Boheems Zwitserland

Mijn herontdekking van het klimmen

Telkens als ik een landkaart zie word ik er automatisch door aangetrokken. Zo ontdekte ik op een dag dat Tsjechië eigenlijk dichter bij huis ligt dan het Zuiden van Frankrijk. Vreemd dat me dat nooit eerder was opgevallen. Zo ligt Praag bijvoorbeeld op slechts 900 kilometer van Brussel. En de streek die mij nog meer interesseert, Boheems Zwitserland, op slechts 830 kilometer! Ik wilde al lang eens gaan klimmen in het Duitse Elbsandstein, ten zuidoosten van Dresden, maar enige research leerde mij dat die rotsen (en hun specifieke klimstijl en bijhorende ethiek) gewoon doorlopen over de Duits-Tsjechische grens. Een huurhuisje bleek in Tsjechië bovendien tot 40% goedkoper te zijn en ook eten en drinken is er veel betaalbaarder. De avontuurlijke charme en het rustieke karakter van Oost-Europa had ons in het verleden al vaak weten te bekoren en dat was ook nu weer het geval. Toen bleek dat er bovendien genoeg andere dingen te beleven vielen was de beslissing snel genomen en boekten we met ons gezin en dat van mijn zus meteen een paastrip. En laat mijn schoonbroer nu toevallig een van mijn beste klimpartners zijn...

Boys day out

Het succesrecept om samen met vakantie te gaan kent meerdere geheimen. Een ervan is onze 'boys day out' waarbij Jonas en ik meestal een dag gaan klimmen. We kochten een 525 (!) pagina's tellende klimtopo en gingen op zoek naar een gebied dat ons interesseerde. De inleiding van het boek was op zich al zeer interessant. Zo leerde pagina 11 ons het volgende: er zijn welgeteld 39 sportklimroutes, 434 'redelijk' goed afgezekerde routes (met evenwel soms luchtige 'runouts', lees: moeilijk af te zekeren passages), 877 'pittige' routes (waarbij serieus rekening gehouden moet worden met een zware val), 751 'traditionele routes' (lees: avontuurlijk en soms zelfs ronduit gevaarlijk) en dan ook nog eens 126 slechte of zeer gevaarlijke routes met een hoog risico op zware verwondingen of de dood als gevolg van een val...

"Tussenzekeringen moeten hier bestaan uit slings rond een zandloper of een rotskop..."

39 veilige sportklimroutes op een totaal van 2.227 beschreven routes... Dat is zo'n 1,75 %. De andere 98,25% van de routes zijn dus eerder avontuurlijk te noemen, wauw!

De topo leerde ons dus al snel dat er op een totaal van 2.227 beschreven routes slechts 39 veilige behaakte sportklimroutes waren, al de rest was “avontuurlijk”! Op zich is dat spek naar onze bek, ware het niet dat klimmen hier nét iets anders is dan op andere plaatsen in de wereld. De rotsen langsheen de Elbe-rivier (zowel in Duitsland als in Tsjechië) bestaan uit een soort zandsteen die zéér gevoelig is aan erosie. Bovendien behoudt men hier zeer veel eerbied en respect voor de eerstbeklimmers. Dat betekent dat er niet méér haken mogen geslagen worden dan er gebruikt zijn bij de eerste beklimming. Bij sportklimmen beveilig je je door je klimtouw met behulp van een setje in een voorgeboorde haak te hangen.

Bij traditioneel klimmen hang je je touw met behulp van een setje in een zogenaamd 'mobiel zekeringspunt'. Dat kunnen mephaken zijn, maar veel vaker zijn het friends of klemblokjes.

Met deze stijl van klimmen zijn Jonas en ik ondertussen al goed vertrouwd. Maar helaas zijn ook deze hulpmiddelen hier verboden omdat ze de rotsen beschadigen. Tussenzekeringen moeten hier bestaan uit slings die rond een zandloper of een rotskop gelegd kunnen worden. Stukjes touw waar je knopen in kunt leggen mogen ook. Hopelijk hebben die dan nét de juiste breedte om zich vast kunnen zetten in een taps toelopende barst. Andere hulpmiddelen zijn zogenaamde UFO's. Eigenlijk zijn dat klemblokken uit textiel.

Een rollercoaster aan emoties

Het voelde best wel raar aan om onze klimrugzak klaar te maken: nog nooit hadden we zoveel touwtjes en lintjes bij ons, en zo weinig ander materiaal. Het maakte ons een beetje zenuwachtig.

Het is altijd een goede regel om de eerste dag in een nieuw klimgebied ruim onder je niveau te starten. En zo hadden we ons oog laten vallen op de 'Údolní Cesta' ( of 'Talweg' in het Duits) op de Klárka (of Klarturm). Een route met het Tsjechische niveau VI, wat overeenkomt met een UIAA quotering van 5/6- of een Frans/ Belgisch sportklimniveau van 5b. Deze rotstoren is 60 meter hoog en bevat onderweg welgeteld 2 tussenzekeringen: eentje op zo'n 20 meter en nog eentje op 40 meter. Die gebruikten we meteen ook als standplaats. De beschrijving in de topo luidde als volgt: 'Zeer uitgebreide dalbeklimming uit de tijd van de eerstbeklimmers (°1953). Rijk aan ervaringen!'.

