58
Andrzej Kassenberg, Małgorzata Koziarek
Rola miast w zrównoważonej produkcji i konsumpcji na przykładzie lokalnej polityki klimatycznej W kontekście wcześniej opisanych wyzwań stoją-
tywności energetycznej i rozwój energii odnawialnej
cych przed światem istotną rolę mają do odegrania
przyczyniają się do oszczędzania zasobów kopalnych,
miasta. Obecnie mieszka w nich blisko 55% ludności
poprawy jakości powietrza, rozwoju lokalnego rynku
świata i odsetek ten stale rośnie. Generują one ponad
energii i zmniejszenia ubóstwa energetycznego.
80% światowego produktu brutto142, a wykorzystują
Kolejnym obszarem, który generuje korzyści wsku-
75% zasobów
zużywają
tek rozwoju niskoemisyjnego, jest przyjazna środowi-
75% glo balnych dostaw energii oraz odpowiadają
sku mobilność, w tym specjalne planowanie, trans-
za 75% globalnych emisji CO2 . Tereny zurbanizo-
port publiczny, drogi piesze i rowerowe, a także
naturalnych
planety, 143
wane wywierają niewspółmiernie dużą presję na
paliwo alternatywne. Są też inne – takie jak zielona
środowisko i jego zasoby, a zarazem są miejscem
i błękitna infrastruktura.
koncentracji potencjału gospodarczego i kapitału
ludzkiego, co z jednej strony zwiększa ich szanse na
pozytywne przykłady pionierskich rozwiązań demon-
skuteczne podjęcie wyzwań, a z drugiej strony czyni
stracyjnych, które zakończyły się sukcesem – pod
skutki ewentualnych zaniechań bardziej dotkliwymi.
warunkiem,
W miastach skupiają się problemy związane
(np. przez stowarzyszenia samorządowe, izby gospo-
z gospodarką, jakością życia, środowiskiem, ochroną
darcze, organizacje pozarządowe) za pośrednictwem
klimatu i zmianami klimatycznymi. Jak im sprostać?
nie tylko tradycyjnych, lecz także nowoczesnych
Jedną z kluczowych dróg jest rozwój niskoemisyjny,
instrumentów komunikacji, takich jak media spo-
ponieważ oznacza on nie tylko wzrost gospodarczy,
łecznościowe. Wielokrotnie bywa tak, że osobom czy
lecz także wiele dodatkowych korzyści. Działania
instytucjom wkładającym ogromny wysiłek w reali-
chroniące klimatu dają nowe możliwości tworzenia
zację takich rozwiązań nie starcza zapału, czasu lub
miejsc pracy, poprawiają bezpieczeństwo energe-
środków do upowszechnienia ich wyników. I wiele
tyczne,
powietrza
takich przykładów pozostaje w zapomnieniu. Upo-
i wody, poprawiają efektywność wykorzystania zaso-
wszechnianiu pożądanych praktyk mogą również
bów, chronią przyrodę i zdrowie ludzi. Integrują one
służyć różnorodne sprofilowane tematycznie kon-
wymiary: społeczny, gospodarczy i środowiskowy.
kursy o zasięgu ogólnokrajowym. Innym sposobem
Zmniejszają koszty, np. zdrowotne, i straty związane
może być wypracowanie certyfikatu, który nada-
z ekstremalnymi warunkami pogodowymi już dziś
wany były rozwiązaniom przynoszącym jak najwięcej
i zmniejszać je będą w przyszłości.
dodatkowych i trwałych korzyści144.
zmniejszają
zanieczyszczenie
Ważną funkcję w tym przemianach mogą pełnić
że
będą
szeroko
popularyzowane
W rozwoju niskoemisyjnym najważniejszym obszarem jest sektor energetyczny. Poprawa efek142 Urban Development, Bank Światowy, 5.10.20018, http:// www.worldbank.org/en/topic/urbandevelopment/overview, dostęp 14.11.2018. 143
Managing and Conserving the Natural Resource Base for Sustained Economic and Social Development, UNEP International Resource Panel, luty 2014.
144
J. Wis-Bielewicz, C. Serre, A. Śniegocki, F. Jackl, A. Kassenberg, W. Szymalski, Korzyści gospodarki niskoemisyjnej w miastach, adelphi, WiseEuropa, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa–Berlin 2016.