JNF Experience Magazine 2023/2024

Colofon

Redactie en samenstelling: Prof. dr. Moshe Kon en Joanne Nihom

Met dank aan: Chaya Brasz, Rob Dekkers, Brenda van Dijk, Eretz Israel Museum, Barbara Flesschedrager, Dr. Racheli Kreisberg, Judith Kuipéri, Vivian Rinat-Fransman, The PhotoHouse.

Foto’s pagina 20 en 38 zijn vervaardigd d.m.v. generatieve AI.

Concept en vormgeving Reklamebureau.it

Drukwerk

Drukkerij Noordhoek

Oplage 15.000

Adverteren

Vraag de tarie aart aan via info@jnf.nl

Postadres

Postbus 78030 1070 LP Amsterdam

Bezoekadres Van Leijenberghlaan 197 d Amsterdam

Telefoon

020 - 6466477

(ma t/m do 9 17 uur, vr 9 12 uur)

E-mail info@jnf.nl (algemene informatie) bomen@jnf.nl (bestellen bomen) barbara@jnf.nl

(legaten en nalatenschappen)

Website www.jnf.nl

Facebook www.facebook.com/jnfnl

Instagram www.instragram.com/jnf_nl

Bankrekening

NL58 INGB 0000 0499 98

Onze stichting is door de Belastingdienst erkend als een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Nadere informatie over de stichting in het kader van ANBI kunt u lezen op www.jnf.nl.

Uw gi is a rekbaar voor de belasting.

Copyright ©

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd en/of gebruikt zonder schri elijke toestemming van het JNF.

Het Joods Nationaal Fonds is een statutair zelfstandige Nederlandse stichting, ingeschreven bij de KvK te Amsterdam onder nummer: 41200972.

Het Joods Nationaal Fonds is een apolitieke organisatie en handelt zonder winstoogmerk (non-pro t organisatie).

Onze fondsenwerving is uitsluitend gericht op projecten van het Joods Nationaal Fonds in Israël. Deze projecten bevinden zich allemaal binnen de zogenaamde ‘groene lijn’.

Shalom vrienden van het JNF!

Gefeliciteerd met de 75e verjaardag van Israël. Deze mijlpaal is een belangrijk moment om te vieren en te reflecteren op de indrukwekkende prestaties en vooruitgang die het land heeft geboekt. Het is ook een tijd waarin we erkennen dat het behoud van onze planeet en het bevorderen van duurzaamheid van cruciaal belang zijn voor een welvarende toekomst.

Met grote trots presenteren wij u ons jaarlijkse JNF Experience Magazine, dit keer met als thema: groene energie. We richten de schijnwerpers onder andere op een aantal baanbrekende ontwikkelingen in Israël.

Natuurlijk besteden we ook aandacht aan het 75 jarig bestaan van het land. Daarnaast laten we u de mooiste plekken zien om te overnachten en stellen we een aantal bijzondere rondleidingen langs Israëlische innovatieprojecten voor. We interviewen Hila Kaplan, CEO van de regionale raad van Ramat HaNegev en nog veel meer.

Israël wordt vaak de Start-Up Nation genoemd. Een aantal maanden geleden reisden we met een groep donateurs naar Israël om hen met eigen ogen te laten zien wat dat vandaag de dag betekent.

Inna Braverman, CEO en oprichter van Eco Wave Power, zegt het mooi op pagina 22: ‘De Israëli gelooft in zichzelf. (…) Iedereen denkt dat hij of zij het gaat maken. Als ik een taxi neem, dan heeft de chauffeur een idee voor een start-up. Hetzelfde geldt voor de groenteboer op de hoek.’

Lees bijvoorbeeld op pagina 24 over ons onderzoeksproject om Eilat en de Arava woestijn dag en nacht van zonne-energie te voorzien. U kunt dit project steunen en de bevolking van de periferie van Israël aan schone energie helpen.

Namens het hele JNF team en bestuur willen we u bedanken voor uw steun en toewijding aan een groen en gezond Israël. Samen laten we een erfenis achter, waarop toekomstige generaties kunnen voortbouwen.

Op naar de volgende 75 jaar, in vrede. Shana tova oemetoeka, een goed en zoet jaar gewenst!

Vivian Rinat, directeur David Kornmehl, voorzitter

We vinden het fijn als u het magazine deelt met vrienden en familie. We sturen u graag een aantal extra exemplaren toe om te verspreiden.

E-mail naar: vivian@jnf.nl

twikkeld naar Nation en ehulp en uit wtechoze gie, ht en

Inmiddels is het land ontwikkeld naar een Climate Innovation Nation Duurzaamheidsproblemen worden opgelost met behulp van innovatieve methoden uit de voedsel- en landbouwtechnologie. Israël heeft talloze doorbraken gerealiseerd op het gebied van zonne-energie, windenergie, waterkracht en biobrandstoffen.

‘Shana tova oemetoeka!’

Wie niet in wonderen gelooft, is geen realist

Mazzeltov Israël!

‘75 jaar geleden, op 14 mei 1948, riep David Ben-Gurion de onafhankelijkheid van de staat Israël uit. Israël is in die 75 jaar een succesvol land geworden. Van een half miljoen inwoners in 1948, tot 10 miljoen inwoners in 2023. Van een onherbergzaam gebied dat voornamelijk bestond uit woestijn, tot een modern, groen land.

Ik ben er trots op, en vereerd, dat ik JNF Israël mag leiden. Ik ben mij bewust van de verantwoordelijkheid die op mijn schouders rust.

Vandaag staan we voor andere uitdagingen dan in 1901. De motivatie, liefde en inzet van toen is echter onveranderd.

U, donateur van het JNF, wil ik hartelijk danken voor uw voortdurende steun. Elke donatie, klein of groot, is een gebaar van verbondenheid, van een onbreekbare en eeuwige band met Israël.

Ik wens u een zoet sjana tova en ik wil de wens uitspreken dat we nog lang elkaars partner blijven.’

Ifat Ovadia-Luski CEO JNF Israël

Ifat Ovadia-Luski is dit jaar gekozen als eerste vrouwelijke voorzitter van JNF Israël sinds 1901. Ze is al meer dan twintig jaar actief op het gebied van onderwijs, Hebreeuwse literatuur en geschiedenis.

Ifat Ovadia-Luski

Israël en het Joodse volk, zo veelzijdig als muziek

Naast echtgenoot en vader ben ik dirigent en klarinettist.

‘Ik ben 35 jaar de vaste dirigent van het Philips Symfonie Orkest en heb mijn eigen Maestro Jules Orkest. Verder ben ik regelmatig te gast bij diverse orkesten in binnenen buitenland.

Daarnaast voel ik het als mijn missie om klassieke muziek voor een breder, jonger publiek aantrekkelijk te maken. Dat doe ik onder andere met mijn concertformule ‘Maestro Jules Onthult’. Ook heb ik me altijd ingezet om Joodse muziek op de kaart te zetten. Ik ben ‘conservatief’ liberaal-Joods. De link met mijn afkomst is groot. Ik was voorzitter en ben nu erevoorzitter van het Internationaal Joods Muziekfestival.

In mijn voordrachten over Joodse muziek, met als titel ‘Joodse muziek bestaat niet’, leg ik uit dat we onze identiteit ontlenen aan interactie met de cultuur om ons heen. Een Nederlandse Jood is bijvoorbeeld anders dan een Amerikaanse Jood. Toch zijn we enorm verbonden met elkaar, ondanks onze verschillen.

Dirigeren is als ademen voor me. Het zit in mijn poriën en heeft veel verschillende facetten. Mijn vak heeft ook veel raakvlakken met leidinggeven, ik word regelmatig gevraagd presentaties voor het bedrijfsleven hierover te houden. Ik dirigeer niet alleen mijn muziek, maar ook mijn leven… Steeds weer kijk ik hoe ik mezelf kan verbeteren en met iets nieuws kan komen.

Bij 75 jaar Israël denk ik aan een veelheid van composities. Het interessante van Israël en het Jodendom is de wisselwerking tussen vele culturen, waardoor het een smeltkroes is. Als ik aan Israël denk, hoor ik een mix van verschillende stijlen: Oost-Europees, Arabisch, Amerikaans, jazz, pop en meer.

Ik voel me gezegend dat mijn ouders relatief positief uit de oorlog zijn gekomen. De familie van mijn vader is vrijwel volledig uitgemoord, verbittering zou daardoor op de loer kunnen liggen. Toch heeft hun hele leven in het teken gestaan van wederopbouw. Zoals het stichten van een gezin

Een kijkje in het leven van Jules van Hessen, Maestro Jules

ik heb nog twee broers en twee zussen –, de opvoeding van hun kinderen en hun zakelijk leven. Zij stonden nooit stil, zij leefden intens. Hun liefde voor de Joodse gemeenschap was groot. Zo stond mijn vader aan de wieg van de Liberaal Joodse Gemeente in Den Haag. Ze steunden ook allerlei organisaties. Ik herinner me het blauwe collectebusje van het JNF dat bij ons thuis stond. Ook het door mijn ouders opgerichte Van Hessen park in Neve Ilan zie ik als een belangrijke metafoor voor het leven van mijn ouders na de oorlog: bouwen en planten. Ik vind het prachtig dat zij bomen als symbool hebben gekozen en hiermee Israël steunen en groener maken. Met de hele familie zijn we naar Israël gegaan toen de plaquette van het park werd onthuld.

Er is een prachtig muziekstuk over bomen.

De Italiaanse componist Ottorino Respighi heeft in 1924 het symfonisch gedicht Pini di Roma (Pijnbomen van Rome) voltooid. Elk van de vier delen beschrijft pijnbomen in verschillende tijden en plaatsen in en rond Rome. Mijn favoriete onderdeel is het vierde en laatste deel: I Pini della Via Appia Het is een prachtig en intens stuk en portretteert de pijnbomen die meemaken dat de Romeinen over de Via Appia naar Rome marcheren. De muziek komt vanuit de verte aandreunen. Een mars die steeds sterker wordt, zoals in de Bolero van Maurice Ravel. Als het stuk vordert, komen er steeds meer instrumenten bij. Het begint uit het niets en eindigt in een superclimax. Voor mij is dit hét bomenstuk. Het heeft voor mij ook een symbolische betekenis. Het heeft met geschiedenis te maken, een belangrijke waarde van het Jodendom. Het willen terugkijken en daarvan willen leren en daarmee vooruitkijken. Ik vind het mooi om zo’n stuk dan te bespreken als een filosofisch Joods stuk, terwijl het dat eigenlijk niet is.

Israël en ik zijn heel ambivalent. We hebben een haat-liefdeverhouding. Ik ben het niet altijd eens met het beleid van de regering en kan me daar boos over maken en ook ongerust, maar de liefde is zo groot dat die altijd zal overwinnen. Het is niet altijd makkelijk om het te scheiden. Als ik inzoom dan voel ik me vaak verdrietig over de situatie, zoom ik uit dan voel ik warmte en trots.

uit de Italiaanse renaissance. Vóór het ontstaan van Israël heeft het al door de hele wereld gereisd en is het door Mozart en de Tsjechische componist Smetana gebruikt. De staart van het Hatikva is Asjkenazisch en komt uit Roemenië. Ik weet niet of de samenstellers zich van deze achtergrond bewust zijn geweest toen ze het Hatikva schreven. Asjkenazische Joden komen oorspronkelijk uit Noord- en Oost-Europa. Sefardische Joden komen uit Spanje, Portugal en de Arabische landen. Prachtig dat die belangrijke werelden in dit volkslied zo samenkomen. Symbolisch voor de verschillende stromingen waaruit Israël bestaat. Een mooie, verborgen boodschap.

