KLIK #15

Page 10

La gazette d’art pour enfants et familles D’Konschtzeitung fir Kanner a Familljen N°15 / 17.02.2023 – 10.09.2023 Casino Luxembourg Forum d’art contemporain ENDODROME Dominique Gonzalez-Foerster 17.02 au 16.04.2023 Dans le cadre de EMOP – Rethinking Identity an·other voice Judith Deschamps 17.02 au 16.04.2023 Bodies of Identities 06.05 au 10.09.2023 TILLS Raphaël Lecoquierre 06.05 au 10.09.2023 www.casino-luxembourg.lu

Judith Deschamps

FR Le titre an·other voice nous indique déjà de quoi parle l’exposition de Judith Deschamps – de la voix. Mais comment fonctionne la voix ?

LU Den Titel an·other voice verréit ons schonn, wourëm et am Judith Deschamps senger Ausstellung geet, nämlech ëm d’Stëmm. Mee wéi fonctionéiert eis Stëmm?

La voix naît dans notre gorge, plus précisément dans le larynx. C’est là que se trouvent les cordes vocales. Ce sont deux muscles qui, avec l’air expulsé par les poumons, produisent des vibrations.

Lorsque les vibrations atteignent nos oreilles, nous entendons ce que l’autre personne dit.

Tu peux même ressentir ces vibrations lorsque tu poses ta main sur ta gorge pendant que tu parles.

Les cordes vocales courtes vibrent plus vite, c’est pourquoi les enfants peuvent chanter des notes très aiguës. En grandissant, nos cordes vocales se rallongent. La voix devient donc plus grave. C’est ce qu’on appelle la mue.

D’Stëmm entsteet an eisem Hals, méi genau am Keelkapp. Do befannen sech eis Stëmmbänner. Dat sinn zwee Muskelen, déi zesumme mat der Loft, déi vun der Long ausgestouss gëtt, Vibratiounen ausléisen.

Wann d’Vibratiounen eis Oueren erreechen, héiere mir, wat déi aner Persoun seet.

Du kanns dës Vibratiounen souguer spieren, wann s du beim Schwätzen deng Hand op däin Hals lees.

Kuerz Stëmmbänner vibréieren méi schnell, dowéinst kënne Kanner ganz héich Téin sangen. Wa mir méi al ginn, verlängeren sech d’Stëmmbänner. D’Stëmm gëtt also méi déif. Dëse Virgang nennt ee Stëmmbroch.

an·other voice

Autrefois, certains chanteurs subissaient des opérations pour empêcher le changement de leur voix : on les appelait des castrats. Au dix-huitième siècle, le plus connu d'entre eux était Farinelli. Les gens disaient de lui qu'il avait la voix d'un ange.

À l’époque, Philippe V, le roi d'Espagne, souffrait de mélancolie : il était toujours triste et ne quittait presque jamais sa chambre. Aucun médecin ne pouvait l'aider, si bien que la reine engagea Farinelli comme chanteur personnel pour le roi. Le roi l'apprécia tellement que Farinelli resta auprès de lui jusqu'à sa mort.

À l’époque de Farinelli, les enregistrements sonores n’existaient pas encore. C’est pourquoi l’artiste Judith Deschamps tente, aujourd’hui, d’imaginer quelle aurait pû être la voix de Farinelli. Et parce que personne n’est capable de chanter comme lui, elle a utilisé un ordinateur doté d’une intelligence artificielle pour la récréer.

LU Ganz fréier ass et virkomm, dass sech Sänger hu missten operéieren loossen, fir d’Verännerung vun hirer Stëmm ze verhënneren: Si goufe Kastrate genannt. Am 18. Joerhonnert war de bekanntste vun hinnen den Opere-Sänger Farinelli. D’Leit soten iwwert hien, dass hien eng Engelsstëmm hat.

De Kinnek vu Spuenien, de Philipp V., huet u Melancholie gelidden: Hie war ëmmer traureg an huet seng Kummer bal ni verlooss. Keen Dokter konnt him hëllefen, sou dass d’Kinnigin de Farinelli als perséinleche Sänger fir de Kinnek agestallt huet. Dem Kinnek huet dem Farinelli seng wonnerschéi Stëmm sou gutt gefall, dass hien bis zum Dout vum Kinnek bei him am Palais bliwwen ass.

