TEΥΧΟΣ 57 / μαρτΙΟΣ 2021 / €2.50
ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΟΥ ΔΙΑΠΡΕΠΟΥΝ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ TEΥΧΟΣ 57 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2021
18
12
FOCUS 36 40
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ MARTIN WACHTER: Ο ηγέτης των virtual sports θέλει να επεκταθεί στην Κύπρο COVER STORY: 30+ δυναμικές γυναίκες
ΘΕΜΑΤΑ
30
36
40
76
ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΥΝ
22 ΤΑΣΟΣ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗΣ: Η Κύπρος ως εξωστρεφής οικονομία 26 ΕΛΕΝΗ ΔΡΑΚΟΥ: Μηχανισμός Ταχείας Δραστηριοποίησης 30 ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗΣ: Ποιες ευκαιρίες δημιουργούνται σε περιόδους οικονομικής κρίσης 34 ΜΑΡΙΝΟΣ ΚΥΝΑΙΓΕΙΡΟΥ: Εκποιήσεις και αγοραπωλησίες ακινήτων 100 ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΧΑΤΖΗΣΩΤΗΡΙΟΥ: «Έξυπνες» πράσινες πόλεις 102 ΚΥΡΙΑΚΟΣ Ε. ΓΕΩΡΓΙΟΥ: Περί ηθικής, ηγεσίας και άλλων δαιμονίων
ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ
4 EDITORIAL 6 EI-KONOMIA 8 MARKET WATCH 108 ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ 114 ΙΣΤΟΡΙΑ ενός brand
αμ
εσ
δυ
ν
12 ΒΡΑΣΙΔΑΣ ΝΕΟΦΥΤΟΥ: Εκρηκτικό ράλι στις τιμές των εμπορευμάτων 18 ΑΝΔΡΕΑΣ ΒΛΑΧΟΣ: Ασφαλής αγορά και διαχείριση κρυπτονομισμάτων 76 ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ: Ένας αγώνας μετ’ εμποδίων 104 ΑΝΘΡΑΚΕΣ ο θησαυρός
ικές γ υ ν άί
82
4 EconomyToday
ΚΑΙ ΑΚΟΜΗ…
κ
104
82 ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ - 86 ΜΕΓΑΛΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΤΟ INSURETECH - 92 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ ΚΥΠΡΟΥ - 94 EUROLIFE - 96 METLIFE EUROPE - 98 TRUST 112 ΔΩΔΩΝΗ ΚΥΠΡΟΥ: Οι στόχοι μας ξεπέρασαν τις προσδοκίες μας
EconomyToday 3
ΕDITORIAL
H
χώρα μας ετοιμάζεται δειλά-δειλά να επιστρέψει σταδιακά σε μια κανονικότητα. Αφετηρία αυτής της προσπάθειας είναι ο μήνας που διανύουμε. Ο Μάρτιος φαίνεται ότι θα αποτελέσει βαρόμετρο για τη μετέπειτα εξέλιξη αυτών των σχεδιασμών. Περί τα τέλη του πρώτου lockdown του 2020, γράφαμε για «το αναπόφευκτο ρίσκο της επανεκκίνησης», κάτι που ισχύει και σήμερα (ίσως και περισσότερο). Έκτοτε, έχουν περάσει εννέα μήνες περίπου και η τουριστική βιομηχανία, ένας από τους σημαντικότερους πυλώνες της κυπριακής οικονομίας, ετοιμάζεται και πάλι να βάλει μπρος, παρά το γεγονός ότι οι επαγγελματίες του τομέα υπολογίζουν περισσότερο στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Η εστίαση είναι άλλος ένας κλάδος ο οποίος θα επιχειρηθεί να τεθεί σε πλήρη λειτουργία. Πρόκειται για δύο πολύ σημαντικά βήματα, τα οποία γίνονται σε διαφορετικές συνθήκες σε σύγκριση με πέρυσι. Αφενός η χώρα δεν ανοίγει Ιούλιο αλλά Μάρτιο, με τις κλιματολογικές συνθήκες να διαφέρουν, ενώ έχουν εμφανιστεί και μεταλλάξεις του κορωνοϊού. Αφετέρου υπάρχει εμβόλιο. Οι ισορροπίες είναι εύθραυστες και, όπως έχει διαφανεί, οι πρώτες χαλαρώσεις είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση των κρουσμάτων κορωνοϊού. Ενόψει της ενεργοποίησης περαιτέρω χαλαρώσεων, είναι καλό να ανατρέχουμε στις «επιταγές» των προγόνων μας. Θέλοντας να περιγράψουν το αβέβαιο των κλιματολογικών συνθηκών του Μαρτίου, μας λένε «τον Μάρτη ξύλα φύλαγε». Αυτό μπορεί να φανεί χρήσιμο και στη διαχείριση της δικής μας ταλαιπωρίας με τον κορωνοϊό, για να δείξουμε αυτοσυγκράτηση και πειθαρχία όταν ανοίξουν αυτά που μας έλειψαν.
Τον Μάρτη ξύλα φύλαγε ΤΟΥ ΝΕΣΤΟΡΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
TEΥΧΟΣ 57 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2021 / €2.50
ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΟΥ ΔΙΑΠΡΕΠΟΥΝ
4 EconomyToday
ΜΕΓΑΡΟ ΔΙΑΣ Λεωφόρος Άντη Χατζηκωστή και γωνία Λεωφόρου Αρχαγγέλου 31, 2057, Στρόβολος, Λευκωσία Τηλ.: 22580580 Φαξ: 22580675 Αρχισυντάκτης: Νέστορας Βασιλείου Art Director: Μάγδα Ιωάννου ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Έμιλυ Μιντή, Θεόδωρος Καυκαρίδης, Ναταλία Γεωργιάδου, Παύλος Πήττας ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ/ΑΝΑΛΥΤΕΣ: Ανδρέας Γιασεμίδης, Τάσος Γιασεμίδης, Βρασίδας Νεοφύτου, Ανδρέας Βλάχος, Κυριάκος Ε. Γεωργίου, Μαρίνος Κυναιγείρου, Χριστίνα Χατζησωτηρίου, Ελένη Δράκου Διόρθωση: Σάββας Πολυβίου ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Advertising Executive: Γιώτα Παναγιώτου, e-mail: panayiotouy@diaspublishing.com τηλ. 22580812 Client Service Supervisor: Μαρία Χαραλάμπους MARKETING MANAGER: Γιώτα Ορφανίδου Υπεύθυνη Παραγωγής και Προγραμματισμού: Χριστιάνα Παναγίδου Υπεύθυνος Λογιστηρίου: Γιώργος Γεωργίου Λογιστήριό: Σάββια Αριστείδου EΚΔΟΤΗΣ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΔΙΑΣ ΛΤΔ Ιδρυτής: Κώστας Ν. Χατζηκωστής Διευθύνων Σύμβουλος: Χρύσανθος Τσουρούλλης Εκτύπωση: Proteas Press Ltd Διανομή: Πρακτορείο Τύπου Κρόνος
EI-KONOMIA
Η γλώσσα των αριθμών στην Κύπρο
ΜΕΙΩΣΗ ΣΤΙΣ ΑΔΕΙΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2020: 6.375 ΑΔΕΙΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2019: 6.571 ΑΔΕΙΕΣ
-4,5% ΤΟ ΑΕΠ
(Δ΄ ΤΡΙΜΗΝΟ 2020)
-90,1%
-8,5%
ΟΙ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2020: €6.875,0 εκατ. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2019: €7.510,3 εκατ.
-11,6%
ΟΙ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2020: €2.548,8 εκατ. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2019: €2.884,2 εκατ. 6 EconomyToday
ΤΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΥΠΡΙΩΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2021: 13.307 ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2020: 134.507 ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ
ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2020: €4.326,2 εκατ. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019: €4.626,1 εκατ.
-16,9%
ΟΙ ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΟΧΗΜΑΤΩΝ
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2021: 3.431 ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2020: 4.129 ΕΓΓΡΑΦΕΣ
EconomyToday 7
market watch
5+1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ
1
Lidl Κύπρου: Ενισχύει την προστασία του κλίματος
Με τη συμμετοχή της στην πρωτοβουλία «Science Based Targets», η Lidl Κύπρου δεσμεύεται να καθορίσει και να υλοποιήσει συγκεκριμένους, επιστημονικά τεκμηριωμένους κλιματικούς στόχους, καθώς και να προωθήσει αποτελεσματικά μέτρα για την προστασία του κλίματος. Η εταιρεία εντείνει τις προσπάθειές της για την προστασία του κλίματος και θέτει ως κλιματικούς στόχους μια σειρά από επιστημονικά τεκμηριωμένους στόχους. Ο όμιλος Schwarz δεσμεύτηκε για λογαριασμό όλου του ομίλου στην πρωτοβουλία «Science Based Targets», η οποία υποστηρίζει τις επιχειρήσεις στον καθορισμό και στην υλοποίηση επιστημονικά τεκμηριωμένων κλιματικών στόχων. Βάσει των υφιστάμενων κλιματικών ισορροπιών, η Lidl Κύπρου θα καθορίσει στόχους και μέτρα με στόχο την αποφυγή, τη μείωση ή την αντιστάθμιση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στις επιχειρήσεις και στην εφοδιαστική αλυσίδα. Με αυτόν τον τρόπο, η Lidl Κύπρου καταβάλλει την προσπάθεια που της αναλογεί για τη συγκράτηση της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη αρκετά κάτω από τους 2 βαθμούς
2
3
Επιστροφή Σιακόλα στο Δ.Σ. της CTC
Κελσίου, όπως προβλέπεται στη Συμφωνία του Παρισιού. «Η κλιματική αλλαγή απειλεί την επιβίωσή μας, συνεπώς απαιτείται η ανάληψη δράσης από κάθε τομέα της κοινωνίας μας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Lidl Κύπρου δεσμεύτηκε να συμβάλει στη βελτίωση της προστασίας του κλίματος εδώ και χρόνια με την εφαρμογή διαφόρων μέτρων. Εστιάζοντας στους επιστημονικά τεκμηριωμένους στόχους, κάνουμε ένα βήμα μπροστά και θέτουμε τον ακρογωνιαίο λίθο για μια αποτελεσματική στρατηγική για την προστασία του κλίματος», δήλωσε μεταξύ άλλων ο Σπύρος Κονδύλης, Γενικός Διευθυντής της Lidl Κύπρου.
Επιστρέφει στο Διοικητικό Συμβούλιο της CTC ο Νίκος Σιακόλας, όπως ανακοίνωσε ο Όμιλος στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου τη 19η Φεβρουαρίου 2021. Υπενθυμίζεται ότι ο Νίκος Σιακόλας είχε αποχωρήσει τον Απρίλιο του 2015 από τη θέση του Εκτελεστικού Προέδρου του Ομίλου, οπότε και είχε παραδώσει τα ηνία στον γιο του. Έκτοτε κατείχε τη θέση του Επίτιμου Προέδρου των εταιρειών του Οµίλου Σιακόλα. Στο Διοικητικό Συμβούλιο εισήλθε και ο επί σειρά ετών νομικός σύμβουλος της εταιρείας, Πάμπος Ιωαννίδης, ενώ παραιτήθηκε το μέχρι πρότινος μέλος του, Νικόλας Wilson. Προ ημερών είχε ανακοινωθεί από τον Όμιλο η αποχώρηση του Μάριου Σιακόλα από τις θέσεις του Εκτελεστικού Προέδρου και του Διευθύνοντος Συμβούλου των Δημόσιων Εταιρειών CTC Plc και Ermes Department Stores Plc και από μέλος των Διοικητικών τους Συμβουλίων.
Eurobank Κύπρου: Βραβείο «Best Private Bank in Cyprus»
Η Eurobank Κύπρου διακρίθηκε με το βραβείο «Best Private Bank in Cyprus», για το 2021, από το έγκριτο διεθνές περιοδικό Euromoney, επικυρώνοντας το υψηλό επίπεδο των υπηρεσιών που προσφέρει και την ηγετική θέση που έχει εδραιώσει στον τομέα του Private Banking. Καθοριστικός παράγοντας για τη διαμόρφωση του επιπέδου υπηρεσιών της Τράπεζας, σε επίπεδο που αναγνωρίζεται από διεθνείς φορείς και περιοδικά αναγνωρισμένου κύρους με πολλές διακρίσεις τα τελευταία χρόνια, είναι η ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού της Eurobank Κύπρου και η σταθερή 8 EconomyToday
προσπάθεια για διαρκή αναβάθμιση των υπηρεσιών. Κεντρική επιδίωξη, που αποτελεί και συγκριτικό πλεονέκτημα του τομέα Private Banking της Eurobank Κύπρου, είναι η Τράπεζα, με πελατοκεντρική προσέγγιση, να διακρίνει τις ανάγκες των πελατών, να αξιολογεί τα δεδομένα και τις επιλογές που επιτάσσουν οι τρέχουσες χρηματοοικονομικές συνθήκες και να διαμορφώνει προϊόντα και υπηρεσίες που ανταποκρίνονται σε αυτές. Σημαντικός παράγοντας είναι το ισχυρό δίκτυο που διαθέτει η Τράπεζα σε μεγάλα χρηματοοικονομικά κέντρα στην Ευρώπη, πολλαπλασιάζοντας τη δυναμική της στο
Private Banking. Πρόκειται άλλωστε για τομέα στον οποίο ο Όμιλος Eurobank έχει διαχρονικά ισχυρή παρουσία και συγκριτικό πλεονέκτημα, αφού παρέχει υπηρεσίες από άλλες τρεις γεωγραφικές περιοχές, το Λουξεμβούργο, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελλάδα.
market watch 4
6
Τράπεζα Κύπρου: Καινοτόμο τραπεζικό κατάστημα
Ένα νέο πρότυπο κατάστημα έχει εγκαινιάσει η Τράπεζα Κύπρου, το οποίο ανταποκρίνεται στις ανάγκες του πελάτη της σύγχρονης εποχής, εισάγοντας καινοτόμες λύσεις στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα, τόσο από πλευράς εσωτερικού σχεδιασμού όσο και από πλευράς παρεχόμενων υπηρεσιών. Πέραν της σύγχρονης εμφάνισης, το κατάστημα ξεχωρίζει για τις καινοτόμες υπηρεσίες που προσφέρει. Στην είσοδο υπάρχει χώρος υποδοχής με ελεγχόμενη πρόσβαση, ο οποίος λειτουργεί ολόκληρο το 24ωρο, για αδιάλειπτη και διακριτική εξυπηρέτηση των επιχειρηματικών και όχι μόνο πελατών της Τράπεζας. Στον χώρο υπάρχουν τρεις μηχανές για συναλλαγές που διενεργούν επιχειρήσεις και τέσσερις μηχανές που εξυπηρετούν τις ανάγκες ιδιωτών. Παράλληλα, στον χώρο υπάρχει, καθ’ όλη τη διάρκεια των ωρών λειτουργίας του καταστήματος, σημείο «Meet and Greet», στο οποίο εξειδικευμένο προσωπικό της Τράπεζας υποδέχεται τους πελάτες και τους καθοδηγεί ανάλογα με τις ανάγκες εξυπηρέτησης που έχουν ή για επίλυση τυχόν αποριών. Είναι το πρώτο κατάστημα της Τράπεζας το οποίο διαθέτει ειδικά διαμορφωμένες αίθουσες διασκέψεων, για συναντήσεις πρόσωπο με πρόσωπο με τους πελάτες. Με αυτόν τον τρόπο προσφέρεται μεγαλύτερη άνεση και στον πελάτη αλλά και στο προσωπικό της Τράπεζας για να συνομιλήσουν και να ανταλλάξουν απόψεις και δεδομένα. Στο νέο κατάστημα όλες οι ταμειακές πράξεις θα επιβεβαιώνονται με ηλεκτρονική υπογραφή σε pad αντί της παραδοσιακής υπογραφής σε χαρτί. Πρόκειται για μια εξέλιξη η οποία εμπίπτει στο πλαίσιο της προσπάθειας για paperless λειτουργία και περαιτέρω μείωση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος που προωθεί η Τράπεζα. Το νέο κατάστημα βρίσκεται σε κεντρική οδική αρτηρία της πρωτεύουσας, αλλά ταυτόχρονα διαθέτει εύκολη πρόσβαση και στάθμευση για τους πελάτες της Τράπεζας. Συγκεκριμένα, βρίσκεται σε πάροδο της Λεωφόρου Ιωσήφ Χατζηιωσήφ στον Στρόβολο.
Στην Κύπρο η Revolut Bank
5
Η Revolut, η παγκόσμια χρηματοπιστωτική πλατφόρμα με περισσότερους από 15 εκατομμύρια πελάτες παγκοσμίως, έθεσε σε λειτουργία και στην Κύπρο την εξειδικευμένη ευρωπαϊκή τραπεζική άδειά της. Πλέον, οι πελάτες της εταιρείας στη χώρα, που θα αναβαθμίσουν τους λογαριασμούς τους σε Revolut Bank για επιπλέον υπηρεσίες, θα απολαμβάνουν προστασία στις καταθέσεις τους, μέσω του συστήματος εγγύησης καταθέσεων. Οι χρήστες στην Κύπρο μπορούν ήδη να αναβαθμίσουν τον λογαριασμό τους σε Revolut Bank εντός της εφαρμογής, σε μια διαδικασία που παίρνει μόλις λίγα λεπτά. Έως σήμερα, η Revolut έχει προσελκύσει περισσότερους από 160.000 πελάτες στην Κύπρο. 10 EconomyToday
«Leptos Adonis Beach Villas»: Βραβευμένη πολυτέλεια δίπλα στη θάλασσα
Αν ονειρεύεστε να αποκτήσετε μια υπερσύγχρονη παραθαλάσσια κατοικία σε μια από τις πιο προνομιούχες τοποθεσίες στην Πάφο, τότε το Adonis Beach Villas της Leptos Estates είναι η τέλεια επιλογή. Χτισμένο σύμφωνα με τα υψηλότερα πρότυπα και με προσοχή στη λεπτομέρεια, το Adonis Beach Villas θα σας κόψει την ανάσα από τη στιγμή που θα το αντικρίσετε. Αυτές οι πολυτελείς παραθαλάσσιες κατοικίες διαθέτουν ιδιωτικές πισίνες, όμορφα διαμορφωμένους κήπους, χώρους μπάρμπεκιου για δείπνο στην ύπαιθρο, μεγάλες βεράντες, εκτεταμένους εξωτερικούς χώρους και φινιρίσματα τελευταίας τεχνολογίας που ορίζουν τη μοντέρνα κομψότητα του έργου. Το Adonis Beach Villas βραβεύτηκε πρόσφατα από τα Ευρωπαϊκά Διεθνή Βραβεία Ιδιοκτησίας. Έλαβε δύο βαθμούς αριστείας στις κατηγορίες «Ανάπτυξη Κατοικιών» και «Ιδιωτική Κατοικία Εσωτερικών Κατοικιών», γεγονός που αποτελεί μια πραγματική αντανάκλαση της δέσμευσης ολόκληρης της ομάδας της Leptos Estates, επίτευγμα για το οποίο είμαστε όλοι υπερήφανοι. Αποδεικνύει ότι δεν επαναπαυόμαστε ποτέ στις δάφνες μας, αλλά συνεχίζουμε να αναβαθμιζόμαστε όταν πρόκειται για τον σχεδιασμό των σπιτιών μας, προσέχοντας μέχρι και τη μικρότερη λεπτομέρεια.
ADVERTORIAL
InterTaxAudit Services
Μακρόχρονη εμπειρία και εγγυημένη επιτυχία
στις φοροτεχνικές υπηρεσίες Από το 2002, η InterTaxAudit Auditors & Consultants Limited, μέλος του διεθνούς οργανισμού Russell Bedford από το 2016, εξειδικεύεται μεταξύ άλλων στην παροχή υψηλής ποιότητας φορολογικών υπηρεσιών που επικεντρώνονται κυρίως στις συμβουλευτικές υπηρεσίες οι οποίες άπτονται της κυπριακής, ευρωπαϊκής και διεθνούς φορολογικής νομοθεσίας.
T
ο εξειδικευμένο προσωπικό της InterTaxAudit έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετεί τους πελάτες της σχετικά με όλους τους άμεσους και έμμεσους φόρους. Πιο συγκεκριμένα, μπορεί
να αναλάβει: • διαπραγμάτευση και συμφωνία σε εκκρεμείς υποθέσεις άμεσης και έμμεσης (ΦΠΑ) φορολογίας με το Τμήμα Φορολογίας, • εκπροσώπηση σε υποθέσεις του Εφοριακού Συμβουλίου, • προετοιμασία σε υποθέσεις του Ανώτατου/ Διοικητικού Δικαστηρίου, • φορολογικό σχεδιασμό συναλλαγών, καλύπτοντας πτυχές της άμεσης και έμμεσης
(ΦΠΑ) φορολογίας που αφορούν για παράδειγμα νέες εταιρείες, επαναπατρισμό υφιστάμενων εταιρειών, αναπροσαρμογή και αναδιάρθρωση ομίλου, χρήση της λογιζόμενης έκπτωσης τόκων και επιμέλεια των προσωπικών φορολογικών υποθέσεων των στελεχών ενός ομίλου, • παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και γνωματεύσεων για ζητήματα άμεσης και έμμεσης (ΦΠΑ) φορολογίας, ακολουθούμενη από φορολογική γνωμάτευση από το Τμήμα Φορολογίας, εάν απαιτείται, • αντιμετώπιση των φορολογικών πτυχών των αποθανόντων, • ετοιμασία κεφαλαιουχικών καταστάσεων και συμφωνία με το Τμήμα Φορολογίας,
• παροχή εσωτερικών σεμιναρίων σε θέματα άμεσης και έμμεσης φορολογίας (ΦΠΑ), καθώς και μαθήματα κατάρτισης για εταιρείες και οργανισμούς, • ετοιμασία Transfer Pricing Study, • υπηρεσίες σχετικά με την Ευρωπαϊκή Οδηγία DAC6, • ετοιμασία χρηματοοικονομικής και φορολογικής Δέουσας Επιμέλειας (Due Diligence), • ετοιμασία των απαραίτητων εγγράφων σχετικά με το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας για εταιρείες και άτομα (συμπεριλαμβανομένου του πιστοποιητικού «non-domicile»), καθώς και η απαραίτητη εκπροσώπηση στο Τμήμα Φορολογίας, εάν απαιτείται.
Η ΗΓΕΤΙΚΗ ΜΑΣ ΟΜΑΔΑ
ΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΤΗΣ INTERTAXAUDIT ΗΓΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΑΚΟΛΟΥΘΟΙ:
Ειρήνη Δανού – BA Econ. (Hons), FCA
Η Ειρήνη Δανού, διευθύντρια στην InterTaxAudit, υπεύθυνη επί των φορολογικών θεμάτων με ειδίκευση στην άμεση φορολογία, έχει στο ενεργητικό της 25ετή θητεία στο Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων (Τμήμα Φορολογίας) από όπου αφυπηρέτησε από τη θέση της Πρώτης Λειτουργού. Κατέχει βαθιά γνώση όλων των νόμων της κυπριακής άμεσης φορολογίας καθώς και της πρακτικής. Η ομάδα της οποίας ηγείται συμβουλεύει πελάτες τόσο σε εγχώριο όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Παντελής Καρόνιας - BSc, FCCA, ADIT Κυριάκος Ο Παντελής Καρόνιας, με πάνω από 19 χρόνια Χατζηκυριάκου - BSc, ACCA εμπειρίας στον τομέα της κυπριακής και διεθνούς φορολογίας και εξειδίκευσης στον τομέα του ΦΠΑ, κατέχει τη θέση του Διευθυντή ως επικεφαλής του Τμήματος Έμμεσης Φορολογίας. Η ομάδα φοροτεχνικών της οποίας ηγείται παρέχει ολοκληρωμένες και έγκυρες συμβουλές στους πελάτες της InterTaxAudit σε καθημερινή βάση σε πληθώρα φορολογικών θεμάτων έμμεσης φορολογίας.
Ο Κυριάκος Χατζηκυριάκου, κατέχοντας τη θέση του Senior Tax Manager, ειδικεύεται στην παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε θέματα άμεσης φορολογίας. Συνδυάζει επίσης γνώση και εμπειρία σε θέματα έμμεσης φορολογίας, κάτι που του δίνει μια ολιστική κατανόηση του φορολογικού σχεδιασμού που απαιτείται από το πελατολόγιο της InterTaxAudit.
EconomyToday 11
ΘΕΜΑ
Εκρηκτικό
ράλι στις τιμές
των Εμπορευμάτων
Οι διακυμάνσεις στις τιμές των βασικών εμπορευμάτων, όπως του πετρελαίου και του χαλκού, στην ελεύθερη αγορά θεωρούνται διαχρονικά ο καλύτερος οδηγός των εξελίξεων σε μια τοπική ή παγκόσμια οικονομία. Οι προσδοκίες για ισχυρότερη παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη, οι δυνητικά υψηλότερες προσδοκίες για τον πληθωρισμό και οι αυξανόμενες αποδόσεις ομολόγων έναντι του τεχνολογικού κλάδου έχουν ευνοήσει τους κυκλικούς κλάδους της οικονομίας, όπως οι βασικές πρώτες ύλες και η ενέργεια (πετρέλαιο). Ο κλάδος των εμπορευμάτων αποτελεί εδώ και λίγους μήνες τον ηγέτη των αποδόσεων ανάμεσα σε διάφορους άλλους οικονομικούς κλάδους στις παγκόσμιες χρηματαγορές, εφόσον αναμένεται ότι θα είναι ο απόλυτος νικητής από την παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη που θα ακολουθήσει την πανδημία του κορωνοϊού. ΤΟΥ ΒΡΑΣΙΔΑ ΝΕΟΦΥΤΟΥ Υπεύθυνου Επενδυτικής Στρατηγικής Exclusive Capital
12 EconomyToday
Ποια είναι τα εμπορεύματα
Τα εμπορεύματα είναι τα βασικά αγαθά που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος τόσο στην καθημερινότητά του όσο και ως βασική ύλη για την παραγωγή άλλων έτοιμων προϊόντων με σκοπό τη μεταπώλησή τους για οικονομικό κέρδος. Ο κλάδος των εμπορευμάτων χωρίζεται σε διάφορες τυποποιημένες κατηγορίες, όπως τα ενεργειακά καύσιμα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, άνθρακας, LNG, βενζίνη, πετρέλαιο θέρμανσης κ.ά.), τα πολύτιμα μέταλλα (χρυσός, ασήμι, παλλάδιο, πλατίνα κ.ά.), τα βιομηχανικά μέταλλα (χαλκός, αλουμίνιο, σιδηρομεταλλεύματα, νικέλιο, κοβάλτιο, λίθιο, σπάνιες γαίες κ.ά.), τα γεωργικά προϊόντα (σιτάρι, καλαμπόκι, σόγια, βαμβάκι, ζάχαρη, καφές, κακάο, ξυλεία, συμπυκνωμένος χυμός πορτοκαλιού κ.ά.) και τα κτηνοτροφικά προϊόντα (γάλα, κρέας, ζωοτροφές κ.ά.). Τα εμπορεύματα αποτελούν αντικείμενα διαπραγμάτευσης στα μεγάλα χρηματιστήρια εμπορευμάτων του κόσμου, όπως αυτά του Σικάγο στις ΗΠΑ, του Λονδίνου στο Ηνωμένο Βασίλειο και της Σανγκάης στην Κίνα. Η τιμή κάθε εμπορεύματος καθορίζεται καθημερινά στο χρηματιστήριο από τη ζήτηση και την προσφορά, τόσο από τους ίδιους τους παραγωγούς όσο και από τους επαγγελματίες επενδυτές και κερδοσκόπους.
Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τις τιμές των εμπορευμάτων
Τα μακροοικονομικά θεμελιώδη στοιχεία (ζήτηση και προσφορά) του κάθε εμπορεύματος ξεχωριστά επηρεάζονται από διάφορους προβλεπτούς και απρόβλεπτους παράγοντες, όπως οι πολιτικές εξελίξεις, π.χ. εμφύλιοι πόλεμοι (Λιβύη,
Ο κλάδος των εμπορευμάτων αποτελεί εδώ και λίγους μήνες τον ηγέτη των αποδόσεων
Συρία, Ιράκ, Ουκρανία) και δικτατορίες (Κονγκό, Βενεζουέλα, Κούβα), και οι γεωπολιτικές εξελίξεις, π.χ. στρατιωτικές διενέξεις (Μέση Ανατολή, ISIS, Υεμένη, Ιράν-Σαουδική Αραβία κ.ά.), εμπορικοί πόλεμοι (Κίνας-ΗΠΑ) και οικονομικά εμπάργκο (Ιράν, Βενεζουέλα), οι οποίοι επηρεάζουν την παραγωγή, την προσφορά, τη ζήτηση και την ασφάλεια της μεταφοράς των εμπορευμάτων μέσω θαλάσσιων οδών (π.χ. Στενά του Ορμούζ στον Περσικό Κόλπο) ή μέσω τρένων και αγωγών (EastMed, Nord Stream 2 κ.ά.). Επίσης, η παραγωγή, η προσφορά και η κατανάλωση των εμπορευμάτων επηρεάζονται συνήθως και από την εποχικότητα (π.χ. χειμώνας-καλοκαίρι), την ευαισθησία στις κλιματικές αλλαγές και τα ακραία καιρικά φαινόμενα (π.χ. Ελ Νίνιο, τυφώνες, ξηρασίες, πλημμύρες) και τις απρόσμενες υγειονομικές εξελίξεις (π.χ. πανδημία κορωνοϊού). Οι απότομες αυξομειώσεις στην τιμή ενός εμπορεύματος μπορούν να έχουν άμεσες ή έμμεσες επιπτώσεις στα υπόλοιπα στάδια της εφοδιαστικής και παραγωγικής αλυσίδας, επηρεάζοντας το κόστος και την τιμή του τελικού αγαθού, και εν τέλει το καλάθι της νοικοκυράς. Μια υπερβολική αύξηση στις τιμές πετρελαίου θα μπορούσε να επιφέρει σημαντικές αυξήσεις στις τιμές των πετροχημικών, των πλαστικών προϊόντων, των σιτηρών, των κτηνοτροφικών προϊόντων, των λαχανικών και των καυσίμων κίνησης, επιβαρύνοντας άμεσα τα καθημερινά έξοδα του νοικοκυριού. Επιπρόσθετα, μια υπερβολική και παρατεταμένη αύξηση στις τιμές του χαλκού, του λιθίου και του αλουμινίου θα έκανε ασύμφορη την κατασκευή και πώληση ηλεκτροκίνητων οχημάτων και άλλων πράσινων τεχνολογιών που βασίζονται στα εν λόγω βιομηχανικά μέταλλα.
EconomyToday 13
ΘΕΜΑ
Ο αρνητικός αντίκτυπος του COVID-19 στις αρχές του 2020
Ο κλάδος των εμπορευμάτων είχε αρχίσει τις πρώτες του απώλειες από τα μέσα Ιανουαρίου 2020, όταν και ξεκίνησαν οι επενδυτές να αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητα των επιπτώσεων του COVID-19 στην κοινωνία και στο εμπόριο. Όταν μάλιστα η Κίνα επέβαλε το πρώτο γενικό lockdown στη βιομηχανική πόλη Wuhan των 11 εκατ. κατοίκων στο τέλος Ιανουαρίου, η απόφαση πυροδότησε μια πρωτοφανή ρευστοποίηση στα εμπορεύματα και στις μετοχές των εταιρειών εξόρυξης. Το συμβόλαιο του αμερικανικού αργού πετρελαίου WTI είχε διολισθήσει από τα $65/βαρέλι –τιμή στην οποία είχε ανεβεί στις αρχές Ιανουαρίου, μετά τη δολοφονία του Ιρανού στρατηγού Σουλεϊμανί– στο ιστορικό αρνητικό $-45/βαρέλι στις 20 Απριλίου, ενώ η τιμή του χαλκού έπεσε από τα $2,90/lb, στις αρχές του 2020, στο $1,95/lb στις 19 Μαρτίου. Την ίδια τύχη είχαν και τα πολύτιμα μέταλλα, όπως ο χρυσός, το ασήμι, το παλλάδιο και η πλατίνα, που έχασαν μέχρι και το 50% της αξίας τους έως το τέλος Μαρτίου, παρότι θεωρούνται διαχρονικά ως ασφαλή καταφύγια. Ο κυριότερος λόγος για αυτή την πτώση ήταν η στροφή των επενδυτών προς άλλα ασφαλή καταφύγια, όπως το αμερικανικό δολάριο, το ιαπωνικό γεν και τα κρατικά ομόλογα, τα οποία είχαν κάνει εντυπωσιακό ράλι.
Η αρχή ενός νέου «υπερκύκλου» των εμπορευμάτων;
Οι επενδυτές ξεκίνησαν από το 2ο εξάμηνο του 2020 και συνεχίζουν μέχρι σήμερα να τοποθετούνται στρατηγικά στα κυριότερα βιομηχανικά και πολύτιμα μέταλλα και στα ενεργειακά και αγροτικά προϊόντα, των οποίων η ζήτηση και οι τιμές έχουν ήδη εκτοξευτεί πέραν του 50% από τα χαμηλά του περασμένου Μαρτίου-Απριλίου. Οι αναλυτές εμπορευμάτων εκτιμούν ότι η συντονισμένη άνοδος του 2020-2021, που υποστηρίζεται από έναν συνδυασμό ισχυρής βιομηχανικής ζήτησης (Κίνα και πράσινη ενέργεια) και μειωμένης προσφοράς λόγω περιορισμένων επενδύσεων για εξεύρεση νέων μεταλλευμάτων και πετρελαϊκών κοιτασμάτων κατά την προηγούμενη δεκαετία, εξαιτίας των χαμηλών τιμών, θα είναι και η αρχή ενός νέου, πολυετούς «υπερ-κύκλου» των εμπορευμάτων ή, όπως συνηθίζεται να λέγεται στη γλώσσα της αγοράς, ενός νέου «commodity bull market». Ένας «υπερ-κύκλος» εμπορευμάτων θεωρείται μια παρατεταμένη περίοδος βελτιωμένων θεμελιωδών στοιχείων στην αγορά, όπου δηλαδή η ζήτηση ξεπερνά την προσφορά των προϊόντων για διάφορους μακροοικονομικούς λόγους. Ιστορικά, ένας «υπερ-κύκλος» εμπορευμάτων συμβαίνει κάθε 30-40 χρόνια, με τον πιο πρόσφατο να δημιουργείται κοντά στο 2010, λόγω της μεγάλης ζήτησης από την Κίνα, η οποία διένυε τότε μια περίοδο έντονης εκβιομηχάνισης, αστικοποίησης και κατασκευαστικής φρενίτιδας. Κατά τον 20ό αιώνα, είχαμε τρεις «υπερ-κύκλους», με τους δύο πρώτους να δημιουργούνται μετά τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους και τον τρίτο μετά την πετρελαϊκή κρίση του 1973, την οποία προκάλεσαν τα αραβικά πετρελαιοπαραγωγά κράτη του ΟΠΕΚ εναντίον των δυτικών χωρών που υποστήριξαν το Ισραήλ στον τέταρτο αραβοϊσραηλινό πόλεμο (Πόλεμος του Γιομ Κιπούρ). 14 EconomyToday
Οι βασικοί λόγοι της κυκλικής ανάκαμψης των εμπορευμάτων
Η αυξανόμενη ζήτηση εμπορευμάτων αντικατοπτρίζει μια υγιή και αναπτυσσόμενη τοπική Ή παγκόσμια οικονομία
Η αυξανόμενη ζήτηση εμπορευμάτων αντικατοπτρίζει μια υγιή και αναπτυσσόμενη τοπική ή παγκόσμια οικονομία. Έτσι, εν έτει 2021, η ισχυρή ζήτηση για εμπορεύματα στηρίχθηκε από την επανεκκίνηση της παγκόσμιας βιομηχανικής δραστηριότητας και κυρίως από την ταχύτερη ανάκαμψη στην Κίνα και στις άλλες ασιατικές οικονομίες (Ιαπωνία, Νότιος Κορέα, Σιγκαπούρη, Ινδία, Ινδονησία, Μαλαισία, Ταϊλάνδη, Βιετνάμ κ.ά.) που δεν χτυπήθηκαν από το δεύτερο κύμα της πανδημίας. Οι ασιατικές οικονομίες καταναλώνουν πέραν του 65% της παγκόσμιας προσφοράς των εμπορευμάτων και είναι διαχρονικά η κινητήριος δύναμη πίσω από την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας και του εμπορίου. Επιπρόσθετα, ο συνδυασμός ισχυρής δημοσιονομικής στήριξης και πετυχημένης διανομής εμβολίων θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάκαμψη της βαριάς βιομηχανίας στην Ευρώπη και στη Βόρειο Αμερική, η οποία θα οδηγήσει σε ισχυρότερη ζήτηση βιομηχανικών μετάλλων και πετρελαίου.
Πτώση του αμερικανικού δολαρίου
Επιπλέον ώθηση στη ζήτηση των εμπορευμάτων έδωσε και η πτώση του αμερικανικού δολαρίου στα χαμηλά 3 χρόνων στις αρχές του 2021. Όλα τα εμπορεύματα αποτιμώνται σε δολάρια και η πτώση του δολαρίου κάνει τα εμπορεύματα πιο φθηνά και ελκυστικά για τους αγοραστές σε ξένο συνάλλαγμα, ειδικά τους Ασιάτες καταναλωτές. Το δολάριο υποτιμήθηκε γύρω στο 12% από τον Μάρτιο του 2020 μέχρι σήμερα, λόγω των μεγάλων δημοσιονομικών μέτρων που λήφθηκαν από τις κυβερνήσεις Τραμπ και Μπάιντεν (pandemic-led fiscal stimulus) και των επιθετικών νομισματικών πολιτικών της ομοσπονδιακής κεντρικής τράπεζας Federal Reserve, η οποία μείωσε το βασικό της επιτόκιο κοντά στο μηδέν και τύπωσε φρέσκο χρήμα (dovish monetary policies) για τη στήριξη της αμερικανικής οικονομίας, που χτυπήθηκε σοβαρά από την πανδημία.
τήσεις από τον Απρίλιο κιόλας, προεξοφλώντας τη γρήγορη ανάκαμψη της κινεζικής βιομηχανίας και της ζήτησης για πρώτες ύλες.
Εμπορεύματα για αντιστάθμιση του πληθωριστικού κινδύνου
Οι διαχειριστές χαρτοφυλακίων βοήθησαν στην άνοδο των εμπορευμάτων με τις επιλεκτικές τους αγορές στον κλάδο, με σκοπό την αντιστάθμιση του πληθωριστικού κινδύνου (hedge inflation risk) στα χαρτοφυλάκιά τους. Οι τιμές των εμπορευμάτων συνήθως ανεβαίνουν όταν και ο πληθωρισμός επιταχύνεται, και αυτός είναι ο κυριότερος λόγος για τον οποίο οι επενδυτές συρρέουν συχνά για την προστασία τους σε περιόδους αυξημένου πληθωρισμού. Ο φόβος περί εκτίναξης του πληθωρισμού δημιουργείται εξαιτίας της υπερβολικής νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής από τις κεντρικές τράπεζες και τις κυβερνήσεις, με σκοπό την υποστήριξη των τοπικών οικονομιών και των νοικοκυριών από τις ζημιές της πανδημίας.
Η ταχύτερη οικονομική ανάκαμψη της Κίνας
Η Κίνα, χρησιμοποιώντας την προηγούμενή της εμπειρία με την πανδημία του SARS (2002-2004), κατάφερε να περιορίσει αποτελεσματικά την πανδημία του COVID-19 από τους πρώτους κιόλας μήνες. Τα μειωμένα κρούσματα και θάνατοι επέτρεψαν στην Κίνα να επανεκκινήσει γρηγορότερα την τοπική της οικονομία, τη λειτουργία των εργοστασίων και εργοταξίων και την αποκατάσταση των αλυσίδων εφοδιασμού, την ίδια στιγμή που ο υπόλοιπος δυτικός κόσμος (Ευρώπη - Αμερική) εφάρμοζε αυστηρά μέτρα περιορισμού (lockdowns) εις διπλούν μέσα σε λίγους μήνες. Μάλιστα, τα μεγάλα δημοσιονομικά μέτρα που εφάρμοσε η κινεζική κυβέρνηση στις αρχές Μαρτίου βοήθησαν την τοπική οικονομία όχι μόνο να αμυνθεί γερά απέναντι στη λαίλαπα της πανδημίας, αλλά και να επιστρέψει σε προ κορωνοϊού ρυθμούς ανάπτυξης μέσα σε ένα εντυπωσιακά μικρό χρονικό διάστημα. Τα θετικά νέα από την Κίνα ήταν εξίσου καταλυτικά για τους κλάδους των εμπορευμάτων, εφόσον σταμάτησαν την κατρακύλα στις τιμές τους και επιπλέον ώθησαν τους διορατικούς επενδυτές να ξεκινήσουν επιλεκτικές τοποθε-
Ο φόβος για εκτίναξη του πληθωρισμού δημιουργείται λόγω της υπερβολικής νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής από τις κεντρικές τράπεζες και τις κυβερνήσεις
Περιορισμένη προσφορά
Στις αγορές, κατά κανόνα η αύξηση της ζήτησης με ταυτόχρονη μείωση της προσφοράς για ένα περιουσιακό στοιχείο συνεπάγεται ή ακολουθείται από αύξηση της τιμής του. Αυτό πλέον ισχύει και στα εμπορεύματα, καθώς τα πλείστα από αυτά παρουσιάζουν έλλειμμα προσφοράς για συνεχόμενα χρόνια, κάτι που δημιουργεί αδυναμία ικανοποίησης της αυξανόμενης ζήτησης. Η κύρια αιτία της μειωμένης προσφοράς έχει να κάνει με τον άγραφο νόμο της «ζήτησης και προσφοράς», καθώς τα προηγούμενα 10 χρόνια η μειωμένη ζήτηση και η παρατεταμένη παραμονή των τιμών σε χαμηλά επίπεδα ανάγκασαν τους παραγωγούς και επενδυτές (τράπεζες) να περιορίσουν τις κεφαλαιακές δαπάνες και χρηματοδοτήσεις τους για νέες εξορύξεις και επενδύσεις, ή ακόμη και να κλείσουν για πάντα μονάδες παραγωγής λόγω ασύμφορης λειτουργίας.
EconomyToday 15
ΘΕΜΑ
Εκρηκτική ανάκαμψη στις τιμές πετρελαίου
Το αμερικανικό αργό τύπου WTI σκαρφάλωσε κοντά στα $64/βαρέλι στις 25 Φεβρουαρίου, καταγράφοντας την υψηλότερη τιμή από τις 8 Ιανουαρίου 2020, ενώ το παγκόσμιο σημείο αναφοράς, το πετρέλαιο τύπου Brent (δείκτης για το 75% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου), σημείωσε υψηλό κοντά στα $68/βαρέλι, συνεχίζοντας την ανοδική του πορεία, η οποία ξεκίνησε από το προηγούμενο καλοκαίρι. Το πρόσφατο ράλι στις τιμές πετρελαίου καταδεικνύει ότι η παγκόσμια βιομηχανία πετρελαίου κατάφερε να αντεπεξέλθει πλήρως στις ζημιές που δημιούργησε η πρωτοφανής κρίση που προκλήθηκε από την πανδημία του κορωνοϊού, αλλά και στον πόλεμο τιμών μεταξύ Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας τον Μάρτιο του 2020. Τα αυστηρά μέτρα για περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας, που επέφεραν μείωση-σοκ στη ζήτηση πετρελαίου κατά 30%, σε συνδυασμό και με τη μεγάλη προσφορά φθηνού πετρελαίου από τη Ρωσία και τη Σαουδική Αραβία, είχαν ως αποτέλεσμα οι τιμές του αμερικανικού αργού WTI να καταγράψουν για πρώτη φορά στην ιστορία τους αρνητικά πρόσημα (μέχρι $-45/βαρέλι), ενώ οι τιμές του Brent βυθίστηκαν μέχρι τα $15/βαρέλι, τον προηγούμενο Απρίλιο. Η ανάκαμψη των τιμών πετρελαίου αποδίδεται κυρίως στην ιστορικής σημασίας απόφαση που πήραν τον περασμένο Μάιο οι μεγάλοι παραγωγοί πετρελαίου του ΟΠΕΚ μαζί με τους συμμάχους τους (με αρχηγό τη Ρωσία), γνωστοί στην αγορά και ως ΟΠΕΚ+, για περικοπή της παγκόσμιας παρα-
Ο κλάδος των αγροτικών προϊόντων δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από την άνοδο των εμπορευμάτων
γωγής κατά 10 εκατ. βαρέλια ημερησίως, ή κατά το 10% της παγκόσμιας προσφοράς, και στην εθελοντική περικοπή επιπλέον 1 εκατ. βαρελιών από τη Σαουδική Αραβία, για την ισορρόπηση της μειωμένης ζήτησης στην αγορά. Επιπλέον, ώθηση στις τιμές έδωσε και η βελτίωση της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου, λόγω της ισχυρής οικονομικής δραστηριότητας στην Κίνα και στις άλλες ασιατικές χώρες, της μείωσης-ρεκόρ της παραγωγής σχιστολιθικού πετρελαίου από τις ΗΠΑ (shale oil & gas), της πετυχημένης
Ράλι στα πολύτιμα μέταλλα λόγω αυξανόμενης βιομηχανικής χρήσης Η συγχρονισμένη χαλαρή νομισματική πολιτική από τις μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου, τα μηδενικά επιτόκια δανεισμού, η αδυναμία του αμερικανικού δολαρίου και η πράσινη ενέργεια έχουν ξεκάθαρα βοηθήσει τις τιμές των πολύτιμων μετάλλων, όπως ο χρυσός, το ασήμι, το παλλάδιο και η πλατίνα, να καταγράψουν νέα πολυετή υψηλά. Η τιμή του χρυσού σκαρφάλωσε από τα χαμηλά των $1.400/ουγγιά, στις αρχές του 2020, στα ιστορικά υψηλά των $2.080 τον Αύγουστο. Εντούτοις, απέτυχε να διατηρήσει τα κέρδη του, κατρακυλώντας κοντά στα $1.750 πριν από λίγες μέρες λόγω της ανόδου στις αποδόσεις των αμερικανικών κρατικών ομολόγων και του ράλι στις μετοχές. Πορεία αντίστροφη του χρυσού σημειώνουν τα υπόλοιπα πολύτιμα μέταλλα, όπως το ασήμι, το παλλάδιο και η πλατίνα. Τα εν λόγω μέταλλα τυγχάνουν
16 EconomyToday
διαπραγμάτευσης κοντά σε πολυετή υψηλά επίπεδα, λόγω αυξημένης ζήτησης για τις βιομηχανικές τους ιδιότητες και μειωμένης προσφοράς. Το ασήμι έχει μεγάλη χρησιμότητα σε όλα σχεδόν τα υψηλής τεχνολογίας εξαρτήματα των ηλεκτρικών οχημάτων, σε ηλιακούς συλλέκτες και σε άλλες σύγχρονες τεχνολογικές συσκευές λόγω του ότι είναι καλός αγωγός του ηλεκτρισμού. Το παλλάδιο και η πλατίνα έχουν αυξανόμενη ζήτηση από τις αυτοκινητοβιομηχανίες λόγω της χρησιμοποίησής τους ως καταλυτικού μετατροπέα σε αυτοκίνητα, ο οποίος αποτελεί μέρος συστημάτων αυτόματης εξάτμισης, μειώνοντας τις εκπομπές τοξικών αερίων. Συγχρόνως, η προσφορά του παλλαδίου είναι πολύ μικρότερη από την αυξανόμενη ζήτηση για οκτώ συνεχόμενα χρόνια, με την τιμή του να σκαρφαλώνει από
τα $400/ουγγιά το 2016 στα $2.900/ ουγγιά το 2020. Παρόμοια πορεία είχε και η πλατίνα, η οποία, εξαιτίας της διακοπής λειτουργίας ενός εκ των βασικών διυλιστηρίων της στη Νότιο Αφρική, παρουσίασε για μήνες μικρότερη προσφορά από τη ζήτηση, δίνοντας ώθηση στην τιμή της να εκτοξευτεί από τα χαμηλά των $600/ ουγγιά τον Μάρτιο του 2020 στο υψηλό των $1.350/ουγγιά στις 16 Φεβρουαρίου 2021.
Ο χαλκός και τα βιομηχανικά μέταλλα οδηγούν την κούρσα των κερδών
Ο χρυσός και το ασήμι δεν είναι τα μόνα πολύτιμα μέταλλα στον χώρο της εξορυκτικής βιομηχανίας, καθώς οι τιμές του χαλκού και των άλλων βιομηχανικών μετάλλων υπεραπέδωσαν έναντι των υπολοίπων κατά το 2020 και τους δύο
Άνοδος στα αγροτικά προϊόντα λόγω της πανδημίας
διάθεσης των εμβολίων και του σταδιακού ανοίγματος του παγκόσμιου εμπορίου, γεγονός που προκάλεσε την ανάκαμψη της κατανάλωσης καυσίμων κίνησης (βενζίνη, αεροπορικά και ναυτιλιακά καύσιμα). Η συνέχιση του πρόσφατου ράλι πετρελαίου και ο βαθμός έντασής του θα εξαρτηθούν από τους μεγάλους παραγωγούς πετρελαίου του ΟΠΕΚ+, οι οποίοι θα συζητήσουν στις αρχές Μαρτίου μια πιθανή αύξηση των επιπέδων παραγωγής, η οποία πιθανότατα θα τεθεί σε ισχύ τον Απρίλιο.
πρώτους μήνες του 2021. Απόλυτος πρωταγωνιστής αναδείχθηκε ο χαλκός, του οποίου η τιμή ανέβηκε σε υψηλά 8ετίας στα $4,40/lb στις 25 Φεβρουαρίου 2021, ανακάμπτοντας εντυπωσιακά από τα χαμηλά του περασμένου Μαρτίου ($1,95/lb), λόγω της μεγάλης ζήτησης στον κατασκευαστικό και βιομηχανικό τομέα και των λιγοστών επενδύσεων σε νέα κοιτάσματα χαλκού στον κόσμο (Χιλή, Περού, Αυστραλία). Η ακμαία οικονομική ανάπτυξη της Κίνας και των υπόλοιπων ασιατικών οικονομιών με ισχυρές τεχνολογικές και κατασκευαστικές βιομηχανίες, όπως η Ιαπωνία, η Νότιος Κορέα και η Ινδία, εξηγεί και την εκτόξευση στη ζήτηση των υπόλοιπων βιομηχανικών μετάλλων, όπως ο σίδηρος και το αλουμίνιο, που είδαν τις τιμές τους να κερδίζουν πέραν του 50% μέσα σε λίγους μήνες.
Ο κλάδος των αγροτικών προϊόντων δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από την άνοδο των εμπορευμάτων. Βασικά είδη διατροφής, όπως το σιτάρι, το ρύζι, η σόγια και το καλαμπόκι, είδαν τις τιμές τους να διπλασιάζονται από τον περασμένο Μάρτιο λόγω της επιβολής των εκτεταμένων lockdowns, αναγκάζοντας τόσο τα νοικοκυριά όσο και τις κυβερνήσεις (Κίνα) σε μεγάλες αγορές πανικού και για σκοπούς αποθήκευσης. Επιπρόσθετα, τα παρατεταμένα lockdowns απέτρεψαν πολλούς παραγωγούς από το να συλλέξουν τη συνολική τους σοδειά, περιορίζοντας την ήδη ελλιπή προσφορά και εκτινάσσοντας τις τιμές στο χρηματιστήριο. Αυτά τα δεδομένα, σε συνδυασμό με τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως το Ελ Νίνιο, οι τυφώνες (Καραϊβική), οι πλημμύρες (Βραζιλία), οι απρόοπτες ξηρασίες (Ταϊλάνδη) και οι χιονοπτώσεις (Τέξας, Ευρώπη), περιόρισαν την προσφορά σε μια σειρά από άλλα αγροτικά αγαθά, όπως η ζάχαρη, το βαμβάκι, ο καφές, η ξυλεία (πρώτη ύλη για τα ρολά τουαλέτας) και άλλα δημητριακά, ανεβάζοντας τις τιμές τους σε πολυετή υψηλά.