75 jaar Israël betekent voor mij: thuiskomen.

Het Hatikva, het Israëlische volkslied, heb ik vele malen gedirigeerd.

Het is een intrigerend muziekstuk met een interessante geschiedenis. Het begin is Sefardisch en is een melodie

Ik ben daar geen minderheid, maar onderdeel van, dat is een fijn gevoel. In 2017 was ik er op tournee met mijn eigen orkest en concertvioliste Noa Wildschut. Hoogtepunt was de uitvoering met een Israëlisch kinderkoor. Dit is waarom mijn ouders na de oorlog hun leven een positieve wending hebben gegeven: LeDor Vador, van generatie op generatie de waarden van het Jodendom overdragen.’

Gepassioneerd, terwijl hij praat, zwaait hij met zijn armen alsof hij een groot orkest dirigeert.

Muziek is zijn leven, zijn leven is muziek.

Jules van Hessen

Miriam en Rudi Weisenstein

The PhotoHouse in Tel Aviv is Israëls meest waardevolle monumentale privé archief van historische foto’s. de nalatenschap van Rudi Weisenstein, die in 1936 als fotograaf in Israël begon. In die tijd was hij vooral bekend om zijn fotoreportages van immigranten die in de jaren dertig en veertig naar het voormalige Palestina kwamen. In 1940 opende Rudi, samen met zijn vrouw Miriam, een fotowinkel met de naam The PhotoHouse, die nu gerund wordt door hun kleinzoon Ben.

‘Mijn grootvader emigreerde in 1936 vanuit TsjechoSlowakije naar het toenmalige Palestina. Safta, zo noemde ik mijn oma, emigreerde met haar familie toen ze acht jaar was. Dat was in 1921. Ze zei altijd dat zij de eerste Tsjechische familie waren in Palestina, daar was ze reuzetrots op. Mijn grootouders werkten dag en nacht, de fotowinkel was hun leven. Mijn grootvader fotografeerde en Safta regelde het zakelijke deel. The PhotoHouse begon als een plek waar expatsoldaten kwamen om portretten te laten maken voor het thuisfront. Al snel werd mijn grootvader bekend en overal gevraagd. Zo was hij onder meer de fotograaf van The Palestine Symphony Orchestra, het latere Israel Philharmonic Orchestra. Veertig jaar lang was hij hun vaste fotograaf.’

Geheime opdracht

‘Op een dag kreeg mijn grootvader een geheime uitnodiging om, met camera, naar Rechov Rothschild 16 te komen. Feestelijke kleding was gewenst. Het bleek de bijeenkomst te zijn waar Ben-Gurion de staat Israël uitriep. Het was vrijdagmiddag 14 mei 1948. Mijn grootvader was de enige fotograaf. Het meest emotionele moment uit zijn leven, zo vertelde hij altijd, was toen alle aanwezigen opstonden om het Hatikva, het Israëlische volkslied, te zingen. Van dat historische moment zijn geen foto’s. Mijn grootvader vergat zijn camera. Hij stond ook op en zong mee, terwijl de tranen over zijn wangen liepen.’

David Ben-Gurion, Golda Meir, Yitschak Rabin, Shimon Peres, ze zijn allemaal weleens door Rudi gefotografeerd. Gezegd werd altijd: ‘Als je foto bij Rudi en Miriam in de etalage hangt, ben je zeker van een verkiezingsoverwinning.’

Na de dood van Rudi, in 1992, zette Miriam het bedrijf voort. Ze leidde de winkel vijftien jaar alleen. Langzaam

maar zeker raakte Ben meer bij het werk betrokken. Uiteindelijk werd hij Miriams zakelijke partner. In 2010, toen Miriam 96 was, dwong een nieuwbouwproject haar en Ben om in actie te komen en de historische winkel te redden. Ze verzamelden handtekeningen en bezochten bijeenkomsten van de bouwverenging en de gemeente om hun protest te laten horen. Het werkte, er werd naar ze geluisterd. Miriam maakte dit niet meer mee, ze overleed op 22 juli 2011. Na de renovatie van het pand, die twaalf jaar in beslag nam, kon The PhotoHouse afgelopen voorjaar terugkeren naar zijn oude plek. Sinds het overlijden van Miriam is Ben de eigenaar van de winkel.

The PhotoHouse is vandaag de dag een walhalla voor mensen die interesse hebben in fotografie over de geschiedenis van Israël. Het unieke archief is vrij toegankelijk voor publiek. Naast afdrukken van foto’s uit het archief kun je er ook kaarten en posters kopen.

‘Na het overlijden van Safta, ben ik de eigenaar van de winkel. Dat voelde als een enorme verantwoordelijkheid, tot ik begreep dat ik het bedrijf op mijn eigen manier mag leiden. Ik wil meer kunst toevoegen en er uiteindelijk een culturele, levendige ontmoetingsplek van maken. Mijn grootouders hebben een historisch erfgoed voor Israël nagelaten. Ik prijs me gelukkig dat ik deze bijzondere plek, met meer dan een miljoen afbeeldingen, mag voortzetten.’

The PhotoHouse is gevestigd op de Allenby Street 30 in Tel Aviv.

Foto: Rudi Weissenstein, The PhotoHouse. www.thephotohouse.co.il

David Ben Gurion

De onafhankelijkheidsverklaring, het JNF en Bauhaus

Benjamin Anekstein

Zijn voorstel voor het kantoor van JNF Israël won niet alleen de belangrijke ontwerpwedstrijd in 1937, maar werd ook gerealiseerd en wel in het centrum van Tel Aviv. Voor architect Benjamin Anekstein moet het een droom zijn geweest die uitkwam. Nog maar vijf jaar daarvoor was hij, na zijn architectuurstudie in Brussel, teruggekeerd naar Palestina. Hij had eerst voor verschillende bureaus gewerkt en begon daarna voor zichzelf. Het JNF gebouw zou van nationaal belang worden en het betekende voor de carrière van Anekstein een belangrijke sprong voorwaarts.

Het kantoor van JNF Israël

Jaren na de opening van het JNF kantoor werd er de Onafhankelijkheidsverklaring van Israël opgesteld door de leden van de regering die voor het uitroepen van de Staat Israël daar vergaderden (de ‘Provisional People’s Council’).

De geschiedenis van het JNF en de oprichting van de Staat zijn in een fototentoonstelling vastgelegd. Ook de tafel waaraan Ben-Gurion en zijn medepolitici bijeenkwamen, is bewaard gebleven.

De gevel van het gebouw aan Zvi Hermann Shapira Street 11 is eenvoudig. Met zijn kleine vensters doet het bouwwerk nog weinig denken aan Aneksteins latere werk. De entree springt nog het meest in het oog. De puntboog is markant en onderstreept het belang en de publieke functie van het kantoor.

Het gebouw aan Zvi Hermann Shapira Street 11 heeft sinds 1988 dienstgedaan als educatief centrum en museum over de historie van JNF Israël en de stichting van de staat Israël, maar is sinds corona niet meer toegankelijk wegens renovatie en pensionering van Dr. Arie Ben, directeur en grondlegger van het museum.

Benjamin Anekstein (1903 1949), geboren in Baranovitse (tsaardom Rusland) en naar Palestina gekomen in 1920.

De voorgevel van het kantoor van JNF Israël (Zvi Hermann Shapira Street 11, Tel Aviv).

De tafel waaraan Ben-Gurion en medepolitici de onafhankelijkheidsverklaring opstelden.

Benjamin Anekstein geboren in Baranovitse 1920

De van het kantoor van JNF Israël Hermann Shapira Street 11, Tel

De tafel waaraan opstelden

Het eerste gebouw op pilotis in Tel Aviv (‘Engel House’, Rothschild Boulevard 84, Tel Aviv).

Bauhaus tour

De bouwprincipes van Le Corbusier

De architectuur van Tel Aviv wordt meestal ‘Bauhaus’ genoemd. Een aantal belangrijke architecten had inderdaad gestudeerd aan het Bauhaus in Weimar/Dessau (onder hen: Shlomo Bernstein, Schmuel Mestechkin en Arieh Sharon). Maar Anekstein had, net als Genia Averbuch en Ze’ev Berlin, gestudeerd aan de Academie voor Schone Kunsten in Brussel en Gent. Averbuch ontleent haar bekendheid vooral aan het ontwerp voor het beeldbepalende Dizengoff plein, vlak bij het JNF kantoor.

Voor Tel Aviv is niet alleen het Bauhaus belangrijk geweest. Vooral de invloeden van de architecten Le Corbusier (1887 1965) en Erich Mendelsohn (1887 1953) zijn in de architectuur terug te zien. Hun bouwvisies zijn door de hele stad te ontdekken. Het valt op dat bijna alle gebouwen witgepleisterd zijn. Daardoor wordt het zonlicht goed gereflecteerd en blijft het binnen koel. Aan deze witte gebouwen heeft Tel Aviv zijn naam The White City te danken. Markant zijn ook de platte daken. Oorspronkelijk waren die voorzien van dakterrassen voor gemeenschappelijk gebruik: de bewoners konden er de was ophangen of feesten en slapen als het binnen te heet was. De airconditioning moest toen immers nog uitgevonden worden. Frappant is dat deze gebouwen op poten staan: de officiële term hiervoor is ‘pilotis’. Omdat de begane grond niet rondom muren heeft, ontstaat er een halfopen plek die de overgang vormt tussen de publieke en de privéruimte. Het eerste huis in Tel Aviv op poten werd in 1933 gebouwd. De architect Ze’ev Rechter moest twee jaar strijden met de gemeente om goedkeuring voor zijn ‘Engel House’ te verkrijgen.

De Bauhausstijl bezorgde Tel Aviv in 2003 een vermelding op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Het Bauhaus Center in Tel Aviv werd in 2000 opgericht. Er is van alles te vinden over deze bijzondere periode in de bouwkunst, zoals boeken, foto’s, curiosa en bijzondere designs van Israëlische ontwerpers. Het centrum heeft een galerie met een vaste collectie en ook wisseltentoonstellingen. Tevens organiseert het rondleidingen door de stad. Het centrum werkt samen met het Israëlische Comité voor UNESCO en de gemeente Tel Aviv-Jaffo.

Elke vrijdag- en zondagochtend is er om 10:00 uur een lezing en aansluitend een stadswandeling langs verschillende Bauhaushuizen in de stad.

www.bauhaus-center.com

Een bijzonder mens

‘… De betrokkenheid van Nederland bij Israël gaat veel dieper en is veel ouder dan de relaties op regeringsniveau. Het was de Nederlander Jacobus Kann , een bankier uit Den Haag, die fondsen heeft geworven en de aankoop mogelijk heeft gemaakt van de grond waar de eerste moderne wijken van Tel Aviv op zijn gebouwd, nu meer dan honderd jaar geleden. Dezelfde Jacobus Kann stond aan de basis van de Nederlandse stichting Joods Nationaal Fonds, die nu nog steeds actief is met het werven van fondsen in Nederland, voor de uitvoering van activiteiten in Israël. Het Fonds heeft de aanleg mogelijk gemaakt van het Koningin Wilhelmina Woud, het Koningin Juliana Woud en het Koningin Beatrix Woud. In lijn met deze traditie heeft het Fonds mijn naam verbonden aan een waterproject in de Negev woestijn…’

Een fragment uit de speech van koning Willem-Alexander ter gelegenheid van het bezoek op 1 oktober 2013 van de toenmalige Israëlische president Shimon Peres aan Nederland.

