Dans, fotograaf Bart Grietens
Bauke van Mourik, foto: Isabelle Renate la Poutré
Naam Achternaam, foto: Naam
FEMMCAM by Robin Nimanong Endperformances Dance Artist 2022, foto door Bart Grietens
Foto: Duncan de Fey
inhoud 6
Waar de Schapen Heen gaan Combining writing and performing
48
Ruimte voor makers, ruimte voor onderzoek Room for art, room for research
9
De balans tussen werken en leren, dromen en doen Balancing between working and learning, dreaming and doing
52
De allemooiste winst: nog meer plezier in zingen The greatest gain: even more fun in singing
12
Dossier De kracht van muziektherapie Dossier The power of music therapy De Parki Party: muziektherapie bij Parkinson Parki Party: music therapy for people with Parkinson’s Korsakov-patiënten dankzij muziek weer oude rockers Through music Korsakov patients become the old rockers they once were
55
ArtEZ Business Centre Je brood verdienen met kunst Making a living out of art
56
Innerlijke kalmte in een haastige wereld How interior architecture creates inner peace
59
Gevoelens overbrengen met woorden en muziek Conveying feelings through words and music
62
Dossier Kunsteducatie Dossier Education in Arts Inzet kunst voor queergemeenschap Use of art for queer c ommunity Muzikant en muziekdocent Musician and music lecturer Jongeren groeien door theater How theatre makes young people grow Een kind dat met sprongen vooruitgaat, daar geniet ik van I enjoy seeing the progress of a child Ik blijf eigenwijs en vind dat mijn leerlingen dat ook moeten zijn I remain stubborn and believe my students should be so too
70
Duurzame toepassing van bamboe: van zaadje tot eindproduct A sustainable application of bamboo: from seed to end product
73
Samen sta je sterk The power of collectives
76
Fundamentele problemen aanpakken met wetenschap, kunst en technologie No University tackles f undamental problems with science, art and technology
16
Denk out of the box Thinking out of the box
20
Bewustzijn creëren door beeld Using images to create awareness
23
De kunstenaar als onderzoeker en maatschappelijke veranderaar The artist as researcher and social change agent
26
De ideale combinatie vinden Finding the ideal combination
29
Van Popacademie naar Pinkpop From Academy of Pop Music to Pinkpop
32
Dossier Mode en duurzaamheid Dossier Fashion and sustainability Duurzame mode gaat verder dan biologische kleding Sustainable fashion is more than organic clothing Duurzaamheid van het ambacht Craft sustainability
36
Ik ging meer experimenteren I started e xperimenting more
40
Welcome to Pleasure Island Welcome to Pleasure Island
79
Studeren bij ArtEZ Studying at ArtEZ
46
Dans is voor iedereen Dance for everybody
81
Academies en adressen Academies and addresses
colofon
©2024 herziene versie ArtEZ University of the Arts | tekst - contentteam ArtEZ: Anne Heesink, Elke Agten, Iris Janssen, Juul Seesing, Maria Weers, Roos Wijnants | vertaling – contentteam en Studio Robin Kramer | eindredactie - Annette Visser, Hetty Boerakker | fotografie - zie vermeldingen | ontwerp - blik.nl | druk - Drukmotief | Text - contentteam ArtEZ: Anne Heesink, Elke Agten, Iris Janssen, Juul Seesing, Maria Weers, Roos Wijnants | translation – contentteam and Studio Robin Kramer | final editing - Annette Visser, Hetty Boerakker | photography - see credits | graphic design - blik.nl | print - Drukmotief fotografie omslag – photography cover: Rosalie Apituley, Danielle Corbijn, Rachelle Stoffels, Duncan de Fey, Sterre Arentsen, Jonathan van Loon
Ontdek de wereld van ArtEZ: de wereld waar kunst, educatie en onderzoek samenkomen.
Discover the world of ArtEZ: a world in which art, education and research meet.
Ook in deze tweede uitgave van discover ArtEZ magazine lees je veel over het werk van onze studenten, alumni, docenten en onderzoekers. De 80 pagina’s verhalen, beelden en informatie laten je proeven aan sfeer en ervaringen én aan de ambitie[1] van ArtEZ: midden in de maatschappij staan, ruimte bieden voor leerpaden met een eigen inhoudelijke kleur, inclusief en divers zijn en samenwerken met partners buiten ArtEZ.
This second issue of discover ArtEZ magazine again is packed with the work of our students, alumni, teachers and researchers. In 80 pages of stories, images and information, you will get a good sense of the atmosphere and experiences and of ArtEZ’s ambitions[2]: being at the heart of society, offering space for learning paths each with their own content, being inclusive and diverse, and cooperating with partners from outside ArtEZ.
En smaakt dit naar meer? Lees en kijk dan vooral verder op artez.nl en volg onze social media kanalen. Veel leesplezier!
Does this taste like more? Then please read on and explore more on artez.nl and don’t forget to follow us via our social media channels. Enjoy your read!
[1] Meer hierover vind je in het instellingsplan 2022-2026 ‘Creating futures together’
[2] Find out more in the institutional plan 2022-2026 ‘Creating futures together’
discover ArtEZ voorwoord
The art of education and the education of art
5
De kunst van educatie en de educatie van kunst
6 discover ArtEZ schrijven
Waar de Schapen Heen Waar de Schapen Heen Gaan, Creative Writing
Naam Achternaam, foto: Naam
Lisia Naam Achternaam Leurdijk Wat? Creative Writing
Professioneel Ook de muziek ontbrak Interdisciplinair samenwerken niet. Lisia: “We vroegen Felix Draisma,
tweedejaars ArtEZ-student om inFelix de avond te Ook de muziek ontbrak niet.Muziektheater, Lisia: ‘We vroegen Draisma, komen spelen. Ik leerde hemMuziektheater, kennen tijdensom hetininterdisciplitweedejaars ArtEZ-student de avond te komen spelen. Ik leerde hem kennen tijdens ‘Pleasure Island’, naire project Pleasure Island.” Het voelde professioneel aan een interdisciplinair project van ArtEZ. Het voelde profes Je om alles zelf te moeten regelen”, vindt Lisia. “Erg leerzaam. sioneel alles zelf temanier moeten regelen. leerzaam. Jeen werkt opaan eenom heel andere samen metErg je klasgenoten werkt opje een heelmet andere manier samen met jevan klasgenoten en je houdt bezig dingen regelen in plaats het reageren je je bezig met dingen regelen in plaats van het reageren ophoudt elkaars teksten.” op elkaars teksten.”
discover ArtEZ schrijven
“Organiseer from scratch een literair evenement”, dat was de opdracht diefrom Lisiascratch en haareen medestudenten in het eerste jaar “Organiseer literair evenement”, die opdracht meekregen. als thema ‘Het Onderbewuste’ bedachten kregen Lisia Met en haar medestudenten in het eerste jaar. Met als ze een ‘Het programma met de slaapcyclus alseen inspiratie. Hierbij thema Onderbewuste’ bedachten ze programma met traden meerdere sprekers eenHierbij paar keer opmeerdere om zo verschillende slaapcyclus als inspiratie. traden sprekers eenslaapcycli paar keeraan op om zo verschillende slaapcycli te geven. de te geven. De taak van Lisia wasaan onder meer De taak vanvan Lisia was onder meer het regelen het inhou-en het regelen het inhoudelijke aspect van hetvan programma contactaspect leggenvan methet deprogramma sprekers. en contact leggen met de delijke sprekers.
Waar de Schapen Heen Gaan, Creative Writing
Toekomstige collega’s Toekomstige Hoe ze haar eerste collega’s jaar vond? Top. “We zijn heel eerlijk naar
elkaar en waren supportive in onze feedback”, vertelt Hoe zegeweest haar eerste jaar vond? Top. “We zijn heel eerlijk naar Lisia. Na vakkenen tewaren hebben gevolgd als reportages, gedichten, elkaar geweest supportive in onze feedback”, vertelt korte verhalen, werk en literatuurgeschiedenis, kiest Lisia. Na vakkenbeeldend te hebben gevolgd als reportages, gedichten, ze vanaf het tweede jaar steeds haar eigen vakkenpakket korte verhalen, beeldend werk enmeer literatuurgeschiedenis, kiest en vanaf projecten. “De docenten zijn zelf schrijvers dievakkenpakket ook lesze het tweede jaar steeds meer haar eigen en projecten. “De docenten zijn zelf schrijvers die ook les-en geven. Dat is heel fijn. Ze zijn onze toekomstige collega’s nemen Dat ons is serieus. Het mooi omtoekomstige te merken dat de docent geven. heel fijn. Zeiszijn onze collega’s en niet perons se meer autoriteit kennis heeft dan wijzelf.” ■ nemen serieus. Het is of mooi om te merken dat de docent niet per se meer autoriteit of kennis heeft dan wijzelf.”
7
Naam Achternaam, foto: Naam
Ze was altijd áltijd aan het schrijven. Maar omdat ArtEZ-student vanwege haar theaterachtergrond Lisia Leurdijk ook ArtEZ-student had een theaterachtergrond Lisia Leurdijk heeft, nooit had g edacht ze nooit dat ze gedacht daar echt dat ze eendaar opleiding echt in zoueen doen. opleiding Ze koos in voor zou doen. de opleiding Tijdens haarWriting, Creative opleiding vanwege Creative vakken Writing als torganiseerde oneelschrijven zeinsamen combinatie met haar met de klas het literaire mogelijkheid om evenement op te treden, ‘Waar bijvoorde Schapen beeld bij spoken Heenword-avonden. Gaan’. Samen met haar klas organiseerde Lisia het literaire evenement ‘Waar de Schapen Heen Gaan’. Het onderbewuste
Naam Achternaam, foto: Naam
discover ArtEZ schrijven
She was always writing. But because of her specific background in theatre, ArtEZ-student Lisia Leurdijk never thought she’d actually be following a course in Creative Writing. She chose the course because it allowed her to combine playwriting and performing — for instance at spoken word evenings. Together with students from her class, Lisia organised the literary event ‘Waar de Schapen Heen Gaan’. The assignment Lisia and her fellow students were given in their first year was to organise a literary event from scratch. With ‘The Subconscious’ as a theme, they came up with a programme using the sleep cycle as an inspiration. Various speakers returned a number of times on stage in order to indicate the different sleep cycles. Lisia was responsible for the programme’s content and liaising with the speakers.
Interdisciplinary collaboration
Music was not missing either. Lisia: “We asked Felix Draisma, a second-year student ArtEZ Music Theatre, to come and play. I met him at the interdisciplinary project ‘Pleasure Island’. It felt really professional to be taking care of it all myself. I learned a lot. Working together with classmates in a totally different way. Managing things instead of responding to each other’s texts.
Future colleagues
How are you experiencing your first year? “It’s been great. We have been very honest with each other and supportive in our feedback”, she says. After taking classes in reporting, poetry, short stories, visual arts and on the history of literature, she will be composing her own curriculum, subjects and projects, in the second year. “The teachers are writers themselves, which is very nice. They are our future colleagues, and they are taking us seriously. A teacher doesn’t necessarily have more authority or knowledge than we do.”
8
Opleiding schrijven op artez.nl
Waar de Schapen Heen Gaan, Creative Writing
Naam Combining writing and performing Achternaam Wat?
werken en leren, dromen en doen
discover ArtEZ architectuur
FUENTE, afstudeerwerk Antoine Bowers
Naam Achternaam, foto: Naam
de balans tussen
9
Ted Maters Antoine Bowers Daniëlle Haasjes master Architectuur
Naam Achternaam, Foto: Naam
discover ArtEZ architectuur
Praktijk en experiment groeien naar elkaar toe
Alle drie de alumni zijn het erover eens: de combinatie tussen werken en studeren was zwaar maar waardevol. Ted: “Het was wennen, ja. Met name het eerste jaar was chaotisch. Je bent tijdens het bureauwerk heel praktisch bezig. Tegelijkertijd ben je tijdens de opleiding aan het vrijdenken en experimenteren. Gaandeweg de studie groeit dat meer naar elkaar toe.”
Het belang van focus
Antoine sluit zich daarbij aan: “Het is zwaar. Je moet presteren op je werk, maar tegelijkertijd altijd openstaan om nieuwe ideeën te ontvangen. Als je iemand bent met een vibrerend sociaal leven, kan het daar ook impact op hebben. Maar als je de focus hebt, dan lukt het wel.”
Kijken vanuit verschillende perspectieven
10
Deze balans tussen creatief en praktisch, dromen en doen, blijkt een terugkerend thema in het werkzame leven van een architect te zijn. “Je hebt met veel verschillende partijen te maken die allemaal iets van je willen”, zegt Daniëlle. “Je moet aan de ene kant stevig in je schoenen staan en vechten voor je ontwerp. Maar je moet ook door de ogen van iemand anders naar een project kunnen kijken. Je maakt uiteindelijk iets voor mensen. Dan is het belangrijk om verschillende perspectieven te kunnen zien.”
FUENTE, afstudeerwerk Antoine Bowers
De master Architectuur biedt concurrent onderwijs: een combinatie van werken en studeren. Hoe ervaren studenten van deze master dit? Ted Maters, Antoine Bowers en Daniëlle Haasjes, alumni van de ArtEZ masteropleiding Architectuur, delen hun ervaringen.
All three of the alumni experienced the combination between working and studying as tough but valuable. Ted: “It took some getting used to it. The first year in particular was chaotic. At work, you are operating in a very practical mode, at a technical level. At the same time, during the course you are freethinking and experimenting. As the course progresses, those two strands intertwine more and more.”
The importance of focus
Antoine agrees: “It is tough. You have to perform in your job, while at the same time being open to new ideas. And if you are a person with a vibrant social life, it can have an effect there as well. But if you are focused, you’ll manage.”
discover ArtEZ architectuur
Practice and experiment converge
Various perspectives
This balance between being practical and creative, between dreaming and doing, proves to be a recurring theme in the working life of an architect. “You have to deal with lots of different people who all want something from you”, says Daniëlle. “On the one hand, you need to be pretty robust and fight for your design. But you also have to be able to see the project through someone else’s eyes. At the end of the day, you are making something for people. It’s important to be able to see the different perspectives.”
Opleidingen architectuur op artez.nl
11
Naam Achternaam, foto: Naam
The master’s course in Architecture offers concurrent education: a combination of work and study. How do students of this master’s experience this? Ted Maters, Antoine Bowers and Daniëlle Haasjes, alumni of the master’s course, share their experience and lessons learned.
