10 minute read

Alba anns an t-Saoghal

Next Article
Nàisean Net Zero

Nàisean Net Zero

Tha Alba na dùthaich aoigheil, taobh a-muigh agus in-ghabhalach. Tha ar dàimhean le coimhearsnachd eadar-nàiseanta a ’faighinn buannachd bho mhalairt, tasgadh, siubhal, foghlam, agus iomlaid eòlais. Bidh iad agus a ’cuideachadh le bhith ag adhartachadh ar luachan, leithid còraichean daonna, agus tha iad deatamach anns an t-sabaid an aghaidh dùbhlain cruinneil mar atharrachadh clìomaid. Tha sinn a ’creidsinn gu bheil pàirt làidir againn ri chluich, tro gach cuid gnìomh agus ceannardas - air àrd-ùrlar na cruinne a-nis, agus mar dhùthaich làn neoeisimeileach a dh’ aithghearr.

Thar na h-ath phàrlamaid:

• Cumaidh sinn suas agus neartaichidh sinn dàimh na h-Alba leis na com-pàirtichean againn san

Aonadh Eòrpach le sùil ri tilleadh thuige cho luath ’s a ghabhas. • Meudaichidh sinn a’ Mhaoin Leasachaidh

Eadar-nàiseanta bho £10 millean gu £15 millean le gealladh gun tèid e an-àirde a rèir na h-atmhorachd

• Cruthaichidh sinn frèam-obrach cùisean cruinneil ùr, le taic bho luachan is prìomhachasan bunaiteach na h-Alba agus gabhaidh sinn ri poileasaidh cèin feimineach. • Bheir sinn air adhart Bile Sunnd is Leasachadh

Seasmhach (Alba) gus a dhèanamh na riatanas reachdail do gach buidheann phoblach agus ùghdarras ionadail ann an Alba beachdachadh air builean fad-ùine nan co-dhùnaidhean poileasaidh aca air sunnd nan daoine a tha iad a’ frithealadh agus làn aire a thoirt don bhuaidh air leasachadh seasmhach geàrr-ùine agus fad-ùine aig na codhùnaidhean aca.

• Stèidhichidh sinn Seirbheis In-imrich airson na h-Alba gus daoine a chuideachadh le bhith a’ dèanamh dachaigh gu furasta ann an coimhearsnachdan air feadh na h-Alba agus gus fiosrachadh fhaighinn mu na còirichean agus na seirbheisean a gheibh iad. • Cuiridh sinn taic ri stèidheachadh Institiud airson cumail na sìthe agus Comhairle Cùisean Cruinneil na h-Alba.

• Bidh sinn ag obair le ùghdarrasan ionadail – a’ tòiseachadh le Glaschu – gus a’ chiad Bhailtean

Fhògarrach Albannach a chruthachadh, a’ dèanamh cinnteach gu bheil Alba na àite aoigheil do sgrìobhadairean agus luchd-ealain a tha a’ teicheadh bho fhòirneart agus geur-leanmhainn.

Tilleadh don Aonadh Eòrpach

Bhòt muinntir na h-Alba gu daingeann airson fuireach taobh a-staigh an Aonaidh Eòrpaich agus tha sinn gu làidir den bheachd gur e ballrachd an AE an roghainn as fheàrr do Alba. Chan eil teagamh nach bi Brexit ag atharrachadh na dòigh anns a bheil Alba a’ conaltradh ris an AE, ach chan atharraich e cho cudromach ’s a tha an EU do Alba, no ar dealas tilleadh don EU cho luath ’s a ghabhas. Le bhith a’ tighinn air ais don AE cruthaichidh sinn obraichean agus gheibh sinn làn chothrom air Margaidh Shingilte na h-Eòrpa, a tha seachd uiread nas motha na margaidh na RA. Bidh sinn ag ullachadh airson a dhol air ais don AE le bhith a’ cumail dlùth dhàimh ris an Roinn Eòrpa. Neartaichidh sinn ar bunait sa Bhruiseil agus bidh Taigh na h-Alba aig cridhe ar riochdachaidh dhioplòmasaich air feadh na Roinn Eòrpa. Leudaichidh sinn cuideachd an lìonra eadar-nàiseanta againn e bhith a’ cruthachadh mòr-ionad Innleachdais agus Tasgaidh anns na roinnean Lochlannach is Baltach.