Jacobus Kann (1872 – 1944) kwam uit een Joods gezin. Hij was de zoon van Maurice Kann en Johanna Hijmans. Na het overlijden van zijn vader in 1891, volgde hij hem op als firmant van het bankiershuis Lissa & Kann. Behalve voor geldzaken toonde Kann ook grote belangstelling voor de nieuwe Zionistische beweging, die het toenmalige Ottomaanse Palestina

beschouwde als de plaats voor een thuisland voor Joden. Samen met zijn broer Eduard nam hij in 1897 deel aan het eerste Zionistische Congres in Bazel. Hun ideeën over de vestiging van een Joodse staat in Palestina verspreidden zij ook in Nederland. Beide mannen stonden twee jaar later aan de wieg van de oprichting van de Nederlandsche Zionistenbond. Daarnaast was Kann een van de grondleggers van het JNF in Nederland.

In het Haags Gemeentearchief bevindt zich een akte die door notaris mr. dr. Louis Eikendal op 3 mei 1905 in zijn kantoor is opgemaakt en waarmee de basis is gelegd voor de stichting van Tel Aviv. Kann liet daarin vastleggen dat Zalman David Levontin, directeur van de Anglo-Palestine Company, de latere Israëlische Bank Leumi, in naam van de Haagse bankdirecteur voor 120 duizend Nederlandse guldens gronden in Palestina mocht kopen.

Met dit geld werd een jaar later Kerem Jabali, een groot duingebied ten noorden van de oude havenstad Jaffo, gekocht en geregistreerd op Kanns naam. De Anglo-Palestine Company verkocht de grond door aan de lidmaten van de Joodse woningbouwvereniging Achoezat Bait, waarna op 11 april 1909, via een loterij tussen 66 families (zie foto rechterpagina), tot verdeling kon worden overgegaan.

De Ottomaanse overheid had landverkoop aan Joden verboden, maar via Kanns Nederlandse bankiershuis kon dit verbod worden omzeild.

Het was pas bij de start van de bouw van Tel Aviv dat de werkelijke religieuze identiteit van Kann de Ottomaanse overheid duidelijk werd.

Een van de grondleggers van Achoezat Bait was Meir Dizengoff, de latere eerste burgemeester van Tel Aviv, die op het nieuw verworven

Jacobus Kann

terrein zijn woonhuis bouwde. In dit pand, aan de Rothschild Boulevard 16, zou David Ben-Gurion veertig jaar later de onafhankelijkheid van de staat Israël uitroepen.

Kann bezocht het voormalige Palestina driemaal. In 1907, twee jaar na zijn transactie bij notaris Eikendal, kwam hij met een stoomboot uit Port Said in Jaffo aan. De passagiers werden met roeiboten aan wal gebracht door het ontbreken van een echte haven.

Veertien jaar later bezocht hij Palestina wederom, ditmaal samen met zijn vrouw Anna Kann-Polak Daniëls. Zijn laatste bezoek vond plaats in 1924. Door de Nederlandse autoriteiten was hij benoemd tot consul voor Nederland in Palestina, dat inmiddels Brits mandaatgebied was geworden.

Het echtpaar wilde zich blijvend in Jeruzalem vestigen. Helaas moesten zij door gezondheidsproblemen al in 1927 terugkeren naar Nederland. De oorlogsjaren verliepen dramatisch voor het gezin. Jacobus, zijn vrouw Anna en drie van hun vijf kinderen kwamen om in Theresienstadt.

De verwezenlijking van een eigen land heeft Kann niet mogen meemaken. Drieënhalf jaar na zijn dood werd op 14 mei 1948 in Tel Aviv de staat Israël uitgeroepen. En dat op de plek van de door hem aangekochte grond, in het pand aan de Rotschild Boulevard.

‘Erets Israël, het Joodsche Land, werd in de oudheid Kanaän in het Nederlands genoemd. En inderdaad doet het lange gedeelte van Juda, vooral het kustland, aan het Hollandsche landschap denken. Als Nederlandschen Jood was het voor mij een vreugde dit op te merken, want hoezeer ook één met het Joodsche Volk, voel ik mij toch ook tevens Nederlands, en voel ik mij niet minder gehecht aan Nederland, dat ik liefheb, zoals men slechts zijn geboorteland kan liefhebben.’

Uit: Erets Israël, Het Joodsche Land, geschreven door Jacobus H. Kann, uitgegeven in 1908.

Photograph Avraham Soskin. Soskin Collection, © MUZA, Eretz Israel Museum, Tel Aviv

Golda Meïr

Shimon Peres

Albert Einstein Prinses Beatrix en Prins Claus Koningin Juliana

David Ben Gurion

Het Anne Frank Monument

dHet Koning Willem-Alexander waterreservoir

Relaxation Garden Hillel Yaffe Medical Center

Yatir

Toerisme:

van Noord tot Zuid

Wilde natuur

Op de Golanhoogten bevindt zich de Assaf wijnmakerij, waar u tevens kunt logeren in een van de vijf prachtige, houten chalets. Geniet van de rust, de natuur en heerlijk eten, uiteraard met een goed glas wijn van eigen bodem. Een rondleiding door de wijngaarden met een wijnproeverij na afloop is een ‘vinologische’ must.

www.cabins.assafwinery.com

Tussen de olijfbomen

Klil is een uitgestrekt hippieachtig dorp met een bevolking die ecologisch denkt en leeft. In de stilte van de natuur staat the House in The Olive Grove. Drie smaakvolle, romantische zimmeriem (bed and breakfasts), allen voorzien van een openhaard en een compleet ingerichte keuken. Kom tot rust in een landelijke omgeving, omringd door olijfbomen.

Tel: 054 5327379, clilvilla@gmail.com

Terug in de tijd

In de middeleeuwse stad Akko, uitgeroepen tot UNESCO Werelderfgoed, bevindt zich het luxe boetiekhotel Efendi. In een gerenoveerd authentiek herenhuis heeft eigenaar Uri Jermias, ook bekend van Uri Buri, een van Israëls beste visrestaurants, alles uit de kast gehaald om zijn gasten te verrassen met een topverblijf. Efendi heeft twaalf kamers met elk een eigen karakter. Vergeet als u in het hotel rondloopt niet af en toe naar boven te kijken. De plafonds zijn gerestaureerd door uit Italië ingevlogen ambachtslieden. Aanrader: de vierhonderd jaar oude gerestaureerde Turkse sauna.

www.efendi-hotel.com

Naar de film

De bioscoop Esther werd in 1938 ontworpen door architect Yehuda Magidovitch. Zestig jaar later werd het Bauhauspand gerenoveerd en omgetoverd tot Hotel Cinema, een bijzonder boetiekhotel. Overal zijn elementen van ‘toen’ terug te vinden. Het monumentale trappenhuis is indrukwekkend en groots. Op alle verdiepingen zijn curiosa uit de filmtijd tentoongesteld. Een hotel dat zijn naam eer aan doet, en dat op een toplocatie in Tel Aviv.

www.atlas.co.il/cinema-hotel-tel-aviv-israel

Toerisme:

van Noord tot Zuid

Rust in de drukte

Hotel Montefiore is een boetiekhotel met twaalf kamers en een restaurant met een menukaart om je vingers bij af te likken. En dat in het hart van de stad die nooit slaapt. Het pand is in 1922 gebouwd in eclectische architectuurstijl en barst van schoonheid en rust.

Het is vernoemd naar de bekende Britse bankier en filantroop Montefiore (1784 1885). Niet de goedkoopste plek om te logeren, maar het is het verblijf meer dan waard.

www.hotelmontefiore.co.il

Oud Nieuw

Het Casa Nova (Italiaans voor Nieuw Huis) Complex is oorspronkelijk gebouwd als herberg voor Christelijke pelgrims op weg naar Jeruzalem. In 1654 gaf de Ottomaanse overheid aan de Franciscaners toestemming een herberg te bouwen. Het werd het eerste gebouw in het nieuwe Jaffo. Tegenwoordig is het een boetiekhotel met prachtige kamers, een spectaculair uitzicht en dat op slechts enkele minuten afstand van de drukte van Tel Aviv.

www.casa-nova-hotel.com

Ridderlijk slapen

St. Andrew’s Scottish Guest House, ook genoemd The Scottie, is gevestigd op een heuvel met spectaculair panoramisch uitzicht op de muren van de Oude Stad. Het werd ontworpen door de Britse architect Clifford Holliday en combineert westerse met oosterse architectonische elementen. Het majestueuze pand doet denken aan een kasteel. Veldmaarschalk Lord Allenby legde de eerste steen in 1927. Geniet van de gastvrijheid en voel je welkom.

Romantiek

Rond 1920 werden Alegra Bello, een Joods meisje uit Machané Yehuda, en de Arabische Jebra Francis Rahil, uit Ein Kerem, verliefd op elkaar. Gezien hun achtergrond een verboden liefde. Hun families waren in shock en het verliefde stel vluchtte naar Bethlehem waar Alegra zich bekeerde tot het christendom en de twee in het geheim trouwden. In 1930 keerden ze terug naar Ein Kerem waar Jebra als symbool voor zijn liefde voor Alegra een prachtig huis liet bouwen. Vandaag is het een intiem en charmant boetiekhotel. Prachtige kamers, heerlijk eten en, als je er gevoelig voor bent, de romantiek waart hier nog altijd rond.

www.scotsguesthouse.com

www.hotelalegra.com

Klein maar fijn

Jeruzalems Little house in the Bakah bevindt zich in de groene wijk Bakah, in het zuiden van de stad. Het is een charmant, eenvoudig boetiekhotel in een oud Arabisch gebouw uit 1930, vol met zuilen en bogen. Volgens kenners het mooiste gebouw in de stad. Het pand is tot monument verklaard en zal daardoor zijn charme voor altijd behouden.

Ecologie in de woestijn

In de Negev woestijn, vlakbij Sde Boker, de kibboets waar David Ben-Gurion, de eerste president van Israël, ooit woonde en nu begraven ligt, bevindt zich Carmey Avdat.

Het is een boerderij op ecologische grondslag, waar u heerlijk kunt vertoeven in prachtige chalets in de vorm van wijntonnen. Eindeloze uitzichten, wijn proeven en een schitterende sterrenhemel bij nacht. De boerderij is gelegen op de overblijfselen van een 1500 jaar oude agrarische nederzetting.

www.carmey-avdat.co.il

Luxe

Six Senses bevindt zich op een fascinerende, betoverende en van bijbelse schoonheid gelegen locatie in de Negev woestijn. Dit super-de-luxe hotel, waar het zicht reikt tot een grenzeloze horizon, kost een lieve duit. Maar voor dat geld heeft een aantal kamers wel een privézwembad. Hier vermengt de eeuwenoude geschiedenis zich met supermodern comfort.