An der Zäit vum Farinelli goufen et nach keng Tounopnamen. Dowéinst versicht d’Kënschtlerin Judith Deschamps haut sech virzestellen, wéi dem Farinelli seng Stëmm eventuell geklongen huet. A well kee Mënsch esou sangen kann wéi hien, huet si op eng kënschtlech Intelligenz (ee spezielle Computer) zeréckgegraff fir se nozemaachen.

FR
an·other voice

L’affiche pour cette exposition montre un détail très rapproché d’une sculpture qui se trouve dans l’exposition. Il s’agit de la combinaison d’une oreille humaine et d’un larynx. Peux-tu la retrouver dans l’exposition ?

Exercice dessin

À tes crayons ! Laisse libre cours à ton imagination et complète l’image autour des détails !

LU De Pouster zu dëser Ausstellung weist een Detail vun enger Skulptur, déi sech am Raum befënnt. Et handelt sech ëm eng Zesummensetzung aus engem mënschlechen Ouer an engem Keelkapp. Fënns du dës Skulptur an der Ausstellung erëm?

Zeechenübung

An elo un d’Stëfter! Looss denger Fantasie fräie Laf an ergänz d’Bild ronderëm d’Detailer.

FR
an·other voice
an·other voice

Dominique Gonzalez-Foerster

FR Le titre Endodrome est une combinaison de deux mots grecs : endon (interne) et dromos (chemin). Mis ensemble, Endodrome signifie « voyage intérieur ».

Dans l’œuvre de Dominique GonzalezFoerster, on voyage comme dans un rêve à travers un monde de couleurs. C’est un voyage dans notre fantaisie, dans nos pensées.

Notre cerveau pense à longueur de journée, et il arrive même que nous pensons sans nous en rendre compte. Il faut alors que notre cerveau fasse le ménage dans toutes ces pensées – c’est ce qui arrive pendant le sommeil, quand le cerveau transforme certaines de nos pensées en rêves (parfois très bizarres) et les « classe » dans une sorte de dossier qu’on appelle le subconscient. C’est ce mélange de choses conscientes et inconscientes qui dictent notre comportement.

Les adultes essayent parfois d’accéder à ces informations rangées dans le subconscient. Ils recourent par exemple à des exercices de pleine conscience, de méditation ou de transe. Tu en as déjà entendu parler ou peut-être déjà participé à de tels exercices ? Tu peux tester certaines de ces méthodes pour t’apaiser ou te concentrer entièrement sur tes sens.

Choisis un endroit dans l’exposition et mets-toi par terre dans un coin.

Ensuite, ferme les yeux et respire lentement. Tu peux poser les mains sur ton ventre pour mieux sentir ton souffle rentrer et sortir de ton corps. Maintenant, essaye de faire très attention aux bruits autour de toi, ceux qui sont proches et ceux que tu entends au loin. Puis concentre-toi sur les odeurs, sur la température.

Comment te sens-tu à la fin de l’exercice ?

ENDODROME

LU Den Titel Endodrome ass zesummegesat aus den zwee griichesche Wierder endon (ënnerlech) an dromos (Parcours, Rees). Endodrom heescht also esou vill wéi ënnerlech Rees.

D’Wierk vum Dominique Gonzalez-Foerster änelt enger Dramrees duerch eng Welt voller Faarwen. Et ass eng Rees an eis Fantasie oder eis Gedankewelt.

An eisem Ënnere liewe vill Gedanken –puer dovu bemierken mir emol net, si sinn eis net bewosst. Wärend mir schlofen, raumt eist Gehier op (a Form vun – heiansdo ganz komeschen – Dreem). Eist Gehier lagert bestëmmt Gedanken an Gefiller an enger Zort Keller oder Hiel, an deem eist Ënnerbewosstsinn wunnt. Si sinn also just iergendwou verstaut, mee si sinn trotzdeem do a beaflosse weiderhin indirekt eist Verhalen.

Erwuessener versichen heiansdo hiert Ënnerbewosstsinn ze erfuerschen duerch verschidde Methode wéi Meditatioun oder Trance. Hues du schonn emol eppes dovun héieren oder sou eppes ausprobéiert? Du kanns e puer vun dëse Methoden ausprobéieren, fir dech ze berouegen oder dech ganz op deng Sënner ze konzentréieren.

Als éischt setz du dech op de Buedem an en Eck vun der Ausstellung.

Maach deng Aen zou an otem lues an an aus. Du kanns och deng Hänn op däi Bauch leeën fir däin Otem besser ze spieren. Versich elo ganz gutt op d’Geräischer ronderëm dech opzepassen, déi ganz no vun dir an och déi méi wäit ewech. Konzentréier dech als nächst och op d’Gerécher oder op d’Temperatur.