In-imrich

Tha Alba na dùthaich aoigheil agus in-ghabhalach agus tha sinn a’ cur luach air a h-uile duine, ge bith càite an do rugadh iad, dha bheil Alba na dachaigh, agus na àite far a bheil iad ag obair, ag ionnsachadh, a’ togail an teaghlaichean agus a’ togail am beatha. Tha sinn an urra ri in-imrich gus an àireamh-sluaigh againn fhàs. Feumaidh Alba daoine a tha ag iarraidh obair an seo, anns na gnìomhachasan againn, na h-oilthighean againn agus anns na seirbheisean poblach againn. Leanaidh sinn oirnn a’ toirt taic maoineachaidh do Shaoranaich an AE a nì tagradh do Sgeama Tuineachaidh an AE, a’ gabhail a-steach às dèidh a’ cheann-latha. Obraichidh sinn gus àireamh-sluaigh na h-Alba a thogail gu seasmhach, a’ toirt taic do thuineachadh air feadh na h-Alba tro iomairtean taigheadais, obair shùbailte, rannsachadh Sònaichean Àrdachadh Sluaigh, agus a’ leasachadh phoileasaidhean a tha nas càirdeile do theaghlaichean. Gus togail air ar n-iomairt Gluasad a dh’Alba, stèidhichidh sinn Seirbheis In-imrich airson na h-Alba gus daoine a chuideachadh le bhith a’ dèanamh dachaigh gu furasta ann an coimhearsnachdan air feadh na h-Alba agus gus fiosrachadh fhaighinn mu na còirichean agus na seirbheisean a gheibh iad. Obraichidh sinn cuideachd le ùghdarrasan ionadail gus Pìleat Bhìosa Dùthchail a leasachadh mar iomairt inimrich dhùthchail agus iomallach. Le in-imrich na chùis a tha glèidhte aig Westminster, chan urrainn dhuinn dearbhadh inbhe a thoirt seachad ann an Alba, ach rannsaichidh sinn comas air cairt-aithne a chruthachadh airson saoranaich an AE aig a bheil inbhe stèidhichte/ro inbhe stèidhichte gus a dhèanamh nas fhasa dhaibh cothrom fhaighinn air seirbheisean poblach ann an Alba. Ùraichidh sinn ar ro-innleachd ‘Albannach Ùr’ agus nì sinn cinnteach gu bheil daoine le eòlas air in-imrich agus comraich aig cridhe an leasachaidh. Thèid sinn nas fhaide na an ro-innleachd roimhe agus bheir sinn a-steach roinn do dhaoine de gach nàiseantachd a tha a’ dèanamh dachaigh ann an Alba. Leanaidh sinn oirnn a’ cur ìmpidh air Riaghaltas nan Tòraidhean gus siostam comraich is fògarraich a tha cothromach agus daonna a thoirt a-steach far a bheil còir aig daoine a bhith ag obair agus a bhith a’ cur ris a’ chomann-shòisealta. Cha bu chòir neach sam bith a bhith bochd mar thoradh air poileasaidh Gun Chothrom air Maoinean Poblach (NRPF) nan Tòraidhean a chuireas stad air daoine cothrom fhaighinn air prìomh sheirbheisean riatanach. Chan eil cumhachdan againn na riaghailtean seo air feadh na RA atharrachadh ach bheir sinn air adhart ar ro-innleachd gus taic a thoirt do dhaoine faighinn gu àiteachan-fuirich sàbhailte, biadh agus comhairle speisealta.

Chan eil poileasaidh in-imrich na RA ag obair do Alba

Chan eil poileasaidhean in-imrich na RA a’ toirt aire air suidheachadh sònraichte na h-Alba agus tha iad a’ dèanamh cron air na coimhearsnachdan againn agus air beairteas san àm ri teachd. Bhiodh molaidhean in-imrich Thòraidheach uabhasach do Alba. Nì iad crìonadh air an t-sluagh aig aois obrach, bagairt air teachd-a-steach chìsean agus adhbharaichidh iad fìor ghainnead luchd-obrach san NHS, seirbheisean cùraim agus prìomh roinnean leithid turasachd, àiteachas agus togail. Le neo-eisimeileachd, agus làn chumhachd air poileasaidh in-imrich, is urrainn dhuinn siostaman tèarmainn agus in-imrich a thogail a tha ag amas air coinneachadh ri feumalachdan na h-Alba agus a tha stèidhichte air cothromachd agus còraichean daonna.

Tha sinn ag iarraidh air Riaghaltas na RA: • leigeil le daoine a bhith ag obair agus cur ris a’ chomann-shòisealta, agus na cuingeadan cronail a dh’adhbhraicheas Gun Chothrom air Maoinean

Poblach a thogail. • ath-bhreithneachadh air imrich teaghlaich, a’ coimhead air mar a tha ball teaghlaich ga mhìneachadh, cosgaisean, agus clann a rugadh an seo, • leudachadh còirichean nàiseantaich an AE san

RA gu fèin-obrachail, no co-dhiù cur às don cheann-latha airson Sgeama Tuineachaidh an

AE, agus • poileasaidh in-imrich a thiomnadh a dh’Alba gus an urrainn dhuinn siostam cothromach a thogail a choinnicheas ri feumalachdan na h-Alba.