Schoolgebouw binnenstebuiten, afstudeerwerk Ted Maters
Balancing between working and learning, dreaming and doing
12
Foto: Marlies Bosma, Docent: Marijke Groothuis Cliënt bedient de eye-harp
dossier
De kracht van muziektherapie
discover ArtEZ muziek
dossier
De impact van muziek op iemands welzijn en ontwikkeling is enorm.
The power of music therapy
ArtEZ biedt zowel een bachelor- als master opleiding in Muziektherapie én beschikt over een lectoraat op dit gebied: het lectoraat Music-Based Therapies and Interventions. Bij alle drie speelt onderzoek een belangrijke rol en de samen werking tussen de opleidingen en het lectoraat is alom aanwezig. Dit dossier laat de impact van muziektherapie zien, met voorbeelden vanuit het lectoraat en de opleidingen.
Music can have an enormous impact on a person’s well-being and personal development. ArtEZ offers both a bachelor’s and master’s course in music therapy and features a Professorship: Music-Based Therapies and Interventions (MTI).
Diversiteit aan onderzoek
De onderzoeken binnen het lectoraat zijn heel divers. Zelf onderzoekt Jaschke met een team wat muziektherapie kan betekenen voor couveuse baby’s. En er is een student die zich in het Griekse vluchtelingenkamp Moria bezighoudt met rouw verwerking. Jaschke: “Onderwijs en onderzoek lopen door elkaar. De master en bachelor Muziek therapie hebben daarbij een hoofdrol. Studenten komen zelf met ideeën voor onderzoek. Ze volgen hun hart en worden ondersteund door een supervisor. We leren hen onderzoek doen.”
Erkenning nodig
Muziektherapie timmert als behandelmethode hard aan de weg, maar er is ook nog veel werk te verrichten. De erkenning voor deze therapievorm is nog niet altijd aan de hand. “Het zit nog niet standaard in het zorgpakket en dat zou wel moeten. We moeten volhouden en doorgaan met onderzoek. De resultaten zeggen eigenlijk al alles.”
discover ArtEZ muziek
Music stimulates all areas of the brain and has a great effect on emotions, behaviour and cognitive development. According to ArtEZ professor Artur Jaschke, it can be of significance to all sorts of people: “Babies in incubators, psychiatric patients and people with Parkinson’s disease, for instance. We don’t use music as an end, but as a means. It’s not a medicine that you administer and causes complaints to disappear. It needs time. Often, it’s more about improving a sense of well-being. We cannot cure Alzheimer’s, but we can connect a patient with the world and his or her childhood through music.”
Research diversity
The studies within the professorship are very diverse. Jaschke himself, together with a team, explores what music therapy can mean for babies in incubators. There’s also a student who deals with processing grief in the Greek refugee camp Moria. Jaschke: “Education and research are inherently intertwined. The master’s and bachelor’s in Music Therapy play a leading role in this. Students come up with ideas for research themselves. They follow their heart and a supervisor supports them. We teach them how to do research.”
Recognition needed
Music therapy is gaining more and more ground as a treatment method, but there still is a lot of work to be done. Recognition for this form of therapy is still lacking. “It’s still not a part of basic health insurance. We must persevere and continue our research. The results are already speaking for themselves.” ■
13
Muziek stimuleert alle hersengebieden en heeft veel effect op emoties, gedrag en cognitieve ontwikkeling. Volgens ArtEZ-lector Artur Jaschke kan muziektherapie voor allerlei mensen van betekenis zijn. “Denk aan couveusebaby’s, psychiatrische patiënten en mensen met Parkinson. We gebruiken muziek niet als doel, maar als middel. Het is geen medicijn dat je toedient en waardoor klachten verdwijnen. Het heeft tijd nodig. Vaak gaat het om het verbeteren van het welzijn. Zo kunnen we Alzheimer niet weghalen, maar een patiënt door muziek wel verbinden met de wereld en met zijn of haar jeugd.”
Research plays an important role in all three and cooperation between the courses and the Professor ship is pervasive. This dossier displays the impact of music therapy, with examples from both the Professorship and the courses.
dossier
De Parki Party: muziektherapie bij Parkinson
discover ArtEZ muziek
Parki Party: music therapy for people with Parkinson’s De bachelor Muziektherapie leidt op tot professionele muziektherapeut, die aan de slag kan binnen de gezondheidszorg. Christian Maliy maakte tijdens zijn bachelor Muziektherapie een theatervoorstelling met parkinsonpatiënten. De voorstelling, Parki Party genaamd, was niet alleen voor het publiek in de zaal een feestje, maar ook voor de makers op het podium! Met dit project liet Christian zien hoeveel baat je als parkinsonpatiënt kunt hebben bij muziek, dans en theater. “Een persoon vanuit gelijkwaardigheid als een persoon behandelen. Niet jezelf op een voetstuk plaatsen boven de cliënt, maar een menswaardig bestaan erkennen.” Dat was volgens Christian de sleutel in deze bij zondere samenwerking. “Het gaat om het bieden van mogelijkheden!” Daarnaast zag Christian mogelijkheden om de zorg te innoveren. Hier ging hij vervol gens mee aan de slag. “Ik word daarvoor begeleid vanuit school. Ze denken heel erg mee en stimuleren me. Daar ben ik dank baar voor.”
14
Sabine, zelf parkinson patiënt en deelneem ster aan de Parki Party: “Ik weet zeker dat muziektherapie het proces vertraagt of zelfs stilzet.”
The Music Therapy bachelor’s course educates students to become professional therapists and a career in healthcare. Christian Maliy made a theater p erformance with Parkinson’s patients during his Music Therapy bachelor’s. The performance, named Parki Party, was a party for both the audience and the people on stage. Christian’s project demonstrated how much people with Parkinson’s can benefit from music, dance and theater. The key to this special kind of collaboration? “Using a basis of equality in how you treat people. Do not place yourself on a pedestal above the client but recognise how every form of existence is dignified and worthy. It’s about offering opportunities!” In addition, Christian saw opportunities to innovate healthcare. “I get guidance from school to work on these innovations. They think along and stimulate me — for which I’m grateful.” Sabine, who has Parkinson’s disease and is a member of the Parki Party, shares: “I’m certain music therapy can slow down or even halt the process.” ■
dossier
Korsakov-patiënten dankzij muziek weer oude rockers
Muziektherapie verbetert de zelfred zaamheid en vergroot het positief zelfbeeld. Meer onderzoek kan muziektherapie voor Korsakov-patiënten verder brengen”, legt Monique uit. “Het begint bij verwondering. Je zoekt als onderzoeker naar wat past. Wanneer reageert een persoon? Op een ritme misschien? Welke effecten heeft het? De beste onderzoeken zijn geënt op de praktijk.” Farid Benkmil van Domus Nostra herkent dit: “Het resultaat zit in kleine dingen. “Je ziet mensen een langere tijd en dan zijn kleine veranderingen heel waardevol.” “Door de muziek zijn ze weer even de oude rocker die ze ooit waren”, zegt Monique. “We kunnen hun hersenbeschadigingen niet meer herstellen, maar wel de kwaliteit van leven verbeteren.”
The master’s in Music Therapy offers profes sionals a place to further develop their musical and therapeutic competences as well as their research skills. Thanks to a collaboration with nursing home Domus Nostra in The Hague, students can conduct research into the effects of music therapy on Korsakov patients. Monique van Bruggen-Rufi, researcher and music therapist at ArtEZ: “It’s both painful and beautiful to discover the person behind the condition.” Music therapy improves self-reliance and helps to create a positive self-image. “More research can advance music therapy for Korsakov patients”, Monique explains. “It starts with wonder. As a researcher you look for whatever fits. What does a person respond to? A rhythm perhaps? What are the effects? The best studies are based on practical experience.” Farid Benkmil of Domus Nostra agrees: “There’s result in the little things. You see these people for a longer period, which makes noticing small changes very valuable.” “Through music they become the rockers they once were”, says Monique. “We can’t repair their brain damage, but we can improve their quality of life.” ■
15
De master Muziektherapie biedt profes sionals een plek om hun muzikale en therapeutische competenties én hun onderzoeksvaardigheden verder te ontwikkelen. Dankzij een samenwerking met verpleeghuis Domus Nostra in Den Haag kunnen studenten onderzoek doen naar de effecten van muziektherapie op Korsakov-patiënten. Monique van B ruggenRufi, onderzoeker en muziektherapeut bij ArtEZ: “Het is pijnlijk en mooi om de mens achter de aandoening te ontdekken.”
discover ArtEZ muziek
Through music Korsakov patients become the old rockers they once were
16
Sterre Arentsen, Crossmedia Design
discover ArtEZ vormgeving
Sterre Arentsen Crossmedia Design
Denk out of the box
discover ArtEZ vormgeving
Sterre ervaarde de opleiding Crossmedia Design als open voor allerlei perspectieven. “Verschillende soorten mensen en ideeën zijn heel erg welkom en docenten vinden het leuk als een leerling een opdracht compleet anders aanpakt dan eigenlijk de bedoeling is”, vertelt ze. ”Het voelt goed dat je hier echt out of the box mag denken. Tijdens de opleiding wordt er niet slechts één medium behandeld, maar komen studenten juist in aanraking met verschillende media. Je leert bijvoorbeeld niet alleen een poster of sculptuur te maken, maar bepaalt per moment wat je gaat inzetten.
Liever geen hokjes
Wat Sterre zo fijn vond aan de opleiding? Dat je mag doen wat jij denkt dat goed is, en wat bij jou past, legt ze uit. AKI staat bekend als een vrije academie. Studenten die de opleiding Crossmedia Design volgen, worden opgeleid tot gewilde ontwerpers die op de hoogte zijn van het hele medialandschap. Je zit hier nooit vast aan één ding en vindt vanzelf je eigen weg. “Ik vind het niet zo fijn als mensen mijn werk in hokjes plaatsen. Ten eerste omdat ik zelf niet weet in welk hokje het zou zitten en ten tweede omdat het gewoon niet bij me past. Mijn werk is super veelzijdig! Op dit moment is het dit en over een jaar misschien wel dat.”
17
Naam Achternaam, foto: Naam
Ze vindt het fascinerend om te zien hoe de mens met de natuur omgaat en deze probeert te vervormen. Ook haar eindwerk was daarop gebaseerd. Sterre Arentsen studeerde Crossmedia Design aan AKI ArtEZ Academie voor Art & Design in Enschede. Haar eindwerk bestond uit een fotoserie van twaalf foto’s die ze de afgelopen jaren maakte.
Thinking out of the box
Sterre experienced Crossmedia Design as an open space for different kinds of perspectives. “All types of people and ideas are welcome and teachers like it when a student approaches an assignment in a different way than intended”, she says. “You can really think out of the box. The course covers not just one medium, but students explore different types of media. Not only do you learn how to make a poster or a sculpture, but you also decide which medium to use at any given moment.”
No boxes, please
What Sterre liked about the course? You can do whatever you think is right and whatever suits you. AKI is known as a free academy. “You’re never stuck with just one thing and you’ll find your own way eventually. I don’t like it when people try to fit my work into a certain box. Firstly because I don’t know which box I would even fit in and secondly because that type of thinking just doesn’t suit me. My work is super versatile! Besides, it could be completely different a year from now.
18
Opleidingen vormgeving op artez.nl
Sterre Arentsen, Crossmedia Design
discover ArtEZ vormgeving
Sterre Arentsen finds it fascinating to see how people interact with nature, and how they distort nature. This was the base for her thesis. She studied Crossmedia Design at AKI ArtEZ Academy of Art & D esign in Enschede. Her thesis consisted of a series of twelve photos she made over the past few years.
19
discover ArtEZ vormgeving
Sterre Arentsen, Crossmedia Design
Naam Achternaam, foto: Naam
discover ArtEZ vormgeving
Carlyn Westerink Illustration Design
20
Bewustzijn creëren door beeld
Brug naar maatschappelijke context
Tijdens haar opleiding werd ze uitgedaagd om haar blik op de wereld te verruimen, waardoor ze zichzelf enorm heeft ontwikkeld. “Ik houd van filosoferen over het systeem waarin wij leven. In mijn werk sla ik altijd een brug naar een maatschappelijke context, waarbij de toeschouwer aan het denken wordt gezet.” Docenten motiveerden Carlyn om los te breken uit haar oude patronen. “Daar ben ik heel dankbaar voor, want het was een ongeregeld proces van portretten met bonte kleuren en gebruikte collageachtige technieken.”
discover ArtEZ vormgeving
Bij de start van haar opleiding dacht Carlyn dat ze richting docentschap zou willen. “Maar ik ben nu eerst een heel goede illustrator geworden”, vertelt ze. Haar eindwerk bestond onder andere uit een boek gebaseerd op de theorie van haar onderzoek: De symbiose met de inhumane wereld. “Het gaat over de kloof tussen mens en natuur”, aldus Carlyn. “In het boek zit een dwaalplattegrond waarmee de lezer al dwalend en bladerend een ander perspectief krijgt op het samenleven met de natuur. Het is een soort filosofisch spel dat aanzet tot denken en het bewustzijn prikkelt.”
Beeld: Afstudeerwerk van Carlyn Westerink
Straks ook docent?
Nu ze is afgestudeerd wil ze veel interdisciplinaire samen werkingen aangaan. “Samen met de stadsdichter van Zwolle en een componist richtte ik al het Wervel Collectief op. Het is zó verrijkend om op deze manier samen te werken”, vertelt ze. Ze is van plan om nog een master Kunsteducatie of deeltijd opleiding Docent Beeldende Kunst en Vormgeving te volgen: “Word ik toch óók docent.”
21
Naam Achternaam, foto: Naam
Voor Carlyn Westerink, alumnus Illustration Design, was haar tijd bij ArtEZ Academie voor Art & Design in Zwolle een speelplaats waar je als student je eigen stijl leert ontwikkelen en wordt uitgedaagd om vooral veel te proberen. “Het vak omvat veel meer dan illustreren, het gaat om verhalen vertellen en bewustzijn creëren door beeld.”
Using images to create awareness
A bridge towards social context
During her education, Carlyn was challenged to broaden her view of the world and to develop herself further. “I like to philosophise about the system in which we exist. I always try to build a bridge to social context, so that viewers are pushed to think.” Teachers motivated Carlyn to break free from her old patterns. “I am very grateful for that, because I was caught in an irregular process of portraits with bright colors and collage-like techniques.”
How about teaching?
Now that she has graduated, Carlyn wants to start interdisciplinary collaborations. “Together with the city poet of Zwolle and a composer I founded Wervel Collectief. It’s so enriching to work together.” She plans to follow a master’s degree in Art Education or a part-time training in Fine Art and Design in Education. “Maybe I’ll be a teacher after all,” she says.
