lokaal verhaal Voor het Verhaal van Gelderland werden tal van lokale verhalen in gestuurd. Ze zijn opge nomen in een special op mijnGelderland.nl en deels verwerkt in de tekst van de vier boeken. MijnGelderland vertelt de geschiedenis van Gelderland in canons, routes, specials en losse verhalen, en biedt een platform voor de Gelderse erfgoedorga nisaties. Bekijk ook de culturele agenda op mijnGelderland.nl.
Rechtspraak op het Herenhul Op het Herenhul in Engelanderholt, iets ten zuiden van Apeldoorn, vonden in de middeleeuwen in de open lucht rechtszaken plaats. Er werden voornamelijk zaken behandeld waarbij een van de partijen in hoger beroep ging tegen een eerdere uitspraak. Ook de rechtspraak betreffende een deel van de ridderschap vond hier plaats. Tevens is de locatie vele jaren gebruikt als vergaderplaats van de Hanze. Geschreven door Emma Goossens
19
Mijn Gelderland
verhaal van gelderland magazine
De eerste schriftelijke bewijzen voor rechtszaken op het Herenhul komen uit 1227. Er zijn ook klaarboeken gevonden uit de vijftiende eeuw met daarin on geveer vierhonderd uitspraken. Na 1470 werd de rechtbank tijdelijk niet meer gebruikt vanwege de onrust die heerste in Gelre. Zowel Frankrijk als het Habsburgse Rijk probeerden destijds Gelre in bezit te krijgen. Nadat Gelre in 1543 onderdeel was geworden van het Habs burgse Rijk keerde de rust langzaam terug. In 1563 werd voor het eerst weer een rechtszaak Herenhul. Foto: Geurt Besselink gehouden in Engelanderholt. De rechtbank op het Herenhul werd voorHerenhul behandeld. De rechtspraak op het namelijk gebruikt voor klaringen: zittingen Herenhul vond plaats in de open lucht. Er die waren bedoeld om rechtelijke uitspraken werden dan speciale voorzieningen geplaatst, van lagere rechtbanken op te helderen. In feite zoals banken. Maar erg comfortabel was was dat een vorm van hoger beroep. Dat kla- dit niet, te meer omdat klaringen soms drie ringen erg belangrijk waren, blijkt wel uit het weken in beslag namen. Daarom werd in 1573 feit dat ze altijd geopend werden door de hertog, besloten wel nog de inleiding van de rechtsdie de rechtszaak ook (gedeeltelijk) voorzat. zitting op het Herenhul te houden en daar Een groot gedeelte van de Gelderse ridder na afloop ook het oordeel voor te lezen, maar schap bestond uit ministerialen of onvrije de eigenlijke zitting in Arnhem te houden. dienstlieden: een aparte juridische stand met Het belang van het Herenhul nam vanaf eigen rechtspraak en aparte straffen. In de dat moment duidelijk af. Vanaf 1626 vond vijftiende en zestiende eeuw werden de er geen rechtspraak meer plaats op het rechtszaken van deze ridders altijd op het Herenhul. ◼