Η ανάπτυξη των πράσινων τεχνολογιών εκτοξεύει τις τιμές των μετάλλων
Η χρηματαγορά έχει «διαβάσει» σωστά τις επερχόμενες σεισμικές αλλαγές στην παγκόσμια ενεργειακή σκακιέρα και την αναγκαία στροφή προς την πράσινη ενέργεια, σύμφωνα με τις πρόνοιες της Συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή. Αυτή η ενεργειακή στροφή θα προκαλέσει μια πρωτοφανή ζήτηση για δεκάδες εκατομμύρια νέα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, μπαταρίες μακράς αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, ανεμογεννήτριες, υπολογιστές, φωτοβολταϊκά και άλλες «πράσινες» τεχνολογίες, που στόχο έχουν τον γενικότερο περιορισμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Οι τιμές των βιομηχανικών μετάλλων, όπως ο χαλκός, το νικέλιο, το αλουμίνιο, το κοβάλτιο, το λίθιο και οι σπάνιες γαίες (rare earth metals), κατέγραψαν ένα εντυπωσιακό
ράλι κατά τους τελευταίους μήνες, καθώς αποτελούν τις κύριες πρώτες ύλες για την ανάπτυξη των «πράσινων» τεχνολογιών, λόγω της υψηλής ηλεκτρικής αγωγιμότητάς τους, της αντοχής και της ελαστικότητάς τους. Ένα ηλεκτρικό όχημα χρησιμοποιεί στις μπαταρίες του τέσσερις φορές περισσότερο χαλκό από ό,τι οι συμβατικοί κινητήρες εσωτερικής καύσης, ενώ χρειάζεται 10.000 φορές περισσότερο λίθιο από μια μπαταρία smartphone, όπως επίσης και πολύ περισσότερο αλουμίνιο στο πλαίσιο («σασί») του. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα αποτελούν το 30% των παγκόσμιων πωλήσεων το 2025 από λιγότερο του 6% που ήταν το 2020. Η τιμή του λιθίου έχει διπλασιαστεί μέσα σε λίγους μήνες, προς τις $12.000 τον τόνο, καταγράφοντας υψηλό 6 χρόνων, εν μέσω μεγάλης ζήτησης από τις παγκόσμιες αυτοκινητοβιομηχανίες για την παραγωγή των επαναφορτιζόμενων μπαταριών ιόντων λιθίου και της περιορισμένης του προσφοράς.
EconomyToday 17
ΘΕΜΑ
Ασφαλής αγορά και διαχείριση
κρυπτονομισμάτων Ο στόχος αυτού του άρθρου είναι να βοηθήσει καινούργιους χρήστες κρυπτονομισμάτων, παρουσιάζοντας κάποιους δημοφιλείς τρόπους αγοραπωλησίας και διαχείρισης της ψηφιακής περιουσίας τους. ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΒΛΑΧΟΥ Blockchain Researcher, Educator & Community Builder
Έ
νας χρήστης κρυπτονομισμάτων θα πρέπει να μπορεί: 1. Να ξέρει να αγοράζει/πουλά Bitcoin και άλλα κρυπτονομίσματα μέσω διαδικτυακών ανταλλακτηρίων, ή ακόμη και μέσω ATM κρυπτονομισμάτων. 2. Να κατανοεί τις δυνατότητες των διαφόρων ειδών πορτοφολιών και να μπορεί να επιλέξει το καταλληλότερο/α για την προσωπική του χρήση. 3. Να χρησιμοποιεί τις κατάλληλες μεθόδους κρυπτογράφησης και πρόσθετες διαδικασίες ασφαλείας.
Διαδικτυακά ανταλλακτήρια κρυπτονομισμάτων Παρόλο που υπάρχουν εκατοντάδες ανταλλακτήρια κρυπτονομισμάτων, υπάρχουν ορισμένα πράγματα που 18 EconomyToday
Τα αμφίδρομα ATM είναι πιο δημοφιλή από τα μονόδρομα ATM, αλλά πολύ λίγοι χρήστες τα επιλέγουν αντί των διαδικτυακών ανταλλακτηρίων
πρέπει να προσέξει ένας χρήστης πριν εγγραφεί σε οποιοδήποτε από αυτά: • Τέλη πλατφόρμας: Τα τέλη κατάθεσης, συναλλαγής και ανάληψης ποικίλλουν ανά ανταλλακτήριο. Μερικά από αυτά ευνοούν κυρίως μεγαλύτερες συναλλαγές. Όλες αυτές οι λεπτομέρειες είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο κάθε ανταλλακτηρίου. • Υποστηριζόμενα κρυπτονομίσματα: Ο χρήστης μπορεί να επιλέξει ένα διαδικτυακό ανταλλακτήριο που του επιτρέπει να συναλλάσσεται σε μια ποικιλία κρυπτονομισμάτων εκτός από το Bitcoin (π.χ. Ether, Monero, Zerocoin, Dot, Bitcoin Cash κλπ.). • Φήμη: Οι κριτικές χρηστών από άτομα δραστηριοποιημένα σε κοινότητες κρυπτονομισμάτων είναι
ένας καλός τρόπος για να μάθει ο χρήστης όλα όσα πρέπει να γνωρίζει, καθώς αυτή η ομάδα ανθρώπων είναι πολύ ενεργή και πρόθυμη να βοηθήσει. Το Reddit είναι μια πολύ καλή πηγή διαδικτυακών απόψεων σε αυτόν τον τομέα. • Τρόποι πληρωμής: Ο χρήστης μπορεί να επιλέξει ένα διαδικτυακό ανταλλακτήριο που του επιτρέπει να κάνει κατάθεση/ανάληψη με διάφορους τρόπους (π.χ. πιστωτική κάρτα, χρεωστική κάρτα, τραπεζικό έμβασμα, PayPal, AstroPay κλπ.). • Συναλλαγματική ισοτιμία: Η συναλλαγματική ισοτιμία ποικίλλει μεταξύ διαφορετικών ανταλλακτηρίων. Ο χρήστης μπορεί να έχει πρόσβαση σε πολλά ανταλλακτήρια εάν θέλει να επωφεληθεί από ευκαιρίες arbitrage.
ΑΤΜ κρυπτονομισμάτων Περισσότερα από 15.000 ATM κρυπτονομισμά-
των έχουν εγκατασταθεί σε πάνω από 70 χώρες. Μονόδρομο ATM: Ο χρήστης μπορεί μόνο να αγοράσει κρυπτονομίσματα. Αμφίδρομο ATM: Ο χρήστης μπορεί να αγοράσει και να πουλήσει κρυπτονομίσματα. Τα αμφίδρομα ATM είναι πιο δημοφιλή, αλλά πολύ λίγοι χρήστες τα επιλέγουν αντί των διαδικτυακών ανταλλακτηρίων. Η κατασκευάστρια εταιρεία επωφελείται από ένα ποσοστό 1%-2% πάνω στο κόστος συναλλαγής. Η τιμή εγκατάστασης εξαρτάται κυρίως από τον αριθμό των κρυπτονομισμάτων που υποστηρίζουν τα ΑΤΜ και από το πόσα χαρτονομίσματα μπορούν να φυλάξουν (συνήθως η τιμή κυμαίνεται από $9.000 έως $13.000).
EconomyToday 19
ΘΕΜΑ
Πορτοφόλια Κρυπτονομισμάτων Οι χρήστες συχνά αποφεύγουν την αποθήκευση των κρυπτονομισμάτων σε διαδικτυακά ανταλλακτήρια, αφού έχει αποδειχθεί ότι αυτή αποτελεί μια ανασφαλή μέθοδο, λόγω διαδικτυακών επιθέσεων. Η αποθήκευση κρυπτονομισμάτων σε διαδικτυακά ανταλλακτήρια συχνά παρομοιάζεται με την αποθήκευση χρημάτων σε μια τράπεζα ή σε έναν οργανισμό μεταφοράς χρημάτων. Μπορεί αυτό να ακούγεται ασφαλές, αλλά αυτή η μέθοδος εγκυμονεί κάποιους κινδύνους, όπως: Πιθανή απάτη (ο οργανισμός που παρέχει την πλατφόρμα ανταλλακτηρίου μπορεί να μην
•
είναι αξιόπιστος)
• Ασφάλεια (έχουν καταγραφεί
πολλές ηλεκτρονικές επιθέσεις σε διαδικτυακά ανταλλακτήρια, με αποτέλεσμα την απώλεια μέρους της ψηφιακής περιουσίας των χρηστών) Οι χρήστες που προτιμούν τα διαδικτυακά ανταλλακτήρια για τη διαχείριση των κρυπτονομισμάτων τους συχνά ενεργοποιούν τον έλεγχο ταυτότητας δύο παραγόντων (2-factor authentication) που παρέχει πρόσθετη ασφάλεια. Για τη μέγιστη πιθανή ασφάλεια της ψηφιακής περιουσίας ενός χρήστη, έχουν δημιουργηθεί τα ακόλουθα είδη πορτοφολιών.
1. Διαδικτυακά πορτοφόλια (Web Wallets)
Τα διαδικτυακά πορτοφόλια είναι η λιγότερο ασφαλής επιλογή για τη διαχείριση κρυπτονομισμάτων μετά τα διαδικτυακά ανταλλακτήρια. Τα διαδικτυακά πορτοφόλια αποθηκεύουν το ιδιωτικό κλειδί των χρηστών (δηλ. τον κωδικό πρόσβασης στην ψηφιακή περιουσία) στους διακομιστές ενός οργανισμού. Αυτά τα πορτοφόλια μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέσω κινητών εφαρμογών ή μέσω του προγράμματος περιήγησης του χρήστη σε προσωπικό υπολογιστή. Στα θετικά των διαδικτυακών πορτοφολιών είναι η εύκολη πρόσβαση του χρήστη στην ψηφιακή περιουσία του από οποιαδήποτε συσκευή. Το αρνητικό είναι ότι οι χρήστες πρέπει ουσιαστικά να εμπιστευτούν έναν οργανισμό, ο οποίος αναλαμβάνει την ευθύνη της φύλαξης των χρημάτων τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, από πιθανές διαδικτυακές επιθέσεις μέχρι κακόβουλες ενέργειες από πλευράς του οργανισμού. Παραδείγματα: BitGo, Green Address, Circle, Blockchain.com
2. Πορτοφόλια σε πλήρεις κόμβους (Full Client Wallets)
Για να γίνει δυνατή η επαλήθευση συναλλαγών, μερικοί χρήστες ανά το παγκόσμιο έχουν εγκαταστήσει πλήρεις κόμβους (όπως το Bitcoin Core) ως λογισμικό στον υπολογιστή τους. Αυτοί οι κόμβοι αναλαμβάνουν τη διαχείριση και φύλαξη όλου του δικτύου blockchain τοπικά σε εκατομμύρια υπολογιστές στον κόσμο για να παρέχουν την ασφάλεια συναλλαγών. Οι πλήρεις κόμβοι, που συμπεριλαμβάνουν ηλεκτρονικά πορτοφόλια κρυπτονομισμάτων, έχουν συμβολή στη συντήρηση του αποκεντρωμένου δικτύου και προσφέρουν πολύ υψηλό βαθμό ελέγχου και προστασίας συναλλαγών. Είναι πολύ πιο εύκολο για κάποιον χάκερ να στοχεύσει κεντρικούς διακομιστές για να κλέψει κρυπτονομίσματα παρά να στοχεύσει ένα τέτοιο αποκεντρωμένο δίκτυο. Λόγω του ότι αυτά τα λογισμικά διατηρούνται σε υπολογιστές, πιθανόν να είναι ευάλωτα λόγω κακόβουλων λογισμικών κατασκοπείας (που είναι πάντα πιθανά στο διαδίκτυο) ή λόγω δυσλειτουργιών του υπολογιστή. Επίσης, χρειάζονται μέρες και μεγάλος χώρος σκληρού δίσκου για την εγκατάσταση και τον συγχρονισμό ενός πλήρους κόμβου σε υπολογιστή και αυτό δεν είναι αναγκαίο να γίνει από τον μέσο χρήστη. 20 EconomyToday
3. Πορτοφόλια σε εφαρμογή κινητού (Mobile Wallets)
Αυτό το είδος πορτοφολιών είναι το πιο δημοφιλές και ευκολόχρηστο για τους χρήστες κρυπτονομισμάτων. Ανατρέχουν ιστορικά στους πλήρεις κόμβους για την επαλήθευση των συναλλαγών. Οπότε λαμβάνουν μόνο τις συναλλαγές που απαιτούνται για την ασφαλή λειτουργία τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το ιδιωτικό κλειδί παραμένει στον απόλυτο έλεγχο του χρήστη, οπότε είναι αδύνατο για κάποιον οργανισμό να έχει πρόσβαση στην ψηφιακή περιουσία του χρήστη. Συχνά αυτές οι εφαρμογές μπορούν να διαχειρίζονται ένα ευρύ φάσμα κρυπτονομισμάτων και είναι φιλικά στον χρήστη. Η κάμερα του smartphone μπορεί να σαρώσει τον κωδικό QR του δέκτη/παραλήπτη και να μεταφέρει τα κρυπτονομίσματα. Αυτό είναι πολύ βολικό για συχνές συναλλαγές. Εάν η κινητή συσκευή χαθεί ή κλαπεί, τα κρυπτονομίσματα δεν εξαφανίζονται, όπως συμβαίνει με ένα συνηθισμένο φυσικό πορτοφόλι. Απαιτούνται αντίγραφα ασφαλείας από τα περισσότερα ηλεκτρονικά πορτοφόλια (συνήθως μνημονική φράση 12 ή 24 λέξεων), ως μια μέθοδος επαναφοράς (backup). Ο χρήστης κάθε κινητής συσκευής θα πρέπει να κρατά το κινητό του ασφαλές από κακόβουλα λογισμικά και επιθέσεις. Εάν η μπαταρία είναι πολύ χαμηλή ή η συσκευή είναι απενεργοποιημένη, οι μεταφορές κρυπτονομισμάτων ίσως επηρεαστούν. Ο χρήστης δεν πρέπει να πληκτρολογεί το PIN όταν η συσκευή είναι ορατή σε άλλους και πρέπει να επιλέγει ένα αποδεδειγμένα ασφαλές ηλεκτρονικό πορτοφόλι. Παραδείγματα: BRD, Coinomi
5. Πορτοφόλια σε φυσική συσκευή (Hardware Wallets) 4. Χάρτινα πορτοφόλια (Paper Wallets)
Τα paper wallets είναι χάρτινα έγγραφα που περιέχουν ζεύγη δημόσιων και ιδιωτικών κλειδιών και πρέπει να αποθηκεύονται σε ασφαλές μέρος. Τα έγγραφα αυτά παρέχουν προστασία από διαδικτυακές επιθέσεις και μπορούν να δημιουργηθούν χωρίς πρόσβαση στο διαδίκτυο. Είναι ιδανικά για μακροπρόθεσμη αποθήκευση κρυπτονομισμάτων και ως παροχή δωρημάτων. Ωστόσο, είναι πάντα πιθανή η απώλεια, η κλοπή και η καταστροφή χαρτιού από φυσικούς και μη παράγοντες. Επίσης, για να μεταφερθούν τα κρυπτονομίσματα σε άλλη διεύθυνση, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί λογισμικό, π.χ. μια εφαρμογή κινητού.
Τόσο οι αρχάριοι όσο και οι έμπειροι χρήστες πρέπει να δώσουν προσοχή στην εξασφάλιση και ασφαλή διαχείριση του ψηφιακού τους πλούτου
Τα hardware wallets είναι μέχρι σήμερα η ασφαλέστερη επιλογή για φύλαξη και διαχείριση κρυπτονομισμάτων. Συχνά έχουν το μέγεθος ενός USB και παρέχουν επιπλέον ασφάλεια, καθώς αυτές οι συσκευές δεν είναι συνδεδεμένες οπουδήποτε και δεν μπορούν να παραβιαστούν όπως ένας υπολογιστής ή μια κινητή συσκευή. Η δημιουργία ιδιωτικών κλειδιών πραγματοποιείται και αποθηκεύεται στη φυσική συσκευή και ποτέ δεν εγκαταλείπει αυτή τη συσκευή. Οι συναλλαγές υπογράφονται στην εξωτερική, προστατευόμενη από PIN συσκευή και δεν χρειάζεται να εισαχθούν πληροφορίες σε οποιοδήποτε λογισμικό. Συχνά αυτές οι εφαρμογές μπορούν να διαχειρίζονται ένα ευρύ φάσμα κρυπτονομισμάτων και αναγκάζουν τον χρήστη να δημιουργήσει αντίγραφα ασφαλείας, που είναι συνήθως μια μνημονική φράση 12 ή 24 λέξεων. Είναι λιγότερο βολικά από τα κινητά πορτοφόλια για καθημερινές συναλλαγές και οι χρήστες θα πρέπει να τα αγοράζουν από πρωτότυπα καταστήματα/εταιρείες, για αποφυγή πιθανής απάτης στο λογισμικό της συσκευής. Ο μόνος τρόπος να χαθούν τα κρυπτονομίσματα σε μια τέτοια συσκευή είναι να χαθεί η φυσική συσκευή ή η εφεδρική μνημονική φράση. Παραδείγματα: Trezor, Ledger Τόσο οι αρχάριοι όσο και οι έμπειροι χρήστες πρέπει να δώσουν προσοχή στην εξασφάλιση και ασφαλή διαχείριση του ψηφιακού τους πλούτου. Τα κατάλληλα μέτρα προστασίας απαιτούν σημαντικές επενδύσεις σε χρόνο και εξειδίκευση.
EconomyToday 21
ΘΕΜΑ
Η Κύπρος ως εξωστρεφής οικονομία
Η χώρα μας, ως νησί που είναι και με τη σημαντική της γεωγραφική θέση, διαθέτει μια εξωστρεφή οικονομία, με τους σημαντικότερους τομείς της, όσον αφορά το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, να είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με τις ξένες επενδύσεις, τις εξαγωγές προϊόντων και τις παροχές υπηρεσιών, επαγγελματικών και τουριστικών. ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗ Οικονομολόγου
Τ
ην ίδια στιγμή, οι τομείς της πρωτογενούς οικονομίας και της βιοτεχνίας, παρά την ανάπτυξη που παρουσίασαν τα τελευταία χρόνια, έζησαν μια περίοδο τεράστιας παρακμής, ειδικά μετά τις αρχές του 2000, που το οικονομικό μοντέλο της χώρας βασίστηκε περισσότερο στις υπηρεσίες, ιδιαίτερα μετά τη μεγάλη φορολογική μεταρρύθμιση. Σημειώνεται ότι οι τομείς αυτοί θα μπορούσαν να ενισχυθούν μέσα από τη δημιουργία συνεργειών, ενισχύοντας σημαντικά τις εξαγωγές της χώρας, με το χαλλούμι και το κρασί να δείχνουν τον δρόμο. Τα σημάδια της ύφεσης αρχίζουν να αποτυπώνονται εντονότερα στα στατιστικά στοιχεία, ειδικά όσον αφορά την κατανάλωση και τον τομέα των κατασκευών, αλλά και στην κοινωνία. Σε κάποιες περιπτώσεις, επικρατεί η αίσθηση ότι, μετά τη λήξη των μέτρων που αφορούν τις χορηγίες και τα επιδόματα, το συναίσθημα για κάποιες επιχειρήσεις θα είναι παρόμοιο με αλεξιπτωτιστή του οποίου το αλεξίπτωτο δεν ανοίγει κατά την πτώση. 22 EconomyToday
EconomyToday 23
ΘΕΜΑ
Η ενίσχυση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών διατηρεί τη ρευστότητα και την εσωτερική ζήτηση σε έναν βαθμό, κάτι που αποτυπώνεται και στον ρυθμό ανάπτυξης του τρίτου τριμήνου του 2020. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσα από τις χειμερινές της προβλέψεις, εκτιμά ότι η κυπριακή οικονομία θα ανακάμψει με ρυθμό 3,2%, αντί με 3,7% που ήταν η προηγούμενη εκτίμηση για το 2021, και ότι θα ανακάμψει πλήρως το 2022. Η πορεία των οικονομιών, φυσικά, εξαρτάται από την επιδημιολογική εικόνα και από την πορεία των εμβολιασμών, που αναμένεται να ξεκινήσουν μαζικά το δεύτερο τρίμηνο. Αναπτύσσεται επιπλέον η συζήτηση ότι πρέπει να απομακρυνθούμε από την ευκαιριακού τύπου ανάπτυξη και να επικεντρωθούμε στην ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας και την αναπροσαρμογή του οικονομικού μοντέλου, 24 EconomyToday
Σε μια προεκλογική περίοδο, η επίτευξη συναινέσεων είναι πολύ δύσκολη, όμως η κοινωνία αρχίζει να κουράζεται και υπάρχει η αίσθηση ότι «κολλήσαμε»
έννοιες που ηχούν καλά στα αυτιά των ακροατών. Μέχρι τώρα δεν υπήρξε όμως μια αξιόπιστη ερμηνεία του τι είναι πραγματική οικονομία, ποιους τομείς αφορά και ποιο είναι το ολοκληρωμένο πλάνο ανάπτυξής της. Παρόμοια είναι η κατάσταση και στο θέμα της αναθεώρησης του οικονομικού μοντέλου. Πρέπει να αντιληφθούμε όλα τα δεδομένα. Δεν είμαστε μια χώρα που διαθέτει βαριά βιομηχανία και το ΑΕΠ τροφοδοτείται από τους ίδιους σχεδόν τομείς όπως και πριν από δέκα χρόνια, ίσως με κάποιες εξαιρέσεις, αν λάβουμε υπόψη τον τομέα της εκπαίδευσης, που και εκεί τέθηκε πρόσφατα θέμα με τους φοιτητές του εξωτερικού. Η προώθηση του λεγόμενου headquartering –δηλαδή η μετεγκατάσταση μεγάλων εταιρειών στην Κύπρο–, των επενδυτικών ταμείων και της οπτικοακουστικής κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, όμως υπάρχουν ακόμη αρκετά
πράγματα τα οποία πρέπει να γίνουν. Στόχος είναι οι επιχειρήσεις να επιλέγουν την Κύπρο όπως επιλέγουν και άλλα χρηματοοικονομικά κέντρα, δηλαδή όχι μόνο για το φορολογικό σύστημα. Η ερώτηση που παραμένει είναι αν έχουμε δημιουργήσει τις υποδομές για κάτι τέτοιο. Εδώ και χρόνια μιλούμε για το νομοθετικό πλαίσιο των διασυνοριακών ταμείων προνοίας και των εναλλακτικών ιδρυμάτων (foundations), καθώς και για τη δυνατότητα αδειοδότησης ιδρυμάτων ηλεκτρονικών πληρωμών (electronic money institutions). Είναι σημαντικό να καταγραφούν άμεσα οι τομείς τους οποίους θέλουμε ως χώρα να αναπτύξουμε, να συσταθούν ομάδες με τεχνοκράτες από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα και να τεθούν χρονοδιαγράμματα, ώστε να παραδοθεί ένας ολοκληρωμένος και πρακτικά εφαρμόσιμος σχεδιασμός για την ανάπτυξή τους. Και, φυσικά,
Πρέπει να προωθηθούν τα νομοσχέδια που αφορούν τη μεταρρύθμιση του κρατικού μηχανισμού και την υιοθέτηση απλών και σύντομων διαδικασιών, με την ενίσχυση ταυτόχρονα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης
μετά θα πρέπει να υπάρξει σχολαστική παρακολούθηση της εφαρμογής του πλάνου που θα συμφωνηθεί από τις συγκεκριμένες ομάδες. Υπάρχει όμως ακόμη και η δυνατότητα θεσμικών αλλαγών μέσα από τα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφόσον για την εκταμίευση κεφαλαίων θα πρέπει να ελέγχονται οι μεταρρυθμίσεις που ολοκληρώνονται. Ίσως τελικά να λειτουργούμε καλύτερα αν μας παρακολουθούν και μας επιβάλλουν τις αλλαγές, αλλά θα πρέπει να υπάρξουν πολιτικές συναινέσεις. Κρίνεται, επιπλέον, αναγκαίο να υπάρξουν αποφάσεις και κινήσεις που θα δώσουν ώθηση στην οικονομία βραχυπρόθεσμα, ώστε με την αντιμετώπιση του προβλήματος του ιού να υπάρξει ισχυρή ανάπτυξη, αλλιώς θα οδηγηθούμε σε μια οριζόντια πορεία φθοράς. Είναι εκείνη την περίοδο που θα προκύψουν σημαντικά ζητήματα όσον αφορά την ανεργία και τα προβλήματα βιωσιμότητας των επιχειρήσεων. Για μια οικονομία όπως της Κύπρου, εξωστρεφή, χωρίς μεγάλη εσωτερική αγορά, η παραχώρηση συγκεκριμένων κινήτρων για προσέλκυση κεφαλαίων είναι θεμιτή, νοουμένου ότι υπάρχει σωστός σχεδιασμός και έλεγχος, ώστε τα κίνητρα αυτά να μην τυγχάνουν εκμετάλλευσης. Μετά τα λάθη του παρελθόντος, που δημιούργησαν μια κακή εικόνα για τη χώρα και ενίσχυσαν τις πολιτικές αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό, οποιεσδήποτε ρυθμίσεις πρέπει να έχουν ξεκάθαρο νομικό πλαίσιο –όχι απλά κάποιες σελίδες κανονισμών που επιδέχονται διάφορες ερμηνείες–, μηχανισμό ελέγχου και λογοδοσίας, αλλά και αποτελεσματικότητα στην εφαρμογή τους, μακριά από δαιδαλώδεις γραφειοκρατικές διαδικασίες. Η δημιουργία μιας ευέλικτης και αποδοτικής κρατικής μηχανής ενισχύει το επιχειρηματικό περιβάλλον και την ποιότητα των υπηρεσιών που προφέρονται στους πολίτες. Είναι γι’ αυτόν τον λόγο που θα πρέπει να προωθηθούν τα νομοσχέδια που αφορούν τη μεταρρύθμιση του κρατικού μηχανισμού και την υιοθέτηση απλών και σύντομων διαδικασιών, με την ενίσχυση ταυτόχρονα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Η εξάπλωση του ιού κατέδειξε ότι μπορούμε να προσαρμοστούμε στη νέα τάξη πραγμάτων και στη χρήση των ηλεκτρονικών μέσων και ελπίζω ότι αυτή η δυναμική που δημιουργήθηκε θα συνεχιστεί. H Κύπρος, μέσα από τις τωρινές συγκυρίες, έχει την ευκαιρία να αναδιοργανωθεί και να δημιουργήσει μια πιο ευέλικτη οικονομία, σημαντικά διαφοροποιημένη. Τα κεφάλαια που έχει στη διάθεσή της η κυπριακή κυβέρνηση, μέσα από τα ευρωπαϊκά κονδύλια, της δίνουν αυτή τη δυνατότητα, νοουμένου ότι το πλάνο που θα εκπονηθεί θα είναι βιώσιμο και πρακτικά εφαρμόσιμο. Σε μια προεκλογική περίοδο, η επίτευξη συναινέσεων είναι πολύ δύσκολη, όμως η κοινωνία αρχίζει να κουράζεται και υπάρχει η αίσθηση ότι «κολλήσαμε», χωρίς να υπάρχει ουσιαστική προοπτική. Ευχή είναι αυτή η κούραση να μη μετατραπεί σε αποχή στις επερχόμενες εκλογές του Μαΐου.
EconomyToday 25
ΘΕΜΑ
26 EconomyToday
Πρόσληψη ανθρώπινου δυναμικού
Μηχανισμός Ταχείας Δραστηριοποίησης
από τρίτες χώρες
Παρότι τα επίπεδα επαγγελματικής κατάρτισης και εκπαίδευσης στην Κύπρο είναι ιδιαίτερα υψηλά σε σύγκριση με άλλες χώρες, επιχειρήσεις που εδρεύουν στην Κύπρο προχωρούν σε προσλήψεις ξένου προσωπικού για σκοπούς πλήρωσης συγκεκριμένων θέσεων. Τέτοιες προσλήψεις μπορεί να σχετίζονται με κοινοπραξίες μεταξύ ντόπιων και ξένων εταιρειών, με την επέκταση των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων, ή με την πλήρωση θέσεων για τις οποίες απαιτείται συγκεκριμένη κατάρτιση ή τεχνογνωσία για την οποία η προσφορά σε εθνικό επίπεδο είναι περιορισμένη. ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΔΡΑΚΟΥ Δικηγόρου - Συνέταιρου
EconomyToday 27
ΘΕΜΑ
Ε
ταιρείες οι οποίες έχουν ήδη παρουσία στην Κύπρο, αλλά και νέες επιχειρήσεις, μπορούν να προσλάβουν υπαλλήλους που προέρχονται από μη κοινοτικές χώρες, νοουμένου ότι υπάρχει η σχετική σύσταση από το Τμήμα Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Το Τμήμα Εργασίας εκδίδει τέτοια σύσταση λαμβάνοντας υπόψη τον κύκλο δραστηριοτήτων της επιχείρησης, την αναλογία αλλοδαπών προς Κύπριους και πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και τον χρόνο λειτουργίας της εταιρείας. Προτού εκδώσει σχετική σύσταση, το Τμήμα Εργασίας ερευνά την αγορά εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη το κατά πόσον υπάρχουν διαθέσιμοι ή επαρκώς προσοντούχοι Κύπριοι ή κοινοτικοί υπήκοοι για τη συγκεκριμένη θέση.
Εταιρείες ξένων συμφερόντων
Σχετική άδεια για στελέχωση ανθρώπινου δυναμικού από μη κοινοτικές χώρες δίνεται στις επιχειρήσεις κατόπιν εγγραφής στο Τμήμα Πληθυσμού και Μετανάστευσης στην περίπτωση των εταιρειών ξένων συμφερόντων, των οποίων η μετοχική πλειοψηφία κατέχεται από υπηκόους τρίτων χωρών.
Διαδικασία
Η αίτηση για ένταξη στον Μηχανισμό Ταχείας Δραστηριοποίησης υποβάλλεται στο Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, το οποίο είναι αρμόδιο να εξετάσει την αίτηση και να διεξαγάγει έλεγχο δέουσας επιμέλειας. Σε περίπτωση έγκρισης, θα εκδίδεται σχετικό πιστοποιητικό ένταξης στον Μηχανισμό. Οι επιχειρήσεις που θα εντάσσονται στον Μηχανισμό θα δύνανται να ολοκληρώσουν την εγγραφή τους στον Έφορο Εταιρειών και στα Τμήματα Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Φόρου Εισοδήματος και Φόρου Προστιθέμενης Αξίας σε περίπου επτά εργάσιμες ημέρες. Στη συνέχεια, η εταιρεία θα μπορεί να προχωρήσει στην υποβολή των σχετικών αιτήσεων για εξασφάλιση αδειών παραμονής και απασχόλησης ατόμων από τρίτες χώρες. Σύμφωνα με τις πρόνοιες της πολιτικής αυτής, ο χρόνος που θα απαιτείται για την έκδοση αδειών παραμονής και απασχόλησης θα κυμαίνεται μεταξύ τεσσάρων και έξι εβδομάδων.
Μηχανισμός Ταχείας Δραστηριοποίησης
Κριτήρια
Μια επιχείρηση μπορεί να αιτηθεί ένταξη στον Μηχανισμό εφόσον έχει φυσική παρουσία στην Κύπρο με τη λειτουργία αυτοτελών επαγγελματικών χώρων, οι οποίοι μπορεί να είναι ιδιόκτητοι ή να ενοικιάζονται. Οι υφιστάμενες επιχειρήσεις θα πρέπει να αποδείξουν ελάχιστο κύκλο εργασιών €500.000 ανά έτος για τα 3 από τα τελευταία 5 έτη, βάσει των ελεγμένων οικονομικών λογαριασμών τους. Οι καινούργιες επιχειρήσεις θα πρέπει να καταθέσουν ένα πενταετές επιχειρηματικό πλάνο, μέσω του οποίου να παρουσιάζονται οι προοπτικές ανάπτυξής τους. Πέρα από την υποχρέωση για διατήρηση ανεξάρτητης επαγγελματικής στέγης, οι αιτήτριες εταιρείες θα πρέπει να αποδεικνύουν καταθέσεις σε εταιρικό τραπεζικό λογαριασμό ή επενδύσεις τουλάχιστον €200.000, για σκοπούς των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων στην Κύπρο. 28 EconomyToday
Αναμένεται ότι ο Μηχανισμός Ταχείας Δραστηριοποίησης θα δώσει μια νέα ώθηση σε ξένες εταιρείες να επενδύσουν στην Κύπρο και να μεταφέρουν την επιχειρηματική τους έδρα
Πρόσφατα, η κυβέρνηση εισήγαγε τον Μηχανισμό Ταχείας Δραστηριοποίησης, ο οποίος στοχεύει στη γρήγορη εξυπηρέτηση αιτημάτων τα οποία λαμβάνονται από υφιστάμενες ή νέες επιχειρήσεις ξένων συμφερόντων για εγκατάσταση στην Κύπρο, εφόσον έχουν ή αναμένεται να έχουν θετικό αντίκτυπο στην οικονομική ανάπτυξη. Παράλληλα, τροποποιήθηκε η πολιτική του Υπουργείου Εσωτερικών για έκδοση αδειών παραμονής και απασχόλησης. Βασικός πυλώνας της πρόσφατης αναθεώρησης είναι η παραχώρηση δυνατότητας στελέχωσης με μεγαλύτερο αριθμό αλλοδαπών συγκεκριμένων επαγγελμάτων για τα οποία έχει παρατηρηθεί σημαντική έλλειψη προσφοράς σε εθνικό επίπεδο, χωρίς τον προηγούμενο έλεγχο της αγοράς εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη τον ετήσιο κύκλο εργασιών της επιχείρησης.
Κυπριακές επιχειρήσεις
Το Τμήμα Εργασίας ερευνά την αγορά εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη το κατά πόσον υπάρχουν διαθέσιμοι Ή επαρκώς προσοντούχοι Κύπριοι Ή κοινοτικοί υπήκοοι
Πέρα από τις εταιρείες ξένων συμφερόντων, ο Μηχανισμός δίνει τη δυνατότητα και σε κυπριακές επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν αυτή τη νέα πολιτική για τη μεταφορά ανθρώπινου δυναμικού από τρίτες χώρες. Συγκεκριμένα, η δυνατότητα για πρόσληψη προσωπικού από μη κοινοτικές χώρες μέσω του Μηχανισμού παρέχεται σε δημόσιες εταιρείες εγγεγραμμένες σε οποιοδήποτε αναγνωρισμένο χρηματιστήριο, κυπριακές ναυτιλιακές εταιρείες, πιστοποιημένες από το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής κυπριακές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας ή καινοτομίας, κυπριακές φαρμακευτικές εταιρείες ή κυπριακές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στους τομείς της βιογενετικής και βιοτεχνολογίας. Αυτή η δυνατότητα παρέχεται στις πιο πάνω κατηγορίες εταιρειών ακόμη και αν η μετοχική τους σύνθεση κατέχεται από Κύπριους ή κοινοτικούς υπηκόους, πλειοψηφικά ή ακόμη και εξ ολοκλήρου. Σε περίπτωση που το ποσοστό της ξένης συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας είναι ίσο ή κάτω από το 50% του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου, για να θεωρείται η εταιρεία δικαιούχος θα πρέπει το ποσοστό αυτό να αντιπροσωπεύει ποσό ίσο ή μεγαλύτερο του ποσού των €200.000. Για παράδειγμα, μια εταιρεία η οποία κατέχεται εξ ολοκλήρου από Κύπριους ή κοινοτικούς μετόχους θα πρέπει να δείξει το ποσό των €200.000 στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας και επιπρόσθετα να έχει επενδύσει ή καταθέσει το ελάχιστο ποσό των €200.000 για τις επιχειρηματικές δραστηριότητες της εταιρείας.
Ανθρώπινο δυναμικό Μέσω του Μηχανισμού, μπορούν να προσληφθούν αλλοδαποί στις θέσεις των Ανώτερων Διευθυντών, Συνεταίρων, Γενικών Διευθυντών των παραρτημάτων και θυγατρικών εταιρειών αλλοδαπών εταιρειών, Διευθυντών Τμημάτων ή Διευθυντών Έργων με ελάχιστες αποδεκτές μεικτές μηνιαίες απολαβές το ποσό των €4.000. Η πολιτική ορίζει ως μέγιστο επιτρεπόμενο αριθμό υπηκόων τρίτων χωρών που μπορούν να απασχοληθούν σε αυτή την κατηγορία τα πέντε άτομα, με δυνατότητες περαιτέρω προσλήψεων ανάλογα με τα δεδομένα κάθε επιχείρησης. Επιπρόσθετα, παρέχεται η δυνατότητα για πρόσληψη μεσοδιευθυντικών και ανώτερων στελεχών ή άλλου απαραίτητου προσωπικού (key personnel) με ελάχιστες αποδεκτές μεικτές μηνιαίες απολαβές το ποσό των €2.000. Η πολιτική ορίζει ως μέγιστο επιτρεπόμενο αριθμό υπηκόων τρίτων χωρών που μπορούν να απασχοληθούν σε αυτή την κατηγορία τα δέκα άτομα, με δυνατότητες περαιτέρω προσλήψεων ανάλογα με τα δεδομένα κάθε επιχείρησης.
Επίσης, προβλέπεται η στελέχωση με εξειδικευμένο προσωπικό θέσεων που απαιτούν συγκεκριμένες δεξιότητες, στους τομείς της ναυτιλίας, της υψηλής τεχνολογίας και καινοτομίας, της φαρμακοβιομηχανίας και της βιογενετικής και βιοτεχνολογίας. Για παράδειγμα, data scientists, marine engineers, naval architects, mobile application developers, virtual reality programmers, digital marketing specialists, cyber security specialists, artificial intelligence/robotics specialists, pharmaceutical patents specialists, web developers/designers κ.ά. Ο αριθμός των εργαζομένων που θα μπορούν να εργοδοτηθούν από την κάθε επιχείρηση θα καθορίζεται με βάση τον κύκλο εργασιών της εταιρείας. Οι ελάχιστες αποδεκτές μεικτές μηνιαίες απολαβές ορίζονται στο ποσό των €2.000. Οι πιο πάνω ελάχιστες απολαβές είναι δυνατόν να προσαρμόζονται κατά καιρούς ανάλογα με τις διακυμάνσεις του μισθολογικού δείκτη. Στις πιο πάνω κατηγορίες ανθρώπινου δυναμικού (ανώτερο διευθυντικό, μεσοδιευθυντικό και εξειδικευμένο προσωπικό) δεν υφίστανται χρονικοί
περιορισμοί στα χρόνια διαμονής των αλλοδαπών απασχολουμένων. Παράλληλα, υπάρχει άμεση πρόσβαση στην οικογενειακή επανένωση των αλλοδαπών απασχολουμένων με τις οικογένειές τους (σύζυγο και ανήλικα τέκνα), νοουμένου ότι τηρούνται οι προϋποθέσεις της σχετικής νομοθεσίας (Νόμος Περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης). Αναμένεται ότι ο Μηχανισμός Ταχείας Δραστηριοποίησης θα δώσει μια νέα ώθηση σε ξένες εταιρείες να επενδύσουν στην Κύπρο και να μεταφέρουν την επιχειρηματική τους έδρα. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα και σε κυπριακές επιχειρήσεις για πρόσληψη ανθρώπινου δυναμικού από τρίτες χώρες και για στελέχωση θέσεων στις οποίες σημειώνεται μειωμένη προσφορά σε εθνικό επίπεδο. Σημαντικός αριθμός εταιρειών έχει ήδη εκφράσει ενδιαφέρον για τον Μηχανισμό, ενώ έχουν ήδη ενταχθεί στον Μηχανισμό οι πρώτες εταιρείες. Μέχρι στιγμής, επτά εταιρείες έχουν λάβει το πιστοποιητικό ένταξης στον Μηχανισμό, ενώ στο παρόν στάδιο εξετάζονται ακόμη τρεις αιτήσεις.
EconomyToday 29
θεμα
Ποιες ευκαιρίες δημιουργούνται σε περιόδους οικονομικής κρίσης Διαχρονικά, μέσα από οποιαδήποτε μορφή κρίσης, πέραν των όποιων δυσκολιών, προκύπτουν και ευκαιρίες, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να εφαρμόσουμε μέτρα που θα αποτρέψουν τα ίδια φαινόμενα στο μέλλον. Πέραν των αρνητικών επιδράσεων μιας κρίσης, υπάρχουν και θετικές, όπως είναι η εκτίμηση, η δοκιμή και η επιλογή. Αυτές λοιπόν τις έννοιες μπορούμε να τις εφαρμόσουμε και όταν αναφερόμαστε σε μια οικονομική κρίση. Και ενώ λοιπόν μια οικονομία αντιμετωπίζει συρρίκνωση σε περίοδο κρίσης, ταυτόχρονα παρουσιάζονται και ευκαιρίες, διαφορετικές επιλογές δηλαδή, οι οποίες μπορούν να είναι σωτήριες και επικερδείς.
ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗ Υπεύθυνου Συνέταιρου Υπηρεσιών Επενδυτικών Ταμείων PwC, Προέδρου του Κυπριακού Οργανισμού Επενδυτικών Ταμείων (CIFA) και Προέδρου του Κυπρο-Ινδικού Συνδέσμου
30 EconomyToday
Γ
ια να αντιληφθούμε καλύτερα πώς προκύπτουν αυτές οι ευκαιρίες, ας εξετάσουμε πρώτα τις επιπτώσεις μιας οικονομικής κρίσης και ακολούθως ας αναλύσουμε τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται. Η κάθε οικονομική κρίση, ή ύφεση, διαρκεί από μερικούς μήνες έως και δύο χρόνια σε ακραίες περιπτώσεις. Οι υφέσεις είναι μέρος του οικονομικού μας συστήματος και κατά κάποιον τρόπο επιφέρουν μια νέα ισορροπία, η οποία αποτελεί τη βάση για την επόμενη περίοδο ανάπτυξης. Υφέσεις παρατηρούνται κάθε 8-10 χρόνια. Τεχνικά, ύφεση έχουμε όταν παρατηρείται για δύο συνεχόμενα τρίμηνα αρνητική οικονομική ανάπτυξη σε μια χώρα, η οποία γίνεται αντιληπτή στη βιομηχανική παραγωγή, στην απασχόληση, στο χονδρικό-λιανικό εμπόριο, στο πραγματικό εισόδημα, καθώς και σε άλλους τομείς. Μια ύφεση φέρει αλυσιδωτές επιπτώσεις. Καθώς επικρατεί οικονομική συρρίκνωση, οι μεγάλες επιχειρήσεις και ακολούθως οι μικρομεσαίες έρχονται αντιμέτωπες με μειωμένα έσοδα από τις πωλήσεις. Αμέσως, στην προσπά-
Οι υφέσεις είναι μέρος του οικονομικού μας συστήματος και κατά κάποιον τρόπο επιφέρουν μια νέα ισορροπία, η οποία αποτελεί τη βάση για την επόμενη περίοδο ανάπτυξης
θεια μείωσης των εξόδων, μειώνονται ή αναστέλλονται οι προσλήψεις, περιορίζεται η έρευνα και ανάπτυξη νέων προϊόντων, μειώνονται οι δαπάνες π.χ. εκπαίδευσης και μάρκετινγκ. Ως λογικό συνεπακόλουθο, οι επιχειρήσεις και οι τομείς δραστηριοτήτων που δεν επηρεάστηκαν αρχικά, επηρεάζονται από τη μειωμένη γενική οικονομική δραστηριότητα. Οι αρνητικές επιπτώσεις στις επιχειρήσεις μεταδίδονται πολύ γρήγορα και στο εργατικό δυναμικό της χώρας. Οι μειώσεις μισθών και οι αναγκαστικές απολύσεις μεταφράζονται σε λιγότερο διαθέσιμο εισόδημα για αγορές και έξοδα. Σε συνδυασμό με το πνεύμα αβεβαιότητας που επικρατεί, το χρήμα αρχίζει να στερεύει στην αγορά. Η έλλειψη ρευστότητας εξελίσσεται σε ένα μείζον θέμα, καθώς επηρεάζει τα έσοδα των τραπεζών και της πολιτείας. Τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις αδυνατούν να αποπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες και να τηρήσουν τις φορολογικές υποχρεώσεις προς το κράτος (αυτό συμβαίνει κυρίως για τις επιχειρήσεις και τους αυτοεργοδοτούμενους).
EconomyToday 31
θεμα
Αυτά λοιπόν αποτελούν τη μία οπτική γωνία όσον αφορά την κρίση. Με αυτά τα δεδομένα όμως, ταυτόχρονα, δημιουργούνται και ευκαιρίες. Εναπόκειται στον καθένα να εκτιμήσει αντικειμενικά την κατάσταση και να κάνει επιλογές, οι οποίες θα τον κατευθύνουν προς αυτές τις ευκαιρίες. Η αρνητική επίπτωση της ύφεσης στην οικονομία έχει ως αποτέλεσμα την αλλαγή της. Ευάλωτες και άκαμπτες επιχειρήσεις, οι οποίες δεν προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα, είναι δυνατόν να εξαφανιστούν. Ξεπερασμένες βιομηχανίες και τεχνολογίες καθίστανται αχρείαστες για το μέλλον. Πολιτικοί χειρισμοί και οικονομικές πολιτικές, σε απάντηση προς την κρίση αλλά και την κοινωνική αναταραχή, μπορούν να ξαναγράψουν τους κανόνες για τον επιχειρηματικό κόσμο. Οι ευκαιρίες που παρουσιάζονται βρίσκονται ακριβώς ανάμεσα σε αυτές τις εξελίξεις. Οι ευκαιρίες υπάρχουν τόσο για υφιστάμενες επιχειρηματικές δραστηριότητες όσο και για τις καινούργιες.
Ανανεωμένο μερίδιο αγοράς
Το μειωμένο διαθέσιμο εισόδημα στα νοικοκυριά, καθώς και η έλλειψη ρευστότητας στις επιχειρήσεις, μας κατευθύνουν προς τη συρρίκνωση της αγοράς. Ταυτόχρονα όμως, και ως αντιστάθμιση, παρουσιάζεται ξανά διαθέσιμο μερίδιο στην αγορά. Αυτό προκύπτει από την κατάρρευση των μεγάλων 32 EconomyToday
επιχειρήσεων, καθώς και όλων αυτών που δεν μπορούν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Επιπρόσθετα, υφιστάμενες επιχειρήσεις με υψηλό κόστος πωλήσεων και σταθερά έξοδα δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τις χαμηλότερες τιμές των νέων και ευέλικτων εταιρειών για την παροχή ίδιων ή παρόμοιων υπηρεσιών. Αυτό που παρατηρείται σε μια περίοδο ύφεσης είναι ότι οι χαμηλές τιμές έχουν τον πρώτο λόγο. Έτσι, οι νεοσύστατες και υφιστάμενες ευέλικτες επιχειρήσεις μπορούν να εκμεταλλευτούν αυτή τη δυναμική για να αποκτήσουν το απαραίτητο μερίδιο αγοράς που θα εξασφαλίσει την επιβίωση και ανάπτυξή τους.
Ευάλωτες και άκαμπτες επιχειρήσεις, οι οποίες δεν προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα, είναι δυνατόν να εξαφανιστούν
Ανεύρεση κεφαλαίων
Η ανεύρεση κεφαλαίων, τόσο για τις νέες επιχειρήσεις και τα start-ups, όσο και για τις υφιστάμενες, γίνεται μέσω τραπεζών και επενδυτών. Οι τράπεζες, στην προσπάθειά τους να ανακτήσουν όσο περισσότερο από το εισόδημά τους μπορούν (κυρίως από αποπληρωμές δανειακών υποχρεώσεων), προχωρούν σε μείωση όλων τους των επιτοκίων. Η μείωση των επιτοκίων στις καταθέσεις επιφέρει μείωση στα έξοδα και η μείωση των δανειακών επιτοκίων επιφέρει μειώσεις στις δόσεις των πελατών. Τα μειωμένα επιτόκια στα δάνεια ασφαλώς εφαρμόζονται και σε νέους δανεισμούς. Επομένως, μια επιχείρηση η οποία θέλει να δανειστεί από μια τράπεζα μπορεί να το
Αξίες και μετοχές
Κατά τη διάρκεια μιας ύφεσης, οι τιμές των μετοχών συνήθως πέφτουν. Οι αγορές μπορεί να είναι ασταθείς, με τις τιμές των μετοχών να αντιμετωπίζουν έντονες μεταβολές. Πολλοί επενδυτές, αντιδρώντας στις εξελίξεις, ρευστοποιούν όλες ή μεγάλο μέρος των επενδύσεών τους για να προστατευτούν και να μειώσουν την πιθανή ζημιά. Όμως, η πτώση των αγορών δημιουργεί ευκαιρίες κερδοφορίας. Με τη μέθοδο «short selling», που έχει βραχύ ορίζοντα, ένας επενδυτής επωφελείται όταν οι τιμές των μετοχών πέφτουν και ζημιώνεται όταν αυτές αυξάνονται. Αυτή η μέθοδος όμως χρειάζεται προσοχή και σίγουρα συμβουλή από εξειδικευμένους συμβούλους. Στις περιπτώσεις όπου ο ορίζοντας των επενδυτών είναι μακρύτερος, μπορεί να εφαρμοστεί η τεχνική «value investing». Κατόπιν ανάλυσης και επιλογής των εταιρειών (υψηλής ποιότητας) οι οποίες θα ανακάμψουν μετά το πέρας της ύφεσης, οι φθίνουσες τιμές των μετοχών τους είναι μια πολύ καλή ευκαιρία. Αγοράζοντας σε χαμηλότερες τιμές, ένας επενδυτής μπορεί να περιμένει μέχρι την ανάκαμψη της οικονομίας και συνεπώς την ανάκαμψη της τιμής της μετοχής και να ρευστοποιήσει την επένδυσή του με σημαντικό όφελος. Μια από τις καλύτερες στρατηγικές είναι η επένδυση σε εταιρείες με χαμηλό χρέος, καλή ταμειακή ροή και ισχυρούς ισολογισμούς. Αντιθέτως, συνιστάται η αποφυγή εταιρειών με υψηλή μόχλευση (δανεισμό). πράξει με ευνοϊκότερους όρους σε περίοδο ύφεσης παρά σε περίοδο οικονομικής ανάπτυξης. Επιπρόσθετα, ως επέκταση της μείωσης των επιτοκίων των καταθέσεων, οι «μεγαλοκαταθέτες» ψάχνουν νέους τρόπους να επενδύσουν τα χρήματά τους, αφού πλέον οι καταθέσεις τους δεν επιφέρουν την επιθυμητή απόδοση. Αυτό οδηγεί στην επένδυση σε νέες επιχειρήσεις και κυρίως start-ups, τα οποία έχουν ως σκοπό τη χρήση των νέων δεδομένων των αγορών, καθώς και τη χρήση των νέων τεχνολογιών, που αντικαθιστούν τις όχι τόσο αποδοτικές υφιστάμενες.
