9 minute read
4.2 Inspirujące projekty eTwinning
Zgodnie z apelem Rogera Harta o umożliwienie młodym ludziom podejmowania decyzji i odgrywania aktywnej roli w szkole i w społeczeństwie, projekty eTwinning zapewniają uczniom możliwość wzięcia czynnego udziału w decydowaniu o kształcie projektów i kierunku, w jakim one zmierzają. W związku z tym w misji Szkół eTwinning podkreślono, że: Uczniowie mają duży wkład w budowanie Szkoły eTwinning. Promują Program wśród swoich nauczycieli (zarówno tych już zaangażowanych, jak i tych którzy jeszcze się nie przyłączyli) oraz rodziców. Pełnią rolę grupy konsultacyjnej oraz inicjatora zmian na rzecz wszystkich innowacji związanych z kształceniem i wykorzystaniem technologii. Cel ten można osiągnąć dzięki aktywnemu udziałowi uczniów w projektach, w ramach których badają różne problemy społeczne, debatują i proponują rozwiązania problemów. Takie podejście jest również zgodne z zaleceniem Rady Europejskiej (2019), w którym podkreślono znaczenie zapewnienia młodym ludziom możliwości uczestniczenia w procedurach demokratycznych i angażowania się w działania społeczności, dając im okazję, by mogli wykazać się krytyczną świadomością i odpowiedzialnością. W tej części przedstawiono wybrane projekty, w ramach których uczniowie przejęli inicjatywę, a ich głos został usłyszany w szkole i społeczności.
Wiek uczniów: 3 - 12 lat Kraje Hiszpania, Islandia, Polska, Słowenia
Jak dowiedzieliśmy się we wstępie do tego rozdziału, uczestnictwo demokratyczne nie rozpoczyna się w wieku 16 czy 18 lat. Ten projekt pokazuje, że można je praktykować już w wieku przedszkolnym. W jego ramach badano wiedzę na temat demokracji oraz umiejętności czytania i pisania w przedszkolach. Tematy związane z demokracją były poruszane codziennie, a w przypadku instytucji hiszpańskiej projekt miał charakter
lokalny, ponieważ w projekcie uczestniczyły cztery klasy z czterech wsi. Wspomniane klasy znajdują się na terenach wiejskich i liczą łącznie 38 uczniów w wieku od 3 do 12 lat. Ten projekt dał im możliwość połączenia sił i współpracy z partnerami. Projekt został podzielony na cztery różne obszary tematyczne: rola nauczycieli jako osób wspomagających proces uczenia się; inicjatywa uczniów w prowadzeniu i projektowaniu własnego procesu uczenia się; zaangażowanie rodziców i społeczności; i wreszcie, sposoby, na jakie codzienne czynności i otoczenie mogą wspierać kształcenie uczniów poprzez demokrację, rozwijając ich umiejętności czytania i pisania. Podczas trwania projektu dzieci zgłębiały różne tematy w drodze eksperymentów, swobodnej i zorganizowanej zabawy oraz wyjść i wycieczek do różnych instytucji w społecznościach lokalnych, często pracując przy tym w parach lub w zespołach. Bazując na pomysłach dzieci, nauczyciele uwzględnili też bardziej nietypowe działania, takie jak zbieranie zapachów ze smoczej jamy, stworzenie książki „Jak miauczeć?”, robienie tornado i chmur, ilustrowanie historii materiałami przeznaczonymi do recyklingu i wiele innych. Wartości demokratyczne, takie jak szacunek, współpraca, wsparcie, mądrość, pokój, przyjaźń i wiele innych, były też praktykowane i omawiane przy okazji tworzenie filmu wideo zatytułowanego „Budowanie wartości”. Ponadto dzieci zasiadły w Radzie Dzieci, wcielając się w role dorosłych w szkole i odkrywając obowiązki i potrzeby swojego społeczeństwa, a następnie oferując rozwiązania i inicjując działania, takie jak zbiórka artykułów dla schroniska dla zwierząt. Dzieci miały wiele okazji do rozwijania swoich umiejętności w zakresie czytania i pisania poprzez pracę z sylabami, poszerzanie słownictwa i wiedzy oraz ćwiczenie rozumienia tekstu.