Cùisean Cruinneil

Tha deagh chliù aig Alba san t-saoghal air a thogail air dearbh-aithne nàiseanta làidir, cultar ainmeil air feadh an t-saoghail agus bathar agus seirbheisean a tha aithnichte fad is farsaing. Mar fhreagairt ri barrachd farpais eadar-nàiseanta ann am malairt, tasgadh agus turasachd, cruthaichidh sinn suaicheantas na h-Alba, gus ar suidheachadh a dhaingneachadh mar phrìomh àite airson tadhal, agus gnìomhachas a dhèanamh. Cruthaichidh sinn frèam-obrach cùisean cruinneil ùr airson a bhith a’ togail ar conaltraidh eadar-nàiseanta, le taic bho luachan is prìomhachasan bunaiteach na h-Alba. Is sinn a’ chiad dùthaich san RA, a’ tighinn còmhla ri àireamh bheag de dhùthchannan air feadh an t-saoghail, gus gabhail ri poileasaidh cèin feimineach. Cuiridh sinn taic ri bhith a’ stèidheachadh Comhairle na h-Alba airson Chùisean Cruinneil gus smaoineachadh breithneachail a leasachadh air cùisean eadar-nàiseanta agus àite na h-Alba san t-saoghal. Leasaichidh sinn ro-innleachd ùr airson a bhith an sàs le diaspora na h-Alba gus ceanglaichean brìoghmhor a mheudachadh le daoine à Alba a tha a’ fuireach ann an àiteachan eile air feadh an t-saoghail, agus an fheadhainn le dualchas Albannach.

Lìonra Riaghaltais air Eaconamaidh Sunnd

Anns an riaghaltas ann an 2018, stèidhich PNA lìonra Riaghaltais air Eaconamaidh Sunnd (WeGo) le Sealan Nuadh agus Innis Tìle. O chionn ghoirid tha Fionnlainn agus a’ Chuimrigh air a thighinn a-steach don lìonra a tha ag obair le buidhnean eadar-nàiseanta mar an OECD gus dòigh-obrach a bhrosnachadh don eaconamaidh agus don chomann-shòisealta a tha mu dheidhinn barrachd na dìreach GDP, ach a tha den bheachd gu bheil slàinte, àrainneachd agus sunnd sòisealta dùthcha a cheart cho cudromach ri fàs eaconamach.

Le barrachd dhùthchannan a’ nochdadh ùidh san obair seo cumaidh sinn oirnn a’ togail lìonra eadar-nàiseanta de Riaghaltasan Eaconamaidh Sunnd, le goireasan air an sònrachadh dha taobh a-staigh Riaghaltas na h-Alba, gus taic a thoirt don obair agus leudachadh gu dùthchannan ùra. Cuiridh sinn Tosgaire Eaconamaidh Sunnd an dreuchd gus obrachadh thar dhùthchannan gus an obair seo a bhrosnachadh agus bheir sinn dùthchannan còmhla timcheall air COP26 gus beachdachadh air mar as urrainn fòcas air sunnd dùthcha cuideachadh le bhith a’ coinneachadh ri net zero.

Deagh shaoranach cruinneil

Tha sinn ga mheas air leth cudromach gu bheil Alba na dheagh shaoranach cruinneil. Tha seo a’ ciallachadh a bhith a’ dèanamh nas urrainn dhuinn gu bhith a’ dèiligeadh ri dùbhlain chruinneil a’ toirt a-steach bochdainn, anaceartas agus neo-ionannachd. Tha e soilleir gum bi Covid fhathast na chunnart airson ùine ri thighinn, agus mar sin feumaidh sinn ar tabhartas cruinneil a chur am meud.

Meudaichidh sinn a’ Mhaoin Leasachaidh Eadar-nàiseanta bho £10 millean gu £15 millean le gealladh gun tèid e anàirde a rèir na h-atmhorachd. Cumaidh sinn oirnn a’ toirt taic do bhith a’ dèiligeadh ri cùisean èiginn cruinneil tron Mhaoin Èiginn Daonnachd. Stèidhichidh sinn Maoin Cumhachdachaidh Bhoireannach is Nigheanan Eadar-nàiseanta luach £500,000 a tha ag amas air boireannaich is nigheanan a chuideachadh, gu sònraichte a thaobh faighinn gu foghlam, anns na dùthchannan com-pàirteach againn ann am Malawi, Zambia agus Rwanda. Gus togail air a’ mhodail shoirbheachail de Aonad Coòrdanachaidh Slàinte Cruinneil na h-Alba, stèidhichidh sinn Ionad Ath-nuadhachail Cruinneil, ag obair le dùthchannan com-pàirteach ann an Ceann a Deas na Cruinne gus eòlas agus rannsachadh a thoirt seachad ann an teicneòlasan ath-nuadhachail, gus taic a thoirt do leasachadh lùth seasmhach.

