![](https://static.isu.pub/fe/default-story-images/news.jpg?width=720&quality=85%2C50)
1 minute read
kioski
anarâšâi mainâstemvyevi já puáris kielâ nuotâ. Čuovâkoveh-uv láá eromâš lase kirje mainâsáid já taid kal kejâččij mielâstis eenâb-uv.
Kuobžâ-Saammâl eellim ij lam älkkee. Sun kaartâi pärnin huutolâžžân, eelij čoođâ espanjataavdâ já suátiaaigijd sehe evakko. Tast huolâhánnáá sun ij adelâm piärán. Sun lâi korrâ pargee já čepis tuáijár. Sun lâi meiddei pegâlmâs jieijâs hitruus mainâsijn já eđâlduvâin, tego vástádâs toos, mondiet sun ij keevti áimulaasâid: “Jiem mun lah riävskástkin uáinâm áimulaasâid.”
Advertisement
Morottaja čáálá argâpeeivi elimist, miäcástem-, kuálástem- já muorjimmuštoin, mut meid eromâš tábáhtusâin tego president Kekkosii kolliimist Samudjäävrist čuoigâmáin já tast, ko Kuobžâ-Saammâl vuálgá pelestis Kekkosii luus Helsigân. Jis kirječällee ij lah jieš lamaš fáárust tábáhtusâin, main sun čáálá, te sun kiävttá kavnum käldeid. Om. Helsig määđhist sun čáálá Juhani Nousuniemi čalluin, ko Nousuniemi ornij tom reeisu. Mielâkiddiivâš lii meiddei peessâđ luuhâđ Saammâl puáris tiijdâid. Sun ovdâmerkkân ennustij kiđđuv puško vuoivâsist puáttee keesi teikâ luuvâi luudijn om. epiluho, jäämmim teikâ luho.
Láá vissásávt ulmuuh, kiäh halijdiččii luuhâđ Kuobžâ-Saammâl eellimkeerdi suomâkielân, mut mij anarâšah uážžup leđe kijttevááh, ete kirje šoodâi anarâškielân. Mist ij lah ollágin liijkás ennuv kirjálâšvuotâ anarâškielân. Historjá čäällim ij lah mihheen älkkees pargoid, mutâ Morottaja lii luhostum pyereest jieijâs muštoi já käldei áánsust čäälliđ 1800-loppâkeejist kidâ 1980 räi eejis eellimpálgá, já veikâ kirje lii-uv oovtâ ulmuu eellimkerdi, tot fáálá maaŋgânáál tiäđu anarâšâi tovláá elimist. Eellim ij lam älkkee, mutâ lohhee kal piäsá povvâstiđ-uv, ko lohá Kuobžâ-Saammâl fiäránijn, mainâsijn já eđâlduvâin.
Čällee: Taarna Valtonen
Päikkinommâtotkee uážui olâttâsskeeŋkâ, ko sun juovlâluámu illoon luvâškuođij Kuobžâ-Saammâl Maati, Matti Morottaja, čäällim kirje ”Kuobžâ-Saammâl: Iäččán eellimkerdi” (2020). Ton mudoi-uv hitruus já maaŋgâpiälálii kirjeest lii nomâlâs loho ”Eeči raahtij uđđâ päikkinoomâid”, mast lii meiddei uđđâ päikkinoomâi listo. Na vuoi sittágin maggaar herskupittá! päikkinommâtotkee jurdâččij, já luámu nuuvâi toos.
Kuobžâ-Saammâl Matti muštâl kirjestis uđđâ päikkinoomâi tuáváást. Suu eeči Kuobžâ-Saammâl ađai Meniš-Anttii Saammâl ađai Sammeli Morottaja lâi šoddâm já iällám aaibâs eres kuávlust Anarist ovdil ko sun varrij Samudjáávrán. Varrimsuijân lâi, et tot lâi suu káálgu Haanu Ááná, Anna Saijets, päikkikuávlu. Ááná vaanhimij päikki, Haanupäikki, virgálávt Jaakopinkaltio, lâi Samudjäävri taavaakeččin. Tobbeen nuorâ paarâ aasâi vistig muáddi ive ovdil ko ive 1940 suái raahtijn lavŋekuáđi jäävri máddáábel riidon. Suáđi maŋa suái huksijn hirsâtuve.
Ko Kuobžâ-Saammâl ij lam šoddâm Samudjäävri kuávlust, te puoh ovdebááh päikkinoomah iä lam sunjin uáppáseh. Ton lasseen ko tálustâlškuát kostnii, te