5 minute read
Bouwlogistiek, leefbaarheid en luchtkwaliteit. Hoe gaat dat samen?
DUURZAAMHEID Door Ruud van Roosmalen
DRUKBEZOCHT SEMINAR OVER DUURZAME BOUWLOGISTIEK
Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven, hield op 11 februari een seminar over bouwlogistiek. De centrale vraag was hoe er in steden gebouwd kan worden zonder grote verstoringen van de leefbaarheid, luchtkwaliteit en bereikbaarheid door logistieke activiteiten.
Enerzijds willen gemeenten de leefbaarheid, luchtkwaliteit en bereikbaarheid van hun stad zo min mogelijk verstoren, anderzijds liggen er grote bouwopgaven in stedelijk gebied die veel invloed uitoefenen op het milieu van een stad of gebied. In dit spanningsveld speelt de logistiek een belangrijke rol. Want logistiek en bouw zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en een flink gedeelte van het totale verkeer in iedere stad is aan de bouw gerelateerd. Maar wat voor mogelijkheden zijn er om bouwmaterialen, machines, personeel en dergelijke aan te voeren, bouwafval af te voeren en de overlast die wordt veroorzaakt door deze logistieke activiteiten zoveel mogelijk te beperken? Deze vraag stond centraal tijdens het seminar ‘Bouwlogistiek, Zicht op de Stad’, een initiatief van Bouwend Nederland, De Vlaamse Waterweg, TLN, TKI Dinalog, TNO en Hibin. DUURZAME BOUWLOGISTIEK
De grote belangstelling voor het seminar toonde duidelijk aan dat het thema bouwlogistiek volop in de belangstelling staat. Meer dan tweehonderd personen hadden zich ingeschreven voor het seminar, dat werd gehouden in het Van der Valk Hotel in Tilburg. Het deelnemersveld was zeer divers en bestond uit medewerkers van bouwbedrijven en logistieke bedrijven en afgevaardigden van de verschillende overheden. Zij werden voorzien van veel praktische informatie over allerlei aspecten die van belang zijn voor een efficiënte en duurzamere bouwlogistiek. De bijeenkomst werd gepresenteerd door Arjan Walinga, beleidsmedewerker bij Bouwend Nederland die zich bezighoudt
2
met bouwlogistiek. “De omschakeling naar een duurzame bouwlogistiek vergt aanpassingen van de gehele keten maar levert uiteindelijk heel veel op”, vertelde hij in zijn openingswoord. “Minder logistieke bewegingen zorgen ervoor dat de leefbaarheid in steden behouden blijft, dat de veiligheid toeneemt en dat de uitstoot van CO 2 , fijnstof en stikstof afneemt.”
TRANSFORMATIE HAVENGEBIED
Het seminar is opgedeeld in een plenair gedeelte voor de pauze en een aantal workshops daarna. In de eerste plenaire lezing geeft Fredrik Bergman van de gemeente Stockholm tekst en uitleg over de aanpak en slimme logistiek die wordt toegepast in de Zweedse hoofdstad bij de transformatie van een oud havengebied tot woongebied. Dit project startte in 2019 en gaat een aantal jaren duren. Bergman vertelt dat er een belangrijke rol is weggelegd voor een logistieke bouwhub, waarvan bedrijven die betrokken zijn bij de bouw gezamenlijk gebruikmaken. “In dit consolidatiecentrum worden vrachten van verschillende bouwbedrijven gebundeld en gecombineerd vervoerd naar de bouwlocatie”, vertelt Bergman. “Hierdoor neemt de beladingsgraad van de vrachtwagens toe en wordt het aantal benodigde ritten gereduceerd met ongeveer 25 procent.” Het project kent daarnaast gecoördineerd afvalmanagement met recycling van afvalstoffen en (gedeeltelijke) afvoer ervan per schip. Behalve op de praktische aspecten van dit project gaat Bergman ook uitvoerig in op de coördinatie en sturing die hiervoor vereist is.
