Sinds 1 januari 2020 moet MER-coördinator erkend zijn Tekst: Toon Van Elst, Olfascan/eco-scan Beeld: Departement Omgeving Voor bepaalde plannen of projecten die een omgevingsvergunning nodig hebben, moet ook een milieueffectenrapportage (m.e.r.) gebeuren. Om een goed uitgewerkt, duidelijk en objectief milieueffectenrapport (MER) te bekomen, is het cruciaal dat het MER inhoudelijk en organisatorisch een samenhangend geheel vormt en dat de verschillende disciplines op elkaar worden afgestemd. Dat verwezenlijken is de taak van de MER-coördinator. Nieuw sinds dit jaar is dat die officieel erkend moet zijn.
W
anneer je plan of project een omgevingsvergunning nodig heeft, en dus ook een milieueffectenrapport, zijn er verschillende opties wat betreft dat MER. Afhankelijk van de omvang van het project dient er ofwel een MER-screening te gebeuren, kan een aanvraag tot ontheffing van de MER-plicht worden ingediend of moet er een volledig plan- of project-MER opgemaakt worden (zie afbeelding). Voor de uitwerking van de verschillende disciplines in een dergelijk rapport kan de initiatiefnemer een beroep doen op erkende MER-deskundigen. Daartoe bestaan er allerlei erkenningen, die persoonsgebonden zijn. Er zijn deskundigen in de disciplines biodiversiteit, bodem, geluid en trillingen, klimaat, landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie, lucht, mens en ten slotte ook in water. De meeste van deze disciplines worden nog verder onderverdeeld in subdomeinen. De MER-coördinator heeft daarbij de leiding over het team van erkende MER-deskundigen en staat in voor de organisatorische aspecten binnen het MER, zoals onder meer communicatie met de verschillende partijen en aansturing en coaching van het team. Daarnaast is de MER-coördinator ook verantwoordelijk voor de scoping – de uitwerking van de disciplines die binnen het MER niet als sleuteldiscipline worden
beschouwd en waarvoor dus ook geen erkend MER-deskundige optreedt – en voor de uitwerking van de algemene hoofdstukken – inleidende en besluitende hoofdstukken – en de niet-technische samenvatting van het dossier.
milieueffectrapporten, en dit binnen vijf jaar voorafgaand aan de erkenningsaanvraag. Tot slot moet de aanvrager een opleiding van minstens 140 uur hebben gevolgd waarin minstens de volgende competenties en kennis aan bod kwamen:
Tot voor kort bestond er geen officiële erkenning voor MER-coördinatoren en werd deze taak vervuld door één van de erkende MER-deskundigen die meewerkten aan het rapport. Tussen beide taken is er echter een belangrijk verschil op te merken: daar waar een MER-deskundige een expert is en in de inhoud duikt, is een MER-coördinator eerder een generalist, die het overzicht dient te behouden. Op 1 januari 2020 is er daarom een wijziging in de regelgeving doorgevoerd. De MER-coördinator moet voortaan ook officieel erkend zijn.
competenties (minstens 40 uur): - leiding geven - plannen en organiseren - samenwerken - communicatieve en participatieve vaardigheden - coachen - overtuigingskracht - redactionele vaardigheden basiskennis met betrekking tot alle disciplines die aan bod komen in een milieueffectrapport (minstens 100 uur)
Met de invoering van de omgevingsvergunning en de integratie van de milieueffectrapportage binnen de vergunningsprocedure wordt de rol van de MER-coördinator nog belangrijker aangezien het MER binnen een zeer strakke timing afgewerkt zal moeten worden en een goede organisatie van de opmaak nog crucialer wordt dan vroeger. Zoals vermeld hoeft een MER-coördinator dus geen MER-deskundige meer te zijn, hoewel dat wel kan. Om erkend te worden als MER-coördinator dient de aanvrager – een natuurlijk persoon – vanzelfsprekend aan een aantal voorwaarden te voldoen. Hij of zij moet minstens de graad van bachelor of een daarmee gelijkgeschakelde graad behaald hebben. Bovendien moet de aanvrager minstens drie jaar praktische ervaring hebben in het meewerken aan de coördinatie van
Net zoals voor erkende MER-deskundigen wordt de erkenning als MER-coördinator in principe verleend voor onbepaalde duur. De erkenning kan geheel of gedeeltelijk opgeheven of geschorst worden als de erkende MER-coördinator niet meer voldoet aan een of meer van de erkenningsvoorwaarden of als hij zijn verplichtingen niet nakomt, zoals onder meer het volgen van jaarlijkse bijscholing. In bepaalde gevallen kan de erkenning ook vervallen van rechtswege. Tot slot dient vermeld te worden dat de MERcoördinatoren, net als de erkende deskundigen, een jaarlijkse retributie moeten betalen voor de uitoefening van het toezicht op de erkenning. Op het moment van opmaak van dit artikel, waren er volgens www.milieuinfo.be 32 MERcoördinatoren erkend.
Bijlage I = projecten waarvoor de initiatiefnemer altijd een project-MER moet opmaken. Bijlage II = projecten waarvoor de initiatiefnemer in principe een project-MER moet opmaken, maar waarvoor hij een gemotiveerd verzoek tot ontheffing kan indienen. Bijlage III = projecten waarvoor de initiatiefnemer in principe ook een project-MER moet opmaken, maar via een project-m.e.r.screeningsnota kan aantonen dat het project geen aanzienlijke milieueffecten zal veroorzaken.
klimaat en omgeving - ecoTips 20.1
15