22
Opleidingen vormgeving op artez.nl
Beeld: Afstudeerwerk van Carlyn Westerink
At the start of her course, Carlyn thought of becoming a teacher. “But foremost I became a very good illustrator,” she says. Her thesis included a book based on the theory of her research: the symbiosis with the inhumane world. “It’s about the gap between humans and nature. The book contains a wandering map that gives the reader a different perspective on living together with nature. It’s a philosophical game, a stimulus for thought meant to stimulate the consciousness.”
Naam Achternaam, Foto: Naam
discover ArtEZ vormgeving
For Carlyn Westerink, alumnus Illustration Design, her time at ArtEZ Academy for Art & Design in Zwolle was like a playground to develop her own style and to e xperiment. “The course is about much more than just illustrating, it’s about telling stories and creating awareness through images.”
De kunstenaar als onderzoeker en maatschappelijke
discover ArtEZ onderzoek
23
Biolab Enschede (Honours Lab), foto door Rachelle Stoffels
Marjolijn Brussaard Maarten Bremer College van Bestuur Tamara Rumiantsev Onderzoek & Valorisatie
Onderzoek alleen op een universi teit? Nee hoor! Ook bij ArtEZ kun je volop aan de slag met praktijkgericht Naam en praktijkgestuurd onderzoek. Achternaam Wat? Hieraan staat de eigen praktijk van de kunstenaar centraal.
ArtEZ is behalve een kunsthogeschool ook een kennisinstelling waar volop ruimte is voor onderzoek. Maar wat moeten we ons precies voorstellen bij onderzoek in het kunstvakonderwijs? “Onderzoek in de kunsten is nauw verbonden met het maakproces, het reflecteert erop en stelt de kunstenaar in staat een dieper inzicht in dit maakproces te krijgen” licht Marjolijn toe. Zij is vanuit haar rol als voorzitter van het College van Bestuur verantwoordelijk voor onderzoek. “Maar er kan ook een reactie op (grote) maatschappelijke issues in verwerkt zitten. De vorm waarin dit gebeurt herkennen we misschien alleen niet direct als onderzoek: het kan namelijk naast een geschreven tekst ook zomaar een theaterstuk zijn of een dansvoorstelling.”
Interdisciplinair onderzoek
Tamara, directeur Onderzoek en Valorisatie bij ArtEZ, sluit zich hierbij aan: “Inderdaad. Wat bijzonder is aan praktijkgestuurd artistiek onderzoek is dat de kunstenaar en de onderzoeker één en dezelfde persoon zijn. Je kunt daardoor als onderzoekend kunstenaar ook echt diep in je eigen vakgebied duiken, juist omdat je het van binnen en buiten kent en erin werkzaam bent. Door zo’n onderzoeksproject kun je je vervolgens weer sterker profileren in de beroepspraktijk,” legt Tamara uit. “Ook wordt er veel samengewerkt met verschillende andere disciplines en praktijkpartners, zoals musea, kunstinstellingen of ontwerpers. Heel interdisciplinair dus!”
24
Studenten en lectoraten werken samen
Bij de verschillende opleidingen van ArtEZ werken studenten en docenten aan hun eigen onderzoeksprojecten. Maarten is als lid van het College van Bestuur verantwoordelijk voor onderwijs. Hij ziet iedere dag weer de meest prachtige kruisbestuivingen tussen onderwijs en onderzoek ontstaan. Maarten: “De lectoraten van ArtEZ zijn nauw betrokken bij het onderwijs en de studenten. Zo helpen de lectoraten met het ontwikkelen van het curriculum, en werken ze samen met bachelor- en masterstudenten in hun onderzoeksprojecten: een echt bijzondere manier voor studenten om ervaring met onderzoek op te doen, én een kans voor lectoraten om ook inspiratie op te halen bij de nieuwe generatie kunstenaars!”
Foto: Eva Broekema
discover ArtEZ onderzoek
Marjolijn Brussaard, Maarten Bremer en Tamara Rumiantsev in gesprek over onderzoek en het voorbereiden van studenten op de beroepspraktijk.
The artist as researcher and social change agent
Interdisciplinary research
Tamara, director of Research and Valorisation at ArtEZ, agrees: “Indeed. What is special about practice-based artistic research is that the artist and the researcher are the same person. As a research-oriented artist, you can really delve into your own field of expertise, just because you know it inside and out and are working in it. By conducting this kind of research projects, you can further strengthen your profile in professional practice,” Tamara explains. “We also work closely with various other disciplines and partners, such as museums, art institutions, or designers. This makes it very interdisciplinary!”
Students and professorships working together
discover ArtEZ onderzoek
ArtEZ is not only a university of the arts, but also a knowledge institution with plenty of room for research. But what exactly should we picture in terms of research in the field of art education? “Research in the arts is closely connected to the making process, reflecting on it and enabling the artist to gain a deeper insight into this making process,” Marjolijn explains. She is responsible for research as chair of the Executive Board. “But it can also contain a response to (big) social issues, such as climate change. The form in which this happens may not be immediately recognized as research: it could be a play or a dance performance, or a written text.”
Biolab Enschede (Honours Lab), foto door Rachelle Stoffels
Research restricted to a university? No way! At ArtEZ, you can also be fully involved in practicebased and practice-driven research. At the heart of this research lies the artist’s own practice. Marjolijn Brussaard, Maarten Bremer, and Tamara Rumiantsev discuss research and the preparation of students for professional practice.
At the various courses offered by ArtEZ, students and teachers work on their own research projects. Maarten is a member of the Executive Board and has ‘education’ as his focal point. Every day he sees the most beautiful cross-pollination between education and research every day. Maarten: “ArtEZ’s professorships are closely involved with education and students. The professorships help develop the curriculum and work together with bachelor’s and master’s students on their research projects: a truly unique way for students to gain research experience, and a chance for the professors to draw inspiration from the new generation of artists!”
25
Onderzoek op artez.nl
26 discover ArtEZ vormgeving en beeldende kunst
De ideale combinatie vinden María Pérez - Lozao Humanes, Design Art Technology
Naam Achternaam, foto: Naam
María Perez Lozao Design Art Technology
Studenten krijgen tijdens de opleiding Design Art Technology de unieke kans om zich te ontwikkelen tot ontwerper, kunstenaar of creative coder in een omgeving waar veelvormigheid wordt aangemoedigd. “Een klassieke kunstacademie leek mij te rechtlijnig”, zet Maria haar zoektocht naar een g eschikte opleiding uiteen. “Maar ik wilde ook niet alleen maar leren coderen of programmeren. Bij ArtEZ vond ik de ideale combinatie.” Op de academie leerde María een eigen kunstenaarstaal te ontwikkelen en steeds meer uit te gaan van haar intuïtie. Haar kunstwerken komen associatief tot stand. Zoals de installatie die ze in haar afstudeerjaar ontwikkelde als haar eindwerk.
discover ArtEZ vormgeving en beeldende kunst
Eigen kunstenaarstaal ontwikkelen
Professionele carrière
“Mijn werk is een soort filmset, maar door de manier waarop ik het in deze tentoonstelling presenteerde, voelde het meer als een performance. Je maakte als kijker ook deel uit van het kunstwerk, gewoon door er te zijn.” Haar installatie begon met een poppenhuis, daarna vond Maria nog een oude, roze Disney-televisie. “Vervolgens zocht ik naar een contrast voor het zoete karakter en besloot nepbloed over de schermen te laten druipen. Dit bracht weer associaties met horrorbeelden en angst.” Maria wil graag in Nederland blijven. Maria: “Hier heb ik genoeg mogelijkheden om aan mijn professionele carrière te werken!”
27
Naam Achternaam, foto: Naam
Toen een paar van haar vrienden in Nederland gingen studeren, onderzocht de Spaanse María Perez Lozao Humanes uit nieuwsgierigheid het s tudieaanbod bij ArtEZ. Lang hoefde ze niet na te denken. De opleiding Design Art Technology was een vanzelfsprekende keuze. “Hier heb ik mogelijkheden om aan mijn professionele carrière te beginnen.”
Developing an artistic language
During the Design Art Technology course, students are given the unique opportunity to develop as designers, artists or creative coders in a diversity encouraging environment. “A classical art academy seemed too straightforward,” María says about her search for a suitable education. “But I didn’t just want to learn how to code or program. I found the ideal combination at ArtEZ.” At the academy, María learned to develop her own artistic language and to rely more on her intuition. Her artworks are created associatively. Like the installation she developed as her graduation project.
Professional career
“My work is like a film set, but the way I presented this exhibition makes it feel more like a performance. The spectator becomes part of the artwork, just by being there.” Her installation started with a dollhouse, then María found an old pink Disney-television. “Then I started looking for something to contrast the sweet character, so I decided to drip fake blood across the screens. This in turn triggered associations with horror images and fear.” And after graduating? “I’m going to stay in the Netherlands,” says Maria. “Here there’re plenty of opportunities to work on my professional career.”
28
Opleidingen beeldende kunst op artez.nl
Opleidingen vormgeving op artez.nl
María Pérez - Lozao Humanes, Design Art Technology
When a few of her friends left Spain to study in the Netherlands, out of curiosity María Perez Lozao started exploring the courses at ArtEZ. She didn’t have to think for long. Design Art Technology was the obvious choice. “Here I have the opportunities to start my professional career.” Naam Achternaam, Foto: Naam
discover ArtEZ vormgeving en beeldende kunst
Finding the ideal combination
29
discover ArtEZ muziek
Beeld: Ten Times a Million
Van Pop academie naar Pinkpop
Alex Freise Popacademie
discover ArtEZ muziek
Het was zijn grote droom als student: op de ‘top-van-de-top’ festivals te staan met eigen rock muziek. Alex Freise studeerde aan de Popacademie aan het ArtEZ Conservatorium in Enschede. In juni 2022 speelde hij op Pinkpop met zijn band Ten Times A Million. De leden van de band ontmoetten elkaar allemaal bij ArtEZ.
Popacademie als basis
“Als je een voorkeur voor rockmuziek hebt, dan kom je elkaar al snel tegen binnen de Popacademie”, vertelt Alex, die zelf gitarist is, over zijn bandgenoten Martin Duve, Peter Muller, Sem Christoffel en Mart Nijen Es. “Dan beland je in dezelfde projecten en speel je veel met elkaar.”
De camper in en gaan
“Gelijk na het afstuderen in 2012 zijn we met onze equipment in de camper van Martin gestapt”, herinnert Alex zich. Toen we na een korte tour terugkwamen, wisten we het: dit is de band. Hier moeten we serieus wat mee gaan doen.” Zo gezegd, zo gedaan. De popcarrière van de mannen nam snel een vlucht, met als kers op de taart het optreden op Pinkpop in 2022.
Vind je kompas
30
Voor muziekstudenten met dezelfde grote dromen als hijzelf heeft hij een helder advies: “Doe wat je leuk vindt met een duidelijke visie en met mensen die je leuk vindt. Als je op de Popacademie zit, zuig dan in de eerste twee jaar alle kennis op om je kompas duidelijk te krijgen. Dan kun je in jaar drie en vier de flexibiliteit van de opleiding optimaal benutten. Ik vond het bijvoorbeeld te gek dat je je eigen docenten kon kiezen met wie je ook buiten de opleiding samen kon werken. Als je je kompas gevonden hebt, zul je die juiste docenten vinden – en zij jou.”
From Academy of Pop Music to Pinkpop
“If you have a preference for rock music, you’ll end up bumping into each other a lot within the Academy of Pop Music,” guitarist Alex recalls, talking about the band, which also includes Martin Duve, Peter Muller, Sem Christoffel and Mart Nijen Es. “You end up working on the same projects and are playing together a lot.”
discover ArtEZ muziek
It all started at the academy
Getting serious
“Right after we graduated in 2012, we threw all our equipment into Martin’s camper van and left for a short tour,” Alex recalls. “When returning after a short tour, we each felt we needed to get serious about the band.” They did, and their musical careers quickly took off, with the icing on the cake being the show at Pinkpop in 2022.
Inner compass
As for music students with similar dreams as himself, his advice is simple: “Do whatever you like with a clear vision and with the right people. For those at the Academy of Pop Music, try to soak up as much as possible in the first two years, in order to get you inner compass set. You then will find a lot of flexibility in the third and fourth year; make the most of that to suit your interests. I liked the fact that I could choose which teachers I wanted to work with. If you follow your own compass, you will find the right teachers – and they will find you.”
Opleidingen muziek op artez.nl
31
Beeld: Ten Times a Million
As a student he had one big dream: to play his own rock music at the best festivals. Alex Freise studied at the Academy of Pop Music at the ArtEZ Academy of Music in Enschede. In June 2022, he played at Pinkpop with his band Ten Times A Million. The members of the band met each other during their studies at ArtEZ.
dossier
Beeld: Aldo Buscalferri | JOIN-stuk gemaakt met bijdragen van Thijs Beckers, Iris Ebel, Charlie Winkel & Timia Rugenbrink.
Mode en duurzaamheid
discover ArtEZ mode
32
Het duurzamer en zorg zamer maken van de huidige mode-industrie is een belangrijk thema voor ArtEZ; zowel vanuit het lectoraat Mode als de bachelor Fashion Design en de master Critical Fashion Practices.
Opleidingen mode op artez.nl
dossier
Fashion and s ustainability
Daniëlle Bruggeman, lector Mode, bestu deert binnen haar lectoraat alternatieve benaderingen voor het huidige industriële modesysteem. In dit kader organiseerde zij in 2022 samen met het internationale modeplatform State of Fashion een inter nationale conferentie, ‘Ways of Caring – Practicing Solidarity’; een zoektocht naar alternatieve modesystemen en meer solidaire vormen van kleding maken en dragen. “We zien een geweldige beweging in een nieuw kritisch modediscours: een hang naar meer solidariteit met elkaar en de natuur.” Met het project Solidaire Mode werkt het lectoraat samen met diverse ontwerpers, collectieven en organisaties aan een toekomst met solidariteit, empathie, verbinding, agency, welzijn en zorgzaamheid als centrale waarden.
Katalysator van verandering
Eén van de aanjagers van deze ‘solidari teitsshift’ is volgens Daniëlle de corona crisis. “Toen de coronacrisis net begon, annuleerden grote Westerse modehuizen hun orders bij de fabrieken. Heel veel mensen in die fabrieken verloren toen hun baan of werkten voor een extreem laag salaris. Dit riep op tot solidariteit met deze arbeider. Van NGO’s die strijden voor een leefbaar loon voor arbeiders, onderzoekers en mensen in de modeindustrie. Dit heeft bij heel veel mensen uit mijn vakgebied vragen opgeroepen: wat is solidariteit eigenlijk? En hoe kunnen wij, als onderzoekers maar ook als dragers, solidair zijn met de makers van kleding? Dit was een belangrijke aanleiding voor meer onderzoek naar solidariteit, en uiteindelijk de conferentie ‘Practicing Solidarity’” aldus Daniëlle.
