11
Nota over de gerechtelijke expertise en de verplichtingen inzake AWW Het doel van deze nota is een antwoord te geven op twee essentiële vragen die kunnen worden gesteld wanneer een beroepsbeoefenaar1 (of een niet-gereglementeerde fiscale dienstverlener)2 wordt aangewezen als expert in het kader van een gerechtelijke procedure. • Wat gebeurt er met de verplichting tot melding indien de gerechtsdeskundige feiten ontdekt die verband houden met het witwassen van geld? (artikel 47 van de Wet van 18 september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten (hierna de ‘AWW’)) • Heeft het Instituut – als toezichthoudende autoriteit (artikel 85 van de AWW) – de mogelijkheid om te controleren of leden (of niet-gereglementeerde fiscale dienstverleners) aan hun verplichtingen hebben voldaan inzake de bestrijding van het witwassen van geld in het kader van hun dossiers als gerechtsdeskundige? Wat zijn de beperkingen op de controle door het Instituut?
1. Melding aan de Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI)?
een derde mee te delen – alsook het geheim van het onderzoek4 beletten de gerechtsdeskundige om over te gaan tot een melding bij de CFI indien hij feiten vermoedt die verband houden met het witwassen van geld.
Er zijn twee situaties mogelijk: treedt de gerechtsdeskundige op in een strafzaak? Of in een burgerlijke zaak?
In concreto dient de gerechtsdeskundige verslag uit te brengen aan de magistraat die hem heeft aangewezen (onderzoeksrechter of procureur des Konings), met vermelding van zijn standpunt waarom de informatie al dan niet aan de CFI moet worden overgemaakt. Het is aan de magistraat – die hierover is ingelicht door de gerechtsdeskundige – om te beslissen welk gevolg daaraan moet worden gegeven.
a) Expertise in het kader van een strafprocedure Het toepasselijke beginsel luidt als volgt: de gerechtsdeskundige mag in een strafzaak geen gegevens aan partijen of aan derden verstrekken, zonder de toestemming van de gerechtelijke autoriteit die hem heeft aangewezen3 . De door de gerechtsdeskundige in het kader van een strafrechtelijke expertise te volgen procedure – die een toestemming van de gerechtelijke autoriteit impliceert om gegevens uit een strafdossier aan
De magistraat kan te maken hebben met vier situaties: • Hij beslist geen melding te maken aan de CFI; • De magistraat doet zelf een melding aan de CFI; • De magistraat laat de keuze aan de gerechtsdeskundige om een melding te maken aan de CFI;
1 Lid of stagiair onderworpen aan de AWW (art. 5, 24° en 25° van de Wet van 18 september 2017). 2 Bedoeld wordt: een niet-gereglementeerde fiscale dienstverlener die is ingeschreven op de aparte lijst in het openbaar register van het ITAA, in overeenstemming met de artikelen 29, §2, en 30, §2, van de Wet van 17 maart 2019 betreffende de beroepen van accountant en belastingadviseur; hierna verkort: een ‘niet-gereglementeerde dienstverlener’. 3 Mougenot D. “Expertise judiciaire – Approche juridique” in Expertise, commentaire pratique p. 99; Petit B. & Gauche F. “L’expert et l’expertise” Kluwer blz. 115; Petit B. “La responsabilité de l’expert” Kluwer blz. 30; Mayerus D. & Staquet P. “l’expertise en droit médical” Kluwer, blz. 68; T. Lysens & L. Naudts “Recht en Praktijk” 2010 Kluwer, blz. 244. 4 De geheimhouding van het onderzoek heeft tot doel twee belangrijke beginselen te waarborgen: de eerbiediging van de morele integriteit van het privéleven van een persoon die voor onschuldig wordt gehouden en de doeltreffendheid van het verloop van het onderzoek. Dit is een beginsel van openbare orde. Het artikel 28quinquies, § 1 van het Wetboek van Strafvordering bepaalt het volgende: “Behoudens de wettelijke uitzonderingen is het opsporingsonderzoek geheim. Eenieder die beroepshalve zijn medewerking dient te verlenen aan het opsporingsonderzoek, is tot geheimhouding verplicht. Hij die dit geheim schendt,wordt gestraft met de straffen bepaald in artikel 458 van het Strafwetboek.
Maandelijks tijdschrift van het ITAA | Nr. 7 | September 2021