Wéi fills du dech no dëser Übung?

ENDODROME

Raphaël Lecoquierre

FR L’artiste Raphaël Lecoquierre est originaire de Saint-Cloud à l'ouest de Paris. Aujourd’hui il vit et travaille à Bruxelles. Son travail consiste à créer des « Nūbēs » un mot latin qui signifie NUAGES.

Dans sa pratique artistique, Raphaël utilise la peinture, la sculpture, l’installation et le son. Il aime transformer, effacer et créer du nouveau. Pour ce faire, il part le plus souvent de photographies.

LU De Kënschtler Raphaël Lecoquierre kënnt vu Saint-Cloud an der Géigend vu Paräis. Elo wunnt a schafft hien zu Bréissel. A senger Aarbecht beschäftegt hie sech mat „Nūbēs“, ee Wuert dat aus dem Latäin kënnt a WOLLEKEN heescht.

Hie schafft vill mat Molerei, Skulptur, Installatioun an Toun. Him gefällt d’Iddi Saachen ze transforméieren, verschwannen ze loossen an eppes Neies draus ze maachen. Als Ausgangspunkt benotzt hien am léifste Fotoen

Interview
Tills

Est-ce que tu peux nous expliquer la technique du stuc (stucco) ? D’où vient-elle ? Et comment t’es-tu rendu compte que tu aimais travailler avec cette technique ?

Le stucco est une technique originaire d’Italie qui remonte au quinzième siècle. Il s’agit d’un enduit décoratif naturel composé de chaux et de poudre de marbre utilisé pour la réalisation de fresques sur les murs, les plafonds, les colonnes ou le plancher. J’ai découvert cette technique lors d’une résidence en France, près de la célèbre carrière de calcaire de Saint-Astier. J’aime la dimension méditative de cette technique ancestrale. J’aime également sa couleur blanche, sa finition et la texture, qui rappelle un peu le marbre poli.

Quelle est la part du hasard dans ton travail ?

Souvent les images viennent à moi. Je les trouve dans les rues ou aux environs de mon atelier. Le hasard et l’aléatoire jouent un rôle important dans mon travail. J’aime que l’œuvre donne la sensation de s’être composée par elle-même, comme un motif provenant de la nature par exemple.

Raphaël pense qu’à l’avenir, il sera de plus en plus difficile de distinguer sur une image ou une photo le vrai du faux, de savoir ce qui est réalité et ce qui est fiction.

Kanns du eis d’Technik vum „Stucco“ erklären? Vu wou kënnt se? A wéi hues du entdeckt, dass du gäre mat „Stucco”“ schaffs?

D’Technik vum Stucco kënnt ursprénglech aus Italien a gouf am 15. Joerhonnert erfonnt. Kallek a Pudder vu wäissem Marbersteen ginn zesumme mat Waasser vermëscht an dann fir dekorativ Zwecker benotzt. Domadder kann een da Freske maachen oder de Plaffong, Sailen oder de Buedem dekoréieren. Ech hunn dës Technik wärend enger Kënschtlerresidenz a Frankräich an der Géigend vum bekannten Kalleksteebroch zu Saint-Astier entdeckt. Mir gefält wéi ee sech einfach ka goe loosse wann ee mat Stucco schafft, an och, dass et eng al Technik ass. D’Resultat, dat ee mat där Technik kritt ass einfach flott. Déi wäiss Faarf, an och d’Textur, déi u glate Marber erënnert, fannen ech immens schéin.

Wat fir eng Roll spillt den Zoufall an denger Aarbecht ?

D’Biller déi ech benotze fale mir oft éischter zoufälleg an d’Hänn. Ech sammelen se an de Stroossen oder an der Ëmgéigend vu mengem Atelier. Den Zoufall spillt also eng grouss Roll a menger Aarbecht. Beim fäerdege Wierk kéint ee bal mengen, dass d’Faarwe sech vum selwen esou kombinéiert hunn, bal wéi ee Motiv aus der Natur.

De Raphaël mengt, dass et an Zukunft ëmmer méi schwéier wäert ginn op engem Bild oder enger Foto, Echtes an Onechtes auserneenzehalen, ze soen wat Wierklechkeet a wat Fiktioun ass.