Link do TwinSpace: https://twinspace.etwinning.net/36323
„Kocham zieloną Ziemię”
Wiek uczniów: 7-17 lat
Kraje Chorwacja, Rumunia, Tunezja, Włochy
Zapewnianie uczniom konkretnych możliwości działania z wykorzystaniem posiadanej przez nich wiedzy i opracowywania rozwiązań, które uczynią świat lepszym miejscem jest podstawą dążeń na rzecz uczestnictwa i zaangażowania uczniów. W tym projekcie uczniowie pokazali, że miłość to nie tylko słowa, ale przede wszystkim czyny, a miłość do zielonej Ziemi wiąże się z podejmowaniem konkretnych kroków. Kładąc nacisk na aktywne obywatelstwo, uczniowie brali udział w działaniach wolontariackich, dając dobry przykład swoim szkołom i społecznościom. Działania te obejmowały porządkowanie szkolnych ogródków i sadzenie drzew z okazji Dnia Drzewa w celu zwiększenia świadomości ekologicznej w ich placówkach. Pracując w międzynarodowych zespołach, uczniowie opracowali kampanie przeciw zanieczyszczeniu Ziemi. Każdy zespół zajął się konkretnym aspektem tego problemu, analizując jego przyczyny, skutki i możliwe rozwiązania. Poprzez badania, taniec, sadzenie drzew i wymianę pomysłów uczniowie inspirowali swoich kolegów i całą społeczność do działania na rzecz bardziej ekologicznego świata. Wszystkie rezultaty tego projektu można znaleźć w e-booku opracowanym przez uczniów, zawierającym zaproponowane przez nich kreatywne rozwiązania, którymi inspirować się może społeczność szkolna i rodzice. Link do TwinSpace: https://twinspace.etwinning.net/70029
„UWAGA! Europa puka do drzwi!”
Wiek uczniów: 9-11 lat Kraje Grecja, Hiszpania
Jak dowiedzieliśmy się z projektu OBESSU „Seeds for Integration – Zasiej ziarno integracji”, otwarta dyskusja i podnoszenie świadomości problemów społecznych są często pierwszym krokiem do zainicjowania zmian w środowisku. Ten projekt pokazuje, jak jest to realizowane w praktyce. Najpierw uczniowie zbadali, jak przetwarzane są odpady, jak działa recykling, co oznacza wyczerpywanie się zasobów naturalnych i jak działają składowiska odpadów. Następnie wspólnie uczestniczyli w europejskich kampaniach poświęconych ochronie przyrody. W ramach pierwszej kampanii „Działania na rzecz klimatu” uczniowie opracowali wspólnie e-book z plakatami, które prezentowały przyczyny i skutki zmian klimatu. Co więcej, stworzyli razem filmy
wideo prezentujące działania, które każdy z nas może podjąć, aby zmniejszyć nasz ślad ekologiczny. W ramach drugiej kampanii „Europejski tydzień redukcji odpadów” (EWWR) uczniowie pracowali w międzynarodowych zespołach nad stworzeniem kalendarza ekologicznego na 2018 r. zawierającego sugestie i anegdoty na temat ekologii i środowiska, podnosząc świadomość na temat znaczenia ograniczania odpadów, ponownego używania i recyklingu. Wreszcie w ramach trzeciej kampanii „Posprzątajmy Europę!” uczniowie komunikowali znaczenie globalnej świadomości ekologicznej, wspólnie produkując teledysk do piosenki opartej na dobrze znanej melodii, do której równolegle tańczyli w każdej klasie. Poprzez praktyczne zajęcia uczniowie zaangażowali się w aktywne obywatelstwo i przyczynili się do zwiększenia świadomości i działań proekologicznych w swoich społecznościach. Link do TwinSpace: https://twinspace.etwinning.net/45884
„WHF: z niewielką pomocą moich przyjaciół”
Wiek uczniów: 10 -15 lat Kraje: Grecja, Turcja, Ukraina
