INSTRUMENTY
WIELKI MAŁY INSTRUMENT Mandolina Tekst: Karolina Jastrzębska | Zdjęcia: Michał Bułas
„Miałem dwa lata, kiedy zobaczyłem mandolinę po raz pierwszy i pokochałem ją. To brzmienie, ten kształt i wygląd... I nadal trwam w tym przekonaniu, a to już o czymś świadczy” – Chris Thile.
Mandolina jest instrumentem strunowym szarpanym. Jest strojona w kwintach i posiada osiem strun w czterech parach dźwięków: G, D, A i E. Podobnie jak skrzypce, ma też swoje większe odpowiedniki: altówce odpowiada mandola, wiolonczeli – mandocello, a kontrabasowi – mandobas. Czasy swojej świetności mandolina przechodziła już dawno temu, ale z ogromną radością obserwuję dzisiaj wzrost jej popularności w Polsce. Ten instrument, często niesłusznie niedoceniany, brał udział w nagraniach wielu gwiazd nie tylko muzyki folkowej, bluegrassowej lub 20
Magazyn FOLK24 1/2020 (11)
country, ale także popularnej i rockowej. Możemy go usłyszeć m.in. na płytach Roda Stewarta czy zespołu Led Zeppelin. Ale cofnijmy się do początków. Historia w pigułce Korzeni mandoliny możemy doszukać się już w starożytnym Egipcie, a nawet wcześniej. Miała ona nieco inny kształt, współcześnie nazywany lutnią. W Europie był to także popularny instrument, wykorzystywany przez większość ówczesnych bardów. Lutnia z biegiem czasu ewoluowała do kolejnych instrumentów takich jak gitara czy właśnie mandolina. Krajem, który zmienił wygląd, kształt i zarazem brzmienie mandoliny w największym stopniu, były Włochy, gdzie w okolicach XVIII wieku zaczęły powstawać jej nowe formy. Miała jeszcze płaską przednią i tylną płytę oraz cienkie struny ze ścięgien zwierzęcych. Dopiero w XIX wieku Pasquale Vinaccia usztywnił konstrukcję, pozwalając na wydobycie mocniejszego dźwięku przez zmianę tylnej płyty na półkolistą czaszę oraz wygięcie przedniej. Założył też grubsze struny. Taki instrument, nazywany mandoliną neapolitańską, do dzisiaj wykorzystywany jest głównie w muzyce klasycznej.