Towards united fashion systems
Daniëlle Bruggeman, professor of the Fashion Professorship, studies the alternative approaches to the current industrial fashion system within her professorship. She organised an international conference in 2022 titled ‘Ways of Caring — Practicing Solidarity’; a quest for alternative fashion systems and solidarity-based ways of making and wearing clothing. “We notice a great movement happening inside a new, more critical fashion discourse: there’s a desire for more solidarity with each other and with nature.” With the project ‘Solidarity in Fashion’ the professorship works with various designers, collectives and organisations towards a future with solidarity, empathy, connection, agency, wellbeing and solicitude as central values.
discover ArtEZ mode
Solidaire modesystemen
Turning the current fashion industry into something more sustainable and caring is an important theme for ArtEZ, from the Fashion professorship to the bachelor’s course in Fashion Design and the master’s course in Critical Fashion Practices. Today’s industry is led by too much exploitation and pollution, while the world needs sustainable alternatives — now more than ever. In this dossier we share the way students and researchers at ArtEZ are working towards a different, more sustainable fashion system, using both fashion design and critical thinking.
A catalyst for change
According to Daniëlle, the corona crisis was one of the drivers of this ‘solidarity shift’: “When the corona crisis was just starting, major Western fashion houses canceled their orders at the factories. Many people lost their jobs or continued to work for extremely low wages. This called for solidarity: from NGO’s who fight for wages to researchers and people in the industry. It raised questions for a lot of people in my field: what exactly is solidarity? And how can we, as both researchers and people who wear clothes, be in solidarity with the people who make these clothes? This was an important reason to develop more research for solidarity, and ultimately the conference ‘Practicing Solidarity’.” ■
33
De huidige industrie wordt nog te veel geleid door uitbuiting en vervuiling, terwijl de wereld nu wellicht meer dan ooit behoef te heeft aan duurzame alternatieven. In dit dossier laten we zien hoe studenten en onderzoekers van ArtEZ via mode-ontwerp én kritisch nadenken toewerken naar een ander, meer duurzaam modesysteem.
dossier
Duurzame mode gaat verder dan biologische kleding
discover ArtEZ mode
Sustainable fashion is more than organic clothing Ook binnen de masteropleiding Critical Fashion Practices is duurzaamheid doordrongen in het curriculum. De meeste mensen zijn zich bewust van het belang van duurzaamheid, maar wat betekent duurzaamheid nou écht? Voor Chet Bugter, hoofd van de masteropleiding, gaat duurzaamheid verder dan een t-shirt van organisch katoen. Net als lector Daniëlle Bruggeman stelt Chet: het hele systeem kan en moet op de schop. “Het huidige, industriële modesysteem is gebaseerd op exploitatie van mensen en natuur. Samen met onze deelnemers[3] zoeken we alternatieven en proberen we een meer rechtvaardige en kritische benadering van mode te ontwikkelen”, vertelt Chet. In deze zoektocht zijn antikapitalistische, antineoliberale, dekoloniale en feministische perspectieven van cruciaal belang. Tijdens de master onderzoeken studenten wat deze begrippen kunnen betekenen in onze dagelijkse omgang met mode, kleding en identiteit.
34
[3] In de masteropleiding Critical Fashion Practices worden de studenten van de opleiding bewust deelnemers of participants genoemd. Hiermee wil de masteropleiding de hiërarchie tussen docenten en studenten verkleinen.
Within the Critical Fashion Practices master’s course, sustainability permeates the curricu lum. To some extent we all are aware of the importance of sustainability, but what does sustainability in fashion really mean? For Chet Bugter, head of the master’s course, sustainable fashion is more than a t-shirt made from organic cotton. Like professor Daniëlle Bruggeman, he thinks the whole fashion industry needs to be revamped. “The current, industrial fashion system is based on exploitation of people and nature. Together with our participants[4], we seek alternatives and try to develop a more just and critical approach to fashion,” Chet explains. In this quest, anti-capitalist, anti-neoliberal, decolonial and feminist perspectives are crucial. During the master’s, students explore the significance of these concepts in our everyday dealings with fashion, clothing and identity. ■ [4] In the master’s course in Critical Fashion Practices, students in the course are deliberately referred to as participants. By doing so, the master’s course seeks to reduce the hierarchy between the lecturers and students.
dossier
Duurzaamheid van het ambacht Mode is blijvend en modeontwerpen is een ambacht. Daarom staat craftmanship voorop bij de bachelor opleiding Fashion Design. Duurzaamheid zit dus alleen al in het bestendig houden van het modevak.
Draagbaarheid
Michael let in zijn ontwerpen specifiek op draagbaarheid van de kleding. ”In mijn collectie zitten meerdere items die door de drager getransformeerd kunnen worden. Op die manier kan de drager hetzelfde item op verschillende manieren dragen en is het item geschikt voor meerdere situaties.”
Fashion is here to stay and fashion design is a real craft. Which is why the bachelor of Fashion Design puts craftmanship first. So, sustainability in this context means keeping the fashion craft resilient. There are all sorts of ways of being sustainable in fashion design: use of materials, packaging, up- or recycling, quality and wearability. While studying, many designers and collectives already focus on sustainability, from Michael de Geus to The Patchwork Family. The course devotes specific attention to this aspect. Alumnus Michael de Geus illustrates the focus on sustainability: “I was taught by Ratna Ho of the fashion label Fraenck, who obviously has a lot of experience with sustainability. You can really go in-depth if that’s what you want to do.”
Wearability
In his designs, Michael pays specific attention to the wearability of the clothing. My collection contains several items that can be transformed by the wearer. In this way a person can wear the same item in several different ways, making it suitable for multiple situations.” ■
35
Duurzaam modeontwerpen kan op allerlei vlakken: gebruik van materiaal, verpakking, up- of recycling, kwaliteit en draagbaarheid. Tijdens de studie richten allerlei ontwerpers en collectieven zich al op duurzaamheid; van Michael de Geus tot The Patchwork Family. De opleiding besteedt hier expliciet aandacht aan. Alumnus Michael de Geus vertelt over de aandacht voor duurzaamheid: “Ik heb les gehad van Ratna Ho van mode-label Fraenck. Ratna heeft heel veel ervaring met duurzaamheid. Zo’n verdieping kun je echt maken als je dat wilt.”
discover ArtEZ mode
Craft sustainability
Swenn Mohn Composition for Film and Theatre
36
discover ArtEZ muziek
ik ging meer experimenteren
discover ArtEZ muziek
Swenn Mohns interesse in muziek begon als kind al met de viool. Daarna ontdekte hij de gitaar, mondharmonica, piano en vele andere instrumenten. Dankzij zijn opleiding bij ArtEZ ging hij steeds meer experimenteren en kreeg hij veel creatieve kansen. Nu componeert hij zijn eigen muziek. Of hij het niet lastig vond om zijn opleiding volledig online te volgen? “Nee hoor, ik voel me erg comfortabel in online meetings. Ik denk dat ik er zo’n vijfhonderd heb gehad. Ondanks dat ik niemand persoonlijk heb ontmoet, heeft het me echt geholpen om me voor te bereiden op het ‘echte leven’.”
Groei als componist en persoon
Swenns werk toont zijn brede interesse en zijn vaardigheid om geïnspireerd te raken door alles. “Wat ik zo leuk vond aan ArtEZ is dat iedereen een andere achtergrond heeft en een andere manier van denken. Niet alleen over muziek, maar in het algemeen. Die uitwisseling van ideeën en filosofieën heeft mij zowel als componist als ook in mijn persoonlijke ontwikkeling enorm geholpen.”
Inzet kennis in filmindustrie Madagascar
Tijdens zijn afstuderen werkte Swenn ook aan het geluids ontwerp voor een Malagassische film. “Ik heb alles gedaan wat te maken heeft met geluid voor de film. Niet alleen de muziek, maar ook opvulgeluiden als voetstappen en het mixen van de dialoog. Het was een belangrijke ervaring.” Swenn wil graag blijven bijdragen aan de filmscene van Madagaskar. “We staan nog aan het begin van het ontwikkelen van een duidelijke filmtraditie hier. Ik zou graag betrokken willen blijven en delen wat ik tijdens mijn studie heb geleerd.”
37
Beeld “I Am Different!”, een artistieke samenwerking tussen Swenn en ArtEZ-student Chaewon Shin
Afstuderen vanaf je thuisbasis in Madagaskar? Swenn Mohn deed het. Hij was de eerste student die afstudeerde aan de nieuwe bacheloropleiding Composition for Film and Theatre, die ook online kan worden gevolgd.
Naam I started experimenting more Achternaam Wat?
Swenn Mohn’s interest in music started as a child with the violin. Then he discovered the guitar, harmonica, piano and many other instruments. Thanks to his education at ArtEZ, he started experimenting more, creating many opportunities. Now he composes his own music. Wasn’t it difficult to follow the courses online? “No, I feel very comfortable in online meetings. I think I’ve had about five hundred. Although I didn’t meet anyone in person, it really helped me to prepare for ‘real life’.”
Naam Achternaam, foto: Naam
Swenn Mohn
discover ArtEZ muziek filmtheater
Graduating at ArtEZ from your home base in Madagascar? That’s what Swenn Mohn did. He was the first student to graduate from the new bachelor’s course in Composition for Film and Theatre, which can also be attended (partly or fully) online.
Growing as both a composer and a human being
Swenn’s work shows his broad interests and his ability to be inspired by anything. “What I loved about ArtEZ is that everyone has a different background and a different way of thinking. Not just about music, but in general. This exchange of ideas and philosophies has helped me enormously as both a composer and in my personal development.”
The film industry of Madagascar
While graduating, Swenn worked on the sound design for a Malagasy film. “If it had something to do with sound, I was working on it. Not just the music, but also the filler sounds like footsteps and mixing the dialogue. It was a rewarding experience.” Swenn would like to continue contributing to the Madagascar film scene. “We are just starting out in developing a film tradition over here. I would like to stay involved and share what I have learned during my studies.”
38
Opleidingen muziek op artez.nl
Haal eruit wie erin zit en meld je nu gratis aan als Kunstbende-member op kunstbende.nl.
discover ArtEZ advertorial
ArtEZ is one of Kunstbende’s main partners. Kunstbende is a community where young people (age 13 to 19) discover their talent along with others. Whether you practice content creation, dance, DJ’ing, art, fashion, film, music, language or theater: everyone is welcome. Level or experience — it doesn’t matter. Also: all activities are free. Participating in Kunstbende can be a great step towards pre-education in the arts or directly towards a bachelor’s course. Find out what kind of artist you can become and sign up for free at kunstbende.nl.
39
Niveau en hoeveelheid ervaring maakt niet uit en alle activiteiten zijn gratis. Bovendien: dit is ook een mooie stap richting vooropleidingen in de kunst of direct naar een bacherloropleiding.
Foto: Arianne Doppenberg
ArtEZ is één van de hoofdpartners van Kunstbende; dé plek voor jongeren van 13 t/m 19 om hun eigen talent te ontdekken samen met anderen. Of het nou gaat om content creator, dans, DJ, expo, fashion, film, muziek of taal en theater, iedere jongere is welkom in deze community.
Foto: Arianne Doppenberg
Foto: Pim Geerts
Van Kunstbende tot kunstopleiding
Chaos. Creatie. Magie. Dát is Pleasure Island, een jaarlijks interdisciplinair project waarbij 200 Arnhemse eerstejaars en tweedejaars studenten intensief samenwerken. De studenten - van de bacheloropleidingen Jazz & Pop, Muziektheater, Composition for Film and Theatre, Dance Artist, Toneelschool, BEAR Fine Art en Creative Writing - werken onder externe artistieke begeleiding samen op een buitenschoolse locatie. Een week lang werkt iedere groep aan een presentatie die aan het einde van de week wordt bezocht door publiek. Eén groot broeinest van creativiteit dus. Samenwerken met studenten van andere opleidingen is inspirerend voor persoonlijke praktijkervaring én studenten maken connecties voor het leven.
discover ArtEZ interdisciplinair
“Door samen te werken met studenten van andere opleidingen, leer je op een andere manier naar dingen te kijken.” – Esmee, student Muziektheater
Chaos. Creation. Magic. That’s Pleasure Island! This project brings 200 1st and 2nd-year students from various courses in Arnhem together for an interdisciplinary experience. The diverse group from Jazz & Pop, Music Theatre, Composition for Film & Theatre, Dance Artist, School of Acting, BEAR Fine Art, and Creative Writing works with external artistic guidance at an off-campus location. The focus is on the creative process, leading to impressive presentations at the end of the week, open to an audience. “By working with students from other courses, you learn to look at things in a different way.” – Esmee, student Music Theatre
40
welcome to pleasure island
41
discover ArtEZ interdisciplinair
Pleasure Island, ArtEZ in Arnhem
42
Foto: Danielle Corbijn, Event Artisteducator in Dans
discover ArtEZ
43
discover ArtEZ
Foto: Rachelle Stoffels, Docent Beeldende Kunst en Vormgeving
Foto: Rachelle Stoffels, , Open Dag ArtEZ Aacademie voor Art & Design Arnhem
44
Foto: Tofe Al Abaidi, Graphic Design Arnhem
discover ArtEZ
45
discover ArtEZ
Foto: Rosalie Apituley, Watthour Cablelamp, Product Design
Foto: Bart Grietens, finals Dance Artist
discover ArtEZ dans
Dans is voor iedereen! Dance for everybody
46
Ze hadden elkaar nog nooit gezien, maar gingen meteen met elkaar dansen. Dat vergt lef. Tweedejaars studenten van de opleiding Dance Artist werkten in september 2022 samen met Introdans en medewerkers van Scalabor, het sociaal ontwikkelbedrijf voor Midden-Gelderland dat mensen ondersteuning biedt bij het krijgen en behouden van een plek op de arbeidsmarkt. Onder leiding van Adriaan Luteijn, artistiek manager en choreograaf van Introdans, ontstond een choreografie en dansvoorstelling rond het thema verbinding: uitwisseling, acceptatie, liefde en openheid. Although they had never met before, they immediately started dancing with each other. Which takes guts. Second-year Dance Artist students teamed up with Introdans and Scalabor employees in September 2022. Scalabor is a shelter organisation for the region of mid Gelderland that helps people finding and maintaining a job. Under the guidance of Adriaan Luteijn, artistic manager and choreographer of Introdans, a choreography and dance performance was created around the theme of connection: exchange, acceptance, love and openness.
discover ArtEZ dans
Samenwerking tussen bacheloropleiding Dance Artist, Introdans en Scalabor in Arnhem
“Dans heeft een verbindende kracht. Je kunt op een andere manier contact maken dan met woorden. Onzekerheid hebben we allemaal en we leven in onze eigen bubbel. Het is goed om mensen met elkaar te verbinden.” – Noortje Bijvoets, hoofd Dance Artist “Dance has connective power. You make contact in more ways than just through words. We all have our insecurities and live in our own little bubble. Connecting people is a good thing.” – Noortje Bijvoets, head of course Dance Artist
47
Opleidingen dans op artez.nl
discover ArtEZ onderzoek
Aan een kunstwerk gaat onderzoek vooraf: het materiaal, het verhaal, de context, de vorm. Maar soms is het onderzoekende proces al een vorm van kunst, of is het kunstwerk zelf een vorm van onderzoek. De overlap van kunst en onderzoek heet ‘artistiek onderzoek’ en kent vele vormen.