Maar genoeg met dat technisch geleuter! Tijd om jullie mijn dagboekfragment van die dag voor te schotelen:

“Vandaag trokken Jonas en ik naar de Klárka (of Klarturm) waar we een klimroute ambieerden van zo'n 60 meter 5b waar slechts twee (relais)haken in zaten... En dat is niet alles. In de Duitse Elbsandstein en het Tsjechische Boheems Zwitserland is de klimethiek heel streng. Geen pof, geen toprope, dat tot daar aan toe… Maar 'om de rots niet te beschadigen', steken hier nauwelijks haken én mogen er ook geen mechanische beveiligingen zoals friends, camalots of klemblokjes gebruikt worden. We moesten dus zeer creatief zijn met slings en prusiktouwtjes: veel creatiever dan we ooit hadden durven denken.”

Als klimmen de eerste ontdekking was en traditioneel klimmen in avontuurlijk terrein de tweede, dan heb ik hier het klimmen voor de derde keer ontdekt.

En daar hoorden ook heel tegenstrijdige emoties bij:

• spanning en enthousiasme in de aanloop

• twijfel bij het bekijken en kiezen van de route aan de voet van de wand

• bewondering voor Jonas’ vastberadenheid en snelle beslissingen

• ongemak tijdens het naklimmen van de eerste lengte

• opnieuw twijfel, bij aankomst op het relais, om de tweede lengte voor te klimmen

• berusting, dat ik het dan toch maar zal doen

• schrik, angst, alles behalve goesting...

• tegelijkertijd ook zelfbeheersing en

• controle

• en ergens toch ook wél goesting om dit te doen

• maar tegelijkertijd ook absoluut géén goesting

• wat doe ik hier?

Die dualiteit, die essentie, die puurheid: draait klimmen daar niet altijd om? Ik had plots geen kinderen meer, geen vrouw, geen huis, auto of werk. Er waren alleen ikzelf, de rots, het touw en Jonas. Alles was pure concentratie. Wauw!

Eén meter klimmen, lintje rond een uitstekende rotspunt; nog eens 2 meter klimmen, lintje rond een boom zo dik als mijn pols; nog een meter verder, prusikknoop in een spleet. Dan volgde vijf meter supereng dalklimmen, tot aan een rotsknobbel waar ik een lint rond kon draaien: oef! Dat was de eerste van vier tussenzekeringen die ik pas écht vertrouwde. Want ik was écht, écht niet op mijn gemak. Drie meter verder, nog een boom. Twee meter hoger, nog een afgebonden knobbel. En plots had ik mijn 'mojo' terug en klom ik de laatste 6 meter rustig in een barst tot aan mijn relais... OEF! En de vrolijkheid was weer daar!

Nadien klom Jonas nog de laatste lengte uit, waarbij hij een val stopte met zijn kin. En toen stonden we op de top, een échte top. We stonden op een losstaande rotstoren, dat had ik niet meer verwacht. Nu moest ik nog rappellen ook, en ik haat rappellen... Maar wat een euforie! En dan begon de zon ook nog eens te schijnen!

Ook al had ik tijdens het beklimmen van deze drie lengtes gezworen om hier nooit nog rots aan te raken, klommen we na onze picknick alsnog een andere, zij het veel minder moeilijke route. Kwestie van uit te klimmen en niet terug naar boven te moeten wandelen. Het Hotel Belvédère waar we nog iets wilden gaan drinken opende eigenlijk pas morgen zijn deuren, maar de uitbater zag er geen graten in om voor ons al het eerste vat van het seizoen te steken. Amai, die pintjes hebben gesmaakt! Nog eens merci Jonas, schol, en dat er nog veel mooie beklimmingen mogen volgen!

Ook voor niet-klimmers en kinderen: mogelijkheden te over

Het is duidelijk dat klimmen in de Elbevallei anders is dan wat je gewoon bent. Dus voor iedereen die op zoek is naar iets nieuws, of gewoon nog eens 'zichzelf wilt tegenkomen op de rotsen', slechts één adres: Boheems Zwitserland (of Elbsandstein)! Bovendien zijn er in de streek genoeg andere dingen te doen.

Je kunt er prachtig wandelen. Zo kun je redelijk eenvoudig stappen naar de Pravcicka Brana, een grote rotsboog uit zandsteen waaronder de Tsjechen een lokale 'bierstube' hebben gebouwd. Een halve liter bier is er goedkoper dan een kopje koffie! En dan zijn er ook nog de rotsen van Tiske Steny, een echt wandel-, klim en klauterparadijs voor jong en oud. Hier liggen honderden rotsen tegen, op en naast elkaar gestapeld.

Het is een prachtig gebied voor klauterende kinderen en hun ouders. Je kan en mag overal op, tussen, door, onder en waar je maar wil klauteren. Ik kan mij inbeelden dat het er in de zomer best druk kan worden, maar in het voor- en het najaar vormt Boheems Zwitserland een waar paradijs voor jong en oud! Absoluut het ontdekken waard.