Sprawny mózg

Krzysztof Pograniczny: Wcale nie tak dawno byłem świadkiem zarządzania magazynem w znanej firmie dystrybuującej narzędzia za pomocą tablicy z odwzorowanymi miejscami regałowymi i flama strów. Nie chcę powiedzieć, że była to norma, ale ten stan nieuświado mienia potrzeby posiadania WMS panował w Polsce. Co się zmieni ło w tej dziedzinie, jaką diagnozę obecnego stanu możemy postawić?

Grzegorz Prorok: Oczywiście nadal spotyka się firmy nieposia dające żadnego systemu wsparcia w magazynie, ale jest to już mar gines czy wręcz wyjątek potwierdzający regułę. Ja dostrzegam inny kłopot, wiele przedsiębiorstw po siada systemy z tak niewydajnymi i ograniczonymi funkcjonalno ściami, że efekty są porównywalne do zarządzania za pomocą tablic i papieru. Są to najczęściej jakieś własne historyczne rozwiązania, moduły ERP lub przestarzałe WMS-y o mocno ograniczonych funkcjonalnościach. Bardzo często działają one tylko dlatego, że zosta ły obudowane różnymi dodatkowymi aplikacjami, tworząc niewydajny i ryzykowny system naczyń połączonych. To właśnie z takimi klientami mamy dziś częściej do czynienia. Posiadają one systemy, które zamiast wspierać rozwój or ganizacji, wręcz go blokują. Na

Z Grzegorzem Prorokiem, Dyrektorem Sprzedaży i Marketingu w Consafe Logistics – o tym, dlaczego nie można rozwijać logistyki bez informatycznego mózgu w gospodarce na żądanie, i o tym, że nie wszyscy dostawcy WMS mają nowoczesne myślenie o procesach i potrzebach klientów –rozmawiał Krzysztof Pograniczny

szczęście świadomość tego, że war to zainwestować w WMS wysokiej klasy, jest coraz większa, trochę większa wśród osób związanych z operacjami niż u członków zarzą dów z innych obszarów.

Czy nadal przekonujący infor matyk potrafi wmówić klientowi, że aplikacje trzeba napisać pod niego, bo nie istnieje taka, która obsłuży jego procesy. Jakie wady i pułapki niesie z sobą taka stra tegia?

– Z mojego doświadczenia w IT wynika, że wielu klientów ma sil ne przekonanie na temat wyjątkowości swoich operacji. Im bardziej u klienta stabilny i niezmienny od lat zespół, tym niestety jest gorzej w tej kwestii. Zwłaszcza osoby, które funkcjonują w logistyce, po wiedzmy od lat dziewięćdziesiątych, przekonane są o unikatowości swoich operacji i nie dopuszczają myśli, że może być inaczej. Co wię cej ich unikatowość polega najczęściej na ogromnej liczbie wyjątków, uznaniowości na każdym kroku i ogromnym nakładzie pracy, któ ry niewiele wnosi. I to częściej tacy właśnie dyrektorzy logistyki są ha mulcowymi i namawiają zarządy do szycia systemów pod nich. Po stronie działów IT dużo się zmie niło i tam już w zdecydowanej większości istnieje świadomość wartości, jaką wnosi standaryza cja systemów IT. Szczególnie gdy mowa o systemach krytycznych dla przedsiębiorstwa, a takim jest WMS, którego jakakolwiek awaria czy spowolnienie automatycznie przekłada się na wymierne straty.

Skoro mówimy o nieodwracal nym trendzie końca procesów manualnych, to czy możliwe jest bez technologii IT nadążanie za reali zacją zleceń? Jaki modelowy obraz magazynu powinien dominować dziś, w czasie Logistyki 4.0?

– Tutaj bym polemizował. Procesy manualne jeszcze długo z nami zostaną, choćby dlatego, że są obszary, których zwyczajnie nie opłaca się automatyzować. Trend w kierunku automatyzacji w maga zynach jest w Polsce podyktowany głównie brakiem dostępności pra cowników, a niekoniecznie rosnącą presją płacową. Nie jest to na tyle silna motywacja, aby spowodować prawdziwą rewolucję, co nie zmie nia faktu, że trend jest mocny.

