KIERUNEK JAZDY
DEMOKRACJA to przede wszystkim niezależne media Czym się różnią media niezależne od innych mediów – reżimowych, partyjnych, oligarchicznych? Otóż media sterowane przez władze, partie polityczne, oligarchów itp. chcą, byś myślał tak jak oni. Media niezależne chcą, byś po prostu myślał. Czy więc w ogóle niezależne media istnieją? Według wielu media niezależne nie istnieją. Zawsze bowiem są w jakimś stopniu uzależnione: od biznesu, władzy lokalnej, polityków. Najważniejsze i zarazem najtrudniejsze jest jednak znalezienie właściwej granicy i złotego środka. To zadanie należy do redaktora naczelnego, aby w odpowiednim momencie powiedział stop. Niezależność mediów jest w dzisiejszych czasach jedną z najistotniejszych cech charakteryzujących demokratyczne państwo. Nie bez powodu media są określane jako czwarta władza, której wpływ na współczesne społeczeństwo jest znaczący i wszystko wskazuje na to, że raczej się to nie zmieni. Media publiczne mogą stanowić uzupełnienie mediów prywatnych i funkcjonować w sposób obiektywny, jednak tylko wtedy, gdy wpływ władzy wykonawczej będzie wobec nich ograniczony do minimum. Zadanie to jest bardzo trudne, jednak praktyka pokazuje, że istnieją społeczeństwa na tyle odpowiedzialne, by wykształcić system, w którym będzie to możliwe.
Jakiś czas temu zaproszono mnie do udziału w ogólnopolskiej debacie na temat mediów lokalnych. Po ostatnich wydarzeniach w Polsce i akcji „wolne media” niezależność dziennikarska stała się na chwilę najważniejszym tematem publicznym. Niestety na chwilę… Debata zorganizowana przez „Fundację Batorego” była szansą, by bliżej przyjrzeć się, czy w Polsce w ogóle wolne i niezależne media istnieją. To również dobry moment by odpowiedzieć sobie, co oznacza owa niezależność. 4
TRAMWAJ CIESZYŃSKI • IV 2021
Należy jednak zadać sobie pytanie z polskiej perspektywy: czy jesteśmy w stanie stwierdzić, że nasze społeczeństwo spełnia to kryterium? Czy rządzący naszym krajem podołają w przyszłości zadaniu budowy niezależnych mediów publicznych, i nie ulegną chęci ich wykorzystania dla swoich partykularnych interesów? Pamiętajmy, że wolność mediów oznacza również prawo do mówienia ludziom (szczególnie rządzącym), tego czego nie chcą usłyszeć. Definicja to jedno, ale rzeczywistość już wiele razy zweryfikowała nasze oczekiwania, jak również zdmuchnęła z nas naiwny brokat złudzeń.
