SPECIAL MOBIELE OPERATORS
7 MoBieLe DAtA tekst: Martijn kregting
AMS-IX gaat uitwisseling mobiel IP-verkeer ondersteunen
“We willen klaar zijn voor de groei van mobiele data” De Amsterdam Internet Exchange verzorgt niet alleen vast interconnectieverkeer, maar levert al sinds 2002 voice-diensten aan mobiele carriers. Begin juni lanceerde de AMS-IX interconnectiediensten op IP-gebied. “Mobiele data vormt een steeds groter deel van het mobiele interconnectieverkeer”, stelt CTO Henk Steenman. “Daar moeten we ook klaar voor zijn.”
de amsterdam internet exchange (aMs-iX) verzorgt interconnectieverkeer tussen iPcarriers wereldwijd. de organisatie is sinds de oprichting in 1997 exponentieel meegegroeid met het dataverkeer. inmiddels gaat er 1,3
Drie inter-GRX carriers in totaal zijn er drie inter-grX carriers mondiaal. naast de aMs-iX zijn dat organisaties in singapore en ashburn (nabij Washington dc). Zelf heeft de aMs-iX zo’n 30 grX-carriers
internationale mobiele dataverkeer. Maar de ontwikkeling van de inter-iPX dienst is al in 2008 begonnen. “de gsMa heeft in dat jaar de standaarden voor iPX-diensten goedgekeurd. vanaf dat moment zijn we in gesprek gegaan met grX-carriers over de ontwikkeling van een nieuw interconnectiepunt. daarvoor zijn we momenteel de enige aanbieder mondiaal. de komende maanden verwachten we de eerste grX-carriers als klant te krijgen. Zij zullen op hun beurt weer hun iPX-diensten kunnen aanbieden aan operators in nederland. in principe is elke aanbieder van mobiele diensten hiervoor een klant.”
100 Gb per seconde
terrabit per seconde over de infrastructuur van de aMs-iX. in amsterdam wordt een behoorlijk percentage afgehandeld van al het iP-verkeer tussen carriers. de aMs-iX verzorgt echter niet alleen interconnectieverkeer voor iP-carriers met een vast netwerk. al sinds 2002 levert de onderneming vergelijkbare diensten aan zogeheten grX-carriers, die mobiel roaming-verkeer voor operators afhandelen. het grX-verkeer betreft authenticatie voor klanten van een mobiele provider op het moment dat deze klant in een ander land is en gebruik maakt van een ander netwerk (roaming). als een gebruiker van kPn in spanje is en daar het netwerk van telefonica wil gebruiken, dan gaat authenticatieverkeer (of kPn toestaat dat een klant via telefonica roamt) tussen telefonica en kPn over de grX.
20
tbm
als klant, waaronder Belgacom (eveneens de incumbent mobiele operator in België) en iBasis (de internationale zakelijke carrier van kPn). deze 30 grX-carriers handelen al het authenticatieverkeer tussen operators over de landsgrenzen af en zij vormen de voornaamste doelgroep voor de in juni gelanceerde inter-iPX dienst van aMs-iX. “Zelfde model, zelfde opzet”, vertelt cto henk steenman van de amsterdam internet exchange. “Maar dan gefocust op mobiel dataverkeer. daarbij moet je niet denken aan mobiel internet-verkeer, maar aan aparte diensten zoals mobiele voiP.”
Ontwikkeling inter-IPX dienst steenman verwacht dat de aanleg van ngenetwerken zoals in nederland (kPn, vodafone, t-Mobile, tele2 nl en Ziggo uPc verkregen hiervoor in april 2010 licenties bij de spectrumveiling) zal zorgen voor een groei van het
| juli 2011 | VAKBlAD VOOR DE TElECOMHANDEl
tegelijk met de lancering van de inter-iPX diensten in juni 2011 heeft aMs-iX ook aangekondigd zijn doorvoercapaciteit voor klanten te verhogen naar 100 gbps. dat is volgens steenman een vertienvoudiging van de huidige doorvoercapaciteit. “We zullen voor mobiel en vast iP-verkeer dezelfde fysieke infrastructuur gebruiken, al worden de datastromen natuurlijk wel gescheiden.” steenman stelt dat de capaciteit van de aMsiX voorlopig afdoende is om extra dataverkeer van iPX-carriers af te handelen. “We verwachten wel een groei, maar die zal niet meteen 300 procent per jaar zijn, zoals dat op een gegeven moment wel het geval was bij het vaste internetverkeer. de groei is niet alleen afhankelijk van mobiele technologie, maar ook van de politiek en de neerwaartse druk op roamingtarieven voor mobiel-dataverkeer.” over welk soort dataverkeer de sterkste groei en impact zal hebben op de netwerken van operators – en daarmee op die van de aMs-iX, wil steenman zich niet uitlaten. “Wij hebben dat inzicht niet, onze contacten lopen via carriers, niet via mobiele operators. dat zijn de klanten van onze klanten. Wij gebruiken ook geen technologie zoals dPi om iP-verkeer te onderscheiden. voor ons is alles gewoon iP-verkeer.”
•
