Zrównoważony rozwój – wymiar dotyczący żywności i zdrowia
i równości w 28 krajach UE. W obydwóch te same
mieszkańców planety, przy jednoczesnym odtworze-
kraje zajmują pierwsze pozycje. Może to wskazywać
niu kapitału przyrodniczego dla przyszłych pokoleń.
na istnienie związku pomiędzy poziomem równości
Strategia składa się z następujących kluczowych ele-
a poziomem innowacyjności (rys. 5). Polska i inne kraje
mentów:
Europy Środkowo-Wschodniej znajdują się poniżej
1. Długofalowe zmiany strukturalne, polegające na
średniej unijnej w obu zestawieniach. W raporcie
przejściu od gospodarki i stylu życia związanych
Czas na kobiety. Dlaczego warto inwestować w rów
z przemysłem do zrównoważonych, czyli idących
ność?
84
stwierdza się: „W ocenie ekspertów Unii
Europejskiej sukces Szwecji (i innych krajów skandynawskich) w zakresie innowacyjności wynika nie tylko z wysokich nakładów na badania i rozwój, ale też z czynników społeczno-kulturowych, takich jak równość szans i ukierunkowanie na współpracę (tzw. wielopoziomowe zarządzanie)”85.
dalej niż poprawa efektywności. 2. Podkreślenie znaczenia sprawiedliwej konsumpcji, a nie tylko „ekologizacji zamożności”. 3. Zrównoważone relacje między zasobami środowiska a usługami, jakich wymaga spełnienie wszystkich potrzeb i podniesienie jakości życia (m.in. pod względem sposobu odżywiania, miesz kania, mobilności, czasu wolnego).
Przejście od niezrównoważonej do zrównoważonej konsumpcji
4. Wymaganie od przedsiębiorców wprowadzania na rynek nowej generacji zrównoważonych dóbr i usług oraz rozszerzenia ich odpowiedzialności tak, aby objęła oddziaływania powodowane przez cały okres życia dóbr i usług. 5. Działania po stronie popytu w celu zapewnienia korzyści społecznych, gospodarczych i ekologicznych w całym łańcuchu życia produktu.
Przejście do zrównoważonej konsumpcji jest szczególnie trudne, gdyż z jednej strony jest ona uwarunkowana kulturowo, a z drugiej – kształtowana przez reklamę.
Ponadto zamożne społeczeństwa wymagają
transformacji w kierunku znacznego ograniczenia zasobów, zwłaszcza nieodnawialnych, używanych do zaspokojenia ich potrzeb, a społeczeństwa biedne i na dorobku pod wpływem przemysłu reklam dążą do bogactwa materialnego i konsumpcji na poziomie państw bogatych. Chcą się stać zamożną klasą średnią (rys. 6).
Według International Institute for Environment
and Development zrównoważona konsumpcja to kształtowanie popytu zmierzające do wykorzystania zasobów środowiska i gospodarki w celu zaspokojenia potrzeb i podniesienia jakości życia wszystkich 84
Czas na kobiety. Dlaczego warto inwestować w równość?, Stowarzyszenie Kongres Kobiet, Warszawa 2017. 85
Ibidem. Zob. też: Szwecja – liderem innowacyjności w Regionie Morza Bałtyckiego, 15.03.2015, http://europedirect-szczecin.eu/index.php/42-newsletter/marzec-2015-1-14-2015/697-szwecja-liderem-innowacyjnosci-w-regionie-morza-baltyckiego, dostęp 13.11.2018.
6. Sprawiedliwe wzorce i czynniki sprawcze, takie jak dochody, czynniki demograficzne, płeć, technologia, kultura i wartości, sposoby użytkowania ziemi i polityka społeczna oraz zachowania konsumentów. 7. Punkt wyjścia stanowi potrójny imperatyw zmiany wzorców konsumpcji w krajach zamożnych, wynikający z: a) wysokich bezpośrednich kosztów ekologicznych konsumpcji, b) znaczenia ich konsumpcji dla handlu z innymi regionami oraz przepływu do nich kapitału inwestycyjnego i technologii, c) znaczenia zmiany stylu życia jako przykładu dla ekologizacji krajów biednych i na dorobku. 8. Zrównoważona konsumpcja powinna stanowić przedmiot troski w różnych krajach, bogatych i biednych. Natomiast mają one odmienne priorytety, więc działania muszą być osadzone w różnorodnych warunkach kulturowych. 9. Przesunięcie punktu ciężkości z konsumpcji indywidualnej na zbiorową oraz z materialnej na niematerialną.
27