Woestijnervaring

Voor ultiem onthaasten in een milieuvriendelijk verblijf is dit een aanrader. De naam Succah in the Desert is een verwijzing naar de soeka, de hut waarin Joden verblijven tijdens Soekot, het Loofhuttenfeest.

Hier in de woestijn is het het hele jaar Soekot. De lemen huisjes zijn duurzaam, warm in de winter, koel in de zomer en worden voorzien van zonne-energie.

En hoera: eindelijk rust, geen wifi!

www.sixsenses.com

www.succah.co.il

Little House Hotels – Jerusalem (jerusalem-hotel.co.il)

Jeruzalem

Israël, Start-up Nation

Elke uitdaging begint met een leeg canvas

Een kijkje in de Israëlische energietransitie waarin het land enorme ontwikkelingen doormaakt en ook mondiaal een voortrekkersrol speelt.

Israël is een van de koplopers in de wereld qua hoeveelheid start-ups. Al jarenlang worden er vijfhonderd tot duizend nieuwe organisaties per jaar opgericht. Op dit moment zijn er zo’n tienduizend actieve technologiestart-ups. Het is de reden dat Israël ook wel Start-up Nation wordt genoemd. Dit kan onder andere worden toegeschreven aan een cultuur van innovatie, een nauwe samenwerking tussen academici, de overheid en de industrie, en een ondersteunend overheidsbeleid gericht op het bevorderen van ondernemerschap.

Magneet

In 2019 stond Israël bovenaan de wereldranglijst van landen met de hoogste research & development-uitgaven (R&D-uitgaven). In dat jaar bedroegen deze uitgaven ongeveer 4,8 procent van het bruto binnenlands product. De vele succesvol ontwikkelde innovaties worden toegepast om van het land zelf én van de wereld een betere plek te maken. Hierdoor is Israël een magneet voor multinationals van over de hele wereld; ruim vierhonderd hebben er hun R&D-centra inmiddels gevestigd.

Energietransitie

Met name bij de wereldwijde energietransitie speelt Israël een belangrijke rol. Energietransitie is het proces waarbij gebruik wordt gemaakt van duurzame en schone energiebronnen, in plaats van fossiele brandstoffen zoals kolen, olie en gas. Enerzijds heeft de energietransitie als doel de uitstoot van broeikasgassen en de negatieve impact hiervan op milieu en maatschappij te verminderen. Anderzijds moet elk land beter in staat zijn zijn eigen energie op te wekken, waardoor het minder kwetsbaar is en minder afhankelijk van prijsschommelingen en geopolitieke spanningen. Iets waar Israël al veel ervaring mee heeft.

Wereldwijde uitdaging

Het is duidelijk dat de wereld vandaag voor een grote uitdaging staat. Hoe gaan we bijvoorbeeld van 51 miljard ton schadelijke stoffen uitstoot per jaar naar nul? Deze uitstoot staat, ter indicatie, gelijk aan de uitstoot van 10 miljard auto’s of het verbranden van 17 miljard vaten olie in één jaar. Deze cijfers wijzen op de noodzaak die uitstoot drastisch te verminderen.

Het overgrote deel van de uitstoot wordt veroorzaakt door de industrie, landbouw, bouw, transport en de productie en consumptie van fossiele brandstoffen.

Innovatie is op veel gebieden noodzakelijk. Daarnaast dient ons consumentengedrag drastisch te veranderen. De overgang naar alternatieve oplossingen is en blijft wereldwijd een enorme uitdaging.

Door de oorlog in Oekraïne is de ontwikkeling van alternatieve energiebronnen in een enorme stroomversnelling gekomen. Zon- en windenergie worden al op grote schaal gebruikt, maar voorzien slechts 4,1 procent van ’s werelds energieverbruik. Waterkracht is een van de oudste vormen van duurzame energieopwekking, waar door gebruik van golven en getijden nog veel terrein te winnen is.

Israël en de energietransitie

Israël heeft zich ten doel gesteld om voor 2030 de helft van de energiebehoefte te vervangen door nieuwe energiebronnen. Het land stuurt daarom aan op het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen in de industrie en stimuleert bijvoorbeeld ook het gebruik van elektrisch vervoer.

Naast de enorme zonneparken in de Negev woestijn en windturbineparken langs de kust zijn er talloze Israëlische start-ups die samenwerken aan innovatieve projecten. Deze lopen uiteen van het opwekken van energie door gebruik van onder andere golven, getijden, zoutwater, algen en afval tot aan het ontwikkelen van alternatieve bronnen als waterstof en geothermie (aardwarmte). Ook is er veel aandacht voor de opslag van energie, slimme elektriciteitsnetten en koolstofafvang. Van waterstof wordt wellicht wel het meest verwacht en de ontwikkeling van deze energiebron is een speerpunt. Inmiddels is het al mogelijk om zonlicht direct om te zetten in waterstof.

Door minder afhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen en meer te vertrouwen op de eigen ontwikkeling van energieproductie middels innovatie, kan en zal Israël een voortrekkersrol vervullen in de energietransitie en bijdragen aan oplossingen voor een betere wereld.

Israëlische markt voor zonne-energie: opwekking van hernieuwbare energie, in TWh, Israël 2011 - 2022

Energiebron van de toekomst

In gesprek met Inna Braverman, CEO en oprichter van Eco Wave Power, een in Israël gevestigd bedrijf dat zich heeft gespecialiseerd in golfenergie. Het heeft een gepatenteerde, slimme en kostenefficiënte technologie ontwikkeld om zeegolven om te zetten in groene stroom.

Inna werd door Medium.com verkozen tot een van de honderd meest invloedrijke mensen ter wereld, samen met onder andere Mark Zuckerberg en Elon Musk.

Drijfveer

‘Ik ben geboren in Oekraïne, toen het nog onderdeel was van de USSR. Twee weken na mijn geboorte ontplofte de kernreactor van Tsjernobyl. Dat was de ergste nucleaire ramp in de geschiedenis.

Ik was een van de baby’s die gewond raakte bij de explosie. Ik had een ademhalingsstilstand en was klinisch dood. Gelukkig is mijn moeder verpleegster. Ze was net op tijd om mij mond-op-mondbeademing te geven en redde mijn leven.

Het moet iets speciaals betekenen dat ik een tweede kans kreeg. Niet dat ik me iets kan herinneren van dat vreselijke moment, maar jarenlang werd erover gesproken. Ik denk dat ik daarom vond dat ik iets moest doen in mijn leven wat een verschil maakt.

Op mijn vierde emigreerden we naar Israël; mijn ouders, mijn zus en ik. Later leerde ik op school over het JNF: hoe zij met de natuur omgaan, hoe belangrijk het is om bomen te planten en om schone lucht te hebben. Dit, in combinatie met het Tsjernobyldrama, zijn mijn drijfveren om met passie iets aan het milieuvraagstuk te doen.

Daarom studeerde ik politieke wetenschappen aan de universiteit van Haifa. Ik dacht dat dat de beste manier was om een positieve verandering in de wereld teweeg te brengen. Maar toen ik klaar was met mijn opleiding, stonden er geen politici in de rij om mij aan te nemen.

Magische wereld

Ik ben toen als vertaler Ivriet-Engels gaan werken voor een bedrijf dat zich bezighoudt met alternatieve energie. Daar ontdekte ik de uitdagende wereld van zonne-energie, wind- en golfenergie. De eerste twee waren volledig gecommercialiseerd, maar golfenergie nog niet. Ik dacht: wow, dat is vreemd. Toen ben ik alle bedrijven gaan bestuderen in deze sector. Energie die wordt opgewekt door golven is de meest voor de hand liggende bron van energie. Het heeft meer mogelijkheden dan bijvoorbeeld zonne-energie, omdat het ook ’s nachts doorgaat. Ik las alles wat erover te vinden was en ontdekte waarom dit nog zo’n onontgonnen gebied was.

Inna Braverman

Ik ontwikkelde een bedrijfsplan. In die periode ontmoette

ik een ondernemer die er wel wat in zag. Ik was 24 toen ik Eco Wave Power oprichtte.

Beweging is energie

Onze techniek werkt als volgt: metalen drijvers bewegen mee met de golven. Hoe hoger de golven, hoe hoger de druk om de generator aan te drijven. Via een mechanisme wordt dit vervolgens omgezet in elektriciteit en gaat het naar het energienetwerk.

Misschien denk je nu: waarom gebruikt niet elk land het al? Maar er is nog geen beleid en ook de wetgeving die nodig is om deze nieuwe vorm van technologie te installeren ontbreekt nog. Lobbyen en overleggen met overheden vergt geduld, je hebt er een lange adem voor nodig. Overigens, zo’n 25 jaar geleden was er ook nog geen beleid voor wind- en zonne-energie. Ook toen moest er een compleet nieuwe wetgeving voor worden ontwikkeld.

Optimaal gebruik

Het is belangrijk om te benadrukken dat er op dit gebied geen concurrentie zou moeten zijn. Sommige landen hebben meer wind, andere landen meer zon of veel open water. Alle verantwoorde energiebronnen moeten worden gebruikt. Alleen dan kunnen we toewerken naar een 100 procent milieuvriendelijke wereld.

Droom groots

Succes bereik je alleen door te blijven geloven in jezelf en positief te blijven, zo is Eco Wave Power ontstaan.

Israël is het land van mogelijkheden. De Israëli gelooft in zichzelf, meer dan inwoners van andere landen waar ik ben geweest. Het maakt in Israël niet uit of je jong of oud bent, rijk of arm, iedereen denkt dat hij of zij het gaat maken. Als ik een taxi neem, dan heeft de chauffeur een idee voor een start-up. Hetzelfde geldt voor de groenteboer op de hoek. Israël is, hoewel klein, niet voor niets de Start-up Nation.’

Nieuw JNF project!

Israël en het Joodse volk, zo veelzijdig als muziek Help de inwoners van Eilat en de Arava woestijn 24/7

aan zonne-energie

Schoner en financieel voordelig

Voor onderzoek naar duurzame energieopslag wil het JNF een laboratorium bouwen in samenwerking met de universiteit van Tel Aviv en het onderzoeksinstituut Desert and Dead Sea R&D.

Duurzame energieopslag is niet alleen milieuvriendelijk, maar ook financieel voordelig. Met een focus op innovatie, efficiëntie en milieubewustzijn baant het JNF samen met jou de weg naar een groenere en schonere toekomst.

In Israël is geen gebrek aan zon. Gemiddeld schijnt de zon er driehonderd uur per maand, het hele jaar door. Zonne-energie is dan ook een logische energiebron voor het land. Een aantrekkelijk alternatief voor de fossiele brandstoffen waar we dringend vanaf moeten om verdere schade aan het milieu te beperken.

Kansen voor gebruik zonne-energie

Momenteel voorzien vijftien zonneparken in Eilat en de Arava woestijn het zuiden van Israël van zonne-energie. Zij leveren samen meer dan 100 procent van de dagelijkse elektriciteitsbehoefte. Toch valt er nog veel meer winst te behalen.

Zonne-energie wordt uiteraard alleen overdag geleverd. Om ook ’s nachts en tijdens bewolkte dagen elektriciteit te kunnen leveren, moet de energie kunnen worden opgeslagen. In de grote zonne-energiecentrales gebeurt dit in vloeibaar zout.