Jak wiemy, kluczowe kompetencje w zakresie aktywnego obywatelstwa, takie jak rozwiązywanie problemów, myślenie krytyczne i samoorganizacja, można nabywać poprzez udział w projektach szkolnych. Ten projekt został zaprojektowany w duchu tej koncepcji i angażował uczniów dzięki połączeniu zadań polegających na rozwiązywaniu problemów z wyzwaniami związanymi z komunikacją. Aby uczynić z uczniów aktywnych obywateli, poproszono ich o zidentyfikowanie i rozwiązanie rzeczywistych problemów w ich społecznościach wspólnie z partnerami. Projekt był podzielony na cztery fazy: zaangażuj się, zaplanuj szczegóły, podejmij działanie i świętuj –zgodnie z formułą dr Jane Goodall Roots and Shoots.16 Na początek uczniowie podzielili się inspirującymi historiami o krajowych inicjatorach zmian oraz podjęli badania terenowe i internetowe problemów lokalnych i globalnych. Następnie uczestniczyli w procesach demokratycznych, takich jak głosowanie i praca w międzynarodowych grupach, w celu omówienia problemów, zasugerowania kierunków działań i osiągnięcia konsensusu w sprawie wspólnego przedsięwzięcia.
Ponadto współpracowali nad realizacją wspólnych planów i propozycji rozwiązania problemów „z niewielką pomocą” partnerów projektu, rodziny i ekspertów. Po zainspirowaniu się nawzajem krajowymi inicjatorami zmian, partnerzy projektu zidentyfikowali lokalne i globalne problemy i opisali je w narzędziu Tricider, opracowując dodatkowe argumenty w przypadku kwestii, które były według nich najpoważniejsze. Po omówieniu problemów online przystąpili do głosowania, by wyłonić jeden, który mieli wspólnie rozwiązać. W rezultacie podczas wirtualnego spotkania uczniowie proponowali rozwiązania problemu bezpańskich zwierząt. Każda międzynarodowa grupa zdecydowała się na inne rozwiązanie i wdrożyła je w swojej społeczności przy wsparciu ze strony lokalnych organizacji zajmujących się dobrostanem zwierząt. Działania podjęte przez uczniów zostały opublikowane w prezentacji Sway zatytułowanej „Bezpańskie zwierzęta: problem do rozwiązania”. Projekt ten stanowi wkład w europejską kulturę demokratyczną dzięki wykorzystaniu w nim głosowania i dyskusji z międzynarodowymi partnerami podczas spotkań online. W ramach projektu podjęto również próbę wykształcenia w uczniach podejścia bazującego na przedsiębiorczości społecznej oraz wspierania przedsiębiorczości jako kompetencji przekrojowej „w celu przekształcania pomysłów w działania i takiego planowania i zarządzania procesami, by osiągać zamierzenia, co przyczynia się do aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i (...) podejmowania działalności mającej (...) wartość społeczną” (EntreComp, 2016). Link do TwinSpace: https://twinspace.etwinning.net/28045
„Prawda o oleju palmowym”
Wiek uczniów: 13 - 15 lat Kraje: Hiszpania, Litwa, Włochy
Bycie dobrze poinformowanym jest niezbędnym elementem aktywnego uczestnictwa, ponieważ tylko dzięki wiedzy można zdecydować, jakie działania należy podjąć. W tym projekcie uczniowie zgłębili problem produkcji i stosowania oleju palmowego w produktach codziennego użytku. Uczniowie zostali zachęceni do zbadania w swoich krajach wykorzystania oleju palmowego, który jest produkowany w niezrównoważony sposób, a następnie współpracowali, aby
