meteorologie 18
GAAT HET DOOR VANAVOND?
Wetenswaardigheden rond regenvoorspellingen
ZOALS ZO VAAK, LOOPT OOK BINNEN DE BALLONVAARTWERELD DE THEORIE SOMS WAT ACHTER OP DE PRAKTIJK. VOOR HET VAK METEOROLOGIE LEREN LEERLINGPILOTEN VRIJ GEDETAILLEERD DE ACHTERGRONDEN BIJ WEERSONTWIKKELINGEN: BIJ EEN NADEREND KOUFRONT NEEMT DE LUCHTDRUK AF, KRIMPT DE WIND, NEEMT DE WINDKRACHT TOE EN WORDT DE BEWOLKING DIKKER: HET ZAL NU SNEL GAAN REGENEN. D O OR H A N N A B B EN
Om regen te voorspellen kijken we echter niet alleen omhoog,
weer terugstuurde – de druppel – wordt berekend op basis
maar vooral ook omlaag, naar onze smartphones en tablets
van de tijd die verstreken is tussen het uitzenden en terugont-
waar apps als Buienradar, WeatherPro en Windy steeds beter
vangen van de golf. Als het signaal sterk terugkomt, regent
laten zien waar welk type bui valt - of de komende uren gaat
het ergens pijpenstelen; een zwak signaal duidt op een licht
vallen. Hoe dergelijke apps tot deze voorspellingen komen
buitje.
maakt geen onderdeel uit van het vak meteorologie. En hoewel enige achtergrondkennis over nat-adiabatische processen, coalescentie en anticyclonale stromingen wellicht geen kwaad kan, is het praktisch gezien zeker zo interessant om te begrijpen hoe deze apps tot hun voorspellingen komen, zodat we die informatie op waarde kunnen schatten.
Volkskrant
D E BUIENRAD AR B IJ
Een door Coen van den Heuvel gedeeld artikel uit de
H ERWI JNEN VERVA NGT
Volkskrant (20 november 2021; Maartje Bakker) legt het uit. Auteur Maartje Bakker sprak met de mensen achter Buienradar
SIND S 2017 D E RADA R VA N D E BIL T. BRO N: VU R E N. INF O.
(hoofd Niels de Kind en meteoroloog Nicolien Kroon), een
In Nederland zijn twee van dergelijke radarstations opera-
hoogleraar Hydrologie (Remko Uijlenhoet, TU Delft), een
tioneel: één in Den Helder en één in Herwijnen. Die laatste
weerradarspecialist (Hidde Leijnse, KNMI) en een hoogle-
staat er sinds 2017 en vervangt het buienradar-meetstation
raar Computational Science & Engineering (Alfons Hoekstra,
in De Bilt, dat in toenemende mate gestoord werd door hoge
Universiteit Amsterdam). Dit Ballonstofartikel is een samenvat-
bebouwing. Ze zijn eigendom van het KNMI, dat de beelden
ting van haar belangrijkste bevindingen.
gebruikt voor eigen voorspellingen en verkoopt aan andere bedrijven, zoals Buienradar. De regeninschattingen zijn tot
Radar-meetstations
op ongeveer 100 km afstand van de radar betrouwbaar. De
Radar-meetstations speuren 24/7 de omgeving af op regen-
twee radartorens in Nederland dekken het land dus niet volledig
druppels. Als een radiogolf op een regendruppeltje botst
af; samen met de gegevens van vier buitenlandse radarstations
wordt deze teruggekaatst. De radar vangt die teruggekaatste
die dicht bij de grens staan (Borkum en Essen in Duitsland en
golf weer op. De afstand tot het obstakel dat de radiogolf
Helchteren en Jabbeke in België) wordt Nederland toch afgedekt.