Momenteel zijn in de kleinere zonneparken lithiumbatterijen echter de belangrijkste opslagmethode, maar die vormen een gevaar voor het milieu. Bij het delven van lithium en bij het produceren van de batterijen komen allerlei schadelijke stoffen vrij, waaronder veel CO2. Bovendien kost het produceren enorm veel energie en zijn de batterijen moeilijk te recyclen.

Onderzoek naar energieopslagmethodes

Het JNF zet zich daarom in voor onderzoek naar alternatieve opslagmethodes van zonne-energie, waaronder persluchttechnologie, kinetische batterijen, zoutbatterijen en vloeibare waterstof. Van deze opslagmethodes is vastgesteld dat zij een groot potentieel hebben voor Eilat en de Arava woestijn.

Dit draagt bij aan ons hoofddoel: de woestijn tot bloei brengen op een duurzame manier.

Het doel is om 24 uur per dag zonne-energie te kunnen leveren aan alle inwoners van Eilat en de Arava woestijn, zodat het gehele gebied energie onafhankelijk wordt en vrij van koolstofemissies. Als streefjaar wordt eind 2025 genomen.

Creëer samen met ons een groenere toekomst en maak een positieve impact op het milieu.

Help je mee?

Steun dit onderzoek, en neem actief deel aan de strijd tegen klimaatverandering. Samen zorgen we ervoor dat in 2025 Eilat en de Arava woestijn 24/7 kunnen draaien op zonne-energie, vrij van CO2-uitstoot. Zo help je onze planeet te behouden voor toekomstige generaties.

Doe vandaag nog mee en doneer!

Zorgen voor onze planeet, een opdracht van G’d

Rabbijn mr. drs. Raph Evers

Rabbijn mr. drs. Raph Evers en zijn vrouw wonen sinds augustus 2021 in Israël. Sindsdien heeft hij het nog drukker dan voorheen. Het is dan ook moeilijk om de rabbijn te spreken. ‘Ons leven speelt zich af in Efrat, Ramat Gan, Tel Aviv, Londen, Frankfurt en Amsterdam.’ Uiteindelijk weet hij, tussen twee reizen door, vanaf het vliegveld, via de telefoon, tijd te maken voor dit interview.

Bewust van het belang van de natuur…

‘Het JNF is de redding van Israël geweest door zich al in 1901 te realiseren dat bomen het behoud zijn van een land. Maar ze waren niet de eerste. In de Thora staan al verhalen over stadsplanning met natuurgebieden. In Numeri 35 werd voorgeschreven dat rondom de 48 Levietensteden een ruimte van 500 meter (1000 el) moet worden opengelaten als stadsschoon, waar niet gebouwd mag worden en waaromheen nog eens een gordel van 1000 meter landbouwgrond gepland moet worden. Volgens Maimonides (1135 1204) gold deze bepaling voor alle steden in Israël. Misschien wilde G’d het ontstaan van gigantische stadsagglomeraties voorkomen.

Zorg voor het milieu…

In de Midrasj, een oude Joodse bron, komt een opmerkelijke passage voor:

Wat een vooruitziende blik! Wie had tweeduizend jaar geleden kunnen bevroeden dat anno nu het milieu wereldprobleem nummer 1 zou zijn? Als het terugbrengen van de CO 2-uitstoot hét wapen tegen klimaatverslechtering is, dan moet de mens daarvoor gaan, net zoals we voor onze gezondheid zorgen. De klimaatverandering is door de mensheid veroorzaakt en zal ook door ons moeten worden opgelost. Mogen we deze lasten afwentelen op de volgende generaties? Dit wordt reeds in de Joodse literatuur behandeld aan de hand van een bekend responsum (antwoord) uit Turkije van rabbijn Chaïm Palache uit de achttiende eeuw. Hij bepaalde dat ‘de vervuiler betaalt’. Dit geldt niet alleen tussen de industrie en zijn directe of indirecte omgeving, maar ook tussen de opeenvolgende generaties. Als wij iets nu kunnen oplossen, mogen we dat niet door schuiven naar later.

Het Jodendom en zonne-energie…

Het Jodendom is een religie die het belang benadrukt van zorg voor het milieu en een verantwoord gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Deze focus wordt weerspiegeld in verschillende Bijbelse leerstellingen en Joodse praktijken, waaronder de principes van tikkoen olam (het herstellen en verbeteren van de wereld) en bal tasjchiet (het niet verspillen of vernietigen van hulpbronnen). Het gebruik van zonne-energie bijvoorbeeld wordt gezien als een manier om de Joodse waarden in acht te nemen en bij te dragen aan een duurzamere toekomst. Het sluit ook aan bij het Joodse concept van sjemirat hagoef , wat betekent dat je goed voor je lichaam moet zorgen. Door het gebruik van fossiele brandstoffen en de uitstoot van schadelijke stoffen te verminderen, helpt zonne-energie het milieu te beschermen en de gezondheid en het welzijn te bevorderen.

Maak een verschil…

Het Jodendom benadrukt het belang van je eigen handelen om een verschil te maken in de wereld. Door bijvoorbeeld zelf te besluiten zonnepanelen te installeren, zet je concrete stappen om je ecologische voetafdruk te verkleinen.

Het JNF, van generatie op generatie, LeDor Vador …

In 1978 heeft onze familie het Sem Evers Park opgericht, ter nagedachtenis aan mijn broer die veel te vroeg is overleden. Het park is gevestigd op Mount Zion, het hoogste punt in het oude Jeruzalem. Bomen planten is een vorm van tsedaka (liefdadigheid) en chesed (vriendelijkheid). Door het planten van bomen dragen we met z’n allen bij aan het welzijn van de wereld. Ook blijft mijn broer zo voortleven voor generaties die komen en gaan.’

Nadat G’d Adam had geschapen, leidde Hij hem rond in het paradijs. ‘Aanschouw mijn werken’, zei Hij, ‘Zie hoe fraai alles is! Alles heb Ik voor jou geschapen. Houd de natuur in stand en vernietig mijn wereld niet. Want als jij onvoorzichtig omgaat met het milieu, is er niemand die het kan herstellen.’

Een grote liefde

ben ik het. Er wordt weleens gezegd: “Met familie moet je wandelen en niet handelen”, maar dat geldt bij ons niet. Pa en ik doen beide samen.

Mijn ouders hebben hun kinderen altijd veel over het land verteld. Ik ben Christelijk opgevoed, met een grote verbondenheid met het Joodse volk. We leren in onze gemeente veel over wat G’d met Israël heeft gedaan en wat hij nog gaat doen. De Israëlische vlag hangt er, we zeggen Joodse gebeden en er wordt Israëlische muziek gespeeld.

Afgelopen april was ik, na bijna vijf jaar, terug in Israël. Samen met mijn vriendin, mijn broer, mijn zus en wat vrienden heb ik een prachtige reis gemaakt. Jeruzalem maakte weer de meeste indruk op me.

Wat is het toch een bijzondere stad met zoveel verhalen. En de onderlinge broederschap als je op een vrijdagavond door de stad loopt… Ook het bidden bij de Klaagmuur. Steeds als ik eraan terug denk, krijg ik weer kippenvel.

Jelle Nederlof, 21 jaar, zelfstandig hovenier uit Goeree-Overflakkee

‘Mijn moeder kreeg een aantal jaren geleden het gevoel dat ze iets voor Israël moest doen en plantte er een aantal bomen voor haar kinderen. Zo kwam zij in aanraking met het JNF. Ze heeft toen een avond georganiseerd ten bate van de organisatie. Ook hebben we een JNF Experience bijeenkomst in Middelburg bezocht. Een prachtige avond met een aantal gasten uit Israël die spraken over hun liefde voor het land. Daar hoorden we dat het JNF al sinds 1901 bestaat. Is het niet ongelofelijk dat ze zich toen al bewust waren van het belang van bomen en hoe belangrijk het is om de aarde te laten begroeien? Maar ze planten niet alleen bomen, ze kijken ook naar het sociale aspect in de Israëlische samenleving, bijvoorbeeld door parken aan te leggen. Daarnaast vind ik het bijzonder hoe het JNF de Israëlische bewoners bij hun projecten betrekt. De organisatie heeft een brede functie in de maatschappij en dat is waardevol voor het land. Die visie en dat bewustzijn spreken me aan. Het is belangrijk om geld te geven aan zo’n goed doel, om zo een verschil te maken.

De natuur is belangrijk. We moeten er zorgvuldig mee omgaan. Ik ben zelfstandig hovenier. Niets is mooier dan buiten werken en bezig zijn met de aarde. Sinds een jaar werkt mijn vader bij me, dat is bijzonder. We hebben een duidelijke rolverdeling. Thuis is hij de baas, op het werk

Een bijzonder onderdeel van de reis was het planten van een boom in het Ben Shemen Woud, dat in het midden van het land ligt. De boswachter die ons rondleidde, vertelde dat dit het meest bezochte woud van Israël is en dat er een paar jaar geleden een vreselijke brand heeft gewoed. Het herstel neemt meerdere jaren in beslag. Gedeeltelijk doet de natuur zijn werk. Daarnaast zijn medewerkers van het JNF druk doende met het herstel ervan. We hebben een aantal van hen ontmoet en je voelt dat zij met hart en ziel hun werk doen.

Een boom planten is betekenisvol, als hovenier weet ik daar alles van. Maar een boom planten in Israël is echt iets anders. Allereerst zei de boswachter een gebed dat je hoort te zeggen als je een boom plant. Dat gaf een dieper gevoel; mijn boom zal een zegen zijn voor het land dat door G’d is gegeven aan het Joodse volk. Ik ben dankbaar dat ik daar een klein deel van mag uitmaken en het volk ook op deze manier mag helpen.’

“Mijn boom zal een zegen zijn

voor het land dat door G’d is gegeven aan het Joodse volk.”

Jelle Nederlof

Duurzaam in hart en nieren

Energie-expert Gideon Goudsmit verdiende zijn geld met onroerend goed en in de autobranche. Tegenwoordig is hij een veelgevraagd duurzaamheidsadviseur. Ook geeft hij lezingen op universiteiten en aan het bedrijfsleven.

Het JNF…

‘In 1960, ik was toen net acht jaar, was ik voor het eerst in Israël. Wat de meeste indruk op mij maakte was dat er veel bomen werden geplant. Mijn ouders vertelden toen dat dat door het JNF werd gedaan. Misschien is mijn bewustzijn voor duurzaamheid toen ontstaan… dat de natuur mooi is en dat we zorgvuldig met onze aardbol moeten omgaan.

Gedrevenheid…

Op mijn twaalfde fietste ik 5 kilometer naar school, en aan het eind van de dag weer terug. Dan was ik zwart van de viezigheid van auto’s, bussen en vrachtwagens die mij passeerden. Ze draaiden op diesel en hadden een zwarte uitlaat. Ik dacht: dit moet anders kunnen en als reactie bouwde ik een elektrische skelter. Op mijn dertiende maakte ik een stuwdammetje in het beekje bij het huis van mijn ouders in Frankrijk en wekte daarmee elektriciteit op. Zo ben ik nog steeds altijd bezig.

Werken aan duurzaamheid…

Ik had het duurzaamste autobedrijf in Nederland. De auto’s die ik verkocht waren zuiniger door bijvoorbeeld een ander soort banden of er zat cruisecontrol in. Ook het bedrijfspand, en dan heb ik het over bijna veertig jaar geleden, was duurzaam en zuinig. Toen ik het liet bouwen zei ik tegen de aannemer dat ik 25 centimeter dikke isolatie wilde hebben. ‘Serieus? U bent gek’, was zijn reactie. Waarop ik antwoordde: ‘U zult gelijk hebben, maar als u het niet doet, neem ik een andere aannemer.’

