Succesvolle behandeling is mogelijk
Tandartsangst Tandartsangst komt veel voor onder patiënten, maar wat kun je er als praktijk aan doen? Tandartspraktijk Tilburg heeft angstcoach Davy Melissen in dienst genomen. Hij is GZ-psycholoog en EMDR-practioner en vertelt meer over het ontstaan en de behandeling van tandartsangst. Davy Melissen
B
epaalde gebeurtenissen kunnen diep ingrijpen in het leven van mensen. Denk hierbij aan een auto-ongeluk, een ernstige ziekte, een overval, mishandeling, (seksueel) misbruik, brand, een natuurramp of een oorlogssituatie. Ook verlieservaringen kunnen leiden tot klachten, zoals bijvoorbeeld het verlies van een baan of een geliefde. Een groot deel van de getroffenen ‘verwerkt’ deze ervaringen op eigen kracht. Bij anderen ontwikkelen zich (psychische) klachten, waarbij men uiteindelijk bij een bepaalde hoeveelheid aan klachten en duur kan spreken van een ‘posttraumatische stress-stoornis’ (PTSS) (DSM-V; internationaal classificatiesysteem). Voorbeelden van psychische klachten zijn: • Nare herinneringen aan de gebeurtenis, herbelevingen/flashbacks; • Vermijden van zaken die met de gebeurtenis te maken hebben; • Sneller geïrriteerd/korter lontje; • Schaamte, schuldgevoel en/of negatief zelfbeeld; • Somberheid; • Concentratieproblemen; • Onverklaarbaar lichamelijke klachten; • Slaapproblemen; • Angsten, paniek, je zorgen maken en/of onrust; • Stress, verhoogde alertheid/waakzaamheid.
Tandartsangst Tandartsangst is ook zo’n specifieke klacht die kan ontstaan na zo’n ingrijpende ge-
26
beurtenis, het is een voorbeeld van een specifieke fobie. Er kan angst optreden voor verschillende tandarts gerelateerde aspecten, zoals het geluid van de boor, het felle licht, de spuit, de verdoving, de geur, de witte jas en natuurlijk de pijn. Tandartsen blijken lang niet altijd afgestemd en ingesteld op de angstige patiënt en de interactie tussen tandarts, tandartsassistenten en patiënt leidt niet zelden tot zeer vervelende, zelf traumatische situaties. Tandartsangst is nog steeds een wijd verspreid en diepgeworteld fenomeen. Tandartsbehandelingen worden vaak gevreesd en leiden over het algemeen tot meer belemmeringen in het dagelijks functioneren dan bijvoorbeeld confrontaties met hoogten, spinnen of het vliegen in een vliegtuig. Wanneer adequate behandeling achterwege blijft kunnen op meerdere vlakken forse gevolgen ontstaan. Het (jarenlange) vermijden van tandheelkundige behandeling heeft onder andere sociale gevolgen als schaamte, onzekerheid en vermijding en uiteindelijk mogelijk ook ernstige medische klachten. Peter Spijkers van Tandartspraktijk Tilburg vond jaren geleden dat er binnen de praktijk specialistische ondersteuning en behandeling van een Gezondheidszorgpsycholoog (GZ-psycholoog) noodzakelijk was voor mensen die om -wat voor reden dan ookzeer angstig zijn geworden voor tandheelkundige behandelingen en daardoor soms al jarenlang tandartspraktijken vermijden. Het is daarom dat - ook bij de meest complexe casuïstiek- sinds 2016 op zorgvuldige wijze multidisciplinaire behandeling op
dentista