Τομέας ακινήτων
Ένας από τους πρώτους τομείς της οικονομίας που δέχονται ισχυρές επιπτώσεις από μια ύφεση είναι ο κατασκευαστικός. Ο μειωμένος ρυθμός ανάπτυξης, η μειωμένη ρευστότητα στην αγορά και η μειωμένη δανειοδότηση οδηγούν σε μεγάλη πτώση στη ζήτηση νέων ακινήτων, τόσο για επιχειρηματικούς όσο και για στεγαστικούς σκοπούς. Ταυτόχρονα, όμως, δημιουργείται μια διττή ευκαιρία. Οι τιμές των ακινήτων μειώνονται, όπως και το κόστος κατασκευής. Συνεπώς, παρουσιάζονται χαμηλότερες τιμές για αγορά ακινήτων ή/ και για ανέγερση κτιρίων σε σύγκριση με την περίοδο πριν από την ύφεση. Η ευκαιρία εδώ μπορεί να μεταφραστεί σε μειωμένα έξοδα υλοποίησης και σε αυξημένα κέρδη από τη μεταπώληση σε μεταγενέστερη περίοδο ανάπτυξης.
Ο διπλός χαρακτήρας των ευκαιριών στον τομέα των ακινήτων βασίζεται και στην αδυναμία των νοικοκυριών να προχωρήσουν σε νέους δανεισμούς για αγορά οικίας. Αυτό ωθεί πολλά νοικοκυριά στο ενοίκιο. Έτσι, λοιπόν, ένας επενδυτής μπορεί να εκμεταλλευτεί τα χαμηλότερα έξοδα αγοράς ακινήτου και ανέγερσης π.χ. μιας πολυκατοικίας, μαζί με την αυξημένη ζήτηση ενοικίασης στην αγορά.
Μια επιχείρηση η οποία θέλει να δανειστεί από μια τράπεζα μπορεί να το πράξει με ευνοϊκότερους όρους σε περίοδο ύφεσης παρά σε περίοδο οικονομικής ανάπτυξης
Συμπεράσματα
Η οικονομική κρίση δεν είναι μονόδρομος! Σίγουρα επιφέρει πολλές δυσκολίες, υπάρχουν όμως και επιλογές, όχι μόνο προστασίας, αλλά και κερδοφορίας. Μια νέα εταιρεία/start-up μπορεί να εκμεταλλευτεί τα κενά που δημιουργούνται στην αγορά, είτε από την κατάρρευση των υφιστάμενων επιχειρήσεων είτε από τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις και ανάγκες. Νέες και υφιστάμενες επιχειρήσεις μπορούν να χρησιμοποιήσουν φθηνότερο δανεισμό για να υλοποιήσουν τους στόχους τους, είτε μέσω τραπεζών είτε μέσω επενδυτών οι οποίοι ψάχνουν καλύτερη απόδοση από τα επιτόκια που φέρουν οι καταθέσεις τους. Ο τομέας των ακινήτων παρουσιάζει πολλές ευκαιρίες για υγιείς επιχειρήσεις και επενδυτές οι οποίοι έχουν μέσο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα επένδυσης. Σε παρόμοιο βαθμό, οι στοχευμένες επενδύσεις σε μετοχές εν καιρώ ύφεσης μπορούν να αποδειχθούν εξαιρετικά κερδοφόρες.
EconomyToday 33
ΘΕΜΑ
Εκποιήσεις και αγοραπωλησίες ακινήτων Οι εκποιήσεις ενυπόθηκων ακινήτων, σε μια περίοδο κατά την οποία επιχειρήσεις και νοικοκυριά πλήττονται από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού, είναι θλιβερό γεγονός. ΤΟΥ ΜΑΡΙΝΟΥ ΚΥΝΑΙΓΕΙΡΟΥ MRICS, Προέδρου Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών, Δημοπράτη Κτηματολογίου
34 EconomyToday
E
πιπλέον πρόβλημα αποτελεί το γεγονός ότι, αφού εκποιηθεί ένα ακίνητο, η διαδικασία πώλησής του δεν γίνεται με τις δέουσες διαδικασίες, αφού ο αγοραστής δεν γνωρίζει τα πραγματικά χαρακτηριστικά του ακινήτου που αγοράζει. Μάλιστα, για αυτόν τον λόγο επαγγελματίες κτηματομεσίτες γίνονται συχνά μάρτυρες υποθέσεων με δυσαρεστημένους αγοραστές ακινήτων. Θα ήθελα εξαρχής να τονίσω ότι οι εκποιήσεις ακινήτων δεν πρέπει να θεωρούνται ως εύκολη λύση από τις τράπεζες. Θα πρέπει να βρεθούν ολοκληρωμένες λύσεις, οι οποίες να ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες περιστάσεις του κάθε ιδιοκτήτη, δηλαδή η κάθε περίπτωση να αντιμετωπίζεται ξεχωριστά. Τα περιθώρια διακανονισμών προκειμένου να μην εκποιούνται οι περιουσίες πρέπει να εξαντλούνται και η εκποίηση να αποτελεί την έσχατη λύση.
Πριν από την εκποίηση ενός ακινήτου από το τραπεζικό ίδρυμα, πρέπει να έχουν προηγηθεί όλες οι απαραίτητες διαπραγματεύσεις μεταξύ τράπεζας και δανειολήπτη, ώστε να εξευρεθεί η καταλληλότερη λύση. Η επιδιωκόμενη λύση πρέπει να είναι αποδεκτή αλλά και δίκαιη και για τα δύο μέρη. Στις περιπτώσεις όπου δεν είναι δυνατή η εξεύρεση λύσης, οι τράπεζες προβαίνουν σε πλειστηριασμούς των ακινήτων με σκοπό την πώλησή τους. Αν δεν επιτευχθεί η πώληση των εν λόγω ακινήτων μέσω του πλειστηριασμού, τότε αυτά καταλήγουν στην τράπεζα. Τα τελευταία στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας καταδεικνύουν ότι περίπου ένα στα τρία ακίνητα προς πλειστηριασμό αγοράζονται τελικά από τις ίδιες τις τράπεζες. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις στις οποίες δανειολήπτες έχασαν τις υποθηκευμένες περιουσίες τους ενώ χρωστούσαν μεγαλύτερα χρηματικά ποσά στην τράπεζα, με αποτέλεσμα η τράπεζα να ικανοποιείται μόνο μερικώς, ενώ ο δανειολήπτης αποστερείται της περιουσίας
Τα περιθώρια διακανονισμών προκειμένου να μην εκποιούνται οι περιουσίες πρέπει να εξαντλούνται και η εκποίηση να αποτελεί την έσχατη λύση
του. Αυτό είναι ένα αποτέλεσμα που στην πραγματικότητα δεν αφήνει κανέναν πλήρως ικανοποιημένο. Ένα άλλο θέμα είναι το γεγονός πως γίνονται εκατοντάδες πωλήσεις ακινήτων που εκποιήθηκαν από τραπεζικά ιδρύματα, ενώ στην εξίσωση της αγοραπωλησίας δεν φέρει κανένας την ευθύνη. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι, μετά την εκποίηση ακίνητης περιουσίας, ακολουθείται σήμερα μια διαδικασία η οποία χρήζει βελτίωσης, καθώς τα δικαιώματα για προώθηση των ακινήτων δίνονται σε συγκεκριμένα πρόσωπα και εταιρείες. Έχω την άποψη πως θα έπρεπε να δίνεται πρόσβαση στους αδειούχους κτηματομεσίτες, ώστε να διαχειριστούν την πώληση των ακινήτων σύμφωνα με τον Περί Κτηματομεσιτών Νόμο, ο οποίος διέπει ουσιαστικά και την ευθύνη της αγοραπωλησίας. Ένας τραπεζικός υπάλληλος ή συνεργάτης, εκ των πραγμάτων, δεν μπορεί να έχει όλες τις απαιτούμενες γνώσεις αναφορικά με τα πραγματικά χαρακτηριστικά κάθε ακίνητης περιουσίας η οποία πωλείται από την τράπεζα. Γι’ αυτό, λοιπόν, θεωρώ πολύ σημαντική την εμπλοκή των αδειούχων κτηματομεσιτών, οι οποίοι μπορούν και πρέπει να αναλαμβάνουν και την ευθύνη της πώλησης. Πέραν των πιο πάνω, διαπιστώνω και μια μεγάλη έλλειψη διαθέσιμων πληροφοριών σε σχέση με την πώληση ακινήτων από τα τραπεζικά ιδρύματα. Για παράδειγμα, ένα χωράφι μπορεί να προωθείται προς πώληση ως οικιστικό τεμάχιο αλλά στην πραγματικότητα να είναι αγροτικό τεμάχιο ή ακόμη να μην έχει πρόσβαση, πληροφορίες οι οποίες είναι καθοριστικές για την απόφαση κάποιου να αγοράσει την εν λόγω περιουσία. Τα αδειούχα μέλη του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών έχουν όλες τις απαραίτητες γνώσεις και ικανότητες ώστε να διαχειρίζονται τις αγοραπωλησίες ακινήτων σύμφωνα με το γράμμα του νόμου, ενώ διασφαλίζεται η πλήρης διαφάνεια κάθε αγοραπωλησίας μέσω της αποτελεσματικής έρευνας που τα μέλη μας διεξάγουν σε σχέση με τα τεχνικά χαρακτηριστικά ενός ακινήτου. Θα ήθελα επίσης να αναφέρω πως, όταν μια πώληση γίνεται μέσω της τράπεζας, δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι ο αγοραστής είναι εξασφαλισμένος. Είναι για όλους τους πιο πάνω λόγους που θεωρούμε ότι οι τράπεζες θα πρέπει να μας δώσουν ρόλο και λόγο στις εν λόγω διαδικασίες, ώστε αφενός να στηριχθεί ο κλάδος της κτηματομεσιτείας και αφετέρου να διασφαλίζονται τα συμφέροντα του αγοραστή. Τα τραπεζικά ιδρύματα, προωθώντας τα εν λόγω ακίνητα στους κτηματομεσίτες, διασφαλίζουν με αυτόν τον τρόπο την πλήρη διαφάνεια, ενώ αφαιρούνται οι οποιεσδήποτε αμφιβολίες που ενδεχομένως να υπάρχουν στη σφαίρα του δημόσιου διαλόγου για εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων εκ μέρους των τραπεζών. Συνοψίζοντας, η κατοχύρωση των αγοραστών είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, το οποίο διασφαλίζεται από την εμπλοκή του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών, το οποίο απαρτίζεται από πολύ αξιόλογα μέλη με τις απαιτούμενες γνώσεις και εμπειρία στον τομέα της ακίνητης περιουσίας.
EconomyToday 35
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
MARTIN WACHTER
«Η ΚΥΠΡΟΣ
ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ»
«Είναι ζωτικής σημασίας να πιστεύεις πάντα στα όνειρά σου και στη δυνατότητά σου να πετύχεις όλα όσα θέλεις», αναφέρει σε συνέντευξή του στο περιοδικό Εconomy Today o ιδιοκτήτης και ιδρυτής της GoldenRace Martin Wachter, τονίζοντας παράλληλα: «Η GoldenRace είναι η μεγαλύτερη εταιρεία παροχής λογισμικού εικονικών αθλημάτων (virtual sports) στον κόσμο». O κ. Wachter, ο οποίος έχει θέσει στο επίκεντρο της προσοχής του την έναρξη των εργασιών της GoldenRace στην Κύπρο, μας μιλά για την εταιρεία του, την επαγγελματική του πορεία και την παρουσία της GoldenRace σε άλλες χώρες και εξηγεί τι είναι τα virtual sports.
Π
ότε ιδρύθηκε η GoldenRace, ποιες υπηρεσίες παρέχει και ποιοι ήταν οι σημαντικότεροι σταθμοί στην πορεία της; Ίδρυσα την GoldenRace το 2006. Παρέχουμε εικονικά αθλήματα (virtual sports) και στοιχηματικές λύσεις και οι σημαντικότεροι σταθμοί στην πορεία της εταιρείας είναι οι εξής: ηγέτες της αγοράς στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, έχοντας φέρει επανάσταση στην αγορά με καινοτόμα προϊόντα όπως τα εικονικά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου μας (virtual football leagues) –τα οποία είναι τα πιο δημοφιλή εικονικά παιχνίδια στον κόσμο– και επεξεργασία περισσότερων από 15 εκατομμύρια εισιτηρίων την ημέρα. Επίσης, λειτουργούν περισσότερα από 50.000 καταστήματα με το λογισμικό της GoldenRace και περισσότεροι από 400 ιστότοποι τροφοδοτούνται από τη διαδικτυακή και κινητή (mobile) λύση της εταιρείας. Αλλά δεν μας ήρθαν όλα εύκολα ή γρήγορα. H αρχή ήταν δύσκολη και απαιτούσε πολύ σκληρή δουλειά και αυτοπεποίθηση για να φτάσουμε εκεί που βρισκόμαστε τώρα. Πότε τοποθετείται χρονικά η έναρξη των εργασιών σας και πού ανέρχεται το κόστος της επένδυσης; Δεν γνωρίζουμε ακόμη την ακριβή ημερομηνία έναρξης των εργασιών μας στην Κύπρο ή το συνολικό κόστος της επένδυσης, λόγω του ότι εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως οι προϋποθέσεις που προβλέπονται από τις αρχές παιγνίων και στοιχημάτων και ο χρόνος που χρειάζεται για να εκπληρωθούν.
36 EconomyToday
Ο ΗΓΕΤΗΣ ΤΩΝ VIRTUAL SPORTS ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΕΠΕΚΤΑΘΕΙ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ
Η Κύπρος δεν διαθέτει ακόμα το νομοθετικό πλαίσιο για virtual sports, κάτι το οποίο βεβαίως βρίσκεται στα σκαριά. Έχετε υποβάλει οποιαδήποτε αίτηση για αδειοδότηση των εργασιών σας στην Κύπρο; Όπως ίσως γνωρίζετε, τα εικονικά αθλήματα ρυθμίζονται σε πολλές χώρες της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένων των πιο ανεπτυγμένων οικονομιών. Η Νέα Στρατηγική της Εθνικής Αρχής Στοιχημάτων είναι φιλόδοξη ως προς τον εκσυγχρονισμό του κλάδου και είναι η αντίληψή μας ότι τα εικονικά αθλήματα θεωρούνται αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας εκσυγχρονισμού, ενισχύοντας την ανάπτυξη του κλάδου και παρέχοντας νέες θέσεις εργασίας υψηλής τεχνολογικής έντασης. Όταν η νομοθεσία προσαρμόζεται σε αυτές τις νέες συνθήκες, η GoldenRace θα εμπλακεί με υπερηφάνεια ως παγκόσμιος ηγέτης που προσφέρει στους Κύπριους και την κυπριακή οικονομία την εμπειρία της και την τεχνογνωσία της. Ως ένας αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας, ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε στην αρχή της πορείας σας και ποιοι παράγοντες συμβάλλουν σε μια πετυχημένη καριέρα; Οι μεγαλύτερες προκλήσεις ήταν οι οικονομικοί πόροι και η εμπειρία. Το πρώτο, επειδή δεν χρηματοδοτηθήκαμε από τράπεζες ή επενδυτές – μπορούσαμε να ξοδέψουμε μόνο όσα είχαμε. Το δεύτερο, γιατί έπρεπε να μάθουμε τα πάντα από το μηδέν. Ο κύριος παράγοντας που συνέβαλε στην επιτυχία μας ήταν ότι δεν εγκαταλείψαμε ποτέ, ακόμη και όταν συναντήσαμε πολλά εμπόδια, και χρειάστηκαν χρόνια για να αρχίσουμε να έχουμε ένα λογικό εισόδημα. Αυτό είναι ένα παράδειγμα του πόσο ζωτικής σημασίας είναι το να πιστεύεις πάντα στα όνειρά σου και στη δυνατότητά σου να πετύχεις όλα όσα θέλεις. Να ακολουθείς την ευδαιμονία σου και να σταματάς όταν τελειώνει. Η GoldenRace έχει ηγετική θέση και σε άλλες χώρες. Ποιες είναι οι κυριότερες αγορές στις οποίες δραστηριοποιείστε; Έχουμε ισχυρή παρουσία σε αρκετές αγορές χάρη στους συνεργάτες μας, στη σκληρή δουλειά της ομάδας πωλήσεων και στα εντυπωσιακά προϊόντα μας. Οι κύριες αγορές στις οποίες δραστηριοποιούμαστε είναι η Ευρώπη, η Αφρική και η Λατινική Αμερική. Είμαστε παγκόσμιοι ηγέτες της αγοράς στο pre-recorded video sports play και στο virtual football league play. Είμαστε ηγέτες στην Ιταλία στο εικονικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου, στη Λατινική Αμερική και στην Αφρική. Ειδικά στην Αφρική, 8 από τα 10 εικονικά στοιχήματα τοποθετούνται μέσω της GoldenRace. Το μερίδιο αγοράς μας στις ρυθμιζόμενες αγορές είναι πάντα τουλάχιστον 80%.
ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΜΑΣ
Ποιους στόχους έχετε θέσει για την κυπριακή αγορά; Ο κύριος στόχος είναι να γίνουμε ηγέτες της αγοράς και στην Κύπρο και να δημιουργήσουμε μια κατάλληλη ομάδα στη χώρα, προσλαμβάνοντας ντόπιους για να τρέξουν την επιχείρηση. Καθώς ζω σε αυτή την όμορφη χώρα, θα επιβεβαιώσω προσωπικά ότι όλα θα είναι τέλεια για αυτή την αγορά και ότι θα δώσουμε κάτι πίσω στη χώρα.
EconomyToday 37
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Λόγω της πανδημίας, πολλές αθλητικές διοργανώσεις είχαν ανασταλεί, γεγονός που επηρεάζει τις στοιχηματικές εταιρείες. Στη δική σας περίπτωση, ποιο ήταν το αποτέλεσμα της κρίσης αυτής; Φυσικά και επηρεαστήκαμε, εν μέρει, εξαιτίας του κλεισίματος του λιανικού εμπορίου σε πολλές χώρες, αλλά, λόγω του ότι τα εικονικά αθλήματα δεν σταματούν ποτέ και χάρη στο ότι επικεντρωνόμαστε στο διαδίκτυο, συνεχίσαμε να λειτουργούμε και να αναπτυσσόμαστε, με αύξηση 74% στα GoldenRace online εισιτήρια που πωλούνταν μόνο τον Μάρτιο του 2020. Τα εικονικά αθλήματα είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για τις επιχειρήσεις στοιχημάτων, που τις βοηθά να κερδίσουν περισσότερο και συνεχές εισόδημα, ειδικά για την κάλυψη κόστους και για να σώσουν τη χρονιά που τα πραγματικά αθλήματα δεν ήταν διαθέσιμα. Οι εταιρείες στοιχημάτων, όπως και κάθε άλλη βιομηχανία, χρειάζονται ανθρώπινο δυναμικό, οπότε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αν απλά προσφέρονται αθλητικά στοιχήματα χωρίς να διεξάγονται πραγματικά αθλήματα για εβδομάδες, οι υπάλληλοι ενδέχεται να χάσουν τη δουλειά τους. Είναι καλό να υπάρχει μια εναλλακτική λύση που θα βοηθήσει την επιχείρηση.
Τι περιλαμβάνει η γκάμα των προϊόντων που προσφέρει η GoldenRace; Υψηλής ποιότητας εικονικά αθλήματα, από το πιο δημοφιλές εικονικό ποδόσφαιρο στον κλάδο, μέχρι ιπποδρομίες, κυνοδρομίες, μοτοσικλέτες... Έχουμε επίσης δύο καινοτόμα στιγμιαία αθλήματα (instant sports): το Real Fighting, το οποίο είναι το μόνο προ-ηχογραφημένο παιχνίδι πάλης στην αγορά, και 3x3 Μπάσκετ, που εισάγει επιλογές στοιχημάτων στο παιχνίδι και είναι το μοναδικό εικονικό άθλημα με λειτουργία εξαργύρωσης (cash-out). Και φυσικά λύσεις σε όλα τα κανάλια (omni-channel) για την εύκολη ενσωμάτωση όλων των προϊόντων μας, με μηδενική καμπύλη εκμάθησης και με καθοριστικές καινοτομίες στον κλάδο, όπως ενοποιημένο backoffice και server. Σε ποιους άξονες θα κινηθεί το στρατηγικό σας πλάνο; Έχω μια ισχυρή ομάδα ταλαντούχων εμπειρογνωμόνων που απολαμβάνουν αυτό που κάνουν και θέλουν να γίνονται καλύτεροι και να ανεβάζουν την αξία της εταιρείας κάθε φορά. Είμαι βέβαιος ότι έχουν ήδη κάνει όλη την έρευνα για να μάθουν πώς να εντυπωσιάσουν τους Κύπριους χρήστες και παίκτες. Πάντα καινοτομούμε και βελτιώνουμε τα προϊόντα και τις λύσεις μας. Είναι επίσης πολύ σημαντικό να ακούμε τις ανάγκες των πελατών μας, οπότε προσαρμόζουμε τα παιχνίδια μας στους διαφορετικούς παίκτες, επειδή κάθε χώρα έχει διαφορετικά γούστα στα τυχερά παιχνίδια, στις προτιμήσεις και στις αντιθέσεις, σύμφωνα με το γεωγραφικό και πολιτιστικό υπόβαθρο. Τέλος, το να είσαι προσωπικά στο μέρος όπου λειτουργείς, να μιλάς με τους ανθρώπους και να έχεις μια στενή σχέση βοηθά πολύ στο να γίνεις γνωστός και αξιόπιστος.
ΓΙΑΤΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ
Ποιοι παράγοντες συνέβαλαν ώστε να επιλέξετε την Κύπρο για την επένδυσή σας; Η Κύπρος είναι το σπίτι μου εδώ και 15 χρόνια. Επισκέφτηκα τη χώρα για πρώτη φορά το 2007 και μου άρεσε το μέρος και οι άνθρωποι. Πιστεύω ότι η συγκεκριμένη επιχείρηση στην Κύπρο μπορεί να προσελκύσει τουρίστες από την υπόλοιπη Ευρώπη που απολαμβάνουν τον στοιχηματισμό, όπως πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου και της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών, που είναι ήδη εξοικειωμένοι με αυτά τα είδη παιχνιδιών. 38 EconomyToday
ΟΙ ΚΥΠΡΙΟΙ ΠΑΙΚΤΕΣ
«H αρχή ήταν δύσκολη και απαιτούσε πολύ σκληρή δουλειά και αυτοπεποίθηση για να φτάσουμε εκεί που βρισκόμαστε τώρα»
Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, σε συνδυασμό με την πανδημία, έχουν επισπεύσει κάθε είδους διαδικτυακή δραστηριότητα. Σε τοπικό επίπεδο, έχετε πραγματοποιήσει κάποια έρευνα για το αν οι Κύπριοι παίκτες είναι γνώστες των virtual sports; Ήρθα στην Κύπρο λόγω των virtual sports. Όταν ήρθα, το 2007, ξεκινήσαμε την εγκατάσταση των virtual sports, έτσι η GoldenRace είναι ήδη γνωστή στο κοινό της χώρας. Απολαμβάνουν τα παιχνίδια και γνωρίζουμε 100% πώς πρέπει να είναι το παιχνίδι για να έχουμε επιτυχία στην Κύπρο. Στην Κύπρο δραστηριοποιούνται και άλλες στοιχηματικές εταιρείες. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να εισέλθετε στη συγκεκριμένη αγορά; Το ξεκίνημα σε μια νέα αγορά είναι πάντα δύσκολο, αλλά γνωρίζουμε τις περισσότερες εταιρείες στοιχημάτων στην Κύπρο. Ορισμένες από τις διεθνείς εταιρείες συνεργάζονται ήδη μαζί μας σε άλλες χώρες, οπότε είμαστε σίγουροι ότι οι περισσότερες από αυτές θα χαρούν να συνεργαστούν με την GoldenRace σε αυτή την αγορά.
δυ
ν
αμ
εσ
cover story
ικές γ υν
κ ί ά
Να διεκδικήσουμε αυτό που μας αξίζει 30+ δυναμικές γυναίκες που διακρίνονται στον επαγγελματικό στίβο τοποθετούνται σχετικά με τα θέματα ισότητας, καριέρας και οικογένειας. Παράλληλα, στέλνουν ηχηρό μήνυμα ότι καμιά μορφή βίας δεν μπορεί να γίνει ανεκτή Της Έμιλυς Μιντή
40 EconomyToday
Η 8η Μαρτίου ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για άσκηση κάθε μορφής βίας, κατά κύριο λόγο σε γυναίκες και παιδιά – χωρίς βέβαια να αποκλείονται και οι περιπτώσεις βίας κατά ανδρών. Το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων, παρά τις συνεχείς διακηρύξεις, παραμένει ακόμα μεγάλο, τόσο σε κοινωνικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Μπορεί να έχει επιτευχθεί κάποια πρόοδος, όμως αυτή είναι μικρή, αφού, αν περιοριστούμε στον εργασιακό τομέα, η μισθολογική ανισότητα και οι λιγότερες ευκαιρίες επαγγελματικής ανέλιξης για το γυναικείο φύλο συνεχίζουν να υφίστανται. Ταυτόχρονα, αστάθμητοι παράγοντες, όπως π.χ. η κρίση του COVID-19, διευρύνουν το πρόβλημα. Σε επίπεδο απασχόλησης, μέχρι πρόσφατα υπήρχε έντονη προκατάληψη όσον αφορά τις ικανότητες γυναικών που επέλεγαν να ακολουθήσουν επαγγέλματα που θεωρούνταν παραδοσιακά «ανδρικά», παρότι πολλές έρευνες δείχνουν πως οι γυναίκες διαθέτουν υψηλό ακαδημαϊκό επίπεδο και δεξιότητες. Από πλευράς πολιτείας, οι δομές και το σύστημα, ως έχουν σήμερα, προσθέτουν αρκετά προβλήματα, καθιστώντας δύσκολη την εξισορρόπηση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής,
Ο ΣΤΟΧΟΣ
Ο δρόμος παραμένει μακρύς, όμως ο αγώνας έχει σαφή προσανατολισμό. Το πιο πάνω προκύπτει και ως συμπέρασμα των συνεντεύξεων που φιλοξενούμε στο τεύχος αυτό, από γυναίκες που έδωσαν και συνεχίζουν να δίνουν τη δική τους καθημερινή μάχη στον επαγγελματικό στίβο από διάφορα πόστα. Πρόκειται για γυναίκες που, με πίστη στις δυνάμεις τους, στην αξία τους και στην προσήλωση στον στόχο τους, προσθέτουν το δικό τους λιθαράκι στην προσπάθεια να αλλάξει το κατεστημένο. Είναι γυναίκες που πίστεψαν στον εαυτό τους. Που με αυτοεκτίμηση και σεβασμό δημιουργούν τη δική τους προσωπική ιστορία και μας την μεταφέρουν, καυτηριάζοντας τα κακώς κείμενα. Κάθε γυναίκα και μια ιστορία. Κάθε ιστορία και ένα μήνυμα. Κάθε μήνυμα και στόχος. Και ο στόχος είναι ένας. Να διεκδικήσουμε αυτό που μας αξίζει.
και πολλές φορές αποτελούν τροχοπέδη στη δημιουργία καριέρας. Αξίζει να σημειώσουμε πως ο δείκτης 2020 του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) δείχνει ότι τον τελευταίο χρόνο έχει συντελεστεί κάποια πρόοδος, αλλά οι γυναίκες εξακολουθούν να κάνουν την περισσότερη από τη δουλειά που δεν πληρώνεται στο σπίτι και διατρέχουν μεγαλύτερο οικονομικό κίνδυνο από ό,τι οι άνδρες λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Επιπλέον, λόγω του COVID-19, η ανισότητα μεγαλώνει, αφού στην πλειοψηφία τους τα περισσότερα θύματα της οικονομικής κρίσης που έχει προκαλέσει ο κορωνοϊός είναι γυναίκες, ενώ προστίθενται και οι υπόλοιπες οικογενειακές υποχρεώσεις που προκύπτουν λόγω του lockdown. Όσον αφορά δε τις χώρες της Ε.Ε., είναι χαρακτηριστικό πως, με βάση τον δείκτη ισότητας, «οι Ευρωπαίες απέχουν τουλάχιστον 60 χρόνια από την κατάκτηση της ισότητάς τους με τους άνδρες και η πανδημία του COVID-19 μπορεί να επιβραδύνει κι άλλο την πρόοδό τους». EconomyToday 41
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΑΔΑΜΙΔΟΥ
Διευθύντρια Επικοινωνίας, Εταιρικής Υπευθυνότητας και Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, Lidl Κύπρου
ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΜΑΣ ΑΡΧΗ Η ΙΣΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Σπούδασα Αγγλική Φιλολογία και έπειτα ακολούθησα μεταπτυχιακές σπουδές στην Επικοινωνία και το Μάρκετινγκ. Πριν από 11 χρόνια ξεκίνησα να εργάζομαι στη Lidl, έναν ιδιαίτερα σημαντικό σταθμό για την επαγγελματική και προσωπική μου ανάπτυξη. Τα τελευταία έξι χρόνια έχω τη χαρά να ηγούμαι μιας υπέροχης ομάδας ως Διευθύντρια Επικοινωνίας, Εταιρικής Υπευθυνότητας και Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης για Ελλάδα και Κύπρο. Είναι τιμή μου να εργάζομαι σε μια εταιρεία κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνη, αλλά και πρωτοπόρο στη βιώσιμη ανάπτυξη. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Εργάζομαι σε ένα περιβάλλον όπου οι προσωπικές μου αξίες ταυτίζονται σε μεγάλο βαθμό με την επιχειρηματική κουλτούρα της Lidl. Ξεχωρίζω ως θεμελιώδεις αξίες τη συμμετοχικότητα, τη δικαιοσύνη, τη βιωσιμότητα, την ειλικρίνεια, τη συνεργασία, την αναγνώριση. Ως άνθρωπος αναζητώ δύναμη μέσα από μια υπεύθυνη κοινωνία των πολιτών. Υποστηρίζω τον εθελοντισμό, προστατεύω το περιβάλλον. Ως επαγγελματίας πιστεύω στο εμπνευστικό πνεύμα του εταιρικού πολιτισμού και στην ευθύνη του εταιρικού πολίτη. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Όλα ξεκινούν από την προσήλωση και την αγάπη σε αυτό που κάνουμε. Το σημαντικότερο, όμως, είναι να αναλαμβάνουμε την ευθύνη που μας αναλογεί σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Ο εργασιακός χώρος αποτελεί ένα συνεχώς μεταβαλλό42 EconomyToday
μενο τοπίο. Εκσυγχρονίζεται, άλλοτε με αργά και άλλοτε με γρήγορα βήματα. Κάνουμε όλες και όλοι προσπάθεια να αφήσουμε πίσω τα στερεότυπα του χθες. Αυτά που συσχετίζουν την ικανότητα και τη δεξιότητα με το φύλο. Διαπιστώνω πάντως πως, όλο και περισσότερο, γυναίκες με αυτοπεποίθηση ανταποκρίνονται με επιτυχία στις σύγχρονες εργασιακές προκλήσεις. Διεκδικούν, κερδίζουν και σταδιοδρομούν επάξια σε όλες τις διοικητικές θέσεις. Στη Lidl Κύπρου, με τη συμμετοχή μας στην πρώτη παγκόσμια πρωτοβουλία των Ηνωμένων Εθνών για την ενδυνάμωση του ρόλου των γυναικών στις επιχειρήσεις, υπογραμμίζουμε τη βούλησή μας να συμβάλουμε ενεργά στην προώθηση της ισότητας στην εργασία. Τοποθετούμε τις ίσες ευκαιρίες, τη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη στις εταιρικές αρχές μας, καθώς και στον κώδικα δεοντολογίας μας. Ένα μεγάλο ποσοστό εργαζομένων της Lidl σε όλες τις εταιρικές βαθμίδες είναι γυναίκες. Η ενιαία μισθολογική δομή βασίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια, όπως η επαγγελματική εμπειρία και εξειδίκευση. Η εταιρεία προσφέρει, επίσης, ισότιμη πρόσβαση σε ευκαιρίες κατάρτισης και συνεχιζόμενης εκπαίδευσης. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Νιώθω ότι αυτή είναι η δυσκολότερη άσκηση στην καθημερινότητά μου. Μια λεπτή ισορροπία ανάμεσα στο συναίσθημα, την ευθύνη, τον στόχο και τη δικαίωση. Πολλές φορές βάζω τον εαυτό μου στη θέση του συνθέτη, που τακτοποιεί τις νότες στο πεντάγραμμο της ζωής του. Επάγγελμα και προσωπική ζωή συνηχούν. Γίνονται η μελωδία που με γεμίζει θάρρος για το επόμενο βήμα. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Θαυμάζω πολλές γυναίκες που εξελίσσονται επαγγελματικά και προσωπικά, παραμένοντας πιστές στις αξίες και τα ιδανικά τους. Σε αυτές ξεχωρίζω στοιχεία όπως η αυθεντικότητα, η τόλμη και η επιμονή στην εκπλήρωση των στόχων. Δυσκολεύομαι να ξεχωρίσω προσωπικότητες. Θα ήθελα να σταθώ όμως σε μια ρήση της Maya Angelou που με εκφράζει: «Οι άνθρωποι θα ξεχάσουν τι έχεις πει, θα ξεχάσουν τι έχεις κάνει, αλλά ποτέ δεν θα ξεχάσουν πώς τους έχεις κάνει να αισθανθούν». Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκεςθύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας μάς βρίσκει περισσότερο έτοιμες και έτοιμους να μιλήσουμε με θάρρος για την κατάχρηση εξουσίας. Να καταδικάσουμε τη βία κάθε μορφής, απέναντι σε όλους τους ανθρώπους. Είναι σημαντικότερο όσο ποτέ να επενδύσουμε στην ευαισθητοποίηση και την παιδεία, την ψυχολογική υποστήριξη και την οικοδόμηση ειλικρινών σχέσεων. Με πίστη στο κράτος δικαίου, την ατομική αυτογνωσία και τον κοινωνικό πολιτισμό, να στείλουμε ηχηρό μήνυμα σε όλες τις γυναίκες. Μπορούν και πρέπει να εκφράζονται ανοιχτά, χωρίς φόβο. Να ζουν όπως επιλέγουν. Στη Lidl εργαζόμαστε συνεχώς για τη διασφάλιση φιλικού και δίκαιου εργασιακού περιβάλλοντος. Το σημαντικότερο όλων είναι η προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και η επένδυση στην καλλιέργεια της ανθρώπινης ψυχής.
ΕΛΕΝΑ ΑΝΔΡΕΟΥ Deputy Managing Director εστιατορίων McDonald’s™
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Όταν μετακόμισα στην Κύπρο, ξεκίνησα να εργάζομαι στα εστιατόρια McDonald’s™, περνώντας απ’ όλες τις θέσεις. Είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με όλους τους ανθρώπους που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή εξυπηρέτησης, ενώ στη συνέχεια ανέλαβα θέση στα κεντρικά γραφεία των εστιατορίων McDonald’s ως Deputy Managing Director, μια θέση στην οποία συνεχίζω να βρίσκομαι μέχρι σήμερα. Σημαντικοί σταθμοί που μου χάρισαν πολύτιμες εμπειρίες! Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Όταν είσαι μέλος μιας μεγάλης οικογένειας, όπως είναι η McDonald’s™ Κύπρου, ξέρεις ότι καθημερινά ανοίγεις την πόρτα του δεύτερου «σπιτιού» σου, όπου συναντάς ανθρώπους που σε εμπνέουν στο πλαίσιο μιας υγιούς εταιρικής κουλτούρας. Είμαι θετική απέναντι σε κάθε αλλαγή που έρχεται για να εξελίξει με ασφάλεια τους ανθρώπους μας, αλλά και τις υπηρεσίες που προσφέρουμε στον κόσμο που μας εμπιστεύεται. Προσπαθώ να είμαι συνέχεια ενεργητικός ακροατής, να ακούω και να ανταλλάζω ιδέες με τους συναδέλφους μου, αλλά και να ενθαρρύνω τους γύρω μου. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Είμαι βέβαιη πως οι άνθρωποι είναι αυτοί που συμβάλλουν στην επίτευξη μιας πετυχημένης καριέρας! Χωρίς αυτούς, κάθε όραμα και στόχος δεν θα μπορούσε να γίνει εφικτός, γιατί πάνω απ’ όλα οι άνθρωποι είναι αυτοί που σε εμπνέουν να συνεχίζεις με αισιοδοξία και να κοιτάζεις πάντοτε μπροστά. Η έμπνευση και όχι το άγχος, η επιβράβευση, η καλλιέργεια της θετικής σκέψης, η ψύχραιμη διαχείριση κάθε απρόσμενης κατάστασης, θεωρώ ότι συμβάλλουν σημαντικά στο χτίσιμο μιας καριέρας με γερά θεμέλια. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Όλοι, ανεξαιρέτως φύλου, έχουμε ικανότητες, δεξιότητες, ταλέντα και όνειρα και όλοι έχουμε δικαίωμα στις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και στην ίση αμοιβή. Το γεγονός ότι συναντούμε περισσότερους άνδρες σε υψηλές θέσεις ίσως είναι και θέμα κοινωνικών στερεοτύπων που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά, κάτι που οπωσδήποτε πρέπει να αλλάξει. Και είμαι
Όλοι έχουμε δικαίωμα στις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και στην ίση αμοιβή αισιόδοξη για αυτή την αλλαγή, γιατί ζούμε σε μια σύγχρονη κοινωνία, που υποστηρίζει την ισότητα των δύο φύλων σε όλους τους τομείς. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Έχοντας αποκτήσει τρία παιδιά, θα έλεγα ότι δεν είναι εύκολη η επίτευξη ιδανικής ισορροπίας. Όλα όμως γίνονται, αρκεί να διατηρεί κανείς την αισιοδοξία του και να είναι ευέλικτος – ίσως αυτό είναι και το κλειδί! Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; H μητέρα μου ήταν το πρώτο πρόσωπο που με ενέπνευσε μέσω των συμβουλών, των παραδειγμάτων και των πεποιθήσεών της! Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Οποιαδήποτε μορφή βίας και κακοποίησης ΔΕΝ πρέπει να γίνεται ανεκτή και ΔΕΝ πρέπει να κρύβεται ή να θάβεται στη σιωπή. Κάθε άνθρωπος που βιώνει κάτι τέτοιο πρέπει να τολμά να μιλήσει και να καταγγείλει τις απαράδεκτες αυτές συμπεριφορές στις αρμόδιες αρχές. Σέβομαι απόλυτα τη σοβαρότητα του θέματος και δηλώνω την εκτίμηση και τη συμπαράστασή μου απέναντι στα θύματα. Κάθε άνθρωπος είναι ξεχωριστός και αξίζει να απολαμβάνει τη ζωή του, χωρίς φόβο και βία.
EconomyToday 43
ΙΩΣΗΦΙΝΑ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Επίτροπος Ισότητας των Φύλων, Πρόεδρος του Συμβουλίου του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας (ΕΜΔΓ)
Οι εργαζόμενες γυναίκες αμείβονται πολύ χαμηλότερα απ’ ό,τι οι άντρες
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Τελειώνοντας τις σπουδές μου, ήμουν από τις τυχερές που μπορούσαν να εργαστούν άμεσα, αφού υπήρχε η οικογενειακή επιχείρηση για να δουλέψω. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Οι αξίες είναι διαχρονικές και πάγιες. Δεν αλλοιώνονται και δεν επιδέχονται εκπτώσεις. Πιστεύω ότι το ήθος στο επιχειρείν είναι συνισταμένη για καλές συνεργασίες που οδηγούν στην επιτυχία των στόχων που κάποιος ή κάποια θέτει.
αφορά την άνοδό τους στις ανώτερες και ανώτατες θέσεις της ιεραρχίας. Οι άνδρες υπερτερούν αριθμητικά στις ιεραρχικά υψηλότερες θέσεις, πράγμα το οποίο οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τα στερεότυπα για τον ρόλο και τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία λειτουργούν ακόμη και σήμερα. Δυστυχώς, οι εργαζόμενες γυναίκες αμείβονται πολύ χαμηλότερα απ’ ό,τι οι άντρες (το τελευταίο καταγεγραμμένο χάσμα αμοιβών [2018] ανέρχεται στο 10,4%), βρίσκονται συγκεντρωμένες σε περιορισμένο αριθμό επαγγελμάτων που θεωρούνται κατεξοχήν «γυναικεία» και είναι τα πιο χαμηλά αμειβόμενα, πλήττονται περισσότερο από την ανεργία, καθίστανται συχνά θύματα βίας και σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, δεν έχουν ίσες ευκαιρίες κατάρτισης και ανέλιξης και απουσιάζουν από τις ανώτερες διευθυντικές θέσεις. Έχουν σημειωθεί πολλά θετικά βήματα τα τελευταία χρόνια σε ό,τι αφορά τη βελτίωση της θέσης της γυναίκας σε όλους τους τομείς. Έχουν ψηφιστεί πολύ σημαντικά νομοθετήματα που εναρμονίζουν πλήρως την εσωτερική μας νομοθεσία με τις ευρωπαϊκές οδηγίες για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας. Παράλληλα, σειρά μέτρων αλλά και δράσεων για την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στα κέντρα λήψης πολιτικών αποφάσεων έχουν δρομολογηθεί στο νέο ΕΣΔ για την Ισότητα μεταξύ Ανδρών και Γυναικών 2019-2023. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Έχουν μεγαλώσει πια τα παιδιά μου, έτσι δεν αντιμετωπίζω τη δυσκολία συμφιλίωσης οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής. Δυστυχώς, οι νέες εργαζόμενες μητέρες πολλές φορές βρίσκονται μπροστά σε αυτό το δίλημμα. Είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν πιο πολλές δομές στήριξης για τις εργαζόμενες γυναίκες, για να μπορούν να συνδυάζουν καριέρα και οικογένεια.
Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Να αγαπάς αυτό που κάνεις, να εργάζεσαι σκληρά και να είσαι διορατικός.
Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Ενστερνίζομαι ιδέες και αγωνίζομαι γι’ αυτές. Θαύμασα και θαυμάζω, βέβαια, πολλές γυναίκες που αγωνίστηκαν για τα ανθρώπινα δικαιώματα, για τα δικαιώματα των γυναικών, για το δίκαιο, την ελευθερία και τη δημοκρατία. Συνεχίζω να αγωνίζομαι και από τη θέση της Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων για την εξάλειψη των διακρίσεων και των ανισοτήτων σε βάρος της γυναίκας.
Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Η ισόρροπη συμμετοχή γυναικών και ανδρών στη λήψη πολιτικών και δημόσιων αποφάσεων οδηγεί σε καλύτερη, πιο ισορροπημένη και αποτελεσματική χάραξη πολιτικής μέσω του επαναπροσδιορισμού των πολιτικών προτεραιοτήτων και της τοποθέτησης νέων θεμάτων στην πολιτική ατζέντα, καθώς και στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής. Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας έχει μεν αυξηθεί σημαντικά, εξακολουθεί όμως να παρατηρείται το φαινόμενο της «γυάλινης οροφής», που συνεχίζει να εμποδίζει την επαγγελματική ανέλιξή τους. Αν και η αγορά εργασίας είναι στελεχωμένη από ικανότατες γυναίκες, δυστυχώς διαπιστώνεται ότι η αξία τους υποτιμάται όσον
Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Η οποιαδήποτε μορφή βίας κατά των γυναικών, είτε είναι σωματική, λεκτική, ψυχολογική, είτε σεξουαλική παρενόχληση/κακοποίηση, είναι μια από τις πλέον διαδεδομένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκόσμια και ένα από τα λιγότερο διωγμένα εγκλήματα. Πρέπει να σταματήσουμε την ατιμωρησία και τη λογική του εξουσιαστικού ρόλου των ανδρών πάνω στις γυναίκες που επιτρέπουν αυτές τις συμπεριφορές αλλά και την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το μήνυμά μου προς όλες τις γυναίκες είναι: Πάρε τη ζωή σου στα χέρια σου, μίλησε, κατάγγειλε, το αξίζεις.
44 EconomyToday
ΔΡ χριστινα γιαννακη Γενική Διευθύντρια Υπουργείου Υγείας
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Τα πρώτα επαγγελματικά μου βήματα ήταν αυτά που καθόρισαν τη μετέπειτα πορεία μου. Η απόφασή μου να ασχοληθώ με τη γναθοπροσωποχειρουργική, έδωσε αμέσως το στίγμα της πορείας μου, που είναι η προσφορά στον άνθρωπο. Οι μετέπειτα κατακτήσεις μου, όπως η συγγραφή οδοντιατρικών βιβλίων και η εκπόνηση 5 σημαντικών ερευνών για την τερηδόνα, το μεταπτυχιακό μου στη Δημόσια Διοίκηση και το μεταπτυχιακό μου στη Στοματική Υγιεινή ήταν πολύτιμες εμπειρίες που εμπλούτισαν το επαγγελματικό μου ταξίδι, βελτιώνοντας ακόμη περισσότερο την προσφορά μου στον άνθρωπο. Ως επιστέγασμα όλων των βημάτων μου στον επαγγελματικό βίο θεωρώ την απόκτηση του τίτλου ειδικότητας στη γναθοπροσωποχειρουργική. Ως εργαζόμενη γναθοπρoσωποχειρουργός στον δημόσιο τομέα, είχα χειρουργήσει πάμπολλα περιστατικά σε όλα τα δημόσια νοσοκομεία. Ένα ακόμα επίτευγμά μου είναι η ίδρυση της Οδοντιατρικής Κλινικής για ασθενείς με AIDS στο Γενικό Νοσοκομείο Λάρνακας, όπου χειρούργησα και το πρώτο περιστατικό ασθενούς με AIDS παγκύπρια. Μέχρι πολύ πρόσφατα, υπήρξα η μοναδική γυναίκα σε όλη την Κύπρο που έφερε τον τίτλο της γναθοπροσωποχειρουργού. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Το να ασκείς ένα επάγγελμα με άμεσο αποδέκτη τον άνθρωπο, και μάλιστα την υγεία του ανθρώπου, που αποτελεί το υπέρτατο αγαθό, απαιτεί επαγγελματισμό, εργατικότητα, στοχοπροσήλωση και διαφάνεια. Επιπλέον, έχω πολύ ανεπτυγμένη την ενσυναίσθηση. Η πόρτα μου είναι πάντα ανοικτή για όλο τον κόσμο, ενώ εργάζομαι μέχρι αργά το βράδυ. Δεν είναι λίγες οι φορές που ανέμενα όλο το βράδυ στο ακουστικό μου για να πληροφορηθώ αν το air ambulance παρέδωσε ένα παιδάκι ή ένα άλλο βαρύ περιστατικό με ασφάλεια και έγκαιρα σε ιατρικό κέντρο του εξωτερικού. Είναι μεγάλη η ευθύνη και ο συντονισμός δύσκολος. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Πιστεύω ότι τα κυριότερα στοιχεία που καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα είναι η εργατικότητα και η προσήλωση στον αρχικό μας επαγγελματικό στόχο. Κάθε φορά που κουράζομαι, κάθε φορά που βρίσκω δυσκολίες, υπενθυμίζω στον εαυτό μου τον πρωταρχικό μου στόχο, που είναι η προσφορά στον άνθρωπο, και αμέσως όλα αποκτούν νόημα. Σημαντικά επίσης στοιχεία που οδηγούν σε μια πετυχημένη καριέρα είναι ο σχεδιασμός και ο προγραμματισμός της κάθε μέρας μας. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Έχουμε κάνει, ως γυναίκες, αρκετά και σημαντικά βήματα, αλλά ομολογουμένως ζούμε ακόμα σε μια ανδροκρα-
Το φαινόμενο της γυάλινης οροφής κοινή πρακτική σε όλο τον κόσμο… τούμενη κοινωνία. Για να πετύχει μια γυναίκα, συνήθως πρέπει να καταβάλει τη διπλάσια προσπάθεια απ’ ό,τι ένας άντρας. Αυτό το φαινόμενο, που ονομάζεται φαινόμενο της γυάλινης οροφής (glass ceiling), δυστυχώς αποτελεί ακόμη κοινή πρακτική σε όλο τον κόσμο. Το φαινόμενο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα στερεότυπα για τις διαφορές των δύο φύλων, σε κοινωνικούς και συμπεριφορικούς παράγοντες και στην έλλειψη δομών για τα παιδιά. Και ενώ σήμερα πολλές γυναίκες είναι πιο μορφωμένες από τους άντρες, λόγω ακριβώς αυτών των παραγόντων, παραμένουν σε χαμηλά αμειβόμενες θέσεις. Η άποψή μου είναι ότι αυτά τα στερεότυπα θα αλλάξουν σταδιακά με την κατάλληλη παιδεία. Η παιδεία πρέπει να αρχίζει από το νηπιαγωγείο και να συνεχίζεται εφ’ όρου ζωής. Επιπλέον, οι σύγχρονες πολιτείες οφείλουν να παρέχουν στις οικογένειες τέτοιες δομές που να μη χρειάζεται να επιλέγουν μεταξύ της οικογενειακής και της επαγγελματικής καριέρας. Η δε εμπλοκή του πατέρα στη φροντίδα των παιδιών με την εισαγωγή υποβοηθητικών δομών από τα κράτη θα άρει αυτή την αδικία κατά των γυναικών, η οποία φέρει έναν έμφυλο χαρακτήρα. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Δεν απέκτησα παιδιά, επομένως χαρακτηρίζω τον εαυτό μου ως γυναίκα καριέρας. Θεωρώ ότι στην προσωπική με την επαγγελματική μου ζωή υπάρχει μια αρμονία. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Η ηρωίδα μου, από τα παιδικά μου χρόνια, υπήρξε η Μαρί Κιουρί. Μεγάλωσα διαβάζοντας τη βιογραφία της, γραμμένη από την κόρη της, Εύα. Μια μοναδική γυναίκα, με αφοσίωση στο έργο της, που κατάφερε να προσφέρει στην ανθρωπότητα τη γνώση για τη ραδιενέργεια. Η ανακάλυψή της αυτή αποτέλεσε τη βάση για την ακτινοθεραπεία και έτσι σώζεται μέχρι και σήμερα η ζωή πολλών ανθρώπων. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Μέσα από αυτόν τον αγώνα διαφυλάσσεται η αξιοπρέπεια όλης της ανθρωπότητας.
EconomyToday 45
Τάσια ΓιανναράΓιαλλουρίδου Διευθύνουσα Σύμβουλος, Partners VMLY&R, pr:partners, Byte Digital Agency
Έχουμε τη δύναμη να διεκδικήσουμε αυτό που μας αξίζει
Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Προσήλωση σε αυτό που υπηρετείς, αφοσίωση και σκληρή δουλειά, συνεργασία και σεβασμό στην ομάδα σου και να έχεις πάντα στόχο την εξέλιξη του εαυτού σου και του έργου σου. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, οι ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και η ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών πιστεύω ότι πλέον δεν πρέπει να αποτελούν θέμα συζήτησης. Πρέπει να νομοθετηθούν και να θεσμοθετηθούν άμεσα. Η ανδροκρατούμενη οικονομία είναι ένα δεδομένο που εμείς οι γυναίκες πρέπει να χειριστούμε πάραυτα. Έχουμε τις γνώσεις, τη μόρφωση, την παιδεία και τη δύναμη να διεκδικήσουμε αυτά που αξίζει η κάθε μια από εμάς. Όχι μόνο ως γυναίκες αλλά και ως επαγγελματίες. Άρα, θεωρώ ότι, αντί να κρυβόμαστε πίσω από το δεδομένο της ανισότητας, η κάθε μια από μόνη της, αλλά και συλλογικά, πρέπει να κάνουμε τον αγώνα μας για να αλλάξουμε το κατεστημένο αυτό.