Daarnaast heb ik fossielvrije jachten gebouwd. Samen met mijn vrouw ben ik met zo’n boot van Zuid-Afrika naar Nederland gevaren zonder fossiele brandstof te gebruiken, maar toch met alle luxe aan boord, zoals een airco en een wasmachine. Terwijl hij vaart, wekt de boot zijn eigen elektriciteit op door zon, wind en beweging. Er zitten intrekbare elektrische motoren onder, die ook werken als een generator tijdens het zeilen.

Ons woonhuis draait al 26 jaar het hele jaar door op zelfopgewekte energie, dus zonder gas of andere fossiele brandstoffen. Toen we het in 1996 lieten bouwen, heb ik een paar honderd zonnepanelen op het dak laten leggen en sinds tien jaar heb ik windmolens

staan. Ik sla de elektriciteit op in accu’s en de warmte in de bodem, zodat we die ’s nachts en in de winter kunnen gebruiken. Zo draaien we het hele jaar door fossielvrij en op eigen energie.

Israël…

Een paar jaar geleden was ik voor het laatst in Israël. Het land is enorm veranderd sinds ik er voor het eerst kwam. Op het gebied van duurzaamheid kunnen ze nog veel leren.

Water wordt in Israël al sinds ik in daar kom, verwarmd door de zon. Je ziet overal boilers op de daken. En hier en daar ook zonnepanelen, maar daar zouden er heel veel meer van geplaatst moeten worden. Het zou ook helpen als in alle woningen en hotels besparende douchekoppen worden aangebracht. Ik vind dat opvallend. Want in de landbouw en bomenteelt wordt juist extreem zuinig met water omgesprongen. Dat voelt zeer tegenstrijdig.

De toekomst…

Mensen lijken niet te begrijpen hoe belangrijk het is om duurzaam te leven. Iedere dag lezen we het in de krant. Toch is het percentage dat ermee bezig is klein. Door de huidige energiecrisis door de oorlog in Oekraïne wordt men zich bewuster, omdat energie duurder wordt. Het is erg dat er zoveel voor nodig is. Ik krijg op dit moment vele telefoontjes per dag van mensen die willen dat ik bij ze kom kijken hoe ze hun huis of kantoor zo duurzaam mogelijk kunnen maken. Ik heb tot nu toe zevenhonderd woningen in Nederland energiezuinig of energiepositief gemaakt en bovendien gasvrij.

Tot slot nog een keer het JNF…

Twaalf jaar geleden hebben we als familie een park op naam van mijn vader Abraham Goudsmit opgericht in Yokneam, in het noorden van Israël. Ter nagedachtenis aan hem en zijn omgekomen ouders en broer die de staat Israël nooit hebben mogen meemaken. Ik geef vaak een boom cadeau bij verjaardagen. Het JNF is een duurzame stichting en daar sta ik dus volledig achter.’

Gideon Goudsmit

Innovatie in de periferie: noodzakelijk en inspirerend

Het JNF plant niet alleen bomen, maar steunt ook al jaren onderzoek op het gebied van duurzaamheid in Israël. De beginnende samenwerking met het Kinneret Innovation Center (KIC) in Tiberias is dan ook veelbelovend. Het is een van de broedplaatsen waar mensen samen focussen op oplossingen voor schone energie, klimaatveranderingen en ecologisch verantwoorde landbouw.

Strategisch gelegen in het hart van de Jordaanvallei, overbrugt het KIC de kloof tussen de academische wereld en de industriële en agrarische gemeenschap. Met een academie voor jongeren en volwassenen, een investeringsfonds voor ondernemers en een proeftuin voor nieuwe start-ups. Misschien wel het meest cruciaal is dat het KIC uiteenlopende spelers aanmoedigt tot samenwerking en innovatie.

We spreken Elad Shamir, CEO van het KIC, in zijn bescheiden werkkamer met een magnifiek uitzicht over het meer van Tiberias. De grote ramen staan vol aantekeningen. ‘Het glas gebruik ik als flipover, je werkt bij een innovatief bedrijf of niet.’

Elad, vader van vier kinderen, is de kleinzoon van wijlen premier Yitzhak Shamir (1915 2012), die Israël leidde met een diep gevoel van loyaliteit aan het volk. ‘Na vijftien jaar in de commercie besloot ik het roer rigoureus om te gooien. Ik nam ontslag en ben biologie en internationaal recht gaan studeren. Vier jaar geleden werd ik benaderd door het Tiberias College om het KIC op te zetten. Ik greep die kans met beide handen aan, omdat ik mijn leven een inhoudelijke invulling wilde geven en, net als mijn grootvader, iets voor het land wil doen.’

Een onderzoek dat de oprichting van het KIC heeft versneld, wees uit dat 94 procent van de afgestudeerden alhier werk vond in hun vakgebied, maar dat slechts 2 procent in het noorden bleef werken. ‘Dat is de grootste uitdaging’, aldus Elad. ‘Talent is hier genoeg, er zijn alleen te weinig kansen. Door een gebrek aan mogelijkheden in onze regio, trekken jongeren na hun studietijd vaak naar het midden van het land. Daarnaast zijn veel jongeren in de periferie onbekend met de wereld van hightech en innovatie. Tot voor kort kozen zij voornamelijk voor traditionele beroepen, zoals boer of aannemer. Kortweg omdat er geen andere keus was.’

Elad en het JNF:

Met gerichte programma’s op school, die onderdeel zijn van het dagelijks onderwijs, wijst het KIC jongeren op de vele mogelijkheden. ‘We belichten onderwerpen als innovatie, verantwoordelijkheid nemen en je eigen toekomst plannen. We moedigen ze aan om met ideeën bij ons langs te komen. Een mooi voorbeeld hiervan is de vervuiling van het meer van Tiberias. Je zou kunnen denken: dat is een probleem van de staat. Nee, wij wonen hier en het is aan ons om een oplossing te zoeken. Een van onze studenten had een idee voor een robot die afval verzamelt langs de oevers van het meer. Samen met een ingenieur van het KIC is dat idee uitgewerkt en we gaan het nu aanbieden aan de industrie.’

Het KIC bestaat uit een uniek partnerschap met verschillende instellingen en organisaties. Zo levert het Kinneret Academic College studenten. Zemach, een van de grootste en oudste landbouwcoöperaties van het land, waarbij 43 noordelijke kibboetsiem zijn aangesloten, levert knowhow en expertise. En JNF Israël brengt zijn kennis in op het gebied van landschapsmanagement, in de breedste zin van het woord, en biedt financiële ondersteuning.

Elad : ‘We hebben meer ruimte nodig en zijn daarom een Innovation Park aan het bouwen. Met laboratoria, technologische hubs, een bezoekerscentrum en een kantoor waarvan de deur altijd openstaat, worden we de belangrijkste R&D- en innovatiefaciliteit in het noorden.

‘Ik ben met het Jnf opgegroeid. Het is de bewaker van onze natuur en ons land.’

Elad Shamir

Dit nieuwe gebouw, gefinancierd door JNF Israël, ligt op een paar honderd meter van Degania Alef, de eerste kibboets die in 1910 werd opgericht door Oost-Europese Joden op land dat was aangekocht door het JNF. We willen van betekenis zijn voor het land en een economische groeimotor creëren. De cirkel is rond. Het oude en het nieuwe zionisme komen hier samen.’

Anat Wexler , strategisch partnerschapmanager en lid van het bestuur van KIC vult aan:

‘Dankzij de bijzondere samenwerking met het JNF hebben we een opmerkelijke kans gekregen om hier in het noorden een revolutie teweeg te brengen. Als trotse inwoner van de Jordaanvallei vervult de ontwikkeling van dit initiatief me met enorme hoop en vreugde. Niet alleen voor mijn eigen kinderen, maar voor alle kinderen in de omliggende gemeenschappen. Hierdoor kunnen

we een overvloed aan goedbetaalde, innovatieve en technologische banen genereren die nog niet bestonden. Door onze deuren te openen voor start-ups en hightechbedrijven die gespecialiseerd zijn in agrotechnologie, watertechnologie en klimaat, brengen we dezelfde visionaire geest tot bloei die de zionistische pioniers 120 jaar geleden inspireerde.’

Anat en het JNF:

‘Zionisme, educatie, een shekel in het blauwe Jnf busje iedere vrijdagmiddag vroeger bij ons op school.’

Kinneret Innovation Center (KIC)

Moeder, CEO & wereldverbeteraar

Hoe combineer je dat?

Onderweg naar Pitchat

Nitzana in Ramat HaNegev wordt het steeds stiller en stiller op de weg. Op slechts een uur en veertig minuten rijden ten zuiden van Tel Aviv sta je midden in een groots wijds woestijnlandschap.

Vertel iets over jezelf?

‘Ik ben Hila Kaplan en CEO van de regionale raad van Ramat HaNegev. We wonen in Kadesh Barnea, honderd meter van de

grens met Egypte. Ik combineer mijn drukke baan met een gezin van vier kinderen; drie meisjes van 9, 7 en 5 en een jongentje van een half jaar. Mijn man komt uit het noorden, uit Moledet, en ik uit het midden van Israël. Dertien jaar geleden verhuisden we naar Ramat HaNegev. We wilden in de woestijn wonen en iets in de landbouw doen. Ik heb Marine Science gestudeerd en mijn man is wateringenieur. Zo’n zes jaar lang verbouwden we, als enige in Israël, exotische paddenstoelen. We leerden alles van een Nederlands bedrijf. Door te hoge kosten in

verhouding tot de opbrengst zijn we ermee gestopt. Sinds we hier wonen, werk ik voor de milieuafdeling van de regionale raad, sinds drie jaar ben ik er CEO.

Een baan met een grote verantwoordelijkheid en vier kinderen, hoe doe je dat?

In mijn leven heb ik altijd van alles tegelijk gedaan. Ik wil het meeste eruit halen. Terwijl ik studeerde kreeg ik twee kinderen, ook heb ik altijd fulltime gewerkt. Dat kan alleen dankzij de steun van mijn man. We doen het samen. Hij is manager

Hila en Topaz Kaplan met hun kinderen.

bij Greentec, een toonaangevend bedrijf gespecialiseerd in energiebesparing. Als ik ’s avonds moet werken, springt hij in. “Jij bent mijn grootste investering”, zegt hij altijd.

Jullie wonen in een kleine gemeenschap?

Het voordeel van zo wonen is dat je elkaar steunt. Dat is ook wel nodig, want onze ouders wonen ver weg. Dat geldt voor de meeste mensen hier. Als ik echt omhoog zit, kan ik een beroep doen op vaders of moeders in de buurt. Zij vangen onze kinderen op, geven ze te eten en zorgen dat ze zich douchen. Als ik dan thuiskom, kunnen ze zo naar bed. Zo gaat dat hier met elkaar. Maar ik probeer het altijd wel zelf op te lossen!

De kinderen staan uiteraard op de eerste plaats, maar onze eigen ontwikkeling is ook belangrijk. Mijn man wil nu weer gaan studeren. “Doe het”, zei ik hem. “Voor de kinderen bedenken we wel een oplossing. Ik weet zeker dat het goed komt. Nu is het jouw beurt. Met een goede planning lukt alles.”