Jeśli chodzi o modelowy ma gazyn w dobie Logistyki 4.0, to przede wszystkim automatyzacja procesu podejmowania decyzji, a w drugiej kolejności automatyza cja transportu wewnętrznego tam, gdzie ma to ekonomiczny sens. Bez sprawnie działającego mózgu nie będzie wydajnego organizmu.

„Mózg magazynu”, czyli ustawienie systemu informatycznego w centrum, ma ogromny sens, bo każdy zaawansowany system ma swoją logikę i nie zawsze jej adaptowanie do procesów ma uzasadnienie. Operacje realizowane według najlepszych praktyk leżących u podstaw wybranego systemu będą zawsze efektywniejsze niż jakieś nietypowe „udziwnienia”, które najczęściej wynikają z przyzwyczajeń.

© Adobe Stock

Świadomość tego, że warto zainwestować w WMS wysokiej klasy, jest coraz większa, trochę większa wśród osób związanych z operacjami niż u członków zarządów z innych obszarów.

Oczywiście dużo nowego dzieje się w obszarze sprzętu: roboty, au tomaty czy smart glasses, a w samym systemie ciekawym trendem jest cyfrowe odwzorowywanie ma gazynów, szczególnie tych automatycznych. Digital twin w systemie WMS umożliwia nie tylko symula cję, ale i emulację, np. na potrzeby testów czy wizualizację procesów w czasie rzeczywistym.

Piszecie o WMS jako o „mózgu magazynu” – czy możemy rozwi nąć tę koncepcję intelektualno- -funkcjonalną? Czym powinna stać się aplikacja WMS dla użyt kownika i jakie funkcjonalności czy obszary powinna zaspokajać?

– Ustawienie systemu w cen trum ma ogromny sens, bo każdy zaawansowany system ma swoją logikę i nie zawsze jej adaptowanie do procesów ma sens, o czym mó wiłem wcześniej. Procesy realizowane według najlepszych praktyk leżących u podstaw wybranego systemu będą zawsze efektywniej sze niż jakieś nietypowe „udziwnienia”, które najczęściej wynikają z przyzwyczajeń. Wracając do py tania o samą aplikację, to oczywiście ta na terminale musi być banalnie prosta i przypominać aplikacje używane na co dzień w smartfo nach. Tu celem jest minimalizowanie interakcji użytkownika z aplikacją i stuprocentowa intuicyjność. Jeśli natomiast spojrzymy na całość systemu, to poza zaawansowanym zarządzaniem wydajnością, coraz większą rolę zyskuje sztuczna inte ligencja. Płynnie przeszliśmy z koncepcji „mózgu magazynu” do sztucznej inteligencji (SI), jaką powinien zapewniać system. Co się kryje za tym pojęciem w Astro WMS i jakie działania SI związane z obszarem logistyki zapewnia system?

– W Astro WMS na początek skoncentrowaliśmy się na dwóch najbardziej kosztogennych ob szarach operacji magazynowych – pakowaniu i kompletacji. Algo rytmy genetyczne działające na zasadach podobnych do doboru naturalnego pomagają już dzisiaj naszym klientom redukować licz bę i wielkość opakowań oraz lepiej je dopasowywać do produktów. Mniej powietrza i wypełniaczy to nie tylko niższe koszty, mniejszy ślad węglowy, ale i poprawa Custo mer Experience, co dzisiaj ma niezwykle duże znaczenie. W obszarze kompletacji mówimy o dwóch zadaniach wspieranych przez SI, a mianowicie wyznaczaniu ścież ki kompletacji oraz rozlokowaniu artykułów nie według klasycz nego ABC, ale według struktury zleceń, gdzie artykuły najczęściej zamawiane razem znajdują się bli sko siebie.

Warto wytłumaczyć, jak od bywa się proces uczenia maszynowego z wykorzystaniem SI, bo mam wrażenie, że to nadal czar na magia?