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Φιλόδοξα, παραγωγικά και αφελή. Όταν ξεκινάς, είσαι γεμάτος ενέργεια και θεωρείς ότι όλα αυτά που πιστεύεις και στοχεύεις είναι δυνατά. Δεν υπάρχει τίποτα που μπορεί να σε σταματήσει, παρόλο που βρίσκεις αρκετές δυσκολίες και εμπόδια. Γι’ αυτόν τον λόγο όμως προχωράς και επιτυγχάνεις. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Με αλληλοσεβασμό. Όταν σέβεσαι τους άλλους αλλά και τον εαυτό σου, έχεις μια υγιή και επιτυχημένη πορεία. Για εμένα είναι η υπέρτατη αξία, τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική μου ζωή. Όταν σέβεσαι, είσαι σωστός και τίμιος επαγγελματίας. Τότε μπορείς να έχεις απαιτήσεις αλλά και να προσφέρεις ποιότητα, αξία και ενσυναίσθηση. 46 EconomyToday
Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Όταν θέλεις, μπορείς! Εσύ επιλέγεις τις προτεραιότητες και τις ισορροπίες σου ανάλογα με τη στιγμή και μπορούν να συνδυαστούν και τα δύο τέλεια, χωρίς να θυσιάσεις κανένα από τα δύο. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Δεν θα αναφερθώ σε μια γυναίκα, αλλά σε δύο ανθρώπους, τους γονείς μου, που μας έμαθαν μέσα από το παράδειγμα και τη σχέση τους την αξία του αλληλοσεβασμού, της αλληλοϋποστήριξης και της σκληρής δουλειάς και την αγάπη για τον άνθρωπο, την κοινωνία και τη χώρα μας. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Σπάστε τη σιωπή! Μόνο έτσι θα μειωθεί η δύναμη του θύτη και η συγκάλυψη της κοινωνίας.
Αναστασια γρουτα GNOMI GROUP GNOMI / HUB&SPOKE / MSPS
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Τα επαγγελματικά μου βήματα είναι παράλληλα με τα βιώματά μου, την εξέλιξη στη ζωή μου. Αυτό που ανακαλύπτω είναι πως, από τότε μέχρι σήμερα, τα «συστατικά» αυτής της πορείας είναι τα ίδια. Συνεχής εκπαίδευση, προσαρμογή στις αλλαγές, σεβασμός στους ανθρώπους. Σταθμοί αυτής, είναι η γνωριμία μου με ανθρώπους που με εξέλιξαν ως επαγγελματία. Καταξιωμένοι άνθρωποι που είχα την τύχη να γνωρίσω και να συνεργαστώ. Αυτοί που με παίδεψαν να μάθω, αυτοί που μου ανέβαζαν τον πήχη κάθε φορά, βάζοντάς μου δύσκολα, αυτοί που μου έδωσαν τις ευκαιρίες να ανακαλύψω ότι δεν υπάρχουν όρια και ότι όλα είναι στο χέρι του καθενός. Φτάνει να είσαι σωστός, ειλικρινής, «δουλευταράς» και με ανοιχτά αυτιά. Ακόμη και σήμερα νιώθω πως έχω πολλά να μάθω. Ειδικά στον τομέα της επικοινωνίας, που συνεχώς αλλάζει, εξελίσσεται, προχωρά μπροστά, οφείλεις κι εσύ να κάνεις το ίδιο. Έτσι θα έρθει και η «επιβράβευση». Υπάρχουν στιγμές που δεν θα ξεχάσω ποτέ… Κάναμε πολλά πράγματα «πρώτη φορά» στο media περιβάλλον της Κύπρου. Όπως όταν πρωτοπαρουσιάζαμε την AGB και το τι είναι, όταν φτιάξαμε το πρώτο creative tv media – το branded με Coca-Cola άνοιγμα του δελτίου ειδήσεων, το 1998. Τη συμμετοχή μου ως ομιλήτρια σε διάφορα συνέδρια στην Κύπρο και το εξωτερικό. Δεν μπορώ να μην αναφερθώ και σε πολλά «firsts» με πελάτες και συνεργάτες. Όπως το λανσάρισμα της πρώτης κινητής τηλεφωνίας στην Κύπρο, της Cytamobile-Vodafone, το 2004, την επικοινωνία για την κάθοδο της Lidl το 2010 και τις ατέλειωτες προετοιμασίες σε χορηγίες εκδηλώσεων, που στην πορεία έγιναν θεσμοί. Τέλος, σημαντική για εμένα ήταν η δημιουργία της Hub&Spoke, το νέο παιδί του ομίλου εταιρειών GNOMI, που μετρά πλέον δύο χρόνια ζωής. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Με βλέμμα σταθερό, ειλικρίνεια, σεβασμό και συναίσθηση τού τι είναι δίκαιο και τι όχι. Έτσι μόνο απολαμβάνεις αυτό που κάνεις και έτσι ο στίβος αυτός μετατρέπεται σε… όμορφο μονοπάτι, που το ευχαριστιέσαι κάθε μέρα. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Η αγάπη για αυτό που κάνεις, για να μπορείς να επικεντρώνεσαι σε αυτό και να διορθώνεις λάθη που αναπόφευκτα θα κάνεις. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Αν και στον χώρο της επικοινωνίας ανέκαθεν ο κόσμος ήταν πιο φιλελεύθερος, με λιγότερα ταμπού και προκαταλήψεις, έχουμε πολλά να φτιάξουμε ακόμη ως κοινωνία. Ανισότητες που νιώθω πως είναι απόρροια της
Η θέση μιας ικανής γυναίκας είναι δίπλα και όχι πίσω από έναν επιτυχημένο άντρα πατριαρχίας. Γι’ αυτό και πρέπει ο καθένας, από το δικό του μετερίζι, να δίνει τον αγώνα του για μια πιο δίκαιη, συμπεριληπτική, αξιοκρατική κοινωνία. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Μία είναι η ζωή και δεν μπορεί να χωρίζεται σε δύο «κάστρα», το προσωπικό και το επαγγελματικό. Ζω χωρίς γραμμές και κουτάκια, με ευελιξία και κατανόηση, όλα ισορροπούν. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Όλες οι γυναίκες που σημάδεψαν τη ζωή μου. Όπως η γιαγιά Αναστασία, που βρισκόταν δίπλα μου στα πρώτα χρόνια της διαδρομής και με βοήθησε να σταθώ στις δικές μου βάσεις. Η Balou Kougioum, που φρόντιζε να μου ανεβάζει ηθικό και «επίπεδα δυσκολίας», η Χριστίνα, που με προσγείωνε λέγοντάς μου πάντα «κράτα μικρό καλάθι», αλλά και η Παναγιώτα μου, που με έχει ως πρότυπο. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Πως το μοντέλο μιας οικογένειας «γυναίκα στο σπίτι, άντρας-στήριγμα» δεν δουλεύει πια, ούτε το «η γυναίκα πρέπει να αποδείξει πως είναι καλή σε όλα, μαμά, σύζυγος, επαγγελματίας» για να δικαιούται να κάνει καριέρα. Η θέση μιας ικανής γυναίκας είναι δίπλα και όχι πίσω από έναν επιτυχημένο άντρα. Τα δικαιώματα των γυναικών είναι ανθρώπινα δικαιώματα και κάθε μορφή κακοποίησης (λεκτική, σωματική, ψυχολογική) αφήνει σημάδια. Η αποδοχή και ο σεβασμός στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια πρέπει να είναι αυτονόητα και όσοι δεν ακολουθούν αυτή τη γραμμή πρέπει να είναι υπόλογοι.
EconomyToday 47
Ανδρεανη Καλλιμαχου Γενική Διευθύντρια CNP CYPRIALIFE
Οι άνθρωποι φτιάχνουν τις κοινωνίες και οι άνθρωποι τις κάνουν καλύτερες
εργαζομένων της, σε συνδυασμό με τη διαφάνεια και τον σεβασμό προς τους πελάτες της. Να ξέρουν όλοι ότι μπορούν να στηριχθούν πάνω της σε μια δύσκολη στιγμή. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Η αγάπη γι’ αυτό που κάνεις και η σκληρή δουλειά. Οι επαγγελματικές σχέσεις αμοιβαίου σεβασμού που χτίζεις στην πορεία. Πιστεύω ότι δεν γνωρίζουμε τα πραγματικά μας όρια και μόνο εάν επιχειρήσουμε το αδύνατο μπορούμε να επιτύχουμε εκείνο που μοιάζει ακατόρθωτο. Αυτό προσπαθώ να κάνω πράξη καθημερινά στη ζωή μου. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Στην επαγγελματική μου ζωή, στην Κύπρο και στο εξωτερικό, δεν ένιωσα διαφορετικό χειρισμό επειδή είμαι γυναίκα. Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό ότι στον ισχυρό γαλλικό πολυεθνικό Όμιλο CNP ASSURANCES, και φυσικά και στη CNP CYPRUS Insurance Holdings, εφαρμόζεται καθολικά η πολιτική ισότιμης αντιμετώπισης των δύο φύλων. Κάτι που αντανακλάται στην παρουσία πολλών γυναικών σε διευθυντικές θέσεις. Μέσα στην εξέλιξη των κοινωνιών, πιστεύω ότι κάθε άνθρωπος μπορεί όλο και περισσότερο να δημιουργήσει το μέγεθος του δικού του ρόλου ανάλογα με την αφοσίωση και την ποιότητα της δουλειάς του. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Δύσκολα, με πολύ κόπο και οργάνωση, ειδικά με τέσσερα παιδιά μεταξύ 10 και 13 ετών. Όταν όμως αγαπάς και θέλεις κάτι πολύ, βρίσκεις τις ισορροπίες σου. Είναι αυτό που μου δίνει δύναμη στην επαγγελματική, στην κοινωνική και στην οικογενειακή μου ζωή.
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Τα πρώτα επαγγελματικά μου βήματα ήταν στην Αγγλία, ως εκπαιδευόμενη αναλογίστρια. Αυτή η εμπειρία ήταν ακόμα ένα πανεπιστήμιο που με δίδαξε πολλά. Πάνω απ’ όλα, τη δύναμη της συνεργασίας και τη σημασία στην ποιότητα και στο αποτέλεσμα. Ο επόμενος σταθμός που καθόρισε την πορεία μου, μετά από δέκα χρόνια στη Βρετανία, ήταν η απόφαση να επιστρέψω στην Κύπρο και να ξεκινήσω την καριέρα μου σε ασφαλιστική εταιρεία. Έτσι, άνοιξε ο δρόμος για να φτάσω σήμερα εδώ που είμαι. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Δεν πας πουθενά χωρίς ήθος και ισότιμο χειρισμό των ανθρώπων. Η επιτυχία μιας εταιρείας βρίσκεται στην αφοσίωση και στον επαγγελματισμό των 48 EconomyToday
Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Θαυμάζω τη Μητέρα Τερέζα για την ανθρωπιστική της δράση και το φιλανθρωπικό της έργο. Πιστεύω ότι, όπως έλεγε κι ο παππούς μου, σημασία έχει το έργο και το όνομα που αφήνεις πίσω σου όταν φεύγεις. Οι όποιες επαγγελματικές επιτυχίες δεν έχουν αξία αν δεν έχεις κρατήσει την ανθρωπιά σου. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Η βία δεν είναι αποδεκτή για οποιονδήποτε άνθρωπο, γυναίκα ή άντρα. Ο καθένας με τις δικές του δυνάμεις μπορεί να κάνει τη διαφορά, αντιδρώντας σε κάθε βίαιη συμπεριφορά. Οι άνθρωποι φτιάχνουν τις κοινωνίες και οι άνθρωποι τις κάνουν καλύτερες.
Μαρία Καραντώνη Διοικητική Σύμβουλος, Head of People, KPMG Κύπρου
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Ξεκίνησα την καριέρα μου με πολλή όρεξη και στόχο να είμαι πάντα η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου. Η απόκτηση του επαγγελματικού τίτλου Chartered Accountant ήταν ο πρώτος μεγάλος σταθμός στην επαγγελματική μου πορεία, αφού μου έδωσε τη δυνατότητα για ανέλιξη. Δεύτερος μεγάλος σταθμός ήταν όταν έγινα συνέταιρος, ένας ρόλος που με γεμίζει με το συναίσθημα της ευθύνης προς τους ανθρώπους του οργανισμού μας και την κοινωνία γενικότερα. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Με ήθος, ειλικρίνεια, αποφασιστικότητα και διά βίου μάθηση. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Ο καθένας από μας έχει τη δική του ερμηνεία για το τι σημαίνει επιτυχία στην επαγγελματική του ζωή. Επιτυχία για μένα δεν είναι το να κατέχεις αξιώματα αλλά το να πορεύεσαι στην επαγγελματική σου ζωή με αξίες, να δίνεις πάντα τον καλύτερό σου εαυτό, να μη βάζεις όρια στο τι μπορείς να καταφέρεις και να εκμεταλλεύεσαι τις ευκαιρίες. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία είναι η συνεχής εξέλιξη σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει σκληρή δουλειά και συνέπεια. Σίγουρα δεν είναι εύκολο, αλλά αξίζει τον κόπο! Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Καθ’ όλη τη διάρκεια των 70 ετών ιστορίας της KPMG στην Κύπρο, δεν έχουμε βιώσει περιστατικά διακρίσεων μεταξύ των δύο φύλων. Η KPMG στην Κύπρο διατηρεί αυτή τη στιγμή τον μεγαλύτερο αριθμό γυναικών στο Διοικητικό Συμβούλιο, σε σύγκριση με τις άλλες Big4. Ωστόσο, μιλώντας γενικά, φαίνεται ότι οι μέσες αποδοχές των γυναικών είναι χαμηλότερες από αυτές των ανδρών, παρά το γεγονός ότι οι γυναίκες αποκτούν την πλειονότητα των πτυχίων. Επίσης, ενδεχομένως στην Κύπρο οι κοινωνικές δομές να «επιβάλλουν» στις γυναίκες να αφιερώνουν συγκριτικά λιγότερο χρόνο στη δουλειά, λόγω ανάληψης προσωπικών αλλά και σημαντικών εργασιών, όπως η οικιακή εργασία και η φροντίδα των παιδιών. Πολιτεία και αρμόδιοι φορείς οφείλουν να δημιουργήσουν τις κατάλληλες προϋποθέσεις που θα στηρίζουν γυναίκες στην προσπάθειά τους να πετύχουν επαγγελματική καταξίωση.
ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΟΥΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΘΑ ΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ Πώς ισορροπείτε την προσωπική/οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής είναι μια συνεχής πρόκληση. Όσο πιο νωρίς αποδεχθείς ότι δεν υπάρχει το τέλειο μεταξύ των δύο, τόσο πιο γρήγορα θα απαλλαχθείς και από το άγχος τού να πετύχεις κάτι που μπορεί να είναι ανέφικτο σε καθημερινή βάση. Αν και εργάζομαι αρκετά, θα έλεγα πως τα τελευταία χρόνια κατάφερα να δουλεύω πιο παραγωγικά, χωρίς να παραμελώ την κοινωνική μου ζωή ή να στερούμαι οικογενειακές στιγμές. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Υπάρχουν πολλές γυναίκες που αποτελούν πηγή έμπνευσης για μένα. Αυτές μπορεί να είναι γυναίκες που διαπρέπουν στο επάγγελμά τους ή ακόμα γυναίκες που επέλεξαν να αφοσιωθούν στην οικογένειά τους. Αντλώ δύναμη παρακολουθώντας αυτές τις γυναίκες να έχουν θετική επίδραση στους γύρω τους. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Τον τελευταίο καιρό έχει ανοίξει ο ασκός του Αιόλου, με πολλές γυναίκες να σπάνε τη σιωπή τους, αποκαλύπτοντας δυστυχώς τη γύμνια της κοινωνίας μας. Νοείται πως οποιαδήποτε μορφή βίας είναι καταδικαστέα. Προτρέπω τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας να ζητήσουν στήριξη και να βρουν τη δύναμη να βγουν μπροστά, φέρνοντας στο φως η κάθε μια τη δική της ιστορία. Η πολιτεία και οι αρμόδιοι φορείς οφείλουν να ερευνήσουν την κάθε καταγγελία ενδελεχώς. Μόνο έτσι μπορούμε να ελπίζουμε για μια πραγματικά σύγχρονη κοινωνία, που να σέβεται το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να ζει με αξιοπρέπεια.
EconomyToday 49
νατια γαλλου κυζη Marketing Manager, Εύρηκα
ξιμο περιβάλλον. Το να μπορούμε να βλέπουμε τα πράγματα αλλιώς, από διαφορετικές οπτικές γωνίες, να στοχεύουμε, να είμαστε σε θέση να βλέπουμε τυχόν λάθη και να μαθαίνουμε από αυτά, να τολμούμε. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Οι εργαζόμενοι σε όλα τα επίπεδα είναι άτομα. Κάποια είναι λιγότερο και κάποια περισσότερο ικανά, κάποια θέλουν πολύ και κάποια θέλουν λιγότερο… Έτσι πρέπει να κρινόμαστε. Εγώ είμαι τυχερή! Εργάζομαι σε μια εταιρεία η οποία είναι πολύ ανθρωποκεντρική, όπου όλοι είμαστε άτομα, επαγγελματίες, ασχέτως φύλου.
ΟΠΛΟ ΚΑΙ ΑΣΠΙΔΑ ΜΑΣ Η ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Ξεκίνησα από τον χώρο της διαφήμισης, οπότε δεν θα μπορούσαν να μην ήταν συναρπαστικά. Όμως είχα την ευκαιρία να εργαστώ σε διάφορους τομείς, όπως οικονομικές υπηρεσίες, ξενοδοχειακά κ.ά., πριν μπω στον χώρο των FMCGs, κάτι που μου έδωσε τη δυνατότητα να βλέπω πιο σφαιρικά και από διαφορετικές οπτικές γωνίες τις ευκαιρίες αλλά και τις προκλήσεις που παρουσιάζονται. Αποκόμισα γνώσεις και εμπειρίες και γνώρισα ανθρώπους οι οποίοι με βοήθησαν στο να εξελιχθώ ως επαγγελματίας. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Η εργατικότητα, η συνέπεια, η ακεραιότητα και η ομαδικότητα είναι πολύ σημαντικές αξίες, τις οποίες δεν διαπραγματεύομαι. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Η γιαγιά μου έλεγε «όταν κάνεις κάτι, να το κάνεις καλά!». Οι προαναφερθείσες αξίες είναι πολύ σημαντικές για έναν σωστό επαγγελματία. Ταυτόχρονα, η ορθή και συνεχής κατάρτιση – άλλωστε δεν σταματούμε ποτέ να μαθαίνουμε, πόσο μάλλον σε ένα τόσο γρήγορα εναλλασσόμενο και εξελί50 EconomyToday
Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Αν και Λευκωσιάτισσα που μένει Λεμεσό, το οποίο σημαίνει ότι η οικογένειά μου είναι μακριά, βρήκα ισορροπία. Η δουλειά μου είναι απαιτητική αλλά μου αρέσει πολύ. Έχουμε ένα όμορφο περιβάλλον και, όπως είπα και πριν, η Εύρηκα είναι μια εταιρεία που νοιάζεται για τους ανθρώπους της, άρα όταν υπάρχει ανάγκη υπάρχει κατανόηση. Οπότε, φεύγοντας από το γραφείο, έχω θετικά συναισθήματα για να συνεχίσω τη μέρα και με την οικογενειακή ζωή. Είναι πολύ σημαντική για μένα η οικογένειά μου, γι’ αυτό είναι σημαντικό να εξισορροπούνται τα δύο για να νιώθω καλά! Πραγματικά νιώθω ευτυχισμένη που το έχω καταφέρει. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο πηγή έμπνευσης για εσάς; Η γυναίκα του σήμερα, η γυναίκα που είναι και επαγγελματίας, αλλά αγαπά και φροντίζει τον εαυτό της, νοιάζεται και προσφέρει στην οικογένειά της και στην κοινωνία. Η ίδια γυναίκα που, αν και δεν περνά πολύ χρόνο με τα παιδιά της και τον σύντροφό της, είναι δίπλα τους πάντα. Η γυναίκα που ζει σε αντίξοες συνθήκες και πάλι βρίσκει τρόπο να τα καταφέρει και να παλέψει για τη ζωή. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Μάλλον θα είναι λίγες οι γυναίκες που δεν έχουν υποστεί σε κάποια φάση της ζωής τους κάποια μορφή βίας – πιθανόν να μην αναγνωρίζουν κάποια συμπεριφορά ως βία. Η κάθε γυναίκα αλλά και ο κάθε άνθρωπος (ανεξαρτήτως φύλου) είναι ξεχωριστός. Κανένας δεν πρέπει να ανέχεται τη βία. Όλοι έχουμε δύναμη μέσα μας, φτάνει να την ξεκλειδώσουμε. Αν δυσκολευόμαστε, τότε ζητάμε βοήθεια. Νομίζω το κλειδί, το όπλο και η ασπίδα είναι η αγάπη για τον εαυτό μας και η αυτοεκτίμηση.
ρiaνα κωνσταντινου
Επικεφαλής Διεύθυνσης Υπηρεσίας Ασθενοφόρων, Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ)
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Η δράση μου στην επείγουσα προνοσοκομειακή φροντίδα υγείας και τα βιώματά μου σε νεαρή ηλικία στη διάσωση ανθρώπινων ζωών στιγμάτισαν την καριέρα μου. Ο ανθρώπινος πόνος και οι άσχημες εικόνες που καλείσαι να αντιμετωπίσεις σε κάνουν δυνατό και συνάμα ευαίσθητο, καλλιεργώντας σου το αίσθημα της ευθύνης στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Η μεγαλύτερη αξία είναι η παροχή φροντίδας στον μέγιστο δυνατό βαθμό χωρίς την καθοδήγηση οικονομικών συμφερόντων, επικεντρωμένη στον άνθρωπο. Η αξία της γνώσης και η έννοια της αγάπης και της φροντίδας αποτελούν κυρίαρχα στοιχεία στον επαγγελματικό μου χώρο. Η ευελιξία και η ικανότητα της προσαρμογής σε μεταβαλλόμενες συνθήκες αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για επιτυχία σε οποιαδήποτε δράση ή επιχείρηση που αφορά τη λειτουργία της Υπηρεσίας Ασθενοφόρων στην επείγουσα προνοσοκομειακή φροντίδα υγείας. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Πλήρης αφοσίωση, αμέτρητες ώρες εργασίας χωρίς ανταλλάγματα, αγάπη και ενσυναίσθηση σε ό,τι προσφέρεις. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Η ανέλιξη σε οποιαδήποτε θέση απαιτεί σκληρή δουλειά και αμέτρητες ώρες εργασίας, εγκαταλείποντας την προσωπική σου ζωή. Αυτό είναι πιο εφικτό για τους άντρες, οι οποίοι εκ της φύσεώς τους δεν έχουν προτεραιότητα τη μητρότητα και την αφοσίωση στην οικογένειά τους. Οι γυναίκες βρίσκονται σε δυσκολότερη θέση από τους άντρες, αφού πρέπει να εγκαταλείψουν πολύ περισσότερα πράγματα από την προσωπική και οικογενειακή τους ζωή και πρέπει να αποδείξουν δυο φορές ότι αντέχουν να αντιμετωπίζουν δύσκολες καταστάσεις. Μέχρι στιγμής, δεν έχω παρατηρήσει περιορισμό στην επαγγελματική ανέλιξη ή διαφοροποίηση αμοιβής λόγω φύλου. Αντίθετα, πιστεύω πως όποια γυναίκα εργαστεί πραγματικά σκληρά και το αποδείξει με τα έργα της, θα έχει τις ίδιες ευκαιρίες ανέλιξης και ίση αμοιβή.
Πηγή έμπνευσης κάθε γυναίκα που στύβει το λίγο για να βγάλει το πολύ... Πώς ισορροπείτε την προσωπική/οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Όταν υπάρχει αφοσίωση και σκληρή δουλειά για να αλλάξουν κατεστημένα και δεδομένα, δεν μπορεί να υπάρξει ισορρόπηση μεταξύ προσωπικής/οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής. Οι ώρες εργασίας, η ενέργεια και η προσπάθεια είναι τόσο μεγάλη που επισκιάζει οποιαδήποτε προσωπική δραστηριότητα. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Μια σπουδαία γυναίκα της Ελληνικής Επανάστασης, η Μαντώ Μαυρογένους. Γόνος πλούσιας οικογένειας, που συνδύαζε φυσική ομορφιά, σεμνότητα, ευσέβεια και μόρφωση, και που αγωνίστηκε για τα ιδανικά και τις αξίες της πατρίδας της με αξιοπρέπεια και αρετή. Απελευθερωμένη γυναίκα, που υπέστη διακρίσεις επειδή ήταν γυναίκα. Δεν δείλιασε ούτε στιγμή, φόρεσε αντρικά ρούχα, έδωσε όλα τα χρήματά της για την επανάσταση, αλλά δεν τα παράτησε ποτέ, μπροστάρισσα στις μάχες για το ιδανικό της ελευθερίας της πατρίδας της, χωρίς να αναμένει κανένα αντάλλαγμα. Πηγή έμπνευσης η κάθε γυναίκα που φεύγει το ξημέρωμα από το σπίτι της και φθάνει πίσω στο σπίτι κατάκοπη το βράδυ, που εργάζεται σιωπηλά και στύβει το λίγο για να βγάλει το πολύ. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Σταθείτε παλικαρίσια μπροστά, επουλώστε τις πληγές σας. Κανένας δεν μπορεί να σας βοηθήσει εάν εσείς οι ίδιες δεν το θελήσετε. Εάν το θελήσετε, όλο το σύμπαν θα είναι μαζί σας για να τα καταφέρετε και θα τα καταφέρετε, να το θυμάστε.
EconomyToday 51
δεσπω λευκαριτη Managing Director, Delema Mccann Cyprus
Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Πλήρη διαφάνεια, μελέτη και στρατηγική, με σεβασμό στον πελάτη και στην ομάδα, η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο προσόν της εταιρείας. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Όραμα, διορατικότητα, δημιουργικότητα και σκληρή δουλειά. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Θεωρώ ότι γενικά μια γυναίκα, για να ανεβεί επαγγελματικά, πρέπει να εργαστεί πιο σκληρά από έναν άνδρα. Από την ίδια εξαρτάται αν θέλει να το κάνει. Στην DELEMA McCANN συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Οι γυναίκες είχαν πάντοτε ίσες ευκαιρίες, μπορεί μάλιστα και περισσότερες από τους άνδρες.
Μια γυναίκα, για να ανεβεί επαγγελματικά, πρέπει να εργαστεί πιο σκληρά από έναν άνδρα Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Μετά την εισβολή, πολλοί Κύπριοι επιχειρηματίες προχώρησαν σε δημιουργία δραστηριοτήτων στο εξωτερικό. Ο πατέρας μου μού ζήτησε να μην προχωρήσω σε επιπρόσθετες σπουδές και να πάω στην Αθήνα για να αναλάβω την εταιρεία Agip Hellas S.A., την οποία είχε αγοράσει η οικογένειά μας. Η Ελλάδα ήταν για μένα μια απίστευτη εμπειρία, η οποία μου δίδαξε πολλά, αφού στα 21 μου έπρεπε να διευθύνω μια εταιρεία με 356 άτομα προσωπικό και 5 εγκαταστάσεις, σε έναν τομέα με μεγάλες προκλήσεις, τα πετρελαιοειδή. 52 EconomyToday
Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Με μεγάλη δυσκολία. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Όλες οι γυναίκες που κατάφεραν να προσφέρουν κάτι στην κοινωνία και στον τομέα που επέλεξαν να υπηρετήσουν. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Αν ένας άνθρωπος (γυναίκα ή άνδρας) είναι θύμα βίας, οφείλει, σεβόμενη/ος τον εαυτό της/του, να μην το ανεχθεί και να μιλήσει, για να αποφευχθεί κάτι αντίστοιχο σε άλλους ανθρώπους.
ΕΙΡΗΝΗ ΛΟΪΖΙΔΟΥΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ Επίτροπος Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Μόλις μετά τον τρίτο χρόνο άσκησης της δικηγορίας, συμπεριλαμβανομένης της άσκησης επαγγέλματος, αποφάσισα να ασκήσω το επάγγελμα ως αυτοεργοδοτούμενη και να ανοίξω το δικό μου δικηγορικό γραφείο. Αυτή η απόφαση ήταν δύσκολη μεν, καθοριστική δε, καθώς μου επέτρεψε να ασχοληθώ ενεργά και σε καθημερινή βάση με την τοπική αυτοδιοίκηση, αφού είχα τη χαρά και την τιμή να εκλεγώ Δημοτικός Σύμβουλος Έγκωμης, σχεδόν μόλις επέστρεψα από τις σπουδές μου. Η άσκηση της μάχιμης δικηγορίας και παράλληλα η συμμετοχή μου στα κοινά ήταν αυτά που καθόρισαν την επαγγελματική μου πορεία. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Πρωτίστως πιστεύω στις αρχές οι οποίες προνοούνται από τις νομοθεσίες, ενωσιακές και εθνικές, τις οποίες υπηρετώ ως Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και προσφάτως ως Επίτροπος Πληροφοριών. Επιστέγασμα αυτών των αρχών είναι η λογοδοσία και η διαφάνεια. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ενημερώνεται καθηκόντως και συχνά το κοινό με γραπτές ανακοινώσεις στον Τύπο, και από μένα προσωπικά μέσω των μέσων ενημέρωσης, για θέματα της επικαιρότητας που άπτονται των αρμοδιοτήτων μου, διαδικασίες που ακολουθούνται κατά την εξέταση μιας υπόθεσης και το αποτέλεσμα της διοικητικής πράξης. Με μια φράση, διαφανείς διαδικασίες που ελέγχονται. Αυτή η πρακτική εξυπηρετεί και την ενημέρωση επί ίσοις όροις όλων των πολιτών, την οποία θεωρώ επιβεβλημένη. Πιστεύω ότι κρίνω κάθε υπόθεση με τις δικές της ιδιαιτερότητες και χαρακτηριστικά, με γνώμονα όμως πάντοτε τη νομιμότητα και την ισοζυγισμένη στάθμιση των δικαιωμάτων. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Δουλειά, δουλειά, δουλειά, στήριξη από οικογένεια και καλοί συνεργάτες. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Γυναίκες που έχουν πολλά να προσφέρουν σε διάφορα πόστα δεν το κάνουν, πιστεύω, γιατί μεταξύ άλλων δεν έχουν την απαιτούμενη στήριξη από το περιβάλλον τους. Με εμπιστοσύνη στις δυνατότητές μας και με στήριξη των επιλογών μας, θα πρέπει να έχουμε στόχους και να τολμούμε με υπομονή και επιμονή.
ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΣΤΙΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΜΑΣ
Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Με αρκετή προσπάθεια, προγραμματισμό και προτεραιότητες, οι οποίες καθορίζονται με διαφορετικά κριτήρια κάθε δεδομένη στιγμή. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Η μητέρα μου. Με τον παιδαγωγικό της τρόπο, ως εκπαιδευτικός, προσπάθησε από τα πρώτα μου βήματα να μου εμφυσήσει την πίστη στον εαυτό μου και τις δυνατότητές μου. Η σωστή προετοιμασία και μελέτη, πιστεύει μέχρι σήμερα, οδηγεί στα επιθυμητά αποτελέσματα που ενισχύουν την αυτοπεποίθησή μας. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Να μη φοβούνται και να κάνουν αναφορά στις αρμόδιες αρχές. Το Γραφείο έχει εμπλοκή και στηρίζει εφαρμογές που υποβάλλονται από τις αρμόδιες αρχές για την αντιμετώπιση τέτοιων σοβαρών περιστατικών, με πλήρη βεβαίως σεβασμό στα προσωπικά δεδομένα όλων των εμπλεκομένων.
EconomyToday 53
ΕΛΕΝΑ ΜΕΝΕΛΑΟΥ Marketing Manager, Cablenet
Να έχεις τη δύναμη να καθορίζεις τον δρόμο σου Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Το τι θα κάνεις στη ζωή σου επαγγελματικά βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο ποιος είσαι, στον χαρακτήρα σου. Το πάθος μου για το marketing έγινε ακόμα πιο έντονο όταν επέστρεψα στην Κύπρο μετά τις σπουδές μου και επιδίωξα να βρω μια θέση σε αυτόν τον τομέα. Εργοδοτήθηκα σε μια εταιρεία η οποία συγκαταλέγεται ανάμεσα στα καλύτερα marketing brands στον κόσμο. Μετά από 21 χρόνια στον τομέα του marketing και της επικοινωνίας, το πάθος μου για τη δουλειά μου παραμένει αναλλοίωτο και είναι αυτό που με έχει καθορίσει ως επαγγελματία και με έχει βοηθήσει να εξελιχθώ. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Οι ηθικές επαγγελματικές πρακτικές, ο σεβασμός στους συναδέλφους και το να χτίζεις αμοιβαίου συμφέροντος επαγγελματικές σχέσεις, οδηγούν κάθε επαγγελματία στη σωστή πορεία. Το να είσαι δίκαιος και σωστός στις επαγγελματικές σου σχέσεις είναι καθοριστικός παράγοντας στο να φτάσεις μακριά και στο να δημιουργήσεις και να διατηρήσεις ουσιαστικές και επιτυχημένες σχέσεις και συνεργασίες. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Να έχεις πάθος για ό,τι κάνεις! Να επιλέξεις έναν τομέα που σε ενδιαφέρει και να θέλεις να τον εξελίξεις. Να μαθαίνεις κάθε μέρα κάτι νέο μέσα από αυτό. Να έχεις τη δύναμη να καθορίζεις τον δρόμο σου, ακόμα κι αν συναντήσεις δυσκολίες. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις 54 EconomyToday
ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Παρόλο που σήμερα το ποσοστό των γυναικών στην εργασία είναι πιο υψηλό από ποτέ, το ποσοστό γυναικών σε υψηλές θέσεις δεν είναι αντιπροσωπευτικό, κάτι που αποδεικνύει ότι οι γυναίκες δεν προωθούνται σε ηγετικές θέσεις. Ένας σημαντικός λόγος είναι το γεγονός ότι αρκετές γυναίκες απουσιάζουν από την αγορά εργασίας στο διάστημα μεταξύ των ηλικιών 20-40, περίοδο κατά την οποία αποκτώνται ικανότητες, διασυνδέσεις και εμπειρία, παράγοντες που είναι σημαντικοί για την προαγωγή σε υψηλότερες θέσεις. Καλύτερες εργοδοτικές πρακτικές, επιδόματα για την ευημερία του παιδιού, γονική άδεια, καθώς και κοινωνικές προσδοκίες, βοήθησαν στο να μειωθεί το χάσμα ανάμεσα στα ποσοστά εργοδότησης ανδρών και γυναικών. Η πλειοψηφία των εργαζομένων υποστηρίζει την ισότητα στη μισθολογική κλίμακα, ανεξαρτήτως φύλου, εθνικότητας και κοινωνικοοικονομικής τάξης, η οποία ισότητα θεωρείται ως υψηλή προτεραιότητα, ειδικά για κατηγορίες που αντιμετωπίζουν τη μεγαλύτερη διάκριση, όπως οι γυναίκες, τα άτομα με διαφορετικό χρώμα δέρματος και τα άτομα με αναπηρίες. Ανεξαρτήτως όμως της υποστήριξης αυτής, η συνεχιζόμενη διάκριση σε θέματα μισθού επιβεβαιώνει ότι ο στόχος για ισότητα δεν έχει ακόμα επιτευχθεί. Η προσωπική μου θέση είναι ότι γυναίκες και άνδρες πρέπει να αμείβονται με τα ίδια κριτήρια, για την ίδια εργασία με τις ίδιες προϋποθέσεις και απαιτήσεις, καθώς και για εργασία που μπορεί να είναι διαφορετική αλλά με την ίδια βαρύτητα. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Προσπαθώ να θέτω προτεραιότητες και να προγραμματίζω αρκετά πράγματα. Είναι μεγάλη πρόκληση να θέτεις την οικογένεια ως τη βασική σου προτεραιότητα χωρίς αυτό να έχει επιπτώσεις στη δουλειά σου. Προσπαθώ να αφιερώνω χρόνο αμέριστης προσοχής στο σπίτι, να περνώ ουσιαστικό χρόνο με την οικογένειά μου και να διαχωρίζω σωστά τον χρόνο που αφιερώνω στη δουλειά και στην οικογένεια. Με τα σημερινά δεδομένα, βέβαια, όπου η εργασία από το σπίτι είναι δεδομένη, η προσπάθεια αυτή γίνεται ακόμη πιο δύσκολη. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Το άτομο που με εμπνέει και που μου δίνει κίνητρο για να εξελίσσομαι είναι η μητέρα μου. Οι αξίες της είναι αυτές που υιοθετώ και στη δική μου τη ζωή και είναι το άτομο που μου δείχνει τον δρόμο για να είμαι ένας σωστός άνθρωπος και επαγγελματίας. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Μην ανέχεστε συμπεριφορές και καταστάσεις. Αξίζετε περισσότερα! Αν κάποιος σας κάνει τη ζωή σας δύσκολη, μην το ανεχθείτε και μην το δικαιολογείτε. Αξίζετε να είστε ευτυχισμένες.
Αντιγόνη Μοδέστου
Διευθύντρια Οικονομικής Διαχείρισης Cyta
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Στα πρώτα βήματα επιδίωξα να αποκτήσω εμπειρίες σε διαφορετικούς τομείς, στοχεύοντας σε εργασίες που απαιτούσαν δημιουργικότητα και ευρηματικότητα. Σημείο-σταθμός υπήρξε η δημιουργία του πρώτου συστήματος κοστολόγησης τηλεπικοινωνιών στην Ευρώπη από την ομάδα μου κι εμένα. Με τις παρουσιάσεις που ακολούθησαν σε πολλά διεθνή συνέδρια, αποκόμισα γνώσεις και διασυνδέσεις πολύτιμες για τη Cyta. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Την αξιοπρέπεια, την τιμιότητα και την ηθική. Με χαρακτηρίζει ο σεβασμός προς τους συνεργάτες μου, η δέσμευση στο καθήκον, η αποφασιστικότητα για δημιουργία, η συνεχής μέριμνα για να βελτιώνω και να βελτιώνομαι. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Ο ενθουσιασμός, το πάθος για δημιουργία, η στοχοπροσήλωση, η σκληρή δουλειά, η ανθεκτικότητα στις αντιξοότητες. Επίσης, για μια επιτυχημένη πορεία σε διευθυντική θέση, απαραίτητος είναι ο σεβασμός στον άνθρωπο, αφού ο ηγέτης είναι τόσο καλός όσο το χειρότερο μέλος της ομάδας του. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Η ουσιαστική ισότητα είναι θέμα κοινωνικής ωριμότητας, μόρφωσης και πολιτισμού και προϋποθέτει τον ειλικρινή, και όχι κατ’ επίφαση, αλληλοσεβασμό μεταξύ ανδρών και γυναικών. Ως κοινωνία, όπως και ως κράτος, εξακολουθούμε να ωριμάζουμε και, παρότι οι συνθήκες βελτιώνονται, η διαδικασία είναι αργή. Γι’ αυτό απαιτείται η διασφάλιση της πραγματικής μόρφωσης των νέων. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Με την αγάπη. Αγαπώ, ενθουσιάζομαι, παθιάζομαι για την οικογένειά μου, για τη δουλειά μου, για τη λογοτεχνική μου δημιουργία. Η εξισορρόπηση των διαφορετικών αναγκών είναι θέμα άσκησης υπομονής και επιμονής. Έχει διαπιστωθεί ότι οι τέχνες, και ιδιαίτερα η δημιουργική γραφή, αναπτύσσουν ηγετικές δεξιότητες, όπως η εφευρετικότητα, η δημιουργικότητα, η παρατηρητικότητα και η συναισθηματική ευφυΐα, και έτσι,
Η ουσιαστική ισότητα είναι θέμα κοινωνικής ωριμότητας, μόρφωσης και πολιτισμού παράλληλα με τη μητρότητα και την καριέρα, στα οποία έχω αφοσιωθεί, έχω εκδώσει τέσσερα μυθιστορήματα, δύο από τα οποία έχουν διακριθεί στην Ελλάδα και στη Γαλλία. Από την άλλη, οι «επαγγελματικές» δεξιότητες διαχείρισης χρόνου, ομαδικότητας, καθοδήγησης, ανατροφοδότησης και διαχείρισης στόχων και κινήτρων είναι απαραίτητες για εργαζόμενες μητέρες! Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Η μητέρα μου, με τη βαθιά πίστη και τον αλτρουισμό της, η θεία μου, με την κοινωνική δεινότητα να αντιπροσωπεύσει επάξια, ως σύζυγος πρέσβη, τη μορφωμένη, καλλιεργημένη και φιλόξενη Κύπρια, και μια φίλη που πάλευε για 18 χρόνια με τον καρκίνο χωρίς να χάσει το χαμόγελό της, αποτέλεσαν έμπνευση στη ζωή μου. Πρότυπό μου, ως τεράστια διεθνής προσωπικότητα, η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκεςθύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Υπεύθυνοι είμαστε όλοι, γιατί επιτρέπουμε να κυριαρχεί ο αρρωστημένος εγωισμός, ο ψεύτικος καθωσπρεπισμός και η ατιμωρησία. Θαυμάζω τις γυναίκες που βρίσκουν την ψυχική δύναμη να μιλήσουν και να αγωνιστούν, όχι μόνο για το δικό τους δίκιο, αλλά στην ουσία για να κάνουν τον κόσμο καλύτερο για τη γενιά που ακολουθεί. Ο αγώνας τους δεν είναι απλά προσωπικός, δίνεται εκ μέρους ολόκληρης της κοινωνίας. Στέκομαι ολόψυχα στο πλευρό τους.
EconomyToday 55
ΑΓΓΕΛΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Διευθύντρια Κέντρου Καινοτομίας IDEA
Πολλαπλάσιος και αόρατος ο αγώνας για μια επαγγελματία-μητέρα
κτικότητα στις δυσκολίες, η επένδυση στην ομάδα και ο διπλωματικός χειρισμός καταστάσεων. Πολύτιμη όμως είναι και η εμπιστοσύνη από το περιβάλλον μας, ώστε να εργαστούμε με πρωτοβουλία και υψηλούς στόχους. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Οι γυναίκες μπορούν αδιαμφισβήτητα να διαπρέψουν σε οποιοδήποτε αξίωμα. Η λεγόμενη «γυάλινη οροφή» απαιτεί δράση από όλους τους φορείς για να διαλυθεί και στην Κύπρο. Έχω την τύχη να είμαι σε οργανισμό με εξαιρετικές παροχές και ανοικτό στο να δίνει ευκαιρίες. Για όλα τα υπόλοιπα, εργάστηκα πολύ σκληρά. Εδώ θα ήθελα να τονίσω το εξής: Δεν είναι ο ίδιος αγώνας και το σθένος που χρειάζεται για να καταξιωθεί μια επαγγελματίαςμητέρα, σε σύγκριση με τον αγώνα των υπολοίπων. Για παράδειγμα, μια μητέρα μπορεί να είναι ξύπνια όλο το βράδυ γιατί έχει 2-3 μικρά παιδιά, αλλά στις 7:30 το πρωί να είναι στο γραφείο, συγυρισμένη, δυναμική και να αποδίδει ισάξια. Πιστεύω ότι ο επιχειρηματικός κόσμος και οι εργοδότες πρέπει τουλάχιστον να έχουν επίγνωση του πολλαπλάσιου αόρατου αγώνα που χρειάζεται μια επαγγελματίαςμητέρα για να φθάσει σε ένα υψηλό επαγγελματικό επίπεδο. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Αν πω ότι την ισορροπώ, θα είναι ψέμα. Το όραμα, οι πολύ υψηλοί στόχοι, το αποτέλεσμα και η προσήλωση στην αριστεία, συνεπάγονται θυσίες, συχνά επώδυνες.
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Άλλαξα πολλές θέσεις εργασίας, ξεκινώντας από τα πρώτα σκαλιά της ιεραρχίας, κάτι για το οποίο χαίρομαι, αφού απέκτησα σφαιρικές εμπειρίες. Με διακατείχε όμως μια συνεχής επιθυμία να μελετώ νέους τομείς. Καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισε η εμπλοκή μου στην καινοτόμο ενδοεπιχειρηματικότητα, με στόχο τις αλλαγές μέσα στον οργανισμό, τις οποίες είχα κληθεί να υλοποιήσω. Αποκορύφωμα ήταν η ανάληψη του Κέντρου Καινοτομίας IDEA, ο οποίος, «κοιτάζοντας τα πράγματα διαφορετικά», εξελίχθηκε στον ηγετικό οργανισμό που είναι σήμερα. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Ακεραιότητα, ήθος και αγάπη προς όλες τις κατευθύνσεις. Πιστεύω ότι το καλό είναι ισχυρότερο από το κακό. Πιστεύω ακράδαντα στη δύναμη της συνεργασίας. Εξάλλου, «είναι εκπληκτικό τι μπορείς να καταφέρεις αν δεν σε νοιάζει ποιος παίρνει την αναγνώριση» (Χ. Τρούμαν). Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Η σκληρή, ασταμάτητη και έξυπνη δουλειά, η ανθε56 EconomyToday
Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Με εμπνέουν πολλές γυναίκες, επιφανείς αλλά και «αφανείς»: Η μητέρα, η γιαγιά, η σύζυγος, η οποία, με την απλή ζωή της μακριά από τα φώτα, στηρίζει, ενισχύει και γίνεται το «βήμα» για κάποιους άλλους που παράγουν ορατό έργο για τον οργανισμό ή την πατρίδα τους. Αυτές είναι οι αόρατες ηρωίδες. Με εμπνέει επίσης η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μια δυναμική γυναίκα, σοβαρή επαγγελματίας και ταυτόχρονα πολύτεκνη μητέρα. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Σε κάθε άνθρωπο αξίζει και έχει δικαίωμα στο καλύτερο. Κανένας άντρας και καμία γυναίκα να μην ανέχεται ούτε λεπτό οποιαδήποτε μορφή βίας. Με οποιοδήποτε κόστος. Ο φόβος να μην καθορίζει τις πράξεις μας. Διότι η ανοχή θα μεγαλώσει το πρόβλημα. Είναι χρέος όλων μας και χρέος της πολιτείας να αναπτύξουμε κανάλια και υποδομές, ώστε τα θύματα αυτά να μπορούν, ανεμπόδιστα, να ζητούν βοήθεια από την πρώτη στιγμή – και να την έχουν.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥΘΕΟΔΟΣΙΟΥ Chief Executive Officer, TOTOTHEO MARITIME
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Μετά τις σπουδές μου, ξεκίνησα να δουλεύω στον τραπεζικό τομέα, αλλά γρήγορα συνειδητοποίησα ότι δεν μου ταίριαζε. Τρεις μήνες μετά, έδωσα παραίτηση και πολύ σύντομα μπήκα στη ναυτιλία. Τελικά, ο σύζυγός µου µε «έπεισε» να συνεργαστούμε επαγγελματικά και δραστηριοποιήθηκα στην οικογενειακή μας επιχείρηση, που έχει να κάνει µε τηλεπικοινωνίες πλοίων, τεχνολογίες ψηφιοποίησης και συστήματα και υπηρεσίες πλοήγησης. Είναι ένας τομέας με πολύ ενδιαφέρον, γιατί συνδυάζει τη ναυτιλία με την τεχνολογία και τις δορυφορικές επικοινωνίες. Υπάρχουν διάφοροι σταθμοί που ήταν σημαντικοί για τον όμιλό μας. Σε προσωπικό επίπεδο θα έλεγα ότι σταθμός ήταν η εκλογή μου στην προεδρία ενός παγκόσμιου οργανισμού, της WISTA International, και η επιτυχία να λάβει έγκριση η WISTA ως συμβουλευτικό σώμα στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ), ο οποίος αποτελεί εξειδικευμένο οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Ο σεβασμός στους άλλους, η αξιοπιστία, η διαφάνεια, η αναγνώριση της δουλειάς της ομάδας, η προσήλωση στους στόχους, αλλά και η επιθυμία για συνεχή βελτίωση, είναι οι αξίες με τις οποίες πορεύομαι. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Θεωρώ ότι τα στοιχεία που καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα είναι υποκειμενικά, ανάλογα με το επάγγελμα στο οποίο δραστηριοποιείται ο καθένας. Για μια επιχειρηματία, όμως, θα έλεγα η διορατικότητα, η αυτοπεποίθηση, η ευελιξία, η ικανότητα επικοινωνίας και βέβαια να έχει στόχους και να καλωσορίζει τις προκλήσεις. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Ο αριθμός γυναικών που εργάζονται σε διοικητικές θέσεις αυξάνεται, αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι η αλλαγή χρειάζεται χρόνο. Χρειάζεται αλλαγή κουλτούρας, και αυτό δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Παρατηρείται έλλειψη γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων, όπου χαράσσονται πολιτικές, ενώ υπάρχουν ακόμα προκαταλήψεις και στερεότυπα για τον ρόλο των γυναικών, καθώς και ανισορροπία στον χρόνο που αφιερώνουν οι γυναίκες σε μη αμειβόμενες δραστηριότητες, όπως η φροντίδα της οικογένειας. Το θετικό είναι ότι βλέπουμε ήδη εταιρείες που επενδύουν σε πολιτικές που στόχο έχουν την επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών και την ανάδειξή τους σε ηγετικές θέσεις. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι αυτό το θέμα,
Ως κοινωνία πρέπει να είμαστε πιο ανοιχτόμυαλοι της ισότητας ευκαιριών, δεν είναι μόνο θέμα κοινωνικής ευθύνης αλλά και σημαντικός παράγοντας ανάπτυξης της ανταγωνιστικότητας μιας επιχείρησης. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Θέτω προτεραιότητες, είμαι οργανωμένη και έχω στήριξη από την οικογένειά μου. Η ίδια όμως η ερώτηση συντείνει στη διαιώνιση των προκαταλήψεων εναντίον των γυναικών στον εργασιακό χώρο. Η ισορρόπηση της προσωπικής ζωής με την επαγγελματική δεν είναι ένα θέμα που αφορά μόνο τις γυναίκες, γι’ αυτό ως κοινωνία πρέπει να είμαστε πιο ανοιχτόμυαλοι. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Διάφορες γυναίκες για διαφορετικούς λόγους, όπως η Christiana Figueres για τη δουλειά της κατά της κλιματικής αλλαγής, η Indra Nooyi για τη διορατικότητα και τις ηγετικές της ικανότητες, και η Marillyn Hewson, μια από τις πιο ισχυρές γυναίκες στον επιχειρηματικό κόσμο. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Τα περιστατικά βίας κατά των γυναικών συνήθως αποτελούν ανομολόγητα εγκλήματα, γιατί τα θύματα ζουν υπό το καθεστώς διαρκούς φόβου. Πρέπει ως κοινωνία να ενθαρρύνουμε τα θύματα κάθε μορφής βίας να καταγγέλλουν το τι τους συμβαίνει και να τα στηρίζουμε. Πιστεύω ότι από μας θέλουν πράξεις και όχι μηνύματα. Η καταπολέμηση της βίας αφορά όλους μας.