Om al die vormen, uitingen en opvattingen van artistiek onder zoek een plek te geven, heeft ArtEZ een digitaal platform opgezet speciaal voor en over artistiek onderzoek: APRIA.
Artistiek onderzoek in alle vormen en maten
APRIA (ArtEZ Platform for Research Interventions of the Arts) is een breed, peer-reviewed, online platform voor artistiek onderzoek, opgezet in een samenwerking tussen ArtEZ Press en ArtEZ Studium Generale. De breedte van het multidisciplinaire platform is terug te zien in de verschillende vormen van de bijdragen zelf, maar ook in wie de bijdragen maken — studenten, lectoren en artistiek onderzoekers van binnen én buiten ArtEZ. “Het onderzoek kan op allerlei manieren worden gepresenteerd: een tekst, een video, een podcast. Alle makers en vormen van onderzoek zijn welkom”, vertelt Minke Vos, mede-oprichter van APRIA en uitgever bij ArtEZ Press.
Traditioneel en experimenteel
48
“We wilden ook laten zien dat artistiek onderzoek veel verschillende vormen aan kan nemen”, vult Joke Alkema, hoofd ArtEZ S tudium Generale en mede-oprichter van APRIA, aan. Er is niet één definitie van artistiek onderzoek. “Elke maker werkt vanuit een onderzoeksproces, of dat nu traditioneel is of experimenteel. Daarom is APRIA opgericht, om die reikwijdte te laten zien. Om zichtbaar te m aken dat iedereen onderzoek kan doen: van bachelor- en masterstudenten tot lectoren.” Minke: “En via alle disciplines; van dans en muziek tot beeldende kunst.” B enieuwd naar APRIA, ook bijdragen, of op zoek naar uitdagend luister-, lees- en kijkvoer? Ga dan naar de website en laat je meevoeren.
Joke Alkema Minke Vos ArtEZ Studium generale ArtEZ Press
Of je nu student, docent, of kunstliefhebber bent: je kunt bij ArtEZ op verschillende plekken terecht als je trek hebt in verdieping, kunst en maatschappelijk engagement. APRIA is één van die (digitale) plekken. Maar er is nog meer. Zo organiseert ArtEZ Studium Generale bijeenkomsten, lezingen, trainingen, podcasts, online lessen en publicaties over kunst, wetenschap en samenleving en de vragen van vandaag. Doe mee, ontmoet of organiseer mee! Activiteiten staan open voor iedereen. ArtEZ Press is de uitgeverij van ArtEZ. De uitgeverij heeft ruim 90 titels gepubliceerd.
Ruimte voor makers, ruimte voor onderzoek
discover ArtEZ onderzoek
apria.artez.nl studiumgenerale.artez.nl artezpress.artez.nl
49
Sensing matters, Karla Paredes de Krentel, 2021 Multimedia Installation. Copyrights @St.Joost School of Art and Design
Artistieke verdieping bij ArtEZ
Room for art, room for research Artwork is often preceded by research: the material, the story, the context, the form. Sometimes the investi gative process is already a form of art, or the artwork a form of research. The overlap of art and research is called ‘artistic research’ and comes in many forms. To show the scope of all forms, expressions and views of artistic research, ArtEZ has set up a digital platform especially for and about artistic research: APRIA. The founders of this stimulating platform look back, and into the future of artistic research.
discover ArtEZ onderzoek
Artistic research in all shapes and sizes
APRIA (ArtEZ Platform for Research Interventions of the Arts) is a peer-reviewed online platform for artistic research, set up in collaboration between ArtEZ Press and Studium Generale. The broad scope of the multidisciplinary platform is reflected in the different shapes and forms of the contributions, and the variety of contributors - students, but also lecturers and artistic researchers from inside and outside ArtEZ. Minke Vos, editor of ArtEZ Press and co-founder of APRIA: “The research can be presented in all kinds of ways: a text, a video, a podcast. All contributors and forms of contribution are welcome.”
Both traditional and experimental
“We want to show that artistic research can take many forms”, says Joke Alkema, head of Studium Generale and co-founder. “There is no single definition for artistic research. Every artist goes through a research process, traditional or experimental. That’s why APRIA was founded, to demonstrate that scope. To communicate that everyone can do research: from bachelor’s and master’s students to professors.” Minke adds: “Research takes place in each disci pline we teach at ArtEZ, from dance and music to fine art.”
Artistic research at ArtEZ
50
Whether you are a student, teacher, or art lover: there are plenty of (online) places for you at ArtEZ if you crave depth, art and social engagement. APRIA is one of those (digital) places. But there is more. ArtEZ Studium Generale organises meetings, lectures, trainings, podcasts, online classes and publications about art, science and society and today’s questions. Join, meet or organise! Activities are open to everyone. And ArtEZ Press, the publishing house of ArtEZ, has published over 90 titles which you can buy in their webshop. apria.artez.nl studiumgenerale.artez.nl artezpress.artez.nl/en
51
discover ArtEZ onderzoek
What About Pockets as safe space, Prang Sayasilpi - published on APRIA
A live mapping of relations - Martine van Lubeek - published on APRIA
What About Pockets As a Safe Space, Alessandra Varisco and Lu Lin, 2021. Foto van analoge foto.
discover ArtEZ muziek
Aaike Nortier Klassieke Muziek
Aaike Nortier, student Klassieke Muziek aan het ArtEZ Conservato rium in Zwolle, deed eind 2022 als jongste deelnemer mee aan de Europese muziekwedstrijd Lions European Music Competition. De opgedane ervaringen en kennis uit haar studie nam ze mee naar Kroatië. Daar haalde ze de finale!
Aaike Nortier houdt van kleins af aan al van klassieke muziek en wil zo veel mogelijk leren: “Opera zingen is wat ik het liefste doe”, vertelt Aaike. “Wat is nou een betere plek om hierover te leren dan bij de opleiding Klassieke Muziek?”
Een flinke ervaring rijker
Dat ze hard wil knokken om van operazang haar beroep te maken, blijkt uit haar deelname aan de Lions European Music Competition (LEMC). LEMC is een wedstrijd tussen Europese klassieke muzikanten. In Kroatië haalde ze, met docent en sopraan Claudia Pattaca aan haar zijde, de finale. Aaike: “Ik had mezelf voorgenomen geen verwachtingen te hebben.” De focus lag niet op de winst, maar op de ervaring. Voor het magazine Place de l’Opera mocht ze zelfs een blog bijhouden over haar avontuur.
En een blik op de toekomst
52
Het hele avontuur heeft haar een stuk zekerder gemaakt. Aaike is trots op hoe ze zichzelf neerzette en ging uiteindelijk met een Special Award of the Jury naar huis. “Ik heb alles gedaan wat ik kon doen. En ik heb nog meer plezier gekregen in het zingen dan dat ik al had. Ik wist niet dat het nog mogelijk was!” Bij de opleiding Klassieke Muziek worden studenten opgeleid tot zelfstandig musicus en ondernemer. Wat dat inhoudt is vaak moeilijk voor te stellen. Voor Aaike is dat nu makkelijker: “Doordat ik, ook van ArtEZ, de kans kreeg om in Kroatië mezelf te laten zien, kon ik ervaren hoe dit soort dingen gaat als ik ben afgestudeerd.”
53
nóg meer plezier in zingen discover ArtEZ muziek
Foto: Majanka Fotografie
De allermooiste winst:
The greatest gain: even more fun in singing
discover ArtEZ muziek
From an early age Aaike has loved classical music. And she wants to learn as much as she can. “Singing opera is what I like doing the most”, she says. “And what better place to learn about opera than studying Classical Music?”
A valuable experience
It’s evident from her participation in the Lions European Music Competition (LEMC) that she’s willing to fight hard to make opera singing her profession. LEMC is a competition for European classical musicians. In Croatia, where the competition is held, she reached the final with her teacher, soprano Claudia Pattaca, at her side. Aaike: “I promised myself not to have any expectations.” The focus was not on winning, but on the experience”. She even wrote a blog about te experience for magazine Place de l’Opera!
A glimpse of the future
The whole adventure has made her a lot more confident. Aaike is proud of how she presented herself and went home with a Special Award of the Jury. “I did everything I could. And it even allowed me to find more pleasure in singing than I already had. I didn’t even know that was possible!” In the Classical Music course, students are trained as independent musicians and entrepreneurs. What this exactly entails is often hard to imagine. It’s easier for Aaike now: Because I had the opportunity, also supported by ArtEZ, to make myself seen in Croatia, I got a glimpse of what the future might be like after I graduate.”
54
Opleidingen muziek op artez.nl
Foto: Adelaide Rosina Fotografie
At the end of 2022, Aaike Nortier, a Classical Music student at the ArtEZ Academy of Music in Zwolle, was the youngest participant in the Lions European Music Competition (LEMC). She took the experiences and knowledge from her studies to Croatia, where she made it to the final!
ArtEZ Business Centre
Om studenten en alumni op weg te helpen in het ondernemerschap, heeft ArtEZ het ArtEZ Business Centre. ArtEZ Business Centre staat klaar om studenten en alumni te helpen bij de start van hun beroepspraktijk. Met advies op maat, de kans om in aanmerking te komen voor een startersvoucher en een website vol met handige tips, een subsidiewijzer en een overzicht van beroepsorganisaties. Leuk om te volgen op artez.nl: de verhalen over de Ondernemer van de maand en De Route van..., met ervaringen van alumni.
Making a living out of art From opening your own ceramic studio to starting a dance collective or working as a self-employed art educator, the possibilities are endless for art school students. However, the question remains – how do they showcase their work best and receive a decent payment? ArtEZ Business Centre is here to help. ArtEZ Business Centre offers tailored advice, the chance to qualify for start-up vouchers, and a wealth of resources including a subsidy guide and a directory of professional associations. Keep an eye on artez.nl for the Entrepreneur of the Month stories and stories about The journey of successful alumni. ■
ArtEZ Business Centre op artez.nl
55
Een eigen keramiekatelier openen, een danscollectief starten of aan de slag gaan als zzp’er in het kunstonderwijs. Het vooruitzicht van een kunstacademiestudent zit vol met kunst, maar hoe kunnen studenten en alumni hun werk het beste onder de aandacht brengen? En hoe krijgen zij correct betaald voor hun kunst?
discover ArtEZ ondernemen
Je brood verdienen met kunst
discover ArtEZ interieurarchitectuur
Innerlijke kalmte in een haastige wereld dankzij interieurarchitectuur
56
Ibrahim Diab Interieurarchitectuur
Chaos wegnemen
“Wij leven in twee werelden: de binnenwereld en de buiten wereld”, legt Ibrahim uit. “Vroeger was de binnenwereld sterk aanwezig. Het belangrijkste waar je aan moest denken, was dat je voor eten moest zorgen. Alleen kreeg de buitenwereld na verloop van tijd de overhand. Daardoor bestaat ons leven nu vooral uit dingen doen in de buitenwereld zonder daarbij te letten op je binnenwereld. Ik heb onderzocht hoe je aan de hand van de ruimte waarin iemand zich begeeft, die binnenwereld weer naar boven kunt krijgen.”
discover ArtEZ interieurarchitectuur
Ibrahim: “Alles wat ik moet weten van architectuur heeft de opleiding me geleerd.” Zijn finalswerk is een nieuw ruimtelijk ontwerp voor het stationsplein van Groningen. In Ibrahims ontwerp neemt de ruimte de haastigheid en chaos van het stationsplein weg bij de reizigers.
Afleiding door beweging
Dit leidde tot zijn ontwerp voor een nieuwe ruimtelijke indeling van het stationsplein. “Het is er heel chaotisch: iedereen loopt door elkaar heen.” Om dat effect te verzachten bedacht Ibrahim een creatieve oplossing. “Je bent aan het lopen, je ziet een schuine vloer waar je even op moet stappen en dus let je op je beweging in plaats van dat het vanzelfsprekend is om van A naar B te gaan. Door zulke bewegingen te maken, gaan de ruimte en het lichaam in elkaar op en let je weer op jezelf.”
57
Beeld: Afstudeerwerk van Ibrahim Diab
“In Egypte heb je piramiden en tempels van duizenden jaren oud die gewoon nog steeds staan”, vertelt Ibrahim Diab, Nederlands- Egyptisch en opgegroeid in Caïro. In zijn geboorteland kreeg hij inspiratie om de bachelor Interieur architectuur aan ArtEZ A cademie voor Art & Design in Zwolle te studeren.
discover ArtEZ interieur architectuur
How interior architecture creates inner peace
“Pyramids and temples in Egypt are thousands of years old and still standing”, says Ibrahim Diab, a Dutch-Egyptian who grew up in Cairo. He was inspired to take the bachelor course Interior Architecture at ArtEZ Academy for Art & Design in Zwolle. Ibrahim: “This course taught me everything I needed to know about architecture.” His finals work is a new spatial design for the front entrance of the Groningen train station. In Ibrahims design, the space removes the rushed chaos from the station square and its travellers. Eliminating chaos
“We live in two worlds: our inner world and the world we interact with”, Ibrahim explains. “In the past, the inner world was easy accessible. The main thing you had to think about was finding food. As time moved on, however, the outside world started gaining more ground. As a result, our life now mainly consists of doing things in the outside world, without paying attention to our inner world. I have been doing research on how to bring back the connection with one’s inner world.”
Groningen station square
The research led to his design for a new spatial layout of the station square. “It’s very chaotic: everyone is moving and mingling.” To mitigate this effect, Ibrahim came up with a creative solution. “When you’re walking, you see a sloping floor that requires your attention to step on, so instead of making obvious movements going from A to B, you really must pay attention. Doing so, the space and the body merge and you can reconnect with your inner world.”