– Uczenie maszynowe to je den z obszarów SI, a sama idea jest dość prosta i sprowadza się do stworzenia automatycznego sys temu potrafiącego doskonalić się na podstawie zgromadzonego do świadczenia, czyli danych, oraz do nabywania na tej podstawie nowej wiedzy. Najczęściej polega to na konkretyzacji algorytmu, czyli co raz lepszym doborze parametrów, nazywanych tu wiedzą lub umie jętnością. Każdemu, kto chce to lepiej zrozumieć, na początek po lecam film „AlphaGo” o programie komputerowym, który pokonał mistrza świata w Go.

A jak Astro WMS sprawdza się w roli aplikacji zarządzającej tech nologiami automatycznymi w ob

szarach kompletacji i magazynowa nia oraz robotyzacji? Jakie Consafe Logistics ma doświadczenia wdro żeniowe w tym względzie?

– Z racji naszego szwedzkiego rodowodu doświadczenie w auto matyce mamy bardzo bogate, bo tam ten temat istnieje od niemal dwudziestu lat. Dodatkowo bliskie partnerstwo ze specjalistami w au tomatyce, jak Vanderlande, Cimcorp czy Element Logic, pozwala nam być na bieżąco z nowościa mi, ale i odpowiednio kształtować rozwój Astro WMS®. Co więcej, jako jeden z niewielu producentów WMS oferujemy własne rozwiąza nie klasy WCS, stanowiące warstwę pośrednią pomiędzy WMS- -em a zaawansowaną automatyką różnego typu. Pozwala to naszym klientom integrować automatykę różnych dostawców aż do pozio mu PLC i wydajnie nią zarządzać z poziomu WMS-a. Nie ma chyba typu automatyki, z którym byśmy się jeszcze nie integrowali na ja kimś poziomie. Przez wiele lat polską gospodar kę zdominowało dwóch dostawców systemów WMS, był prowadzony nawet swoisty ranking, kto ma wię cej z nich wdrożeń. A jaką historię w sensie ogólnym i doświadczenia wdrożeniowe ma na rynku Consafe Logistics? Wszak mówimy o 40 la tach rozwoju rozwiązań i innowacji magazynowych.

– Taki podział rynku to już hi storia. Co więcej, wydaje się, że dalsze zmiany dopiero przed polskim rynkiem i w kolejnej dekadzie doj dzie do silniejszych przetasowań. Dzisiaj mamy około dziesięciu gra czy, ale tych zdolnych poprowadzić duże projekty jest najwyżej pięciu. Dodatkowo część z nich nie ofe ruje ustandaryzowanego produktu gwarantującego ponadczasowy rozwój, ale raczej szycie na miarę w starym stylu. Niestety utrzyma nie kilkudziesięciu tak naprawdę różnych systemów uniemożliwia rozwój i bardzo utrudnia opiekę serwisową. Większość klientów już to dostrzega. Do tego nakłady inwestycyjne potrzebne do długofalowego rozwoju sytemu, w tym choćby wyposażania go w sztuczną inteligencję, są na tyle wysokie, że część mniejszych dostawców nie będzie w stanie nadążyć za lidera mi rynku.

Jeśli chodzi o Consafe Logistics, to ostatnie dwa lata na polskim rynku były bardzo dobre, co tylko utwierdziło nas w przekonaniu, że jest tu ogromny potencjał dla Astro WMS®. Mocno inwestujemy w nasz rynek, cały czas powiększamy ze spół zarówno wdrożeniowy, jak i R&D, co ostatnio zaowocowało zmianą biura na większe i lepiej dostosowane do naszych potrzeb.

Jakie rozwiązania były kroka mi milowymi Consafe Logistics, które odróżniały i odróżniają Astro WMS od innych produktów tego typu?