EconomyToday 57
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Πρόεδρος Συμβουλίου «Φωνή» Partner, Δικηγορικό Γραφείο Τάσσος Παπαδόπουλος
ΣΠΑΣΤΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΣΑΣ! Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Τα πρώτα μου επαγγελματικά βήματα ήταν σε δικηγορική εταιρεία στην Αγγλία. Το θεωρώ ακόμη και σήμερα μια ανυπολόγιστης αξίας εμπειρία. Είχα την ευκαιρία να δουλέψω πάνω σε υποθέσεις όπου διακυβεύονταν όχι μόνο τεράστια ποσά αλλά κυρίως νομικές αρχές οι οποίες και σήμερα χρησιμοποιούνται. Ήταν μια απίστευτη εμπειρία, αλλά μετά από κάποια περίοδο αποφάσισα να συνεχίσω την καριέρα μου και προτίμησα να επιστρέψω στην Κύπρο. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Θυμίζω πάντα στον εαυτό μου ότι είμαι πρώτα και πάνω από όλα λειτουργός της δικαιοσύνης. Αυτή η αρχή με καθοδηγεί όταν αναπόφευκτα βρίσκω μπροστά μου διλήμματα για το πώς να λειτουργήσω σε μια υπόθεση. Θα κάνω το παν για να εξυπηρετήσω τα συμφέροντα των πελατών μου, αλλά ποτέ δεν θα ξεπεράσω τη νομική και νοητή γραμμή όπου εξυπηρετώ τα συμφέροντα του πελάτη μου εις βάρος της δικαιοσύνης. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Ο σεβασμός που κερδίζεις από τους συναδέλφους σου πρώτα από όλα και από όλα τα άτομα με τα οποία συνεργάζεσαι. Ο σεβασμός, ιδιαίτερα για μια γυναίκα στον χώρο εργασίας, είναι πολύ δύσκολο να κερδηθεί. Δεν συνδέεται αναγκαστικά με τη θέση στον χώρο εργασίας, δηλαδή με το αν είσαι ανώτερος κάποιου, αλλά με τη 58 EconomyToday
συμπεριφορά, τον επαγγελματισμό και την εργασιακή νοοτροπία. Για μένα παραμένει το καλύτερο κριτήριο για το αν έχεις πετύχει. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Το ένα τρίτο περίπου των γυναικών ηλικίας 35-55, στα πιο παραγωγικά επαγγελματικά χρόνια δηλαδή, θα αναγκαστούν να διακόψουν την καριέρα τους για να παρέχουν φροντίδα σε εξαρτώμενους, είτε παιδιά είτε ηλικιωμένους. Πολύ δύσκολα και πολύ λίγες καταφέρνουν να επανέλθουν στην αγορά εργασίας, τουλάχιστον με τις ίδιες προοπτικές ανέλιξης που θα είχαν αν δεν εξαναγκάζονταν να διακόψουν. Αυτή η διακοπή οφείλεται πρωτίστως στην έλλειψη επιλογών, όπως δομές στήριξης και φροντίδας για εξαρτώμενους, στην απουσία του ολοήμερου σχολείου και φυσικά στη νοοτροπία ότι η φροντίδα των εξαρτώμενων είναι σχεδόν αποκλειστικά ευθύνη της γυναίκας. Έως ότου οι γυναίκες στην Κύπρο αποκτήσουν αυτές τις επιλογές, δεν θα δούμε ιδιαίτερη διαφορά στον αριθμό των γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Ακόμη δεν έχω επιστρέψει στην εργασία μετά τη γέννηση του παιδιού μου, αλλά ήδη με φοβίζει το ότι ίσως δεν καταφέρω να βρω την κατάλληλη ισορροπία μεταξύ του ρόλου μου ως επαγγελματία και ως μητέρας. Ελπίζω να τα καταφέρω. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Η μητέρα μου, για τη δύναμη και ηθική με την οποία καθοδηγεί όλη της τη ζωή και για την προσφορά της στην πατρίδα της και στον κόσμο που χρειάζεται βοήθεια. Επαγγελματικό μου πρότυπο ήταν και είναι η Ρουθ Μπέιντερ Γκίνσμπεργκ, δικηγόρος και δικαστής στην Αμερική η οποία για δεκαετίες χρησιμοποίησε τη νομική οδό για να αλλάξει νομοθεσίες και νοοτροπίες για τα δικαιώματα των γυναικών και άλλων ομάδων που αντιμετώπιζαν την αδικία. Για μένα απέδειξε τη δύναμη της νομικής σκέψης, με την οποία, αν την χρησιμοποιήσεις με τον σωστό τρόπο, μπορείς να καταφέρεις τεράστιες αλλαγές και να γίνεις πράγματι ο λειτουργός της δικαιοσύνης που θα ήθελες. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκεςθύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Όσα χρόνια κι αν περάσουν, ένα θύμα σεξουαλικής επίθεσης οποιουδήποτε είδους κουβαλά αυτό το τραύμα μέσα του και το ζει και το ξαναζεί κάθε μέρα όπως την πρώτη μέρα. Το μήνυμά μου είναι ότι υπάρχουν πολλά άτομα που θα σας πιστέψουν, θα σας βοηθήσουν και θα σας στηρίξουν αν σπάσετε τη σιωπή σας. Υπάρχουν δομές πλέον, όπως το Σπίτι της Γυναίκας, που λειτούργησε τον περασμένο Δεκέμβριο, και το Κέντρο Στήριξης Ενηλίκων, που ελπίζουμε να λειτουργήσει πολύ σύντομα, άρα αν σπάσετε τη σιωπή σας θα υπάρξει βοήθεια. Η βοήθεια που δικαιούσασταν όταν έγινε η επίθεση και δυστυχώς δεν μπορέσατε να λάβετε.
Κλειώ Παπαδοπούλου
Συνέταιρος Υπηρεσιών Διεθνών Ιδιωτών Πελατών και Υπεύθυνη για Θέματα Ένταξης και Διαφορετικότητας, PwC Κύπρου
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Τα πρώτα μου βήματα τα έκανα στο Λονδίνο. Αν και δυσκολεύτηκα να βρω την πρώτη μου δουλειά, θεωρώ ότι σήμερα είναι ακόμα πιο δύσκολο να αρχίσεις την επαγγελματική σου καριέρα στο εξωτερικό. Παρ’ όλο τον ενθουσιασμό μου να αποδείξω τι μπορούσα να κάνω, δεν ήταν όλα ρόδινα και τολμώ να πω ότι βίωσα τη διάκριση από ένα συγκεκριμένο άτομο. Επιστρέφοντας στην Κύπρο, συνέχισα την καριέρα μου στην PwC και δεν κοίταξα ποτέ πίσω. Την πορεία μου την καθόρισαν συγκεκριμένοι άνθρωποι παρά γεγονότα. Ο καθηγητής μου στο μάθημα φορολογίας στο πανεπιστήμιο, ο σύζυγός μου που θυσίασε την καριέρα του για να έχω εγώ τη δική μου και οι μέντορές μου στην PwC. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Ειλικρίνεια, αυθεντικότητα και ακεραιότητα. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Η επιτυχία είναι υποκειμενική και συχνά συνδέεται με την ευτυχία, αλλά είναι δύο διαφορετικές έννοιες. Υπάρχει όμως μια σύνδεση που έχει να κάνει με το γεγονός ότι για να πετύχεις πραγματικά στον χώρο εργασίας σου πρέπει να αγαπάς αυτό που κάνεις. Αν όχι, δεν μιλάμε για καριέρα αλλά απλά για μια δουλειά. Αν αγαπάς αυτό που κάνεις, όσο σκληρά και να δουλεύεις, δεν σε ενοχλεί, γιατί δεν είναι δουλειά αλλά κάτι ευχάριστο. Πιστεύω βέβαια και στον παράγοντα τύχη, γιατί υπάρχουν πάρα πολλά ικανά άτομα στα οποία απλά δεν δόθηκαν ποτέ ευκαιρίες. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Έχει γίνει πρόοδος στο θέμα της ισότητας στον χώρο εργασίας και στην είσοδο γυναικών σε διοικητικά συμβούλια και ανώτερες διευθυντικές θέσεις. Η πρόοδος όμως γίνεται με ρυθμούς χελώνας για πολλούς λόγους: κοινωνικά πρότυπα, στερεότυπα, μη πραγματική αποδοχή της διαφορετικότητας, μη ευέλικτο εργασιακό περιβάλλον κτλ. Προσωπική μου άποψη είναι ότι, για να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος σε οποιονδήποτε οργανισμό, ακόμα και στους πιο προοδευτικούς, θα πρέπει να μπουν στόχοι.
Για να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος σε θέματα ισότητας, θα πρέπει να μπουν στόχοι Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Πιστεύω ότι η προσωπική ζωή του καθενός από εμάς πρέπει να ενσωματώνεται με την επαγγελματική και όχι να ισορροπείται. Η πανδημία μάς υποχρέωσε όλους να κάνουμε ακριβώς αυτό. Να ανοίγουμε τον υπολογιστή όποτε μας βολεύει, να εργαζόμαστε χωρίς πραγματικό ωράριο, να κάνουμε τηλεδιασκέψεις με τα παιδιά στα πόδια μας και να μη νιώθουμε ενοχές, να γράφουμε εκθέσεις για πελάτες και ταυτόχρονα να βοηθάμε τα παιδιά μας με τις δικές τους σχολικές εκθέσεις. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Δεν έχω κάποιο πρότυπο, αλλά ξεχωρίζω τη Μάργκαρετ Θάτσερ για την τόλμη και το σθένος της. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Το προφανές είναι να μιλήσουν. Το γεγονός όμως ότι τόσες πολλές γυναίκες δεν το κάνουν δείχνει πως δεν είναι απλά θέμα έλλειψης τόλμης. Χρειάζεται να υπάρχει ψυχολογική ασφάλεια στο περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται για να τους επιτραπεί να το καταγγείλουν. Πρέπει επίσης η πολιτεία να δρα αποτελεσματικά και να τιμωρεί τους ενόχους, άσχετα με το ποιοι είναι ή τι θέση κατέχουν.
EconomyToday 59
ΕΛΕΝΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ Υπεύθυνη Marketing, Υπεραγορές Παπαντωνίου
Νοέμβριο του 2019 – μια κίνηση που αγκαλιάστηκε γρήγορα από το κοινό. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Ξεχωρίζω την ειλικρίνεια, την ομαδικότητα και τον δυναμισμό. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Η πίστη στις παραπάνω αξίες, η αντοχή και η δυνατότητα να εξελισσόμαστε. Όσο ένα άτομο εξελίσσει τις δεξιότητές του/της, τόσο προχωρά όλη την ομάδα ένα παραπάνω βήμα.
ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΝΑ ΑΝΑΤΡΕΨΕΙ ΤΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ
Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Διαπιστώνουμε, δυστυχώς, τόσο μέσα από τις στατιστικές όσο και στην καθημερινή τριβή μας, πως έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε. Πιστεύω πως αυτό οφείλεται σε ένα στερεότυπο που είναι βαθιά ριζωμένο στο DNA μας. Στόχος όλων των σύγχρονων γυναικών-επαγγελματιών είναι να ανατρέψουμε το στερεότυπο, κάνοντας τα πράγματα ευκολότερα για τις νέες γενιές. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Εφαρμόζω όσο μπορώ μια χρυσή τομή ανάμεσα στην καριέρα και την οικογενειακή μου ζωή: Όσο απαιτητική και να είναι μια μέρα μου στη δουλειά, δεν θα παραλείψω να αφιερώσω ποιοτικό χρόνο σε εκείνους που αγαπώ και τις δραστηριότητες που με γεμίζουν, όπως είναι η μαγειρική ή μια βόλτα με τον σκύλο μου. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Θαυμάζω τη Σέριλ Κάρα Σάντμπεργκ για την εντυπωσιακή επαγγελματική πορεία, το πώς διαχειρίζεται την προσωπική και οικογενειακή της ευτυχία και, κυρίως, για τα βήματα που έχει κάνει για την ενδυνάμωση των γυναικών σε όλους τους τομείς. Είναι μια αληθινή πηγή έμπνευσης!
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Ο σημερινός μου ρόλος ήρθε σαν φυσική εξέλιξη της οικογενειακής επιχείρησής μας και της αγάπης που έτρεφα για το μάρκετινγκ. Προκειμένου να φτάσω εδώ, όπως όλα τα μέλη της «δεύτερης γενιάς», μαθητεύσαμε σε όλα τα τμήματα των Υπεραγορών. Σταθμούς μέχρι στιγμής θεωρώ την αποκλειστική διάθεση των προϊόντων Sainsbury’s μέσω των Υπεραγορών μας, καθώς και την έλευσή μας στη Λευκωσία τον 60 EconomyToday
Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Κατανοώ απόλυτα τη συστολή του θύματος στο να μοιραστεί αυτή την τραυματική εμπειρία. Το δικό μου μήνυμα προς εκείνη είναι να βρει τη δύναμη και να εξωτερικεύσει αυτό το βίωμα προκειμένου να επέλθει η κάθαρση. Όπως όλα δείχνουν, τώρα είναι η στιγμή. Και καθεμιά από εμάς, από όποιον ρόλο υπηρετεί, θα βρίσκεται στο πλευρό της, βάζοντας ένα λιθαράκι, ώστε να εξαλειφθούν πλήρως αυτά τα φαινόμενα.
Σούλα Πιπερίδου Media Director, DDB Cyprus
Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Η συνεχής προσπάθεια να γίνεσαι καλύτερος, η ομαδικότητα, η προσαρμοστικότητα, η ιεράρχηση και η θετική σκέψη. Πέραν αυτών, σημαντικότατη παράμετρος είναι η εταιρική κουλτούρα και πόσο αυτή ταιριάζει με την προσωπικότητά σου. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Χρειάζεται να γίνουν πολλά σε αυτόν τον τομέα και αυτά έχουν να κάνουν σαφέστατα και με τη δομή της κοινωνίας αλλά και με τα στερεότυπα που την χαρακτηρίζουν. Είναι αυτονόητο ότι οι ίσες ευκαιρίες, η αναγνώριση και η ανέλιξη στον χώρο της εργασίας είναι απαραίτητα θεμέλια για μια υγιή κοινωνία που θα εξελίσσεται και θα ευημερεί. Προϋπόθεση όμως για να γίνει αυτό πραγματικότητα είναι η παιδεία, αφού μόνο η παιδεία έχει τη δύναμη να αλλάξει τα πράγματα, όχι μόνο όσον αφορά τις ανισότητες που υπάρχουν στον χώρο της εργασίας, αλλά και σε όλα τα επίπεδα. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Είναι αλήθεια ότι αρκετές φορές δεν μπόρεσα να εξισορροπήσω όσο ήθελα τους χρόνους μου, αλλά πιστεύω ότι με τον καιρό κατάφερα μάλλον να έχω τις ισορροπίες που χρειάζομαι.
ΠΡΟΤΥΠΟ ΜΟΥ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΟΥ ΠΑΛΕΨΑΝ, ΤΟΛΜΗΣΑΝ ΚΑΙ ΟΝΕΙΡΕΥΤΗΚΑΝ Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Ξεκίνησα να δουλεύω στην Αθήνα σε διαφημιστική εταιρεία και τον πρώτο καιρό δεν είχα κατασταλάξει αν αυτό ήθελα να είναι το επάγγελμά μου. Τελικά, η όλη ατμόσφαιρα, το πάθος των ανθρώπων και η δημιουργικότητα στον χώρο αυτό, ήταν τα πράγματα που μου έκαναν εντύπωση και με κέρδισαν. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Με ειλικρίνεια, ευθύτητα και σεβασμό, αξίες απαραίτητες για να υπάρχει εμπιστοσύνη στην κάθε συνεργασία. 62 EconomyToday
Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Δεν είναι μία αλλά πολλές: Είναι γυναίκες που έχω γνωρίσει, είναι γυναίκες που έχω διαβάσει γι’ αυτές. Είναι όλες αυτές οι γυναίκες που η κάθε μια κατάφερε να παλέψει και να σταθεί απέναντι σε όποια καταπίεση, διάκριση και αδικία την βάραινε. Είναι η γυναίκα που δημιουργεί και κάνει όνειρα και μπορεί ακόμα να αισιοδοξεί σε συνθήκες πολύ δύσκολες. Είναι η γυναίκα που δεν σταμάτησε να παλεύει και να αντιδρά σε όποια αδικία γίνεται δίπλα της ή μακριά της, χωρίς να εθελοτυφλεί. Αυτή η γυναίκα, αυτό το άτομο, είναι το πρότυπό μου. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Μιλήστε, αντιδράστε, όταν και όποτε είστε έτοιμες. Καμία γυναίκα, κανένας άνθρωπος δεν πρέπει να ανέχεται τη βία, όποια μορφή κι αν έχει αυτή. Ας σταματήσει αυτό τώρα.
Χρύσω Πουλλικκά
Διευθύντρια Εικόνας & Επικοινωνίας, Γενικές Ασφάλειες Κύπρου & EuroLife
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Τα πρώτα επαγγελματικά μου βήματα ήταν όπως και τα πρώτα βήματα στη ζωή: γεμάτα περιέργεια, ενθουσιασμό και ανυπομονησία, επιτυχίες και απογοητεύσεις. Η απόφασή μου να επενδύσω στη συνεχή ανάπτυξη των γνώσεών μου στον τομέα της επικοινωνίας ήταν το στοιχείο που καθόρισε την εξέλιξή μου στη EuroLife και αργότερα και στις Γενικές Ασφάλειες Κύπρου. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Σεβασμός: Κάθε επαγγελματίας πρέπει να σέβεται τον ρόλο και τους συνεργάτες του. «Lead by example»: Αν θέλεις οι άλλοι να δίνουν μάχες για σένα, να μπαίνεις πρώτη σε αυτές. Αγάπη: για το επάγγελμα που ασκείς. Διαρκής εξέλιξη: προσωπική και επαγγελματική. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Η επιτυχημένη καριέρα ορίζεται από μια σειρά συνιστώσες και για κάθε γυναίκα η έννοια έχει διαφορετική σημασία. Επιτυχία δεν είναι μόνο μια υψηλόβαθμη θέση εργασίας, αλλά να διαμορφώσεις τις συνθήκες ώστε η δουλειά να σου παρέχει ικανοποίηση, εσωτερική ανάπτυξη και ψυχική γαλήνη. Σημαντικό είναι να αγαπάς αυτό που κάνεις, να είσαι πάντα «διαβασμένη» στον τομέα σου, να προσαρμόζεσαι στις συνεχείς αλλαγές και να εργάζεσαι κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες με τον ίδιο ζήλο. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Οι γυναίκες είναι εξίσου πολυτάλαντες, εργασιομανείς και ευφυείς. Οι λόγοι για τη δυσμενή αναλογία ποικίλλουν. Η προκατάληψη και τα ανδρικά στερεότυπα είναι από τις βασικές αιτίες, αλλά θα προσθέσω και την αργή εξέλιξη της νοοτροπίας μας γύρω από τις προτεραιότητες που «πρέπει» να έχουν οι Κύπριες στη ζωή τους σε σχέση και με τις κοινωνικές απαιτήσεις, όπως και το γεγονός ότι οι ίδιες οι γυναίκες δεν θέτουν ως κύρια προτεραιότητά τους την αυστηρά οριζόμενη επαγγελματική επιτυχία. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Για όσες κάνουμε «καριέρα», είναι μια διαρκής μάχη. Δεν υπάρχει πρότυπο, ούτε κάποια μαγική συνταγή που κάποιες βρήκαμε ενώ οι άλλες όχι.
Πρότυπό μου κάθε γυναίκα που αποκτά την κυριαρχία του εαυτού της Καθεμιά τραβάει τις γραμμές εκεί που μπορεί και εκεί που θέλει. Το βιβλίο της Shonda Rhimes «Year of Yes» τα λέει όλα. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Πρότυπο για μένα είναι κάθε γυναίκα που αποκτά την κυριαρχία του εαυτού της, που στηρίζει την άποψή της, που μέσα από τη ζωή της αναπτύσσεται, δημιουργεί και εξελίσσεται στον καλύτερο δυνατό εαυτό της. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Έχουν την ολόθερμη συμπαράστασή μου για το θάρρος και την ψυχική τους δύναμη να τοποθετηθούν δημόσια και να αντιμετωπίσουν μια τέτοια κατάσταση. Τις ευχαριστούμε που αποτελούν πρότυπο γενναιότητας για τις κόρες και τους γιους μας.
EconomyToday 63
ΜΕΛΙΝΑ ΡΑΦΤΗ
Business Development Director, Board Member, Korantina Homes
Οι νοοτροπίες και τα στερεότυπα δεν αλλάζουν εύκολα
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Από τα πρώτα μου βήματα μέχρι και τώρα, βρέθηκα δίπλα σε ανθρώπους που με δίδαξαν πολλά, πολύτιμες γνώσεις και επαγγελματικές αξίες. Θεωρώ ότι δεν έχουν σημασία οι σταθμοί σε μια καριέρα αλλά οι εμπειρίες και γνώσεις που αποκτάς στην πορεία, οι οποίες προσωπικά με οδήγησαν στην εταιρεία και στη θέση που κατέχω σήμερα, η οποία με αντιπροσωπεύει απόλυτα. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Δεν ήταν όλα ρόδινα στην επαγγελματική μου πορεία, αφού υπήρξαν δυσκολίες και αναποδιές, αλλά δεν επέτρεψα ποτέ στον εαυτό μου να τα παρατήσει. Θεωρούσα πάντα δεδομένο ότι πρέπει να συνεχίζουμε την προσπάθεια, δυναμώνοντας κάθε φορά. Η θετική αντιμετώπιση, η δημιουργικότητα και η ικανότητα να προσαρμόζομαι γρήγορα στα καινούργια δεδομένα ήταν και είναι αξίες που θα με συνοδεύουν πάντοτε στην καριέρα μου. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να αγαπάς αυτό που κάνεις. Πέρα από αυτό, απαιτείται σκληρή δουλειά, αποφασιστικότητα και κυρίως επιμονή. 64 EconomyToday
Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Θεωρώ ότι η έλλειψη ισότητας οφείλεται στα κοινωνικά στερεότυπα που υπάρχουν και σε μια γενικότερη νοοτροπία ότι οι γυναίκες ίσως δεν διαθέτουν τα στοιχεία του χαρακτήρα που απαιτούνται για ηγετικές θέσεις, άρα υπάρχει μια διστακτικότητα στο να δίνονται ευκαιρίες στις γυναίκες και σε αρκετές περιπτώσεις είναι έντονη η αμφισβήτηση ικανοτήτων λόγω φύλου. Φυσικά αυτό έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια και βλέπουμε όλο και περισσότερες γυναίκες σε θέσεις-κλειδιά. Οι εργοδότες συνειδητοποιούν πλέον ότι οι γυναίκες είναι εξίσου ικανές στη διοίκηση και ότι μπορούν να προσφέρουν, εκτός από τις γνώσεις τους, και μια διαφορετική οπτική στην αντιμετώπιση διαφόρων καταστάσεων. Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο οι σύγχρονοι και επιτυχημένοι οργανισμοί έχουν μια ομάδα ικανών διοικητικών στελεχών που αποτελείται από ένα μείγμα γυναικών και αντρών. Παρ’ όλα τα βήματα και τις προσπάθειες που έχουν γίνει, οι νοοτροπίες και τα στερεότυπα δεν αλλάζουν εύκολα. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Η οικογένεια και η δουλειά είναι όλα μέρος της ζωής μας και δεν θα ήθελα να βάζω περιορισμούς στον χρόνο που αφιερώνω είτε στην οικογένεια είτε στη δουλειά. Σίγουρα κάποιες μέρες αφιερώνουμε πάρα πολύ χρόνο στη δουλειά και κάποιες πολύ λιγότερο. Το σημαντικό είναι να είμαστε εκεί στις σημαντικές στιγμές της οικογένειας και ο χρόνος μας να είναι ποιοτικός. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Θαυμάζω πολλές γυναίκες που με εμπνέουν σε διάφορα επίπεδα και σε διαφορετικές περιπτώσεις, γυναίκες όπως την Oprah Winfrey για τον δυναμισμό της, την Amelia Earhart για το θάρρος και την επιμονή της, αλλά και τη Victoria Beckham για το αψεγάδιαστο στιλ της. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Δυστυχώς, τον τελευταίο καιρό έρχονται στο φως καταγγελίες για πράξεις που μόνο άρρωστες μπορείς να τις χαρακτηρίσεις. Είναι πραγματικά δυσάρεστο να υπάρχουν άνθρωποι που εκμεταλλεύονται τη θέση και την ισχύ τους με τέτοιο τρόπο. Συγχαίρω τις γυναίκες που βρήκαν το θάρρος, έστω και χρόνια μετά, να καταγγείλουν αυτές τις πράξεις, και ιδιαίτερα τη Σοφία Μπεκατώρου, που έδωσε την ώθηση σε πολλές γυναίκες να μιλήσουν. Οι θύτες διαλέγουν τα θύματά τους πιστεύοντας ότι δεν θα τολμήσουν να μιλήσουν ή ότι, κι αν το κάνουν, δεν θα τις πιστέψει κανείς. Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι πάρα πολύ σημαντικό όσες γυναίκες έχουν υποστεί οποιασδήποτε μορφής κακοποίηση να βρίσκουν τη δύναμη να το λένε, γιατί ακόμη κι αν είναι δύσκολο να αποδειχθεί, και άρα να υπάρξει τιμωρία από την πολιτεία, η κατακραυγή από την κοινωνία είναι τέτοια που θα βοηθήσει σημαντικά στη μείωση τέτοιων περιστατικών.
Μαρια σεργιου
Επικεφαλής Ανθρώπινου Δυναμικού, ΕΥ Κύπρου
Πηγή έμπνευσης κάθε ανώνυμη γυναίκα που παλεύει καθημερινά
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό γιατί λίγο μετά την επιστροφή μου στην Κύπρο, από τις σπουδές μου σε ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο, μου προσφέρθηκε η θέση της Διευθύντριας Ανθρώπινου Δυναμικού σε μια ταχέως ανελισσόμενη εταιρεία, τη Hyperion Systems Engineering Ltd. Στη Hyperion, υπό την καθοδήγηση του CEO, δρος Συμεών Κασσιανίδη –στον οποίο οφείλω πολλά–, μπόρεσα να οικοδομήσω την επαγγελματική μου προσωπικότητα. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Πιστεύω ότι το πιο σημαντικό σε έναν εργασιακό χώρο είναι να υπάρχει σεβασμός, να τηρείται ο κώδικας ηθικής και ο κάθε εργαζόμενος να επιτελεί το έργο του με ύψιστο αίσθημα επαγγελματισμού. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Πολλά πράγματα παίζουν ρόλο σε μια πετυχημένη καριέρα. Σίγουρα το πρώτο και το πιο βασικό είναι η σωστή επιστημονική κατάρτιση μέσα από τις σπουδές. Ουσιώδες είναι επίσης ο επαγγελματίας να αγαπά και να ταυτίζεται με αυτό που κάνει, αλλά και η ικανότητά του να συνεργάζεται αρμονικά με τους συναδέλφους του. Τέλος, όπως και σε όλα στη ζωή, ο παράγοντας τύχη δεν θα μπορούσε να μην παίζει και εδώ κάποιο ρόλο. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Σίγουρα η ανατροπή του εργασιακού κατεστημένου από τις γυναίκες είναι ένας δρόμος δύσβατος και ανηφορικός. Οι αμοιβές και οι ευκαιρίες ανέλιξης πρέπει να καθορίζονται στη βάση των ικανοτήτων και όχι του φύλου. Στην πράξη, όμως, βλέπουμε ότι ακόμη και σήμερα οι γυναίκες αντιμετωπίζονται με καχυποψία και ότι χρειάζεται να αποδεικνύουν στο πολλαπλάσιο τις ικανότητές τους. Αυτό καθίσταται ακόμη πιο δυσχερές, αν λάβουμε υπόψη ότι η επαγγελματική ιδιότητα της γυναίκας ουδόλως αναιρεί τις λοιπές οικογενειακές και άλλες υποχρεώσεις της.
Πώς ισορροπείτε την προσωπική/οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Η οικογένεια είναι πολύ σημαντική για μένα και είναι ο έτερος πυλώνας της ζωής μου. Η αλήθεια είναι ότι χρειάζεται καθημερινά μεγάλος αγώνας και προσπάθεια, ώστε να ισορροπήσει κανείς ανάμεσα στην εργασία και την προσωπική/οικογενειακή ζωή. Δεν σας κρύβω ότι πολλές φορές αισθάνομαι ότι παραμελώ την οικογένειά μου. Αυτό που προσπαθώ να κάνω είναι τον όποιο ελεύθερό μου χρόνο να τον αφιερώνω σχεδόν αποκλειστικά στην οικογένειά μου. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Θα έλεγα ότι πηγή έμπνευσης και πρότυπό μου αποτελεί η κάθε ανώνυμη γυναίκα η οποία παλεύει καθημερινά και ακροβατεί ανάμεσα στο δύσκολο έργο της σωστής μητέρας και συζύγου και της επιτυχημένης επαγγελματία. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκεςθύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Δυστυχώς οι καταγγελίες για την όποιου είδους κακοποίηση στον χώρο της εργασίας έχουν πάρει τη μορφή χιονοστιβάδας. Θεωρώ παντελώς απαράδεκτη οποιαδήποτε μορφή κακοποίησης ή βίας και σε καμία περίπτωση αυτή δεν θα πρέπει να γίνεται ανεκτή. Ενθαρρύνω τα άτομα που υφίστανται αυτή τη βία να καταγγέλλουν άμεσα και χωρίς φόβο στους αρμόδιους φορείς τα περιστατικά αυτά.
EconomyToday 65
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΣΙΑΚΑΛΛΗ
Διευθύντρια Τραπεζικών Εργασιών Τομέα Ιδιωτών, Ελληνική Τράπεζα
Οι ίσες ευκαιρίες δεν έπρεπε να είναι καν θέμα συζήτησης
Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Με ενθουσιασμό, διαφάνεια, σεβασμό, δέσμευση και ήθος. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Η πολύ καλή γνώση του αντικειμένου, η συνεχής ενημέρωση και γρήγορη αφομοίωση των αλλαγών, το γνήσιο ενδιαφέρον, το πνεύμα ομαδικότητας, αλλά κυρίως το πάθος για αυτό που κάνεις και η προσήλωση στους στόχους, είναι καθοριστικά για μια πετυχημένη πορεία σε όποιο χώρο και αν δραστηριοποιείται κανείς. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Δυστυχώς, αν και έγιναν πολλά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, δεν μπορούμε να πούμε ότι πετύχαμε ισότητα στον εργασιακό χώρο. Αυτό φαίνεται και από την πολύ μικρή παρουσία γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Αυτό οφείλεται στη νοοτροπία που υπάρχει διαχρονικά αλλά και στο γεγονός ότι αυτοί που αποφασίζουν είναι άντρες. Οι ίσες ευκαιρίες δεν έπρεπε να είναι καν θέμα συζήτησης. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Συνήθως αυτή η ισορροπία είναι δύσκολο να επιτευχθεί. Προσωπικά θεωρώ ότι αφιερώνω ένα πολύ μεγάλο μέρος του χρόνου μου στην επαγγελματική μου ζωή, την οποία όμως απολαμβάνω.
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Η επαφή μου με πελάτες ξεκίνησε από πολύ νωρίς. Στην Αμερική απασχολήθηκα στον τομέα των υπηρεσιών, έχοντας την ευκαιρία να αποκτήσω πολύτιμη εμπειρία και γνώσεις όσον αφορά την πελατοκεντρική προσέγγιση και να αναπτύξω μια ανάλογη φιλοσοφία. Μετά την επιστροφή μου από την Αμερική, εργάστηκα για ένα χρόνο ως καθηγήτρια στο Intercollege Λεμεσού. Ωστόσο, μια ακαδημαϊκή καριέρα δεν ήταν το όνειρό μου και σύντομα μου δόθηκε η ευκαιρία να συνεχίσω την επαγγελματική μου πορεία στην Ελληνική Τράπεζα. Ανέλαβα διάφορες θέσεις ευθύνης, αρχικά στον τομέα των τραπεζικών εργασιών και μετά στον τομέα των χορηγήσεων. Κυριότεροι σταθμοί ήταν η ανάληψη της Διεύθυνσης Δικτύου Καταστημάτων Λάρνακας και αργότερα της Γενικής Διεύθυνσης Ελλάδας. 66 EconomyToday
Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Πιστεύω ότι μεγαλώνουμε με πρότυπα από το σπίτι μας. Η μητέρα, οι γιαγιάδες, οι θείες συνήθως αποτελούν τα πρώτα μας πρότυπα και αν είμαστε τυχεροί αποκομίζουμε σπουδαία παραδείγματα. Στην πορεία όλοι θαυμάζουμε και παίρνουμε έμπνευση από διάφορα άτομα, καταξιωμένα σε κάποιον τομέα, στην πολιτική, στον πολιτισμό, στον αθλητισμό, όπως για παράδειγμα η Κάθριν Σουίτσερ, η πρώτη γυναίκα μαραθωνοδρόμος, η οποία απέδειξε ότι ο μαραθώνιος δρόμος είναι ένα αγώνισμα που εκτός από τη φυσική μυϊκή δύναμη χρειάζεται υπομονή, κουράγιο, χαρακτήρα, συνέπεια και ψυχικό σθένος, ή η Μπίλι Τζιν Κινγκ, μια τενίστρια που κατάφερε να νικήσει έναν άντρα σε έναν αγώνα τένις, γνωστό ως η «Μάχη των Φύλων», για να αποδείξει ότι οι γυναίκες αξίζουν ίσα δικαιώματα με τους άντρες στον αθλητισμό. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκεςθύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Καμία μορφή βίας δεν πρέπει να γίνεται ανεκτή. Ευτυχώς έχει ωριμάσει ο χρόνος και στην Κύπρο και πλέον υπάρχουν διεθνείς και τοπικές οργανώσεις στις οποίες τα θύματα μπορούν να μιλήσουν για να λάβουν στήριξη και να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους.
Μελίνα Σκορδέλλη Marketing Manager, Υπεραγορές METRO
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Ήμουν αρκετά τυχερή να βρω δουλειά σχεδόν με το που επέστρεψα στην Κύπρο μετά τις σπουδές μου. Ξεκίνησα ως Assistant Sales Manager στην Artview Ltd, θυγατρική εταιρεία της Cyprus Trading Corporation, και αργότερα έγινα Sales και Brand Manager. Η προϊστάμενή μου τότε ήταν μια εξέχουσα επαγγελματίας και μια δυναμική γυναίκα την οποία έβλεπα να χαίρει σεβασμού και εκτίμησης από όλους τους συνεργάτες της. Δίπλα της έμαθα πολλά, που σίγουρα καθόρισαν τη μετέπειτα πορεία μου. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Πορεύομαι με τις αξίες με τις οποίες μεγάλωσα, αυτές που μου δίδαξαν οι γονείς μου. Σεβασμός στον συνάνθρωπο/συνεργάτη, ειλικρίνεια, συνέπεια και αξιοπιστία. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Στον χώρο εργασίας σημασία δεν έχει τι κάνεις αλλά το να είσαι πολύ καλός σε αυτό που κάνεις. Σκληρή δουλειά, συγκέντρωση στον στόχο και οι αξίες που προανέφερα. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Είναι πολύ ευχάριστο το γεγονός ότι τελευταία δίνονται όλο και περισσότερο ίσες ευκαιρίες σε γυναίκες για να μπορούν να φτάσουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους. Εντούτοις, ο δρόμος είναι μακρύς ακόμα. Τα πράγματα δεν είναι εύκολα για την εργαζόμενη γυναίκα, γιατί πολλές φορές πέφτει πάνω της και όλο το βάρος του νοικοκυριού. Είναι και ένας από τους λόγους που οι γυναίκες αποφεύγουν να διεκδικήσουν ηγετικές θέσεις. Όμως έχουμε και τις άλλες περιπτώσεις, αυτές των γυναικών που έρχονται μπροστά και διεκδικούν υψηλότερες θέσεις και τότε χαρακτηρίζονται «αυταρχικές», «επιθετικές» και «εκφοβιστικές», ενώ οι άντρες δίπλα τους χαρακτηρίζονται «φιλόδοξοι». Είναι δηλαδή και θέμα νοοτροπίας που πρέπει να αλλάξει. Όσον αφορά την ίση αμοιβή, στηρίζω όλες τις ενέργειες που έχουν ληφθεί από τους αρμόδιους φορείς για τη μείωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων.
ΔΙΝΟΝΤΑΙ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΛΛΑ Ο ΔΡΟΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΜΑΚΡΥΣ…
Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Έχω τη στήριξη από το οικογενειακό μου περιβάλλον και αυτό με βοηθά να βρω τη σωστή ισορροπία. Προσπαθώ να βρίσκω όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο για την οικογένειά μου και να κλέβω και λίγο χρόνο για μένα, γιατί το θεωρώ πολύ σημαντικό. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Η μητέρα μου, στην οποία ανατρέχω για τα πάντα. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκεςθύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Θαυμάζω απεριόριστα όλες τις γυναίκες που βρίσκουν το θάρρος να έρθουν μπροστά και να μιλήσουν, δίνοντας έτσι δύναμη και κουράγιο σε άλλα θύματα, γιατί μέσω της κινητοποίησης ενός συνόλου υπάρχει η δυνατότητα για αλλαγή και εξυγίανση. Καμιά μορφή βίας δεν θα πρέπει να είναι ανεκτή και το hashtag #eimasteoloimazi στην Ελλάδα, που ακολούθησε το #metoo, δίνει ελπίδα για καλύτερες μέρες.
EconomyToday 67
ΜΕΛΙΝΑ ΤΣΙΓΑΡΙΔΟΥ Media Director, Ledra Advertising
Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Το πιο σημαντικό συστατικό για μια πετυχημένη καριέρα είναι η αγάπη για αυτό που κάνεις. Επειδή όμως στους πλείστους τομείς όλα είναι αποτέλεσμα ομαδικής προσπάθειας, σημαντικό συστατικό αποτελεί επίσης η ομάδα των ατόμων που δουλεύουν μαζί σου, απέναντι στην οποία πρέπει να υπάρχει πάντα εκτίμηση, ειλικρίνεια και αλληλοσεβασμός. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Οι ικανότητες των γυναικών σε διευθυντικές θέσεις είναι υποτιμημένες. Το πρόβλημα όμως θεωρώ ότι πηγάζει από τις ίδιες τις γυναίκες, οι οποίες συμβιβάζονται με τη νοοτροπία ότι η θέση τους είναι πρωτίστως στην οικογένεια. Πρέπει εμείς οι ίδιες να αποτελέσουμε την κινητήριο δύναμη για τη δημιουργία κουλτούρας αξιοκρατίας στον χώρο εργασίας. Μέσα στην οικογένεια, οι άντρες και οι γυναίκες οφείλουν να έχουν τις ίδιες ευθύνες και υποχρεώσεις, για να μπορούν οι γυναίκες να αφοσιωθούν στην καριέρα τους αν το επιθυμούν και να απαιτήσουν τις ευκαιρίες και την αμοιβή που αξίζουν. Πολλές φορές χρειάζεται να δουλέψουν περισσότερο για να αποδείξουν την αξία τους και δέχονται και περισσότερες επικρίσεις, όμως μπορούν να το καταφέρουν, φτάνει να το θέλουν πραγματικά και να πιστέψουν στον εαυτό τους.
Οι γυναίκες κινητήριος δύναμη για δημιουργία κουλτούρας αξιοκρατίας Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Τα πρώτα μου επαγγελματικά βήματα ήταν και ο πιο σημαντικός σταθμός στην καριέρα μου, αφού μετά τις σπουδές μου εργάστηκα στο εξωτερικό. Η εμπειρία που αποκόμισα ήταν πολύτιμη, επειδή με βοήθησε να ωριμάσω σε προσωπικό και σε επαγγελματικό επίπεδο, έχοντας την τύχη να ξεκινήσω την επαγγελματική μου πορεία δίπλα σε σημαίνουσες προσωπικότητες στον χώρο της διαφήμισης. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Όπως σε όλους τους στίβους, έτσι και στον επαγγελματικό, η επιτυχία έρχεται με σκληρή δουλειά, συνέπεια και αφοσίωση, έχοντας πάντα συγκεκριμένους στόχους. 68 EconomyToday
Πώς ισορροπείτε την προσωπική/οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Η σωστή οργάνωση του χρόνου και ο συντονισμός, πάντα φυσικά με την αναγκαία υποστήριξη, είναι απαραίτητα για να μπορώ να είμαι συνεπής στις υποχρεώσεις μου: επαγγελματικές συναντήσεις και deadlines, δραστηριότητες των παιδιών, τα μαθήματά τους, ακόμα και την προετοιμασία τους για ύπνο. Δεν υπάρχουν ωράρια, αλλά προσπαθώ να βρίσκω χρόνο για να κάνω και πράγματα που με ευχαριστούν, γιατί είναι πολύ σημαντικό να νιώθουμε καλά εσωτερικά. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Πρότυπο για μένα αποτελούν όλες οι γυναίκες που παλεύουν καθημερινά για να αντιμετωπίσουν τη σκληρή πλευρά της ζωής. Οι ηρωίδες μάνες που δείχνουν πραγματική δύναμη ψυχής στεκόμενες δίπλα στα παιδιά τους που υποφέρουν από θέματα υγείας και άλλες δυσκολίες, αλλά καταφέρνουν πάντα να χαμογελούν. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; H κακοποίηση δεν έχει φύλο και δεν πρέπει είναι ανεκτή σε οποιαδήποτε μορφή της. Αυτό που λέω πάντα στα παιδιά μου είναι να μην επιτρέπουν ποτέ σε κανένα να τους πει ή να τους κάνει κάτι που δεν θέλουν. Πρέπει να υπερασπίζονται τον εαυτό τους, με όποιο τίμημα μπορεί να έχει αυτό, και να έχουν φωνή να το σταματούν έγκαιρα, ζητώντας βοήθεια αν χρειαστεί.
Σταυρη φραγκου Επιχειρησιακή Διευθύντρια Assurance Services, Deloitte
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Γεμάτα ανυπομονησία και ενθουσιασμό! Είχα πάρει συνειδητά από την πρώτη μέρα την απόφαση ότι θα είμαι καθημερινά η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου, και με αυτή την ιδέα πορεύομαι μέχρι και σήμερα. Καθοριστικοί σταθμοί ήταν όλες εκείνες οι φορές που, είτε λόγω απογοήτευσης είτε λόγω αμφισβήτησης, ήθελα να σταματήσω να προσπαθώ. Βλέποντας πίσω και κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, η σωστή διαχείριση της ‘προσωρινής αποτυχίας’, σε συνδυασμό με την εκ φύσεως αισιοδοξία μου, ήταν αυτά που με έκαναν πιο δυνατή και μου έδωσαν την ώθηση να μη σταματώ να κυνηγώ τα όνειρά μου. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Σεβασμός, υπευθυνότητα και αγάπη γι’ αυτό που κάνω! Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Η αγάπη και το πάθος του να κάνεις αυτό που αγαπάς, στοιχεία που σε κάνουν να νιώθεις ένα αίσθημα ικανοποίησης και πληρότητας. Ακούγεται απλό και εύκολο, αλλά… δεν είναι! Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Είναι γεγονός ότι στις μέρες μας η θέση της γυναίκας έχει βελτιωθεί πολύ στον επαγγελματικό στίβο. Το ότι αρκετές θέσεις είναι ακόμα ανδροκρατούμενες οφείλεται και στο ότι παραδοσιακά η γυναίκα βιώνει τη μητρότητα, κάτι το οποίο ως έναν βαθμό αναγκάζει μια γυναίκα να αφήσει την καριέρα της. Αυτό πλέον όμως αλλάζει θετικά. Σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, θεωρώ ότι, σε εργασιακά περιβάλλοντα σύγχρονα και προοδευτικά, όποιος εργάζεται σκληρά, με όρεξη και είναι καλός στη δουλειά που υπηρετεί, κερδίζει τον σεβασμό και την αποδοχή των συναδέλφων του, ανεξαρτήτως φύλου. Τόσο οι εταιρείες όσο και το κράτος, οφείλουν να λάβουν τις κατάλληλες πρωτοβουλίες και να δώσουν εφόδια που θα βοηθήσουν τις γυναίκες να ισορροπήσουν τους διάφορους ρόλους τους.
Η θέση της γυναίκας έχει βελτιωθεί πολύ στον επαγγελματικό στίβο
Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Δύσκολα! Προσπαθώ όμως να βάζω όρια και να εντάσσω στο καθημερινό πρόγραμμα χρόνο προσωπικό και οικογενειακό, τηρώντας τον όσο πιστά ακολουθώ το επαγγελματικό πρόγραμμά μου. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Μια γυναίκα της διπλανής πόρτας, και αυτή δεν είναι άλλη από τη γιαγιά μου. Είναι μια γυναίκα η οποία δυστυχώς είχε την ατυχία να μείνει μόνη της από πολύ νεαρή ηλικία και η οποία μέχρι και σήμερα, στα 72 της, είναι δραστήρια, βοηθά και δίνει κουράγιο στον κόσμο και γενικότερα δεν έχει παραιτηθεί από τη ζωή. Ποιος δεν θα μπορούσε να θαυμάσει αυτή τη δύναμη ψυχής σε μια γυναίκα; Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Απεριόριστος σεβασμός στις γυναίκες που βρήκαν το κουράγιο να μιλήσουν και να αναλάβουν το ‘βάρος’ της απόφασής τους αυτής. Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι την ίδια δύναμη όμως, και για αυτόν τον λόγο πρέπει να ενθαρρύνονται οι γυναίκες να μιλάνε και να ζητούν βοήθεια χωρίς φόβο. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για τους άντρες που βιώνουν παρόμοιες καταστάσεις.
EconomyToday 69
ΜΑΙΡΗ ΧΑΜΑΤΣΟΥ
Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Πιστεύω ότι μια πετυχημένη καριέρα απαιτεί την ικανότητα να βλέπεις ένα βήμα μπροστά και να μπορείς να πάρεις τη σωστή απόφαση την κατάλληλη στιγμή. Χρειάζεται σθένος για να στηρίξεις τις αποφάσεις σου και σκληρή δουλειά για να διασφαλίσεις το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Απαραίτητη είναι και η ικανότητα να προσαρμόζεσαι εύκολα σε νέες καταστάσεις, αλλά και να ανακάμπτεις γρήγορα μετά από μια εσφαλμένη απόφαση. Όσον αφορά τον τομέα της επικοινωνίας ειδικότερα, όπου οι εξελίξεις είναι ραγδαίες, πρέπει να έχεις ευαίσθητες κεραίες, για να πιάνεις τα «σήματα» της εποχής, και ανεπτυγμένη τη συναισθηματική ευφυΐα.
φωτογράφια: Jo Michaelides
Διευθύνουσα Σύμβουλος, Msps Cyprus
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Η καριέρα μου στη διαφήμιση αρχίζει όταν ο ίδιος ο κλάδος κάνει τα πρώτα του βήματα στην Κύπρο, και μαζί συμπορευτήκαμε. Από το client service, στην ίδια την παραγωγή ιδεών, μέχρι και το media planning, έχω εργαστεί σε όλα τα στάδια που συνθέτουν μια διαφημιστική εκστρατεία, αφού τότε δεν υπήρχε ακόμα εξειδίκευση στον κλάδο. Αγάπησα τη διαφήμιση και δεν θέλησα ποτέ να φύγω από τον χώρο, και είχα την τύχη να ζήσω όλη τη συναρπαστική εξέλιξή της. Σημαντικός σταθμός για μένα ήταν η συνεργασία μου με τη Γνώμη, όπου δούλεψα για πολλά χρόνια. H απόφαση να ιδρύσουμε την MSPS Cyprus πριν από 10 χρόνια, με εξειδίκευση στο PR και στο experiential marketing, ήταν ο μεγαλύτερος σταθμός και πρόκληση στην επαγγελματική μου πορεία. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Ο ευρύτερος κλάδος της επικοινωνίας είναι απαιτητικός και δύσκολος. Δεν μπορείς να επιβιώσεις χωρίς ακεραιότητα χαρακτήρα και επαγγελματισμό, χωρίς σεβασμό προς τους πελάτες και τους συνεργάτες σου, χωρίς ευθύτητα. Θέλω να πιστεύω ότι έχω τιμήσει δεόντως αυτές τις αξίες στην καριέρα μου και συνεχίζω να πορεύομαι μαζί τους καθημερινά. 70 EconomyToday
Χρειαζόμαστε περισσότερες γυναίκες σε θέσεις-κλειδιά
Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Δυστυχώς απαιτείται αρκετός χρόνος για να αλλάξουν οι νοοτροπίες και οι αντιλήψεις και για να σπάσουν τα στερεότυπα. Η ευθύνη βαραίνει τόσο την πολιτεία όσο και την κάθε εταιρεία/οργανισμό. Χρειαζόμαστε περισσότερες γυναίκες σε θέσεις-κλειδιά, στη λήψη πολιτικών αποφάσεων, στη δημόσια σφαίρα και στη δημόσια ζωή. Στον ιδιωτικό τομέα, πρέπει οι ίδιες οι εταιρείες να εφαρμόσουν πολιτικές και μεθόδους αυτοκριτικής, έτσι ώστε να διασφαλίζουν την ισοτιμία στον χώρο εργασίας. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Με δυσκολία και πολλές ενοχές! Προσπαθώ να είμαι παρούσα σε κάθε στιγμή: Είμαι πλήρως αφοσιωμένη στη δουλειά μου όταν δουλεύω και πλήρως αφοσιωμένη στην οικογένειά μου όταν βρίσκομαι σπίτι. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Θαυμάζω την Ιndra Nooyi, πρώην CEO της PepsiCo, για την πετυχημένη της πορεία σε μια εταιρείακολοσσό. Από μικρή ήταν ελεύθερο πνεύμα και πάντα έσπαζε τα στερεότυπα με την επαναστατικότητά της, την οποία δεν έχασε μεγαλώνοντας, ενώ δεν δίσταζε να παραδεχτεί τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες επαγγελματίες, αφού καλούνται να κάνουν μια επιλογή κάθε μέρα, ανάμεσα στην καριέρα και στην οικογένεια. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Όπως έχουμε δει και από τις καταγγελίες που έχουν γίνει σε Κύπρο και Ελλάδα, απαιτείται μεγάλη δύναμη για να επισκεφθεί κάποια ή κάποιος ξανά το τραύμα του, να το εκφράσει και να το καταγγείλει. Μόνο έτσι όμως θα έρθει η κάθαρση και μόνο έτσι θα γίνει μια καινούργια αρχή, όπου κοινή μας αλήθεια θα είναι ότι τέτοιες κακοποιητικές συμπεριφορές δεν είναι πλέον αποδεκτές, ούτε στο σπίτι ούτε στον χώρο εργασίας.
ΑΝΘΗ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ
Διευθύντρια Τμήματος Ενέργειας & Περιβάλλοντος, Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων (ΟΕΒ)
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Τα πρώτα μου επαγγελματικά βήματα ήταν στο εξωτερικό. Το επάγγελμά μου –του χημικού μηχανικού–, ειδικότερα κατά τα πρώτα χρόνια της καριέρας μου, ήταν ανδροκρατούμενο, επομένως μια γυναίκα απαιτείτο να αποδείξει δυο φορές τις ικανότητες και την επαγγελματική της αξία. Παρ’ όλα αυτά, θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό, μιας και μου παρουσιάστηκαν ευκαιρίες, τις οποίες αξιοποίησα. Σταθμοί σε αυτή τη διαδρομή αποτέλεσαν η ενασχόλησή μου με θέματα περιβαλλοντικής ρύπανσης σε τεράστιες βιομηχανικές μονάδες σε χώρες της κεντρικής Ασίας, η εκπροσώπηση της Κύπρου στις Βρυξέλλες για θέματα ενέργειας, η εργοδότησή μου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ίδρυση και ανάπτυξη του Ενεργειακού Γραφείου Κύπρου και τώρα η ανάπτυξη του Τμήματος Ενέργειας και Περιβάλλοντος στην Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Πρόκειται για προσωπικές αξίες που εφαρμόζω στην επαγγελματική ζωή. Έχω υψηλά στο σύστημα αξιών μου την αξιοκρατία, την εμπιστοσύνη, την εργατικότητα, την ηθική. Επιθυμώ το επάγγελμά μου να μου δίνει την ευκαιρία να αποκτώ νέες γνώσεις και δεξιότητες, να έχω την ευκαιρία να αναπτύσσω τις δυνατότητές μου, να είμαι δημιουργική και να μπορώ να εργαστώ με νέες ιδέες και να βοηθώ τους νέους συναδέλφους. Ποια στοιχεία συνθέτουν μια πετυχημένη καριέρα; Η ικανότητα προσαρμοστικότητας, το ομαδικό πνεύμα, η ικανότητα ιεράρχησης, η συναισθηματική νοημοσύνη και σίγουρα η σκληρή εργασία και η επιμονή. Ποια είναι η άποψή σας για τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Ως γυναίκα θα πρέπει να αποδεικνύεις την αξία σου πολύ περισσότερες φορές απ’ ό,τι οι άντρες σε αντίστοιχες θέσεις. Πολλές φορές υποτιμώνται οι ικανότητες των γυναικών, ειδικότερα στα επαγγέλματα που ήταν παραδοσιακά ανδροκρατούμενα.