58
Opleidingen interieurarchitectuur op artez.nl
59
gevoelens overbrengen met woorden en muziek
discover ArtEZ muziek en theater
Charlie Rackwitz Muziektheater
Naam Achternaam, Foto: Naam
discover ArtEZ muziek en theater
“Ik heb me mijn hele leven afgevraagd wat er mis met me is. Ik voel me geen vrouw. Maar ik wil ook geen man zijn”, zegt Charlie Rackwitz. Charlie heeft de bachel oropleiding Muziektheater aan het ArtEZ Conservatorium in Arnhem afgerond. Diens eindwerk bestond uit een voorstelling over de Duitse Transseksuele Wet, die voor veel problemen zorgt. En wat je daar als maker mee kunt.
De wet vertelt dat je in Duitsland de optie hebt om in je pas poort niet geïdentificeerd te worden als man of vrouw. Je mag ook een X erin hebben staan. Maar je moet wel eerst een evaluatie meemaken. “En dat is nou precies het probleem”, vertelt Charlie.
De angst laten voelen
“Als je een X in je paspoort wilt, dan moet een psychiater jou evalueren. Je krijgt dan rare, intieme vragen die in mijn ogen niet oké zijn.” In de voorstelling stelt een psycholoog zeer intieme vragen aan een patiënt. Er is muziek op de achter grond en je kan zien hoe oncomfortabel de patiënt is. “Ik wil het publiek laten zien hoe absurd deze wet is. En ik wil dat ze een beetje de angst voelen die transgenders ervaren.”
Volledig jezelf zijn bij ArtEZ
60
Charlie voelde zich veilig bij ArtEZ. “Ik heb daar het gevoel dat ik mezelf kan zijn”, legt die uit. “En mensen noemen me daar bij mijn naam en gebruiken meestal het correcte gender als ze over mij praten. Ik denk dat dat de beste steun is die je kunt krijgen.” Na diens afstuderen wil Charlie het educatieve, artistieke veld in; een platform creëren waar jonge mensen hun verhaal kunnen vertellen en aan de hand daarvan hun eigen kunst creëren. “Muziek kan veel gevoelens overbrengen die woorden misschien niet kunnen duiden. Maar de combinatie van beide, daar ligt de echte kracht.”
Conveying feelings through words and music
Feeling the fear
“If you want an X in your passport, a psychiatrist must first evaluate you. The psychiatrist asks weird, intimate questions that are not OK in my opinion.” In Charlie’s performance, a psychologist asks very intimate questions to a patient. There is music in the background and you can see the patient’s discomfort. “I want to show the audience how absurd this law is. And I want them to feel a bit of the fear that trans people experience.”
discover ArtEZ muziek en theater
The law states that in Germany you have the option not to be identi fied as male or female in your passport. You can also have an X in it. But first you have to go through a huge evaluation. “And exactly that is the problem”, says Charlie.
Being yourself at ArtEZ
Charlie felt safe at ArtEZ. “I feel like I can be myself here”, they explain. “People call me by my name and usually use the correct gender when they talk about me. I think that’s the best support you can get.” After graduation, Charlie wants to enter the educational, artistic field by creating a platform where young people can tell and create their own art, based on their own story. “Music makes it possible to convey many feelings that words may not. But the real strength lies in the combination of both.”
Opleidingen muziek op artez.nl
Opleidingen theater op artez.nl
61
Beelden: Finals voorstelling Charlie Rackwitz
“I’ve spent my whole life wondering what’s wrong with me. I don’t feel like a woman. But I don’t want to be a man either”, says Charlie Rackwitz. They have completed the bachelor’s degree in Music Theatre at the ArtEZ Academy of Music in Arnhem. Their thesis consisted of a performance about the German Transsexual Law, which causes a lot of problems, and how to handle such a theme as an artist.
dossier
Kunsteducatie discover ArtEZ docentopleidingen
De docentopleidingen van ArtEZ verbinden mensen en werelden. Het leren van peda gogische vaardigheden gaat hand in hand met de ontwikkeling van je kunstenaarschap en je communicatieve vaardigheden.
Als docent in de kunsten bij ArtEZ ontwikkel je vaardigheden om het kunstenaarschap bij uiteenlopende doelgroepen te ont plooien, door eerst te groeien in je eigen kunstenaarschap en je eigen positie in de samenleving te bepalen. Wat wil jij bereiken in het onderwijs of bij gemeenschappen? Met welke doelgroepen wil jij werken om samen te leren over, met en door het inzetten van kunst en cultuur? Je leert het te maken, te zien en erover te praten. Wat vind ik en vooral: waarom vind ik dat? Die ontvankelijkheid en dat verhaal leer je over te brengen, niet alleen voor de klas, maar ook in musea, op evenementen, in wijken of bij zorgorganisaties, vaak als zelfstandig ondernemer. Zo help je een nieuwe genera tie kunstenaars bij de ontwikkeling van hun vaardigheden, capaciteiten en kennis om zo duurzame sociale verandering mogelijk te maken.
62
Lerarentekort
Er zijn nog altijd te weinig leraren, ook voor de kunstvakken. ArtEZ heeft in Nederland het grootste aanbod aan docentopleidingen in de kunsten, van beeldende kunst en vormgeving, dans en theater tot muziek. De docentopleidingen van ArtEZ krijgen al jaren het predicaat Topopleiding. Het positieve oordeel van studenten is een belangrijk factor. Zij ervaren de mogelijk heden die ze krijgen om hun eigen fasci naties in te zetten voor hun praktijk als docerend kunstenaar.
Interdisciplinair en op maat
Het uitgebreide interdisciplinaire project onderwijs in de eerste drie jaar van alle opleidingen heeft enorme meerwaarde; je leert hierdoor breder kijken naar kunst en cultuur, en je maakt ook projecten samen met studenten van andere disciplines. Dit draagt bij aan de voorbereiding op de rol van kunstvakdocent in het onderwijs én in het buitenschoolse werkveld. Een deel van de docentopleidingen wordt bovendien ook in deeltijd en zelfs op maat gegeven (op basis van bachelor diploma), waardoor studeren naast een baan ook mogelijk wordt!
dossier
What do you want to achieve through education or inside communities? Which target groups do you want to collaborate with in order to learn about and to use art and culture? You learn how to make, observe and discuss. What do I think and especially: why? One learns to convey a receptivity, not just in front of a classroom, but also in museums, at events, in neighbourhoods or at healthcare institutions, often as an independent entrepreneur. This way you help a new generation of artists develop their skills, capacities and knowledge to enable for sustainable social change.
Lecturer shortage
There is still a shortage of lecturers, also for the art subjects. ArtEZ has the largest range of Education in Arts courses in the Netherlands, from art and design, dance and theatre to music. ArtEZ’s courses have been awarded the Topopleiding (Top Rated Programme) designation for years. The positive opinion of our students is an important factor. They experience the opportunities they get to use their own fascinations for their practice as a lectuuring artist.
Interdisciplinary and tailor-made
discover ArtEZ docentopleidingen
The ArtEZ Education in Arts courses connect people and worlds. Gaining pedagogical know-how goes hand in hand with developing your artistry and learning communication skills. As a lecturer in arts at ArtEZ, you develop skills to expand on your artistry among various target groups, by first growing as an artist and then deciding on your own position in society.
The extensive interdisciplinary projects during the first three years of all courses have an enormous added value in these courses: one learns to look at art and culture from a broader perspective, while making projects together with students from other disciplines at the same time. This helps prepare for the role of art lecturer in the educational and extracurricular field. In addition, some of the Education in Arts courses are also parttime and even tailor-made for the student (based on a bachelor’s degree), which means that studying alongside a job is possible as well! ■
Docentopleidingen op artez.nl
63
Foto: Rachelle Stoffels
Education in Arts
dossier
Inzet kunst voor queergemeenschap
Use of art for queer community “Ik vind dat er op veel scholen meer aandacht besteed mag worden aan seksuele- en genderdiversiteit”, vertelt Patrick. Met de queer-beeldbank geeft Patrick voorlichtingslessen aan middelbare scholieren. Uit de beeldbank haalt hij steeds één kunstwerk dat hij projecteert als conversation piece en waar hij met de jongeren een gesprek over heeft. Patrick gaf voor hij aan de master begon ook al voorlichtingslessen, maar die zijn nu veranderd. “Ik was altijd al van de onder bouwing. Maar door het nu zelf te moeten doen in de master ervaar ik hoe moeilijk het is. Dat is best confronterend. Hierdoor ben ik anders naar het begeleiden van studenten gaan kijken.” Iedereen kan bijdragen aan de queer-beeldbank. Jij dus ook! Ga naar queer-beeldbank.nl.
For his graduation project for the master Education in Arts, Patrick Verhoeven set up a queer image bank; a digital depot containing works of art that can provide a starting point for discussions about gender diversity in secondary education. “I think a lot of schools could be doing more to highlight sexual and gender diversity”, Patrick notes. Patrick gives workshops to high school students. Each time he takes one work from the image bank which he projects as a ‘conversation piece’ and which he discusses with the young people. Patrick has been giving workshops well before he started the master’s course, but these have changed. “I have always been someone who believed in having strong grounds for a work of art. But having to do it myself for the master’s course has made me realise how hard it is. It gave me a different perspective on supporting students.”
64
You can also contribute to the queer-image bank! Go to queer-beeldbank.nl for more info. ■
Foto: Rachelle Stoffels
discover ArtEZ docentopleidingen
Voor zijn afstuderen aan de master Kunsteducatie zette Patrick Verhoeven een queer-beeldbank op; een digitaal depot met kunstwerken die in het voortgezet onderwijs de basis vormen voor gesprekken over genderdiversiteit.
dossier
Muzikant en muziekdocent
Musician and music lecturer After his studies at the Academy of Pop Music, Ference Hulshof started following the Music in Education course. It’s important for Ference to not just be a music lecturer, but also a musician, to be able to bring the experience of being a musician to the classroom. He is a lecturer at various places, but still has his own lecturing practice as well. In addition to teaching music skills, Ference Hulshof also wanted to lecture his students about the consequences of hearing damage. He himself suffers from tinnitus and noise in his ears. “It came up after I forgot my earplugs during a performance.” For his finals he designed a poster with information on preventing hearing damage, a guide for music lecturers, a PowerPoint presentation for students and a quiz. “I hope my students will remember my presentation. Now and then I want them to think: lets move to a place more quiet.” ■
65
Hij is docent op verschillende plekken, maar heeft ook nog steeds zijn eigen lespraktijk. Naast het aanleren van muziekvaardig heden, wilde Ference Hulshof zijn leerlingen meer bijbrengen over de gevolgen van gehoorschade. Zelf heeft hij last van tinnitus en een ruis in zijn oren. “Het is opgekomen nadat ik tijdens een optreden mijn oordoppen was vergeten.” Voor zijn finals maakte hij een poster met informatie over hoe je gehoorschade kunt voorkomen, een handreiking voor m uziekdocenten, een PowerPointpresentatie voor leerlingen en een quiz. “Ik hoop dat er iets blijft hangen van mijn presentatie. Dat mijn leerlingen af en toe denken: laat ik even naar een rustigere plek lopen.”
discover ArtEZ docentopleidingen
Na zijn studie aan de popacademie startte Ference Hulshof met de opleiding Docent Muziek. Voor Ference is het belangrijk dat je niet alleen muziekdocent bent, maar ook muzikant, zodat je de ervaring als muzikant meeneemt in je muzieklessen.
dossier
Jongeren groeien door theater
Naast haar opleiding Artisteducator in Theater & Media bij ArtEZ in Zwolle, is Jasmine van der Putten freelance theaterdocent bij Internationaal Theater Amsterdam (ITA).
66
Jasmine deed onderzoek naar community building rondom theatervoorstellingen, liep diverse stages én maakte haar eigen eindvoorstelling bij Mooi Weer & Zo in Rotterdam. Tijdens haar stage bij ITA was Jasmine regieassistent bij een juniorproductie, waarbij ze ook meewerkte aan de educatie rondom de voorstelling. “Nu ben ik er freelance docent. Zo stond ik al voor het afstuderen met één been in het werkveld.” Haar eindvoorstelling JUNCTION is met en voor mensen van kleur, gebaseerd op het boek ‘Kinderen van zwarte bevrijders’. Rode draad door het afstuderen van Jasmine is haar onderzoek naar community building. “Het theater kampt vaak met een te eenzijdig publiek. Daarom ontwikkelde ik een toolkit die theaters en gezelschappen kunnen inzetten bij voorstellingen, zodat je geen vaste kliek krijgt.” Later wil Jasmine graag met jongeren werken. “Je ziet jongeren groeien door theater. Het heeft mij ook zelfverzekerder gemaakt.”
In addition to following the Artist educator in Theatre & Media course at ArtEZ in Zwolle, Jasmine van der Putten works as a freelance theatre teacher at International Theatre Amsterdam (ITA). She researched community building around theatre performances, interned at various places and made her own performance at Mooi Weer & Zo in Rotterdam. During her internship at ITA, Jasmine was an assistant director at a junior production, where she also contributed to the education related to the performance. “Now I’m working there as a freelance lecturer. This way I already have one foot in the workfield before graduating.” Her final performance, JUNCTION, features and is intended for people of color, and it’s based on the book ‘Kinderen van zwarte bevrijders’ (Children of black liberators). The recurring theme in Jasmine’s graduation is her research into community building. “Theatre often struggles with a one-sided audience. That’s why I developed a toolkit that theatres and companies can use for performances, in order to avoid a clique.” Jasmine would like to work with young people in the future. “You see how theatre makes young people grow. Theatre has also made me more confident.” ■
Foto: Chiel Eijt
discover ArtEZ docentopleidingen
How theatre makes young people grow
dossier
‘Een kind dat met sprongen vooruitgaat, daar geniet ik van’ Voor haar onderzoek en afstuderen bij de bachelor Artist educator in Dans verbleef Romy Houwers drie maanden op Curaçao.
Romy: “Zonder deze stage had ik niet zoveel geleerd over werken met verschil lende doelgroepen.” Ze ziet zichzelf later niet in het standaard basisonderwijs werken, maar wel met leerlingen met een hulpvraag. “Dat een kind blanco binnenkomt en je al na een paar lessen ziet dat zo’n leerling de ‘klik’ voelt en met sprongen vooruitgaat. Daar geniet ik van.” Voordat ze naar Curaçao vertrok, onderzocht Romy hoe experts in Nederland omgaan met interdisciplinair coachen. “De kennis heb ik hier op het eiland in de vorm van een lesvideo gedeeld met coaches, om hen te inspireren voor hun lessen tijdens een interdisciplinair talentraject op het eiland. Ik heb vooral geadviseerd om het proces los te laten en open vragen te stellen, zodat ze geen invloed hebben op het eindresultaat van de leerlingen.”
