4

Er is zoveel dat we nog niet weten over het verborgen leven in de bodem. Over de communicatie van wortels van planten, bacteriën, microben en bomen. Architectuur kan helpen om mensen onderdeel te maken van nieuwe mens-natuur relaties die meer gelijkwaardig zijn en meer tijd nodig hebben. Onthaasten, verbinden, verbazen, verwonderen.

Is het nodig om mensen te weren uit gevoelige natuurgebieden? Is het niet juist nodig om mensen uit te nodigen, een relatie aan te gaan met natuurlijke systemen waar we zo ver vanaf staan met ons zogenaamd moderne leven? Is recreatie niet een vorm van therapie om relaties te herstellen? Natuurlijk! Gebouwen waar je voor even kunt overnachten. Die zo nauwkeurig tussen de bomen door gewurmd zijn dat ze bewondering oogsten en helpen het geduld op te brengen om vanuit stilte, gefascineerd en vaak ontroerend, het ritme van anders-dan-menselijke natuur te ervaren.

Geen onnodige lichtvervuiling als het donker wordt! Circulaire bouwmaterialen om optimaal de patina, de wind, de wandeling en het weer te kunnen ondergaan. Bouwen met als doel: bewustwording.

Anouk Muller

Overname door natuur

Het Mosselse Zand. Een plek die weinig mensen kennen, en dat mag zo blijven. Een plek die rijk is aan flora, fauna, de verschillende soorten landschappen en een plek die de stilte kent en bewaart.

Het Mosselse Zand is een kleine zandverstuiving ter grootte van 1 vierkante kilometer en is gelegen net onder Otterlo aan de westkant van het Nationaal Park De Hoge Veluwe. In tegenstelling tot de Veluwe is het hier erg rustig. Het is de perfecte plek om de rust op te zoeken, de drukke wereld uit te stappen en de verschillende landschappen en eigenschappen hiervan te gaan beleven. Staatsbosbeheer kan haar aanbod hier uitbreiden door mensen een ervaring te bieden die ze dichter bij de natuur brengt.

De ingrepen die ik heb ontworpen zijn minimaal, maar versterken de beleving net genoeg om bezoekers ergens op te wijzen. Deze ingrepen zijn gemaakt op verschillende schaalniveaus. De dierlijke schaal, de menselijke schaal en de landschappelijke schaal. De ingrepen leiden de mens door het landschap en laat ze op specifieke plekken eigenschappen van het landschap ervaren. Zodat wij als mens deze momenten in het landschap kunnen zien, horen, voelen, ruiken en dus beleven. Daarnaast beïnvloeden na verloop van tijd de flora en fauna de ingrepen en ontstaan er nieuwe vormen en aanleidingen voor aanpassing.

Historie

De zandverstuiving is ontstaan door een gelaagde geschiedenis waar de hoogteverschillen ontstonden in de laatste IJstijd. Gletsjers uit het noorden duwden tegen ijstongen aan, waardoor stuwwallen ontstonden. Over deze wijde zandvlaktes verstoof het zand en ontstonden er wallen. Toen de mens zich hier vestigde zat het stuivende zand de landbouw in de weg en werden bomen geplant waarmee het zand werd vastgehouden en het niet meer kon stuiven.

Ingreep 1

De eerste ingreep is gemaakt op dierlijke schaal. Het zijn meerdere zuilen met eenzelfde afmeting. Het verschil zit in de toevoeging op verschillende hoogtes, om hiermee verschillende soorten dieren aan te trekken. De zuilen markeren een route van de parkeerplaats door de bossen naar de rand van de zandverstuiving. Naarmate de route dichterbij de zandverstuiving komt, komen de zuilen steeds hoger in het landschap te liggen. Dit zorgt voor een natuurlijke inleiding op de overgang naar de tweede ingreep.

Ingreep 2

De tweede ingreep benadrukt de menselijke maat op de overgang van bos naar zandvlakte. De maten zijn hier plotseling heel groot. Een bouwwerk dat uit twee delen bestaat geeft deze overgang meer variatie. De mens kan hier eerst aankomen en daarna door een smalle gang een toonzaal inlopen en genieten van het panoramisch uitzicht, het zand en de wind. Daarnaast zijn de volumes verschoven van elkaar, zodat zand tegen het volume aan de oostkant kan aanwaaien. De derde ingreep is vanaf hier goed te zien.

Ingreep 3

De derde ingreep is gemaakt op de grens van hei en zand. Deze ingreep is 20 meter groot en is dus veel meer in verhouding met het landschap dan met de mens. Hier kunnen mensen op verschillende hoogtes op het plateau lopen en het landschap vanaf een andere hoogte beleven. Ook kunnen de verschillende aardlagen vanaf hier worden bestudeerd. Als het regent blijft het water hier staan en kan het dienen als wasplek voor dieren, drinkplek, zwemplek of groeiplek voor planten. Het water verdampt als een mistvlaag als het snel opwarmt.

Tijd

Het grootste risico is dat het gebied ontdekt wordt. Ingreep 1 en 3 kunnen een grote hoeveelheid toeristen aan. Ingreep twee in eerste instantie niet. De vorm van ingreep 2 is zo geplaatst dat hierop zand komt te liggen, daardoor verdwijnt in de omgeving en moeilijker te vinden is voor de grote hoeveelheid toeristen.

Materiaal

Er worden twee materialen gebruikt in het gehele project. Deze materialen bestaan uit wat hier te vinden is en uit geïmporteerde toevoegingen.