бірбірден қойсаңыз, жағымсыз иістерді өзіне сіңіріп алады.
Автордың жеке пікірі үшін редакция жауап бермейді. Қолжазба, фотосурет авторға қайтарылмайды. Редакцияның мекенжайы: 141206, Екібастұз қаласы, Мәшһүр Жүсіп көшесі, 101-үй, 1-қабат Тел/факс: 77-16-90 Электрондық пошта: Otarka1@yandex.ru Таралым 2820 Индекс 63700 Газет аптасына бір рет, бейсенбі күні қазақ тілінде шығады. Көлемі 4 б.т. Газетке 3.12.2014 ж. сағат 18.00-де қол қойылды.
Құрметті оқырман!
Редакцияға мақалаларыңызды жолдағанда, суретті WO R D - б а ғд а р л а м а н ы ң , яғни, мәтіннің ішіне салмай, жеке сақтауларыңызды өтінеміз. НОТАРИУС
Оралбекова А.О. Режим работы с 9.00 до 19.00, перерыв с 12.30 до 14.30, суббота с 9.00 до 13.00. ул. Машхур Жусупа, 68, (возле магазина «Тарлан») Лиц. №13004614 от 29.03.2013 г.
№13619
Автошкола
«Айгержан» подготовка и переподготовка водителей кат. В, с В на С, ВС, с С на Д и Е. ул. Машхур Жусупа, 68-1, ул. Машхур Жусупа, 10. Тел. р. 77-08-31, 22-68-07 Лицензия №00069, выд. КДП МВД РК г.Астана.
№13618
Газет Қазақстан Республикасының Мәдениет және Ақпарат министрлігі, Ақпарат және мұрағат комитетінде 28.08.2012 жылы тіркеліп, №12979-Г куәлігі берілген.
Газет редакцияда компьютермен теріліп, беттеліп, Павлодар қаласындағы «Дом печати» ЖШС баспаханасында басылды. Павлодар қаласы, Ленин көшесі, 143-үй.