For her research and graduation at the bachelor’s course Artisteducator in Dance Romy Houwers spent three months on Curaçao. She taught in underprivileged neighbourhoods where many children do not speak Dutch. Teaching in another culture enriched her considerably. Romy: “Without this internship I would not have learned this much about working with different target groups.” Instead of working in primairy education, she sees her future self working with students who need help. “To see a child enter a classroom completely blank, and then notice the change after a few lessons when it just ‘clicks’ for them and they start progressing in leaps and bounds. That is what I really enjoy.” Before she left Curaçao, Romy researched how experts in the Netherlands deal with interdisciplinary coaching. “I shared the knowledge with the coaches here on the island in the form of a teaching video, to inspire them for their lessons during an interdisciplinary language programme on the island. I specifically advised to let go of the process and ask open questions, to prevent influencing the final results of the students.” ■
67
Ze gaf les in kansarme wijken waar veel kinderen geen Nederlands spreken. Lesgeven in een andere cultuur gaf haar veel verrijking.
discover ArtEZ docentopleidingen
“I enjoy seeing the progress of a child”
dossier
‘Ik blijf eigenwijs en vind dat mijn leerlingen dat ook moeten zijn’
68
discover ArtEZ docentopleidingen
Deelnemen aan schilderprogramma’s op televisie, als docent voor de klas en een deeltijdstudie Docent Beeldende Kunst en Vormgeving: Alfrédo Doornkamp combineerde het allemaal.
“I remain stubborn and believe my students should be so too” Voordat hij van Suriname naar Nederland verhuisde, woonde Alfrédo op Aruba, waar hij een schilderschool runde voor kansarme jongeren. “Ik herkende mezelf in hen. Zoveel talent, maar geen mogelijkheid er iets mee te doen.” Gewoon met pen, potlood en wat papier hoopte Alfrédo de jongeren te kunnen geven wat hij zelf gemist had. In Nederland voelde hij het schildervlammetje opnieuw oplaaien en besloot weer het kunstonderwijs in te gaan om zijn passie over te kunnen dragen. “Ik leerde dat het in de kunst veel meer gaat om het creatieve proces. Wel blijf ik eigenwijs en ik vind dat mijn leerlingen dat ook moeten zijn. Jezelf kneedbaar opstellen en luisteren, maar wel je autonomie behouden, dat werkt.”
Alfrédo Doornkamp combined it all: participating in television programmes about painting, teaching and studying parttime at the Fine Art and Design in Education course. Before moving from Suriname to the Netherlands, Alfrédo lived in Aruba, where he ran a painting school for underprivileged young people. “I recognised myself in them. So much talent, but not a single possibility to do anything with it.” By simply using pen, pencil and paper, Alfrédo hoped to be able to give those young people what he himself had missed. In the Netherlands he sensed his love for painting flared up again and decided to return to art education in order to be able to pass on his passion. “I learned that art is much more about the creative process. I do remain stubborn and believe my students should strive to be so too. Be sure to make yourself receptive and listen, but keep your autonomy that works.” ■
Foto: Arianne Doppenberg
Benieuwd naar het eindwerk van onze studenten? Houd de agenda op artez.nl/finals in de gaten en kom langs!
Attention art and culture enthusiasts! Don’t miss out on the ArtEZ finals in May, June, and July. Our graduating students will showcase their final works in various forms, including exhibitions, dance and theatre performances, fashion shows, and concerts. Stay informed by checking the agenda at artez.nl/finals and following #artezfinals on our social media channels. Don’t miss this opportunity to see, listen, and experience the creativity of our students!
discover ArtEZ advertorial
69
Tijdens de ArtEZ finals presenteren onze afstudeerstudenten hun eindwerk op allerlei manieren. Je bent van harte welkom om de presentaties met eigen ogen te komen bekijken, beluisteren en te beleven!
Eefje Paddenburg, Sam van Hulst, Gina van Os, Roos Bottinga, Foto: Menno van der Meulen
Foto: Rachelle Stoffels
Foto: Isabelle Renate la Poutré
Sta jij altijd als eerste in de rij voor de nieuwste exposities, dans- en theatervoorstellingen, modeshows of concerten? Kom dan naar de ArtEZ finals in mei, juni en juli, want als kunsten cultuurliefhebber wil je deze periode niet missen!
70
Jeroen Van den Eijnde Lectoraat Tactical Design
Screenshot uit video Tjeerd Veenhoven (locatie BambooLogic Portugal)
discover ArtEZ onderzoek
Duurzame toepassing van bamboe: van zaadje tot eindproduct
Van rietjes tot ondergoed, van tuinmeubelen tot tandenborstels, we zien het in steeds meer producten terug: bamboe. Het is een veel belovende grondstof, kan veel CO2 opnemen en groeit snel.
Toepassing voor interieur en textiel
Vanuit ArtEZ zijn drie onderzoekers betrokken bij het project: lector Jeroen van den Eijnde en docent-onderzoekers Tjeerd Veenhoven en Michelle Baggerman. Van den Eijnde en Veenhoven houden zich vooral bezig met het transdisciplinaire onderzoeksproces voor het ontwikkelen van een duurzame keten voor interieurproducten op basis van de in Europa geteelde bamboe. Baggerman is betrokken bij de mogelijkheden om de Europese bamboevezels te gebruiken voor duurzame textieltoepassingen.
discover ArtEZ onderzoek
Binnen het grootschalig duurzaamheidsexperiment Bamboo Europe onderzoekt het lectoraat – samen met onder meer BambooLogic in Portugal, het Nederlands Openluchtmuseum, Wageningen University & Research, diverse bedrijven en ont werpers en studenten en docenten van ArtEZ – wat er allemaal komt kijken bij zo’n duurzame waardeketen.
Waarom juist dit onderzoek op een kunstacademie? Daarop heeft Van den Eijnde een helder antwoord: “Het zijn juíst ontwerpers – en dus onze studenten – die uiteindelijk in het ontwerpproces bepalen of hun ideeën op een duurzame wijze kunnen worden gemaakt, (her)gebruikt en gerecycled.”
Samen met studenten
Om die reden werken ook studenten van ArtEZ, van de opleiding Product Design, mee aan dit onderzoeksproject over duurzaamheid. Ze zullen toewerken naar testprototypen van buitenmeubilair op basis van bamboe, en deze prototypen testen in de praktijk. Een werkend eindproduct dat bestand is tegen uiteenlopende buitensituaties vormt immers de ultieme uitkomst van een functionerende waardeketen!
71
Foto: BambooLogic
Veel bamboe wordt echter nog steeds geïmporteerd uit Azië. Is het mogelijk om in Europa op een duurzame en transparante manier bamboe te verbouwen? Het ArtEZ lectoraat Tactical Design onderzoekt de mogelijkheden van in Europa geprodu ceerde bamboe – van zaadje tot tuinmeubel.
A sustainable application of bamboo: from seed to end product
discover ArtEZ onderzoek
Underwear and straws, garden furniture and toothbrushes, more and more products are made of bamboo. It’s a promising resource, which can absorb a lot of CO2 and grows quickly. However, a lot of bamboo is still imported from Asia. Would it be possible to grow bamboo in a sustainable and transparent way in Europe? The ArtEZ Tactical Design professorship researches the possibilities of bamboo produced in Europe — from seed to garden furniture. Within the large-scale sustainability experiment Bamboo Europe, the research group — together with BambooLogic in Portugal, the Nederlands Openluchtmuseum, Wageningen University & Research, various companies and designers, and students and teachers from ArtEZ — is investigating the creation of a sustainable value chain.
Application for interiors and textiles
Three ArtEZ researchers are involved in the project: professor J eroen van den Eijnde and teacher and researchers Tjeerd Veenhoven and Michelle Baggerman. Van den Eijnde en V eenhoven are mainly concerned with the trans-disciplinary research process for developing a sustainable chain for interior products based on bamboo grown in Europe. Baggerman is involved in researching the possibilities of using European bamboo fibers for sustainable textile applications. Why this particular research at an art academy? Van den Eijnde has a clear answer: “It is especially designers — and therefore our students — who in the design process ultimately determine whether their ideas can be made, (re)used and recycled in a sustainable way.”
Together with students
For this reason, ArtEZ students from the Product Design course, are also participating in the sustainable research project. They will work towards test prototypes of bamboo-based outdoor furniture which will be tested in practice. After all, a working end product that can withstand various outdoor situation would mean the ideal outcome of a functioning value chain!
72
Bamboo Europe op artez.nl
discover ArtEZ theater
Samen sta je sterk
73
Emma Vermeulen Remy Meeuwsen, Esther Ymkje van Steenis Toneelschool
Blond & Cynisch’ Philosophy of the World
Emma Vermeulen, Remy Meeuwsen en Esther Ymkje van Steenis studeerden af als collectief Blond & Cynisch. Zij gingen de vloer op met hun eigen voorstelling: Philosophy of the World. “Toen we besloten om als collectief af te studeren, was het al snel duidelijk dat we de voorstelling zelf wilden schrijven”, vertelt Esther stralend. “Het is tof om je eigen stuk te schrijven. Dat hadden we nog nooit gedaan. We hadden al wel eens bewerkt en aangepast, maar nu hebben we helemaal vanuit onszelf een stuk geschreven. We zoeken de grenzen van theatrale conventies op. Dat proces is spannend. En we gaan het ook nog eens zelf spelen!” Emma: “Ik had al een grote liefde voor het spelen en die heeft zich op school verder ontwikkeld.”
Vooropleiding
74
Emma blikt terug. “Aan het begin van mijn middelbareschool tijd zag ik het acteren niet per se als een baan die je kon krijgen. Maar toen ik naar de vooropleiding de Noorderlingen in Groningen ging, bleek dat opeens wel te kunnen. Daar ontmoette ik mensen die het vak serieus namen, en die het naar een toneelschool gaan als serieuze optie zagen. Ik vond toneelspelen het allerleukste om te doen, en dát voor de rest van mijn leven doen, leek me te gek.”
BLOND CYNISCH STURM DRANG Foto: Kamerich-Budwilowitz
discover ArtEZ theater
Bij de Toneelschool zijn verschil lende zogenoemde collectieven ontstaan en afgestudeerd, van DIEHELEDING tot Blond & Cynisch. Studenten uit deze collectieven ontdekten gaandeweg tijdens hun opleiding dat zij dezelfde interesses hebben en graag met elkaar samenwerken. Daarom bundelden zij hun krachten om samen, als groep, te creëren. Dit is waardevol en verrijkend voor hun artistiek onderzoek en maakproces.
The power of collectives
Philosophy of the World by Blond & Cynisch
Emma Vermeulen, Remy Meeuwsen and Esther Ymkje van Steenis graduated as a collective named Blond & Cynisch (Blonde & Cynical). They shined with their own performance: Philosophy of the World. “When we decided to graduate as a collective, it soon became clear we wanted to write the performance ourselves”, says a beaming Esther. “It’s great to write your own piece. We never did it before. We had already edited and adapted certain pieces, but this performance was written entirely by us. We explore the boundaries of theatrical conventions. That’s an exciting process. And we also perform ourselves!” Emma: “I already had a great love for performing and it only developed further at school.”
discover ArtEZ theater
Various collectives have emerged and graduated from the School of Acting, from DIEHELEDING to Blond & Cynisch. During their studies, students from these collectives discovered they had the same interests and enjoyed working together. That’s why they joined forces to create together, as a group. Which turned out to be very valuable and enriching for their artistic research and creative process.
Acting as a profession
Emma looks back. “When I started highschool, I didn’t really see acting as a job to have. But when I followed the preparatory course Noorderlingen in Groningen, it turned out to be possible. There I met people who took the profession seriously, and who considered going to a school of acting as a serious option. For me acting was the most fun thing to do, and the thought of doing it for the rest of my life just seemed great to me.”
75
Opleidingen theater op artez.nl
76
Fundamentele problemen aanpakken met wetenschap, kunst en technologie
NEXT GENERATION, foto Christein van Hoffen
discover ArtEZ onderzoek
Jeroen Lutters Lectoraat Art education as Critical Tactics (AeCT)
In de naam ‘No University – Center for Advanced Studies’ zit veel verborgen over het hoe en waarom: het is géén universiteit zoals we die kennen. “De moderne universiteit is vaak gericht op efficiëntie en ratio, en heeft gezorgd voor een segregatie: mensen die denken, mensen die voelen en mensen die maken zijn uit elkaar gehaald”, legt Jeroen uit. Maar, zo benadrukt Jeroen: als we fundamentele problemen zoals klimaatverandering willen aanpakken, moeten deze verschillende mensen en disciplines juist krachten bundelen en samenwerken.
discover ArtEZ onderzoek
No University – Center for Advanced Studies is een beweging die muren wil slechten in de academische wereld, door makers, kunstenaars en wetenschappers samen te laten werken aan een rechtvaardige en duurzame samenleving. Oprichter en lector Jeroen Lutters, van het lectoraat Art education as Critical Tactics (AeCT) over dit bijzondere project.
“In No University bouwen we een community met mensen uit de kunsten, wetenschap en technologie. Het is iets van de lange adem. We sluiten aan bij bestaande instituten en koppelen de juiste mensen aan elkaar. Daarbij gaat het om kwaliteit van werk, we kijken niet naar disciplines en diploma’s”, legt Jeroen uit. Mede door zijn kinderen voelt Jeroen de urgentie om met grote maatschappelijke problemen bezig te zijn. “Ik wil niet dat ze straks zeggen: jij zat alleen maar leuke boekjes te schrijven, maar wat heb je gedaan voor de wereld? Ik wil een bijdrage leveren aan de wereld van morgen. Dat kun je niet alleen bij de jonge generatie neerleggen.”
