6
Afbraak van gebouwen en heropbouw van woningen: 6% voor heel België! Sinds 1 januari 2021 is het verlaagde btw-tarief van 6% toepasselijk voor de afbraak van gebouwen en de heroprichting van woningen op het volledige grondgebied van België. De nieuwe regeling is tijdelijk gedurende de kalenderjaren 2021 en 2022 en komt bovenop de bestaande regeling die al van toepassing was in de 32 stadsgebieden sinds 2007. Hierna wordt de nieuwe regeling enigszins toegelicht. In feite bestaat de nieuwe uitgebreide regeling van het verlaagde btw-tarief voor afbraak van gebouwen en heropbouw van woningen uit drie verschillende situaties: • de afbraak van een gebouw en heropbouw van een woning door een bouwheer-natuurlijke persoon die zelf de nieuwe woning zal bewonen; • de afbraak van een gebouw en heropbouw van een woning door een bouwheer-rechtspersoon of natuurlijke persoon die de nieuwe woning zal verhuren in het kader van het sociaal beleid gedurende minstens 15 jaar; • de levering van een woning na afbraak en heropbouw door een leverancier die rechtspersoon is of natuurlijke persoon die de woning zal verkopen. De regeling die al bestond sinds 2007 voor de 32 stadsgebieden blijft onverkort van toepassing maar kan nu ook worden toegepast op de verkoop van een aldus heropgerichte woning. Dit was voordien uitgesloten uit deze regeling en vormt een heel belangrijke aanpassing. Hierna behandelen we een aantal Vragen en Antwoorden (Q&A) over de nieuwe regeling.
1. Wat wordt bedoeld met de afbraak van een gebouw? Het goed dat wordt afgebroken moet een gebouw zijn. Als een gebouw wordt voor de btw beschouwd: ieder bouwwerk dat vast met de grond is verbonden. In het algemeen worden in het kader van deze regeling aangemerkt als een gebouw: alle gebouwde onroerende goederen uit hun aard waaraan een kadastraal inkomen van gebouwd onroerend goed kan worden toegekend (gewone huizen en villa’s, flats, nijverheids-, handels- of landbouwgebouwen). Uit de memorie van toelichting blijkt bovendien dat het moet gaan om een gebouw met een significante omvang, desgevallend in verhouding tot de opgerichte woning(en). Er mag bijgevolg geen wanverhouding bestaan tussen de afgebroken gebouwen en de Maandelijks tijdschrift van het ITAA | Nr. 4 | Mei 2021
nieuw opgerichte woningen. Wanneer er in concreto een wanverhouding bestaat, wordt door de administratie niet vastgelegd en zal geval per geval bekeken worden. Bijvoorbeeld: een oude woning, loods, fabriek of winkelruimte zullen normaliter op zich beschouwd, aangemerkt worden als significant. Daarentegen worden bijvoorbeeld niet aangemerkt als een significant gebouw: een duiventil, een tuinhuis, een schuilplaats voor een paard in de wei. De afbraak van een gebouw en de daarmee gepaard gaande heropbouw van een woning vereist overigens niet dat beide op exact dezelfde plaats gelegen zijn: het is voldoende dat beide zich op hetzelfde kadastraal perceel bevinden. Het is daarom evenmin vereist dat de afbraak van een gebouw voorafgaat aan de heropbouw van een nieuwe woning.
Administratieve toegeving De administratie voorziet om praktische redenen in een specifieke toegeving. In het geval er sprake is van een ingrijpende verbouwing van een oud gebouw waarbij de werken ingevolge afbraak niet meer op een relevante wijze steunen op oude dragende muren en, meer algemeen, op de wezenlijke elementen van de structuur van het oude gebouw, derwijze dat de werken niet in aanmerking komen voor de toepassing van het verlaagd tarief bij renovatie, worden die werken voor de toepassing van deze regeling gelijkgesteld met de afbraak en heropbouw van een gebouw. Wat deze administratieve toegeving betreft, die overigens al van toepassing was in de bestaande regeling inzake afbraak en heropbouw in de 32 centrumsteden, benadrukken we dat die regeling strikt beperkt wordt tot gevallen waarin het verlaagde btw-tarief bij renovatie niet van toepassing is ingevolge de aard en omvang van de afbraakwerken.
