Ons Begijnhof
De Kleine watersalamander in ons begijnhof
Steppebuizerds
Moest het van de vogels alleen afhangen zou ik niet elk jaar naar Georgië afzakken. Het samenleven en het zich samen smijten voor het project met mensen van over heel Europa en verder is zo verrijkend. Ik zou het niet meer kunnen missen. De Georgische gezinnen waarbij we verblijven zijn gewoon familie geworden. Vriendschapsbanden zijn voor het leven gesmeed. Na de telling reis ik meestal nog even rond in het land. Georgië is niet veel groter dan België maar heeft zoveel gezichten. Zonder ver te reizen kom je steeds opnieuw in heel andere landschappen terecht: de steppes in het oosten, het alpiene landschap van de Hoge Kaukasus in het Noorden, de hoogvlaktes aan de grens met Armenië, de Zwarte Zeekust…. Meer dan 3000 Orthodoxe kerkjes staan verspreid over het land, de Georgische keuken, dans en taal zijn uniek. Gastvrijheid staat daar zelfs in de grondwet denk ik. Volgend jaar opnieuw? Natuurlijk!
Ik had het al eens over het belang van liggend dood hout in de natuur. Nu ga ik nog regelmatig eens met Miel, mijn petekindje, de stammetjes omdraaien van de dode omgevallen linde aan het middenplein. Het is een beetje op safari gaan in het klein. We vinden er grote en kleine slakken in alle kleuren en vormen, een familietje pissebedden, enkele opgerolde miljoenpoten, een dikke spin of nog een beetje spannender zo’n dikke zwarte kortschildkever. Heel kleine zwammetjes, als topjes van lucifers, zorgen voor een sprookjesachtig minilandschapje. Heel vaak vinden wij er ook een Kleine watersalamander terug die zich daar goed thuis voelt. Na het voortplantseizoen houden salamanders zich vaak op buiten het water op vochtige plekjes, waar ze zich dan uiteindelijk ook terugtrekken om hun winterslaap te doen. De Kleine watersalamander is de algemeenste van de vijf in België voorkomende salamanders. Hij is terug te vinden aan allerlei vijvertjes, poeltjes en slootjes in diverse biotopen. Hij leeft van allerlei kleine insectjes zoals watervlooien en muggenlarven, maar ook van regenwormen of zelfs
salamandereitjes. Het vrouwtje is onopvallend bruin met zwarte vlekjes, maar het mannetje heeft daar bovenop een felle oranje streep op de buik en een kam op de rug. Begin november waren we weer op pad en na het omdraaien van een stam bleek onze vriend gezelschap gekregen te hebben. Maar liefst vier Kleine watersalamanders zaten verstopt in het vermolmde hout Waar zouden die toch vandaan komen? Even rond gehoord en de oplossing lag vlakbij. Dat moest ook wel, want die beestjes gaan geen kilometers afleggen, toch zeker niet midden in de stad. Het vijvertje van Griet en Tim. Ze vertelden me dat ze, ondertussen al meer dan tien jaar geleden, enkele salamanders uit de vijver van een vriend in hun vijvertje uitgezet hebben. Zoveel jaren later hebben ze het blijkbaar nog steeds goed naar hun zin in ons begijnhof en is hun territorium verrijkt met een dode boom waaronder ze zich goed thuis voelen om de winter door te komen. Hoe ontdekken die beestjes dat toch? Op een natte regendag even op verkenning gaan, onder de deur, over de kasseien de gewijde wereld in. Hoe fascinerend toch!
15
Tekst & foto’s: Filiep ‘T Jollyn
Zwarte wouwen doen het daarentegen enorm goed (meer dan een verdubbeling van de aantallen sinds het begin van de telling). Zwarte wouwen zijn aaseters en houden zich graag op bij storten. Een reden voor hun toename kan het ontstaan zijn van nieuwe storten in Israël en het Arabisch schiereiland (nabij de grote steden van de Emiraten bv.). Die zorgen ervoor dat die beesten zover niet meer moeten trekken (Afrika) en dat er veel meer voedsel beschikbaar is.