TILLS

FR

Cette distinction entre réalité et fiction, joue aussi un rôle dans l’exposition Bodies of Identities (corps/ensembles d’identités). Dans le cadre du Mois européen de la photographie, vingt artistes abordent – chacun·e à sa manière – le sujet de l’identité, parfois mise en scène, intime, artificielle, silencieuse. Nous te présentons ici le travail de deux d’entre eux.

L’identité décrit qui nous sommes, ce qui nous distingue et ce qui nous relie aux autres. Elle peut changer avec le temps, en fonction des expériences au cours de notre vie – par exemple, l’endroit où nous grandissons, nos loisirs, nos amitiés, nos voyages, …

Dans l’œuvre de l’artiste Alban Muja, plusieurs personnes racontent, comment leur prénom a influencé leur identité. Le prénom fait partie de nous, alors qu’on ne le choisit pas. Le choix appartient à nos parents – un choix intime, souvent lié à une histoire personnelle ou à une époque.

Sais-tu pourquoi tes parents t’ont donné le prénom que tu portes ?

Dessine ton portrait ici.

LU An der Gruppenausstellung Bodies of Identities (Identitéitskierperen), déi am Kader vum Europäesche Mount vun der Fotografie gewise gëtt, beschäftegen sech zwanzeg Kënschtlerinnen a Kënschtler och mam Ënnerscheed tëschent Realitéit a Virstellung. Si versichen d’Thema vun der Identitéit op eng ganz eege Mannéier unzegoen. Mir presentéieren dir hei d’Aarbecht vun zwee vun hinnen.

Eis Identitéit beschreift wie mir sinn, wat eis vun deenen anere Mënschen ënnerscheed oder mat hinne verbënnt. Identitéit baut sech am Laf vun eisem Liewen op, a gëtt beaflosst vun deem wat mir erliewen. Zum Beispill d’Plaz wou mir grouss gi sinn, eis Hobbyen, eise Frëndeskrees, eis Reesen...

Am Wierk vum Alban Muja beschreiwe Leit, wéi hire Virnumm hir Identitéit beaflosst huet. Eisen Numm ass Deel vun eiser Identitéit, och wa mir en net selwer eraussichen. Eis Elteren gin eis eisen Numm wa mir op d’Welt kommen; oft huet d’Wiel vum Virnumm eng perséinlech Geschicht.

Fro deng Elteren vu wou däi Virnumm hierkënnt.

Zeechen däi Portrait.

EMOP

L’artiste Lucia Pizzani utilise la technique du photomontage pour combiner des autoportraits avec des éléments de la nature. À travers ses œuvres, elle se construit une carapace d’écailles, de peau d’animal ou de plantes pour se protéger du monde extérieur et pour rétablir le lien entre les humains et la nature.

Quels végétaux ou animaux reconnais-tu dans ses collages ?

Tu peux les noter ou créer ici ta propre créature en associant des éléments humains avec des éléments de végétaux ou d’animaux.

D’Kënschtlerin Lucia Pizzani schafft mat Photomontagen a vermëscht esou Autoportraiten (Selfies) mat Elementer aus der Natur. Esou entsti fantastesch Fabelwiesen: E Mënsch an engem Kostüm, deen aus Fëschschuppen, Planzen an Déierenhaut besteet a Schutz gëtt.

An dësem neie „Kleed“ schwätzt d’Kënschtlerin iwwert d’Vergaangenheet an iwwert eng Zukunft an där d‘Mënsche sech erëm méi verbonne mat der Natur spieren.

Wéi eng Planzen oder Déieren erkenns du a senge Collagen? Schreif op wat s du gesäiss oder erfann deng eege Kreatur mat Elementer aus der Planzen-, Déiren- a Mënschewelt.

EMOP

Ateliers de vacances Vakanzenatelieren

Pendant les vacances scolaires, ces ateliers sont l’occasion de créer un projet commun en compagnie d’un·e artiste pendant une journée entière, de 9h00 à 16h30.

Participation : 14€ par enfant / 12€ avec la Klik Kaart / 1,50€ avec le Kulturpass Pour les enfants de 7 à 12 ans

Les ateliers des vacances de Pâques, Pentecôte et d'été sont à découvrir sur notre site web. Inscrivez-vous à notre Newsletter KLIK pour rester au courant du programme.

Wärend de Schoulvakanzen sinn dës Atelieren eng Geleeënheet iwwert ee ganzen Dag, vun 9.00 bis 16.30 Auer, op engem gemeinsame Projet mat engem / enger Kënschtler·in ze schaffen.