SAMENWERKING EN PLANNING
De tweede plenaire spreker is Huib Pasman, verantwoordelijk voor het innovatiecentrum van de Johan Cruijff Arena en betrokken bij de organisatie van meer dan honderd evenementen die jaarlijks in de Arena plaatsvinden. De organisatie daarvan vertoont opvallende overeenkomsten met bouwlogistiek. “Centraal staat telkens de optimale inzet van capaciteit in het gebied voor logistieke stromen gericht op het regisseren van veilige persoonsbewegingen en materiaalstromen waarbij de belasting van het omliggende gebied zoveel mogelijk geminimaliseerd wordt”, legt Pasman uit. “De Johan Cruijff ArenA heeft zich, samen met het omringende gebied, inmiddels ontwikkeld tot een proeftuin voor technologische innovaties op weg naar een veilige slimme stad.” Vervolgens krijgen de aanwezigen in kleine groepjes kort uitleg over actuele onderwerpen op het gebied van bouwlogistiek. En na een korte pauze kunnen de deelnemers twee van zes verschillende workshops bijwonen.
REGIE EN CONSOLIDATIE
In de workshop Bouwlogistiek en de samenwerking met de overheid wordt onder andere ingegaan op de wijze waarop overheid en bedrijfsleven gezamenlijk de bouwlogistiek kunnen optimaliseren. Stefan Sels, projectleider Smart Logistics bij de provincie Noord-Brabant, vertelt dat een goede samenwerking tussen alle betrokken partijen noodzakelijk is om de doelstellingen op het gebied van bereikbaarheid, leefbaarheid en duurzaamheid bij bouwprojecten te realiseren. “Met name regievoering en consolidatie zijn essentieel voor de transformatie naar een duurzame bouwlogistiek.” In het tweede gedeelte van deze workshop geeft Jan Robbert Albrechts, coördinator goederenvervoer bij de gemeente Rotterdam, uitleg over de wijze waarop de gemeente Rotterdam bouwprojecten wil verduurzamen. Daarnaast gaat hij in op de subsidieregeling die deze gemeente kortgeleden is gestart om een duurzame bouwlogistiek te bevorderen. “De subsidieregeling Bouwlogistiek loopt van 12 december 2019 tot 1 juli 2020”, zegt Albrechts. “Aannemers kunnen via deze regeling maximaal € 150.000 subsidie aanvragen voor iedere gereduceerde of emissievrije rit binnen de Ruit van Rotterdam met een minimumaantal van honderd ritten.”
BOUWBEWUST BOX
In de workshop Efficiëntie in retourstromen laten Fred Bouwmeester van bouwmaterialengroothandel BMN en Henk-Jan van Doorn van afvalverwerker Suez zien hoe een eenvoudig idee een groot aantal ritten kan uitsparen. De bedrijven ontwikkelden gezamenlijk de zogenoemde Bouwbewust Box, een soort container voor bouwlocaties met beperkte ruimte die vooral wordt ingezet bij renovatieprojecten in binnensteden. De benodigde bouwmaterialen worden in de box aangevoerd naar de bouwplek. Daar wordt hij geleegd, waarna er bouwafval gescheiden in wordt opgeslagen en later afgevoerd naar de afvalverwerking. Bouwmeester: “Zo’n box spaart twee ritten uit. Dat lijkt weinig, maar in 2019 leverde de box een besparing op van vierhonderd ritten, 267 uur, 8.000 kilometer, 2.800 liter diesel en 7.000 kg CO 2 -uitstoot. Zo levert dit simpele concept een flinke bijdrage aan de verduurzaming van de bouwlogistiek.”
1. Arjan Walinga: “Duurzame bouwlogistiek gaat 2. veel opleveren.” Jan Robbert Albrechts ging in op onder andere een subsidieregeling van de gemeente
Rotterdam.