Je bent een voorbeeld voor jonge vrouwen in de streek. Je laat zien dat een combinatie van werken en moederschap mogelijk is. Zijn er voor jou nog uitdagingen?

Ja, die zijn er wel degelijk. Zoals duurzaamheid. Hoe kunnen we het milieu schoonhouden en een visie formuleren voor de lange termijn?

De boeren in deze regio zijn verantwoordelijk voor 80 procent van de tomatenteelt in Israël. Niet alleen voor lokale consumptie, maar ook voor de export naar Europa. Daar zijn we trots op. Maar er is een keerzijde: het zorgt jaarlijks ook voor heel veel organisch afval. Nu wordt dat gestort op een plek hier in de buurt, dichtbij waar ik woon. Met als gevolg vliegen, stank en ongedierte, wat zorgt voor overlast. Dit is overigens niet alleen in onze regio een probleem, landbouwafval is een landelijke issue. Ook de overheid weet er geen raad mee.

Steun van het JNF Als CEO en ook als bewoner en moeder zocht ik een oplossing. Ik hoorde dat er in Duitsland een machine is ontwikkeld die organisch afval omzet in biogas. Samen met de ministeries van Landbouw, Milieu en Energie zijn we drie jaar bezig geweest om zo’n machine hier te krijgen. Het ministerie van Energie en JNF Nederland hebben ons daarbij financieel gesteund. Ze hebben ons

enorm geholpen. We zijn nu nog in een proeffase. Als het goed werkt, is het een oplossing voor landbouwafval in het hele land. Het is ons eerste samenwerkingsproject met het JNF. We hebben intensief contact met elkaar, het JNF voelt als familie. Het bestuur en de directie denkt met ons mee en gelooft in ons. Zij weten dat elk project hier ten goede komt aan de gemeenschap en dat het meer mensen naar Ramat HaNegev brengt.’

Zelfvoorzienend in energie

Assaf Amichai, ingenieur, getrouwd en vader van drie jonge kinderen, woont in Ramat HaNegev. Hij gaat onder andere over de energievoorziening aldaar.

‘Per jaar hebben we in onze regio zo’n zeshonderd stroomstoringen door een falend energienetwerk. Vaak zijn het kleintjes die je nauwelijks opmerkt, maar gemiddeld één keer in de week is het een grote die de hele gemeenschap platlegt.

Het probleem ligt bij het energiebedrijf dat het netwerk beheert. Om niet afhankelijk van ze te blijven is het noodzakelijk om zo veel mogelijk zonnepanelen te plaatsen zodat we uiteindelijk in onze eigen energiebehoefte kunnen voorzien.

De daken van onze twee scholen zijn al totaal bedekt met zonnepanelen, wat 720.000 kilowattuur per jaar oplevert. Nieuwe plannen liggen klaar, zoals een speelplaats die we gaan overdekken. Dat geeft schaduw voor de kinderen en biedt ons ruimte om nieuwe panelen te plaatsen. Zo kunnen we grotendeels in onze eigen stroomvoorziening voorzien, want dat is ons streven.’

Met jouw lot wordt Nitzana een oase voor mens en dier midden in de woestijn

Loten voor het Nitzana Park

Het Nitzana Park omvat op dit moment een waterreservoir dat afvalwater reinigt voor gebruik voor landbouw en een kleiner waterreservoir. Het kleinere waterreservoir is, vanwege de unieke klimaatomstandigheden, een bron van aantrekkingskracht voor vele vogelsoorten, waarvan sommige uiterst zeldzaam zijn.

Waar ligt Nitzana?

Nitzana is een afgelegen gebied in de Negev woestijn, gelegen aan de grens met Egypte. Er wonen zo’n duizend families, die hun droom waarmaken om de woestijn te laten bloeien.

Waarom loten kopen

voor het Nitzana Park?

Het JNF wil rondom deze twee waterreservoirs een park ontwikkelen waar het fijn vertoeven is voor bezoekers, met groenvoorziening, bankjes, schaduwplekken en

observatiepunten. Het park zorgt voor watervoorziening, biodiversiteit, het terugdringen van de woestijn, werkgelegenheid én toerisme door recreatie en het spotten van vogels. Een win-winsituatie op veel vlakken.

Maak kans op prachtige prijzen!

De hoofdprijs is deelname voor twee personen aan de JNF Experience Reis naar Israël, inclusief vliegtickets. Loten bestel je al vanaf 6 euro.

Extra:

Koop je voor 75 euro aan loten, dan krijg je — ter gelegenheid van het 75 jarig bestaan van Israël — het mooie 75 jaar Israël certificaat op jouw naam thuis gestuurd.

Geen loten, wel bijdragen?

Je bent natuurlijk ook helemaal vrij om te doneren zonder mee te doen aan de loterij.

Zo ziet het Nitzana park er nu uit.

De hoofdprijs:

Een JNF Experience reis inclusief vliegtickets voor 2 personen

5x 1−persoonsticket naar Israël

3x 1 dag geheel georganiseerd voor het hele gezin door het JNF in Israël

1x elektrische fiets en nog veel meer…

Bonusprijzen:

5x 1−persoonsticket naar Israël

Ons doel is om Nitzana om te vormen tot een oase.

JNF

F N Neder Nede

JNF Nederland namenbord

Besste

Bestel 100 loten of doneer 300 euro en je naam wordt vermeld op een namenbord bij het Nitzana Park.

Bestel nu je loten op www.jnf.nl/loterij of scan deze QR-code en maak kans op een droomreis naar Israël!

Toerisme:

van landbouw tot hightech

Israëlische innovatie

Ervaar tijdens een rondleiding of presentatie hoe Israëlische innovatie de wereld tot een betere plek maakt.

The Israel Innovation Center

The Israel Innovation Centre is onderdeel van het Peres Center for Peace and Innovation in Jaffo. Het presenteert het verhaal van het nieuwe Israël en toont de mensen achter de schermen. Het centrum heeft als doel een betere toekomst voor welvaart en vrede te bevorderen. Zie hoe Israël de Start-up Nation werd, een showcase van Israëlische innovatie met wereldwijde impact. De partners zijn onder meer ministeries, multinationale ondernemingen en start-ups.

www.peres-center.org

Levinson Visitors Center

Het Weizmann Instituut is een universiteit en onderzoekscentrum in Rehovot. Het bezoekerscentrum biedt hightech exposities en ultramoderne multimediapresentaties die de bezoeker mee op reis nemen door de wereld van de wetenschappers. Geheimen van de natuur worden blootgelegd en codes van het universum ontcijferd. Een spannend avontuur!

www.weizmann.ac.il/pages/public-visitors

Start-up Tel Aviv walking tour

Een ontdekkingstocht rond Rotschild Boulevard die, onder andere, bestaat uit een bezoek aan een sociaal stadsproject, een inspirerende tentoonstelling over Israëlische ontwikkelingen, een hightech hub en een uniek hightechbedrijf, inclusief ontmoetingen met de mensen achter de schermen.

Bio-Tour, Kibboets Sde Eliyahu

Kibboets Sde Eliyahu, opgericht in 1939 in het noorden van Israël, is een bakermat op het gebied van commerciële biologische landbouw en ongediertebestrijding. Tijdens de rondleiding loop je door dadelplantages, waar ezels worden ingezet tegen ongedierte. Ook zie je nestkasten voor kerkuilen die een natuurlijke, effectieve oplossing bieden tegen knaagdieren in de velden. En neem een kijkje in het bedrijf BioBee, een wereldleider in het gebruik van insecten ter bevordering van de landbouw en bijen voor bestuiving.

en.urbans.co.il/category/ start-up-nation-on-rothschild-boulevard

www.bio-tour.com

Desert Knowledge Path en Ashalim

Volg de dubbele rondleiding: een landbouwtoer gericht op de prestaties van innovatieve woestijnlandbouw in het Ramat Negev Agricultural R&D Center, en een zonne-energietoer door de zonne-energiecentrale in Ashalim die voorziet in 4 procent van de energiebehoefte van Israël. De landbouwtoer omvat films en proeverijen, zoals cherrytomaatjes, aardbeien, paprika’s, granaatappels, druiven en kruiden, gekweekt op brakwater. De zonne-energietoer laat zien hoe verschillende technologieën thermo-zonne-energie opwekken en hoe Israël op creatieve wijze milieu-uitdagingen overwint.

Voor meer informatie: 972 (0) 8−852−8852

info@moprn.co.il

Vidor Center

Leer over het leven in de Arava woestijn. Waar komt het water vandaan? Wat voor mensen wonen hier? Waar leven ze van? Wat groeit er in de kassen? In het Vidor Centrum worden al deze vragen en meer beantwoord. Door middel van een driedimensionale film, een rondleiding waar je ziet wat er groeit en bloeit in de woestijn en een reis door het interactieve museum, ontdek je wat een wonder zich in deze woestijn afspeelt. www.vidor-center.co.il

Leef doorin Israël

Het JNF plant bomen in Israël, legt waterreservoirs aan, ondersteunt projecten en houdt zich bezig met energietransitie en klimaatverandering. Dit alles is mede mogelijk dankzij erfenissen en legaten die worden nagelaten aan het JNF.

‘Nalaten aan het JNF is zorgdragen voor de toekomstige generaties van Israël’, vertelt Barbara Flesschedrager , verantwoordelijk voor de afdeling nalatenschappen. ‘Als je ervoor kiest het JNF op te nemen in je testament, maak je het verschil. Je zorgt voor een land met gezonde parken, bossen en wouden, met goed geïrrigeerde landbouwgebieden; een land met toekomst.’

Persoonlijke zorg

‘Als iemand overweegt het JNF op te nemen in zijn of haar testament maak ik een afspraak. Telefonisch, bij ons op kantoor of bij diegene thuis. Daar neem ik altijd ruim de tijd voor. Het is een belangrijke beslissing, daarom informeer ik mensen uitgebreid over de mogelijkheden, het opstellen van hun testament en overleggen we over de besteding van hun donatie. Het geeft rust om zaken

goed geregeld en op orde te hebben.

Het JNF kan worden benoemd als legataris of mede-erfgenaam. Ook kan de volledige nalatenschap aan ons ten goede komen. Dan regel ik alles: van de notaris, de begrafenis, de kaarten, de advertentie tot en met de afhandeling van de inhoud van de nalatenschap.

Nadat alles is doorgesproken en geregeld, houd ik contact voor eventuele vragen of wijzigingen. Het mooie aan mijn werk is dat er een persoonlijke band ontstaat. Ik leer de donateur goed kennen. Nalaten is veel meer dan alleen een zakelijke overeenkomst.’

Steun

‘Vaak zijn degenen die ons in hun nalatenschap zetten al jarenlang donateur. Zij vinden het belangrijk dat wij ons inzetten voor het milieu en daarmee voor het Israël van morgen. Ook speelt de religieuze achtergrond een rol: Joodse mensen steunen het JNF uit traditie, onze Christelijke achterban vindt het steunen van het volk Israël belangrijk.’

Ook op jonge leeftijd

‘Het zijn veelal ouderen die ons benaderen. Als je jong bent, denk je nog niet zo na over dit soort dingen. Toch is het belangrijk om dat wel te doen. Als je het bij leven doet, kun je een project uitzoeken in Israël, en dat volgen en regelmatig bezoeken. Hoe mooi om zo je nalatenschap te beleven.’