Cruthaichidh sinn cuideachd com-pàirteachasan co-leithid ùra eadar Ionadan Eòlais na h-Alba airson Atharrachadh Clìomaid, Uisgeachan is Tuiltean, agus buidhnean ann an Ceann a Deas na Cruinne, a’ roinn eòlas agus dàta gus dèiligeadh ris na dùbhlain choitcheann sin.

Leasachadh Seasmhach

Mar a bhios sinn a’ faighinn seachad air agus ag aththogail bhon ghalar sgaoilte, tha e nas cudromaiche na bha e a-riamh a bhith air ar stiùireadh le lèirsinn agus luachan Frèam-obrach Coileanaidh Nàiseanta na h-Alba agus Amasan Leasachadh Seasmhach nan Dùthchannan Aonaichte.

Bheir sinn air adhart Bile Sunnd is Leasachadh Seasmhach (Alba) rè na h-ath Phàrlamaid. Bhiodh an reachdas seo ga dhèanamh na riatanas reachdail do gach buidheann phoblach agus ùghdarras ionadail ann an Alba beachdachadh air builean fad-ùine nan codhùnaidhean poileasaidh aca air sunnd nan daoine a tha iad a’ frithealadh, clann nach deach a bhreith fhathast nam measg, agus làn aire a thoirt don bhuaidh air leasachadh seasmhach geàrr-ùine agus fad-ùine aig na co-dhùnaidhean aca, ann an Alba gus àiteachan eile.

Còmhla ri seo stèidhichidh sinn Buidheann Obrach Ministreil air co-leanailteachd poileasaidh airson leasachadh seasmhach agus buidheann gnìomh Amasan Leasachadh Seasmhach san roinn phoblaich a dhaingnicheas dealas airson SDGan a choileanadh air feadh na roinne phoblaich.

Institiud airson Cumail na Sìthe

Cuiridh sinn taic ri bhith a’ stèidheachadh institiud sìthe a bhios a’ togail air àite na h-Alba ann am fuasgladh còmhstri agus a’ brosnachadh dhòighean-obrach gun fhòirneart airson connspaidean eadar coimhearsnachdan agus nàiseanan a rèiteach. A’ tòiseachadh le Glaschu, obraichidh sinn le ùghdarrasan ionadail air feadh na h-Alba gus a’ chiad Bhailtean Fhògarrach Albannach a chruthachadh, a’ dèanamh cinnteach gu bheil Alba na àite aoigheil do sgrìobhadairean agus luchd-ealain a tha a’ teicheadh bho fhòirneart agus geur-leanmhainn. Leanaidh sinn oirnn a’ toirt taic do Rùn1325 Chomhairle Tèarainteachd nan Dùthchannan Aonaichte, a’ trèanadh bhoireannach gus pàirt chudromach a ghabhail ann an togail sìthe agus fuasgladh còmhstri, agus leudaichidh sinn ar n-obair sa bhliadhna COP26 gus caidreachas a tha cuimsichte air atharrachadh clìomaid a ghabhail a-steach.

A’ dol an aghaidh armachd niùclasach

Cuiridh sinn an aghaidh armachd niùclasach gu làidir agus gu soilleir – an dà chuid ann am prionnsapal agus far a bheil iad suidhichte ann an Alba. Tha seo a’ toirt a-steach cur an aghaidh siostam urchraichean niùclasach Trident agus planaichean Riaghaltas na RA gus an àireamh de chinn-cogaidh niùclasach a mheudachadh. Tha sinn airson saoghal fhaicinn saor bho armachd niùclasach, agus bidh Alba neo-eisimeileach na guth làidir agus prionnsapalach airson dì-armachadh niùclasach air àrd-ùrlar na cruinne. Cumaidh sinn Faslann mar ionad armachd agus cabhlaich traidiseanta.

Feumaidh àm ri teachd na h-Alba a bhith mar roghainn na h-Alba.

Coimhead air a ’Chraoladh Taghaidh Pàrtaidh againn agus dèan #BothVotesSNP air 6 Cèitean gus àm ri teachd na h-Alba a chuir ann an làmhan na h-Alba.

This article is from: