Röportaj
Koronavirüs dünya ekonomisini sallıyor “Deniz taşımacılığının birçok segmenti bakımından (Tanker hariç) kötü bir 4.5-5 aydan sonra, salgın kontrol edilip mayıs sonu iş başı yapılır ve ikinci bir salgın görülmez ise ilk 5 aya göre göreceli olarak daha iyi bir 8 ay, yılın sonlarına doğru daha yükselen bir trend, 2021’de ise tüm segmentler itibari ile çok iyi bir denizcilik sektörü bekliyorum. Ancak bu iyileşmenin ilacı 2022-2023’te yeni bir borç krizinin de sebebi olacaktır” diyen ekonomist Harun Şişmanyazı ile salgının ekonomik yansımasını ve denizcilik sektörüne etkilerini konuştuk. Covid-19 salgınının hem global ekonomiye hem de ticarete olumsuz yansımalarının hızla artacağını dile getiren ekonomistlerin sayısı çok fazla, bu konudaki görüşleriniz nedir? Bilindiği üzere 2004-2008 arasındaki deniz taşımacılığındaki gelişmede, 2008-2009 finansal krizde durumun çok daha kötü olmamasında rol oynayan en önemli ülke Çin olmuştur. Daha sonra bugüne kadar bu sektörü ayakta tutan yine bu ülkedir. Tabii buna 2004-2008 dönemi için Hindistan’ı ve diğer gelişme yolundaki ve yükselişte olan ülkeleri
18 MART - NİSAN
de koymamız gerekmektedir. Bu ülkeler o dönemde ortalama %7 büyüyerek küresel ekonomiyi sırtlarında taşıdılar. Sonra yavaş yavaş durum değişmeye başladı, Çin 2019 da %6.1 büyüdü, bu zaten Çin için kötü bir büyüme oranıydı. Hindistan ha keza beklenin çok altında son 11 yılın en düşüğü olarak %4.8 büyüdü(IMF). Japonya 2019 son çeyreğinde %7 küçüldü. Ha keza Euro bölgesi 2019 son 3 çeyreğinde sadece %0.1 büyüyebilmiştir(2013’den beri en kötü okuma). Almanya zaten krizde olup resesyon eşiğinden dönmüştü. Deutsche Bank krizi devam etmekteydi. İtalya
durgunluk ile resesyon arasındaydı. İtalya’nın bankacılık krizi ve büyük devlet borcu, bütçe açıkları hem kendisi hem de AB için büyük riskti. İspanya ve Yunanistan ha keza büyük kamu borçları ve işsizlik ile mücadele etmekteydi. Fransa’daki ekonomik sıkıntı ve iç karışıklıklar da cabasıydı. Türkiye, Brezilya, Güney Afrika, Meksika ve Arjantin’deki durum ise herkesin malumudur. Bu küresel resimde yapısal sorunlarına rağmen göreceli olarak iyi durumda olan tek başat ülke ABD ekonomisi idi. Oysa bu ülke içinde birkaç yıldır sürekli bir resesyon tehlikesinden bahsedilmekte olup, FED