Biologisch afmesten stierkalveren

Voordat Ecofields in 2006 begon met het afmesten van stierkalveren, was het gebruikelijk om overtollige biologische stierkalveren in de gangbare mestkalverhouderij af te zetten. Bart Boon vond een betere oplossing.

TEKST KEES VAN VELUW | FOTO’S DICK BOSCHLOO

STAL MET STRO HOUDT WEERSTAND OP PEIL

Biologisch afmesten van stierkalveren

Hoewel ook in de gangbare kalverhouderij de laatste jaren grote stappen zijn gezet op gebied van dierenwelzijn, is het gangbaar laten afmesten van biologische stierkalveren een gat in de biologische keten. Bij een bezoek aan de BioFach verbaasde de toen nog gangbare kalverhouder Bart Boon zich hier al over: “Hier was alles biologisch, behalve kalfsvlees. Er moet een markt voor zijn.” Voor deze ambitieuze stap vonden Bart en zijn vrouw Marina de inspiratie en kracht vooral in hun christelijke overtuiging, vertellen ze. Voor het succesvol biologisch afmesten van stierkalveren moest Bart de kalverhouderij opnieuw ontdekken. Simpel gezegd: “Bij het mesten van kalveren breng je jonge dieren uit verschillende kuddes met al hun kleine griepjes en ziektes samen. Dan gaat de weerstand eruit en de antibiotica erin. Dat werkt natuurlijk niet op een biologisch bedrijf.”

De afgelopen jaren heeft Ecofields met zijn tien medewerkers de opfok en het afmesten goed ontwikkeld: inclusief weidegang zijn de kalveren slachtrijp in tien tot elf maanden. De ervaring leert dat een systeem met stro goed werkt om de kalverweerstand op peil te houden. “Van de sterk ammoniakhoudende lucht in een gangbaar stalsysteem met roosters wordt een klein griepje twintig keer erger”, weet Bart. Stro is warm en fris en het bindt ammoniak. Ook de gangbare houderij werkt inmiddels met een mestband of luchtwassers. Wat de kalvergezondheid ook ten goede komt is het biologische rantsoen. “Wij geven veel ruwvoer, een rantsoen met maximaal 40 procent krachtvoer. We maken een eigen krachtvoermix van aardappelen, lupine en andere eiwitrijke gewassen, veelal geteeld in de omringende natuurgebieden. We werken graag samen met natuurorganisaties, in totaal op wel ongeveer 200 hectare.” Het afleveren van slachtrijpe kalveren lukt met zo’n rantsoen alleen met kruislingen of dubbeldoelrassen. De experimenten om de juiste opfok en afmestmethode te vinden, vereiste veel ervaringskennis, afstemming en investeringen. “Na zeven jaar raakten we uit de rode cijfers.” Ecofields heeft met geduld en een kwaliteitsgerichte benadering een goede afzet opgebouwd. Op het erf is een eigen slagerij geopend, uitzonderlijk in Nederland. Dit maakt een betrouwbare levering aan vaste afnemers zoals slagers, restaurants, horeca en grootkeukens mogelijk. “Wij mesten zo’n 1500 dieren per jaar af. Ze worden geslacht in Veenendaal. De karkassen worden in onze eigen slagerij extra lang afgehangen en verwerkt, zodat we een optimale vleeskwaliteit kunnen garanderen bij optimale vierkantsverwaarding.” De goede vleeskwaliteit weten de klanten te waarderen. Creativiteit naar klanten bijvoorbeeld met sappige kerstrollades of kalfskroketten en frikandellen in grote diepvriesverpakkingen is er voor afnemers zoals het Openluchtmuseum in Arnhem. Inmiddels heeft Bart ook een biologische wijngaard opgezet. En is hij in samenwerking met andere producenten van streekproducten een Farmacademie gestart. Daar leren afnemers zoals horecapersoneel het verhaal achter de producten kennen. Met geloof, wilskracht en ervaring, naast flinke investeringen en ondernemerschap, is het Bart Boon gelukt om een zwarte bladzijde in de biologische melkveehouderij (gedeeltelijk) om te slaan.