77
In 2022 organiseerde Arjen Hosper vanuit No University NEXT GENERATION, een tweedaags kennisfestival.
discover ArtEZ lectoraat aect
No University tackles fundamental problems with science, art and technology
No University - Centre for Advanced Studies is a movement that aims to break down walls in the academic world by having makers, artists and scientists work together to build an equitable and sustainable society. Founder Jeroen Lutters, professor of the professorship Art Education as Critical Tactics (AECT) tells about this special project. The name ‘No University’ was chosen for good reason: the centre positions itself as a movement away from the university as we know it. “The modern university is focused on efficiency and reason, and has created a segregation: people who think, people who feel and people who make have been separated”, Jeroen explains. “But,” Jeroen insists: “if we want to tackle fundamental problems like climate change, these different people and disciplines need to join forces and work together.” “In No University, we are building a community with scientists, artists and makers. We join existing institutions and connect the right people to each other. And it’s about quality of work. We’re not looking at disciplines and diplomas”, Jeroen explains. Partly because of his children, Jeroen feels the urgency to deal with big social issues. “I don’t want them to say later: you were only writing nice books, but what have you done for the world? I want to contribute to the world of tomorrow. You can’t leave that to the young generation only.” In 2022, No University curator Arjen Hosper organised NEXT GENERATION, a two-day knowledge festival.
78
No University op artez.nl
studeren bij ArtEZ
ArtEZ biedt een groot aantal opleidingen op het gebied van vorm geving, waar studenten innovatief en experimenteel aan de slag gaan. De designstudies genieten nationaal en internationaal aanzien, onder professionals én onder studenten. Bij de architectuur- en interieur opleidingen van ArtEZ leren studenten sfeer en beleving creëren en vormgeven aan de steeds veranderende relatie tussen mens en ruimte. Het terrein is breed: van meubels en interieur tot gebouwen en omgeving. Je leert conceptueel denken en ontwerpen én ambachtelijk werken. De dansopleidingen van ArtEZ zijn kleinschalig, persoonlijk, sterk verankerd in het werkveld en maken
De modeopleidingen van ArtEZ in Arnhem behoren tot de top van Europa; baanbrekend, innovatief en met een sterke internationale reputatie. Studenten leren over methoden, materialen en processen om hun ideeën te ontwikkelen, en leren ook kritisch omgaan met de rol van mode. De muziekopleidingen worden gegeven aan het ArtEZ Conservatorium, een van de grootste conservatoria in Nederland. De beste docenten helpen studenten om hun muzikale talent te ontwikkelen, met alle ruimte voor creativiteit en om te experimenteren. Van klassieke muziek tot jazz & pop, van muziek therapie tot docentopleidingen: de drie locaties bieden een grote diversiteit aan opleidingen.
vormgeven, produceren en inspireren als theatermaker, artisteducator of als zelfstandig acteur. Met bevlogen docenten uit het vak en in een gelijkwaardige omgeving die het belang benadrukt van gelijkheid, diversiteit en inclusie. ArtEZ heeft in Nederland het grootste aanbod van docentopleidingen in de kunsten. De hbo-docent opleidingen bij ArtEZ combineren de liefde voor het vak met het inspireren en begeleiden van andere mensen. Van beeldende kunst en vormgeving, dans en theater tot muziek. Zo leer je als beeldend kunstenaar, danser, muzikant of als docent/artisteducator, anderen ervaren wat kunst teweeg kan brengen.
discover ArtEZ onderwijs
Bij de beeldende kunstopleidingen van ArtEZ ontwikkelen studenten hun eigen, kritische blik op de wereld met beeldhouwkunst, schilderkunst, installatie, film, fotografie, performance of geluid. ArtEZ biedt uitstekend uitgeruste werkplaatsen en ateliers, waarin denken en maken even belangrijk zijn en wordt samengewerkt met andere disciplines.
deel uit van een groot internationaal netwerk. Studenten worden opgeleid tot Dance Artist of Artisteducator in Dans.
Ontdek alle opleidingen op artez.nl
ArtEZ is de enige onderwijsinstelling in Nederland die een voltijd hbo- studie aanbiedt voor het schrijven én presenteren van proza, drama, poëzie, documentaire en literaire non-fictie: Creative Writing. Met hulp van gerenommeerde schrijvers, dichters en professionals uit de literaire wereld ontwikkelen studenten zich tot volwaardige schrijver en verhalenmaker die hun creaties op allerlei manieren vertellen. Bij de theateropleidingen van ArtEZ leren studenten regisseren,
79
Met inspirerend kunstonderwijs op hbo bachelor- en masterniveau, diverse voortrajecten en toonaangevend artistiek onderzoek creëert ArtEZ de plek waar je een verschil kunt maken, in de kunst én in de samenleving.
studying at ArtEZ
discover ArtEZ education
Through inspiring courses at hbo bachelor’s and master’s level, various preparatory courses and leading artistic research, ArtEZ creates a place where students can make a difference in both the arts and society. During ArtEZ’s fine art courses, students develop their own critical view on the world through sculpture, painting, installation, film, photography, performance or sound. ArtEZ offers excellently equipped workshops and studios, in which thinking and making are equally important, as is collaboration with other disciplines. ArtEZ also offers various design courses, where students get to work in an innovative and experimental way. The design courses enjoy national and international prestige, among both professionals and students. ArtEZ’s dance courses are smallscaled, personal, strongly anchored in the professional field and part of a large international network. Students are trained as dance artists or artisteducators in dance.
80
ArtEZ’s fashion courses in Arnhem are among the best in Europe; pio neering, innovative and with a strong international reputation. Students learn about methods, materials and processes to develop their ideas, and also learn how to critically approach the role of fashion.
At ArtEZ’s architecture and interior design courses, students learn to craft atmosphere and experience, shaping the dynamic relationship between humans and their surroundings. The curricula encompass a wide range of subjects, including furniture, interiors, buildings, and environments. Students develop both conceptual thinking and design skills, as well as practical techniques. Music courses can be followed at the three locations of the ArtEZ Academy of Music, one of the largest conservatories in the Netherlands. The best lecturers help students in developing their musical talent, with plenty of room for creativity and expe rimentation. From classical music to jazz & pop, music therapy to teacher courses. ArtEZ is the only educational insti tution in the Netherlands that offers a full-time higher professional course for writing and presenting prose, drama, poetry, documentary and literary non-fiction: Creative Writing. With the help of renowned writers, poets and literary professionals from the literary world, students develop themselves to be full-fledged writers and creators. In ArtEZ’s theatre courses, students learn to direct, design, produce and inspire as makers of theatre, artisteducators or independent actors. With passionate lecturers from the workfield and in an environment that emphasises the importance of
equality, diversity and inclusion. In the Netherlands, ArtEZ has the largest range of education in art courses. These courses combine the love for the profession with the art of inspiring and guiding other people: from visual arts and design, dance and theatre, to music. As a visual artist, dancer, musician or theatre maker you learn, as an artisteducator/ as a teachter, to what art can do. ■
Discover all courses at artez.nl
academies en adressen
ArtEZ Academie voor Art & Design Zwolle leert studenten om werk te maken, waarmee een verband wordt gelegd tussen de eigen denk- en leefwereld, de eigenheid en geschiedenis van het vak en de maatschappelijke context waarin zij het vak uitoefenen. Met opleidingen op het gebied van interieurarchitectuur, beeldende kunst en vormgeving. Rhijnvis Feithlaan 50 8021 AM Zwolle 038 42 70 500 artdesign.zwolle@artez.nl ArtEZ AKI Academie voor Art & Design in Enschede is een kleinschalige kunstacademie voor vorm geving en beeldende kunst. Autonoom denken staat centraal en het onderwijs wordt hier zo weinig mogelijk bepaald door structuren, normen en controlesystemen. Hulsmaatstraat 35 7523 WB Enschede 053 48 24 400 akibalie@artez.nl
Onderlangs 9 6812 CE Arnhem 026 35 35 709 conservatorium.arnhem@artez.nl Van Essengaarde 10 7511 PN Enschede 053 48 28 130 cons.enschede@artez.nl Aan de Stadsmuur 88 8011 VD Zwolle 038 42 70 530 cons.zwolle@artez.nl ArtEZ Academie voor Theater & Dans biedt opleidingen op het gebied van dans, theater en kunsteducatie, in Arnhem en Zwolle, en kenmerkt zich door het op de individu gerichte onderwijs en het ontwikkelen en versterken van de eigen artistieke en culturele signatuur van studenten. Onderlangs 9 6812 CE Arnhem 026 35 35 660 theaterendans@artez.nl
Rhijnvis Feithlaan 50 8021 AM Zwolle 038 42 70 500 docenttheater.zwolle@artez.nl ArtEZ Academie voor Bouwkunst bestaat uit de master Architectuur in Arnhem, met als basisidee: werken en leren tegelijk. Onderlangs 9 6812 CE Arnhem 026 35 35 606 academievanbouwkunst@artez.nl
Masteropleidingen
De masteropleidingen van ArtEZ worden gegeven in Enschede, Zwolle en Arnhem en vormen samen een kritische, creatieve en gepassioneerde community van mensen die het verschil durven maken. Masterstudenten, docenten en onderzoekers vanuit vijftien opleidingen onderzoeken, experimenteren en verkennen potentiële toekomsten vanuit visie en energie. De masteropleidingen worden gegeven op diverse locaties.
discover ArtEZ contact
Onderlangs 9 6812 CE Arnhem 026 35 35 600 artdesign.arnhem@artez.nl
ArtEZ Conservatorium is een van de grootste conservatoria van Nederland en werkt samen met een groot aantal conservatoria binnen en buiten de Europese Unie. Binnen de drie locaties in Arnhem, Enschede en Zwolle is de sfeer gemoedelijk en kleinschalig. Er is veel persoonlijke aandacht en de lijnen zijn kort. Tegelijkertijd profiteren de studenten volop van de faciliteiten en mogelijkheden van een groot conservatorium.
ArtEZ algemene contactgegevens ArtEZ University of the Arts Onderlangs 9 6812 CE Arnhem Postbus 49 6800 AA Arnhem 026 35 35 600 info@artez.nl
81
ArtEZ Academie voor Art & Design Arnhem biedt een groot aanbod aan opleidingen op het gebied van kunst, mode, vormgeving en schrijven. Hard werken en hoge eisen aan zowel het artistieke als het ambachtelijke karakter van het werk vormen de sleutel tot succes.
academies and addresses
ArtEZ Academy of Art & Design Arnhem offers a wide range of courses in art and design, including fashion and writing. Hard work and high demands on both the artistic and traditional character of the work are the key to success.
discover ArtEZ contact
Onderlangs 9 6812 CE Arnhem +31 26 35 35 600 artdesign.arnhem@artez.nl ArtEZ Academy of Art & Design Zwolle teaches students to create work that links up with their own way of thinking and living, the uniqueness and history of the profession, and the social context in which they prac tise the profession. In this way we help our students to become active and critical citizens with an artist’s mission. The academy offers courses in interior architecture, visual arts and design. Rhijnvis Feithlaan 50 8021 AM Zwolle +31 38 42 70 500 artdesign.zwolle@artez.nl
82
ArtEZ AKI Academy of Art & Design is a small-scale, fully-fledged art academy in Enschede with bachelor courses in design and visual arts. Autonomous thinking takes centre stage and education is as little as possible determined by structures, standards and control systems. Hulsmaatstraat 35 7523 WB E nschede +31 53 48 24 400 akibalie@artez.nl
ArtEZ Academy of Music is one of the largest conservatories in the Netherlands and collaborates with a large number of conservatories in and outside the European Union. The atmosphere at the three locations in Arnhem, Enschede and Zwolle is friendly and small-scale. Students are given personal attention and communication lines are short. At the same time, students benefit fully from the facilities and possibilities of a large academy of music. Onderlangs 9 6812 CE Arnhem +31 26 35 35 709 conservatorium.arnhem@artez.nl Van Essengaarde 10 7511 PN Enschede +31 53 48 28 130 cons.enschede@artez.nl Aan de Stadsmuur 88 8011 VD Zwolle +31 38 42 70 530 cons.zwolle@artez.nl ArtEZ Academy of Theatre & Dance offers various courses in dance, theatre and art education in Arnhem and Zwolle, and is characterised by its education focused on the individual. Developing and strengthening students’ own artistic and cultural signature is reflected in all courses. Onderlangs 9 6812 CE Arnhem +31 26 35 35 660 theaterendans@artez.nl
Rhijnvis Feithlaan 50 8021 AM Zwolle +31 38 42 70 500 docenttheater.zwolle@artez.nl ArtEZ Academy of Architecture consists of the master’s course Architecture in Arnhem and is characterised by working and learning concurrently. Onderlangs 9 6812 CE Arnhem +31 26 35 35 606 academievanbouwkunst@artez.nl
Master’s courses
The master’s courses at ArtEZ consist of a critical, creative and passionate community of people who dare to make a difference. Master’s students, teachers and researchers from fifteen unique courses investigate and experiment: they venture into unknown territory and explore potential futures, driven by energy and vision. ArtEZ general contact details ArtEZ University of the Arts Onderlangs 9 6812 CE Arnhem Postbus 49 6800 AA Arnhem +31 26 35 35 600 info@artez.nl
volg ons en praat mee follow and join in
Volg ArtEZ op social media voor verhalen, ervaringen, nieuws & evenement-updates, en praat mee over kunst, kunstonderwijs en onderzoek. Follow ArtEZ on social media for stories, experiences, news & event updates, and join us in conversations about art, art education, and research. @ArtEZUniversityoftheArts Onze studenten in de spotlight, hun inspirerende verhalen, het eindwerk en ervaringen bij ArtEZ. Naast aankomende evenementen en handige tips voor studenten, laten we de impact van kunstonderzoek zien. See our students shine as we share their inspiring stories, finals work, and student experiences at ArtEZ. Next to upcoming events and student tips, we showcase the impact of art research. X @ArtEZUniversity Nieuwstweets over artistiek onderzoek en wetenschappelijke inzichten uit de kunsten bij ArtEZ. News about artistic research and scientific insights in the arts at ArtEZ. @ArtEZUniversityoftheArts Een geëngageerde community van professionals en onderzoekers. Met inzicht in het artistiek onderzoek van ArtEZ en een kijkje in de keuken van onze lectoraten, medewerkers en studenten. An engaged community of professionals and researchers with insight into ArtEZ’s artistic research and behind-the-scene impressions of our professorships, employees and students. @ArtEZUniversity TikTok zien we als hét kanaal voor authentieke content van studenten zelf. We bieden het centrale kanaal van ArtEZ dan ook graag aan studenten aan om een social media takeover te doen. We see TikTok as a platform for genuine student-generated content. We actively encourage students to participate in social media takeovers on ArtEZ’s TikTok channel. @ArtEZUniversityoftheArts Maak kennis met onze academies en opleidingen, studio’s en werk plaatsen, en de ervaringen en tips van onze studenten. Ook de plek om via afstudeerwerk nieuwe generaties kunstenaars te ontdekken. Get a taste of our academies and courses, studios and workshops, and experiences and tips from our students. Also the place to discover new generations of artists through their final projects. #artezuniversityofthearts #artchanges #artezfinals #artezopendagen #artezopendays