H βία δεν έχει ταξικούς, ούτε μορφωτικούς περιορισμούς
Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί ισορροπία μεταξύ της προσωπικής και της επαγγελματικής ζωής. Σε κάποιο κρίσιμο σημείο της επαγγελματικής μας ζωής, πρέπει –ως γυναίκες– να επιλέξουμε αν θα αφοσιωθούμε στην καριέρα ή στην οικογένεια. Όποια κι αν είναι η απόφαση, η ισορροπία είναι δύσκολη, γιατί και τα δύο απαιτούν αφοσίωση, επιμονή και υπομονή. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Η Βαλεντίνα Τερεσκόβα, η πρώτη γυναίκα στην ιστορία που ταξίδεψε στο διάστημα. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει στη σκιά των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκεςθύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Καμία μορφή βίας δεν είναι αποδεκτή. Η βία κατά των γυναικών αποτελεί τροχοπέδη για την επίτευξη των στόχων της ισότητας, της ελευθερίας και της ανάπτυξης. Καταπατά την ισότιμη απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών. Στην περίπτωση όμως που η βία συμβεί, παροτρύνω όλες τις γυναίκες να βρουν το κουράγιο να μιλήσουν και να καταγγείλουν. Ο σεβασμός και η δικαιοσύνη δεν είναι ντροπή. Ντροπή πρέπει να νιώθουν όσοι καταχρώνται οποιαδήποτε θέση ισχύος και ασκούν βία. Και δυστυχώς η βία δεν έχει ταξικούς, ούτε μορφωτικούς περιορισμούς.
EconomyToday 71
Νικολέττα Χαραλάμπους
Managing & Creative Director, Orb Communications
Δίνω πάντα τον εαυτό μου σε όλα όσα αγαπώ
Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Σίγουρα το πιο σημαντικό είναι να διαθέτεις το «μικρόβιο» που δεν σε αφήνει να εφησυχάζεις και σου δίνει ώθηση να προσπαθείς συνεχώς για το καλύτερο. Πιστεύω πως αυτό, σε συνδυασμό με την εργατικότητα, το πάθος και τον ενθουσιασμό, αποτελούν τη συνταγή για να κατακτήσεις όλα όσα ονειρεύτηκες. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Ο κάθε χαρακτήρας και ο κάθε άνθρωπος ξεχωριστά είναι μοναδικοί. Είναι λοιπόν αναγκαίο να συνυπάρχουν όλοι σε έναν επαγγελματικό χώρο, με τον έναν να αλληλοσυμπληρώνει τον άλλο. Ο σεβασμός απέναντι και στα δύο φύλα είναι αδιαπραγμάτευτη αξία για κάθε επιχείρηση. Όσον αφορά τα θέματα ισότητας, πιστεύω πως είναι ιδιαίτερα σημαντικό να καταλάβουμε εμείς, οι ίδιες οι γυναίκες, πόσο δυνατές είμαστε και πόσα μπορούμε να πετύχουμε. Σίγουρα ο δρόμος δεν είναι πάντα εύκολος, ωστόσο με επιμονή και θέληση όλα μπορούν να γίνουν. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Πρόκειται για δύο έννοιες αλληλένδετες που δεν μπορούν να διαχωριστούν, με την προσωπική ζωή να συμβαδίζει απόλυτα με την επαγγελματική, ανάλογα και με τις εκάστοτε ανάγκες που προκύπτουν. Για παράδειγμα, υπάρχουν μέρες που απαιτούν περισσότερο επαγγελματικό χρόνο ή το αντίθετο. Σε προσωπικό επίπεδο, προσπαθώ να δίνω πάντα τον εαυτό μου σε όλα όσα αγαπώ.
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Παρόλο που σπούδασα Νομική στη Γαλλία, αμέσως μετά την επιστροφή μου στην Κύπρο κατάλαβα πως το επάγγελμα του δικηγόρου δεν ήταν αυτό που θα μου προσέφερε την ελευθερία και δημιουργικότητα που επιζητούσα. Ξεκίνησα λοιπόν την αναζήτηση νέων επαγγελματικών επιλογών και προοπτικών. Εργάστηκα για αρκετά χρόνια στον τομέα της διαφήμισης και πολύ γρήγορα συνειδητοποίησα ότι αυτό ήταν το πάθος μου. Το 2013 πήρα την απόφαση να προχωρήσω στη δημιουργία της δικής μου επιχείρησης και κάπως έτσι γεννήθηκε το δεύτερό μου παιδί, η Orb. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Πρώτιστο μέλημά μου ήταν και θα είναι πάντοτε να είμαι ειλικρινής και αυθεντική απέναντι στους ανθρώπους με τους οποίους συναναστρέφομαι και συνεργάζομαι. 72 EconomyToday
Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Πιστεύω ότι ο κάθε άνθρωπος πρέπει να έχει ως πρότυπο τον καλύτερο εαυτό του και πάντα να στοχεύει σε αυτό. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας για τις γυναίκεςθύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Ξεκινώ από το αυτονόητο. Οποιαδήποτε μορφή βίας είναι καταδικαστέα και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να γίνεται αποδεκτή από τα άτομα που την υφίστανται αλλά και από την κοινωνία γενικότερα. Οι πρόσφατες καταγγελίες και η στήριξη της κοινωνίας δείχνουν ότι τα θύματα σεξουαλικής ή άλλων μορφών βίας, είτε πρόκειται για γυναίκες είτε για άνδρες, μπορούν πλέον να μιλούν ανοικτά και να καταγγέλλουν τους θύτες χωρίς το αίσθημα της «αυτοενοχοποίησης» ή του φόβου. Βεβαίως, η εξάλειψη τέτοιων φαινομένων δεν προϋποθέτει μόνο την επίδειξη θάρρους εκ μέρους των θυμάτων. Είναι κυρίως συλλογική προσπάθεια και η ίδια η πολιτεία πρέπει να συμβάλει αποτελεσματικά στην καταπολέμησή τους.
Μαίρη Χαρίτωνος Founder & CEO, Avaton Communications
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Μου ζητάτε να σας περιγράψω την αφετηρία μιας διαδρομής ή μάλλον πολλών διαδρομών, οι οποίες συνέθεσαν στη ζωή μου μικρές και μεγάλες ιστορίες που έχουν ταυτιστεί με ενθουσιασμό, πάθος, όνειρα, αλλά και αγωνίες... Δημοσιογραφία και ενημέρωση, δελτίο ειδήσεων, εκπομπές και ρεπορτάζ. Μια σχέση που κράτησε πολύ και που σίγουρα με καθόρισε και με ενέπνευσε, ώστε να τολμήσω να αναζητήσω νέες, ακόμα πιο συναρπαστικές επαγγελματικές περιπέτειες. Γιατί όταν το όραμα είναι αστείρευτο, συνεχίζεις να δημιουργείς… Η Avaton Communications ήταν το επόμενο «ταξίδι»… Επικοινωνία και δημόσιες σχέσεις, σύγχρονες και φρέσκες ιδέες, έμπνευση, πάθος και προκλήσεις. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Τις αξίες τις γεννά η ελευθερία και η πνευματική ισορροπία! Προσέγγισή μου είναι πως ο σεβασμός, η αφοσίωση, το πάθος, η τόλμη και η αυτογνωσία δεν είναι μόνο αξίες… είναι ιδέες και ιδανικά που προσδιορίζουν τον τρόπο ζωής και σκέψης μου, σε κάθε δράση, προσωπική ή επαγγελματική. Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Πιστεύω ότι η επιτυχημένη καριέρα είναι συνώνυμο της φράσης «δεν εγκλωβίζομαι σε στεγανά!». Σίγουρα δεν θα κρίνω εγώ τη δική μου καριέρα ή πορεία, εάν είναι επιτυχημένη ή όχι, αλλά αυτό που έχω να πω είναι πως τολμηρές αποφάσεις, ρίσκο και δύσκολα εγχειρήματα, τα αντιμετωπίζω ως προκλήσεις καριέρας. Ποτέ δεν το σκας στα δύσκολα, συνεχίζεις με σκληρή δουλειά… για το χαμόγελο της ανταμοιβής. Τι να πρωτοθυμηθώ; Πέφτεις, σηκώνεσαι, αλλά διεκδικείς αυτό που αξίζεις, γιατί όταν διεκδικείς, πετυχαίνεις. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Η κοινωνία στην οποία ζούμε είναι ανδροκρατούμενη και έχουμε ακόμα πολύ δρόμο να διανύσουμε. Και επειδή δεν μ’ αρέσει να μπαίνω στον ρόλο της αδικημένης… θα προσεγγίσω την αισιόδοξη πλευρά, ως απάντηση σε αυτό που με ρωτάτε. Πιστεύω, λοιπόν, ότι το «κλειδί» της επιτυχίας είναι η μαχητικότητα κάθε γυναίκας. Πώς θα κερδίσει τον δικό της αγώνα. Πώς θα καταφέρει να βάλει τη σφραγίδα της εκεί που θα στοχεύσει. Κι αν έχει τη δυναμική, την αξία και τις δυνατότητες, θα εισπράξει την επιβράβευση. Μπορεί να μην κατέχει κορυφαίες θέσεις και υψηλά αξιώματα, αλλά από διαφορετικά πεδία δράσης να καταφέρει να διακριθεί για την έμπνευση και τη δημιουργικότητά της και να αναδειχθεί άξια θαυμασμού!
Όταν το όραμα είναι αστείρευτο, συνεχίζεις να δημιουργείς…
Πώς ισορροπείτε την προσωπική/οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Η δουλειά δεν πρέπει ποτέ να γίνεται ζωή σου! Αυτός είναι κανόνας ισορροπίας. Δεν είναι θέμα προτεραιοτήτων, αλλά αρμονίας, ώστε να αποτελούν όλα στη ζωή πηγές ευτυχίας. Να εξηγήσω τι εννοώ… Εργασία και οικογένεια δεν είναι συγκρουόμενες δυνάμεις για μένα. Επιδιώκω να φέρνω τους δύο κόσμους κοντά, μέσα από μια συγχώνευση της χαράς που μου προσφέρει τόσο η προσωπική όσο και η επαγγελματική ζωή. Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Θα αναφερθώ σε δύο γυναίκες οι οποίες αποτελούν αστείρευτη πηγή έμπνευσης για εμένα. Στη μητέρα μου, που με την απέραντη υπομονή, τη δύναμη και τη σοφία της με διδάσκει ακόμα πώς να κατανοώ τον κόσμο. Και στην κόρη μου, η οποία με τις πνευματικές αναταράξεις που μου προκαλεί… με πείθει πως μπορώ να καταφέρω το ακατόρθωτο. Συχνά θυμίζουμε η μια στην άλλη πως όλα μπορούν να συμβούν, αρκεί να πιστέψουμε σε όσα επιθυμούμε! Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκεςθύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Η εμβληματική δικαστής Ruth Bader Ginsburg είχε πει: «Πάλεψε για όσα σε νοιάζουν, αλλά κάνε το με τρόπο που θα οδηγήσει και άλλους να σε ακολουθήσουν». Αυτό χρειάζεται επιμονή, γιατί «η πραγματική αλλαγή, η αλλαγή που αντέχει, συμβαίνει ένα βήμα τη φορά». Είναι ευθύνη όλων μας να παραμερίσουμε ενδοιασμούς και φόβους και να αντιμετωπίσουμε κατάματα και αποτελεσματικά κάθε μορφή βίας.
EconomyToday 73
μαριαννα χατζηαντωνιου
Group HR Director, Parimatch
«Anything you can imagine you can create it»
Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Πιστεύω ότι μια προσωπικότητα που έχει μια πετυχημένη καριέρα θα πρέπει να διακατέχεται από τα στοιχεία της ενθάρρυνσης για την ανάπτυξη και την αλλαγή. Η εταιρική κουλτούρα που χτίζεται θα πρέπει να εξαίρει την ποικιλία ιδεών, να αποτελεί «έμπνευση» για τους συνεργάτες και να δίνει κίνητρα, επιβραβεύοντας την ποιοτική εργασία. Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Η γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Κύπρο, αλλά και στο εξωτερικό, παρέμενε για πολλά χρόνια ταμπού. Κύριες αιτίες είναι η έλλειψη ευέλικτων μορφών εργασίας και ελλείψεις που παρατηρούνται στις εγκαταστάσεις και στις υποδομές για τη φροντίδα των παιδιών, καθώς και στην εργατική νομοθεσία. Όλοι έχουμε όνειρα και φιλοδοξίες που αποτελούν την πυξίδα με την οποία πορευόμαστε στη ζωή. Και αυτά θα πρέπει να γίνονται σεβαστά στην πορεία ενός ανθρώπου, άνδρα ή γυναίκας, προς την επαγγελματική καταξίωση. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Η ισορροπία ανάμεσα στην οικογενειακή και την επαγγελματική ζωή μου είναι το μυστικό μιας δομημένης καριέρας. Ο χρόνος που προσφέρω σε αυτούς τους δύο τομείς της ζωής μου έχει κανόνες και θεωρώ ότι είναι καταμερισμένος με τέτοιο τρόπο που να συμπληρώνει τα «θέλω» μου.
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Κάθε αρχή και δύσκολη, πόσο μάλλον όταν μιλάμε για γυναίκα. Μου δόθηκαν πολλές επαγγελματικές ευκαιρίες να αναδείξω την ποιότητα της εργασίας μου. Πρώτος σταθμός για εμένα η εμπειρία μου ως Junior HR σε ναυτιλιακή εταιρεία. Δεύτερος σταθμός ήταν και ο πρώτος διευθυντικός τίτλος που μου δόθηκε, στα 27 μου χρόνια, σε εταιρεία τηλεπικοινωνιών. Είχα την ευθύνη για την υλοποίηση διάφορων στρατηγικών projects αλλά και την ευθύνη για τη δική μου ομάδα. Τέλος, αυτό που κρατώ ως καθοριστικό σταθμό στην καριέρα μου είναι η θέση που έχω τώρα. Δουλεύω με μια ομάδα νέων ανθρώπων και έχουμε χτίσει μαζί μια εταιρική κουλτούρα για την οποία είμαι πολύ περήφανη. Η ηθική ικανοποίηση που παίρνω καθημερινά μέσα από τη δουλειά μου και τους συνεργάτες μου με παρακινεί να θέλω να δημιουργήσω ακόμη περισσότερα πράγματα και να εξελιχθώ ως άνθρωπος. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Οι αξίες μου αποτελούν τα «κρυμμένα κριτήρια» με τα οποία ερμηνεύω τις συμπεριφορές των ανθρώπων και τις καταστάσεις γύρω μου, και αναφέρονται στον επιθυμητό τρόπο συμπεριφοράς που οδηγεί τις κρίσεις, τις στάσεις και τις πράξεις μου. 74 EconomyToday
Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Πηγή έμπνευσης αποτελεί σίγουρα η μητέρα μου, μια γυναίκα η οποία κατάφερε να ισορροπήσει οικογένεια και καριέρα από πολύ μικρή. Με όλες τις δυσκολίες και αντιξοότητες, κράτησε την οικογένεια ενωμένη και μας έδωσε αξίες να πορευθούμε και να χαράξουμε τη δική μας πορεία, ενώ είναι πάντα δίπλα μας σε ό,τι χρειαστούμε. Γυναίκα-πρότυπο επαγγελματικά είναι επίσης η Oprah Winfrey, μια γυναίκα που ξεκίνησε από πολύ χαμηλά και είναι πηγή έμπνευσης. Το δικό της μότο προσπαθώ να το υιοθετήσω κι εγώ: Anything you can imagine you can create it. Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών είναι μια παγκόσμια πανδημία. Η αυξανόμενη δημοσιοποίηση από γυναίκες από όλες τις περιοχές και όλα τα κοινωνικά στρώματα φέρνει στο φως το μέγεθος του προβλήματος. Ο αγώνας για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών είναι καθημερινός. Μέχρι την ημέρα που να μη χρειάζεται πια να υπάρχουν ημέρες καταδίκης της.
ΔΡ ΑΜΑΛΙΑ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗ
Ιατρική Διευθύντρια του Γενικού Νοσοκομείου Αμμοχώστου και Επιστημονική Διευθύντρια Λάρνακας-Αμμοχώστου
Πώς θα περιγράφατε τα πρώτα σας επαγγελματικά βήματα και ποιοι σταθμοί καθόρισαν την πορεία σας; Ξεκίνησα να εργάζομαι στο Γενικό Νοσοκομείο Αμμοχώστου όταν ακόμη λειτουργούσε μόνο με ένα τμήμα και μάλιστα μεικτό, όπου παθολογικά και καρδιολογικά περιστατικά νοσηλεύονταν στον ίδιο θάλαμο. Οι περισσότερες ειδικότητες δεν υπήρχαν, ενώ η διενέργεια ενδοσκοπήσεων και αξονικών τομογραφιών έπρεπε να γίνεται στον ιδιωτικό τομέα ή οι ασθενείς να μεταφέρονται με ασθενοφόρα σε άλλα νοσοκομεία. Όχι λίγες φορές, κατά τις βραδινές ώρες, έπρεπε να διακομίσουμε σοβαρά καρδιολογικά περιστατικά στο Γ.Ν. Λευκωσίας. Μέχρι και σήμερα, εκτός από τα καθήκοντά μου ως καρδιολόγου, εκτελώ και καθήκοντα ειδικού παθολόγου. Η μετακόμισή μας στις νέες κτιριακές εγκαταστάσεις, η στελέχωση του Νοσοκομείου με εξειδικευμένο προσωπικό, ο διορισμός μου ως Ιατρικής Διευθύντριας του Γ.Ν. Αμμοχώστου και ως Επιστημονικής Διευθύντριας Λάρνακας-Αμμοχώστου, καθώς επίσης και ο ορισμός του Νοσοκομείου μας ως Κέντρου Αναφοράς για τον COVID-19, καθόρισαν τη μέχρι τώρα επαγγελματική μου πορεία. Με ποιες αξίες πορεύεστε στον επαγγελματικό στίβο; Με αγάπη, προσφορά, σεβασμό, αλληλεγγύη και κατανόηση προς τον κάθε συνάνθρωπό μας που είναι δίπλα μας και χρειάζεται τη βοήθειά μας ή ακόμη και μια καλή κουβέντα από εμάς.
Από εμάς τις γυναίκες εξαρτάται η πλήρης ισότητα
τά χρόνια. Από εμάς τις γυναίκες εξαρτάται η πλήρης ισότητα και γι’ αυτό πρέπει να αποδείξουμε, όταν μας δοθεί η ευκαιρία, ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε εξίσου καλά αλλά και καλύτερα. Πώς ισορροπείτε την προσωπική/ οικογενειακή ζωή με την επαγγελματική σας ζωή; Υπέρτατο αγαθό κάθε ανθρώπου είναι η οικογένειά του. Δεν νοείται επιτυχημένη επαγγελματίας που παραμερίζει ή καταστρέφει την οικογένειά της. Η σωστή ανατροφή και η παιδεία των παιδιών μου αποτελούν τη μέγιστή μου προτεραιότητα.
Ποια στοιχεία καθορίζουν μια πετυχημένη καριέρα; Πετυχημένη καριέρα για μένα δεν είναι μόνο η επαγγελματική ανέλιξη. Η ανιδιοτελής προσφορά στον συνάνθρωπό μας αλλά και στον χώρο εργασίας και η αναγνώριση και η εκτίμηση αυτού αποτελούν για μένα το μέγιστο αγαθό. Συνήθως, και προπαντός στην επαρχία, η καριέρα όπως οι περισσότεροι την αντιλαμβανόμαστε είναι δύσκολη μέχρι και ανέφικτη.
Ποια γυναίκα αποτελεί πρότυπο - πηγή έμπνευσης για εσάς; Η γυναίκα της προσφυγιάς. Ακόμη είναι στο μυαλό μου οι εικόνες της προσφυγιάς. Βαρύ και αβάσταχτο το φορτίο αυτών των γυναικών. Αντίσκηνα, αγνοούμενοι, χωρίς στον ήλιο μοίρα. Παρ’ όλες τις κακουχίες, τον εξευτελισμό πολλές φορές, τη φτώχεια και τόσα άλλα, τα κατάφεραν.
Ποια είναι η άποψή σας σε ό,τι αφορά τα θέματα ισότητας στον χώρο εργασίας, τις ίσες ευκαιρίες ανέλιξης και την ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών; Η έλλειψη ισότητας δεν αποτελεί πρόβλημα μόνο στη δική μας κοινωνία. Έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου, συμπεριλαμβανομένων και νομοθετικών διατάξεων, σε τοπικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο. Ας είμαστε ειλικρινείς, η ανδροκρατία στον χώρο εργασίας για πολλούς λόγους θα παραμείνει για αρκε-
Η 8η Μαρτίου 2021 ξημερώνει υπό το φως των σοβαρών καταγγελιών για λεκτική, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες-θύματα οποιασδήποτε μορφής βίας; Ο κάθε άνθρωπος με αξιοπρέπεια καταδικάζει οποιαδήποτε μορφή βίας. Ας μην το ανεχτούμε ως γυναίκες. Οφείλουμε να συμπαρασταθούμε και να βοηθήσουμε αυτές τις γυναίκες και κυρίως να κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να σταματήσει αυτό το φαινόμενο.
EconomyToday 75
ΘΕΜΑ
76 EconomyToday
Εμβόλιο κατά του κορωνοϊού
Ένας αγώνας μετ’ εμποδίων Έναν χρόνο μετά και η ανθρωπότητα παραμένει έρμαιο του ιού, που ήρθε να αλλάξει διεθνώς την καθημερινότητα δισεκατομμυρίων ανθρώπων και να δημιουργήσει καινούργια δεδομένα. Οι εμβολιασμοί είναι για πολλούς το κλειδί που θα ανοίξει την πόρτα που οδηγεί στην «κανονικότητα». Αν και τα εμβόλια είναι εδώ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, από την οποία εξαρτάται το εμβολιαστικό πρόγραμμα και της Κύπρου, προχωρεί με ρυθμούς χελώνας και παραδέχεται κενά στη διαδικασία. Την ίδια στιγμή, ο ιός μεταλλάσσεται, ανακατεύοντας ξανά το κουβάρι που μόλις είχε αρχίσει να ξεδιπλώνεται. ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΠΗΤΤΑ
EconomyToday 77
ΘΕΜΑ
Σ
υνολικά τρία διαφορετικά εμβόλια έχουν μέχρι στιγμής λάβει την έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.) για χρήση στις χώρες της Ε.Ε. και κατ’ επέκταση και στην Κύπρο. Πρόκειται για τα εμβόλια των εταιρειών Pfizer/ΒioΝΤech, της εταιρείας Moderna και της εταιρείας AstraZeneca. Την ίδια στιγμή, επίσημο αίτημα για έγκριση του εμβολίου της στον Ε.Ο.Φ. έχει καταθέσει η εταιρεία Johnson & Johnson (εμβόλιο μίας δόσης).
κατορθωτός, μέχρι το καλοκαίρι, ο εμβολιασμός του 6070% των Ευρωπαίων πολιτών.
Επιπλέον μισό δισ. δόσεις Σε μια προσπάθεια εξασφάλισης όσο το δυνατόν περισσότερων εμβολίων, η Ε.Ε. ανακοίνωσε ότι, εντός του έτους, θα προμηθευτεί επιπλέον 300 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου των εταιρειών Pfizer/BioNTech, έχοντας παράλληλα την επιλογή να ζητήσει άλλα 100 εκατομμύρια δόσεις στη συνέχεια. Οι Βρυξέλλες συνήψαν, επίσης, νέα συμφωνία με την εταιρεία Moderna, με βάση την οποία η Ε.Ε. προμηθεύεται επιπλέον 150 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της εντός του 2021 και άλλα 150 εκατομμύρια δόσεις εντός του 2022.
Ρυθμοί χελώνας Μέχρι σήμερα δεν έχουν εμβολιαστεί παρά μόνο περίπου 30 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες. Εξ αυτών, τα 22 εκατομμύρια έχουν λάβει την πρώτη δόση του εμβολίου και μόλις 7 εκατομμύρια έχουν λάβει και τις δύο δόσεις. Η Ε.Ε. παραδέχτηκε ότι υπήρξαν καθυστερήσεις και κενά στη διαδικασία. Η Πρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε συγκεκριμένα: «Καθυστερήσαμε την αδειοδότηση. Ήμασταν υπερβολικά αισιόδοξοι για τη μαζική παραγωγή των εμβολίων και πεπεισμένοι ότι θα παραδίδονταν στην ώρα τους». Πράγματι! Η μια εταιρεία μετά την άλλη δήλωναν καθυστερήσεις στις παραδόσεις, συνήθως επικαλούμενες προβλήματα στην παραγωγή, με αποτέλεσμα τα διαθέσιμα εμβόλια να μην είναι ποτέ αρκετά για τα κράτη-μέλη, που μένουν ανοχύρωτα απέναντι στην αόρατη απειλή. Παρ’ όλα αυτά, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επιμένει ότι είναι 78 EconomyToday
Συνδυασμός εμβολίων Η ίδια η Ε.Ε. παραδέχτηκε ότι υπήρξαν καθυστερήσεις και κενά στη διαδικασία των εμβολιασμών
Σωτήρια θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η τακτική συνδυασμού δύο διαφορετικών εμβολίων. Κάποιος, με αυτόν τον τρόπο, θα λάμβανε την πρώτη δόση του εμβολίου από μία εταιρεία και στη συνέχεια, εάν υπήρχε έλλειψη αποθεμάτων, θα λάμβανε τη δεύτερη δόση του εμβολίου από άλλη εταιρεία. Γίνονται, ήδη, κάποιες πρώτες ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση. Για παράδειγμα, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης άρχισε να ερευνά κατά πόσον είναι δυνατόν να συνδυαστούν τα εμβόλια των εταιρειών Pfizer/ΒioΝΤech και AstraZeneca, με τον επικεφαλής της έρευνας να δη-
Προσπάθειες οχύρωσης Σε μια προσπάθεια να οχυρωθούν κατά των μεταλλάξεων και να διασφαλίσουν την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, οι Βρυξέλλες παρουσίασαν στις 18 Φεβρουαρίου ειδικό σχέδιο δράσης με το όνομα «Hera Incubator». Πρόκειται για δημόσια συνεργασία με ερευνητές βιοτεχνολογίας, κατασκευαστές και δημόσιες αρχές, ούτως ώστε να εντοπίζονται οι μεταλλάξεις του κορωνοϊού, να αναπτύσσονται νέα και προσαρμοσμένα εμβόλια, να επιταχύνεται η διαδικασία έγκρισης και να διασφαλίζεται κλιμάκωση της παραγωγικής ικανότητας.
Τα προβλήματα της AstraZeneca Τα ελλιπή στοιχεία για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου της εταιρείας AstraZeneca σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω σκόρπισαν αμφιβολίες στις ευρωπαϊκές χώρες, με τη Γερμανία να ανοίγει πρώτη τον χορό της αμφισβήτησης. Τουλάχιστον 15 χώρες της Ευρώπης αποφάσισαν να θέσουν ηλικιακά όρια στη χορήγηση του συγκεκριμένου εμβολίου.
Χορήγηση εμβολίου AstraZeneca στην Ε.Ε. (ενδεικτικά)
Χορηγείται σε άτομα κάτω των 65 Ελλάδα Γερμανία Γαλλία
λώνει: «Αν αποδείξουμε ότι τα εμβόλια αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά, θα αυξηθεί σημαντικά η ευελιξία στη διανομή τους».
Ο «πονοκέφαλος» των μεταλλάξεων Ενώ ολόκληρος ο πλανήτης περίμενε τα εμβόλια, που θα τερμάτιζαν την καραντίνα, θα έβαζαν φρένο στην πανδημία και θα επέτρεπαν την επιστροφή στην κανονικότητα, βρέθηκε τελικά αντιμέτωπος με τις νέες, πιο μολυσματικές μεταλλάξεις του ιού. Μόνο στην Κύπρο έχουν εντοπιστεί 37 διαφορετικές μεταλλάξεις του ιού. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν η βρετανική μετάλλαξη, η νοτιοαφρικανική μετάλλαξη και η μετάλλαξη από τη Βραζιλία. Εδώ γεννάται και το μεγάλο ερώτημα κατά πόσον τα εμβόλια που αυτή τη στιγμή είναι διαθέσιμα, είναι ικανά να αντιμετωπίσουν αυτά τα νέα, μεταλλαγμένα στελέχη. Κι αν όχι, τι σημαίνει αυτό; Όσοι εμβολιάστηκαν θα πρέπει μήπως να εμβολιαστούν ξανά στο προσεχές μέλλον; Δεν υπάρχει ακόμα ξεκάθαρη απάντηση επί του θέματος. Προκαταρκτικά ευρήματα ερευνών κάνουν λόγο για μείωση της αποτελεσματικότητας των εμβολίων στη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη, ενώ πιο αισιόδοξα είναι τα αποτελέσματα για το βρετανικό στέλεχος. Οι εταιρείες δηλώνουν, πάντως, ετοιμότητα να αναπροσαρμόσουν τα εμβόλιά τους αν χρειαστεί, αλλά αυτό προϋποθέτει χρόνο.
Γεννάται και το μεγάλο ερώτημα κατά πόσον τα εμβόλια που αυτή τη στιγμή είναι διαθέσιμα, είναι ικανά να αντιμετωπίσουν αυτά τα νέα, μεταλλαγμένα στελέχη
Χορηγείται σε άτομα κάτω των 55 Ισπανία Ιταλία Βέλγιο
Η κυβέρνηση της Βρετανίας έσπευσε, πάντως, να υπερασπιστεί την εταιρεία, το ίδιο και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ο οποίος συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη για να επανεξετάσει το εμβόλιο. Μετά το πέρας της συνεδρίασης, ο Οργανισμός άναψε το πράσινο φως για χορήγηση του εμβολίου χωρίς ηλικιακό όριο. Ο επικεφαλής της Στρατηγικής Συμβουλευτικής Ομάδας Εμβολιασμού του Π.Ο.Υ. εξήγησε: «Οτιδήποτε μπορούμε να κάνουμε προκειμένου να χρησιμοποιήσουμε ένα προϊόν, που ίσως μειώσει τους αριθμούς (των θανάτων παγκοσμίως), είναι απόλυτα δικαιολογημένο, ακόμη και αν οι πληροφορίες δεν είναι τόσο πλήρεις όσο θα θέλαμε».
EconomyToday 79
ΣΕΙΣ
ΘΕΜΑ
Φλερτ Βρυξελλών με το Sputnik V
Η αποτελεσματικότητα του Sputnik V αγγίζει, σύμφωνα με το επιστημονικό περιοδικό Lancet, το 91,6%. Το πρώτο ρωσικό εμβόλιο, που αμφισβητήθηκε από πολλούς εξαιτίας του μικρού χρονικού διαστήματος που χρειάστηκε για την παρασκευή του, αποτελεί πλέον το μεγάλο στοίχημα για πολλές χώρες της Ευρώπης. Οι αρχές της Ρωσίας ισχυρίστηκαν ότι έχουν ήδη καταθέσει αίτημα για έγκριση στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, κάτι που ο Οργανισμός, λίγες μέρες αργότερα, διέψευσε και το σκηνικό παραμένει ακόμα θολό. Αν η Ε.Ε. προχωρήσει, ωστόσο, στην προμήθεια του Sputnik V, αυτό θα αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην πορεία των εμβολιασμών. Η Ουγγαρία, κράτος-μέλος της Ε.Ε., αγνόησε την κοινή ευρωπαϊκή στρατηγική και, χωρίς να περιμένει την έγκριση του Ε.Ο.Φ., προχώρησε στην αγορά του ρωσικού εμβολίου, το οποίο άρχισε ήδη να χορηγείται στη χώρα. Η Βουδαπέστη δεν έμεινε, όμως, μόνο εκεί. Παρήγγειλε εμβόλια και από την Κίνα, και πιο συγκεκριμένα από την εταιρεία Sinopharm.
Βρυξέλλες Vs Λονδίνο
Σε αδιέξοδο οδήγησε, τελικά, ο πόλεμος Βρυξελλών AstraZeneca, καθώς δεν άλλαξε ουσιαστικά τίποτα. Αυτό που οφείλει, όμως, να αναγνωρίσει κανείς στην Ε.Ε. είναι πως, τρίζοντας τα δόντια, κατάφερε να δημιουργήσει τον λεγόμενο «μηχανισμό διαφάνειας εξαγωγών». Ο νέος μηχανισμός που εφαρμόζεται είναι προσωρινός και αφορά μόνο τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού των εταιρειών με τις οποίες οι Βρυξέλλες συνήψαν συμφωνία. «Χρειαζόμαστε πλέον διαφάνεια σχετικά με το πού πηγαίνουν τα εμβόλια που εξασφαλίσαμε, καθώς και να διασφαλίσουμε ότι φτάνουν στους πολίτες μας. Είμαστε υπόλογοι έναντι των Ευρωπαίων και φορολογουμένων – κάτι που αποτελεί βασική αρχή για εμάς», ήταν το μήνυμα της Επιτρόπου Υγείας της Ε.Ε., Στέλλας Κυριακίδου. Ο πόλεμος με την AstraZeneca είχε αρχίσει όταν η εταιρεία είχε ανακοινώσει ότι θα παραδώσει στην Ε.Ε. λιγότερες δόσεις από τις συμφωνηθείσες για το πρώτο τρίμηνο του 2021, επικαλούμενη προβλήματα στην παραγωγή και τήρηση σειράς προτεραιότητας. Οι Βρυξέλλες αντέδρασαν έντονα και έκαναν ξεκάθαρο ότι δεν αποδέχονται τους ισχυρισμούς της εταιρείας. Στην εξίσωση μπήκε αναπόφευκτα και η Βρετανία, η οποία «κατηγορήθηκε» ότι έλαβε τις δόσεις των εμβολίων που προορίζονταν για τις χώρες της Ε.Ε.
ΟΙ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΡΙΕΣ ΧΩΡΕΣ ΣΤΟΥΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥΣ ΧΩΡΑ
Οι Βρυξέλλες φλερτάρουν με το ρωσικό εμβόλιο Sputnik V
Ισραήλ Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα Ηνωμένο Βασίλειο Ηνωμένες Πολιτείες Ευρωπαϊκή Ένωση
80 EconomyToday
81,78 54,33 25,73 17,44 5,67
Σημείωση: Οι αριθμοί αφορούν δόσεις εμβολίων που χορηγήθηκαν και όχι αριθμούς ατόμων που ολοκλήρωσαν τον εμβολιασμό τους, μέχρι τις 18 Φεβρουαρίου 2021. ΠΗΓΗ: ourworldindata.org
Η πορεία των εμβολιασμών στην Κύπρο
Μέχρι τις 22 Φεβρουαρίου, 58.490 πολίτες στην Κύπρο είχαν λάβει το εμβόλιο κατά της νόσου COVID-19, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας. Σε 39.269 είχε χορηγηθεί η πρώτη δόση του εμβολίου. Σε 19.200 είχαν χορηγηθεί και οι δύο δόσεις του εμβολίου και συνεπώς τα άτομα αυτά έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό
ΑΡ. ΔΟΣΕΩΝ ΑΝΑ 100 ΑΤΟΜΑ
τους. Οι εμβολιασμοί διεξήχθησαν βάσει ηλικίας (φθίνουσα σειρά), ενώ παράλληλα εμβολιάζονταν οι επαγγελματίες υγείας. Στις 18 Φεβρουαρίου, το Υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε τη σύσταση ad hoc επιτροπής για την εκπόνηση πλάνου ιεράρχησης των ομάδων εμβολιασμού στη βάση νοσηρότητας. Συνεπώς, ευπαθή άτομα, ανεξαρτήτως ηλικίας, όταν βάσει αυτής
της ιεράρχησης φτάσει η σειρά τους, θα καλούνται να εμβολιαστούν. Επιπρόσθετα, το Υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε, στις 19 Φεβρουαρίου, την έναρξη κατ’ οίκον εμβολιασμών των ασθενών που είναι κλινήρεις. Εντός Μαρτίου, η Κύπρος θα παραλάβει επιπλέον 130.440 δόσεις των τριών αδειοδοτημένων εμβολίων (Pfizer/ BioNTech, Moderna, AstraZeneca).
Αμερικανική συνδυαστική θεραπεία Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Ομοσπονδιακός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων –που είναι υπεύθυνος και για την έγκριση των εμβολίων– χορήγησε άδεια κατεπείγουσας χρήσης της συνδυαστικής θεραπείας δύο συνθετικών αντισωμάτων που ανέπτυξε η φαρμακευτική Eli Lilly. Πρόκειται για φάρμακο που χορηγείται ενδοφλέβια και, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα μελέτες, φαίνεται να μειώνει σημαντικά τις νοσηλείες και τους θανάτους σε ασθενείς με κορωνοϊό, υψηλού κινδύνου.
«Πράσινα διαβατήρια» Τα ελλιπή στοιχεία για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου της εταιρείας AstraZeneca σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω σκόρπισαν αμφιβολίες στις ευρωπαϊκές χώρες
Οι αιθέρες σύντομα θα ανοίξουν ξανά και οι εμβολιασμοί θα κατέχουν πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή τη νέα εποχή. Μεγάλος λόγος γίνεται για τα λεγόμενα «πράσινα διαβατήρια», που θα πιστοποιούν ότι κάποιος έχει εμβολιαστεί και θα επιτρέπουν τα ταξίδια χωρίς άλλες προϋποθέσεις. Υπάρχουν, βέβαια, και οι φωνές που διαφωνούν με αυτή την τακτική, εξαιτίας της πιθανότητας κάποιος που έχει εμβολιαστεί να είναι παρ’ όλα αυτά φορέας του κορωνοϊού. Στόχος αυτής της προσπάθειας είναι, βέβαια, να μη χαθεί και η φετινή τουριστική σεζόν. Κατά την επίσκεψή του στο Ισραήλ, στις 14 Φεβρουαρίου, ο Νίκος Αναστασιάδης ανακοίνωσε ότι, από την 1η Απριλίου, όσοι φτάνουν στην Κύπρο από τη γείτονα χώρα και έχουν λάβει εμβόλιο το οποίο είναι εγκεκριμένο από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, δεν θα χρειάζεται να υποβληθούν σε μοριακό έλεγχο, ούτε να τεθούν σε αυτοπεριορισμό.
Ελπιδοφόρα φάρμακα
Εκτός από τα εμβόλια, οι επιστήμονες επικεντρώνονται και στην παρασκευή φαρμάκων για την καταπολέμηση της νόσου COVID-19. Γίνεται, επίσης, προσπάθεια αξιοποίησης υφιστάμενων φαρμάκων που θα μπορούσαν να έχουν θετικά αποτελέσματα σε ασθενείς με κορωνοϊό, όπως για παράδειγμα η βουδεσονίδη, που χρησιμοποιείται ευρέως για το άσθμα. Σύμφωνα με τις πρώτες μελέτες, φαίνεται να μειώνει σημαντικά την ανάγκη για νοσηλεία ασθενών που έχουν ήδη προσβληθεί από τον ιό.
Το «θαυματουργό» φάρμακο των Ισραηλινών Πολλά υποσχόμενο φαίνεται να είναι το φάρμακο που αναπτύσσεται στο Ισραήλ κατά του κορωνοϊού και συγκεκριμένα στο εργαστήριο Ichilov στο Τελ Αβίβ, υπό τον επιστήμονα Ναντίρ Αρμπέρ. Πρόκειται για εισπνεόμενο παρασκεύασμα που κατά την πρώτη φάση των κλινικών δοκιμών χορηγήθηκε σε 30 άτομα με μέτρια ή σοβαρά συμπτώματα. Στο σύνολό τους, οι ασθενείς ανέκαμψαν, με 29 εξ αυτών σε τρεις με πέντε μέρες. Ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου, παρουσίασε το εν λόγω φάρμακο στον Νίκο Αναστασιάδη, κατά την επίσκεψή του στο Ισραήλ. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας άναψε το πράσινο φως για κλινικές δοκιμές και στην Κύπρο. Δοκιμές του ελπιδοφόρου φαρμάκου θα γίνουν επίσης και στην Ελλάδα.
EconomyToday 81
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α : Α ΣΦΑ Λ ΙΣ Τ ΙΚ Η Β ΙΟ ΜΗΧ ΑΝ Ι Α
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ
ΟΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ
ΓΙΑ ΤΟ 2021
Σε «αναδιοργάνωση» βρίσκεται ο τομέας των ασφαλειών, ο οποίος καλείται να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις του COVID-19 και τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις ΤΗΣ ΕΜΙΛΥΣ ΜΙΝΤΗ
82 EconomyToday
M
ε συνεισφορά που υπολογίζεται στο 4% του ΑΕΠ της κυπριακής οικονομίας, ο τομέας της ασφαλιστικής βιομηχανίας διανύει μια περίοδο με κύρια χαρακτηριστικά τη συγκρατημένη αισιοδοξία για την πορεία του κλάδου κατά τη διάρκεια του 2021, την αβεβαιότητα και τον αντίκτυπο που προκαλεί ο COVID-19, την προσαρμοστικότητα στις νέες τεχνολογικές απαιτήσεις και την τήρηση των εποπτικών υποχρεώσεων. Την ίδια στιγμή, μια άλλη σημαντική πρόκληση είναι ο αριθμός των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο, ο οποίος, όπως αναφέρει σε συνέντευξή της στο Economy Today η Αναπληρώτρια Έφορος Ασφαλίσεων, Τώνια Τσαγγάρη, είναι δυσανάλογα μεγάλος. Όσον αφορά τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις,
ο Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Ασφαλιστικών Εταιρειών, Ανδρέας Αθανασιάδης, σημειώνει σε συνέντευξή του πως το 2021 παραμένει ένα έτος με πολλούς αγνώστους και ότι ο ασφαλιστικός τομέας είναι υποχρεωμένος να παραμείνει στην πρώτη γραμμή της τεχνολογικής ανάπτυξης. Όπως αναφέρει, «οι ολοένα αυξανόμενες απαιτήσεις της εποπτείας σε τοπικό και ευρωπαϊκό επίπεδο μάς κατευθύνουν σε ψηφιακές λύσεις με δυνατότητες δημιουργίας μοντέλων, γρήγορη επεξεργασία και παροχή λεπτομερούς πληροφόρησης». Τέλος, ασφαλιστικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην κυπριακή αγορά μάς παρουσιάζουν το πλάνο τους για το 2021, καθώς και τις νέες ενέργειες που έχουν υιοθετηθεί, δηλώνοντας το παρών τους στη νέα ψηφιακή εποχή.
EconomyToday 83
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α : Α ΣΦΑ Λ ΙΣ Τ ΙΚ Η Β ΙΟ ΜΗΧ ΑΝ Ι Α
ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ
Όσον αφορά τις κυριότερες προκλήσεις τις οποίες καλείται να αντιμετωπίσει ο ασφαλιστικός τομέας για το 2021, η κ. Τσαγγάρη σημειώνει: «Κατά τη διάρκεια του 2020, οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν επιδείξει ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα, κάτι που τους επέτρεψε να συνεχίσουν απρόσκοπτα σε ένα ιδιαίτερα δυσμενές περιβάλλον. Παρά τη σταδιακή ανάκαμψη στις χρηματαγορές, καθώς και τις θετικές εξελίξεις στο θέμα των εμβολίων, ο βαθμός αβεβαιότητας εξακολουθεί να παραμένει υψηλός. Μέσα σε αυτά τα δεδομένα, οι ασφαλιστικές εταιρείες καλούνται να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του επιχειρησιακού τους μοντέλου, που να επικεντρώνεται στην ανάπτυξή τους, καθώς και την οικονομική βιωσιμότητά τους, η οποία περιλαμβάνει τη φερεγγυότητα, την κερδοφορία και την ικανοποιητική ρευστότητα. Αυτή θα είναι και η προτεραιότητα της εποπτείας των ασφαλιστικών εταιρειών για το 2021».
Ο ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΤΟΥ COVID-19
Το 2020 ήταν μια χρονιά κατά την οποία ήρθαμε αντιμέτωποι με την πανδημία του κορωνοϊού. Κληθείσα να σχολιάσει πώς η πανδημία του COVID-19 επηρεάζει τον τομέα των ασφαλειών, η Αναπληρώτρια Έφορος Ασφαλίσεων εξηγεί: «Για το 2020, ο περιορισμός στις μετακινήσεις είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση στις απαιτήσεις στον κλάδο των μηχανοκίνητων οχημάτων, η οποία επέφερε, τουλάχιστον προσωρινά, βελτίωση στα αποτελέσματα των ασφαλιστικών εταιρειών γενικής φύσεως. Σε ό,τι αφορά τις εργασίες για το 2020, φαίνεται από τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα ότι υπήρξε μια σταθερή εικόνα σε σχέση με το 2019 για τις ασφαλίσεις γενικού κλάδου και μια μικρή αύξηση για τις 84 EconomyToday
ασφαλίσεις του κλάδου ζωής. Παρόλο που η προκαταρκτική ένδειξη για το 2021 είναι μεν θετική, η αναγκαία αύξηση στον κύκλο εργασιών τους δεν θεωρείται δεδομένη».
ΑΥΞΗΜΕΝΕΣ ΕΠΟΠΤΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ
«Το 2021 οι ασφαλιστικές εταιρείες θα έχουν αρκετές προκλήσεις να αντιμετωπίσουν και οι πολιτικές διαχείρισης κεφαλαίου που ακολουθούν θα πρέπει να διέπονται από αρχές υψηλής σύνεσης»
Αναφερόμενη στις εποπτικές απαιτήσεις, η κ. Τσαγγάρη προσθέτει μεταξύ άλλων: «Η ασφαλιστική βιομηχανία, από το 2016 που εφαρμόστηκε η νέα νομοθεσία για τη Φερεγγυότητα ΙΙ, έχει καταβάλει μεγάλες προσπάθειες προσαρμογής στα νέα εποπτικά δεδομένα. Οι αυξημένες πλέον εποπτικές απαιτήσεις, με έμφαση στην καλύτερη διακυβέρνηση και στην εκτίμηση των ρίσκων της ασφαλιστικής εταιρείας, έχουν αναπόφευκτα αυξήσει τα έξοδα των ασφαλιστικών εταιρειών και καθιστούν την επιβίωση των μικρών ασφαλιστικών εταιρειών με χαμηλό όγκο εργασιών δύσκολη. Επιπρόσθετα, οι συνεχώς αυξανόμενες ευρωπαϊκές απαιτήσεις, όπως το IDD (η καινούργια νομοθεσία για τη διαμεσολάβηση), το GDPR (για τα προσωπικά δεδομένα), ή το επερχόμενο IFRS 17 (σημαντικές αλλαγές στη λογιστική αντιμετώπιση), συνεπάγονται σημαντικές αυξήσεις στα έξοδα διαχείρισης των εταιρειών. Την ίδια στιγμή, το παρατεταμένο περιβάλλον χαμηλών αποδόσεων στις επενδύσεις, καθώς και τα αρνητικά επιτόκια στις καταθέσεις, δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια κέρδους από επενδύσεις. Αν δε σε αυτά προσθέσουμε και το μεγάλο ποσοστό επενδύσεων σε ακίνητα που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους, ιδιαίτερα οι μικρές ασφαλιστικές εταιρείες, οι αποδόσεις των οποίων έχουν διακυμάνσεις και δεν ρευστοποιούνται εύκολα, η κατάσταση χειροτερεύει».
tests) που υποβάλλονται στην Υπηρεσία, έτσι ώστε να λαμβάνονται προληπτικές ενέργειες για προστασία των ασφαλισμένων».
ΜΕΓΑΛΟΣ Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ
Η ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ
Κληθείσα να σχολιάσει πώς επηρεάζεται ο ασφαλιστικός κλάδος από τον ψηφιακό μετασχηματισμό, ο οποίος, σε συνδυασμό και με την πανδημία του COVID-19, έχει αλλάξει τον τρόπο και το μοντέλο λειτουργίας πολλών επιχειρήσεων, σημειώνει: «Η αλλαγή στην κοινωνία και η στροφή προς την ψηφιοποίηση, η οποία ξεφεύγει του μοντέλου του πιστού πελάτη, πάνω στο οποίο βασίζονταν μέχρι σήμερα οι περισσότερες μικρές ασφαλιστικές εταιρείες, αποτελούν ακόμα έναν σταθμικό παράγοντα για την επιβίωση των μικρών ασφαλιστικών εταιρειών. Η πανδημία έφερε στην επιφάνεια την ανάγκη για περαιτέρω ανάπτυξη των μηχανογραφικών συστημάτων των ασφαλιστικών εταιρειών, τόσο στη διαχείριση των εργασιών τους όσο και στην εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων, κάτι που επίσης αναμένεται να αυξήσει τα έξοδα διαχείρισής τους. Με βάση τα πιο πάνω, αναμένεται ότι το 2021 οι ασφαλιστικές εταιρείες θα έχουν αρκετές προκλήσεις να αντιμετωπίσουν και οι πολιτικές διαχείρισης κεφαλαίου που ακολουθούν θα πρέπει να διέπονται από αρχές υψηλής σύνεσης. Για αυτόν τον λόγο και με βάση ευρωπαϊκές συστάσεις, με σχετική εγκύκλιό μου έχω ζητήσει από τις ασφαλιστικές εταιρείες όπως περιορίσουν τις διανομές μερισμάτων τους και όπως επικεντρώσουν τις πολιτικές διαχείρισης κεφαλαίων τους στη διατήρηση και όπου απαιτείται και στην ενίσχυση των ιδίων κεφαλαίων τους. Ας σημειωθεί ότι, με βάση τη νομοθεσία, οι ασφαλιστικές εταιρείες οφείλουν να αναλύουν όλους τους κινδύνους και να εξετάζουν την επίδρασή τους στα κεφάλαιά τους. Η Υπηρεσία Ελέγχου Ασφαλιστικών Εταιρειών αξιολογεί σε συνεχή βάση τους υπολογισμούς αλλά και τα διάφορα τεστ αντοχής (stress
«Οι ασφαλιστικές εταιρείες καλούνται να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του επιχειρησιακού τους μοντέλου, που να επικεντρώνεται στην ανάπτυξή τους, καθώς και την οικονομική βιωσιμότητά τους, η οποία περιλαμβάνει τη φερεγγυότητα, την κερδοφορία και την ικανοποιητική ρευστότητα»
«Έχοντας αναφέρει τα πιο πάνω, σημειώνω ότι οι κυπριακές ασφαλιστικές εταιρείες αριθμούνται σε 34. Στην Κύπρο δραστηριοποιούνται επίσης και 8 υποκαταστήματα ευρωπαϊκών ασφαλιστικών εταιρειών, ενώ επιπρόσθετα σήμερα έχουν το δικαίωμα δραστηριότητας 541 ευρωπαϊκές ασφαλιστικές εταιρείες μέσω της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, αριθμός που μεταβάλλεται συνεχώς». Όπως εξηγεί η κ. Τσαγγάρη, «οι αριθμοί αυτοί δίνουν την εντύπωση ότι ο θεσμός της ασφάλισης στην Κύπρο είναι πολύ διαδεδομένος. Αν λάβει όμως κάποιος υπόψη ότι στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται 36 ελληνικές ασφαλιστικές εταιρείες και λειτουργούν 24 υποκαταστήματα ευρωπαϊκών ασφαλιστικών εταιρειών, καθώς και παρόμοιος με την Κύπρο αριθμός ευρωπαϊκών ασφαλιστικών εταιρειών οι οποίες δραστηριοποιούνται με ελευθερία παροχής υπηρεσιών, εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι ο αριθμός των ασφαλιστικών εταιρειών στην Κύπρο είναι δυσανάλογα μεγάλος σε σχέση με τον πληθυσμό της Κύπρου. Ας σημειωθεί δε ότι οι περισσότερες κυπριακές ασφαλιστικές εταιρείες δραστηριοποιούνται αποκλειστικά στην Κύπρο, με αποτέλεσμα να δημιουργείται έντονος ανταγωνισμός και τα μεγέθη των ασφαλιστικών εταιρειών αναπόφευκτα να είναι πολύ μικρά. Ο δε μεγάλος βαθμός ανταγωνισμού δεν επιτρέπει την ικανοποιητική αύξηση των ασφαλίστρων, με αποτέλεσμα οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις να δυσκολεύονται να επιβιώσουν σήμερα αλλά και στο μέλλον. Συνεπώς, θεωρώ ότι, αν δεν ξεκινήσει ουσιαστικός διάλογος μεταξύ των εταιρειών για κοινές προσπάθειες ενοποίησής τους, τότε το μέλλον θα είναι αβέβαιο και οι υφιστάμενοι μέτοχοι πιθανότατα θα αναγκάζονται συνεχώς να επιδοτούν τις εταιρείες τους ώστε να επιβιώσουν, χωρίς να έχουν ουσιαστική απόδοση στο κεφάλαιό τους». Όπως επισημαίνει η κ. Τσαγγάρη, «κατά τα τελευταία δύο χρόνια, η Υπηρεσία μας έχει αδειοδοτήσει τρεις νέες ασφαλιστικές εταιρείες προερχόμενες από το Ηνωμένο Βασίλειο, ως αποτέλεσμα του Brexit, στον τομέα της ναυτασφάλισης, οι οποίες δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη. Η κάθοδός τους στην Κύπρο αναμένεται να ενισχύσει τη θέση της Κύπρου ως ναυτιλιακού κέντρου στην περιοχή και δίνει ένα θετικό μήνυμα».
ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ
«Ευκαιρίες για νέες κυπριακές ασφαλιστικές επιχειρήσεις που θα δραστηριοποιούνται αποκλειστικά στην Κύπρο θεωρώ ότι είναι πολύ περιορισμένες, αφού, όπως εξήγησα πιο πάνω, ο αριθμός των υφιστάμενων ασφαλιστικών εταιρειών είναι ήδη πολύ μεγάλος για το μέγεθος της αγοράς», κατέληξε η κ. Τσαγγάρη.
EconomyToday 85
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α : Α ΣΦΑ Λ ΙΣ Τ ΙΚ Η Β ΙΟ ΜΗΧ ΑΝ Ι Α
ΜΕΓΑΛΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ
ΤΟ INSURETECH
«Το 2021 μπορεί να κλείσει θετικά, εάν και εφόσον η γενικότερη οικονομία κινηθεί με ρυθμούς ανάπτυξης», τονίζει σε συνέντευξη που παραχωρεί στο περιοδικό Economy Today ο Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου (ΣΑΕΚ), Ανδρέας Αθανασιάδης. Μιλώντας μας για τη γενικότερη συνεισφορά του κλάδου στην κυπριακή οικονομία, η οποία εκτιμάται στο 4% του ΑΕΠ, ο κ. Αθανασιάδης αναφέρεται παράλληλα στις νέες τεχνολογικές εξελίξεις και στο έντονα μεταβαλλόμενο ψηφιακό περιβάλλον και εξηγεί γιατί οι ασφαλιστικές εταιρείες πρέπει μεν να ακολουθούν τις ραγδαία τεχνολογικές εξελίξεις, αλλά και γιατί στην Κύπρο παραμένει ακόμα σημαντικός ο ρόλος του ασφαλιστικού συμβούλου. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΜΙΛΥ ΜΙΝΤΗ
Π
οιες είναι οι σημαντικότερες αλλαγές στην ασφαλιστική βιομηχανία ως αποτέλεσμα του COVID-19; Η ασφαλιστική βιομηχανία κατάφερε την περίοδο της πανδημίας να διατηρήσει τη συνοχή της και να αντέξει τους μεγάλους κραδασμούς που υπέστη η οικονομία. Αν θα πρέπει να κρατήσουμε κάτι από τη δοκιμασία που πέρασαν όλες ανεξαιρέτως οι εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων βεβαίως και των ασφαλιστικών, είναι η σημαντικότητα τού να μπορείς να προσαρμόζεσαι. Οι ασφαλιστικές εταιρείες προσαρμόστηκαν γρήγορα και στήριξαν τους πελάτες τους, προσφέροντας διευκολύνσεις ώστε οι ασφαλισμένοι να μπορέσουν να διατηρήσουν τις καλύψεις τους σε μια πολύ δύσκολη περίοδο. Παρασχέθηκαν διευκολύνσεις στην καταβολή των ασφαλίστρων, δόθηκαν επεκτάσεις σε καλύψεις και αναπροσαρμόστηκαν 86 EconomyToday
«Ο ασφαλιστικός τομέας είναι υποχρεωμένος να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της τεχνολογικής ανάπτυξης», τονίζει ο Α. Αθανασιάδης
οι διαδικασίες εξυπηρέτησης των πελατών. Το αποτέλεσμα κατέδειξε την επιτυχία της προσέγγισης. Οι πελάτες παρέμειναν κοντά μας και η αγορά κρατήθηκε. H ασφάλιση λειτουργεί ανέκαθεν με ένα ανθρωποκεντρικό μοντέλο και για ακόμη μια φορά αποδείχθηκε ότι με την προσέγγιση αυτή, όταν δηλαδή οι ανάγκες του πελάτη μπαίνουν μπροστά, η κατάληξη είναι πάντα θετική. Με ποιες προκλήσεις και ποιες προοπτικές εισήλθε ο ασφαλιστικός τομέας στο 2021; Ποια είναι τα πρώτα συμπεράσματα για το έτος; Το 2021 παραμένει ένα έτος με πολλούς αγνώστους. Η πανδημία παραμένει στο προσκήνιο και κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά πότε θα επιστρέψει η κανονικότητα και ποια θα είναι αυτή. Το περιβάλλον είναι ρευστό σε παγκόσμιο επίπεδο και, ανεξαρτήτως των δεδομένων στην Κύπρο, πρέπει να βρισκόμαστε συνεχώς σε επιφυλακή, αφού στην εποχή της παγκοσμιοποίησης δεν είναι εύκολο να απομονωθείς πλήρως από τους εξωτερικούς κινδύνους. Η αναφορά μου δεν περιορίζεται μόνο στα θέματα της πανδημίας, αλλά και στους παγκόσμιους πολιτικούς, ενεργειακούς και οικονομικούς κινδύνους γενικότερα. Η βιομηχανία μας κρατήθηκε κατά το περσινό έτος, όμως είναι δύσκολο να καθοριστούν μεγάλοι στόχοι και υψηλές προοπτικές για φέτος. Παρόλο που είναι πολύ νωρίς για συμπεράσματα, εκτιμώ ότι, με τη σωστή προσέγγιση που ακολουθούν οι ασφαλιστικές εταιρείες, το 2021 μπορεί να κλείσει θετικά, εάν και εφόσον η γενικότερη οικονομία κινηθεί με ρυθμούς ανάπτυξης. Η μετάβαση στη νέα ψηφιακή εποχή απαιτεί και αλλαγή στον τρόπο και στο μοντέλο λειτουργίας των επιχειρήσεων. Πόσο έτοιμος είναι ο ασφαλιστικός τομέας για αυτή τη μετάβαση; Ο ασφαλιστικός τομέας είναι υποχρεωμένος να παραμείνει στην πρώτη γραμμή της τεχνολογικής ανάπτυξης. Από τη
μια, οι ολοένα αυξανόμενες απαιτήσεις της εποπτείας σε τοπικό και ευρωπαϊκό επίπεδο μάς κατευθύνουν σε ψηφιακές λύσεις με δυνατότητες δημιουργίας μοντέλων, γρήγορη επεξεργασία και παροχή λεπτομερούς πληροφόρησης. Από την άλλη, οι απαιτήσεις των πελατών τείνουν προς την κατεύθυνση της λιγότερης προσωπικής επαφής, της τηλεξυπηρέτησης και της άμεσης ανταπόκρισης, κάτι που μόνο η ψηφιακή τεχνολογία μπορεί να προσφέρει. Όλα αυτά δεν είναι καινούργια προς την ασφαλιστική βιομηχανία, η οποία λειτουργεί σε αυτό το περιβάλλον εδώ και χρόνια. Η υποδομή βρίσκεται εκεί, η τεχνογνωσία χτίζεται και η νοοτροπία της ψηφιοποίησης είναι οικεία. Αυτό που αποτελεί στοίχημα είναι το να μπορεί μια εταιρεία να ακολουθήσει τους ξέφρενους ρυθμούς της τεχνολογίας, η οποία απαιτεί δέσμευση και αφιέρωση πόρων, προκειμένου
η ασφαλιστική εταιρεία να βρίσκεται μπροστά στην κούρσα του «Insuretech».
ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
«Αναμένω ότι το επόμενο διάστημα οι ανάγκες για κυβερνοασφάλιση θα αυξηθούν ραγδαία»
Τι θα πρέπει να αναμένουμε μελλοντικά; Ποια νέα τεχνολογικά προϊόντα και υπηρεσίες θα εισέλθουν στην ασφαλιστική βιομηχανία; Ζούμε σε ένα απόλυτα ρευστό περιβάλλον. Ακόμα και πριν εμφανιστεί η πανδημία, αλλά και τώρα που ο COVID-19 κυριαρχεί στην καθημερινότητά μας, η τεχνολογία δεν σταμάτησε ποτέ να αναπτύσσεται και να μεταβάλλει τη ζωή μας. Αναπόφευκτα, αυτό δημιουργεί και νέες ανάγκες ασφάλισης. Στη νέα καθημερινότητα, άλλαξε ο τρόπος που εκτελούμε συναλλαγές, που μετακινούμαστε, που επικοινωνούμε, που εκπαιδευόμαστε, που λαμβάνουμε ιατρική περίθαλψη,
EconomyToday 87
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α : Α ΣΦΑ Λ ΙΣ Τ ΙΚ Η Β ΙΟ ΜΗΧ ΑΝ Ι Α
ακόμη και που ψυχαγωγούμαστε. Όλα αυτά δημιουργούν νέες ανάγκες για ασφαλιστική κάλυψη, την ώρα που οι εταιρείες καλούνται να αξιολογήσουν ένα ρίσκο χωρίς να υπάρχουν προηγούμενα δεδομένα. Τα έξυπνα οχήματα που κινούνται χωρίς οδηγό, τα ηλεκτρικά σκούτερ και πατίνια που προωθούνται για τα κέντρα των πόλεων, τα έξυπνα κτίρια και η τηλεϊατρική είναι μερικά παραδείγματα τεχνολογιών που, για να αποκτήσουν ευρεία χρήση στο κοινό, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι μπορούν να ασφαλιστούν σωστά. Η ολοένα και μεγαλύτερη συγκέντρωση πληροφοριών σε ηλεκτρονική μορφή αποτελεί ίσως τον τομέα για τον οποίο η ασφάλιση θα σημειώσει τη μεγαλύτερη πρόοδο τα επόμενα χρόνια. Η αλλοίωση ή απώλεια δεδομένων αποτελεί ίσως το μεγαλύτερο ρίσκο της εποχής για όλους τους τομείς, αφού κάτι τέτοιο μπορεί να προκαλέσει μεγάλη οικονομική ζημιά και διακοπή εργασιών σε μια επιχείρηση. Την ίδια ώρα, οι εταιρείες καλούνται να αντιμετωπίσουν το ενδεχόμενο κάλυψης απώλειας πνευματικής περιουσίας ή παράνομης δημοσιοποίησης προσωπικών πληροφοριών. Ο κλάδος της κυβερνοασφάλισης (Cyber Insurance) σημειώνει αλματώδη άνοδο στο εξωτερικό. Στην Κύπρο ακόμη βρισκόμαστε σε χαμηλά επίπεδα ζήτησης. Αναμένω ότι το επόμενο διάστημα οι ανάγκες για κυβερνοασφάλιση θα αυξηθούν ραγδαία. Ποιοι ασφαλιστικοί κλάδοι παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη ζήτηση και ποιοι είναι οι αναδυόμενοι κλάδοι; Σε ό,τι αφορά τον γενικό κλάδο, ο τομέας των μηχανο88 EconomyToday
«Απογοητευτική παραμένει η κατάσταση στον τομέα της ασφάλισης ευθύνης εργοδότη, αφού, παρά το ότι η ασφάλιση είναι υποχρεωτική, το κράτος δεν διώκει τους παρανομούντες και τα επίπεδα ασφάλισης παραμένουν χαμηλά»
κινήτων αποτελεί μια σταθερή αξία, με μια μικρή άνοδο κάθε χρόνο, ενώ οι υπόλοιποι τομείς του γενικού κλάδου διατηρούν τα ποσοστά τους με μικρές αυξομειώσεις. Την περσινή χρονιά παρουσιάστηκε φυσιολογικά κάποια μείωση στον κλάδο υγείας, αφού με την έναρξη των υποχρεωτικών πληρωμών για το ΓεΣΥ πολλοί ασφαλισμένοι αναγκάστηκαν να μειώσουν τις καλύψεις στα ιδιωτικά τους συμβόλαια. Ο κλάδος ζωής συνεχίζει με μια σταθερή ανοδική πορεία, ενώ αναμένεται ότι, με την έκδοση της οδηγίας του Εφόρου για να επιτραπεί η μεταφορά συνταξιοδοτικών ταμείων, ο τομέας του συνταξιοδοτικού θα σημειώσει σημαντική άνοδο. Απογοητευτική παραμένει η κατάσταση στον τομέα της ασφάλισης ευθύνης εργοδότη, αφού, παρά το ότι η ασφάλιση είναι υποχρεωτική, το κράτος δεν διώκει τους παρανομούντες και τα επίπεδα ασφάλισης παραμένουν χαμηλά. Τα τελικά στοιχεία για το πλήρες έτος 2020 αναμένονται τις προσεχείς εβδομάδες και θα αναρτηθούν, όπως όλα τα στατιστικά της βιομηχανίας, στην ιστοσελίδα του ΣΑΕΚ. Πολλές ασφαλιστικές εταιρείες δραστηριοποιούνται διαδικτυακά, προσφέροντας online υπηρεσίες. Πώς ανταποκρίνεται το κοινό και ποιες αδυναμίες διαπιστώνετε (αν υπάρχουν) σε σχέση με τις υπηρεσίες που παρέχει ένας ασφαλιστικός σύμβουλος; Η παροχή online υπηρεσιών μέσω του διαδικτύου αποτελεί φυσιολογική μετάβαση στον νέο τρόπο λειτουργίας της κοινωνίας μας. Αυτό δεν περιορίζεται στην ασφαλιστική βιομηχανία, αλλά είναι κάτι που αφορά όλους τους κλά-
EconomyToday 89
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α : Α ΣΦΑ Λ ΙΣ Τ ΙΚ Η Β ΙΟ ΜΗΧ ΑΝ Ι Α Ποιοι είναι οι σχεδιασμοί του Συνδέσμου Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου; Ο Σύνδεσμος Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου συνεχίζει την πορεία του εδώ και 40 και πλέον χρόνια. Σκοπός μας είναι να ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο την παρουσία μας στα κοινά, στηρίζοντας τα μέλη μας και εκπροσωπώντας την κυπριακή ασφαλιστική βιομηχανία εκεί που χρειάζεται. Ενεργώντας εκ μέρους των μελών του και σε μια προσπάθεια να βοηθήσει την κοινωνία εν μέσω της πανδημίας, ο Σύνδεσμος το 2020 προχώρησε στην αγορά 36 νοσοκομειακών κλινών για το νοσοκομείο Λάρνακας, ενώ στο ίδιο νοσοκομείο συνεισφέρει για την ανακαίνιση της παιδιατρικής πτέρυγας. Το ύψος της συνολικής εισφοράς ανέρχεται σε πέραν των €100.000. Οι σχεδιασμοί μας για τη νέα χρονιά περιλαμβάνουν τη συνέχιση και ενίσχυση του κοινωνικού ρόλου του Συνδέσμου και την αύξηση της παρουσίας μας στον δημόσιο λόγο, ενώ βρίσκεται στα σκαριά μια διαδικασία αναδιοργάνωσης των εσωτερικών μας διαδικασιών, αλλαγής της εταιρικής μας ταυτότητας, παρουσίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ανανέωσης της ιστοσελίδας μας. Όπως αντιλαμβάνεστε, η φετινή χρονιά αναμένεται να είναι συναρπαστική, με πολλές δράσεις, τις οποίες ελπίζω να μπορέσουμε να διεξαγάγουμε σε ένα περιβάλλον χωρίς κορωνοϊό.
ΣΤΟ 4% Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΣΤΟ ΑΕΠ
δους παροχής υπηρεσιών και προϊόντων, ενώ σίγουρα δεν αποτελεί πυροτέχνημα το οποίο θα χαθεί μετά από λίγο. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η διαδικτυακή δραστηριότητα δεν περιορίζεται στην πώληση προϊόντων και υπηρεσιών, αλλά επεκτείνεται στη συνολική επαφή με τον πελάτη. Στη νέα τάξη πραγμάτων, η ηλεκτρονική επικοινωνία παίζει πρωτεύοντα ρόλο στη ζωή μας. Τα τηλέφωνα χρησιμοποιούνται πλέον και ως ένα εργαλείο ταυτοποίησης. Είναι πλέον απολύτως εφικτό για κάποιον το να διεκπεραιώσει δεκάδες συναλλαγές απομονωμένος σε μια τοποθεσία, έχοντας πρόσβαση απλά και μόνο σε μια ηλεκτρονική συσκευή. Σε μια άλλη εποχή, για τις εργασίες αυτές θα απαιτούνταν μέρες εκτέλεσής τους και φυσική παρουσία. Από την πρώτη μέθοδο απουσιάζει βεβαίως η ανθρώπινη επαφή, κάτι που στο ασφαλιστικό περιβάλλον αποτελεί αναγκαιότητα. Άποψή μου είναι ότι, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την πώληση ασφαλιστικών προϊόντων, η δουλειά ενός ασφαλιστικού συμβούλου δεν θα μπορέσει σύντομα να αντικατασταθεί από μια ιστοσελίδα ή μια εφαρμογή. Ιδιαίτερα στην Κύπρο, ο ρόλος που παίζει ο ασφαλιστικός σύμβουλος είναι πολύ σημαντικός και δεν τον βλέπω να εξαφανίζεται στο προσεχές μέλλον. 90 EconomyToday
«Κατά μέσο όρο, το 2019, η ασφαλιστική βιομηχανία παρείχε προς τους ασφαλισμένους ρευστότητα η οποία ανερχόταν σε €10 εκατ. ανά εβδομάδα. Το ποσό αυτό αυξήθηκε κατά το 2020 και αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται»
Ποια είναι η συνεισφορά του ασφαλιστικού τομέα στην κυπριακή οικονομία; Η ασφαλιστική βιομηχανία αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της κυπριακής οικονομίας, με ποσοστό συνεισφοράς που ξεπερνά το 4% του κυπριακού ΑΕΠ. Η προσφορά της ασφαλιστικής βιομηχανίας δεν περιορίζεται σε οικονομικούς όρους, αλλά επεκτείνεται και στην κοινωνική συνεισφορά, σε πρώτο βαθμό μέσω της παροχής απασχόλησης σε πέραν των 4.000 ατόμων. Επιπλέον, κάτι που κάνει την ασφάλιση να ξεχωρίζει από άλλους τομείς της οικονομίας είναι ότι παρεμβαίνει και συνεισφέρει τη στιγμή που ο ασφαλισμένος έχει τη μεγαλύτερη ανάγκη. Κατά την περίοδο της κρίσης του 2013, οι ασφαλιστικές εταιρείες παρείχαν εκατοντάδες εκατομμύρια σε αποζημιώσεις και εξαργυρώσεις συμβολαίων, παρέχοντας την αναγκαία ρευστότητα σε αυτούς που την είχαν άμεση ανάγκη όταν είχαν χάσει τη δουλειά τους. Κατά μέσο όρο, το 2019, η ασφαλιστική βιομηχανία παρείχε προς τους ασφαλισμένους ρευστότητα η οποία ανερχόταν σε 10 εκατομμύρια ευρώ ανά εβδομάδα. Το ποσό αυτό αυξήθηκε κατά το 2020 και αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται. Έχοντας υπόψη ότι στις πλείστες περιπτώσεις τα χρήματα αυτά χρησιμοποιούνται για την αποκατάσταση ζημιών, την αγορά υλικών, τη λήψη ιατρικών υπηρεσιών κλπ., αντιλαμβάνεται κανείς πόσο σημαντική και πολυδιάστατη είναι η συνεισφορά της ασφαλιστικής βιομηχανίας στη χώρα μας.
EconomyToday 91
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α : Α ΣΦΑ Λ ΙΣ Τ ΙΚ Η Β ΙΟ ΜΗΧ ΑΝ Ι Α
ΤΟ 2021 ΧΡΟΝΙΑ-ΣΤΑΘΜΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ ΚΥΠΡΟΥ «Είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε στις νέες και πιο σύνθετες απαιτήσεις των πελατών μας», υπογραμμίζει σε συνέντευξη που παραχωρεί στο περιοδικό Economy Today ο Γενικός Διευθυντής των Γενικών Ασφαλειών Κύπρου, Κώστας Κώστα. Όπως επισημαίνει ο κ. Κώστα, «το 2021 θα είναι χρονιά-σταθμός για τις Γενικές Ασφάλειες» και εξηγεί ότι πραγματοποιείται σειρά επενδύσεων για αναβάθμιση των υπηρεσιών αλλά και ως προς την εξυπηρέτηση των πελατών. Τονίζοντας ότι ο ασφαλιστικός κλάδος έχει πολλά να κερδίσει από την είσοδο στον ψηφιακό κόσμο, προσθέτει ότι στις Γενικές Ασφάλειες υπάρχει μια ευρεία γκάμα προϊόντων που καλύπτουν τις ανάγκες των ιδιωτών, των επαγγελματιών και των σύγχρονων επιχειρήσεων.
Τ
ο 2021 έρχεται με σημαντικές προκλήσεις και προοπτικές για τον τομέα της ασφαλιστικής βιομηχανίας. Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για την εταιρεία σας και ποια τα μελλοντικά σας σχέδια; Διανύοντας μια μεταβατική εποχή, οι εξελίξεις είναι ραγδαίες. Το ίδιο και οι προκλήσεις. Ο κλάδος μας έχει πολλά να κερδίσει από την είσοδο στον ψηφιακό κόσμο, όπως ακριβέστερη διαχείριση και κοστολόγηση του ρίσκου, μετρήσιμες καλές πρακτικές και αδιανόητη μέχρι σήμερα ευελιξία. Αυτός που προβλέπει και σχεδιάζει το μέλλον, το αντιμετωπίζει με ενθουσιασμό και αποφασιστικότητα. Είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε στις νέες και πιο σύνθετες απαιτήσεις των πελατών μας. Δεν είναι μόνο η αξιοπιστία και η σιγουριά που παρέχουμε στον πελάτη. Είναι και μια σειρά από επενδύσεις που γίνονται γύρω από αυτόν, για την αναβάθμιση της εξυπηρέτησής του. Επενδύσεις στην τεχνολογία, στο δίκτυο, στους ανθρώπους μας. Για να γίνονται τα πράγματα, από τη λήψη προσφοράς, τη διευθέτηση των αιτημάτων, τις ανανεώσεις των συμβολαίων, πιο εύκολα και πιο γρήγορα. Το 2021 είναι χρονιά-σταθμός για τις Γενικές Ασφάλειες Κύπρου. Ποια ασφαλιστικά σχέδια, προϊόντα και άλλες υπηρεσίες παρέχετε σε ιδιώτες και επιχειρηματικούς πελάτες; Παρέχουμε μια ολοκληρωμένη γκάμα ασφαλιστικών προϊόντων, έχοντας ως επίκεντρο την παροχή της καλύτερης δυνατής εξυπηρέτησης στους ασφαλισμένους μας. Ταυτόχρονα, βελτιώνουμε τα παραδοσιακά ασφαλιστικά σχέδια και αναπτύσσουμε νέες, πρωτοποριακές και ευέλικτες καλύψεις που ικανοποιούν τις σύγχρονες ανάγκες ιδιωτών, επαγγελματιών και επιχειρήσεων. Για ιδιώτες, παρέχουμε σχέδια που καλύπτουν κάθε ανάγκη, 92 EconomyToday
«Χάρη στη στρατηγική μας, που βασίζεται στο τρίπτυχο self-sufficiency, transparency και personalization, ο πελάτης μας θα μπορεί εύκολα και γρήγορα να “χτίζει” τις ασφαλιστικές λύσεις που του ταιριάζουν, να επικοινωνεί και να ενημερώνεται»
όπως κατοικίες, οχήματα, προσωπικά ατυχήματα και υγεία, ταξίδια, υγεία φοιτητών, κυνηγούς, οδηγούς, σκάφη αναψυχής, ευθύνη εργοδότη, νοσοκομειακή περίθαλψη. Για επαγγελματίες και επιχειρηματίες, παρέχουμε σχέδια που καλύπτουν όλο το φάσμα των αναγκών τους, όπως κτίρια (γραφεία, καταστήματα, εμπορικούς κινδύνους, διακοπή εργασιών), οχήματα, προσωπικά ατυχήματα και υγεία, ταξίδια, ευθύνη εργοδότη, αστική ευθύνη, επαγγελματική ευθύνη κ.ά. Ποιο είναι το ανταγωνιστικό σας πλεονέκτημα; Γιατί ένας επιχειρηματικός ή ιδιώτης πελάτης να επιλέξει τη δική σας εταιρεία για να ασφαλιστεί; Οι Γενικές Ασφάλειες Κύπρου διαφέρουν και αυτό μας το τονίζουν πρώτοι από όλους οι πελάτες μας. Το γνωρίζουμε γιατί τους ακούμε προσεκτικά. Αναγνωρίζουν την αξιοπιστία μας, η οποία είναι θεμελιωμένη σε γερές βάσεις εδώ και 70 χρόνια. Είμαστε πάντα δίπλα τους, με ειλικρίνεια και εντιμότητα, με το ενδιαφέρον μας στραμμένο στους ίδιους. Μπορούμε καλύτερα γιατί προσφέρουμε μεγάλο φάσμα από ασφαλιστικά σχέδια σε ανταγωνιστικές τιμές και εξαιρετικές υπηρεσίες. Και γιατί δεν σταματάμε εδώ: Στοχεύουμε όχι μόνο στη διαρκή βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών μας αλλά και στη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης ψηφιακής εμπειρίας: από τη λήψη προσφοράς μέχρι την πληρωμή μιας απαίτησης ή την τροποποίηση μιας κάλυψης. Χάρη στη στρατηγική μας, που βασίζεται στο τρίπτυχο selfsufficiency, transparency και personalization, ο πελάτης μας θα μπορεί εύκολα και γρήγορα να «χτίζει» τις ασφαλιστικές λύσεις που του ταιριάζουν, να επικοινωνεί και να ενημερώνεται, να αιτείται αλλαγές και να υποβάλλει αιτήματα, να εκτελεί τροποποιήσεις και πληρωμές, να βρίσκει πληροφορίες και στοιχεία που τον αφορούν, να υποβάλλει απαιτήσεις και να παρακολουθεί δυναμικά την εξέλιξή τους. Την ίδια στιγμή, συνεχίζουμε με την εισαγωγή καινοτόμων εφαρμογών και λύσεων που ενδιαφέρουν τους πελάτες μας και μπορούν να προσθέσουν αξία.
+12% ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΓΟΡΑΣ
Οι Γενικές Ασφάλειες Κύπρου ιδρύθηκαν το 1951 από την Τράπεζα Κύπρου και από τότε κατέχουν ηγετική θέση στον Γενικό Κλάδο ασφάλισης με μερίδιο αγοράς πάνω από 12%. Προσφέρουν μεγάλο φάσμα προϊόντων και υπηρεσιών που καλύπτουν τις ανάγκες περισσότερων από 100.000 ιδιωτών, επαγγελματιών και επιχειρήσεων. Παρέχουν πλήρεις υπηρεσίες και εξυπηρέτηση μέσω όλων των καναλιών.
EconomyToday 93
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α : Α ΣΦΑ Λ ΙΣ Τ ΙΚ Η Β ΙΟ ΜΗΧ ΑΝ Ι Α
ΧΤΙΖΟΥΜΕ ΔΥΝΑΤΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ «Συνεχίζουμε την ανοδική μας πορεία, στοχεύοντας σε πρωταγωνιστική θέση στον νέο ψηφιακό κόσμο», δηλώνει σε συνέντευξή του στο Economy Today o Γενικός Διευθυντής της EuroLife, Αβραάμ Πεκρής. Όπως εξηγεί, στη EuroLife «επιδιώκουμε να είμαστε ένα βήμα πιο μπροστά για τους πελάτες μας» και σημειώνει: «Προσφέρουμε μια πλήρη σειρά από προγράμματα, τα οποία ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των πολιτών». Τέλος, αναφερόμενος στην γκάμα των υπηρεσιών και των ασφαλιστικών σχεδίων της εταιρείας, τονίζει: «Στη EuroLife χτίζουμε δυνατές σχέσεις μέσα από την αξιοπιστία και την εμπιστοσύνη, ώστε οι πελάτες μας να δουν τη ζωή ξανά».
Τ
ο 2021 έρχεται με σημαντικές προκλήσεις και προοπτικές για τον τομέα της ασφαλιστικής βιομηχανίας. Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για την εταιρεία σας και ποια τα μελλοντικά σας σχέδια; Στη EuroLife συνεχίζουμε και το 2021, σε δύσκολες συνθήκες, την ανοδική μας πορεία. Μια φιλόδοξη πορεία με στόχο την πρωταγωνιστική θέση και στον νέο ψηφιακό κόσμο που έρχεται. Επενδύουμε στον ψηφιακό μας μετασχηματισμό και σε σύγχρονα διαδικτυακά εργαλεία. Είναι προτεραιότητά μας η παροχή πλήρους και αξιόπιστης εξυπηρέτησης, χωρίς τους περιορισμούς του χώρου και του χρόνου. Ο κλάδος μας παγκοσμίως έχει να αναμετρηθεί με σημαντικές προκλήσεις πέρα από την πανδημία, όπως η παρατεταμένη ύφεση, που επηρεάζει τις κοινωνικές, οικονομικές και τεχνολογικές συνθήκες, ο διεθνής ανταγωνισμός και οι νέες διεθνείς και ευρωπαϊκές κανονιστικές ρυθμίσεις που γίνονται ολοένα και αυστηρότερες. Στην Κύπρο έχουμε να αντιμετωπίσουμε και δικά μας θέματα, όπως το νέο σύστημα υγείας και η δημογραφική γήρανση, που προκαλεί μια σειρά από συνέπειες για την οικονομία αλλά και για το βιοτικό επίπεδο χιλιάδων συμπολιτών μας στο άμεσο μέλλον. Απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις, επιδιώκουμε να είμαστε πάντα ένα βήμα πιο μπροστά, με πρακτικές λύσεις για τους πελάτες μας. Λύσεις που τους προσφέρουν ασφάλεια και επιλογές, ώστε να προχωρήσουν στη ζωή όπως την έχουν ονειρευτεί, χωρίς να τους εμποδίζουν τα αναπάντεχα που βρίσκουμε στον δρόμο μας. Ποια ασφαλιστικά σχέδια, προϊόντα και άλλες υπηρεσίες παρέχετε σε ιδιώτες και επιχειρηματικούς πελάτες; Προσφέρουμε μια πλήρη σειρά από προγράμματα τα οποία ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των πολιτών. Οι ιδιώτες πελάτες μας έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν σχέδια από τρεις βασικούς πυλώνες που καλύπτουν όλες τις ανάγκες της καθημερινότητας, είτε πρόκειται για την οικονομική εξασφάλιση, είτε για την αποταμίευση, είτε για 94 EconomyToday
«Βλέπουμε μπροστά. Γι’ αυτό και τα αποταμιευτικά μας προγράμματα είναι συνδεδεμένα με επενδυτικά ταμεία, διατηρώντας έτσι έναν μεσομακροπρόθεσμο χαρακτήρα»
την υγεία. Συνεχίζουμε να δίνουμε αξία στα συνταξιοδοτικά πλάνα, σχέδια για παιδιά και νέους, ενώ εξασφαλίζουμε τους πελάτες μας, τις οικογένειές τους και τις επιχειρήσεις τους σε περιπτώσεις ανικανότητας, σοβαρής ασθένειας και άλλων αναπάντεχων περιστατικών. Προσφέρουμε επίσης αποτελεσματικές επιλογές σε όποιον αναζητά φορολογικά οφέλη που συνδυάζονται με την ασφάλιση. Βλέπουμε μπροστά. Γι’ αυτό και τα αποταμιευτικά μας προγράμματα είναι συνδεδεμένα με επενδυτικά ταμεία, διατηρώντας έτσι έναν μεσομακροπρόθεσμο χαρακτήρα. Διατίθενται επίσης προγράμματα για την εξασφάλιση των σπουδών των παιδιών και προγράμματα για κάλυψη ζωής, με στόχο την προστασία της οικογένειας στα απρόοπτα της ζωής, αλλά και επιπρόσθετες καλύψεις για ανικανότητα εργασίας και άλλα ωφελήματα. Τα προγράμματα συνταξιοδότησης για άτομα που αποταμιεύουν συστηματικά για το αύριο είναι επίσης από τα πιο σπουδαία και περιζήτητα στην ασφαλιστική αγορά. Με πρώτη προτεραιότητα την υγεία, προσφέρουμε επίσης ένα ολοκληρωμένο και ευέλικτο πρόγραμμα υγείας. Σημαντικό πλεονέκτημά του οι πολλαπλές επιλογές στην ενδονοσοκομειακή και εξωνοσοκομειακή φροντίδα, λειτουργώντας συμπληρωματικά και με το ΓΕΣΥ. Ποιο είναι το ανταγωνιστικό σας πλεονέκτημα; Γιατί ένας επιχειρηματικός ή ιδιώτης πελάτης να επιλέξει τη δική σας εταιρεία για να ασφαλιστεί; Οι περισσότεροι από 140.000 πελάτες που μας έχουν ήδη επιλέξει, έχουν αναγνωρίσει σε εμάς τους ανθρώπους που μπορούν να εμπιστευτούν και τις λύσεις στις οποίες μπορούν να στηρίξουν τη ζωή τους. Το δίκτυο των ασφαλιστικών μας συμβούλων είναι ασυναγώνιστο. Φροντίζουμε ώστε να διαθέτουν τον επαγγελματισμό, την εμπειρία, την κατάρτιση και τις υποδομές για να προσφέρουν υψηλού επιπέδου εξυπηρέτηση και την πλήρη σειρά επιλογών της EuroLife στον κάθε πελάτη μας ξεχωριστά. Στη EuroLife κτίζουμε δυνατές σχέσεις μέσα από την αξιοπιστία και την εμπιστοσύνη, ώστε οι πελάτες μας να δουν τη ζωή ξανά.
ΠΕΡΑν ΤΩΝ 140.000 ΠΕΛΑΤΩΝ
Η EuroLife ξεκίνησε πριν από 31 χρόνια και κατέχει ηγετική θέση στην ασφαλιστική βιομηχανία. Ανταποκρινόμενη στις μεταβαλλόμενες προσωπικές και επιχειρηματικές απαιτήσεις, η εταιρεία είναι η πρώτη επιλογή στην παροχή αξιόπιστων ασφαλιστικών λύσεων. Προσφέρουμε επενδυτικές λύσεις αξίας σε περισσότερους από 140.000 πελάτες, σε ατομική και ομαδική βάση. Η αξιοπιστία μας είναι σημαντική αλλά και μετρήσιμη. Μέχρι στιγμής έχουμε καταβάλει περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο ευρώ σε εξαργυρώσεις, ωφελήματα λήξης και απαιτήσεις σε συμβόλαια ζωής, ατυχημάτων και υγείας, και περισσότερα από 8,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε καλύψεις στον κλάδο ζωής, ενώ διαθέτουμε ασφαλιστικά αποθέματα που ξεπερνούν τα 550 εκατομμύρια ευρώ.
EconomyToday 95
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α : Α ΣΦΑ Λ ΙΣ Τ ΙΚ Η Β ΙΟ ΜΗΧ ΑΝ Ι Α
Η ΑΣΦΑΛΙΣΗ
ΕΙΝΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΥΠΟΘΕΣΗ
ΝΕΟ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΣΤΗ ΦΑΡΕΤΡΑ ΤΗΣ TRUST
ΣΤΟ ΠΛΕΥΡΟ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΩΝ ΜΕ ΠΛΗΡΗ… «ΕΞΑΡΤΥΣΗ» Πιστή στη δέσμευσή της έναντι των εκατοντάδων συνεργατών και των δεκάδων χιλιάδων πελατών της για άριστη εξυπηρέτηση, η Trust Insurance υποδέχθηκε τη νέα χρονιά υιοθετώντας ένα νέο, πρωτοποριακό ασφαλιστικό λογισμικό σύστημα, προς όφελος όλων όσοι την τιμούν με την εμπιστοσύνη τους.
Ω
ς αναπόσπαστο μέρος της «εξάρτυσης» της Trust, η εξειδικευμένη ηλεκτρονική/ διαδικτυακή πλατφόρμα παρέχει απλοποιημένες και ταχύτερες διαδικασίες, οι οποίες αποδεδειγμένα κάνουν τη ζωή πιο εύκολη για τον κάθε ασφαλιστικό διαμεσολαβητή, ο οποίος έχει πια στη διάθεσή του όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να συνεχίσει να εξελίσσεται και να αναπτύσσεται σε ένα ψηφιακό περιβάλλον. Την ίδια στιγμή, η πλατφόρμα επιτρέπει στον πελάτη να έχει εύκολη και άμεση πρόσβαση σε κάθε τι που αφορά την ασφάλισή του, όποτε το θελήσει. Για την ανάπτυξη του λογισμικού συστήματος στο επίπεδο που αρμόζει στο βεληνεκές μιας εταιρείας-πρότυπο στη βιομηχανία, χρειάστηκαν αμέτρητες εργατοώρες από τους καλύτερους στο είδος τους επαγγελματίες σε 4 διαφορετικές χώρες, σε 3 διαφορετικές ηπείρους, επί σειρά ετών. Πλέον, αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά όπλα στη φαρέτρα της Trust, το οποίο διασφαλίζει την αντιμετώπιση των όποιων πελατειακών προκλήσεων αλλά και την άριστη εξυπηρέτηση συνεργατών και πελατών, άμεσα, ψηφιακά και ανέπαφα, παρέχοντας ασφάλεια σε όλα τα επίπεδα. Ωστόσο, αν και η online εξυπηρέτηση είναι πια εκ των ων ουκ άνευ για μια σύγχρονη ασφαλιστική εταιρεία, η ασφάλιση είναι ένα περίπλοκο προϊόν για κάτι πολύ προσωπικό και, έτσι, καλώς απαιτείται –και θα συνεχίσει να είναι απαραίτητη– η ανθρώπινη επαφή. Κανείς δεν μπορεί να αντικαταστήσει τον άνθρωπο σε ανθρώπινα ζητήματα. Και η ασφάλιση είναι ανθρώπινη υπόθεση. Σήμερα λοιπόν είναι η πρώτη σελίδα στο βιβλίο της μετεξέλιξης του ασφαλιστικού πράκτορα, δίπλα στον οποίο στέκεται αδιάλειπτα και στηρίζει ακατάπαυστα η Trust. 98 EconomyToday
ΔΙΠΛΑ ΣΑΣ ΜΕ ΣΥΜΜΑΧΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
77.600
ευχαριστημένοι πελάτες
99.000 συμβόλαια
€37.000.000 χαρτοφυλάκιο
335
άτομα προσωπικό και συνεργάτες
9%
μερίδιο αγοράς
60+
εξειδικευμένα ασφαλιστικά προϊόντα
ΔΥΝΑΤΗ ΟΣΟ ΠΟΤΕ
Τα γρήγορα και αποτελεσματικά αντανακλαστικά της Trust, απότοκο της σωστής προετοιμασίας αλλά και της διαχρονικά υγιούς λειτουργίας και ανάπτυξης της εταιρείας, δικαίωσαν τη στρατηγική της Trust προς όφελος του δικτύου συνεργατών και βεβαίως των πελατών της, αφού όχι μόνο δεν υπέστη πλήγμα –παρά το δυσμενές περιβάλλον– αλλά για πολλοστή συνεχή χρονιά κατέγραψε άνοδο στα ποσοστά της, αποδεικνύοντας ότι χαίρει της εμπιστοσύνης επαγγελματιών του κλάδου αλλά και ασφαλιζομένων, και άρα δικαίως κατέχει ηγετική θέση στην αγορά.
ΝΕΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ - ΝΕΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ - ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Σ’ επαφή με τον σύγχρονο άνθρωπο και τις ανάγκες του, η Trust αναπτύσσει συνεχώς πρότυπα ασφαλιστικά προϊόντα νέας γενιάς, πολυασφαλιστήρια με δυνατότητα αναβάθμισης σε Κατά Παντός Κινδύνου (που είναι και η πλέον περιεκτική μορφή ασφάλισης), για τα οποία μπορεί να σας ενημερώσει αναλυτικά ένας από τους εκατοντάδες άρτια καταρτισμένους επαγγελματίες ασφαλιστικούς πράκτορες του δικτύου συνεργατών μας. Ουσιαστικό χαρακτηριστικό της Trust Insurance, συνώνυμό της, είναι η ποιότητα – προϊόντων και εξυπηρέτησης. Για την Trust, είναι κανόνας. Η εταιρεία λειτουργεί πάντοτε με οδηγό τον πελάτη, αφού στόχος της είναι η ορθή ασφάλιση και όχι η υπογραφή ενός ακόμη ασφαλιστηρίου.
Η ΑΡΙΣΤΕΙΑ ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΕΤΑΙ, ΞΑΝΑ KΑΙ ΞΑΝΑ!
Η Trust επαναπιστοποιήθηκε με την ανώτατη διάκριση Platinum του έγκριτου Διεθνούς Οργανισμού Investors In People που επιβραβεύει εταιρείες οι οποίες επενδύουν στον κόσμο τους σε τέτοιο βαθμό ώστε ν’ αναπτύσσονται και οι δύο στο απόλυτο των δυνατοτήτων τους. Πρόκειται για τη δεύτερη φορά που η Trust κατακτά το ανώτατο αυτό πρότυπο, με ακόμη υψηλότερους δείκτες, και γίνεται η πρώτη εταιρεία στην Κύπρο που επιτυγχάνει κάτι τέτοιο.
EconomyToday 99
ΑΠΟΨΗ
«Έξυπνες» πράσινες πόλεις:
Οι ευκαιρίες που μας δίνει η Ευρώπη για οικονομική ανάκαμψη στη μετά COVID-19 εποχή Δρ Χριστίνα Χατζησωτηρίου
PhD in Education, University of Cambridge, UK Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στη Διαπολιτισμική Εκπαίδευση, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
Γ
ια την επιτυχή αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης που προέκυψε από την πανδημία, η Ευρωπαϊκή Ένωση μάς προσφέρει την ευκαιρία της αξιοποίησης κονδυλίων για πράσινη ανάπτυξη που σχεδιάστηκαν ειδικά για την ανάκαμψη στη μετά COVID-19 εποχή. Παρά τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε όλοι ανεξαιρέτως στην καθημερινότητά μας, η ιστορία μάς έχει διδάξει ότι οι κρίσεις μεγάλης κλίμακας μάς αναγκάζουν να αναστοχαστούμε και να δημιουργήσουμε ευκαιρίες για καλύτερη ανοικοδόμησή μας. Τα «δύσκολα» απαιτούν πράξεις, γι’ αυτό κι εμείς καλούμαστε να αδράξουμε την ευκαιρία και να αξιοποιήσουμε τα συγκεκριμένα πακέτα στήριξης για πράσινη οικονομική ανάκαμψη που μας προσφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση, με σκοπό να ενισχύσουμε το βιοτικό μας επίπεδο και να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας, ενώ ταυτοχρόνως θα μειώνουμε τις βιοφυσικές επιπτώσεις προστατεύοντας το περιβάλλον μας. Το καθ’ όλα ελκυστικό πακέτο που μας προτείνει η Ε.Ε. περιλαμβάνει τη χρηματοδότησή μας, αν αναπτύξουμε πλάνο εφαρμογής με βάση τις εξής πρόνοιες: • Καθαρή επένδυση σε φυσικές υποδομές με τη μορφή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αποθήκευσης (συμπεριλαμβανομένου του υδρογόνου) και εκσυγχρονισμού των δικτύων. • Δαπάνες αποδοτικότητας κτιρίων για ανακαινίσεις και μετασκευές, συμπεριλαμβανομένης της βελτιωμένης μόνωσης, συστήματα θέρμανσης και οικιακής αποθήκευσης ενέργειας. • Επενδύσεις στην εκπαίδευση και την κατάρτιση για την
100 EconomyToday
αντιμετώπιση της άμεσης ανεργίας από τον COVID-19 και διαρθρωτικές μετατοπίσεις από την ανθρακοποίηση. • Επένδυση φυσικού κεφαλαίου για ανθεκτικότητα και αναγέννηση του οικοσυστήματος, συμπεριλαμβανομένης της αποκατάστασης οικοτόπων πλούσιων σε άνθρακα και της ανάπτυξης της φιλικής προς το κλίμα γεωργίας. • Καθαρές δαπάνες στην έρευνα και ανάπτυξη για την «πράσινη» ανάπτυξη. Οι συγκεκριμένες πρόνοιες εμπίπτουν στην ευρωπαϊκή στρατηγική πράσινης ανάπτυξης «European Green Deal», η οποία υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση το 2019. Η στρατηγική πράσινης ανάπτυξης φιλοδοξεί να «προστατεύσει την υγεία και την ευημερία των πολιτών από κινδύνους και επιπτώσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον», να δημιουργήσει ένα περιβάλλον χωρίς τοξικά και να παρέχει υγιείς και βιώσιμες δίαιτες και προστασία της βιοποικιλότητας. Για την εφαρμογή του «European Green Deal» στην παρούσα κατάσταση της κρίσης που προκλήθηκε από τον COVID-19, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν τον Ιούλιο του 2020 ένα πακέτο αξίας 1.824 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το πακέτο συνδυάζει τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2021-2027, που ανέρχεται σε 1.074 δισεκατομμύρια ευρώ, και το νέο σχέδιο «Next Generation EU» (Η Ευρωπαϊκή Ένωση της Επόμενης Γενιάς), που ανέρχεται σε 750 δισεκατομμύρια ευρώ. Το σχέδιο αποκατάστασης της επόμενης γενιάς «στοχεύει στην αντιμετώπιση των ζημιών που προκαλούνται από την πανδημία διαμέσου της επένδυσης σε μια πράσινη, ψηφιακή, κοινωνική
Σε μια εποχή που οι κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη διαθέτουν τεράστιους πόρους για τον μετριασμό των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων του COVID-19, είναι απαραίτητο να αδράξουμε τις ευκαιρίες που προσφέρονται από τα ευρωπαϊκά ταμεία ανάκαμψης προκειμένου να αναπτύξουμε μια κυκλική και ουδέτερη προς το κλίμα οικονομία
και πιο ανθεκτική Ευρωπαϊκή Ένωση». Ο μηχανισμός αποκατάστασης και ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με την επωνυμία RRF, θεωρείται «το κλειδί-μέσο ανάκαμψης του Next Generation EU, το οποίο θα βοηθήσει την Ευρώπη να αναδειχθεί ισχυρότερη και περισσότερο ανθεκτική στην τρέχουσα κρίση». Το RRF θα παρέχει δάνεια και επιχορηγήσεις σε προεφοδιασμένη οικονομική υποστήριξη για τα κρίσιμα πρώτα χρόνια της ανάκαμψης. Για τη βασική συνιστώσα αυτών των επιχορηγήσεων, τα κράτη-μέλη καλούνται να προετοιμάσουν εθνικά σχέδια ανάκαμψης που δεσμεύονται να μεταρρυθμίσουν τις οικονομίες τους, προκειμένου να ξεκλειδώσουν το μερίδιο που τους έχει διατεθεί για αυτή τη χρηματοδότηση, η οποία θα διανεμηθεί από το 2021 έως το 2023. Συνεπώς, ευνοούνται επενδύσεις σε έργα που προσφέρουν ένα πράσινο μέρισμα, το οποίο περιλαμβάνει ενεργειακά αποδοτικά κτίρια ή προσαρμογή υποδομών στην κλιματική αλλαγή. Αξιοποιώντας τα κονδύλια αυτά, μπορούμε να αναπτύξουμε «έξυπνες πόλεις» που θα κινηθούν προς την παροχή βελτιωμένων δημόσιων υπηρεσιών για τους πολίτες, οι οποίες, από τη μια, θα ενισχύσουν την οικονομική ανάπτυξη και, από την άλλη, την κοινωνική συνοχή και την ισότητα. Ωστόσο, την ίδια στιγμή, θα καταστήσουμε αυτές τις πόλεις «πιο πράσινες» και επομένως πιο βιώσιμες. Επιπλέον, οι τεχνολογικές εξελίξεις πρέπει να διαμορφωθούν οικολογικά για να αποφευχθούν περαιτέρω ανισότητες και κοινωνικές ή εδαφικές διαταραχές. Χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η
τεχνολογική ανάπτυξη, μπορούμε να αναπτύξουμε και να εφαρμόσουμε βιώσιμες και φιλο-οικολογικές πολιτικές ανάπτυξης που να ευθυγραμμίζονται με την έννοια των «έξυπνων πράσινων πόλεων». Η απόλυτη επιτυχία είναι η απόδειξη ότι μπορούμε να αναπτύξουμε πόλεις που χρησιμοποιούν σύγχρονα συστήματα πληροφοριών και επικοινωνιών, συστήματα μεταφοράς και τεχνολογίες κατασκευών με προοικολογικούς τρόπους, προκειμένου να προωθήσουμε την ποιότητα ζωής των πολιτών μας. Σε μια εποχή που οι κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη διαθέτουν τεράστιους πόρους για τον μετριασμό των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων του COVID-19, είναι απαραίτητο να αδράξουμε τις ευκαιρίες που προσφέρονται από τα ευρωπαϊκά ταμεία ανάκαμψης προκειμένου να αναπτύξουμε μια κυκλική και ουδέτερη προς το κλίμα οικονομία. Μας δίνεται, συνεπώς, η δυνατότητα, μέσω της αειφόρου «πράσινης» ανάπτυξης, να αναδιαμορφώσουμε το κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο των πολιτών, προωθώντας ταυτοχρόνως την οικολογική πρόοδο. Αυτό που υποστηρίζουμε λοιπόν είναι ότι, για να λειτουργήσουμε σύμφωνα με τη φόρμουλα της «έξυπνης πράσινης πόλης», που θα ανυψώσει την ευημερία όλων των πολιτών, θα πρέπει να αναπτύξουμε ένα απτό πλάνο ανάπτυξης που θα στηρίζεται στον τεχνολογικό, οικονομικό και οικολογικό συνδυασμό. Τα μέτρα «πράσινης» ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν και πρέπει να μας οδηγήσουν σε καλύτερα οικονομικά, εργασιακά και περιβαλλοντικά αποτελέσματα.
