5 minute read
Centerfold
Zilver
Advertisement
Het de Pfeffel-zilver
ole leChneR - De oma van de Britse premier Johnson - voluit Alexander Boris de Pfeffel Johnson - was altijd ontzettend trots op haar veronderstelde komaf. De naam ‘de Pfeffel’ zou van een adellijke familie afstammen, hoewel ze zelf boerin was. Boris vond dit idee vergezocht en vrij hilarisch. Maar oma had wel een grote, mysterieuze kist vol zilveren lepels, koffie- en suikerpotten. Een Brits tv-programma zocht uit hoe het precies zat met Boris’ afkomst en ziedaar: Boris bleek toch echt familie te zijn van de Beierse baron Charles de Pfeffel en barones Caroline de Pfeffel. Maar daar hield het niet op: Caroline was de onwettige kleindochter van koning Friedrich van Württemberg. Het ‘de Pfeffel-zilver’ zou Caroline als cadeau van de koning hebben ontvangen. Als klap op de vuurpijl was de koning van Württemberg een afstammeling van het Huis van Hannover. Dat maakt koning George II van Groot-Brittannië en Ierland Boris’ over-over-over-over-over-over-over-overgrootvader. Het zilver zit overigens niet meer in de familie: dat verkochten zijn grootouders jaren geleden al.
Zilver leven op de Titanic
PetRa Cselényi - De Titanic wordt gezien als een van de meest luxueuze schepen allertijden. Maar hoe goud (of zilver) was het leven aan boord? De spullen die uit de Titanic werden gered, kunnen ons hier een inkijkje in geven. Op de Titanic werden zilveren bestek en tafelgerei gevonden. Deze voorwerpen leken heel erg op wat je in die jaren ook op de schepen Olympic en Britannic zou hebben gevonden. De klassenopstelling was ook hetzelfde. De eerste klas kon tijdens het eten genieten van het mooie zilveren tafelgerei, terwijl de andere twee klassen alles op een porseleinen bordje voor hun neus kregen. Het zilver bestek dat op de ‘White Star Line’ schepen was gebruikt, en dus ook op de Titanic, is gemaakt door Elkington & Co (vorken, lepels en tafelgerei) en Mappin & Webb (messen).
De kansloze tweede plaats
BaRt van oostRom - Bij topsport streef je naar de eerste plaats, maar er kan uiteindelijk maar één de gouden medaille naar huis nemen. Naast de gouden heb je de zilveren en de bronzen medaille. De bronzen medaille is nog wat waard: je bent niet de beste, maar je bent goed genoeg om bij de top drie te horen. Je laat tevens een heel aantal tegenstanders achter je die niet het podium mogen betreden. De meest zielige prijs die je kan krijgen is de zilveren medaille, het is een constante herinnering aan het feit dat je eigenlijk niet goed genoeg bent. De derde plek krijgt natuurlijk ook geen goud, maar dan heb je in ieder geval nog iets behaald. Bij zilver ben je eigenlijk gewoon net niets. Sven Kramer trekt het nog een stukje verder. Volgens hem is zilver helemaal níets waard en stormde vervolgens weg van de nieuwsreporter die hem vroeg hoe de wedstrijd was verlopen.
Zilver
Kwabben voor de sier
isaBel linnaRtz - Zilveren ornamenten zijn het toppunt van elegantie. Welke kelk of schaal ziet er nou niet chiquer uit met wat zilverwerk in de vorm van fleurige bladeren, klassieke figuren, of wat zwierige kwabben? Ja, kwabben, of dergelijke golvende en plooiende organische vormen, waren ooit een hete trend in de zilverwerkwereld. Het gebruik van deze vaag lichamelijke motieven werd ook wel oorschelp- of kraakbeenstijl genoemd. Ondanks deze enigszins verontrustende beschrijving is kwabstijl zilverwerk nog steeds een geliefd collectorsitem vanwege de inventieve en dynamische vormentaal. Dit type edelsmederij werd vooral populair in de vroeg zeventiende-eeuwse Republiek der Nederlanden en wordt gezien als een onderdeel van het maniërisme: een stroming in de beeldende kunst die onder andere gekenmerkt wordt door overdreven sierlijke mensenlichamen. De grote voorloper binnen deze stijl, zilversmid Paulus van Vianen, liet zich aanvankelijk inspireren door de surrealistische monsters van Jheronimus Bosch. Het zilverwerk ontwikkelde zich langzamerhand van dynamische lijven, golven, en zeemonsters naar abstracte massa’s. Ook buiten de zilversmederij zien we af en toe nog eens kwabornamentatie terug, zo kan je de kenmerkende cartouches met gekrulde huid-achtige randen ook spotten in zeventiende-eeuwse boekwerken en gebouwen.
Geboortelepel
RutgeR hoeKstRa - Met een zilveren (of gouden) lepel in de mond geboren worden. Het is een zegswijze die vrij letterlijk genomen kan worden. Vooral in Friesland is het al sinds de zestiende eeuw een traditie om bij de geboorte een lepel cadeau te doen. Het bestek wordt cadeau gedaan door de grootouders of de oom en tante. Met het gebaar wordt de pasgeborene een rijk leven gewenst en in geval van financiële nood kan die hem desnoods verkopen. Op de lepel staan de naam en geboortedatum gegraveerd. De versiering verwijst naar iets wat met de familie te maken heeft, zoals waar de familie woont. Zo is mijn lepel versierd met een uilenbord (nog zo’n Friese traditie). Die sierde dan weer de woonboerderij waar mijn ouders woonden toen ze mijn beide zussen kregen. Die versiering werd na verhuizingen aangehouden voor de kinderen die nog volgden.
Kwakzilverij
mauRa Wesseling - Colloïdaal zilver, ook wel nanozilver of zilverwater genoemd, is een oplossing waarbij een vloeistof elektrisch geladen zilverdeeltjes bevat. Deze deeltjes zijn zo klein dat ze met het blote oog niet te zien zijn. Voor lange tijd had deze vloeistof de bijnaam ‘helend water’ en werd aanbevolen als een soort antibiotica tegen ontstekingen zoals syfilis. Hippocrates schreef rond 400 voor Christus al over de helende werking van zilver. De kleine zilverdeeltjes in water zouden schimmels en ontstekingen wegwerken uit het lichaam. Het is echter niet bewezen dat dit middel echt werkt, al kan het wanneer het in grote maten wordt ingenomen wel schadelijk zijn. Sinds 2016 mag het medicijn niet meer worden verkocht als supplement of levensmiddel volgens de Europese Voedsel en Warenautoriteit. Colloïdaal zilver brengt schade aan bacteriën, dat klopt, maar het kan geen onderscheid maken tussen de lichaamseigen en lichaamsvreemde cellen. Daarnaast kan een te grote inname van het zilverwater tot een onomkeerbare grijsblauwe verkleuring van de huid leiden, deze verkleuring wordt Argyrie genoemd, afgeleid van het Griekse argyros, oftwel: zilver.