– Jeśli miałbym wybrać klu czowe elementy, to po pierwsze powiedziałbym, że odróżnia nas wysoka standaryzacja produktu,

© Adobe Stock

która uniezależnia niejako naszych klientów on nas samych. Doświad czeni użytkownicy są w stanie samodzielnie przeprowadzić zmiany w procesach czy nawet wdrożyć Astro WMS® w kolejnym magazy nie. Drugi odróżniający nas element to skupienie na wydajności. Dla nas nie jest tak istotna kontrola pracownika, ale raczej prowadze nie go za rękę i wspomaganie jego efektywności, a co za tym idzie – zwiększenie jej w kompletnym procesie. Do tego dochodzi po nadczasowość – niektórzy klienci używają naszego systemu z powo dzeniem od 25 lat i zawsze mają do dyspozycji najnowsze rozwiązania. Dwie wersje w roku gwarantują tę ponadczasowość. Na koniec wy mienię nasz zespół, który w nie mniejszym stopniu niż sam WMS stanowi o wartości, jaką wnosimy do organizacji klienta. Odpowied ni miks kompetencji oraz doświadczenia połączony z nowymi tech

Z racji naszego szwedzkiego rodowodu doświadczenie w automatyce mamy bardzo bogate, bo tam ten temat istnieje od niemal dwudziestu lat. Pozwala to nam być na bieżąco z nowościami, ale i odpowiednio kształtować rozwój Astro WMS ® . Mamy własne rozwiązania klasy WCS, które umożliwiają naszym klientom integrowanie automatyki różnych dostawców aż do poziomu PLC i wydajne nią zarządzanie z poziomu WMS-a.

nologiami to bardzo stymulujące otoczenie do pracy, a dla naszych klientów pewność, że pracują dla nich najlepsi na rynku.

Czy Astro WMS w takim su pertechnologicznym wydaniu jest drogim narzędziem? Jak należy podejść do kwestii zwrotu z inwe stycji w tę aplikację?

– Astro WMS jest rozwiązaniem gwarantującym bardzo rozsądny zwrot z inwestycji, a co ważniejsze umożliwiającym stabilny rozwój i skupienie się na kluczowej dzia łalności przedsiębiorstwa, czyli handlu, produkcji czy operacjach logistycznych. Ale generalnie mogę powiedzieć, że taniej już było. Do bry system, który ma się rozwijać i gwarantować opiekę serwisową na najwyższym poziomie, musi kosztować. Nie mam jednak naj mniejszych wątpliwości, że przy pewnej skali działalności jest to jedyna słuszna inwestycja. Dodam, że dziś można też zakupić system w modelu subskrypcji czy SaaS, znacznie redukując początkowe nakłady na taką inwestycję.

Żyjemy w czasach gospodar ki na żądanie, gdzie bardzo ważną rolę dla ludzi po obu stronach procesu zakupowego e-commerce stanowi popyt oraz potrzeba jego bezbłędnego i szybkiego zaspoko jenia. Jak ważna jest rola w tych procesach IT? – Oczywiście rola IT jest tu kluczowa, bo zarządzanie procesami o tak wielu zmiennych w tak krót kim czasie wymaga wydajnych i funkcjonalnych systemów, które łatwo się ze sobą komunikują. Bo dziś, gdy chodzi o łańcuch dostaw, nigdy nie mówimy o jednym syste mie, a raczej o całym krajobrazie IT. Chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt. Gdy zaczyna my myśleć o nowym systemie w naszym przedsiębiorstwie, zadajmy sobie pytanie, jaką pracę mamy do wykonania, możliwie dobrze ją opiszmy i poszukajmy dostawcy, który zaproponuje najlepszy spo sób wykonania tej pracy, biorąc odpowiedzialność za całościowy efekt i zapewniając utrzymanie elementów decydujących o naszej przewadze konkurencyjnej. Jeśli będziemy szukali dostawcy, który dopasuje się do naszych przyzwy czajeń i odtworzy to, co już mamy tylko w nowym systemie, automa tycznie zamykamy się na szansę, jakie wdrożenie nowego WMS przed nami otwiera.

Wymiana czy wdrożenie sys temu od zera to niepowtarzalna szansa na przemodelowanie i uproszczenie procesów, którą koniecznie trzeba wykorzystać. Do tego oczywiście niezbędne jest zaufanie wszystkich stron i odpo wiednie kompetencje zarówno po stronie dostawcy, jak i klienta.

SZTUCZNA INTELIGENCJA W MAGAZYNIE