Bijzonder

‘Onlangs waren we enig erfgenaam en executeur testamentair van een van onze trouwste donateurs. Israël was belangrijk in haar leven en ook het welzijn van de aarde. Deze mevrouw wilde graag een natuurbegrafenis. Bij zo’n begrafenis worden stenen en bloemen na twee weken weggehaald, en neemt de natuur de zorg voor het graf over. Niet zo lang geleden overleed ze. De stenen die, volgens Joodse traditie, op het graf van deze mevrouw door de familie waren neergelegd, zijn later bij de Joodse begraafplaats in Oisterwijk geplaatst. Na de plechtigheid vertrouwde haar zus mij toe: “Tijdens de uitvaart brak de zon door. Wat zou ze blij zijn geweest met hoe het vandaag ging.”

Nu ben ik bezig met de verkoop van haar huis. De opbrengst gaat naar een project in Israël en de inventaris wordt verkocht door de Kringkoopwinkel. Zo krijgen de geliefde spullen van mevrouw een tweede leven.

Deze nalatenschap vormt een mooie cirkel, beschermt de natuur en bevordert duurzaamheid, net als het JNF.’

JNF Brochure

Al 75 jaar werft het JNF nalatenschappen. Er is een brochure waarin praktische zaken worden belicht. Zo is er een notaris aan het woord en vertellen donateurs waarom zij het JNF in hun testament hebben opgenomen.

Vraag de brochure aan of maak een vrijblijvende afspraak

met Barbara: 020 – 6466477 barbara@jnf.nl

Wat hebben we samen bereikt in 2022?

JNF projecten in de schijnwerpers

Herstel bossen rondom Jeruzalem

Na hevige branden in augustus 2021 herstelde het JNF 1040 hectare bos rondom Jeruzalem. Dankzij de bijdragen van onze loterijdeelnemers zijn honderden nieuwe bomen geplant, nieuwe irrigatiesystemen aangelegd, toegangswegen verbeterd en meer waterpunten aangebracht. Nabij de entree van het woud komt een bord met de namen van alle mensen die minstens 300 euro hebben gedoneerd.

84 jonge weeskinderen uit Oekraïne

Twee weken na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne kwamen 84 Oekraïense weeskinderen uit Zhytomyr, in de leeftijd van 2 tot 12 jaar, aan in Israël. Vergezeld door 56 verzorgers. Dankzij de bijdragen van donateurs konden we hen een veilige en warme thuishaven bieden. Niet alleen voedsel, kleding en speelgoed, maar ook psychologische steun, sport en ontspanning.

Fietspad Plugot

In Israël heeft het JNF al in totaal 1300 kilometer fietspaden aangelegd in de JNF bossen. In 2018 werd het fietspad in het Plugot Woud, in het noorden van de Negev woestijn, afgesloten omdat het niet meer veilig begaanbaar was. In 2022 werd een veilige oversteek over de Lachish rivier gebouwd, de stabiliteit van het fietspad hersteld en de begroeiing in de omgeving gesnoeid. Dankzij een Nederlandse nalatenschap kan er weer veilig gefietst worden.

10 schuilkelders

In mei 2021 werden in tien dagen meer dan vierduizend raketten op Israël afgevuurd. Boeren in de Eshkol regio in de Negev woestijn riepen het JNF op om schuilkelders in agrarische gebieden te plaatsen voor de vele landarbeiders. Dankzij de hulp van duizenden donateurs konden we maar liefst tien schuilkelders in het hart van de landbouwgebieden plaatsen.

Kinderen in therapie

Het Red Mountain Therapeutic Riding Centre in de Arava woestijn geeft therapie aan jongeren tussen de 4 en 18 jaar met mentale en fysieke stoornissen. Dankzij een grote gift van een Amsterdamse stichting kunnen tien kinderen genieten van deze bijzondere vorm van therapie.

Vijf jongeren op de rit

Vijf jongeren konden dankzij bijdragen van onze donateurs afgelopen jaar meedoen met het educatieprogramma van het JNF op de Rimon Farm in de Negev woestijn. Op de prachtige boerderij midden in de woestijn leerden ze hun leven weer op de rit te krijgen. Ze maakten intussen hun school af en zien nu vol vertrouwen de toekomst tegemoet.

Tweede JNF brandweerwagen

Door de grote hitte en droogte vormen bosbranden een steeds groter gevaar voor onze JNF bossen. Het duurt tientallen jaren om natuurgebieden die verloren gaan in hun oude glorie te herstellen, daarom zijn goed uitgeruste brandweerwagens van levensbelang. Vorig jaar startten we een actie voor een tweede gemoderniseerde JNF brandweerwagen.

Nieuwe bomen geplant

In 2022 hebben onze donateurs 4011 bomen geplant in de Negev woestijn. Ook zijn er duizenden hectare bos hersteld in de heuvels van Jeruzalem en twee familieparken op naam opgericht. Meer dan tweehonderd donateurs hebben bij ons een boomabonnement afgesloten. Op deze manier dragen zij structureel bij aan het onderhoud van onze bossen.

Al onze projecten dragen bij aan de duurzame doelen van de Verenigde Naties

Energietransitie

Samenwerking tussen Nederland en Israël

Nederland en Israël werken sinds september 2020 nauw samen op het gebied van energietransitie. Deze samenwerking begon tijdens de coronapandemie. Eerst op kleine schaal met een waterstofcursus van het Energy Delta Institute, opgericht door de Nederlandse Gasunie. Afgevaardigden van diverse organisaties uit Israël deden in die cursus basiskennis op over de waterstofketen. Dat wil zeggen: over het gehele proces van het opwekken van elektriciteit tot een CO2-vrije economie.

Kennisoverdracht

Vervolgens werd een jaar later de kennisoverdracht voortgezet in de vorm van gemeenschappelijke minisymposia, gericht op de integratie van energiesystemen, ontziltingstechnologie, groene-waterstofproductie en energieopslag. Ontziltingstechnologie maakt het bijvoorbeeld mogelijk om zeewater als drinkwater te gebruiken.

Uitwisseling

Vorig jaar bezocht een Israëlische delegatie van petrochemische en logistieke bedrijven Nederlandse innovatieve start-ups en scale-ups, universitaire onderzoekers en beleidsmakers, en de havens van Rotterdam, Amsterdam en Groningen. Ook namen ze een kijkje bij de Gasunie en het Energy Transition Center van

De samenwerking in de waterstofsector wordt ondersteund door de Nederlandse ambassade in Israël via haar economische team dat bestaat uit: het Israël Dutch Innovation Centre (IDIC) van de ambassade; het Netherlands Innovation Network (NIN) van het Nederlandse ministerie van Economische Zaken en Klimaat; de Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA) en de sectie handel.

de Hanzehogeschool. Doel van het bezoek: de aardgasinfrastructuur van Israël ombouwen tot een infrastructuur die ook waterstof kan transporteren. Het eerste waterstoftankstation in Israël is inmiddels geopend.

Expertise

De samenwerking tussen Israëlische en Nederlandse bedrijven blijft groeien. Organisaties als de Israel Electric Company (IEC) maken kennis met Nederlandse expertise met als doel de elektriciteitsproductie te vergroenen. De academische sector van Israël versterkt de onderzoekssamenwerking met Nederland.

Voorloper

De toekomst lijkt veelbelovend. De samenwerking tussen beide landen kan er wellicht toe bijdragen dat beide landen hun klimaatdoelstellingen halen, het is ook belangrijk voor beide economieën. Nederland, als een van de voorlopers in de wereld op het gebied van de energietransitie in het algemeen en de waterstofwaardeketen in het bijzonder, stelt Israël in staat een kwantumsprong voorwaarts te maken.

Kruisbestuiving

Nederland dient als springplank naar Europa, daarom overwegen veel Israëlische start-ups en scale-ups om een afdeling in Nederland op te richten. Omgekeerd is Israël weer aantrekkelijk voor Nederlandse bedrijven die wereldwijd op zoek zijn naar klimaattechnologie. Zo zou in Israël groene waterstof kunnen worden ontwikkeld met behulp van bijvoorbeeld zonne-energie, die dan door middel van maritiem transport naar Europa kan worden gebracht.

Dr. Racheli Kreisberg, innovatieattaché bij de va

Nederlandse ambassade in Israël: ‘Ik ben er trots op raël: ‘Ik ben er trots o bij te dragen aan de ontwikkeling van de Israëlische ng Israëlisch ing groene-waterstofgemeenschap. . Ik voorzie dat p. de samenwerking tussen Israël en Nederland de n Nederland de en komende jaren sterker zal worden en wederzijds n en wederzij wederzijd zal bijdragen aan de klimaatdoelstellingen van tellingen va stellingen beide landen.’

Plant een boom in Israël en verras familie en vrienden met dit unieke JNF certificaat voor Rosj Hasjana 5784

Bestel nu dit exclusieve Rosj Hasjana certificaat mét JNF honinglepel, voor slechts 24,95 euro, inclusief verzendkosten. Ook leuk om cadeau te geven!

www.jnf.nl/rosjhasjana5784

Uw one-stop-shopping partner voor kwaliteit drukwerk (offset en digitaal) creatie & DTP webdesign & ontwikkeling

Is dit wat u zoekt? Neem gerust een keer contact op met Drukkerij Noordhoek!

Amstelland ICT verzorgt sinds 1992 ICT dienstverlening voor het groot, midden én kleinbedrijf.

Meer weten? Kijk snel op: www.amstelland.com

Ambachtenstraat 42

1191 JN Ouderkerk a/d Amstel

T. 020 – 496 9777

E. info@amstelland.com

ZJHT Meesters in Verzekeringen is een Wassenaars assuran ekantoor aan het Molenplein in de oude graanschuur van molen ‘Windlust’. Naast het adviseren van verzekeringen in verschillende nichemarkten zoals kunst, landgoederen, evenementen en verenigingen, zijn wij ook gespecialiseerd in par culiere verzekeringen in het midden en hoge segment. Dus mocht u voor uw woning, auto/classic car, kunst, boot of andere bijzondere bezi ngen een verzekering nodig hebben of een vrijblijvende second opinion willen, neemt u dan contact met ons op via mail@zjht.nl.

Wat is er nu pre ger dan uw persoonlijke verzekeringsadviseur, waar u direct terecht kunt met al uw vragen.

Molenplein 11 • 2242 HW Wassenaar • 070-3265067 • mail@zjht.nl • www.zjht.nl

Leef door in Israël

Samen brengen we Israël tot bloei

Maak deel uit van het Israël van de toekomst en neem het JNF op in uw testament. Zo schenkt u alle bewoners van Israël een duurzaam en lee aar land. Uw nalatenschap is een tastbare bijdrage aan de bloei van Israël. Want het JNF zal zich hier altijd voor blijven inzetten.

Wilt u meer weten over nalaten aan het JNF? Onze nalatenschapbrochure helpt u hierbij op weg. Vraag deze gratis aan op www.jnf.nl of neem contact op met Barbara Flesschedrager. Zij is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 9 - 12 uur op telefoonnummer: 020 - 6466477 of per e-mail: barbara@jnf.nl.

“Israël is altijd in mijn hart. Door mijn nalatenschap aan het Jnf te schenken, zet ik die liefde voort.”