stworzyć plan działania. Wcielili się też w różne role, takie jak właściciel plantacji oleju palmowego, działacz na rzecz praw człowieka, działacz na rzecz ochrony środowiska czy kosmetyczka, w związku z czym musieli przeanalizować opinie tych osób na takie tematy jak: łamanie praw człowieka w odniesieniu do pracowników, kwestie środowiskowe, zagrożenia i korzyści zdrowotne itp. Najważniejszym rezultatem tego projektu było zaprojektowanie i opracowanie „Międzynarodowej konwencji w sprawie niezrównoważonej produkcji oleju palmowego”. W związku z nią uczniowie zaprojektowali programy, stworzyli prezentacje i wygłosili przemówienia zgodnie z odgrywaną przez siebie rolą. Link do TwinSpace: https://twinspace.etwinning.net/47543
„TransMisja na rzecz realizacji globalnych celów”
Wiek uczniów: 14 - 17 lat
Kraje: Francja, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Polska, Włochy
Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ są zmieniającymi świat zamierzeniami, które wymagają globalnej współpracy w nadchodzących latach. Bazując na założeniu, że dzieci są liderami teraźniejszości, sześć szkół połączyło siły, aby promować ideę, że uczniowie mają do odegrania kluczową rolę w przyczynianiu się do zrównoważonego jutra. Podczas projektu uczniowie starali się odpowiedzieć na pytania dotyczące proaktywnej postawy i zrównoważonego rozwoju naszej planety, np. Co my, obywatele, możemy zrobić? Jak możemy wywierać wpływ w naszej społeczności, aby uczynić świat lepszym? Uczniowie pracowali wspólnie w międzynarodowych grupach, w których wymieniali się pomysłami i opracowywali praktyczne rozwiązania tych problemów i innych wyzwań, przed którymi stoją w perspektywie czasowej do 2030 r. W rezultacie powstało wspólne e-czasopismo i kanał radiowy.
Oba narzędzia umożliwiły uczniom dzielenie się pomysłami i praktycznymi wskazówkami dotyczącymi różnych wyzwań w ich społecznościach. Następnie uczniowie podzielili się ze swoim otoczeniem najważniejszymi przesłaniami w zakresie zrównoważonego rozwoju i świadomości ekologicznej. Link do TwinSpace: https://twinspace.etwinning.net/46178
„Szkoła 21 należy do Ciebie – pod względem cyfrowym i społecznym”
Wiek uczniów: 15 - 17 lat Kraje: Czechy, Niemcy, Polska, Rumunia, Węgry
Ten dwuletni projekt rozpoczął się od wstępnego zbadania różnych praktyk i metod stosowanych w celu włączenia pracy społecznej do programów nauczania w szkołach w krajach uczestniczących. Ponieważ praktyki w zakresie wolontariatu i pracy społecznej różnią się w poszczególnych krajach, partnerzy postanowili stworzyć wspólne ramy, na podstawie których uczniowie mogliby rozwijać swoje umiejętności współpracy oraz kompetencje cyfrowe i językowe, jednocześnie aktywnie przyczyniając się do rozwoju społeczeństwa. W ramach realizacji projektu uczniowie uczestniczyli w różnych inicjatywach społecznych, w tym pracowali z uchodźcami, wspierali niepełnosprawne dzieci, odwiedzali sierocińce, schroniska dla zwierząt, ratowników i dzieci wykluczone społecznie. Na każdym etapie, uczniowie analizowali przestrzeganie praw człowieka w ekstremalnych sytuacjach i działali jako wolontariusze w swoich społecznościach lub w społecznościach partnerskich. Ponadto udostępniali prezentacje na temat uchodźców i sposobu w jaki ich kraje radzą sobie z migracją, udziału sportowców w paraolimpiadach, integracji społecznej młodych osób niepełnosprawnych w szkołach oraz sposobów realizowania przez lokalne organizacje działań w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu. Podczas realizacji projektu nauczyciele wspierali proces aktywnego uczenia się i uczestnictwa. Uczniowie i nauczyciele organizowali zbiórki funduszy i wspólnie brali udział w działaniach w społecznościach lokalnych.