Participatioun: 14€ pro Kand / 12€ mat der Klik Kaart / 1,50€ mam Kulturpass Fir Kanner vun 7 bis 12 Joer

D’Vakanzenatelieren fir Ouschteren, Päischten a Summer fannt dir op eiser Internetsäit an an eiser KLIK-Newsletter.

Inscrivez-vous!

Schreiwt Iech an!

casino-luxembourg.lu/fr/visites/jeune-public

Ateliers & activités pour enfants et familles Eis Aktivitéiten fir Familljen an de jonke

Ateliers du samedi

Ateliers créatifs inspirés par l’exposition ou la technique des artistes, qui ont lieu tous les samedis.

Participation : 6€ par enfant / gratuit avec la Klik Kaart ou le Kulturpass

Samschdes-Atelieren

Kreativ Atelieren déi all Samschdeg proposéiert ginn an déi sech un der Ausstellung oder der Technik vun de Kënschtler·innen inspiréieren.

Participatioun: 6€ pro Kand / gratis mat der Klik Kaart oder mam Kulturpass

Le grand atelier / De groussen Atelier

15h00 – 17h00

Pour les enfants de 6 à 12 ans / Fir Kanner vun 6 bis 12 Joer

Le petit atelier / De klengen Atelier

15h15 – 16h15

Le premier samedi du mois, pour les enfants de 3 à 6 ans accompagnés d’un·e adulte

All 1. Samschdeg am Mount fir Kanner vun 3 bis 6 Joer a Begleedung vun engem Erwuessenen

Activités Klik Klak pour familles

Des activités ludiques pour les enfants et les familles sont proposées pendant les périodes d’exposition.

Klik Klak Aktivitéite fir Familljen

Wärend den Ausstellungszäiten gi kreativ Aktivitéite fir Kanner a Familljen ugebueden.

Visite pour tou·te·s

Cette visite commentée gratuite s’adresse à tout le monde, y compris aux familles. Chaque dimanche de 15h00 à 16h00

Dës commentéirt gratis Visitt riicht sech u jiddwereen, och u Familljen.

All Sonnden vun 15.00 bis 16.00 Auer (gratis)

programme complet surcasino-luxembourg.lu/fr/agenda
toute question : 22 50 45 ou klik@casino-Luxembourg.lu
Public Le
Pour

Visites parents-bébés

Chaque dernier vendredi du mois de 11h00 à 12h00, les jeunes parents accompagnés de leurs tout jeunes enfants (0 – 24 mois) se retrouvent pour une visite guidée gratuite. L’échange avec les autres parents est aussi important que l’art en soi.

Eltere-Bëbeeë-Visitten

Eemol am Mount freides vun 11.00 bis 12.00 treffe sech jonk Eltere mat hire Bëbeeën (0 – 24 Méint) am Casino fir eng Féierung duerch d’Ausstellung ze maachen. Den Austausch mat aneren Elteren ass heibäi genee sou wichteg wéi d’Konscht u sech.

Happy Birthday @ Casino

Pour toute information sur nos offres pour fêter les anniversaires, veuillez consulter notre site Internet. Fir Informatiounen iwwer eis Offeren fir Gebuertsdagsfeieren am Casino, kuckt w.e.g. op eiser Websäit

www.casino-luxembourg.lu

41, rue Notre-Dame L-2240 Luxembourg

Lundi, mercredi, vendredi, samedi, dimanche 11h00 – 19h00

Jeudi 11h00 – 21h00

Fermé le mardi et les 01.01., 01.11., 25.12., Entrée gratuite

Luxembourg City Film Festival

02.03 – 12.03.2023

Plus de détails sur luxfilmfest.lu

European Design Festival

31.05 - 04.06.2023

Luxembourg Museum Days (LUMUDA) 20 & 21.05.2023, 10h00 - 18h00

Plus de détails sur luxembourgmuseumdays.lu

Éditeur: Casino Luxembourg a.s.b.l. Grafik an Illustratioun: Bakform – Patrick Hallé Texter a Koordinatioun: Nadina Faljic, Véronique Kesseler, Katharina Stütze Mat der Zesummenaarbecht vum Raphaël Lecoquierre Drock: Reka, Luxembourg, op 100% recycléiertem Pabeier: Circle Offset White 95, 110 g/m2 Oplo: 1.000 Ännerunge virbehalen: 01.02.2023

© Casino Luxembourg – Forum d’art contemporain

ISBN 978-2-919790-34-0

Le Casino Luxembourg – Forum d’art contemporain bénéficie du soutien financier du Ministère de la Culture.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.