EconomyToday 101
ΑΠΟΨΗ
Περί ηθικής, ηγεσίας και άλλων δαιμονίων Κυριακός E. Γεωργίου Εργάτης Γνώσης
Τ
Ειδοί Μαρτίου
α προηγούμενα έτη, στο άρθρο που θα κυκλοφορούσε τον Μάρτιο, γινόταν αναφορά στις Ειδούς του Μαρτίου (με αναφορά στον Μάρτιο του 2013). Τον Μάρτιο του 2021, οι μνήμες επανέρχονται σε εκείνη την τραγική περίοδο ως Ερινύες που αναζητούν να επιβάλουν θεία τιμωρία ώστε να επέλθει επιτέλους η κάθαρση. Αφορμή για τούτο το άρθρο, με συναφές ωστόσο περιεχόμενο, δίνουν μια σειρά από γεγονότα και αποκαλύψεις που παραπέμπουν σε ηθική και θεσμική παρακμή, που μεταφέρεται ως παρακμή και ξεπεσμός σε όλες τις εκφάνσεις της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής. Δυστυχώς, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι δεν φαίνεται να υπάρχει μια διέξοδος από αυτό το τοξικό περιβάλλον, ούτε και ένας φωτεινός οδοδείκτης που να δίνει ελπίδες κάθαρσης και αλλαγής. Θα πρέπει να δούμε την αλήθεια στα μάτια και να αποδεχτούμε ότι υπάρχει κρίση ηθικής, ηγεσίας και άλλων δαιμονίων στη μακαρία νήσο Κύπρο. Τα άλλα δαιμόνια αφορούν τα 7 θανάσιμα αμαρτήματα: αλαζονεία, ζηλοφθονία, μνησικακία, ακηδία, απληστία, λαιμαργία και λαγνεία, τα οποία μας κατατρύχουν. Θα ήταν εύκολο ίσως να πούμε ότι είναι απλά θέμα διεφθαρμένης και ανίκανης ηγεσίας, το οποίο ισχύει, αλλά από μόνη της αυτή η εξήγηση δεν αρκεί, διότι δεν εξηγεί γιατί ανεχόμαστε τους ανίκανους και διεφθαρμένους ηγέτες και γιατί προστρέχουμε σε αυτούς για να εξυπηρετήσουμε τα προσωπικά μας συμφέροντα και έτσι τους επιτρέπουμε να διαιωνίζουν την κυριαρχία τους.
Στενή και θλιμμένη οδός
Η άσκηση εξουσίας/ηγεσίας (πολιτικής, στρατιωτικής, εκκλησιαστικής, επιχειρηματικής, αθλητικής, εθελοντικής, ή
102 EconomyToday
οποιασδήποτε άλλης μορφής) είναι άρρηκτα συνδεδεμένη, σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, ο οποίος αποδίδει την έκφραση στον Περικλή, με την ικανότητα του ηγέτη να «γνώναι τα δέοντα και ερμηνεύσαι ταύτα», ώστε να μπορεί να πείθει τους συμπολίτες του να τον/την ακολουθούν. Θα πρέπει επίσης «φιλόπολις τε είναι και χρημάτων κρείσσων». Ο ηγέτης θα πρέπει να αγαπά την πόλη του και να είναι υπεράνω χρημάτων. Η τέχνη της πολιτικής και της ηγεσίας είναι θέμα παιδείας, μάθησης και άσκησης, όπως διακήρυξε ένας άλλος αρχαίος πολιτικός φιλόσοφος, ο Πλάτωνας, στον Πρωταγόρα του. Επίσης, «αρχή άνδρα δείκνυσι». Η εξουσία αποκαλύπτει τις δυνατότητες του ανθρώπου, τις ικανότητες και την προσωπικότητά του. O Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.), στο βιβλίο του Ηθικά Νικομάχεια, ορίζει την ευδαιμονία ως μια ευχάριστη ψυχική κατάσταση που προκύπτει από τη δραστηριότητα της ψυχής, εφόσον αυτή η δραστηριότητα είναι σύμφωνη με την τέλεια αρετή. Σύμφωνα με τον Σταγειρίτη φιλόσοφο, κάθε πράξη θα πρέπει να προσανατολίζεται προς την επίτευξη αυτού του στόχου, καθώς η ευδαιμονία συνιστά ένα αυτάρκες τέλος, το οποίο οφείλει να επιδιώκει ο άνθρωπος σε ολόκληρη τη διάρκεια του βίου του. Ο Αριστοτέλης θεωρούσε ότι όλοι μπορούν να ευδαιμονούν εφόσον κατανοήσουν τη φύση τους και επιδιώξουν την αρετή που αρμόζει στην κοινωνική τους τάξη. Πέρα από την ευδαιμονία, υπάρχει η αρετή της σοφίας, η ευδαιμονία της γνώσης, της θεωρίας, η οποία είναι ανώτερη και η οποία εκφράζει την ουσία του ανθρώπου και καθιστά τον άνθρωπο «όμοιο με τον Θεό». Είναι, επομένως, σαφές ποια είναι η οδός της αρετής την οποία θα πρέπει να προσπαθήσει να βαδίσει ο κάθε άνθρωπος, ιδιωτικά και δημόσια, ώστε να έχει έναν ηθικό και μεστό βίο.
Οι αρχές της αξιοκρατίας και της διαφάνειας καταπατώνται καθημερινά. Η διαπλοκή κυριαρχεί στην πολιτική ζωή και η διαφθορά έχει παρεισφρήσει σε όλες τις κοινωνικές τάξεις. Η αναστροφή και η κατάληξη στην αρετή και την ευδαιμονία στον ιδιωτικό βίο και στην αριστοκρατία και διαφάνεια στον δημόσιο βίο θα πρέπει να ξεκινήσει από κάτω προς τα πάνω και από τους ενεργούς και πεφωτισμένους πολίτες
Ως επιστέγασμα, οι τρεις παραινέσεις του Κυρίου Ιησού Χριστού έρχονται να επιβεβαιώσουν τα πιο πάνω. «Καθώς θέλετε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι, και υμείς ποιείτε αυτοίς ομοίως» (Λουκ. 6,31) και «Πάντα ούν όσα αν θέλητε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι, ούτω και υμείς ποιείτε αυτοίς ούτος γαρ εστίν ο νόμος και οι προφήται» (Ματθ. ζ΄ 12), οι οποίες αναφέρονται και ως χρυσούς κανών. Ως κατακλείδα, «Εντολήν καινήν δίδωμι υμίν, ίνα αγαπάτε αλλήλους, καθώς ηγάπησα υμάς, ίνα και υμείς αγαπάτε αλλήλους» (Ιωάννης 13:34), γνωστή και ως 11η εντολή. Οι παραινέσεις αυτές αποτελούν πυξίδες ζωής αλάθητες. Η αγάπη προς τον πλησίον επιβάλλει μια ηθική και αξιοπρεπή αντιμετώπιση του άλλου και δεν επιτρέπει πράξεις και ενέργειες παράνομες ή και ανήθικες. Στην Παλαιά και Καινή Διαθήκη, αλλά και σε άλλες θρησκείες και φιλοσοφικές θεωρήσεις, υπάρχουν αντίστοιχες αναφορές.
Quis custodiet ipsos custodes?
O Ρωμαίος ποιητής Decimus Iunius Iuvenalis, ο οποίος έζησε στο τέλος του 1ου και στις αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ., στις Σάτιρές του, θέτει το επίκαιρο ερώτημα «ποιος θα μας προστατέψει από τους φύλακες;» ή «ποιος θα επιβλέπει αυτούς που πρέπει να επιβλέπουν;». H αρχική διατύπωση ήταν με αναφορά στη συζυγική πίστη και δεν είναι απολύτως σαφές αν ο στίχος ανήκει στον ποιητή ή αν υπήρξε παρεμβολή στο ποίημά του. Παρέμεινε όμως να τίθεται γενικότερα σε σχέση με τον έλεγχο των ενεργειών των ατόμων σε θέσεις εξουσίας σε όλα τα επίπεδα. Το θέμα τέθηκε για πρώτη φορά και συζητήθηκε από τον Πλάτωνα στην Πολιτεία του. Είχε επίσης έγκαιρα απασχολήσει τους γεννήτορες (Founding
Fathers) των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, οι οποίοι, στην προσπάθειά τους να αποφύγουν την εγκαθίδρυση μοναρχίας, το επικρατέστερο πολίτευμα της εποχής, ή και δικτατορίας στις ΗΠΑ, αποφάσισαν να ενισχύσουν το Σύνταγμά τους με ένα σύστημα ελέγχων και ισορροπιών, ώστε να μην μπορεί ένας άνθρωπος ή μια ομάδα ανθρώπων να αποκτήσουν πλήρη έλεγχο της χώρας. Στην περίπτωση της Κύπρου και της Προεδρίας της Δημοκρατίας, αυτό το σύστημα ελέγχων και ισορροπιών δεν υφίσταται, γιατί οι συγγραφείς του Συντάγματος θεώρησαν –τραγική ειρωνεία– ότι η παρουσία των Τουρκοκυπρίων στη διακυβέρνηση θα λειτουργούσε ως τέτοιος μηχανισμός. Βεβαίως, η ηγεσία των Τουρκοκυπρίων αποφάσισε να διαλύσει τη Δημοκρατία και στην εξέλιξη έδωσε την ευκαιρία σε κάποιους θεσμούς (Προεδρία, κυβέρνηση, Γενικός Εισαγγελέας, Γενικός Ελεγκτής, Γενικός Λογιστής) να αποκτήσουν μεγάλη και ανεξέλεγκτη εξουσία. Και φυσικά εκεί που υπάρχει απόλυτη εξουσία, η διαφθορά ακολουθεί. «Η εξουσία διαφθείρει και η απόλυτη εξουσία διαφθείρει απόλυτα». Η ρήση του Λόρδου Άκτον δυστυχώς χαρακτηρίζει απόλυτα τη σημερινή Κύπρο. Οι αρχές της αξιοκρατίας και της διαφάνειας καταπατώνται καθημερινά. Η διαπλοκή κυριαρχεί στην πολιτική ζωή και η διαφθορά έχει παρεισφρήσει σε όλες τις κοινωνικές τάξεις. Η αναστροφή και η κατάληξη, διά μέσου της στενής και θλιμμένης οδού, στην αρετή και την ευδαιμονία στον ιδιωτικό βίο και στην αριστοκρατία και διαφάνεια στον δημόσιο βίο θα πρέπει να ξεκινήσει από κάτω προς τα πάνω και από τους ενεργούς και πεφωτισμένους πολίτες, μεταξύ των οποίων και οι αναγνώστες του παρόντος άρθρου. Ανασήκωσε την πλάτη κι απόσεισέ τους…
EconomyToday 103
θεμα
ΑΝΘΡΑΚΕΣ Ο ΘΗΣΑΥΡΟΣ Κλασική περίπτωση στην Αγγλία. Ο ποδοσφαιρικός κόσμος, και κυρίως τα ΜΜΕ, προσπαθούν εναγωνίως να «δημιουργήσουν» μέσω της υπερτίμησης έναν σπουδαίο Άγγλο αμυντικό. Ο Στόουνς δεν βγήκε (μετά από 3 χρόνια, μόλις τώρα δείχνει πως έχει πραγματική αξία), ο Κιν ασταθής. Έξαφνα, μια από τις αθόρυβες μεταγραφές της Λέστερ αρχίζει να δείχνει πράγματα. Ντερέκι, πολύ καλός στον αέρα, βάζει και μερικά γκολ με κεφαλιές, δείχνει αυτοπεποίθηση όταν κρατάει την μπάλα. Ο λόγος για τον Χάρι Μαγκουάιρ. Κάνει και ένα καλό Μουντιάλ το 2018, οπότε, μέσα στον όλο ενθουσιασμό από την παρουσία της Εθνικής στα ημιτελικά, η αξία του άρχισε να εκτοξεύεται. ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΥΚΑΡΙΔΗ
K
αι δώσ’ του συγκρίσεις με τον Ρίο Φέρντιναντ και τον Τζον Τέρι, διαβάσαμε και ρεπορτάζ που έφτασαν να μιλάνε για τον Μπόμπι Μουρ (ο σπουδαιότερος Άγγλος αμυντικός στην ιστορία) της νέας εποχής. Οπότε, με καλή παρουσία στο γήπεδο και μπόλικη επικοινωνιακή γαρνιτούρα, ο Χάρι Μαγκουάιρ έγινε hot όνομα. Οι συνθήκες για το μεγάλο άλμα ήταν πλέον ιδανικές. Αφού, την ίδια εποχή, η Λίβερπουλ δίνει 87 εκατομμύρια και παίρνει κεντρικό αμυντικό, τον Φαν Ντάικ. Τρελό ποσό, αλλά ο Ολλανδός κάνει εκπληκτικά πράγματα στην άμυνα. Οι τιμές των στόπερ πάνε πάνω και οι ομάδες που είχαν τέτοιους αρχίζουν να ζητάνε γην και ύδωρ. Και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, που γενικώς πάσχει αγρίως στον μεταγραφικό σχεδιασμό, τα ρίχνει χοντρά. Μπάτζετ
104 EconomyToday
Η ΜΑΝΤΣΕΣΤΕΡ ΓΙΟΥΝΑΪΤΕΝΤ ΕΠΑΙΞΕ ΚΑΙ ΕΧΑΣΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΤΟΝ ΧΑΡΙ ΜΑΓΚΟΥΑΪΡ
EconomyToday 105
θεμα
70 εκατομμυρίων για στόπερ! Και τα ρίχνει στο τραπέζι για τον Χάρι Μαγκουάιρ. Η Λέστερ πετούσε τη σκούφια της από χαρά, αλλά σου λέει, κάτσε να αρπάξω κάτι παραπάνω. Και τελικά πήρε 80 εκατομμυριάκια. Έγινε χαμός στον αγγλικό Τύπο για τη σούπερ μεταγραφή, αλλά πολλοί ήταν αυτοί (κυρίως πρώην παίκτες της Γιουνάιτεντ) που έκαναν λόγο για υπερβολή. Δεν έφτανε όλη αυτή η ξεκάθαρα υπερτιμημένη μεταγραφή, πριν καλά-καλά πατήσει στο Ολντ Τράφορντ, ο Μαγκουάιρ χρίζεται και αρχηγός. Ο Ντε Χέα δεν ενέπνεε, ο Ράσφορντ ήταν νεαρός, ο Σο συνέχεια τραυματίας, ο Μαρσιάλ είναι γενικώς πολύ σοφτ. Όλοι ανέμεναν πως το περιβραχιόνιο θα πάει στον Μάτιτς, αλλά ο σύλλογος ήθελε κι άλλο εφέ. Το περιβραχιόνιο πάει στον νεοφερμένο ρέκορντμαν. Όλα αυτά το καλοκαίρι του 2019. Δεν έχουν περάσει παρά μόνο 20 μήνες. Λογικά, από μια τέτοιου είδους μεταγραφή, αναμένεις σταδιακή απόσβεση (αγωνιστική εννοείται). Για ένα πράγμα δεν μπορείς να του βάλεις αρνητικό πρόσημο. Για τις αντοχές του. Έπαιξε και στα 38 ματς της χρονιάς 2019-20, γενικά δεν χάνει παιχνίδι με τίποτα σε όλες τις διοργανώσεις. Αλλά ποσότητα και ποιότητα δεν πάνε μαζί. Στην Αγγλία γράφτηκε το εύστοχο, ο Μαγκουάιρ κάνει απόσβεση, αφού σε χρόνο-ρεκόρ πλησιάζει τις… 80 γκάφες. Δυστυχώς για τον ίδιο και τη Γιουνάιτεντ, είναι τα σοβαρά του λάθη που είναι συνέχεια στο επίκεντρο της επικαιρότητας και όχι οι καλές του εμφανίσεις. «Δεν θα τον άφηνα να μπει ούτε στο λεωφορείο μετά τον αγώνα. Τα έχω πάρει με τον Μαγκουάιρ. Δεν γίνεται διεθνής παίκτης που στοίχισε τόσα λεφτά και φορά τη φανέλα της Γιουνάιτεντ, να αφήνει με τόση ευκολία τους αντιπάλους να του ξεφεύγουν», είπε ο πάντα σκληρός σε γλώσσα Ρόι Κιν, μετά από αγώνα με την Τότεναμ, «θάβοντας» τον Άγγλο στόπερ, μαζί με τον Ντε Χέα. 106 EconomyToday
Νούμερα που παραπλανούν
Ο ΑΚΡΙΒΟΤΕΡΟΣ ΑΜΥΝΤΙΚΟΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΤΑΙ ΣΥΝΕΧΩΣ ΚΑΙ Ο ΑΚΡΙΒΟΤΕΡΟΣ ΓΚΑΦΑΤΖΗΣ
Τα στατιστικά λένε πως στην Πρέμιερ Λιγκ μόνο δύο δικά του λάθη απέφεραν τέρματα. Ότι έχει κερδίσει πολλές μονομαχίες στο γρασίδι και στον αέρα. Ότι είναι ψηλά στη λίστα με τις παρεμβάσεις. Νούμερα που μάλλον παραπλανούν. Βάλτε απλά στο Google «Harry Maguire mistakes» και θα πήξετε στα βίντεο και στις αναλύσεις των λαθών του. Είτε παρακρατώντας την μπάλα, είτε καλύπτοντας τους αντιπάλους όταν η ομάδα παίζει το τεχνητό οφσάιντ, είτε αποκρούοντας και στέλνοντας την μπάλα σε επικίνδυνα σημεία, είτε κάνοντας αδικαιολόγητα φάουλ. Αλλά είναι και οι στιγμές που δεν καταγράφονται. Πέναλτι και αγκωνιές στην περιοχή που δεν είδε το VAR. Πολλές λάθος τοποθετήσεις, που αφήνουν εκτεθειμένη την άμυνα, τους συμπαίκτες του και τον τερματοφύλακα. Ιδού μια ανάλυση: Ο Ουάν Μπισάκα, ο Σο και ο Λίντελοφ κάνουν λάθη, αλλά πολλές φορές είναι η κακή αντίληψη και τοποθέτηση του Μαγκουάιρ που δημιουργεί πρόβλημα, αφού και οι τρεις τρέχουν να καλύψουν παίκτες και χώρο που έπρεπε να καλύπτει ο Μαγκουάιρ. Έπρεπε να συμβαίνει το αντίθετο. Είναι αργός, αλλά αυτό δεν είναι καταστροφή. Το πρόβλημα είναι η αντίληψη. Η Γιουνάιτεντ αμύνεται κυρίως με ζώνη, αλλά ο Μαγκουάιρ είναι πάντα στη λάθος περιοχή. Όταν η ομάδα δέχεται επίθεση από τη δεξιά της πλευρά, συνήθως τοποθετείται στο πρώτο δοκάρι και αφήνει το κενό στο δεύτερο. Όταν δέχεται επίθεση από αριστερά, τραβιέται πολύ πλάγια και αφήνει μεγάλο κενό μεταξύ αυτού και του Λίντελοφ. Ο πρώην αμυντικός της Γιουνάιτεντ Πολ Πάρκερ έβαλε και άλλες παραμέτρους στην ιστορία, σχολιάζοντας στις αρχές Φεβρουαρίου: «Ο Χάρι Μαγκουάιρ δεν είναι ηγέτης, νομίζω μάλιστα πως παίζει πρώτα για τον εαυτό του. Τοποθετείται αρκετά βαθιά, κάνει ντρίμπλες για χάρη
οποίος στοίχισε σχεδόν τα μισά χρήματα (45 εκατομμύρια λίρες), αλλά έχει τρελάνει τα κοντέρ της στατιστικής σε γκολ και ασίστ με τη Γιουνάιτεντ. Είναι μεγάλη υπόθεση να είσαι αρχηγός της ομάδας αυτής. Και εφόσον φέρεις το αξίωμα, πρέπει να είσαι υπόδειγμα παντού. Όχι να πλακώνεσαι με την αστυνομία έξω από μπαρ στη Μύκονο και να γίνεσαι ρεντίκολο παγκοσμίως.
της ντρίμπλας και κρατά πολλή ώρα την μπάλα για να δείχνει πως συμμετέχει και στο επιθετικό κομμάτι. Αλλά βασικά στο τέλος βάζει τον εαυτό του σε αδιέξοδα. Είναι φορές που λειτουργεί τόσο λάθος που φέρνει τους συμπαίκτες του σε δύσκολη θέση. Στο τέλος φαίνεται πως φταίνε οι άλλοι, αλλά, αν αναλύσεις όλη τη φάση από την αρχή, θα δεις το φταίξιμό του. Η Γιουνάιτεντ έδωσε 80 εκατομμύρια, αλλά πήρε παίκτη που δεν αξίζει τόσα. Λέγεται πως το καλοκαίρι η ομάδα πρέπει να πάρει έναν αμυντικό για παρτενέρ του. Εγώ λέω πρέπει να φέρει δύο. Προσθέτω πως ίσως είναι καλύτερα, αν φέρει έναν, αυτός να είναι παρτενέρ του Λίντελοφ».
Τις πταίει;
Το αρχηγιλίκι Προσέξτε, μιλούμε για τον ακριβότερο αμυντικό στην ιστορία (80 εκατομμύρια), αλλά το μόνο που κάνει είναι να προκαλεί αρνητικά σχόλια. Στην εξίσωση και το αρχηγιλίκι. Φοράει στο μπράτσο ένα από τα πιο βαριά και τιμημένα περιβραχιόνια του κόσμου. Αυτό που φόρεσαν ο Μπόμπι Τσάρλτον, ο Μπράιαν Ρόμπσον, ο Στιβ Μπρους, ο Ερίκ Καντονά, ο Ρόι Κιν και ο Γουέιν Ρούνι. Και αν ο Καντονά έκανε τα τρελά του, έπαιζε μπάλα όσο κανείς άλλος. Ο Μαγκουάιρ δεν αποδίδει, δεν ηγείται στο γήπεδο, δεν λειτουργεί ως αρχηγός στις 4 γραμμές. Εξού και ήδη άρχισε η συζήτηση σε εκπομπές για το κατά πόσον πρέπει να πάρει το περιβραχιόνιο ο Μπρούνο Φερνάντες. Ο
ΤΑ 80 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΛΙΡΕΣ ΗΤΑΝ ΕΤΣΙ ΚΙ ΑΛΛΙΩΣ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ, ΑΛΛΑ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΠΩΣ ΠΑΝΕ ΣΤΟΝ «ΚΑΙΑΔΑ»
Αλλά φταίει ολοκληρωτικά ο Μαγκουάιρ για όλη αυτή την ιστορία; Επιτρέψτε μου. «Show me the money». Η φοβερή ατάκα από την ταινία «Jerry Maguire», με τον Κούμπα Γκούντινγκ Τζούνιορ να ζητά από τον ατζέντη του, Τζέρι (Τομ Κρουζ), να του εξασφαλίσει μεγάλο συμβόλαιο στο αμερικανικό ποδόσφαιρο. Η Λέστερ είπε στη Γιουνάιτεντ «δείξε μου τα χρήματα» και αυτή της τα έσκασε για τον Χάρι Μαγκουάιρ. Αυτός με τη σειρά του τσίμπησε συμβόλαιο 6+1 χρόνων με απολαβές 200 χιλιάδων λιρών την εβδομάδα και συνολικά 15 εκατομμύρια τον χρόνο. Θα έλεγε κανένας όχι; Το θέμα είναι ότι η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ήξερε πως έδινε πακτωλό χρημάτων. Ήλπιζε πως θα αγόραζε τουλάχιστον ασήμι σε τιμή χρυσού. Αλλά το ότι τα 80 εκατομμύρια λίρες (συν τα 90 με το συμβόλαιο έξι ετών) θα της έβγαιναν… κάρβουνο, δεν το υπολόγιζε. Ας πρόσεχαν και ας άκουγαν πριν πάρουν την απόφαση.
EconomyToday 107
ν ε α π ρ ο ϊ ο ν τα
Cap St. Georges Hotel: Το καλύτερο στην Ευρώπη Η Korantina Homes εκφράζει την ικανοποίηση και τη χαρά της για τη μεγάλη της διάκριση σε παγκόσμιο επίπεδο στα φετινά International Property Awards 2020-2021. Συγκεκριμένα, το Cap St. Georges Hotel and Resort, το πολυτελέστατο πεντάστερο ξενοδοχείο και resort, έχει λάβει το βραβείο Best New Hotel Construction & Design in Europe 2020-2021. Η υψηλή ποιότητα, η κομψότητα, αλλά και η υπεροχή στον
σχεδιασμό, το έκαναν να ξεχωρίσει ως το καλύτερο ξενοδοχείο και θέρετρο στην Ευρώπη. Το ξενοδοχείο, το οποίο βρίσκεται υπό ανέγερση, θα αναβαθμίσει ακόμη περισσότερο το επίπεδο της τουριστικής βιομηχανίας στην Κύπρο, επαναπροσδιορίζοντας τον ορισμό της πολυτέλειας. Είναι ιδιαίτερη τιμή για την Korantina Homes, αλλά και για την Κύπρο γενικότερα, να λαμβάνει τέτοιες παγκόσμιες διακρίσεις.
Έχεις κάρτα της Ελληνικής Τράπεζας… έχεις επιστροφή χρημάτων
Το πρωτοποριακό Πρόγραμμα Επιβράβευσης Καρτών «μπλε» για τους κατόχους καρτών της Ελληνικής Τράπεζας ξεκίνησε και επιστρέφει χρήματα όταν οι πελάτες κάνουν αγορές με κάρτες της Ελληνικής Τράπεζας. Μέσω του προγράμματος, οι πελάτες της Ελληνικής Τράπεζας μπορούν να επωφεληθούν με επιστροφή χρημάτων, πραγματοποιώντας αγορές με τις κάρτες τους σε μεγάλο αριθμό γνωστών επιχειρήσεων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, όπως για παράδειγμα υπεραγορές Σκλαβενίτης, καταστήματα Στεφανής, Superhome Centre, Leroy Merlin, πρατήρια βενζίνης Πετρολίνα και Agip, φούρνοι (Σίγμα, Vienna και Σίφουνας), ταξιδιωτικά γραφεία και πολλά άλλα καταστήματα που μπορείτε να βρείτε στο www.hellenicbank.com/mple. Σε δηλώσεις του, ο Πέρσης Χριστοδούλου, Διευθυντής Καρτών και Προγραμμάτων Επιβράβευσης της Ελληνικής Τράπεζας, ευχαρίστησε τους εμπορικούς συνεργάτες για την επιλογή τους να συμμετέχουν στο «μπλε», σημειώνοντας πως η Ελληνική Τράπεζα και το «μπλε» είναι δίπλα τους για να τους στηρίξει σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες και να συνδράμει με αυτόν τον τρόπο στην επιτυχία τους. Όλες οι προσφορές και σχετικές πληροφορίες, μαζί με τους όρους και τις προϋποθέσεις, είναι διαθέσιμα στην εφαρμογή Mple Rewards. 108 EconomyToday
135.000 «επισκέφθηκαν» το #VirtualHome του SupportCY
Ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία το διαδικτυακό σπίτι του SupportCY, που άνοιξε τις πόρτες του για να ψυχαγωγήσει και να εκπαιδεύσει παιδιά και όχι μόνο. Το πρόγραμμα #VirtualHomeCY, που είχε διάρκεια από τις 21 Ιανουαρίου μέχρι τις 8 Φεβρουαρίου, υλοποιήθηκε από το Δίκτυο SupportCY της Τράπεζας Κύπρου με αφορμή τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα που λήφθηκαν στη χώρα μας, αξιοποιώντας για ακόμα μια φορά την τεχνολογία και το ψηφιακό περιβάλλον. Με μεγάλο ενδιαφέρον αγκαλιάστηκαν όλες οι ψηφιακές δράσεις, που περιλάμβαναν απογευματινές δραστηριότητες - κουίζ δεξιοτήτων, μαθήματα για επίδοξους ρομποτιστές, γυμναστικές ασκήσεις για παιδιά και διαλέξεις για γονείς. Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 13 εκπαιδευτικές δράσεις από 15 εκπαιδευτικούς και ειδικούς, με σχεδόν 135.000 προβολές. Στο πλαίσιο των συγκεκριμένων δράσεων, το SupportCΥ διοργάνωσε και μια διαδικτυακή συναυλία με τον Κύπριο τραγουδιστή Δημήτρη Μεσημέρη, θέλοντας να ευχαριστήσει τους ανθρώπους που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά του COVID-19. Η απήχηση της συναυλίας έφτασε τις 32.000 προβολές. Όλες οι δράσεις προβλήθηκαν live από τη σελίδα του SupportCY στο Facebook.
ν ε α π ρ ο ϊ ο ν τα
Ολοκλήρωση και παράδοση του έργου Winstonfield Residences
Η Winstonfield Property Developers δραστηριοποιείται στον τομέα της ανάπτυξης ακινήτων, προσφέροντας οικιστικά και εμπορικά ακίνητα σε ιδιώτες και επενδυτές. Η φιλοσοφία της εταιρείας επικεντρώνεται στην κατασκευή ακινήτων εξαιρετικής ποιότητας σε προνομιακές τοποθεσίες με χαρακτηριστικά τα οποία εγγυώνται διαχρονικότητα. Με επίσημη ανακοίνωσή της, η εταιρεία γνωστοποιεί την ολοκλήρωση του έργου των υπερπολυτελών διαμερισμάτων του συγκροτήματος Winstonfield Residences στην παραλιακή περιοχή Δασούδι στη Λεμεσό. Το υπερπολυτελές συγκρότημα διαμερισμάτων Winstonfield Residences, με συστήματα πολλαπλής ελεγχόμενης πρόσβασης, βρίσκεται σε μια από τις πιο φημισμένες περιοχές της Λεμεσού, μόλις 150 μέτρα από τη θάλασσα. Το έργο απέχει μόλις πέντε λεπτά από τη μαρίνα Λεμεσού και βρίσκεται ανάμεσα σε διακεκριμένα ξενοδοχεία, εστιατόρια, εμπορικά κέντρα, καταστήματα, spa κλπ. Όλα τα διαμερίσματα έχουν μια εκλεπτυσμένη αισθητική και ισορροπία, συνδυάζοντας αρμονικά κομψότητα, πολυτέλεια, άνεση και ποιότητα. Το συγκρότημα είναι μια συλλογή εννέα πολυτελών διαμερισμάτων, δύο και τριών υπνοδωματίων και ρετιρέ. Συγκεκριμένα, τα δύο ρετιρέ, που βρίσκονται στον τελευταίο όροφο του συγκροτήματος, προσδίδουν μοναδικότητα και έχουν αποκλειστική πρόσβαση σε ιδιωτική εξωτερική βεράντα (roof garden), πισίνα και κήπο. Όλα τα διαμερίσματα προσφέρουν ανεμπόδιστη θέα στα καταγάλανα νερά της Μεσογείου. Η προνομιακή θέση των υπερπολυτελών διαμερισμάτων της Winstonfield Residences είναι μια συνειδητή επιλογή για τους αγοραστές που επιδιώκουν την απόκτηση ενός προνομιακού ακινήτου, προσδίδοντας παράλληλα έναν εκλεπτυσμένο τρόπο ζωής. Τα διαμερίσματα είναι διαθέσιμα για άμεση πώληση.
Πρωτοποριακή Υπηρεσία Εικονικής Περιήγησης από τον Όμιλο Πηλακούτα
Ο Όμιλος Πηλακούτα, στο πλαίσιο της συνεχούς προσπάθειας εξέλιξης των υπηρεσιών του, παρουσίασε την υπηρεσία Virtual Tour. Πρόκειται για τη νέα, ψηφιακή και συναρπαστική εμπειρία εικονικής περιήγησης στις εκθέσεις των μοντέλων αυτοκινήτων που αντιπροσωπεύει. Η αρχή γίνεται με τον εκθεσιακό χώρο της BMW στη Λεμεσό και σύντομα θα ακολουθήσουν και άλλοι χώροι που φιλοξενούν τα brands του Ομίλου. Με τη νέα υπηρεσία μπορούν όλοι, από την άνεση και ευκολία του δικού τους χώρου, να περιηγηθούν με έναν μοναδικό τρόπο στις εκθεσιακές εγκαταστάσεις του Ομίλου Πηλακούτα, ανακαλύπτοντας τα νέα μοντέλα, αντλώντας πληροφορίες και αλληλεπιδρώντας με αυτά. Έτσι, ο χρήστης γίνεται μέρος μιας αλλιώτικης διαδραστικής εμπειρίας, που ολοένα και περισσότερο χαρακτηρίζει τη νέα ψηφιακή εποχή. Η προσέγγιση είναι τόσο ρεαλιστική που ο επισκέπτης αισθάνεται πως βρίσκεται στο φυσικό περιβάλλον του εκθεσιακού χώρου που παρατηρεί. Η υπηρεσία Εικονικής Περιήγησης (Virtual Tour) συμπληρώνει τη σειρά καινοτόμων υπηρεσιών Live Chat και Stock Locator. Μέσω της υπηρεσίας Live Chat, o υποψήφιος πελάτης μπορεί να συνομιλήσει απευθείας με ένα εξειδικευμένο στέλεχος πωλήσεων για το αυτοκίνητο που τον ενδιαφέρει, να ενημερωθεί για τα χαρακτηριστικά του και να παραπεμφθεί στον αντιπρόσωπο πωλήσεων της πόλης του για test drive. Η υπηρεσία Stock Locator, που θα είναι διαθέσιμη σύντομα, θα ενημερώνει άμεσα εάν ένα συγκεκριμένο αυτοκίνητο υπάρχει σε στοκ και ποια είναι τα χαρακτηριστικά και ο εξοπλισμός του. 110 EconomyToday
Cyfield: Παρέδωσε ακόμα δύο έργα στους ιδιοκτήτες τους
Ο Όμιλος Cyfield, αξιόπιστος όπως πάντα και τηρώντας τα χρονοδιαγράμματα εργασιών, παρέδωσε τους τίτλους ιδιοκτησίας για δύο νέα σημαντικά έργα του στη Δασούπολη και στα Λατσιά. Το πρώτο έργο (City Home 89) αφορά μοντέρνα πολυκατοικία με 7 διαμερίσματα των 2 και 3 υπνοδωματίων στην περιοχή Δασούπολης στον Στρόβολο. Τα διαμερίσματα αυτής της πολυκατοικίας έγιναν ανάρπαστα από την πρώτη στιγμή, αφού, πέραν της προνομιακής περιοχής τους, είναι σύγχρονης αρχιτεκτονικής, ευρύχωρα και άριστης κατασκευής. Η Cyfield συνεχίζει να κατασκευάζει κι άλλα κτίρια στην ίδια περιοχή, προσβλέποντας στην ικανοποίηση της αυξημένης ζήτησης που υπάρχει στη Δασούπολη. Το δεύτερο έργο (CN6) αφορά πολυκατοικία 8 διαμερισμάτων των 2 υπνοδωματίων σε νεόδμητη περιοχή των Λατσιών. Το έργο αυτό χαρακτηρίζεται από πρωτοποριακή αρχιτεκτονική, διαθέτει υψηλές προδιαγραφές κατασκευής και παρουσίασε ιδιαίτερο ενδιαφέρον από την τοπική κοινωνία. Η εταιρεία έχει επαναλάβει το ίδιο έργο σε διπλανό οικόπεδο, με αντίστοιχη επιτυχία από πλευράς πωλήσεων, και ήδη αρχίζει και τρίτο έργο σε γειτονική περιοχή. Οι ιδιοκτήτες και των δύο έργων εξέφρασαν την πλήρη ικανοποίησή τους, τόσο για την έγκαιρη παραλαβή των διαμερισμάτων τους, με τους τίτλους ιδιοκτησίας, όσο και για την ποιότητα της κατασκευής τους.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΔΩΔΩΝΗ ΚΥΠΡΟΥ
ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΜΑΣ ΞΕΠΕΡΑΣΑΝ
ΤΙΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΜΑΣ
«Παρά τις δυσκολίες που κατά καιρούς παρουσιάζονται, ειδικά με το θέμα της εμπορίας του χαλλουμιού στη διεθνή αγορά, εντούτοις είμαστε αισιόδοξοι ότι η εταιρεία μας θα συνεχίσει την ανοδική της πορεία», τονίζει σε συνέντευξή του στο περιοδικό Economy Today o Πρόεδρος της εταιρείας, Πανίκος Χατζηκώστα. Αναφερόμενος στον πρώτο κύκλο πενταετίας από την ίδρυσή της στην Κύπρο, ο κ. Χατζηκώστα αναφέρεται στους στόχους που έχουν επιτευχθεί, ενώ, φανερά αισιόδοξος για την περαιτέρω πορεία της εταιρείας, σημειώνει: «Μπαίνοντας στη νέα δεκαετία, προετοιμαζόμαστε μεθοδικά και εντατικά σε όλα τα επίπεδα για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις που θα προκύψουν».
Π
ότε ιδρύθηκε η ΔΩΔΩΝΗ Κύπρου και ποιος ήταν ο σκοπός και οι στόχοι της ίδρυσής της; H DODONI (CYPRUS) LIMITED ιδρύθηκε το 2014 με μετόχους τη ΔΩΔΩΝΗ Ελλάδος, καθώς και διάφορους άλλους επενδυτές από την Κύπρο και το εξωτερικό. Το 2019, η ΔΩΔΩΝΗ Ελλάδος εξαγόρασε το ποσοστό των ιδιωτών μετόχων και έτσι έχει καταστεί απόλυτος ιδιοκτήτης του 100% της ΔΩΔΩΝΗ Κύπρου. Βασικός στόχος της ΔΩΔΩΝΗ Κύπρου ήταν να ασχοληθεί κατά κύριο λόγο με την παραγωγή του παραδοσιακού κυπριακού χαλλουμιού και να το συνδυάσει με τη φέτα, την οποία παράγει και εξάγει σε όλο τον κόσμο η μητρική εταιρεία ΔΩΔΩΝΗ Ελλάδος. Η ΔΩΔΩΝΗ Ελλάδος είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός επώνυμης φέτας στην Ελλάδα και την έχει κάνει γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο. Διαθέτει ένα τεράστιο δίκτυο πελατών σε διάφορες χώρες και μέσα από αυτό μπόρεσε να διοχετεύσει και το κυπριακό χαλλούμι με τεράστια επιτυχία. Ταυτόχρονα, το χαλλούμι βοήθησε με τη σειρά του και την προώθηση της φέτας ΔΩΔΩΝΗ σε αγορές και πελάτες όπου προηγουμένως δεν είχε παρουσία. Ο στόχος που έθεσε από την αρχή η ΔΩΔΩΝΗ, να αξιοποιήσει στη διεθνή αγορά τη δυναμική και τις συνέργειες από τα δύο παραδοσιακά προϊόντα, τη φέτα και το χαλλούμι, έχει επιτευχθεί πλήρως και η επιτυχία που σημειώνεται είναι πέραν των προσδοκιών των μετόχων της εταιρείας. Αυτό που αξίζει να τονιστεί είναι το γεγονός ότι, σε διάστημα μόλις 4 χρόνων, η ΔΩΔΩΝΗ Κύπρου έχει καταστεί ένας από τους βασικούς ρυθμιστές στην παραγωγή και εξαγωγή του κυπριακού χαλλουμιού. Παράλληλα, έδωσε ώθηση στον τομέα της κτηνοτροφίας και της γαλακτοπαραγωγής στην Κύπρο και με την τεχνο112 EconomyToday
Ο Πρόεδρος της ΔΩΔΩΝΗ Κύπρου, Πανίκος Χατζηκώστα, μιλά στο Economy Today για την πορεία της γαλακτοβιομηχανίας στην πρώτη πενταετία από την ίδρυσή της στην Κύπρο
γνωσία που διαθέτει συνέβαλε σε σημαντικό βαθμό στη συνεχή ανάπτυξη του κλάδου της κτηνοτροφίας. Η ΔΩΔΩΝΗ Κύπρου είναι η μοναδική γαλακτοβιομηχανία στην Κύπρο που διαθέτει δικό της ανεξάρτητο Τμήμα Ζωοτροφών, στελεχωμένο με ειδικούς ζωοτέχνες, οι οποίοι, μέσα από τη διάθεση των εξειδικευμένων ζωοτροφών, παρέχουν δωρεάν συμβουλές στους κτηνοτρόφους για βελτίωση της υγιεινής και της αποδοτικότητας των μονάδων τους. Πείτε μας λίγα λόγια για τη ΔΩΔΩΝΗ Κύπρου. Πώς έγινε ο σχεδιασμός του εργοστασίου στη Βιομηχανική Περιοχή Αγίου Σίλα στον Ύψωνα και τι χώρους περιλαμβάνει; Το εργοστάσιό μας στον Άγιο Σίλα θεωρείται αυτή τη στιγμή ένα από τα πλέον σύγχρονα τυροκομεία στην Κύπρο, εξοπλισμένο με υπερσύγχρονες γραμμές παραγωγής και στελεχωμένο με άρτια καταρτισμένο και εξειδικευμένο προσωπικό. H μονάδα μας εγκαινιάστηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2016 από τον πρώην Υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, κ. Γιώργο Λακκοτρύπη. Μέσα από τις σημαντικές επενδύσεις που έχουμε κάνει και οι οποίες πλησιάζουν τα 10 εκατ. ευρώ, στοχεύουμε στη σταθερή αύξηση της παραγωγής, στη διασφάλιση της ποιότητας των προϊόντων μας, στη βελτίωση της παραγωγικότητας και της κερδοφορίας της μονάδας, αλλά και στην αναβάθμιση των συνθηκών εργασίας για τους εργαζομένους μας. Η μονάδα μας διαθέτει σύγχρονες γραμμές παραγωγής χαλλουμιού, όλων των τύπων, καθώς και αναρής. Με την ολοκλήρωση του 3ου επενδυτικού μας προγράμματος τον προσεχή Μάιο, που περιλαμβάνει την πλήρη ανακαίνιση και αναδιαμόρφωση γειτονικού μας εργοστασίου, το οποίο έχουμε ήδη αγοράσει, καθώς και
τη σύνδεσή του με την υφιστάμενη μονάδα παραγωγής, θα μας δοθεί η δυνατότητα να αυξήσουμε περαιτέρω την παραγωγή μας, αλλά και να σχεδιάσουμε κάποια νέα, καινοτόμα προϊόντα, τα οποία θα ενδυναμώσουν περαιτέρω την γκάμα των ήδη επιτυχημένων προϊόντων που παράγουμε τώρα.
ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΧΑΛΛΟΥΜΙ
Ποιες είναι οι προοπτικές που υπάρχουν για το χαλλούμι; Το χαλλούμι συνεχίζει για αρκετά χρόνια μια εκπληκτική ανοδική πορεία στη διεθνή αγορά, επιτυχία την οποία κανένας δεν μπορούσε να προβλέψει. Μέσα στο 2020 και παρά την πανδημία, έχουν εξαχθεί από την Κύπρο συνολικά γύρω στους 38.000 τόνους χαλλουμιού και η συνολική τους αξία θα ξεπεράσει τα 250 εκατ. ευρώ. Το χαλλούμι έχει κατακτήσει αρκετές απαιτητικές αγορές και βρίσκεται στις βιτρίνες και τα ψυγεία πολλών γνωστών αλυσίδων αρκετών χωρών, με προοπτικές περαιτέρω ανόδου. Παρά τη σημαντική επιτυχία του κυπριακού χαλλουμιού, δεν θα πρέπει να παραγνωρίζουμε τις δυσκολίες και τα προβλήματα που υπάρχουν, αλλά και τους σοβαρούς κινδύνους οπισθοχώρησης που ελλοχεύουν. Ένας βασικός κίνδυνος που υπάρχει εδώ και κάποια χρόνια είναι η προσπάθεια ορισμένων γαλακτοβιομηχανιών του εξωτερικού να παράξουν απομιμήσεις χαλλουμιού, τις οποίες προωθούν στις διάφορες χώρες με κάποιο παραπλανητικό όνομα που παραπέμπει στο χαλλούμι. Το Ίδρυμα Προστασίας του Χαλλουμιού, το οποίο υπάγεται στο Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας και το οποίο είναι ο ιδιοκτήτης του σήματος του χαλλουμιού, προσπαθεί, με τα μέσα που διαθέτει, να παρεμποδίσει τη χρήση του ονόματος του χαλλουμιού στις απομιμήσεις αυτές, όμως υπάρχουν αντιδράσεις και προβλήματα. Οι προσπάθειες αναμένεται να ενταθούν το επόμενο διάστημα, γιατί υπάρχουν αρκετοί που επιθυμούν να καρπωθούν μερίδιο από τη φήμη που απέκτησε διεθνώς το χαλλούμι. Αυτό που απομένει σε μας είναι να ενισχύσουμε ακόμη πιο πολύ τις προσπάθειές μας, ώστε να κάνουμε πιο δυνατό το trademark του χαλλουμιού. Κλείνοντας την πρώτη πενταετία, ποια είναι τα πρώτα σας συμπεράσματα και ποια είναι τα επόμενά σας βήματα; H ΔΩΔΩΝΗ Κύπρου κλείνει φέτος μία πενταετία ζωής και, κοιτάζοντας προς τα πίσω, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι διανύσαμε μια αρκετά παραγωγική διαδρομή και νιώθουμε ιδιαίτερη ικανοποίηση, γιατί έχουμε ανταποκριθεί πλήρως στις προσδοκίες αυτών που μας έχουν εμπιστευθεί τις επενδύσεις τους. Η εταιρεία μας, ακόμη και κατά το 2020, που ήταν μια εξαιρετικά δύσκολη χρονιά με την πανδημία του COVID-19, έχει επιτύχει πολύ καλά αποτελέσματα, κόντρα σε όλες τις προβλέψεις και τους προβληματισμούς.
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΑΠΟ ΚΑΠ
Για τη δημιουργία του εργοστασίου, έχετε λάβει χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο εντάσσεται στα κονδύλια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Ποια ήταν η διαδικασία επιχορήγησης και πόσο εύκολη θα ήταν η ανέγερσή του χωρίς τη βοήθεια της ΚΑΠ; H διαδικασία για την αξιοποίηση της επιχορήγησης από το ΕΓΤΑΑ υπήρξε πολύπλοκη και χρονοβόρα και διήρκεσε πέραν των δύο χρόνων. Έχουμε τηρήσει με κάθε σχολαστικότητα και πλήρη διαφάνεια τους κανόνες χρηματοδότησης και δεν δημιουργήθηκε το παραμικρό πρόβλημα με τις αρμόδιες αρχές. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τους αρμόδιους λειτουργούς του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, αλλά και του Κυπριακού Οργανισμού Αγροτικών Πληρωμών (ΚΟΑΠ), για την άψογη συνεργασία που είχαμε κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Η αξιοποίηση του ποσού που έχει εκταμιευθεί (400.000 ευρώ) υπήρξε άκρως υποδειγματική, καθότι τα χρήματα αυτά έχουν επενδυθεί σωστά και στοχευμένα και, αν λάβουμε υπόψη τα οικονομικά αποτελέσματα που παρουσιάζουμε, εξάγουμε το συμπέρασμα ότι τα χρήματα που εξασφαλίσαμε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο έχουν αξιοποιηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
«Το εργοστάσιό μας στον Άγιο Σίλα θεωρείται αυτή τη στιγμή ένα από τα πλέον σύγχρονα τυροκομεία στην Κύπρο, εξοπλισμένο με υπερσύγχρονες γραμμές παραγωγής και στελεχωμένο με άρτια καταρτισμένο και εξειδικευμένο προσωπικό»
Παρά τις δυσκολίες που κατά καιρούς παρουσιάζονται, ειδικά με το θέμα της εμπορίας του χαλλουμιού στη διεθνή αγορά, εντούτοις είμαστε αισιόδοξοι ότι η εταιρεία μας θα συνεχίσει την ανοδική της πορεία. Η ΔΩΔΩΝΗ Κύπρου θα αξιοποιήσει πλήρως τις εμπειρίες και την τεχνογνωσία της μητρικής ΔΩΔΩΝΗΣ Ελλάδος και θα δώσει περαιτέρω έμφαση σε θέματα διασφάλισης της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων μας, αλλά και αποτελεσματικής προστασίας της υγείας των εργαζομένων μας, μέσα στις συνθήκες πανδημίας που βιώνουμε τον τελευταίο χρόνο. Μπαίνοντας στη νέα δεκαετία, προετοιμαζόμαστε μεθοδικά και εντατικά σε όλα τα επίπεδα για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις που θα προκύψουν. Στηριζόμενοι στις σύγχρονες εγκαταστάσεις που διαθέτουμε, την άρτια καταρτισμένη διευθυντική ομάδα, με επικεφαλής τον Διευθύνοντα Σύμβουλό μας, Mikhail Pozdnyakov, το εξαίρετο εργατικό δυναμικό, αλλά και τη σταθερή βοήθεια που έχουμε από τη μητρική εταιρεία, θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε τις προοπτικές για περαιτέρω ανάπτυξη της εταιρείας μας. Όταν με το καλό περάσει η πανδημία, εμείς θα συνεχίσουμε να τηρούμε τα αυστηρά πρωτόκολλα που καθιερώσαμε και οι εμπειρίες που έχουμε αποκομίσει θα αποτελούν ισχυρό εφόδιο στα χέρια μας για περαιτέρω ενίσχυση των διαδικασιών που εφαρμόζουμε σε όλους τους τομείς δραστηριοτήτων της εταιρείας μας.
Η παρούσα δημοσίευση δεσμεύει μόνο τον συντάκτη της και η Επιτροπή δεν ευθύνεται για τυχόν χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτήν
EconomyToday 113
ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ BRAND
1969
Η Ι ΣΟΤαείμνηστος Ο Ρ Ι Α Χριστόφορος Ε Ν Ο Σ BΚαποδίRAND στριας παίρνει τη μεγάλη απόφαση να αποχωρήσει από την Π.Μ. Τσεριώτης Λτδ και να δημιουργήσει τη δική του εταιρεία ανταλλακτικών. Αρχικά εισήγαγε ανταλλακτικά για αυτοκίνητα μάρκας Volkswagen.
1977 Η εταιρεία μετακομίζει σε νέο κατάστημα στην Παλλουριώτισσα, ενώ ήδη λειτουργεί και κατάστημα στη Λάρνακα.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ
Χρ. Καποδίστριας & Υιοί Λτδ Οι σημαντικότεροι σταθμοί στην 50χρονη διαδρομή της Χρ. Καποδίστριας & Υιοί Λτδ, ηγέτιδας στο automotive aftermarket στην Κύπρο.
2011
Η ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ γίνεται ισότιμο μέλος και μέτοχος του οργανισμού TEMOT International, του μεγαλύτερου διεθνούς συνασπισμού εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον χώρο του automotive aftermarket. Επίσης, την ίδια χρονιά, επιτυγχάνεται η αντιπροσώπευση των προϊόντων της Robert Bosch GmbH, συμφωνία που αποτελεί σταθμό στην ιστορία της εταιρείας.
2012
Η εταιρεία εισέρχεται στην αγορά ελαστικών, εισάγοντας τα επώνυμα, κινεζικής προέλευσης ελαστικά Sailun. Θα ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια τα ελαστικά πρώτης εφαρμογής Hankook, Dunlop και Goodyear.
1980s H εταιρεία αναπτύσσεται, ανοίγοντας καταστήματα σε Λεμεσό και Πάφο.
1995
Εγκαινιάζεται το νέο, τριών επιπέδων κτίριο της εταιρείας στο Καϊμακλί, το οποίο φιλοξενεί τόσο το κεντρικό κατάστημα όσο και τα γραφεία της επιχείρησης έως σήμερα.
2013
Φεύγει απροσδόκητα από τη ζωή ο ιδρυτής της εταιρείας, Χριστόφορος Καποδίστριας. Το πηδάλιο περνάει στους δύο υιούς του, σημερινούς Co-CEO, Κωνσταντίνο και Μάριο Καποδίστρια.
2014
Η συμφωνία διανομής των προηγμένων λιπαντικών Castrol σηματοδοτεί την είσοδο της εταιρείας στην αγορά των λιπαντικών.
2018
Η εταιρεία ανακηρύσσεται «Επιχείρηση της Χρονιάς» από το επιχειρηματικό περιοδικό IN BUSINESS.
1996 Εγκαινιάζεται το κατάστημα στο Παραλίμνι.
114 EconomyToday
2019
Η εταιρεία γιορτάζει με λαμπρότητα τα 50 χρόνια ζωής, που την βρίσκουν να συγκαταλέγεται ανάμεσα στις ταχύτερα αναπτυσσόμενες κυπριακές επιχειρήσεις, με ανθρώπινο δυναμικό 265 ατόμων και έναν στόλο 135 οχημάτων.